Phan Thị Mai (Mailisa) và chồng là Hoàng Kim Khánh trực tiếp quảng cáo, bán các sản phẩm bị thu hồi. Ảnh: Mai Lisa/Facebook.

Ngày 25/11, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa ban hành quyết định thu hồi 80 số tiếp nhận Phiếu công bố mỹ phẩm và đình chỉ lưu hành, thu hồi 162 sản phẩm của Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ Xuất nhập khẩu MK Skincare do vi phạm nghiêm trọng quy định về hồ sơ sản phẩm.

MK Skincare do Hoàng Kim Khánh (sinh năm 1985) - chồng Phan Thị Mai, chủ chuỗi thẩm mỹ viện (TMV) Mailisa - sáng lập vào năm 2017, hiện là Tổng giám đốc và người đại diện pháp luật.

Cùng với đó, toàn bộ các lô còn hạn sử dụng của 162 sản phẩm trong danh mục bị đình chỉ lưu hành và thu hồi trên toàn quốc.

Tuy nhiên, theo ghi nhận sáng 26/11, trên trang web chính thức của TMV Mailisa (mailisa.com), hàng chục sản phẩm, trong đó có nhiều sản phẩm mang thương hiệu Doctor Magic, vẫn được quảng cáo và bày bán công khai. Khách hàng có thể nhấn "mua ngay" hoặc "thêm vào giỏ hàng".

Dòng quảng cáo cũng hiển thị tại mục "Sản phẩm" trên website này cho biết: "Tất cả Mỹ phẩm Doctor Magic đều được kiểm nghiệm cấp phép lưu hành trên toàn quốc. Mailisa nói không với hàng trôi nổi - Mã số giấy phép giới thiệu sản phẩm QC Số 281/2020/XNQC-YTHCM – 617/2021/XNQC-YTHCM".

Hành vi phạm luật

Trao đổi với Tri Thức - Znews, luật sư Hoàng Hà, Đoàn Luật sư TP.HCM, nhận định hành vi tiếp tục quảng cáo và duy trì chức năng bán hàng như nút "Mua ngay", "Thêm vào giỏ hàng" đối với 162 sản phẩm đã có quyết định thu hồi là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng ở hai khía cạnh.

Một là về hành vi kinh doanh, tức là bán hàng. Vi phạm quy định về kinh doanh mỹ phẩm đã bị đình chỉ lưu hành hoặc thu hồi. Hai là về hành vi quảng cáo. Vi phạm quy định về quảng cáo hàng hóa bị cấm kinh doanh do đã bị đình chỉ lưu hành. Khi có quyết định thu hồi, sản phẩm trở thành hàng hóa cấm lưu thông.

Trang web của TMV Mailisa vẫn quảng cáo và duy trì các chức năng bán hàng trên website sau khi có quyết định thu hồi sản phẩm từ Bộ Y tế.

Hiện nay, có nhiều doanh nghiệp vẫn hiểu sai về thời hạn xử lý (gỡ bỏ nội dung) đối với sản phẩm bị thu hồi lưu hành hoặc cấm lưu thông trên thị trường. Quy định hiện nay có hai loại thời hạn. Thứ nhất là thời hạn thu hồi sản phẩm. Trong quyết định, Bộ Y tế thường cho doanh nghiệp một khoảng thời gian, ví dụ: gửi báo cáo trước ngày 15/12/2025 để thu gom hàng từ các đại lý về kho. Thứ hai là thời hạn về việc ngừng bán và gỡ quảng cáo là ngay lập tức.

"Theo quy định tại Thông tư 06/2011/TT-BYT, quyết định đình chỉ lưu hành và thu hồi có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành. Điều này đồng nghĩa với việc ngừng lưu thông ngay lập tức. Kể từ giây phút quyết định có hiệu lực (ngày 25/11/2025), quyền được phép bán sản phẩm đó ra thị trường đã chấm dứt hoàn toàn. Mọi giao dịch phát sinh sau thời điểm này đều là hành vi buôn bán hàng hóa vi phạm", luật sư Hoàng Hà nhấn mạnh.

Theo luật sư, pháp luật không quy định doanh nghiệp được phép để quảng cáo tồn tại thêm 1-2 ngày sau lệnh cấm. Việc website vẫn hiển thị giá bán và cho phép đặt hàng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp đang công khai chào bán hàng hóa cấm lưu hành. TMV Mailisa hoặc đơn vị sở hữu website phải thực hiện gỡ bỏ ngay lập tức chức năng mua hàng và các nội dung quảng cáo liên quan đến 162 sản phẩm này ngay khi nhận được quyết định hoặc khi quyết định được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Cục Quản lý Dược.

Nếu cơ quan chức năng kiểm tra tại thời điểm này mà website vẫn còn bán, doanh nghiệp sẽ bị lập biên bản xử phạt hành chính cho cả hai hành vi: kinh doanh hàng bị thu hồi và quảng cáo hàng cấm kinh doanh.

Khách hàng cần làm gì khi đã lỡ mua?

Trong trường hợp khách lỡ mua sản phẩm qua website này trong thời gian công ty bị điều tra, thu hồi sản phẩm, luật sư Hoàng Hà cho rằng dựa trên các quy định pháp luật hiện hành và tình hình thực tế, việc trả hàng và nhận lại tiền trong vụ việc này có thể thực hiện được về mặt pháp lý nhưng thực tế sẽ gặp nhiều khó khăn.

1. Về căn cứ pháp lý để yêu cầu trả hàng, hoàn tiền

Khách hàng hoàn toàn có quyền yêu cầu trả hàng và hoàn tiền dựa trên các cơ sở sau:

- Theo Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023, sản phẩm bị cơ quan nhà nước (Bộ Y tế) ra quyết định thu hồi được coi là sản phẩm có khuyết tật (không đảm bảo an toàn, không đúng hồ sơ công bố). Điều 32, 33 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 quy định khi sản phẩm có khuyết tật, tổ chức, cá nhân kinh doanh phải có trách nhiệm thu hồi và bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng.

Vợ chồng Phan Thị Mai, Hoàng Kim Khánh đã bị bắt tạm giam để điều tra vì tội "Buôn lậu". Ảnh: Mai Lisa/Facebook.

- Trong quyết định thu hồi của Cục Quản lý Dược cũng nêu rõ yêu cầu Công ty MK Skincare (đơn vị chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường) phải tiếp nhận sản phẩm trả lại từ các cơ sở kinh doanh và người sử dụng.

2. Quy trình thực tế khách hàng nên làm

Dù pháp luật bảo vệ nhưng do công ty đang bị điều tra và lãnh đạo bị bắt giữ, quy trình xử lý sẽ không diễn ra bình thường như chính sách đổi trả thông thường. Khách hàng nên thực hiện các bước sau để bảo vệ quyền lợi:

Bước 1: Ngừng sử dụng sản phẩm ngay lập tức. Giữ lại toàn bộ sản phẩm kể cả vỏ hộp, bao bì nếu còn, để làm bằng chứng.

Bước 2: Tập hợp chứng từ. Tìm lại hóa đơn mua hàng, tin nhắn đặt hàng, biên lai chuyển khoản, hoặc email xác nhận đơn hàng... Đây là bằng chứng quan trọng nhất để chứng minh giao dịch.

Bước 3: Liên hệ yêu cầu hoàn tiền.

3. Về thực tế khả năng nhận lại tiền

Do vụ án đang trong quá trình điều tra, tài khoản và tài sản của doanh nghiệp có thể đã bị phong tỏa. Việc chi trả tiền hoàn lại (nếu có) thường phải đợi đến khi có kết luận cuối cùng của cơ quan điều tra hoặc phán quyết của Tòa án, quá trình này có thể kéo dài hàng tháng hoặc hàng năm. Trong các vụ án kinh tế, việc ưu tiên giải quyết hậu quả thường theo thứ tự: khắc phục hậu quả cho nhà nước, nộp phạt... sau đó mới đến quyền lợi của người tiêu dùng cá nhân.

"Trước mắt người mua đừng vứt bỏ sản phẩm và chứng từ mua hàng. Hãy theo dõi sát sao các thông báo chính thức từ cơ quan công an về việc tiếp nhận thông tin nạn nhân (người mua hàng) để kịp thời đăng ký quyền lợi", luật sư Hoàng Hà lưu ý.

Một người đàn ông đi trên cầu vượt dành cho người đi bộ tại Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 17/10/2024. Ảnh: Reuters.

Giá nhà liên tục lao dốc, hàng loạt hộ gia đình rao bán nhà nhưng không có người mua, các đại gia địa ốc từng vay nợ nghìn tỷ để đầu tư giờ đứng bên bờ vực phá sản.

Tháng 3 năm nay, “ông lớn” quốc doanh China Vanke công bố khoản lỗ kỷ lục 49,5 tỷ nhân dân tệ (6,8 tỷ USD) trong năm 2024.

Đến tháng 8, China Evergrande, biểu tượng một thời của ngành địa ốc Trung Quốc, chính thức bị hủy niêm yết trên sàn chứng khoán Hong Kong, cổ phiếu trở thành giấy lộn.

Khủng hoảng bất động sản đã ăn sâu thực sự. Lo ngại lớn nhất hiện nay: nếu thị trường địa ốc tiếp tục trượt dài, cả hệ thống tài chính Trung Quốc có nguy cơ mất ổn định.

Không bán nổi nhà, tìm tới tâm linh

Theo SCMP, thanh khoản trong lĩnh vực nhà ở đã qua sử dụng tại Trung Quốc đang gần như tê liệt. Việc bán một căn hộ giờ đây khó đến mức nhiều người không còn biết bấu víu vào đâu ngoài… hoạt động tâm linh.

Trên mạng xã hội, người Trung Quốc đua nhau chia sẻ “bí kíp huyền học” để đẩy nhanh việc bán được nhà như đi chùa cầu khấn, sờ tay vào tượng Phật ở chùa Tĩnh An (Thượng Hải), mua bùa “bán nhà nhanh” trên Taobao...

Thậm chí, nhiều người còn “spam” biểu tượng chắp tay cầu nguyện bên dưới bài đăng của người khác khi họ vừa khoe “tôi đã bán được nhà rồi”, người ta tin rằng làm vậy thì “xin được vía” của người đã bán được nhà.

Khi một chủ nhà ở Thượng Hải khoe trên mạng rằng sau khi đến chùa Tĩnh An cầu khấn và sờ tay tượng Phật, cô đã bán được nhà. Chỉ trong vài giờ, hàng trăm bình luận có biểu tượng “chắp tay” xuất hiện bên dưới bài đăng kèm nhiều câu “xin vía”.

Trong cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài ở Trung Quốc, những câu chuyện như vậy không còn là chuyện cười, mà phản ánh rõ sự tuyệt vọng của hàng triệu hộ gia đình đang bị mắc kẹt với khoản vay mua nhà, trong khi bất động sản ngày càng mất giá.

Một khu phức hợp nhà ở chưa hoàn thành của tập đoàn China Evergrande nằm ở ngoại ô thành phố Thạch Gia Trang, tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc, ngày 1/2/2024. Ảnh: Reuters.

Cơn sốt thành cơn khủng hoảng

Năm 1998, Trung Quốc chính thức tư nhân hóa thị trường nhà ở. Từ chỗ chỉ 1/3 dân số sống ở thành thị, tỷ lệ này đã tăng lên 2/3, tức thêm gần 480 triệu người đô thị hóa trong chưa đầy 30 năm. Đây là cơ hội vàng cho các nhà thầu và chủ đầu tư bất động sản.

Tiền đổ vào bất động sản như thác. Với tầng lớp trung lưu mới nổi, nhà đất là kênh đầu tư an toàn nhất.

Theo Bloomberg, ở thời kỳ đỉnh cao, bất động sản đóng góp khoảng 1/4 GDP của Trung Quốc, đồng thời chiếm gần 80% tài sản của các hộ gia đình.

Giá nhà ở Thâm Quyến, Thượng Hải có lúc còn đắt đỏ hơn cả London (Anh) hay New York (Mỹ) nếu so sánh trên tương quan thu nhập người dân.

Năm 2020, lo ngại về bong bóng bất động sản và sự bất bình đẳng gia tăng trong lĩnh vực nhà ở, Trung Quốc siết tín dụng, áp “3 lằn ranh đỏ” về tỷ lệ nợ của các công ty bất động sản.

Kết hợp với các đợt phong tỏa Covid-19 nghiêm ngặt, hàng loạt công trình xây dựng bị đình trệ, dòng tiền của doanh nghiệp địa ốc dần cạn kiệt.

Sau đó, hàng chục doanh nghiệp bất động sản vỡ nợ. Hàng triệu căn hộ bỏ hoang, tồn kho nhà ở mới lên tới 400 triệu m2 tính đến tháng 5/2024.

Giá nhà bắt đầu giảm từ năm 2022. Đến tháng 8/2024, mức giảm xuống sâu nhất trong vòng 9 năm. Rất nhiều căn hộ hiện có giá trị thấp hơn cả số tiền vay mà chủ nhà còn đang phải trả ngân hàng.

Ví dụ, một căn nhà được mua với giá 2 triệu nhân dân tệ, vay nợ ngân hàng 1,5 triệu nhân dân tệ. Sau vài năm trả góp, hiện chủ nhà còn nợ 1,2 triệu tệ nhưng giá thị trường của căn nhà hiện chỉ còn 1 triệu tệ.

Hiện tượng “âm vốn”, “vỡ nợ thế chấp” khiến không ít người mua nhà thời giá vẫn đang ở đỉnh giờ tính chuyện bỏ nhà, ngừng trả nợ, hoặc mong bán được nhà để cắt lỗ, điều này càng đẩy giá xuống sâu hơn.

Tồn kho nhà ở mới tại Trung Quốc đã lên tới 400 triệu m² tính đến tháng 5/2024. Ảnh: Reuters.

Từ năm 2022, Trung Quốc đã liên tục tung các biện pháp giải cứu ngành bất động sản. Tuy nhiên, các động thái giải cứu đến nay đều chưa đủ lực để đưa lại hiệu quả lớn.

Các ngân hàng Trung Quốc đang ôm khoản nợ xấu kỷ lục 3,5 nghìn tỷ tệ (492 tỷ USD) trong lĩnh vực bất động sản tính đến cuối tháng 9 năm nay.

Giá nhà giảm còn ảnh hưởng tới tâm lý tiêu dùng, làm trầm trọng thêm áp lực giảm phát. Cựu Bộ trưởng Tài chính Trung Quốc Lâu Kế Vĩ mới đây đã lên tiếng cảnh báo: khi tài sản nhà cửa mất giá, người dân sẽ càng thắt chặt chi tiêu, tạo vòng xoáy suy giảm kinh tế nguy hiểm.

Với ngành bất động sản, chỉ riêng việc kéo dài thêm một năm u ám cũng đủ khiến hàng triệu việc làm trong ngành xây dựng biến mất, tạo áp lực lên ngân sách địa phương, khiến hệ thống ngân hàng lung lay.

Cơn bão bất động sản Trung Quốc vẫn chưa có dấu hiệu tan. Các gói cứu trợ liên tiếp chỉ đang giúp thị trường duy trì tình trạng “thoi thóp”.

Nhu cầu mua nhà tại Trung Quốc vẫn co cụm vì tâm lý người mua muốn chờ đợi giá xuống đáy. Ảnh: Reuters.

John Lam - Trưởng bộ phận nghiên cứu bất động sản của ngân hàng đầu tư UBS Trung Quốc - là “người đi ngược đám đông”, ông từng đưa ra tiếng nói lạc quan hiếm hoi về thị trường nhà đất Trung Quốc. Dù vậy, ông Lam vừa công khai rút lại toàn bộ dự báo tích cực của mình.

Trong báo cáo tháng 11, ông Lam tuyên bố: giá nhà tại Trung Quốc đại lục sẽ còn giảm thêm ít nhất 2 năm nữa, thay vì “sớm ổn định từ đầu 2026” như ông từng dự đoán vài tháng trước.

“Những ai mua nhà trong thập kỷ qua giờ đây đều đang lỗ. Điều này đã làm thay đổi kỳ vọng về giá nhà và niềm tin một thời rằng “mua nhà là chắc thắng”, niềm tin ấy giờ đã tan vỡ”, ông Lam nhận định.

Thay vì vội vàng xuống tiền mua nhà khi giá đang giảm, ngày càng nhiều người Trung Quốc lựa chọn đi thuê. Hiện tại, giá thuê nhà tại các thành phố hạng nhất xuống thấp, việc vay ngân hàng để mua nhà rồi cho thuê lại khiến người mua nhà bị lỗ. Nếu vay tiền để mua nhà ở, người mua cũng đối mặt với khả năng giá nhà còn giảm tiếp.

Giờ đây, ngay cả người lạc quan nhất cũng đã “đầu hàng” trước thực tế ảm đạm. Cuộc khủng hoảng bất động sản từng được kỳ vọng sẽ “sớm chạm đáy” giờ đây lại bước vào giai đoạn u ám kéo dài thêm.