Sáng 24/10/1983, cảnh sát quận Trường Ninh, thành phố Thượng Hải được cư dân ở khu biệt thự trên đường Giang Tô trình báo bà Tưởng Mai Anh, 72 tuổi, sống tại một căn hộ đơn trong biệt thự số 80, không thấy ra khỏi nhà từ ngày 22/10. Hàng xóm đến gõ cửa nhiều lần nhưng không ai phản hồi.
Hai cảnh sát đến nhà bà Mai Anh kiểm tra, thấy rèm cửa che kín mít. Một cảnh sát nhặt gạch đập vỡ kính cửa sổ, thò tay vào mở chốt rồi lách người vào phòng. Trong nhà, họ phát hiện bà Mai Anh đã tử vong trên giường từ lâu.
Theo kết quả khám nghiệm tử thi, cổ nạn nhân có dấu vết bị siết bằng tay, trong dạ dày vẫn còn thức ăn chưa tiêu hóa và không tìm thấy dấu hiệu của chất độc. Nạn nhân tử vong sau bữa ăn một đến hai tiếng, thời gian tử vong là khoảng 60 giờ trước, tương đương 19h đến 21h ngày 21/10.
Cảnh sát nhận định bà Mai Anh bị sát hại. Tuy nhiên hai cảnh sát ban đầu bất cẩn không kịp thời phong tỏa, nhiều hàng xóm nghe tin đến xem khiến hiện trường bị hủy hoại.
Sau khi kiểm tra, lượng lớn tiền mặt và đồ đạc có giá trị trong nhà bà Mai Anh không bị mất mát. Cửa ra vào, cửa sổ, ổ khóa tủ và ngăn kéo đều nguyên vẹn, không có dấu hiệu cạy mở. Cảnh sát cho rằng đây không phải vụ giết người vì tiền.
Hàng xóm cho biết bà Mai Anh thân thiện, tốt bụng. Bà tuổi cao nhưng thích làm đẹp, được khen có khí chất đoan trang, tao nhã. Sau khi chồng qua đời hơn chục năm trước, bà ở góa, hàng xóm chưa từng thấy bà có hành vi sai trái nào, chỉ qua lại với vài bạn thân đều là nữ giới.
Bà Mai Anh sinh ra trong gia đình danh giá, tốt nghiệp trường nữ sinh St. Mary Thượng Hải, bố là giám đốc nhà máy sợi. Năm 1932, bà kết hôn với con trai của một doanh nhân ngành ngân hàng, sinh hai con.
Sau biến cố gia đình, chồng qua đời vì bạo bệnh năm 1971, mình bà ở căn biệt thự số 80 với 24.000 nhân dân tệ tiền gửi trong ngân hàng, mỗi tháng nhận tiền lãi cũng đủ sống. Hai con ra nước ngoài làm ăn, hàng tháng gửi tiền về phụng dưỡng.
Cảnh sát suy đoán, từ 19h đến 21h ngày 21/10, đang chuẩn bị nghỉ ngơi, bà Mai Anh nghe tiếng gõ cửa, dường như quen biết người này nên bà mở cửa cho hắn vào. Nơi tập trung nhiều dấu chân của thủ phạm nhất là ở giữa phòng khách, cho thấy hai người đứng nói chuyện ở đây. Khi cãi vã nổ ra, hắn bóp cổ khiến bà ngạt thở. Dựa vào dấu vết trên cổ nạn nhân, cảnh sát nhận định hung thủ là kẻ có sức lực lớn.
Điều tra tất cả cư dân nam trong khu biệt thự, cảnh sát phát hiện một người tên Kim Xuân Sinh có mối quan hệ khá tốt với nạn nhân, nhưng sau án mạng, anh ta không hề tỏ ra quan tâm. Đặc biệt, vào tối 21/10 khi bà Mai Anh bị sát hại, chỉ mình Sinh không rõ đi đâu làm gì. Sinh bị tố thua cờ bạc và từng vay tiền nạn nhân.
Qua xác minh, Sinh đánh bạc cùng một nhóm người từ 18h ngày 21/10 đến 1h ngày 22/10 mới giải tán, được loại khỏi diện tình nghi.
Ngày 3/11, bà Ngô, hàng xóm thân thiết nhất của nạn nhân, báo tin: "Chị Mai Anh thường nói với tôi rằng sống một mình nên rất sợ ngày nào đó sẽ bị sát hại mà không ai biết. Chị ấy còn đề nghị lắp chuông điện để nhỡ chuyện gì xảy ra có thể báo động cho mọi người. Chị ấy dường như luôn lo lắng, như thể biết rằng mình sẽ bị hại".
Nữ hàng xóm họ Vạn kể: "Tối hôm đó tôi học ca tối, về đến nhà là 20h20. Khi đang cất xe đạp, tôi thấy cửa nhà bà Mai Anh hé mở, trong nhà hình như có một người đàn ông đang nói gì đó, giọng rất nhỏ". Vạn không nghe rõ nhưng cảm thấy giọng nói này rất quen tai. Cảnh sát nhận định người đàn ông có mặt tại nhà nạn nhân lúc 20h20 ngày 21/10 rất có khả năng là kẻ sát nhân.
Ngày 20/12, hai con của bà Mai Anh trở về Thượng Hải để lo tang lễ. Họ tiết lộ một tin tức gây sốc: Mười năm trước, khi cả gia đình còn ở Thượng Hải, một cảnh sát đến nhà họ, ôm và cưỡng hôn bà Mai Anh. Bà tức giận kể lại chuyện này cho các con, sau đó gọi điện báo cảnh sát và viết đơn tố giác, nhưng không nhận được phản hồi.
Cảnh sát này tên là Châu Vinh Hạc, đang công tác tại đồn cảnh sát quận Trường Ninh, từng tham dự cuộc họp về vụ sát hại bà Mai Anh sau khi thi thể được phát hiện.
Dù không phải là thành viên của tổ chuyên án, Hạc dặn dò đồng nghiệp báo tin khi vụ án có tiến triển, trước đó cố tình đánh lạc hướng điều tra bằng cách đưa thông tin sai về nhân thân của nạn nhân.
Bí mật điều tra, tổ chuyên án tìm ra hồ sơ ghi rõ vào ngày 25/8/1974, bà Mai Anh trình báo việc cảnh sát Châu Vinh Hạc cố tình ôm và cưỡng hôn bà. Tuy nhiên vì đối tượng bị tố giác là cảnh sát nên vụ việc bị ém xuống. Bà tiếp tục viết đơn tố giác gửi đến Cục cảnh sát vào năm 1979 nhưng không được giải quyết.
Khi biết chuyện, Cục trưởng cục cảnh sát thành phố Thượng Hải yêu cầu tổ chuyên án điều tra Châu Vinh Hạc, ai dám cản trở, bao che sẽ bị trừng phạt như đồng phạm.
Sáng 27/12, Hạc bị lừa đến khách sạn "tổ chức hội thảo", tổ chuyên án đợi sẵn lập tức khống chế anh ta. Tuy nhiên, họ không nhắc đến án mạng mà chỉ thông báo Hạc bị điều tra sai phạm, yêu cầu thành khẩn khai báo.
Hạc trình bày, tháng 2/1980, anh ta được thăng chức phó đồn trưởng đồn cảnh sát đường Giang Tô, sau đó lợi dụng chức quyền để quan hệ tình dục với một phụ nữ. "Tôi lo lắng về chuyện này bao lâu nay, hôm nay thú nhận, gánh nặng đã được trút bỏ", Hạc nói.
Tổ chuyên án từng bước gia tăng áp lực, buộc Hạc khai thêm hai vụ ép buộc quan hệ tình dục khác. Dưới sức ép, Hạc buột miệng thừa nhận đến nhà bà Mai Anh vào sáng 25/8/1974.
Trong cuộc thẩm vấn thứ hai vào 30/12, Hạc thừa nhận có hành vi sai trái với bà Mai Anh, nhưng xảy ra từ 10 năm trước, việc nạn nhân bị sát hại không liên quan đến anh ta.
Hạc nói, sau 20h ngày 21/10, anh ta đến đồn cảnh sát, rồi đến nhà bố vợ đón vợ về. Tuy nhiên khi bị truy vấn thời gian chính xác, Hạc tuyệt vọng quỳ sụp xuống, xin thú tội để được hưởng khoan hồng.
Theo lời khai, năm 1974, Hạc 26 tuổi, làm cảnh sát phụ trách đăng ký hộ khẩu, biết trong khu vực có một bà lão là mỹ nhân nổi tiếng một thời. Anh ta tìm cớ đến nhà bà Mai Anh vào sáng 25/8/1974, bóng gió hỏi thăm thông tin cá nhân của bà. Bà Mai Anh đã 62 tuổi nhưng trông như chưa đến 50 vì biết chăm sóc dung nhan, làn da trắng trẻo hồng hào. Khi ra về, Hạc chợt ôm chặt và cưỡng hôn bà, bị đẩy ra thì lập tức bỏ chạy.
Kể từ đó, Hạc luôn lo bà Mai Anh tố cáo mình, ảnh hưởng đến tiền đồ. Đến năm 1983, khi chính phủ thực hiện xử nghiêm các hành vi phạm tội, Hạc càng sợ hãi hơn. Trước đây nếu bị tố cáo, anh ta chỉ bị xử phạt hành chính, nhưng giờ có thể bị kiện ra tòa, thân bại danh liệt.
Hạc dùng tiền và uy hiếp ba phụ nữ từng bị cưỡng ép quan hệ tình dục đồng ý không tiết lộ. Nhưng với bà Mai Anh, anh ta cảnh cáo thế nào cũng bị cự tuyệt.
Tối 21/10/1983, Hạc lại đến nhà đe dọa, bị bà đuổi ra ngoài. Anh ta giận dữ bịt miệng bà không cho hét lên rồi ấn xuống ghế bóp cổ. Sau khi gây án, Hạc đưa nạn nhân lên giường, đắp chăn và lấy vỏ gối che mặt, bỏ chạy khỏi hiện trường.
Tháng 7/1985, Hạc bị kết án tử hình vì tội cố ý giết người, lập tức xử bắn.
Tuệ Anh (Theo Toutiao)