Rạng sáng 4/11/1996, một người đàn ông dính đầy máu chạy vào đồn cảnh sát thị trấn La Vu, huyện Vũ Minh, thành phố Nam Ninh, tỉnh Quảng Tây. Anh ta hoảng loạn hét lớn: "Cứu với! Có kẻ giết người!".

Người đàn ông tên Ninh Vũ Hải, là tài xế ở huyện Lục Xuyên, Quảng Tây. Anh ta kể lại cho cảnh sát về vụ cướp của, giết người kinh hoàng vừa trải qua tại khu rừng thông gần đó.

Sáng 3/11, Ninh Vũ Hải và anh rể Phạm Vương Văn được một ông chủ họ Hồng thuê vận chuyển một xe tải dép nhựa từ tỉnh Quảng Đông xuyên đêm đến tỉnh Vân Nam. Đêm đó, khi xe đi qua đoạn đường dốc cách thị trấn La Vu khoảng 10 km, đột nhiên chiếc ôtô con màu đỏ phóng nhanh vượt lên rồi đánh lái chặn ngang đường khiến họ phải phanh gấp. Chưa kịp hiểu rõ tình hình, cả ba bị vài kẻ nhảy xuống khỏi chiếc xe đỏ rút súng chĩa vào đầu.

Ba người không dám chống cự mà chỉ liên tục xin tha. Nhóm cướp trói chặt cả ba, bịt mắt và miệng bằng băng dính, đẩy vào khoang cabin xe tải rồi lái xe đến khu rừng thông cách đường cái khoảng 100 m, trấn lột hết tài sản, dùng gậy sắt đánh cho đến khi họ bất tỉnh.

Sau đó, nhóm cướp lấy các công cụ đã chuẩn bị trước từ trong xe, đào hố ở bãi đất hoang gần đó. Khi cả nhóm đang vội vã chôn người đầu tiên là Văn thì ông Hồng vốn ngất xỉu cách đó không xa bỗng tỉnh dậy. Bản năng sinh tồn giúp ông Hồng cố bò dậy chạy vào rừng, nhưng không may bị bọn chúng đuổi kịp, đánh chết.

Khi quay lại chỗ cái hố, chúng phát hiện "thi thể" Hải đã biến mất.

Hải trở thành người duy nhất sống sót dưới gậy sắt của nhóm "ác quỷ". Vụ án gây rúng động cơ quan công an các cấp tại Quảng Tây lúc bấy giờ và được liệt vào danh sách vụ án đặc biệt nghiêm trọng ở tỉnh này.

Tại hiện trường, nhiều vết máu rải rác khắp mặt đất. Thi thể Văn, được đào lên từ hố, có tới hơn 30 vết thương. Thi thể ông Hồng cách đó 60 m.

Trong quá trình điều tra hiện trường, cảnh sát đào được một thi thể nam giới không rõ danh tính từ một cái hố cách hiện trường không xa, đã bị phân hủy nghiêm trọng và không thể nhận dạng. Theo kết quả giám định pháp y, nạn nhân tử vong khoảng 10 tháng trước, nguyên nhân bị đánh vào đầu bằng hung khí cùn. Cảnh sát nhận định đây rất có thể là một nạn nhân khác của nhóm cướp nên gộp hai vụ án để điều tra chung.

Tổ chuyên án phân tích đặc điểm của nhóm cướp: lái ôtô màu đỏ khi gây án; có kế hoạch phạm tội và phân công nhiệm vụ rõ ràng, rất có thể là một nhóm tội phạm đã hợp tác lâu dài; có hiểu biết nhất định về phương pháp điều tra của cơ quan công an, nhiều khả năng là kẻ có tiền án hoặc tội phạm bỏ trốn.

Dù là người sống sót duy nhất sau cuộc tấn công của nhóm cướp, anh Hải không cung cấp được nhiều manh mối hữu ích do không nhìn rõ dưới bóng đêm và bị đánh mạnh vào đầu khiến ký ức mơ hồ. Hải không biết gì ngoài việc nhóm tội phạm lái một chiếc xe diesel màu đỏ.

Để mở rộng phạm vi điều tra, cảnh sát phát thông báo tới các cơ quan công an trên toàn khu vực, đồng thời cử người đến các khu vực xảy ra án tương tự để tìm manh mối, nhưng không phát hiện được gì.

Ngày 20/1/1997, khi đang bế tắc, cảnh sát huyện Vũ Minh bất ngờ nhận được thông tin từ thành phố Tứ Hội, Quảng Đông. Theo đó, ngày 17/1, khi kiểm tra giao thông, cảnh sát Tứ Hội phát hiện một chiếc diesel màu đỏ có biển số phía trước ghi tỉnh Quảng Tây, nhưng không có biển số phía sau. Thấy hành tung đáng ngờ, cảnh sát ra hiệu cho xe dừng lại để kiểm tra. Không ngờ, tài xế vừa thấy cảnh sát thì hoảng sợ tăng tốc bỏ chạy. Nhận định chiếc xe có vấn đề, cảnh sát lập tức dốc sức truy đuổi, chặn được xe sau vài km.

Qua kiểm tra, trên xe có ba thanh niên, tự nhận là người Quảng Tây. Cảnh sát còn tìm thấy trong xe có súng hoa cải, cuốc chim, xẻng, gậy sắt, băng dính và các công cụ khác. Ba kẻ đáng ngờ bị tạm giữ để thẩm vấn.

Cảnh sát xác minh họ là Lý Hải, 27 tuổi; Chu Tuấn Hữu, 21 tuổi; Phan Nguyên Chí, 20 tuổi. Cả ba đều quê Quảng Tây, hai người trong đó ở huyện Vũ Minh.

Trong khi thẩm vấn, Lý Hải thừa nhận mang các công cụ trên đến Quảng Đông với ý định cướp xe, tuy nhiên chưa có cơ hội thực hiện. Ngoài điều này, bất kể cảnh sát Tứ Hội truy hỏi thế nào, Hải và hai người khác đều một mực giữ im lặng.

Sau ba ngày thẩm vấn không có kết quả, ngày 20/1, cảnh sát Tứ Hội gửi thông báo yêu cầu cảnh sát Quảng Tây hỗ trợ điều tra. Tổ chuyên án phụ trách truy bắt nhóm cướp gây án ngày 4/11/1996 nhận thấy có nhiều điểm trùng khớp như hai trong ba người này ở huyện Vũ Minh, chiếc diesel màu đỏ và các công cụ gây án trên xe. Họ cho rằng Hải và hai đồng bọn rất có khả năng là thủ phạm của vụ cướp.

Ba nghi phạm bị áp giải về Quảng Tây. Phan Nguyên Chí được xác nhận chưa phạm tội.

Trong cuộc thẩm vấn kéo dài bắt đầu từ ngày 23/1/1997, Hải và Hữu đều giả câm giả điếc, không đáp lại bất cứ câu hỏi nào. Cả hai cho rằng cảnh sát không có bằng chứng nào chứng minh họ đã phạm tội, chỉ với những công cụ trên xe thì không thể làm gì họ.

Đến sáng 25/1, kết quả giám định chứng cứ cho thấy các công cụ trên xe chính là công cụ được sử dụng trong vụ cướp ngày 4/11/1996. Chiếc cuốc chim được tìm thấy trên xe bị sứt một miếng, trùng khớp với mảnh sắt nhỏ được tìm thấy ở hiện trường án mạng.

Đối mặt với bằng chứng, Hải thú tội.

Ngoài vụ cướp ngày 4/11/1996, Hải còn khai ra nhiều vụ giết người khác và năm đồng phạm dưới sức ép của các điều tra viên. Hắn chính là "thủ lĩnh" của nhóm bảy thành viên chuyên cướp của giết người đã gây nhiều tội ác.

Trong nhóm cướp, sáu kẻ có tiền án, riêng Hải từng hai lần bị kết án vì tội hành hung và trộm cắp, tổng 9 năm tù. Kẻ duy nhất chưa phải ngồi tù thì từng bị tạm giữ để điều tra vì nghi buôn bán ma túy.

Theo lời khai, sau khi được tự do, Hải và đồng bọn không chịu hối cải mà còn thực hiện những tội ác dã man hơn để trả thù xã hội. Dưới sự chỉ huy của Hải, từ năm 1987 đến 1997, cả bọn liên tục phạm tội ở các tỉnh Quảng Tây, Quảng Đông, thực hiện 6 vụ cướp của giết người, khiến 8 người tử vong và một người bị thương nặng. Đồng thời, nhóm nhiều lần trộm cắp, buôn bán ma túy và lừa đảo.

Lần gây án đầu tiên của nhóm Hải là vào một đêm đầu 1987. Hải và đồng bọn Hoàng Hồng Dụ lái xe đến Quảng Đông, mời mọc một chủ hàng thuê xe để vận chuyển lô dép nhựa. Trên đường, Dụ vờ kêu xe hỏng để dừng lại. Lợi dụng lúc chủ hàng bước ra khỏi xe giúp soi đèn pin cho Dụ, Hải dùng gậy sắt tấn công. Sau đó, họ đào hố chôn xác ở bãi đất hoang gần huyện Vũ Minh, mang số dép cướp được đến Nam Ninh bán.

10 năm sau án mạng, dưới chỉ dẫn của Dụ, cảnh sát mới khai quật được hài cốt nạn nhân, nhưng không thể xác minh danh tính.

Nhóm cướp thường chọn trước hiện trường vụ án rồi phân chia nhiệm vụ, dùng thủ đoạn lừa cho thuê xe để giết chủ hàng và cướp hàng hóa, hoặc lừa thuê tài xế chở hàng để cướp cả xe và tiền tài tùy thân.

Sau khi để một nạn nhân chạy thoát trong vụ án ngày 4/11/1996, Hải cùng đồng bọn chạy trốn đến nhiều địa phương.

Qua Tết Nguyên đán 1997, cả nhóm cho rằng cảnh sát không thể truy ra mình nên lại tiếp tục gây án. Sau khi thực hiện một số vụ lừa đảo thành công ở Quảng Tây, cả bọn đến Quảng Đông, tìm cơ hội "làm vố lớn" nhưng không ngờ bị cảnh sát giao thông chặn lại.

Ngày 3/4/1997, TAND trung cấp thành phố Nam Ninh tuyên án tử hình với Lý Hải, Hoàng Hồng Dụ, Chu Tuấn Hữu và hai đồng phạm khác vì tội cố ý giết người và cướp tài sản. Một kẻ bị kết án tử hình, hoãn thi hành án hai năm với cùng tội danh. Kẻ còn lại bị phạt 10 năm tù vì tội đồng phạm giết người.

Năm 1998, Jeffrey và ba anh chị em khác bị tách khỏi mẹ sau khi Hội Bảo trợ Trẻ em Công giáo (CCAS) điều tra các cáo buộc ngược đãi trẻ em. Ông bà ngoại của những đứa trẻ, Elva Bottineau và Norman Kidman, được CCAS trao quyền nuôi các cháu.

Ngày 30/11/2002, cảnh sát và nhân viên y tế nhận được cuộc gọi khẩn cấp đến nhà của ông bà này. Họ phát hiện Jeffrey được quấn trong một chiếc khăn tắm đặt trên bàn bếp. Nhân viên y tế không bắt được mạch, nhanh chóng đưa cậu bé đến viện nhi ở Toronto. Không ai trong hai ông bà đề nghị đi cùng.

Jeffrey được tuyên bố tử vong trong bệnh viện không lâu sau, nguyên nhân cái chết được liệt kê là viêm phổi. Cậu bé mới 5 tuổi.

Tuy nhiên, nhà chức trách nhận thấy rõ Jeffrey đã phải chịu đựng ngược đãi và bỏ đói kéo dài. Hốc mắt và ngực cậu bé trũng sâu, mông teo tóp, trơ xương sườn, tay chân bé như que củi. Cơ thể gầy gò của Jeffrey chỉ nặng hơn 9 kg - nhẹ hơn cân nặng lúc cậu bé 12 tháng tuổi. Vì nhiều năm bị đói, Jeffrey đã ngừng phát triển và chỉ cao bằng đứa trẻ 2 tuổi bình thường.

"Không cần phải khám nghiệm tử thi mới biết có những vấn đề lớn. Chắc chắn đứa trẻ đã phải chịu đựng cuộc sống khủng khiếp, trong một khoảng thời gian dài đáng kể", phó giám định y khoa tỉnh bang Ontario Jim Cairns cho biết.

'Cuộc sống giống như một bộ phim kinh dị'

Trong cuộc điều tra về gia đình của Jeffrey, cảnh sát phát hiện ngoài bốn đứa trẻ, còn sáu người lớn khác sống tại ngôi nhà chật chội ở số 354 đường Woodfield, Toronto.

Jeffrey bị hạn chế hoạt động trong một phòng ngủ không có hệ thống sưởi ở tầng trên và bị cấm rời khỏi phòng. Cậu bé buộc phải đại tiểu tiện trên sàn, khiến ngôi nhà bốc mùi hôi thối. Theo một nhân viên CCAS, nệm trong phòng ngủ của cậu bé "rải đầy phân khô". Jeffrey bị cấm dùng nhà tắm, nhưng sẽ bị đánh khi đại tiện trong phòng ngủ. Cậu bé còn bị ép uống nước từ bồn cầu.

Jeffrey chưa bao giờ đi học và không được đi khám bác sĩ trong một khoảng thời gian khá dài.

Theo thời gian, khi bị suy dinh dưỡng nặng hơn, cậu bé phải chật vật để đi lên cầu thang đến phòng ngủ và phải bò chậm rãi, từng bước một. Một trong những người chị của Jeffrey cũng bị đối xử như vậy. Cô bé cũng bị nhốt trong cùng phòng ngủ với Jeffrey. Cả hai bị đánh bằng thìa, túm tóc, cho tắm bằng nước lạnh từ vòi... Elva và Norman gọi hai chị em Jeffrey là "những con lợn con".

Elva và Norman bị bắt vì tội giết người cấp độ một và cưỡng bức giam cầm. Họ tuyên bố vô tội và rất đau khổ khi cháu qua đời.

Nhà chức trách phát hiện Elva và Norman đều có tiền án về tội ngược đãi trẻ em từ những năm 1970. Năm 1970, Elva bị kết án một năm quản chế vì hành hung con gái 5 tháng tuổi, Eva, cô bé sau đó chết vì bệnh viêm phổi. Dù cái chết ban đầu được cho là vô tình, khám nghiệm tử thi cho thấy Eva bị gãy xương vai, khuỷu tay và cổ tay. Năm 1978, Norman bị kết tội hành hung hai con riêng của Elva với chồng trước và bị kết án hai năm quản chế.

Sai sót và vô cảm

Sau phát hiện trên, CCAS thông báo từng vài lần đến kiểm tra gia đình này nhưng không biết Elva và Norman có tiền án khi trao quyền nuôi những đứa trẻ cho họ. Tuy nhiên, thực tế là CCAS đã ghi chú các bản án trong hồ sơ của họ. Người phát ngôn Fernando Saldanha sau đó bày tỏ rằng tổ chức này ân hận vì đã không kiểm tra hồ sơ trước khi trao quyền nuôi anh chị em Jeffrey cho cặp đôi. "Nếu hồ sơ được những nhân viên liên quan kiểm tra đúng cách vào thời điểm đó, tình hình đã rất khác", người phát ngôn cho biết.

Năm 2000, một nhân viên CCAS phát hiện vết bầm tím dưới mắt Jeffrey. Tuy nhiên, điều này đã bị coi là tai nạn và không có hành động nào khác được thực hiện.

Các thám tử được triệu tập để điều tra CCAS và một số nhân viên phụ trách vụ việc để xác định xem có bất kỳ hành vi sai trái, bất cẩn nào gây ra cái chết của Jeffrey và gây thương tích cho những đứa trẻ khác hay không.

Phiên tòa xét xử Elva và Norman bắt đầu vào tháng 9/2005. Trong phần tuyên bố mở đầu, công tố viên Bev Richards mô tả Jeffrey bị bỏ đói đến chết một cách có hệ thống, như lời một bác sĩ nổi tiếng nói là "một trong những trường hợp suy dinh dưỡng nghiêm trọng nhất" từng thấy. Theo công tố viên, cuộc sống của Jeffrey "giống như một bộ phim kinh dị".

James Mills, một trong những người lớn sống trong ngôi nhà, làm chứng rằng Elva đã nói sẽ không xin giúp đỡ cho Jeffrey vì sợ mất tiền trợ cấp từ chính phủ, đồng thời nói thêm rằng "hai đứa trẻ đó có 600 USD một tháng". Theo James, Elva và Norman cũng sợ ai đó báo cáo họ cho chính quyền rồi mất nguồn thu nhập.

Khi được hỏi tại sao anh ta không báo cáo vụ ngược đãi, James nói không muốn bị đuổi khỏi nhà. Tương tự những người lớn khác sống trong ngôi nhà, James chỉ giả vờ không nhìn thấy Jeffrey và coi như cậu bé không tồn tại. Thực tế, khi các nhân viên y tế cố gắng hồi sức cho Jeffrey, không người nào hỏi thăm về tình hình sức khỏe của cậu bé và không ai đi cùng cậu bé đến bệnh viện.

Trước tòa, nhà nghiên cứu bệnh học - bác sĩ Gregory Wilson báo cáo rằng khi chết, Jeffrey không có mỡ cơ thể, cao xấp xỉ 95 cm và nặng 9,66 kg. Ông mô tả khuôn mặt cậu bé bị bầm tím, bị trầy xước quanh mắt trái và cổ; một phần bụng, đùi trong và chân bị đóng vảy khô; bị loét ở bộ phận sinh dục.

Theo chuyên gia, Jeffrey bị viêm phổi vài ngày trước khi qua đời. Vi khuẩn trong phân đã xâm nhập vào máu, gây ra tình trạng sốc nhiễm trùng khiến cậu bé khó thở. Jeffrey rất có thể đã đưa ngón tay vào miệng, truyền vi khuẩn vào phổi.

Bác sĩ Stanley Zlotkin của bệnh viện nhi làm chứng rằng chưa bao giờ thấy một đứa trẻ nào bị suy dinh dưỡng như vậy trong 25 năm hành nghề tại Canada và các nước đang phát triển.

Những bức ảnh gây ám ảnh của Jeffrey được đưa ra làm bằng chứng, cho thấy sự khác biệt rõ rệt so với trước khi cậu bé chuyển đến sống với ông bà. Bác sĩ Zlotkin cho biết: "Bạn có thể nhìn thấy xương bánh chè của cậu bé nhô ra, và thấy từng chiếc xương sườn trong lồng ngực cậu bé". Những bức ảnh này gây thổn thức trong phòng xử án nhưng Elva và Norman không hề biểu lộ cảm xúc.

Trong quá trình thẩm vấn chéo, luật sư bào chữa của Norman, Robert Richardson, cho rằng Jeffrey tự nhịn đói vì lý do cảm xúc. Lời này bị bác sĩ Zlotkin bác bỏ mạnh mẽ: "Tôi không tin rằng một đứa trẻ có thể tự ép mình vào tình trạng đói khát đến như vậy". Ông nói thêm rằng tủy xương của Jeffrey không có sắt, điều này phải mất ít nhất một năm.

Osiris Villalobos, điều tra viên của CCAS, rơi nước mắt khi nhớ lại cơ thể bất động của Jeffrey tại bệnh viện. Osiris và cảnh sát đã đến ngôi nhà sau khi rời viện. Anh mô tả tất cả các phòng bên trong ngôi nhà đều được sưởi ấm, trang bị đầy đủ tiện nghi và được vệ sinh sạch sẽ. Còn phòng ngủ của hai chị em Jeffrey trống trải, lạnh cóng và bẩn thỉu.

Tấm nệm đẫm nước tiểu và vón cục từ phân khô và máu. Sàn gỗ xung quanh nệm bị nước tiểu làm biến màu và mục nát. Một túi tã bẩn vứt trên sàn, thức ăn thừa trong bát dành cho chó. Một cái chốt được lắp ở mặt ngoài cửa phòng, cách mặt đất khoảng 1,5 m để người lớn có thể khóa cửa còn trẻ em không thể mở được.

Michelle Kean, hàng xóm của gia đình, làm chứng rằng ngay sau cái chết của Jeffrey, Elva nói với cô rằng Jeffrey tự đầu độc bằng cách nuốt sơn chì. Sau đó, Elva yêu cầu Michelle viết một lá thư ủng hộ để giúp giành lại quyền nuôi các cháu từ CCAS. Michelle cho biết lần cuối nhìn thấy Jeffrey, cô thậm chí không nhận ra cậu bé. "Tôi không thể tin rằng đó là cùng một đứa trẻ. Cậu bé rất ốm, nhỏ bé, rất xanh xao", nhưng cô đã không báo cáo tình trạng của Jeffrey vì nghĩ rằng CCAS đang giám thị gia đình.

Công tố viên cho biết trong vòng một giờ sau khi biết Jeffrey đã chết, mẹ cậu bé, Yvonne Kidman, đã đặt câu hỏi liệu cô ta có nhận được hợp đồng bảo hiểm nhân thọ trị giá 50.000 USD của cậu bé không. Cuộc trò chuyện bị nghe lén giữa Yvonne và Elva cho thấy Yvonne nói với mẹ: "Liệu bảo hiểm có chi trả cho thằng bé không. Con có bảo hiểm...". Elva trả lời: "Đó là cái chết do tai nạn. Mẹ không biết nó có được chi trả không".

Ngày 7/4/2006, Elva Bottineau và Norman Kidman bị kết tội giết người cấp độ hai và cưỡng bức giam cầm chị gái của Jeffrey. Elva bị kết án 22 năm tù, Norman nhận 20 năm tù.

Tuệ Anh (Theo Morbidology)