( HNPĐ ) Cái thị trấn có diện tích chưa đến 2 cây số vuông mang tên Cần Giuộc, nằm lọt thỏm giữa một bên là nhánh con sông Vàm cỏ xanh ngắt bóng dừa nước. Phần kia là quốc lộ chạy từ Cầu Ông Thìn đến tận con kinh Nước Mặn của huyện Cần Đước. Tạo thành một vùng tam giác, Bộ Chỉ huy Trung Đoàn 46 " của ông Hùng " ở đỉnh cái tam giác ấy. Cạnh dài khác là  con sông Phước Lại trải một mầu xanh đến tận ấp Thanh Ba, quê hương của vợ Cụ Đồ Chiểu... đã để lại trong tôi một ký ức khó quên với những bước quân hành đầu đời, chập chững...

-  Tôi, với ba lô, giầy MAP bóng loáng bước vào cổng Trung đoàn đúng vào giờ nghỉ trưa thì đã thấy 4 tên  Nguyễn Đức Thành, Trần Như Xuyên, Nguyễn Đắc Song Phương đang xúm vào xem...một trận đá gà ở ngay bên hông phải của Bộ Chỉ Huy, bên trái là 3 cái ba lô ( cũng xếp ngay ngắn) trước cửa phòng Ban 1 ( của Đại úy Minh )...nói là trận đá gà cho nó oai, chứ từ cổ động viên đến chủ gà chỉ vỏn vẹn có dưới 10 người, 2.3 ông sĩ quan Úy có, Tá có, bỏ áo ngoài quần, chân đi dép, 1 ông có thể là hạ sĩ quan, quần đùi bạc mầu và áo may ô cháo lòng...Trận đấu giữa con gà có sắc lông mầu trắng và con có mầu đỏ hung hình như chưa phân thắng bại thì ông già hạ sĩ quan nhẩy vào, ôm con gà có lông trắng với mỏ, thân và đầu đẫm máu: Thôi, nghỉ bữa khác, coi như tớ hôm nay thua..

- Nguyễn Đắc Song Phương vốn là người nóng tính lại được bạn bè trìu mến phong cho cái danh là nhà bác vật từ những ngày ở trong trường (Phương còn có biệt danh khác là : "người can thiệp" bất cứ đám tranh luận nào, nó chỉ đi ngang, đứng nghe một chút về nội dung, thế là nó vào trận...  nó có trí nhớ rất tốt và biết rất nhiều ( cả nhưng gì nó không biết )
...Phương mặt đỏ ké, ngơ ngác rồi chỉ thẳng vào mặt ông già: - Sao ông lại ngu thế.. Tại sao ông phải ngưng ngang như thế...( Rồi Phương lẩm bẩm ) hôm nay đang kỳ trăng non, bầu trời sẽ tối hơn thường khi... Xem tướng gà, người ta thường quan sát cái cựa gà chứ gì? Sai bét, phải xem cái vẩy của nó... Con gà của lão là loại gà nhạn có vẩy tên là liên giáp nội đóng ở ngay cựa hay còn gọi là hổ khẩu, vẩy quý gà quý..
Phương sấn tới, giằng con gà nơi ông già đang tròn mắt kinh ngạc: Ông đưa tôi, tôi cá với ông 1 thùng bia quân tiếp vụ nữa..
Chẳng ai biết ất giáp gì nhưng mọi người vỗ tay cười vang...Tiếng cười huyên náo khiến những quân nhân khác xúm vào xem càng lúc cành đông..
 Phương cởi phăng áo trận, ném về phía 3 chiếc ba lô, vung tay: Tới nữa đi, tới luôn một cú liên hoàn cước nữa đi Nhạn...Thằng tía kia sẽ đi đoong một đời chiến trận !
Quả là 2 chiến kê đang tung những đòn tối độc một mất một còn với đối thủ. Kìa, cả 2 cùng tung cước một lúc ....Một tiếng kêu khô khốc của con gà nhạn, nó nằm vật ra, đang giẫy giụa, đang trào những dòng máu tươi trong nét mặt xám ngắt của mọi người.
Ông già chủ  nhân của con nhạn, có lẽ là người giận và buồn nhất. Nhưng trái với dự đoán của mọi người, ông ta chỉ cười gằn. Cúi xuống ôm lấy xác con gà thân yêu, vuốt vuốt vào cái thân đẩm máu. Rồi bất chợt, ông ta ném mạnh con gà vào người Nguyễn Đắc Song Phương:
- Đéo biết con cặc gì cũng bầy đặt làm thầy dùi..
Ông phủi phủi bàn tay rồi bước vội vào phía sau, không quên nói : Trả cho Thiếu tá Mai kia một thùng bia ..

Lời nói như ra lệnh ấy, khiến cả bọn tân sĩ quan ngạc nhiên không ít. Càng ngạc nhiên hơn khi 4 thằng được dẫn lên trình diện ông Trung Đoàn trưởng. Thì ra ông già chủ nhân của con gà Nhạn kia là cái ông " tướng" nỗi tiếng sát Cộng đến từ binh chủng Nhẩy dù..
Ổng ngồi nghiêm nghị, với 3 bông hoa mầu đen trên nắp túi áo trận , chờ cho bọn tôi xưng danh xong, ông chỉ tay về phía cái ghế dài bên hông : Ba cậu ngồi kia, còn Thiếu úy này ( Nguyễn Đắc Song Phương ) đứng yên đấy.
[ " Kinh nghiệm bản thân "  trong thời gian phục vụ dưới quyền của 4 ông Tướng Nguyễn Văn Minh ( Tư lênh Quân đoàn III và 3 Tướng Phan Trọng Chinh, Nguyễn Xuân Thịnh, Lê Văn Tư  ( Tư lệnh Sư đoàn 25 ) thì. Mỗi khi các " Người" nổi trận lôi đình, thì tùy cách xưng hô mà " nạn nhân" phải ( được ) nhận lãnh hình phạt nặng hay nhẹ...khi các bố ấy gọi bằng cấp bậc, ấy là chỉ " từ chết đến bị thương. Nhẹ nhất thì cũng phải " ôm" 8 trọng cấm. Còn khi nào xưng tớ, xưng tao, xưng goa mà được gọi là cậu, là em...thì yên chí lớn, chịu trận vài phút..Cơn nóng qua mau, khỏe re. ]

Nhưng cái thủ tục như vừa kể ở trên, hôm nay hình như khác với nhà bác vật Song Phương...
- Chuyện hôm nay, Cậu có 2 lỗi lầm...chuyện thứ nhất.. Tớ không giận cậu vì mất con gà, nhưng để cho các cậu thấy tận mắt giữa lý thuyết và thực tế khác nhau xa lắm...Xa hơn, những điều các cậu học ở trong trường ( cũng như hiểu biết của cậu này về con gà ) khác xa với thực tế ở chiến trường...Sĩ quan lớp các cậu hay mỉa mai bọn chúng tớ là xuất thân từ lính khố xanh khố đỏ chứ gì...Nhưng từ chuyện nhỏ của con gà chọi, khi bằng linh tính của một người cầm quân Tớ đã biết nó xuống sức rồi... các cậu phải về đơn vị, và người thày đầu tiên của các cậu là những Hạ sĩ quan già...Còn Thiếu úy Phương nghe đây ( quái lạ, bố này sao thay đổi xoành xoạch cách xưng hô , chuyện gì nữa đây ? ) ...Thiếu úy sẽ bị phạt 8 ngày khinh cấm vì đã ném toẹt cái áo đang mặc xuống đất...Các cậu thấy không, tôi luôn mặc quần áo Nhẩy dù, chẳng phải để khoe mình xuất thân từ binh chủng thiện chiến đó,mà cái bộ quần áo này đã đẩm máu, mồ hôi, không chỉ của tôi mà của bao nhiêu đồng đội đã hy sinh cho Tổ quốc, cho Quân đội. Mầu cờ, sắc áo thiêng liêng là thế...Vậy mà chỉ vì chuyện gà chọi, Thiếu úy đã cởi phăng nó ra...Thôi được rồi...Ngày mai về đến các Tiểu đoàn nhớ phải gần thằng Lính...đừng có lấy lon lá đè chúng nó, chúng nó chỉ sợ chứ không phục đâu...Riêng Nguyễn Đắc Song Phương, tớ biết là cậu trực tính...Tớ mà mềm mỏng ra thì đến giờ đâu có phải đeo cái lon đại tá cũ mèm như thế này. Vả lại chuyện gà qué vừa rồi, tớ cũng hơi nóng..8 khinh cấm, phạt cậu coi như để nhớ nghe...

Phương cùng bọn tôi thở phào nhẹ nhõm rồi trở lại ban 1 của Đại úy Minh để lấy sự vụ lệnh...Phương móc bóp:
- Chuyện tôi vừa thua 1 thùng bia Quân tiếp vụ, nhờ đại úy chuyển giúp...Đại úy Minh khoác tay: Ổng trả rồi, Ổng vừa gọi máy xuống bảo Ban Quân Lương ứng trước tiền lương của ổng...Tội nghiệp, tài giỏi, khí khái nên lận đận...nghe nói tuần sau có ông Trung tá Nguyễn Văn Hai về thay thế rồi...

.. 5 năm sau...Đó là năm 1971 Tiểu đoàn tôi sau cuộc hành quân đẫm máu ở Bến Sỏi, giáp biên giới Việt Miên được về dưỡng quân tại căn cứ Trảng Sụp. Thiếu úy Chỉ huy Hậu cứ Lê Ngọc Hồ dẫn một số tân sĩ quan Thủ Đức, Hạ sĩ quan mới vừa tốt nghiệp tại Nha Trang, cùng một số Sĩ quan, Hạ sĩ quan, Binh sĩ từ các đơn vị khác bổ sung cho quân số Tiểu đoàn tôi...Thiếu Úy Hồ báo cho tôi biết, có một Thượng sĩ, quân số gốc ở Tiểu đoàn mình, là tài xế biệt phái lên Trung đoàn để lái xe cho một cựu Trung đoàn trưởng, nay Sĩ quan đương sự không cần nữa..
Tôi hồ nghi hỏi Thượng sĩ Nghinh:
-  Thượng sĩ lái xe cho ai vậy ?
Trả lời : - Cho Đại tá Hùng...
- Nhưng tại sao Đại tá không dùng ông nữa, vi phạm kỷ luật hả ?
Câu trả lời đẫm nước mắt: - Đại tá bị tai nạn, hư cả 2 mắt...
Tôi bàng hoàng: Cả hai mắt, như thế là do Trung đoàn đòi xe... Mà sao lại đòi xe vào lúc này ?
Câu trả lời: - Thưa không, sau đó, Đại tá gọi em và một hạ sĩ đã theo Đại tá từ ngày còn ở Nhảy dù, cho chúng em một ít tiền, đọc cho bà xã của ổng viết lá thư cho các đơn vị, cám ơn và gửi trả lại người và xe...Đại tá nói:- Bây giờ chiến trận đang khốc liệt các cậu mang xe về cùng với anh em đơn vị đánh giặc cho tốt...

Tôi cúi đầu, gió rừng Thiện Ngôn lồng lộng. Tôi thấy mắt mình cay.

Nguyễn Trọng Hoàn
( HNPĐ )