Nghề nghiệp tương lai của con cái luôn là mối quan tâm chính đáng của những bậc làm cha mẹ. Việc hướng con cái vào những ngành học chuyên biệt theo kỳ vọng của mình hay khuyến khích con cái đi theo những khả năng và đam mê của các em, hoặc để các em tự quyết định và chọn lựa con đường của chính mình, là những điều không dễ dàng khi nhắm đến sự cân bằng về ước mơ, đam mê và nhu cầu đời sống thực tế của các em trong tương lai. Tỉ phú Bill Gates, người không những đã góp phần thay đổi thế giới này qua cuộc cách mạng về máy điện toán, mà còn là một nhà hoạt động nhân đạo đáng kính của thế giới, đã chuyển thêm đến các tân khoa và chúng ta dăm lời khuyên ý nghĩa, không chỉ về con đường sự nghiệp trong tương lai, mà cả những cổ vũ về những hoài bão lớn và ý hướng tích cực, nhân bản hơn nơi các em. Bài viết do chuyên mục đặt tựa và chuyển dịch, xin giới thiệu đến các bạn trên số báo hôm nay.

Bill Gates

Ðinh Yên Thảo chuyển dịch

Các bạn tân khoa 2017 thân mến,

Xin chúc mừng! Các bạn đã đạt được điều mà tôi chưa từng làm được là,  tốt nghiệp đại học.

Từ các diễn giả cho đến cô, chú trong tiệc ăn mừng tốt nghiệp, tôi chắc là bạn sẽ nhận được nhiều lời khuyên này kia. Dẫu vậy thì tôi nghĩ mình cũng chia sẻ thêm dăm suy nghĩ của mình.

Các tân khoa thường hay tìm lời khuyên của tôi về định hướng nghề nghiệp. Tôi thì may mắn là cuộc cách mạng thông tin bắt đầu đương lúc giữa tuổi hai mươi của mình, nên Paul Allen và tôi đã có cơ hội góp sức, điều này giải thích tại sao tôi không có bằng đại học. Tôi rời đại học vì sợ rằng cuộc cách mạng này diễn ra mà không có mình dự phần. (Ghi chú của KTT: Bill Gates sau khi bỏ học tại đại học Harvard năm 20 tuổi, đã cùng Paul Allen sáng lập hãng Microsoft vào tháng Tư năm 1975. Microsoft trở thành công ty nhu liệu lớn nhất thế giới hiện nay với khoảng 114,000 nhân viên và trị giá thị trường khoảng 523 tỉ đô la. Bill Gates, 61 tuổi, đang là người giàu nhất thế giới với gia sản ước tính vào khoảng 86.8 tỉ đô la. Có ba con nhỏ, ông và vợ là Melinda Gates đã cam kết hiến tặng hầu như toàn bộ gia sản (95%) cho các quỹ từ thiện, mang mục đích tài trợ về nghiên cứu, y tế, giáo dục, kỹ thuật và cứu trợ khắp thế giới. Chỉ riêng Tổ Chức Y Tế Thế Giới WHO đã nhận được tài trợ từ quỹ Bill & Melinda Gates Foundation số tiền hơn 1.5 tỉ đô la trong 6 năm qua).

Nếu tôi bắt đầu lại từ đầu hôm nay và tìm kiếm những cơ hội tạo những ảnh hưởng lớn lao đến thế giới thì tôi sẽ cân nhắc ba lãnh vực sau đây.

Thứ nhất là lãnh vực Trí Tuệ Nhân Tạo (Artificial Intelligence – AI). Chúng ta chỉ mới bắt đầu chạm vào lãnh vực sẽ làm đời sống con người được nhiều năng suất và sáng tạo hơn.

Thứ nhì là lãnh vực Năng lượng (Energy), bởi việc tạo ra nguồn năng lượng trong lành, giá cả phải chăng và đáng tin cậy sẽ là điều căn bản trong cuộc chiến chống nghèo đói và thay đổi khí hậu.

Thứ ba là lãnh vực Sinh học (Bioscience), mà hoa trái của nó sẽ là cơ hội để giúp con người sống lâu, sống khoẻ hơn.

Nhưng có những điều trong đời sống luôn đúng, bất kể chuyện các bạn chọn lựa sự nghiệp nào. Tôi ước gì tôi cũng đã hiểu về những điều này hơn lúc tôi rời trường học. Như sự thông minh, nó chẳng thật quan trọng như tôi từng nghĩ và nó thể hiện ở nhiều hình thức khác nhau. Những ngày đầu của Microsoft, tôi cứ nghĩ nếu mình lập trình cho thiệt giỏi thì mình sẽ cũng có thể quản trị nhân viên giỏi hay điều hành nhóm quảng bá thị trường hay làm bất cứ các nhiệm vụ khác cũng được. Tôi đã nghĩ sai vậy. Tôi đã phải học cách ghi nhận và trân trọng tài năng của người khác. Nếu chưa làm, thì bạn nên làm sớm điều này, vì bạn sẽ làm đời sống bạn phong phú hơn.

Ðiều khác nữa mà tôi ước gì mình đã hiểu về nó sớm hơn là sự bất bình đẳng thật sự ra sao. Tôi đã không nhìn rõ nó cho đến khoảng gần 40 tuổi, khi Melinda và tôi sang Châu Phi lần đầu tiên. Chúng tôi bị sốc với những gì chứng kiến. Khi quay về, chúng tôi tìm hiểu thêm về nó. Nó bơm vào tâm trí tôi rằng hàng triệu trẻ em bên đó đang chết dần mòn vì những căn bịnh mà các quốc gia giàu có chẳng thèm ngó ngàng. Chúng tôi nghĩ đó là điều bất công nhất trên thế giới này. Và chúng tôi nghĩ mình không thể chần chờ được nữa, chúng tôi cần bắt đầu nhúng tay ngay lập tức.

Các bạn biết nhiều thứ hơn khi tôi ở độ tuổi các bạn. Thời đại kỹ thuật đã giúp các bạn nhiều cách xem xét những vấn đề  mà thời tôi và bạn bè đồng thời đã không thể làm, và nó cho phép các bạn làm những điều chúng tôi đã không thể làm. Bạn có thể chống lại sự bất công sớm hơn, từ chính trong cộng đồng mình cho đến những quốc gia đâu đó trên thế giới. Ðồng thời tôi cũng khuyến khích các bạn hãy để quanh mình những người tạo thử thách cho mình hơn, dạy bảo mình, đẩy mình đạt đến con người tốt nhất của mình hơn. Melinda làm điều đó với tôi  và tôi thấy mình là con người tốt hơn. Giống như người bạn tốt Warren Buffett của chúng tôi, tôi đo lường mức độ hạnh phúc của mình bởi những người gần gũi có hạnh phúc và yêu thương tôi ra sao, cũng như những đổi thay mà tôi mang đến cho đời sống người khác.

Nếu tôi có thể tặng mỗi bạn tân khoa một món quà thì tôi sẽ tặng các bạn cuốn sách “The Better Angels of  our Nature” của tác giả Steven Pinker. Sau nhiều năm sách đèn, cũng khó cho các bạn đọc cuốn sách 700 trang, nhưng xin các bạn đưa nó vào danh sách những cuốn mình sẽ có ngày nào đó. Nó là cuốn sách truyền niềm hứng khởi nhất mà tôi từng đọc (Chú của KTT: Cuốn sách đứng vào nhóm sách bán chạy nhất trong tuần trên Amazon theo sau bài viết của Bill Gates). Trong cuốn sách này, Pinker đã đưa ra lập luận rất thuyết phục là thế giới này đang tốt đẹp hơn, chúng ta đang sống trong thời kỳ thanh bình nhất trong lịch sử nhân loại. Lập luận này rất khó, đặc biệt hiện nay. Khi các bạn bảo thế giới này đang hoàn thiện hơn thì người ta sẽ nhìn bạn hoặc ngây thơ hay điên rồ. Nhưng đó là sự thật. Một khi các bạn hiểu vậy, bạn bắt đầu nhìn thấy thế giới khác biệt hơn. Nếu các bạn nghĩ là nhiều thứ đang tốt hơn thì bạn sẽ muốn biết điều gì có thể thúc đẩy quá trình và truyền bá nó đến nhiều người, nhiều nơi hơn. Nó không có nghĩa là mình bỏ mặc những vấn đề nghiêm trọng mình đối diện. Nó chỉ có nghĩa là khi các bạn tin là chúng có thể giải quyết được thì mới thúc đẩy mình ra tay dựa theo niềm tin đó.

Ðây chính là cốt lõi của thế giới quan của tôi. Nó giữ tôi vượt qua những lúc khó khăn và là lý do tôi vẫn tiếp tục yêu thích công việc nhân đạo sau hơn 17 năm. Tôi nghĩ nó có thể áp dụng tương tự cho các bạn. Chúc các bạn may mắn. Ðây là một thời đại tuyệt vời để sống. Tôi hy vọng các bạn sẽ sống trọn vẹn với nó.

BG

ÐYT chuyển dịch

( báo Trẻ )