11:38 phút, sáng Thứ Sáu 22 tháng 11, 1963 chiếc Air Force One đáp xuống phi trường Love Field ở Dallas. Chuyến bay này trở thành một sự kiện duy nhất, ly kỳ và bi thảm của lịch sử nước Mỹ, ảnh hưởng đến cục diện thế giới. Chuyến bay chở đi một vị Tổng thống trẻ thứ 35 đương nhiệm và trở về với một vị Tổng thống mới. Lịch sử nước Mỹ thay đổi bởi 3 phát súng xảy ra vào 1 tiếng đồng hồ sau đó. 

Sáng hôm ấy khoảng 150-200 ngàn người dân Dallas đã đứng chờ trong mưa để đón đôi vợ chồng trẻ đẹp quyền lực nhất của thế giới, Kennedy và Jacqueline. Sau thành công lịch sử khi tránh cho nước Mỹ một cuộc chiến tranh nguyên tử ở cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba, tên tuổi và sự nghiệp của Kennedy ngày càng lừng lẫy. Cuộc vận động tranh cử cho nhiệm kỳ tổng thống kế tiếp vào năm sau đã bắt đầu sôi động. Và đó là lý do cho chuyến đi này. Dân chúng hâm mộ ông vì ngoài khả năng chính trị ngoại giao ông còn là một vị Tổng thống biết nhận lỗi lầm (sau vụ Vịnh Con Heo ở Cuba), đã mạnh dạn tranh đấu cho bình đẳng chủng tộc, cho phụ nữ. Hơn thế nữa, với sự bùng nổ của TV và phương tiện truyền thông, đôi vợ chồng trẻ đẹp tài sắc vẹn toàn được ngưỡng mộ như là một cặp siêu sao Hollywood.

Do vậy nhân viên an ninh mật vụ khá vất vả, vài ngày trước đó đã có vài nhóm người phản đối, khi cho Kennedy yếu mềm trước Nga Sô, không nhiệt thành giúp chống cộng sản ở Cuba và Châu Âu… Phu nhân Jacqueline lại vừa mất đứa con yểu mạng sau khi sanh ra vào 3 tháng trước đó. Tuy vậy bà vẫn theo chồng trong chuyến đi này. Ðoàn xe hộ tống gồm có 3 chiếc, theo dự định sẽ băng qua downtown thành phố để đến khu Trung tâm Thương Mại và dùng cơm trưa ở đó. Lộ trình dài 16 cây số, dự tính mất khoảng 45 phút từ phi trường Love Field. Các nhật báo ở Dallas được tin tức về lộ trình và đăng tải nhiều hôm trước để dân chúng có thể chuẩn bị đến xem. Chiếc xe Ford đầu tiên mui kín chở cảnh sát trưởng và các nhân viên an ninh. Chiếc thứ nhì Limousine Lincoln Continental, chở 2 vợ chồng Tổng thống và Thống đốc Connally. Cùng một mật vụ ngồi cạnh tài xế. Chiếc thứ 3 Cadillac 1955 chở các nhân viên an ninh bảo vệ phái đoàn, ngồi trong xe và đứng bên sườn xe. Một khẩu AR-15.

12 giờ 30 đoàn xe đi vào khu phố Dealey Plaza. Chiếc xe tổng thống được để mui trần cho dân chúng có thể thấy mặt đôi vợ chồng và các mật vụ không chạy bộ dọc bên hông xe. Ngay cả Bà Jacqueline cũng tháo kính mát. Chiếc áo đầm và mũ màu hồng nổi bật thanh thoát quý phái. Khi đoàn xe vừa băng qua Tòa nhà kho sách giáo khoa Texas, tiếng reo hò chào đón vang lên từ đường phố đông đúc, từ các khung cửa sổ và ban công. Tới góc đường Houston và Elm xe quẹo trái vào đường Elm. Chợt có tiếng súng nổ. Các nhân chứng nghe được 3 tiếng súng. Thoạt tiên họ tưởng pháo nổ chào mừng. Khoảng thời gian từ 6 đến 24 giây sau đó những diễn biến thật nhanh và hỗn loạn. Hàng trăm nhân chứng, hàng ngàn hình ảnh và thước phim được điều tra, tranh luận cho đến hơn 50 chục năm sau…

Bà Jacqueline thoạt đầu nghiêng qua phía chồng, giây sau đó khi viên đạn làm vỡ đầu Tổng thống, người ta thấy Bà hoảng hốt bò ra phía sau xe, trong tay cầm ít phần não vỡ…Thống đốc John Connally ngồi băng ghế trước bị một viên đạn xuyên qua vai phải và đi xuống chân trái. Mật vụ Clint Hill từ xe sau lao nhanh lên xe Limousine của Tổng thống…Ðoàn xe tăng tốc 80 dặm một giờ chạy về bệnh viện Parkland. Ðám đông 2 bên đường hỗn loạn chạy tản mát, người thì nằm rạp xuống bãi cỏ, lề đường. Có người thấy lấp ló một họng súng ở góc lầu 6 Kho sách giáo khoa. Người khác thấy một chút khói trắng bốc lên ở cạnh hàng rào. Có người nghe viên đạn đi trúng lề đường Main St, mảnh bay lên sướt má phải một nhân chứng. Trong vòng 20 phút sau đó tòa nhà kho chứa sách bị phong tỏa. Toàn bộ nhân viên bị rà xét chỉ thiếu một người tên là Lee Harvey Oswald. Nơi góc phòng lầu 6 cạnh cửa sổ, lẫn trong các thùng carton là 3 vỏ đạn và một cây súng trường Ý Carcano.

Trong khi đó đoàn xe Tổng thống đến bệnh viện Parkland 13 phút sau. Kennedy được khẩn cấp đưa vào phòng Chấn thương 1. Mọi người ở bệnh viện nhốn nháo, bác sĩ, y tá, nhân viên liên bang và cảnh sát tiểu bang, phóng viên…Tổng thống Kennedy nằm bất động, lưng trần, đầu vỡ một bên, không còn mạch đập. Vài phút sau Linh mục Hubert bước vào phòng. Jacqueline đứng rũ bên cạnh chồng. Bà tháo nhẫn và đổi vào tay chồng. Tần ngần một lát bà đi xuống phía chân Kennedy và hôn lên chân ông, sau đó được bà Lady Bird, vợ Phó Tổng thống Johnson dìu ra ngoài. Em trai Tổng thống, Bộ trưởng Tư pháp Robert Kennedy nhận điện thoại báo tin dữ. 1 giờ trưa hôm ấy, bệnh viện và phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc loan báo Tổng thống mất.

Mô tả hình dạng và chi tiết của hung thủ được loan báo trong radio của cảnh sát Dallas: Thanh niên da trắng khoảng 30-35 tuổi, mang súng .30 caliber, cao 5’10”, nặng khoảng 165lbs. Cách trung tâm thành phố Dallas 3 dặm ở Oak Cliff, cảnh sát viên Tippit nhìn thấy Oswald và tìm cách bắt anh ta. Súng nổ, Tippit bị bắn chết. Các xe cảnh sát hối hả chạy đến Texas Theatre. Rạp hát bị tung cửa, trong khi mọi người trong rạp chưa biết chuyện gì xảy ra bên ngoài và trong ánh sáng tù mù, phim đang chiếu thì Oswald bị nhận dạng, một cảnh sát bảo anh đứng dậy, anh ta đứng dậy thì bị cú đánh vào mặt, Oswald ngồi xuống và tay phải rút ra khẩu súng ngắn giấu trong áo nâng lên. Một cảnh sát phía sau nhào tới chụp lấy súng, cuộc giằng co ẩu đả trong thoáng chốc. Và Oswald bị còng tay, miệng thốt lên “Tôi phản đối cảnh sát bạo hành, tôi không kháng cự …” Ðám đông vây quanh sau khi biết tin Kennedy bị ám sát. Vài người hô lên “Giết anh ta!”

Ở bệnh viện Parkland, mật vụ Clint Hill được lệnh tìm mua gấp một quan tài và chở về Washington cùng Phó Tổng thống Johnson đang đợi trong Airforce One. Cảnh sát tiểu bang Texas từ chối cho mang thi hài Tổng thống đi vì chờ khám nghiệm tử thi. Sự việc xảy ra trong Dallas phải thuộc quyền của tiểu bang điều tra. Nhân viên liên bang thì tranh cãi Tổng thống là của nước Mỹ, sẽ khám nghiệm ở thủ đô. Và quan tài được mang lên xe, phía sau bà Jacqueline cùng ngồi. Cỗ quan tài được đưa lên máy bay. Máy bay không cất cánh liền mà còn đợi, Phó Tổng thống Johnson đang điện về Washington. Khoảng giờ sau một Thẩm phán đến. 2:38 phút giờ Texas, 26 nhân viên cao cấp đứng chật trong khoang máy bay. Ở đó lần đầu tiên duy nhất trong lịch sử nước Mỹ, Tổng thống Johnson được tuyên thệ nhậm chức. Bà Jacqueline đứng bên cạnh, viền kẻ mắt đen mascara chảy dài theo giọt nước mắt, những giọt máu của vị cựu Tổng thống, người chồng thân yêu còn chưa khô trên chiếc áo màu hồng quý phái xinh đẹp, với cuốn Kinh Thánh của Kennedy để trên máy bay. Lập tức sau đó máy bay cất cánh về căn cứ Andrews gần Washington.

Mặc dù Ủy ban Warren mất nhiều năm trời để điều tra vụ ám sát, các báo cáo ngàn trang cùng các giả thuyết xoay quanh cái chết của Tổng Thống Kennedy vẫn chưa được thuyết phục và mãi là ẩn số với nhiều nghi vấn. Cái chết của Kennedy đã làm thay đổi nước Mỹ và cục diện thế giới. Trong đó có cuộc chạy đua vào không gian, cuộc đấu tranh cho nhân quyền, cuộc chiến tranh lạnh và nhất là cuộc chiến Việt Nam.

Cùng khi ấy thì Lee Oswald bị dẫn về đồn cảnh sát ở Dallas lúc 2 giờ chiều. Tức là 1 giờ 45 phút kể từ khi Kennedy bị bắn. Oswald liền bị hỏi cung về việc bắn chết cảnh sát viên Tippit. Xung quanh là đám đông ký giả phóng viên và cảnh sát… “Tôi không bắn ai cả!” Oswald trả lời các phóng viên. Các cảnh sát viên trở về từ nhà Kho sách giáo khoa, sau khi biết tên Oswald bị bắt giữ đã nói chính anh ta là người họ tìm kiếm. Trước đó Lee Harvey Oswald đã đặt mua một khẩu súng trường. Anh là cựu Thủy quân lục chiến Mỹ từng sống ở Nga 1959, có vợ Marina người Nga và 2 con, đã có lần xin nhập tịch Nga Sô. Cảnh sát đến khám nhà Oswald, hỏi về khẩu súng, Marina dẫn vào garage, nơi giấu súng chỉ còn lại cái chăn quấn.

2:47 chiều, tin cái chết của Kennedy lan ra khắp thế giới. Trong khi đó ở trụ sở cảnh sát Dallas khung cảnh thật ồn ào hỗn loạn với các nhân chứng, ký giả phóng viên và nhân viên mật vụ… 6:17 phút tại phòng điều tra 317 cảnh sát trưng bày cho phóng viên xem khẩu súng tìm được ở nhà kho sách, khẩu súng của Oswald. 7 giờ 10 phút Oswald bị truy tố bắn chết Tippit. Nửa khuya hôm đó Oswald được đưa ra chất vấn trước đám đông ký giả họp báo vây quanh và bị kết tội ám sát Tổng thống.

Hàng ngàn cánh hoa được đặt xuống khu Dealey Plaza và khắp nước Mỹ. Chuông nhà thờ ở Westminster Abbey vang lên. Chính phủ Tây Bá Linh làm lễ truy điệu, Trung Ðông và Iran cho hạ cờ ở giữa tưởng niệm. Iraq, Jordan tuyên bố 3 ngày toàn quốc mặc niệm cũng như nhiều nơi khắp châu Á và Châu Phi. Thế nhưng thế giới chưa hết bàng hoàng trong suốt 35 giờ sau đó tại Dallas. Chủ Nhật ngày 24 tháng 11, 1963. 11:20 sáng Oswald được dẫn vào tầng ngầm của trụ sở cảnh sát. Anh ta được chuyển qua nhà tù của hạt, tay bị còng trước mặt và hai bên có cảnh sát bao bọc. Jack Ruby đã đứng chờ trong đám đông từ trước và bất ngờ lao vào. Súng ngắn trong tay nhắm ngay vào bụng Oswald ở cự li rất gần. Cả đám đông hỗn loạn trong khi máy quay phim vẫn thu hình. Ruby bị đè xuống bắt giữ. Oswald thì nằm sóng soài. Cảnh sát liền chở Oswald vào bệnh viện nơi hai hôm trước Kennedy đã chết. Jack Ruby bị kết án tử hình. Ông là chủ một hộp đêm ở Dallas, có chút dính dáng với các tổ chức tội phạm. Tháng 10 năm 1966, khi tòa phúc thẩm ở Texas nhận đơn kháng cáo và chuẩn bị mở lại phiên tòa mới tại thành phố Wichita Falls, thì Ruby đã chết trong tù với bệnh ung thư vào tháng 1, 1967.

SB

(  Báo Trẻ )