Mỗi lần chúng ta tể tựu để một tổng thống tuyên thệ nhậm chức, chúng ta đều chứng kiến sức mạnh bền vững của bản Hiến pháp của chúng ta. Chúng ta khẳng định sự hứa hẹn của nền dân chủ của chúng ta. Chúng ta nhớ lại rằng những gì gắn kết đất nước này với nhau không phải là mầu da của chúng ta hay những đức tin tôn giáo hay nguồn gốc tên tuổi của chúng ta. Ðiều làm chúng ta khác biệt – điều làm  chúng ta thành người Mỹ – là sự trung thành với một ý niệm, được ghi  rõ vào bản tuyên ngôn cách đây hơn 2 thế kỷ:
“Chúng ta xem những chân lý sau đây là hiển nhiên, đó là tất cả mọi người sinh ra đều bình đẳng, rằng họ được Ðấng tạo hóa ban cho một số quyền bất khả xâm phạm, trong số đó có quyền sống, quyền được tự do và quyền mưu cầu Hạnh phúc.”​
 
Hôm nay chúng ta tiếp tục cuộc hành trình vô hạn, để nối liền ý nghĩa các từ ngữ ấy với thực tế của thời đại chúng ta. Bởi vì lịch sử nói với chúng ta rằng mặc dù các chân lý đó có thể  là hiển nhiên, chúng chưa bao giờ tự thể hiện được, và rằng mặc dù tự do là một ân sủng của Thượng Ðế, con dân của Ngài phải tranh đấu để có được tự do trên trái đất này. Những người yêu nước năm 1776 đã không tranh đấu để thay thế sự tàn bạo của một nhà vua bằng những đặc quyền của một thiểu số hay bằng quyền cai trị của một đám đông. Họ cung hiến cho chúng ta một nền Cộng hòa, một chính phủ của dân, do dân và vì dân, và giao cho mỗi thế hệ nhiệm vụ bảo vệ an toàn cho tín điều lập quốc của chúng ta.
Trong hơn hai trăm năm qua, chúng ta đã làm được điều đó.
Qua  xương máu đã đổ ra vì roi vọt và đao kiếm, chúng ta đã hiểu được rằng không có liên minh nào được xây dựng trên các nguyên tắc tự do và bình đẳng có thể sống còn với tình trạng một nửa nô lệ và một nửa tự do. Chúng ta đã tự làm mới chúng ta, và quyết tâm cùng nhau tiến lên phía trước.
Cùng nhau, chúng ta đã xác quyết rằng một nền kinh tế hiện đại đòi hỏi phải có các đường hỏa xa và các xa lộ để đẩy nhanh sự đi lại và thương mại; phải có các trường ốc và đại học để đào tạo công nhân của chúng ta.
Cùng nhau, chúng ta đã nhận ra rằng một thị trường tự do chỉ có thể thịnh vượng khi có các quy luật để bảo đảm sự cạnh tranh và công bằng.
Cùng nhau, chúng ta đã xác quyết rằng một đất nước vĩ đại phải chăm sóc cho những người dễ bị tổn thương, và bảo vệ người dân tránh được những rủi ro và bất hạnh tệ hại nhất trong cuộc sống.
Qua tất cả mọi biến cố, chúng ta chưa bao giờ từ bỏ sự hoài nghi của chúng ta về quyền lực trung ương, chúng ta cũng chưa bao giờ bị rơi vào ảo tưởng cho rằng mọi căn bệnh của xã hội đều có thể được một mình chính phủ chữa trị. Vinh danh sáng kiến và kinh doanh; đặt trọng tâm vào sự lao động cần cù và trách nhiệm cá nhân là những yếu tố hằng cửu trong bản chất của chúng ta.
Nhưng chúng ta luôn hiểu rằng khi thời buổi thay đổi thì chúng ta cũng phải thay đổi; rằng sự trung thành với các nguyên tắc kiến tạo của chúng ta đòi hỏi phải có những cách đáp ứng mới cho những  thách thức mới; rằng bảo toàn các quyền tự do cá nhân chung cuộc đòi hỏi phải có hành động tập thể. Vì nhân dân Mỹ không thể đáp ứng được các nhu cầu của thế giới hôm nay bằng cách đơn phương hành động, cũng giống như quân nhân Mỹ không thể nào đối phó được với các lực lượng của chủ nghĩa phát xít hay cộng sản bằng súng hỏa mai và các đội dân quân. Không ai có thể một mình đào tạo được tất cả các giáo viên toán và khoa học mà chúng ta cần có để trang bị cho trẻ em chúng ta đối phó với tương lai, hay xây dựng các đường sá và mạng luới và các phòng thí nghiệm để mang công ăn việc làm và doanh nghiệp mới vào đất nước của chúng ta. Ngày nay, hơn bao giờ hết, chúng ta phải cùng nhau làm những việc này, trong tư cách một đất nước, một dân tộc.
Thế hệ người Mỹ ngày nay từng được trắc nghiệm qua các cơn khủng hoảng đã giúp củng cố quyết tâm và chứng tỏ sự bền bỉ của chúng ta. Một thập niên chiến tranh sắp kết thúc. Một cuộc phục hồi kinh tế đã bắt đầu. Các khả năng của nước Mỹ là vô hạn, bởi lẽ chúng ta có tất cả các phẩm chất mà thế giới không biên cương này đòi hỏi: tuổi trẻ và sự thúc đẩy; sự đa dạng và cởi mở; khả năng vô hạn chấp nhận rủi ro và biệt tài làm mới. Thưa quốc dân đồng bào, chúng ta được chuẩn bị cho giờ phút này, và chúng ta sẽ nắm bắt được thời cơ – bao lâu mà  chúng ta cùng nhau làm điều đó.
Bởi lẽ, người dân chúng ta hiểu rằng đất nước chúng ta không thể thành công khi một số người càng ít làm ăn rất khá giả trong khi một số người càng đông phải chật vật để kiếm sống. Chúng ta tin rằng sự thịnh vượng của nước Mỹ phải được đặt trên những  đôi vai rộng của giới trung lưu ngày càng đông. Chúng ta biết rằng nước Mỹ thịnh vượng khi mỗi một người có thể tự lập và tự hào về công việc của mình; khi lương hướng nhờ lao động lương thiện giải phóng các gia đình ra khỏi cảnh khốn cùng.
Chúng ta trung thành với tín điều của chúng ta rằng khi một em bé gái sinh ra trong cảnh nghèo khó nhất biết rằng em cũng có cơ may thành công như bất cứ ai khác, bởi vì em là người Mỹ, em được tự do, bình đẳng, không phải trong mắt Thượng Ðế mà cả trong  mắt của chính chúng ta.
Chúng ta hiểu rằng các chương trình cũ mòn của chúng ta không còn thích hợp để đáp ứng các nhu cầu của thời đại chúng ta. Chúng ta phải nắm giữ được những ý tưởng và công nghệ mới để tái tạo chính phủ, cải tổ thuế khóa, cải cách trường học, và đem lại sức mạnh cho công dân với những kỹ năng họ cần có để làm việc cần cù hơn, học hỏi nhiều hơn, và thành đạt cao hơn. Nhưng trong khi các phương tiện có thay đổi, thì mục tiêu của chúng ta vẫn bền vững: đó là một quốc gia biết tưởng thưởng cho nỗ lực và quyết tâm của mỗi một người dân Mỹ. Ðó là điều mà giờ phút này đòi hỏi. Ðó là điều đem lại ý nghĩa thực sự cho tín điều của chúng ta.
Chúng ta, những người dân, vẫn tin rằng mọi công dân đều xứng đáng được hưởng một mức độ cơ bản về an ninh và phẩm giá. Chúng ta phải có những chọn lựa khó khăn là giảm thiểu chi phí về chăm sóc y tế và mức thâm hụt ngân sách. Nhưng chúng ta bác bỏ niềm tin cho rằng nước Mỹ phải chọn lựa giữa việc chăm lo cho thế hệ đã xây dựng đất nước này và việc đầu tư cho thế hệ sẽ xây dựng tương lai của đất nước. Vì chúng ta nhớ những bài học của quá khứ, khi những năm cuối đời phải sống trong cảnh nghèo khổ, và phụ huynh của một đứa trẻ bị khuyết tật không tìm được nơi nương tựa. Chúng ta không tin rằng ở đất nước này, tự do được dành riêng cho những người may mắn, hay hạnh phúc chỉ dành cho một số ít người. Chúng ta thừa nhận rằng cho dù chúng ta sống một cách có trách nhiệm tới đâu, bất cứ ai trong chúng ta, bất cứ lúc nào, cũng có thể bị mất việc, hay đau ốm bất chợt, hay nhà cửa bị cuốn đi vì một cơn bão. Những điều chúng ta cam kết với nhau – qua các chương trình Medicare, Medicaid và An sinh Xã hội - những thứ này không làm hao mòn sáng kiến của chúng ta; mà thật ra chúng đem lại sức mạnh cho chúng ta. Chúng không biến chúng ta thành một đất nước của những người chỉ biết dón nhận; chúng khai phóng chúng ta để chấp nhận những rủi ro giúp làm cho đất nước này vĩ đại.
Chúng ta, những người dân, vẫn vững tin rằng những  nghĩa vụ của chúng ta trong tư cách là nguời Mỹ không phải chỉ là đối với bản thân chúng ta mà còn đối với cả hậu thế. Chúng ta sẽ đối phó với nguy cơ biến đổi khí hậu, vì chúng ta biết rằng nếu không làm như thế thì chúng ta sẽ phản bội con cháu chúng ta và thế hệ tương lai. Một số người vẫn phủ nhận sự phán xét đầy thuyết phục của khoa học, nhưng không một ai có thể tránh khỏi tác động khủng khiếp của các đám cháy dữ dội, của nạn hạn hán làm tê liệt sản xuất,  của những trận bão dữ dội. Con đường đi tới các nguồn năng lượng bền vững sẽ dài và đôi khi khó khăn. Nhưng nước Mỹ không thể cưỡng lại sự chuyển tiếp này; chúng ta phải lãnh đạo nó. Chúng ta không thể nhường cho các quốc gia khác loại công nghệ sẽ cung cấp năng lượng  cho công ăn việc làm mới và các công nghiệp mới – chúng ta phải đòi cho được sự hứa hẹn của nó. Ðó là cách thức chúng ta sẽ duy trì sức sống kinh tế và kho tàng quốc gia của chúng ta – đó là các khu rừng và thủy lộ của chúng ta; các vùng trồng trọt và các ngọn núi tuyết phủ của chúng ta. Ðó là cách thức chúng ta sẽ bảo vệ hành tinh của chúng ta, được Thượng Ðế giao phó cho chúng ta chăm sóc. Ðó là điều sẽ đem lại ý nghĩa cho tín điều mà cha ông chúng ta đã từng tuyên bố.
Chúng ta, những người dân, vẫn tin rằng an ninh bền vững và hoà bình lâu dài không đòi hỏi chiến tranh bất tận. Những nam nữ quân nhân can trường của chúng ta, từng được tôi luyện trong lửa chiến tranh, có kỹ năng và anh dũng không ai ánh kịp. . Công dân chúng ta, đau buồn tiếc nhớ những người thân của chúng ta đã hy sinh, biết quá rõ cái giá phải trả cho tự do. Việc thấu hiểu sự hy sinh của họ sẽ mãi mãi giúp chúng ta cảnh giác chống lại những kẻ muốn làm hại chúng ta. Nhưng chúng ta cũng thừa kế di sản của những người đã dành được hòa bình chứ không phải chỉ thắng lợi trong chiến tranh, những người đã biến các kẻ thù truyền kiếp thành những người bạn trung kiên nhất, và chúng ta cũng phải mang theo những bài học đó vào thời đại này.
Chúng ta sẽ bảo vệ nhân dân chúng ta và tôn trọng các giá trị của chúng ta bằng sức mạnh của vũ khí và chế độ pháp quyền. Chúng ta sẽ chứng tỏ sự can đảm tìm cách giải quyết các mối bất đồng với các nước khác một cách hòa bình – không phải vì chúng ta ngây thơ truớc các hiểm hoạ mà chúng ta phải đối mặt, mà bởi vì sự giao tiếp có thể dẹp bỏ sự nghi kỵ và sợ hãi một cách bền vững hơn. Nước Mỹ sẽ vẫn là trụ cột của những liên minh hùng mạnh tại mọi nơi trên địa cầu; và chúng ta sẽ đổi mới các thể chế đã mở rộng khả năng của chúng để xử lý khủng hoảng ở nước ngoài, bởi vì không một ai có lợi ích trong một thế giới hoà bình nhiều hơn là quốc gia mạnh nhất trên thế giới này. Chúng ta sẽ ủng hộ nền dân chủ từ châu Á cho đến châu Phi; từ châu Mỹ cho đến Trung Ðông, bởi vì các quyền lợi của chúng ta và lương tâm của chúng ta đòi hỏi phải hành động nhân danh những người mong muốn tự do. Và chúng ta phải là một nguồn hy vọng cho những người nghèo khó, những người đau yếu, những người bị gạt ra ngoài lề, những nạn nhân của thành kiến – nhưng không phải chỉ vì lòng từ thiện, mà vì nền hòa bình trong thời đại của chúng ta đòi hỏi sự thăng tiến liên tục của những nguyên tắc mà tín điều  chung của chúng ta mô tả: đó là sự dung chấp và cơ hội, nhân phẩm và công lý.
Chúng ta, những người dân, tuyên bố ngày hôm nay rằng chân lý hiển nhiên nhất - tất cả chúng ta được sinh ra bình đẳng- vẫn còn là ngôi sao dẫn đường cho chúng ta, giống như nó đã dẫn đường cho tổ tiên của chúng ta trải qua Seneca Falls, Selma, và Stonewall, giống như nó đã dẫn đường cho tất cả những người nam và nữ, được ca ngợi hay hay không được ai biết đến, đã để lại dấu chân dọc theo quảng trường vĩ đại này, để nghe một nhà giảng thuyết nói rằng chúng ta không thể độc hành; để nghe một vị Vua  tuyên bố rằng tự do cá nhân của chúng ta được gắn bó chặt chẽ với các quyền tự do của mọi người trên trái đất.
Đã đến lúc thế hệ của chúng ta có nhiệm vụ thực hiện những gì những người đi tiên phong đã bắt đầu. Bởi vì cuộc hành trình của chúng ta sẽ không hoàn thành cho đến khi nào vợ của chúng ta, mẹ và con gái của chúng ta, có thể kiếm sống tương xứng với nỗ lực của họ. Cuộc hành trình của chúng ta sẽ không hoàn thành cho đến khi những anh chị em đồng tính của chúng ta được đối xử như bất cứ ai khác theo pháp luật – bởi vì nếu chúng ta thật sự sinh ra bình đẳng, thì chắc chắn lòng yêu thương mà chúng ta dành cho nhau cũng phải bình đẳng. Cuộc hành trình của chúng ta sẽ không hoàn thành cho đến khi không có một công dân nào bị buộc phải chờ đợi hàng giờ mới có thể hành xử quyền bầu cử. Cuộc hành trình của chúng sẽ ta không hoàn thành cho đến khi chúng ta tìm được cách tốt hơn để chào đón những người nhập cư đầy phấn đấu và hy vọng vẫn nhìn nước Mỹ như là một vùng đất của cơ hội; cho đến khi các sinh viên và kỹ sư giỏi giang thuộc thành phần này được thu nhận vào lực lượng lao động của chúng ta, thay vì bị trục xuất khỏi đất nước chúng ta. Cuộc hành trình của chúng ta sẽ không hoàn thành cho đến khi tất cả các trẻ em của chúng ta, từ các đường phố của thành phố Detroit cho đến những ngọn đồi của dãy núi Appalachia, các con đường yên tĩnh của thị trấn Newtown, biết rằng họ đang được chăm sóc, yêu thương, và luôn luôn an toàn không bị nguy hiểm.
Nhiệm vụ của thế hệ chúng ta là làm cho các lời nói này, các quyền này, các giá trị này về cuộc sống, tự do, và mưu cầu hạnh phúc, trở thành hiện thực cho mọi người Mỹ. Việc trung thành với các tài liệu lập quốc của chúng ta không đòi hỏi chúng ta phải đồng ý về tất cả các mặt của cuộc sống; nó không có nghĩa là tất cả chúng ta phải định nghĩa tự do chính xác trong cùng một cách, hoặc theo cùng một con đường chính xác để có được hạnh phúc. Tiến bộ không bắt buộc chúng ta phải giải quyết các cuộc tranh luận kéo dài nhiều thế kỷ về vai trò của chính phủ cho mọi thời, nhưng nó đòi hỏi chúng ta phải hành động trong thời đại của chúng ta.
Bây giờ là lúc chúng ta phải quyết định, chúng ta không thể chậm trễ. Chúng ta không thể nhầm lẫn giữa chủ nghĩa tuyệt đối và nguyên tắc, hoặc thay thế chính trị bằng sự phô trương, hoặc xem việc nói năng bất nhã là tranh luận hợp lý hợp tình. Chúng ta phải hành động, vì chúng ta  biết rằng công việc của chúng ta sẽ không hoàn hảo. Chúng ta phải hành động, vì biết rằng những thắng lợi của hôm nay sẽ chỉ là một phần, và chính những người sẽ đứng ở đây trong 4 năm, 40 năm tới, và 400 năm sẽ có nhiệm vụ thăng tiến tinh thần bất diệt đã được trao lại cho chúng ta từ một sảnh đường ở Philadelphia.
Đồng bào thân mến, lời tuyên thệ tôi đã đưa ra trước đồng bào hôm nay, giống như lời tuyên thệ đã được  đưa ra bởi những người  phục vụ tại điện Capitol, là một lời thề đưa ra với Thượng Đế và đất nước, không đưa ra với đảng hoặc phe nhóm; do đó, chúng ta phải thực thi một cách trung thành lời thề đó trong suốt thời gian chúng ta phục vụ. Nhưng các lời tôi đã nói ngày hôm nay không khác so với những lời tuyên thệ được thực hiện mỗi lần một người lính thi hành nhiệm vụ, hoặc một người nhập cư muốn thực hiện giấc mơ của mình. Lời thề của tôi không khác lời thề tất cả chúng ta đưa ra trước lá cờ đang tung bay phía trên và lấp đầy trái tim chúng ta với niềm tự hào.
Đó là những lời thề của công dân, và lời thề đó tượng trưng cho niềm hy vọng lớn nhất của chúng ta.
Đồng bào và tôi, với tư cách là những công dân, có sức mạnh để định hướng cho vận mệnh của đất nước này.
Đồng bào và tôi, với tư cách là những công dân, có nghĩa vụ để hình thành các cuộc tranh luận của thời đại chúng ta - không phải chỉ bằng những lá phiếu chúng ta bỏ, mà bằng những tiếng nói chúng ta cất lên để bảo vệ những giá trị cổ xưa và các lý tưởng lâu bền nhất của chúng ta.
Mỗi người trong chúng ta hãy tiếp nhận, bằng nghĩa vụ thiêng liêng và niềm vui tuyệt vời, những gì được xem là quyền bẩm sinh lâu bền của chúng ta. Qua nỗ lực chung và mục đích chung, với niềm đam mê và lòng tận tụy, chúng ta hãy đáp lại tiếng gọi của lịch sử, và mang ánh sáng quý giá đó của tự do tiến vào một tương lai bất định.
Xin cảm ơn, cầu xin Thượng Đế ban phúc lành cho mọi người, và xin Ngài mãi mãi ban phúc lành cho Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ.
 
( Lữ Giang chuyển )