Tác giả nhận xét, Trung Quốc rõ ràng là không « Charlie » lắm. Sau loạt khủng bố tại Pháp làm cho 17 người chết đặc biệt nhắm vào tòa soạn Charlie Hebdo, báo chí chính thức nước này lại tố cáo những sự « chệch hướng », « quá trớn » về tự do báo chí. Một số tờ còn đi xa hơn, nhấn mạnh sự nguy hiểm mà theo họ là do được tự do quá lố.

Những cuộc biểu tình lịch sử chống khủng bố tại Paris và các tỉnh chỉ là « liều thuốc giảm đau », theo tờ Global Times. Trong bài xã luận hôm nay, tờ báo do Đảng Cộng sản Trung Quốc chỉ đạo cho rằng hàng mấy triệu người xuống đường cùng với khoảng năm mươi nguyên thủ quốc tế « không mang lại kết quả đáng kể ». Với giọng điệu dân tộc chủ nghĩa cực đoan vốn có, tờ này nhấn mạnh :« Điều mà các xã hội phát triển phương Tây phải nhận lãnh, là cái giá của các hành động thực dân, chiếm giữ nô lệ trong quá khứ ».

Le Figaro ghi nhận, tuy Tập Cận Bình đã gởi lời chia buồn đến Tổng thống Pháp François Hollande, đánh giá khủng bố là « kẻ thù chung của cả nhân loại » nhưng cả ông Tập lẫn các quan chức Trung Quốc, không ai nhắc đến việc xâm phạm các quyền tự do, đặc biệt là tự do báo chí.

Thứ Năm tuần trước, một hôm sau vụ thảm sát, cuộc mít-tinh do Câu lạc bộ các thông tín viên ngoại quốc tại Trung Quốc (FCCC) tổ chức để tưởng nhớ các nhà báo Charlie Hebdo bị sát hại, đã bị công an gây khó dễ. Nhiều công an viên giựt lấy những tấm áp-phích « Je suis Charlie » mà các phóng viên đang cầm trong tay để chụp một tấm ảnh chung. Ông Peter Ford, chủ nhiệm câu lạc bộ và là thông tín viên tờ Christian Science Monitor của Mỹ cho biết : « Tất cả những cuộc tập họp ủng hộ tự do báo chí dưới mắt công an Trung Quốc đều đáng ngờ, nhất là khi có các nhà báo nước ngoài tham gia ».

Tối Chủ nhật 11/1, cộng đồng người Pháp ở Bắc Kinh đành phải chen chúc trong khuôn viên Đại sứ quán Pháp, vì chính quyền Trung Quốc cấm mọi cuộc hội họp đông người, trong khi Pháp kiều tại Berlin, Luân Đôn hay Washington thoải mái xuống đường.

Tuy lên án các vụ khủng bố tại Pháp, nhưng báo chí nhà nước Trung Quốc lại lợi dụng dịp này để « dạy » cho Paris và phương Tây vài bài học, nhấn mạnh đến « sự trỗi dậy của những xung đột văn hóa và tín ngưỡng ở châu Âu ». Tân Hoa Xã hôm qua cho rằng vụ thảm sát ở Charlie Hebdo « không thể cho là một vụ tấn công vào tự do ngôn luận, vì bản thân tự do có những giới hạn của nó ». Le Figaro nhắc nhở, trong khi chính Trung Quốc phải đối mặt với một loạt các vụ tấn công mà theo các tổ chức quốc tế, là do Bắc Kinh đàn áp ở Tân Cương.

Một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh, đại sứ Trung Quốc tại Pháp là Zhai Jun có tham gia cuộc biểu tình ở Paris hôm Chủ nhật. Trên các mạng xã hội, bị Bắc Kinh kiểm soát chặt chẽ, cư dân mạng cũng hòa giọng với chính quyền, vừa tố cáo « khủng bố man rợ » nhưng lại nhấn mạnh « tự do quá trớn ». Chỉ có các nhà ly khai mới thẳng thắn nêu ra vấn đề tự do báo chí. Chẳng hạn nghệ sĩ Ngải Vị Vị, đăng ảnh ông đang cầm một cây bút chì với dòng chữ « Je suis Charlie »