Kinh Khổ
Chúng ta quá ích kỷ trước cái ác
Là người quan tâm nhiều đến những chuyện nhiễu nhương của xã hội, trong đó có những bản án và tâm lý người phạm tội, nhà thơ – nhà báo Lê Thiếu Nhơn trăn trở về sự tác động của cộng đồng đối với các phạm nhân:
Nguồn: Tạp chí Nam số Tết Giáp Ngọ 2014
Là người quan tâm nhiều đến những chuyện nhiễu
nhương của xã hội, trong đó có những bản án và tâm lý người phạm tội, nhà thơ –
nhà báo Lê Thiếu Nhơn trăn trở về sự tác động của cộng đồng đối với các phạm
nhân: “Tôi đã từng gặp nhiều phạm nhân sau song sắt. Tôi thấy bản án mà họ đang
gánh chịu cũng có trách nhiệm của cộng đồng. Chúng ta thiếu sự giám sát hợp lý
đối với những người có chức vụ, chúng ta thiếu sự quan tâm cần thiết đối với
những người gặp khúc quanh túng bấn, và chúng ta càng thiếu sự chia sẻ với
những người ít học! Tóm lại, chúng ta đang dần dần trở thành nạn nhân của lối
sống ích kỷ và dửng dưng!”
Nhà thơ – nhà báo LÊ THIẾU NHƠN
CHÚNG TA QUÁ ÍCH KỶ TRƯỚC CÁI ÁC
@ Là nhà thơ có những
câu thơ đau đáu như “Danh vọng màu gì lương tri màu gì?” hay “Người tốt bóng mờ
bóng nhỏ vừa mịt mù vừa vô tận trong mưa”, đồng thời cũng là một nhà báo xông
xáo, vậy hẳn những câu chuyện vụ án cũng nằm trong mối quan tâm hoặc đi vào
trang viết của anh?
Lê Thiếu
Nhơn:
Đúng vậy! Tính chất công việc và thao thức riêng tư luôn khiến tôi xao xác khi
nghe hoặc khi đọc những câu chuyện vụ án. Tuy nhiên, tôi không tìm đến các chi
tiết trộm – cướp – giết – hiếp để thỏa mãn tính tò mò, mà để lý giải băn
khoăn thường trực “nhân chi sơ tính bổn ác” hay “nhân chi sơ tính bổn thiện”?
Và đáng tiếc thay, trong bối cảnh hiện nay, thắc mắc ấy không dễ trả lời rành mạch!
@ “Sự thật” trong câu thơ của
anh “Sự thật đe dọa dạ dày/ Sự thật tổn thương nhân cách” có liên quan thế nào
đến vòng xoáy
tình – tiền – tù- tội?
Lê Thiếu Nhơn: Chính xác hơn là nó liên quan đến nguyên nhân sâu xa: mặt nạ giả
dối! Khi xung quanh rất nhiều người đeo mặt nạ để sống, nói tốt đẹp để làm xấu
xa, nhân danh điều cao cả để thực hiện điều hèn hạ, thì sự thật trở thành một
nỗi sợ hãi ám ảnh từng ngày đối với những ai muốn sống lương thiện! Thực đáng
ái ngại, nếu con người phải đến với sự thật theo những lối đi lòng vòng và
những lời thầm thì nhỏ to, như một kẻ ngoại tình!
@ Ở vị trí Trưởng ban thư ký tòa
soạn báo Kiến thức Gia đình, anh cho xử lý những tin, bài thuộc loại “cướp –
giết- hiếp” theo quan điểm nào?
Lê Thiếu Nhơn: Các loại bài ấy cũng có một
bộ phận bạn đọc hứng thú, tôi không thể không đồng ý đăng tải. Thế nhưng, tôi
luôn có yêu cầu: thay vì mô tả hành vi phạm tội, hãy cố gắng viết về số phận và
tâm lý của người gây án như một hồi chuông cảnh báo cho xã hội! Tôi thượng tôn
pháp luật bằng cách theo đuổi ý niệm: tòa án chưa ra phán quyết thì không được
xem ai là tội phạm, và mọi quyền lợi của nghi điểm đều thuộc về bị cáo!
@ Anh nghĩ đâu là căn nguyên của thực tế tình hình
tội phạm ngày càng tăng và gây án ngày càng lạnh lùng,
như vụ chặt tay cướp xe SH mà tòa xử mấy ngày qua là gì?
Lê Thiếu Nhơn: Quan sát những biến cố an ninh
trật tự, tôi luôn tự hỏi: sao không thấy trường mầm non tiêu chuẩn quốc tế có
chuyện bảo mẫu hành hạ các cháu thiếu nhi, sao không thấy nữ sinh trường
chuyên, lớp chọn có chuyện đánh nhau và lột đồ quay clip? Đời sống vật chất và
trình độ hiểu biết luôn dẫn dắt mọi hành vi của con người. Ở nước ta, ngành xã
hội học còn quá non trẻ, nên không có những điều tra và nghiên cứu thấu đáo
nhằm giúp cộng đồng tìm ra giải pháp tốt nhất ngăn ngừa cái ác. Tuy nhiên, tôi
xin lưu ý một thuật ngữ xã hội học vô cùng quan trọng là “sự chuyển dời áp
bức”!
@ Anh nghĩ gì về tội phạm ở các đô thị lớn? Theo
anh thì sự bất ổn của đô thị nằm ở đâu và cần quản lý đô thị như thế nào để
giảm thiểu được tội phạm?
Lê Thiếu Nhơn: Khoảng cách giàu nghèo đang
tạo ra nhiều hố ngăn tàn nhẫn, dễ khiến tâm lý phạm tội bị kích hoạt. Chúng ta
cần sòng phẳng nhìn nhận, cái tình trạng kẻ ăn không hết người lần không ra trong
bối cảnh tranh tối tranh sáng đã hình thành thái độ bất mãn và bất chấp. Muốn
duy trì sự ổn định chỉ có một phương pháp duy nhất là khôi phục niềm tin cho
mọi người vào công lý và chân lý, rằng: sáng tạo sẽ được vinh danh còn gian lận
sẽ bị vạch mặt, cần cù sẽ được đền đáp và tham nhũng sẽ bị trừng trị!
@ Nhà nghiên cứu Cao Tự Thanh có nói ý: Sự vô sỉ và
bịp bợm cũng là những khâu của quá trình lưu manh hóa để tiến tới trở thành tội
phạm. Lãnh vực hoạt động văn hóa có nhiều tội
phạm và lưu manh hơn nhiều người tưởng. Cũng là người làm văn hóa, anh có đồng tình với ý
kiến này?
Lê Thiếu Nhơn: Không sai, thượng bất chính
hạ tất loạn! Sự theo đuổi danh lợi khốc liệt đang phá vỡ chuẩn mực đạo đức của
xã hội. Một khi có kẻ vươn lên làm người giàu bằng ngón nghề “trường vốn trốn
thuế” và một khi có kẻ vươn lên làm người sang bằng tiêu chí “mua học hàm bán
học vị” thì mọi giá trị tốt đẹp sẽ lung lay! Tôi xin nhấn mạnh thêm, một dân
tộc khi bị hao hụt tài sản không đáng lo bằng một dân tộc bị chao đảo văn hóa!
@ Điều gì giúp anh giữ được cho
mình thiên lương của một người cầm bút để “ngồi suốt đêm trước trang giấy vẫn
vẹn nguyên trắng”? Áo cơm có phải là nguyên nhân khiến anh “sao cứ thấy bàn tay
chụp giựt đè lên bàn tay cặm cụi”? Có điều đáng xấu hổ, theo chủ quan của anh,
mà anh đã phạm phải?
Lê Thiếu Nhơn: Mỗi ngày tôi đều tập sống
chung với nhiễu nhương như chính những câu thơ tôi viết: “Tập kiềm chế ngoa
ngôn, tập tránh xa trịnh trọng. Tập làm người kiêu hãnh với đắng cay. Tập làm
người sốt ruột ngày mai”. Tôi là người cả nghĩ, cho dù có vàng kho bạc đống thì
chưa chắc tôi đã nguôi day dứt với thời cuộc! Điều khiến tôi xấu hổ nhất là
“lực bất tòng tâm”, không có cách cổ vũ hữu hiệu dành cho những người tử tế đang
cặm cụi vun đắp cho sự phát triển chung!
@ Xin cảm ơn anh!
Bàn ra tán vào (1)
Ngọc kỳ Lân
Le Thiếu Nhân nghĩa ,tên rất đúng.Bao nhiêu bản án ghép cho người vô tội chì vì họ đứng lên phản đối trung cộng cướp đất cướp biển phản đối tụi bán nước ,tham nhũng,chỉ vì họ yêu nước mà bị ghép cho những bản án nặng lề ,Vậy mà ông không viết cho mà đi viết ba caí vụ dĩ nhiên phải có,Đúng là Lê thiếu nhân tâm.
----------------------------------------------------------------------------------
Các tin đã đăng
- "Vài Chuyện Buồn 30 Tháng 4" - by Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Sinh Nhật Buồn" - by Khuất Đẩu / Trần Văn Giang (ghi lại).
- Sự thật về “Nước mắm Việt Hương” của Tàu (?) - by Kỳ Đỗ / Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Người Mỹ và người Việt khác nhau ở chỗ này !" - by Nguyễn Đắc Phúc / Trần Văn Giang (ghi lại)
- Lịch sử và hoài nghi _ Trần Thế Kỷ
Chúng ta quá ích kỷ trước cái ác
Là người quan tâm nhiều đến những chuyện nhiễu nhương của xã hội, trong đó có những bản án và tâm lý người phạm tội, nhà thơ – nhà báo Lê Thiếu Nhơn trăn trở về sự tác động của cộng đồng đối với các phạm nhân:
Là người quan tâm nhiều đến những chuyện nhiễu
nhương của xã hội, trong đó có những bản án và tâm lý người phạm tội, nhà thơ –
nhà báo Lê Thiếu Nhơn trăn trở về sự tác động của cộng đồng đối với các phạm
nhân: “Tôi đã từng gặp nhiều phạm nhân sau song sắt. Tôi thấy bản án mà họ đang
gánh chịu cũng có trách nhiệm của cộng đồng. Chúng ta thiếu sự giám sát hợp lý
đối với những người có chức vụ, chúng ta thiếu sự quan tâm cần thiết đối với
những người gặp khúc quanh túng bấn, và chúng ta càng thiếu sự chia sẻ với
những người ít học! Tóm lại, chúng ta đang dần dần trở thành nạn nhân của lối
sống ích kỷ và dửng dưng!”
Nhà thơ – nhà báo LÊ THIẾU NHƠN
CHÚNG TA QUÁ ÍCH KỶ TRƯỚC CÁI ÁC
@ Là nhà thơ có những
câu thơ đau đáu như “Danh vọng màu gì lương tri màu gì?” hay “Người tốt bóng mờ
bóng nhỏ vừa mịt mù vừa vô tận trong mưa”, đồng thời cũng là một nhà báo xông
xáo, vậy hẳn những câu chuyện vụ án cũng nằm trong mối quan tâm hoặc đi vào
trang viết của anh?
Lê Thiếu
Nhơn:
Đúng vậy! Tính chất công việc và thao thức riêng tư luôn khiến tôi xao xác khi
nghe hoặc khi đọc những câu chuyện vụ án. Tuy nhiên, tôi không tìm đến các chi
tiết trộm – cướp – giết – hiếp để thỏa mãn tính tò mò, mà để lý giải băn
khoăn thường trực “nhân chi sơ tính bổn ác” hay “nhân chi sơ tính bổn thiện”?
Và đáng tiếc thay, trong bối cảnh hiện nay, thắc mắc ấy không dễ trả lời rành mạch!
@ “Sự thật” trong câu thơ của
anh “Sự thật đe dọa dạ dày/ Sự thật tổn thương nhân cách” có liên quan thế nào
đến vòng xoáy
tình – tiền – tù- tội?
Lê Thiếu Nhơn: Chính xác hơn là nó liên quan đến nguyên nhân sâu xa: mặt nạ giả
dối! Khi xung quanh rất nhiều người đeo mặt nạ để sống, nói tốt đẹp để làm xấu
xa, nhân danh điều cao cả để thực hiện điều hèn hạ, thì sự thật trở thành một
nỗi sợ hãi ám ảnh từng ngày đối với những ai muốn sống lương thiện! Thực đáng
ái ngại, nếu con người phải đến với sự thật theo những lối đi lòng vòng và
những lời thầm thì nhỏ to, như một kẻ ngoại tình!
@ Ở vị trí Trưởng ban thư ký tòa
soạn báo Kiến thức Gia đình, anh cho xử lý những tin, bài thuộc loại “cướp –
giết- hiếp” theo quan điểm nào?
Lê Thiếu Nhơn: Các loại bài ấy cũng có một
bộ phận bạn đọc hứng thú, tôi không thể không đồng ý đăng tải. Thế nhưng, tôi
luôn có yêu cầu: thay vì mô tả hành vi phạm tội, hãy cố gắng viết về số phận và
tâm lý của người gây án như một hồi chuông cảnh báo cho xã hội! Tôi thượng tôn
pháp luật bằng cách theo đuổi ý niệm: tòa án chưa ra phán quyết thì không được
xem ai là tội phạm, và mọi quyền lợi của nghi điểm đều thuộc về bị cáo!
@ Anh nghĩ đâu là căn nguyên của thực tế tình hình
tội phạm ngày càng tăng và gây án ngày càng lạnh lùng,
như vụ chặt tay cướp xe SH mà tòa xử mấy ngày qua là gì?
Lê Thiếu Nhơn: Quan sát những biến cố an ninh
trật tự, tôi luôn tự hỏi: sao không thấy trường mầm non tiêu chuẩn quốc tế có
chuyện bảo mẫu hành hạ các cháu thiếu nhi, sao không thấy nữ sinh trường
chuyên, lớp chọn có chuyện đánh nhau và lột đồ quay clip? Đời sống vật chất và
trình độ hiểu biết luôn dẫn dắt mọi hành vi của con người. Ở nước ta, ngành xã
hội học còn quá non trẻ, nên không có những điều tra và nghiên cứu thấu đáo
nhằm giúp cộng đồng tìm ra giải pháp tốt nhất ngăn ngừa cái ác. Tuy nhiên, tôi
xin lưu ý một thuật ngữ xã hội học vô cùng quan trọng là “sự chuyển dời áp
bức”!
@ Anh nghĩ gì về tội phạm ở các đô thị lớn? Theo
anh thì sự bất ổn của đô thị nằm ở đâu và cần quản lý đô thị như thế nào để
giảm thiểu được tội phạm?
Lê Thiếu Nhơn: Khoảng cách giàu nghèo đang
tạo ra nhiều hố ngăn tàn nhẫn, dễ khiến tâm lý phạm tội bị kích hoạt. Chúng ta
cần sòng phẳng nhìn nhận, cái tình trạng kẻ ăn không hết người lần không ra trong
bối cảnh tranh tối tranh sáng đã hình thành thái độ bất mãn và bất chấp. Muốn
duy trì sự ổn định chỉ có một phương pháp duy nhất là khôi phục niềm tin cho
mọi người vào công lý và chân lý, rằng: sáng tạo sẽ được vinh danh còn gian lận
sẽ bị vạch mặt, cần cù sẽ được đền đáp và tham nhũng sẽ bị trừng trị!
@ Nhà nghiên cứu Cao Tự Thanh có nói ý: Sự vô sỉ và
bịp bợm cũng là những khâu của quá trình lưu manh hóa để tiến tới trở thành tội
phạm. Lãnh vực hoạt động văn hóa có nhiều tội
phạm và lưu manh hơn nhiều người tưởng. Cũng là người làm văn hóa, anh có đồng tình với ý
kiến này?
Lê Thiếu Nhơn: Không sai, thượng bất chính
hạ tất loạn! Sự theo đuổi danh lợi khốc liệt đang phá vỡ chuẩn mực đạo đức của
xã hội. Một khi có kẻ vươn lên làm người giàu bằng ngón nghề “trường vốn trốn
thuế” và một khi có kẻ vươn lên làm người sang bằng tiêu chí “mua học hàm bán
học vị” thì mọi giá trị tốt đẹp sẽ lung lay! Tôi xin nhấn mạnh thêm, một dân
tộc khi bị hao hụt tài sản không đáng lo bằng một dân tộc bị chao đảo văn hóa!
@ Điều gì giúp anh giữ được cho
mình thiên lương của một người cầm bút để “ngồi suốt đêm trước trang giấy vẫn
vẹn nguyên trắng”? Áo cơm có phải là nguyên nhân khiến anh “sao cứ thấy bàn tay
chụp giựt đè lên bàn tay cặm cụi”? Có điều đáng xấu hổ, theo chủ quan của anh,
mà anh đã phạm phải?
Lê Thiếu Nhơn: Mỗi ngày tôi đều tập sống
chung với nhiễu nhương như chính những câu thơ tôi viết: “Tập kiềm chế ngoa
ngôn, tập tránh xa trịnh trọng. Tập làm người kiêu hãnh với đắng cay. Tập làm
người sốt ruột ngày mai”. Tôi là người cả nghĩ, cho dù có vàng kho bạc đống thì
chưa chắc tôi đã nguôi day dứt với thời cuộc! Điều khiến tôi xấu hổ nhất là
“lực bất tòng tâm”, không có cách cổ vũ hữu hiệu dành cho những người tử tế đang
cặm cụi vun đắp cho sự phát triển chung!
@ Xin cảm ơn anh!
