Việt Nam hiện nay đang top (xin lỗi đứng đầu thế giới) về nói tiếng Anh “ba rọi” cho nên đã làm tiếng Việt suy đồi và có nguy cơ tuyệt chủng hay trở nên ngôn ngữ của sắc dân thiểu số. Bởi vì:

-Dân chúng chỉ thích đi tour chứ không thích đi du lịch.

-Chỉ thích shopping chứ không chịu đi mua hàng, mua sắm.

-Và chỉ thích gọi phone chứ không thích gọi điện thoại.

-Và chỉ thích coi tivi chứ không chịu coi truyền hình. Tất cả các chương trình truyền hình trong nước bây giờ đều gọi là TV vì hai chữ Truyền Hình đã chết rồi, đã bị loại bỏ trong Tự Điển Việt Nam.

-Các chương trình giải trí / ca nhạc chết hết cả mà chỉ còn các show. Và Got Talent thì quá nhiều fan kể cả fan cuồng, fan cứng, fan mềm. Kẻ ủng hộ, người hâm mộ nay xuống Âm Phủ cả rồi.

-Thời đại mới, người ta chỉ thích coi các live show chứ không thích các chương trình trực tiếp.

-Hot girl thì làm loạn cả xã hội. Cả trường học cũng có hot girl chứ không còn gái rửng mỡ, gái ăn mặc hở hang, ăn mặc khiêu dâm nữa.

-Các teen và tuổi teen thì choán chỗ của vị thành niên.

-Chỉ có hot boy thì đi bán xì-ke, ma túy, chứ không có thanh niên đi bán xì-ke ma túy.

-Ông / Bà cũng chết hết mà chỉ còn Mr. và Mrs.

-Trên sân cỏ, cầu thủ chỉ thích đá penalty chứ không chịu đá phạt đền.

-Thủ môn không chịu vào khung thành để nhặt bóng vì đó là gôn (goal).

-Xe gắn máy cũng biến mất và chỉ còn xe mô tô chạy khơi khơi trên đường phố.

-Ca-nô phóng ào ào trên mặt nước khiến xuồng máy sợ quá phải giạt qua một bên.

-Tin hot và tin nóng không biết là tin gì. Phải chăng đó là tin có liên quan đến xác thịt hay tin hấp dẫn? Người rành tiếng Việt cũng ngơ ngác. Xin bà con nào dùng hai chữ “hot news” giải thích dùm và liệu có tiếng Việt nào tương đương không?

-Tại Việt Nam bây giờ xe ô-tô có giá hơn xe hơi. Nhớ đem xe ô-tô về Việt Nam bán, đừng đem xe hơi.

-Cờ líp này cờ líp kia khiến đoạn phim, đoạn băng ngắn sợ hết hồn.

 -Bà con bây giờ chỉ thích tiêm vaccine  chứ không thích chủng ngừa hay chích ngừa vì sợ chết.

-Thời đại mới người ta đua nhau vào căng-tin (cantine) chứ không thích vào nhà ăn nữa.

-Top ten thì cưỡi lên cổ mười người đứng đầu / hàng đầu  rồi.

-Tập họp, biểu tình bây giờ quê mùa lắm mà phải nói là mít-tinh.

-“Dùng thuốc kích thích” phải nói là “doping” cho nó giống Mỹ. Muốn học tiếng Anh “ba rọi” kiểu này thỉnh thoảng ghé trang tin điện tử VOA hoặc BBC Việt Ngữ sẽ được thỏa mãn.

-Môn Quyền Anh cũng đã chết để boxing lên ngôi.

-Võ sĩ bị hạ đo ván ngóc đầu dậy, cãi lại trọng tài và nói rằng tôi bị hạ knock-out.

-Các tay đua cổ lỗ sĩ chết hết mà chỉ còn coureur (cua rơ) đạp xe khơi khơi rất “kịch tính.”

-Người viết trang tin chuyên đề ngày nào cũng cãi lộn với blogger.

-Mua huy hiệu người ta hỏi “Ông bà nói gì vậy?” vì họ chỉ biết có logo.

-Bay một mình/dẫn bóng một mình/ độc diễn không ai hiểu cho nên phải nói là solo. Bây giờ trong nước ai cũng giỏi tiếng Anh, giỏi hơn cả dân Mỹ nữa. Đâu đâu cũng nghe nói OK. Hai chữ “được rồi” đã chết trong ngôn ngữ Việt Nam.

-Phi công ngồi lâu trong buồng lái, buồn quá nên rời cabin ra ngoài tán dóc với hành khách.

-Biểu ngữ  vì muốn “thoát Trung” cho nên phải nói là băng-rôn.

-Ngày hội  vì muốn “đi Mỹ “ cho nên phải nói festival cho quen.

-Bích chương (dán trên tường) không chịu nói mà phải nói Áp-phích (Affiche) cho có vẻ ta là Mỹ đây.

-Chương trình thương mại  giờ đây bị các showbiz đè bẹp.

-Chuyện tai tiếng bây giờ trở thành scandal / “xì căn đan” bàn tán ồn ào “gây sốt trên mạng.”

-Bây giờ người ta không còn nhập cảng Xe thùng/ xe kiện hang / xe vận tải hạng nặng nữa mà chỉ nhập toàn xe container. Ráng mà chịu!

-Hầm ngầm, hầm trú ẩn nói sợ người ta không hiểu cho nên phải nói là boong-ke (bunker).

-Xe điện ngầm cũng chết hết hoặc đóng cửa và thay bằng Metro như Metro Bà Quẹo.

-Ảnh cởi truồng / lõa thể đưa ra bị tố là dâm ô cho nên phải nói "lái” là ảnh nude.

-Bây giờ người ta không còn sợ vi khuẩn, siêu vi trùng nữa mà chỉ sợ vi-rút (virus) mà thôi vì vi-rút nguy hiểm hơn siêu vi trùng!

-Giải túc cầu / đá bóng thế giới  đã chết và thay bằng World Cup.

-Giải túc cầu Đông Nam Á cũng chết luôn và thay bằng Suzuki AFF!!!

-Đông Nam Á Vận Hội cũng đã chết và thay bằng SEA Games!

-Trọng tài thổi còi nói “đá đi” cầu thủ Việt Nam đứng ngơ ngác vì không hiểu “đá” là gì mà chỉ biết “sút” (shoot). Cho nên “bóng đá” Việt Nam phải đổi tên thành “Bóng Sút Việt Nam” mới phải!

-Căng thẳng thần kinh / đầu óc vào bệnh viện nói bác sĩ không hiểu cho nên phải nói là stress.

-Sửng sốt, choáng váng, bàng hoàng giờ cũng tiêu ma vì chỉ còn  Sốc (Shocked) mà thôi.

-Đại hạ giá bây giờ quá cổ lỗ sĩ cho nên phải gọi là giảm sốc / bán sôn (shock sale)

-Vợ chồng mới cưới nhất định không chịu hưởng tuần trăng mật ở khu nghỉ mát vì khu nghỉ mát không sang bằng resort.

-Nói đấm bóp người ta tưởng rằng đó là đánh lộn cho nên phải nói là massage / mát xa.

-Bây giờ về Việt Nam mà nói máy hình, máy thu hình thì người ta nhìn mình như người ở Phi Châu mới về cho nên phải nói camera cho họ nể.

-Nạp điện không chịu nói mà phải nói sạc cho nó giống Tây.

-Thu hình từ trên cao / trên không phải nói là Flycam cho nó oai vì giống Mỹ.

-Ngân hàng bây giờ chỉ có máy ATM chứ không có Máy chuyển tiền tự động nữa. Ráng mà chịu.

-Dân quê, dân lao động đọc báo không hiểu GDP là gì cho nên phải học lớp “Tiếng Anh Cấp Tốc” hoặc hỏi mấy giáo sư Anh Văn… thì mới biết đó là Tổng Sản Lượng Quốc Gia (Gross Domestic Product). Tội nghiệp quá!

-Đường giây thông báo khẩn cấp dùng làm chi, mà phải dùng hot line cho nó oai.

-Nói  làm bàn hai trái / thắng hai trái quê mùa lắm cho nên phải nói làm cú đúp (coup double) cho nó có vẻ Tây. Tây đè đầu 100 năm, nay vẫn còn nhớ gậy và roi gân bò của ông Tây năm xưa.

-Làm bàn 3 trái nói ra rất quê cho nên phải nói lập hat-trick cho nó giống Mỹ mới sang. Xin nhắc ở Mỹ không phải ai cũng là tỷ phú và tiến sĩ… mà cũng rất nhiều ông/bà vô gia cư, lau chùi cầu tiêu, bỏ báo, bán Pizza, bán xăng.

-Giải không nên  nói mà phải nói là cúp cho có vẻ văn minh. Tiếng Việt bây giờ thấp kém so với tiếng Tây, tiếng Mỹ nhiều lắm. Nói tiếng Anh “ba rọi” mới văn minh, hiện đại.

-Câu lạc bộ / hộp đêm vào làm chi. Vào club cho nó sang.

-Phụ nữ mặc áo tắm hai mảnh không hấp dẫn bằng mặc bikini.

-Các loại đàn như dương cầm, tây ban cầm, vĩ cầm đều đã quăng vào xọt rác và piano, guitar, violin / violion nói như thế mới sang như Tây!

-Ăn mặc hở hang / khiêu dâm hết thời rồi mà phải nói ăn mặc hot.

-Pháo tháp / đồn canh phải  nói là lô cốt. Ông Tây vẫn hơn Ông Ta.

-Hợp chất, vật liệu tổng hợp/hỗn hợp  còn nữa đâu cho nên phải dùng  composite.

-Tập bản đồ vì không hiểu nghĩa tiếng Anh cho nên nói bừa là atlas để đánh lừa độc giả.

-Tình dục / trao đổi xác thịt / làm tình nói  ra sợ thô tục cho nên nó trớ là sex.

-Cơ phận phụ / bộ phận rời không hiểu cho nên nói đại là module.

-Thái Lan có sex tour chứ làm gì có du lịch mua dâm. Nói ra sợ người ta cười.

-Mỹ bắt đầu sợ Ngày Halloween vì hóa trang đầu trâu, mặt ngựa, xác chết miệng trào máu… là cơ hội tốt cho khủng bố. Nay Việt Nam rước vào. Đúng là “Điếc không sợ súng”!

Ô hô! Một ngàn năm đô hộ giặc Tàu, một trăm năm nô lệ giặc Tây mà đất nước chưa bị đồng hóa và tiếng Việt vẫn giữ được truyển thống,  mẫu mực. Ở Miền Nam, hai mươi năm chiến tranh triền miên mà tiếng Việt lại hoàn chỉnh và tiến lên đỉnh cao. Nay Mỹ mới “bình thường hóa” từ năm 1995 mà gốc rễ văn hóa Việt đã có nguy cơ mục ruỗng rồi. Nếu 600,000 quân Mỹ đổ vào như thời chiến tranh  thì đất nước sẽ biến thành Phi Luật Tân. Tiếng Anh sẽ là ngôn ngữ chính. Tiếng Việt sẽ trở thành thổ ngữ. Khắp nơi, hang cùng ngõ hẻm, đâu đâu cũng nghe nói OK nhất là trên các đài truyền hình! Ngày xưa ở Miền Nam bảng hiệu ở Chợ Lớn toàn tiếng Tàu nên phải cấm vì người ta tưởng đây là đất nước Đài Loan, Hồng Kông, Tân Gia Ba. Nay bảng hiệu bằng tiếng Anh tràn lan khắp hang cùng ngõ hẻm. Chỉ vài năm nữa, bảng hiệu tiếng Việt sẽ chết. Trong khi ở Mỹ này, tiệm Việt Nam mà trưng bảng hiệu bằng tiếng Anh thì chỉ bán cho ma.

Lai Mỹ  cũng tốt thôi. Vì như thế mới “thoát Trung” và tiến nhanh, tiến mạnh tiến vững chắc như Đại Hàn hay Nhật Bản và ngửa mặt với thế giới để nói rằng chúng tôi có một nền văn hóa và ngôn ngữ giống hệt như Mỹ - một siêu cường của hành tinh này đây. 

Do mặc cảm thấp kém không ngóc đầu lên được cho nên nô lệ cũng là cách để hãnh diện. Đầy tớ cho nhà giầu hay nhà quan lớn ra ngoài cũng vênh vang lắm chứ? Nếu bắt chước giống hệt chủ thì còn oai hơn nữa.

Đào Văn Bình

(Trích sách “Tự Điển Tiếng Việt Đổi Đời”)