“NOT NOW” dịch sang tiếng Việt là “Chưa phải lúc”.

Trả lời phỏng vấn của BBC VN, giáo sư Đỗ Quang Hưng, thành viên Hội đồng Lý luận Trung ương, cơ quan tư vấn về đường lối, sách lược chính trị cho Ban chấp hành Trung ương và BCT, cho rằng, VN có thể sẽ thay đổi về thể chế, chính trị, nhưng chưa phải hiện nay.

“NOT NOW – Chưa phải lúc”, một câu thường trực trên cửa miệng của các chính khách VN.

Cách đây gần nửa thế kỷ, Bí thư Vĩnh Phú, ông Kim Ngọc, khởi xướng “khoán hộ” trong nông nghiệp bởi ông nhìn thấy mô hình Liên Xô, Trung Quốc, không thể áp dụng tại Việt Nam. Có vài vị nhận ra thực tế phũ phàng đó, nhưng bởi cái nhìn hạn hẹp, sợ chế độ lung lay, họ bảo, ý tưởng khá đấy, nhưng NOT NOW. Đất nước bị trả giá, hai chục năm sau mới sửa sai thì quốc gia tụt hậu thảm thương, đói kém lầm than.

Cách đây 20 năm, dân ta ồn ào đa nguyên, đa đảng, dân chủ, các vị gật gù, hay đấy, nhưng bây giờ thì chưa. – NOT NOW. Cái giá là thế giới nhìn ta từ một vị thế anh hùng trong chiến tranh thành người “khác biệt” trong hội nhập.

Đưa internet vào Việt Nam mất cả thập kỷ thụt thò, bởi sợ “hòa nhập bị hòa tan”. Hỏi cấp trên, họ khen hay, nhưng NOT NOW. Mãi năm 1997 mới mở cửa, các nước khu vực như Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan, Singapore… đã bỏ xa VN ta.

Kể ra còn biết bao kiểu NOT NOW đã ảnh hưởng đến sự phát triển của quốc gia, đụng đến miếng cơm manh áo của hàng chục triệu người. Chẳng ai tính được cái giá của NOT NOW trên cửa miệng của những nhà cầm cân nẩy mực chẳng hiểu gì về thế giới bên ngoài.

Nói “NOT NOW” trơn tuột nhưng không nghĩ vế tiếp theo “WHEN – Khi nào?” là câu mà người nghe thường hỏi lại. “Không phải bây giờ” thì cũng phải đưa ra lộ trình. Nếu không có ý tưởng gì trong đầu mà các vị ngồi trên dân thêm một trăm năm nữa, quả đáng lo ngại.

Theo TBT Nguyễn Phú Trọng, cho đến cuối thế kỷ này VN chưa chắc đã có CNXH phát triển. Hiến pháp vừa thông qua vẫn đặt đảng là lực lượng lãnh đạo Nhà nước, nhưng chưa đưa ra một chiến lược, làm thế nào để VN tiến đến CNXH sau 90 năm nữa? Khi nào cho phép đa nguyên đa đảng? Khi nào cho phép báo tư nhân ra đời? Khi nào kinh tế tư nhân và nhà nước có vai trò ngang nhau? Bao giờ nông dân được chủ sở hữu thật sự đất đai? Và hàng trăm câu hỏi “WHEN” khác.

Đồng hồ NOW

Có cuốn sách, “If Not Now, When? – Nếu không phải bây giờ, thì khi nào?”, của Primo Levi, nói về cuộc chiến tranh du kích của nhóm Do Thái từ nước Nga chống lại phát xít Đức trong thế chiến 2. Nhóm này đi từ Liên Xô, sang Ý, mục đích cuối cùng là tiến sang Palestine để thành lập nhà nước Do Thái.

Cuốn sách nói về sự quả cảm của những người du kích chống lại Đức Quốc xã. Trong nhóm có những người nói “NOT NOW” vì sợ hy sinh không cần thiết, nhưng người khác lại hỏi “If Not Now, When?”. Họ hiểu rằng, đây là cơ hội hiếm có, nếu không giành lấy thì khó có thể lặp lại. Chính vì thế mà nhà nước Israel được dựng lên bởi họ trả lời được chữ WHEN phía sau, tận dụng triệt để thời cơ vàng cho một quốc gia.

Thiền sư Thích Nhất Hạnh đi khắp thế giới giảng về thiền. Ông thường triết lý, hôm qua là quá khứ, không thể kéo lại được, ngày mai là tương lai, chưa chắc chắn. Vì thế, cuộc sống hiện tại mới quan trọng. Thiền sư sở hữu chiếc đồng hồ không có số 1, 2, .. 12 như thường lệ, mà chỉ có chữ NOW, NOW, NOW (hiện tại), để nhắc nhở về thời ta đang sống.

Nghe giáo sư Đỗ Quang Hưng trả lời BBC, có lẽ nên thiết kế chiếc đồng hồ Made in Vietnam có các con số là NOT NOW, NOT NOW, NOT NOW – Chưa Phải Lúc. Ai hỏi về thay đổi chính trị dân ta chỉ cần giơ cho họ xem giờ  là đủ, đỡ phải trả lời mỏi mồm.

HM. 2-12-2013

http://hieuminh.org/2013/12/02/if-not-now-when-khong-phai-bay-gio-thi-khi-nao/