Việt Nam – Người biểu tình bị nhà cầm quyền Việt Nam đưa ra xử án là chuyện không hiếm ở Việt Nam, nhưng việc đưa một người biểu tình có quốc tịch nước ngoài ra xử án thì xưa nay rất hiếm nếu không nói trường hợp của anh Nguyen Willliam Anh (SN 1985), một công dân Hoa Kỳ gốc Việt là trường hợp đầu tiên nên thu hút đông đảo sự quan tâm của dư luận, chắc hẳn đằng sau đó có những tính toán…

Theo cáo trạng của Viện kiểm sát, anh Nguyen Willliam Anh học thạc sỹ tại trường Chính sách công Lý Quang Diệu, Singapore thường xuyên theo dõi thông tin liên quan đến tình hình chính sự, xã hội Việt Nam nên đã về Việt Nam bằng còn đường du lịch để tham gia cuộc biểu tình phản đối dự thảo Luật Đặc khu và Luật An ninh mạng 2018 của Việt Nam.

Sáng ngày 10/6/2018, khi cuộc biểu tình đồng loạt nổ ra với sự hưởng ứng đông đảo của các thành phần người dân ở rất nhiều tỉnh, thành Việt Nam thì tại Sài Gòn, anh Nguyen Willliam Anh đang uống cà phê tại một quán ở Quận 1 đã đón xe đến công viên Hoàng Văn Thụ và hòa vào dòng người ở đây để tiến hành tuần hành vào trung tâm thành phố. Trên đường đi, dòng người biểu tình bị lực lượng công vụ chặn lại, anh Nguyen Willliam Anh yêu cầu lực lượng công vụ tránh đường cho dòng người biểu tình đi nhưng không được chấp nhận nên anh đã kêu gọi mọi người xô đẩy và phá hàng rào cảnh sát để tiếp tục cuộc tuần hành.

Cáo trạng cho biết thêm, khoảng 13h cùng ngày do tiếp tục yêu cầu cảnh sát dời xe cho dòng người biểu tình đi qua nhưng không được chấp thuận nên anh Nguyen Willliam Anh đã trèo lên xe bán tải vừa kêu gọi người biểu tình vượt qua vừa cùng tham gia với người biểu tình để lật xe nhưng không lật được. Sau đó anh Nguyen William Anh bị cơ quan chức năng đưa về trụ sở làm việc. Theo Cơ quan điều tra, hành vi của anh Nguyen William Anh đã xâm phạm nghiêm trọng đến trật tự công cộng, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội nên phải xử lý nghiêm nhằm cải tạo, giáo dục và răn đe, phòng ngừa chung đối với xã hội.

Anh Nguyen Willlian Anh bị Viện kiểm sát ở Sài Gòn truy tố với cáo buộc tội “Gây rối trật tự công cộng” theo Điều 318 Bộ Luật hình sự 2015. Với cáo buộc này, nếu không có gì thay đổi thì anh Nguyen Willliam Anh sẽ phải đối diện mức án lên đến 7 năm tù giam.

Cũng xin được nói thêm, thời điểm anh Nguyen Willliam Anh bị bắt trên mạng Internet đã lan truyền một đoạn video ghi lại cảnh anh với phần đầu bê bết máu và bị gần chục người được cho là lực lượng công vụ kéo lê trên đường trước khi bị tống lên xe cảnh sát.

Ngay sau đó, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ bày tỏ sự quan tâm, lo ngại việc nhà cầm quyền Việt Nam bắt giữ anh Nguyen Willliam Anh. Gần đây nhất là trong chuyến thăm Việt Nam, Ngoại trưởng Hoa Kỳ ông Pompe đã nêu trường hợp của Nguyen Willliam Anh với giới chức lãnh đạo Việt Nam, thúc giục Việt Nam có giải pháp nhanh chóng.

Anh Nguyen Willliam Anh bị Công an Sài Gòn giam giữ khoảng một tháng thì Tòa án thông báo cho báo đài, dư luận được biết sẽ đưa anh ra xét xử vào ngày 20/7 theo như dự kiến đã nêu trên.

Là công dân Hoa Kỳ gốc Việt, có lẽ anh Nguyen Willliam Anh là trường hợp đầu tiên trong mấy chục năm qua người biểu tình có quốc tịch không phải Việt Nam bị nhà cầm quyền Việt Nam đưa ra xử án hình sự nên đã thu hút sự quan tâm đặc biệt đến từ dư luận cả ở Việt Nam lẫn quốc tế.

Đã có nguồn dư luận cho rằng việc bắt anh Nguyen Willliam Anh và đưa anh này ra xét xử là thông điệp mà nhà cầm quyền Việt Nam muốn gửi cho thế giới nói chung và Hoa Kỳ nói riêng biết rằng Việt Nam là một quốc gia pháp quyền, không chỉ trừng phạt công dân trong nước khi vi phạm pháp luật mà Công dân ở các nước khác gọi chung là không phải Việt Nam nếu đến Việt Nam mà có hành vi vi phạm pháp luật cũng bị trừng phạt như Công dân Việt Nam.

Cũng có ý kiến cho rằng, do anh Nguyen Willliam Anh là công dân có quốc tịch Hoa Kỳ, một nước có tầm ảnh hưởng đứng đầu thế giới cả về kinh tế lẫn quân sự nên Việt Nam rất khó khăn trong việc xét xử anh Nguyen Willliam Anh, phải động não tìm hướng xử lý như thế nào để vừa bảo vệ danh dự cho Việt Nam và vừa phải tránh né tối đa việc làm ảnh hưởng đến ngoại giao với Hoa Kỳ. Xử vô tội cho Nguyen Willliam Anh chắc chắn là không được nên dự kiến Tòa án Sải Gòn sẽ tuyên bản án cho lấy lệ dành cho Nguyen Willliam Anh rồi sau đó trả tự và trục xuất về lại Hoa Kỳ.

Và cũng có ý kiến khác cho rằng, việc Việt Nam đưa anh Nguyen Willliam Anh ra xét xử là một cách Việt Nam dằn mặt Hoa Kỳ do Hoa Kỳ rút khỏi TPP và gây căng thẳng thương mại với Trung Cộng khiến kinh tế Việt Nam gặp nhiều khó khăn. Mặc khác, Việt Nam cũng có thể dùng Nguyen Willliam Anh để mặc cả điều kiện nào đó với Hoa Kỳ căn cứ vào yếu tố bảo hộ công dân khá tốt của Chính phủ Hoa Kỳ, tuy nhiên nếu điều này xảy ra thì cần phải lưu ý đến Tổng thống Donald Trump và Chính phủ Donald Trump với tuyên bố quyền lợi của nước Hoa Kỳ là trên hết nên không dễ vì một công dân, một Nguyen Willliam Anh mà đưa ra quyết định nhân nhượng, thỏa hiệp điều kiện của bất cứ đối tác nào bao gồm cả Việt Nam.

Cho nên khả năng lớn nhất và cho người viết thấy chiếm số đông ý kiến chia sẻ nhất của dư luận qua việc nhà cầm quyền Việt Nam đưa anh Nguyen Willliam Anh ra xét xử là nhằm mục đích cho giới đấu tranh, giới bất đồng chính kiến ở Việt Nam thấy một điều đừng mơ hồ dựa vào sức chống lưng của Hoa Kỳ và các nước dân chủ tiến bộ trên thế giới mà tiến hành các hoạt động đối đầu với nhà cầm quyền Việt Nam. Tuy nhiên, nếu đây là mục đích chính mà nhà cầm quyền Việt Nam đưa anh Nguyen Willliam Anh ra xét xử thì có lẽ chỉ đúng một phần vì người viết thừa nhận giới đấu tranh, giới bất đồng chính kiến ở Việt Nam hiện đang có sự ủng hộ rất lớn đến từ Chính phủ Hoa Kỳ và Chính phủ các nước có nền dân chủ tiến bộ trên thế giới nhưng phong trào đấu tranh ở Việt Nam đang ngày một phát triển không phải dựa ở sự ủng hộ này mà chính yếu là phù hợp với xu thế của thời đại, xu thế dân chủ là tất yếu./.

QUÊ HƯƠNG (nguồn: baocalitoday.com)VVB chuyen