Xe cán chó
Ế là đúng!
Nỗi đau từ 21 tỷ bị thả trôi sông, chìm dưới những lớp sóng lạnh lẽo, thờ ơ là bài học – dẫu đau đớn cũng nên một lần nhìn thẳng
Lịch sử cũng như cuộc đời, nếu chỉ tồn tại bằng sự thêu dệt phi logic, luôn luôn nhận được từ hiểu biết sự lạnh nhạt
Người làm phim phải dám biết, phải dám nói, phải dám đương đầu… Bởi nếu thiếu vắng những cái dám đó, phim không thể đủ hấp dẫn
Theo Một thế giới
Hà Văn Thịnh/ Một thế giới
Ảnh bên: Chỉ ca ngợi một chiều theo cách hô khẩu hiệu từ đầu đến cuối thì làm sao có thể có khán giả đến xem?
Nỗi đau từ 21 tỷ bị thả trôi sông, chìm dưới
những lớp sóng lạnh lẽo, thờ ơ là bài học – dẫu đau đớn cũng nên một lần
nhìn thẳng: Nghệ thuật đích thực không dung chứa sự nửa vời, cái một
chiều; không chấp nhận sự bất tài; không bao giờ tha thứ cho tất cả
những ai cứ cho rằng đã là Kỷ niệm thì cứ phải hô to, hò nhiều về ta
thắng, địch thua.
Đọc tin mà xót, mà xa: Bộ phim kỷ niệm 60 năm
chiến thắng Điện Biên Phủ và tôn vinh Tướng Giáp, đầu tư đến 21 tỷ đồng
mà mỗi buổi chiếu chỉ bán được có vài ba vé, đến nỗi phải “tắt đài, dẹp
máy”, nhờ báo chí than van, mong tìm đến sự “cảm thông” cho tiền dân
của nước ngang nhiên bị bỏ bụi, quăng bờ…
Trước hết, nếu mọi sự bao cấp (phim
được làm bằng tiền thuế) đều không dẫn tới những chế tài về chất lượng
sản phẩm để kết cục chỉ là kiểm điểm, rút kinh nghiệm thì chắc chắn tình
trạng trên đã, đang và sẽ còn tiếp tục dài dài.
Mô-típ của phim: Ba bạn trẻ đi phượt
(thời hiện đại), gặp lại – hóa thân thành những nhân vật anh hùng trong
cuộc kháng chiến vĩ đại… Tất cả những cách dàn dựng, “sáng tạo” này, đã
có trong nhiều bộ phim của Mỹ hoặc hợp tác Mỹ - Trung Quốc, như Khu mỏ chết chóc (Dead Mine); Truyền thuyết đánh cắp kho báu (Stealing
Legend)… Cách sao chép đó tưởng chừng như là đúng nhưng bởi vì nó
không… mới, không thể vượt qua người ta nên sự thờ ơ của khán giả là lẽ
đương nhiên.
Lịch sử cũng như cuộc đời, nếu chỉ tồn tại bằng sự thêu dệt phi logic, luôn luôn nhận được từ hiểu biết sự lạnh nhạt
Điều tiếp theo nhất thiết phải luận bàn
cho đến nơi, đến chốn là số tiền cả triệu USD sao lại có thể dễ chi, dễ
tiêu, dễ lụi tàn đến thế trong khi đất nước còn nghèo, nợ công đang ở
thời khó đỡ, doanh nghiệp đang khốn đốn, lao đao…? Phải chăng quy trình
duyệt, cấp dự án phim đang thực sự có vấn đề? Bởi, điều giản dị nhất về
kinh tế là khi bỏ ra hàng chục tỷ đồng để làm một cái gì đó, luôn phải
cần đến – hội đủ những điều kiện nghiêm ngặt, cẩn trọng về tài
năng, kịch bản, đạo diễn, đội ngũ diễn viên… Thế nhưng, chẳng thấy báo
chí nói gì về những điều mà lẽ ra dư luận nhất thiết phải biết.
Đề tài lịch sử muốn thể hiện tốt trong
nghệ thuật luôn phải tuân theo những nguyên tắc như sự thật, tính sử
thi, chức năng giáo dục, chức năng phản biện… “Sống cùng lịch sử”
dường như đã bỏ quên tất cả các yếu tố trên. Chẳng hạn, đến bây giờ mà
vẫn còn lấy biểu tượng lấy thân mình lấp lỗ châu mai làm một trong những
bản anh hùng ca chính thì thật khó chấp nhận. Cho dù anh hùng Giót đã
làm nên điều phi thường trong chiến tranh nhưng, khoa học và thực nghiệm
nói không với huyền thoại đó.
Bao nhiêu con người mới lấp cho vừa cái
lỗ châu mai? Lỡ có “lấp” xong rồi, kẻ địch có thể chẳng nhọc nhằn gì mà
chỉ cần gạt cái xác sang bên rồi bắn tiếp? Tại sao đã có gan, có trí bò
đến tận lỗ châu mai mà lại quên đem theo trái lựu đạn vì chỉ cần một lần
nổ thôi là lô cốt địch tắt lửa lặng câm. Không ai chấp nhận nổi một
người có đủ trí và dũng lại phải hy sinh thân mình cho việc “lấp” (nếu
như có thể) trong vài giây, một ổ hỏa lực có ý nghĩa sống còn.
Lịch sử cũng như cuộc đời, nếu chỉ tồn
tại bằng sự thêu dệt phi logic (có thể chấp nhận sự cần thiết để tuyên
truyền trong chiến tranh), luôn luôn nhận được từ hiểu biết sự lạnh nhạt
mặc nhiên. Cho dù nhân vật Phan Đình Giót có thật đi nữa thì người xem
cũng khó chấp nhận bởi những lý do như đã nói ở trên.
Người làm phim phải dám biết, phải dám nói, phải dám đương đầu… Bởi nếu thiếu vắng những cái dám đó, phim không thể đủ hấp dẫn
Một sự thật nữa là trong chiến dịch Điện
Biên Phủ, có trận đánh ta khó thắng, những người làm phim có dám nhìn
thẳng vào đó để KỂ những câu chuyện xác thực bằng hình ảnh? Ví dụ, Đồi
A1, ta nổ súng tấn công từ 13.3 nhưng mãi đến 6.5.1954 mới có thể chiếm
được sau khi hy sinh rất nhiều.
Sự thật đó chưa được nói rõ trong lịch sử nhưng những người làm phim phải dám biết, phải dám nói, phải dám đương đầu… Bởi nếu thiếu vắng những cái dám đó, phim không thể đủ hấp dẫn và làm xúc động những trái tim không thể đập dối, đập lầm...
Tất nhiên, đòi hỏi ở những người làm
phim điều này là rất khó do ngay chính các nhà sử học cũng chưa dám nói
thật về những góc khuất, bao giờ. Điều nghịch lý trong nghệ thuật nói
chung và điện ảnh nói riêng là chất anh hùng ca của chiến thắng vĩ đại
chỉ có thể cuốn hút khán giả từ những bi kịch của không ít nhầm lẫn, tổn
thất. Chính những tổn thất và sai lầm đó làm cho chiến thắng trở nên
phi thường.
Ai đã từng đọc Chân dung tướng ngụy Sài Gòn,
xuất bản sau năm 1975 đều đau một nỗi đau chung: Kẻ địch kém cỏi, dốt
nát, tệ hại như thế, sao phải chiến đấu suốt mấy chục năm ròng?... Chỉ
ca ngợi một chiều theo cách hô khẩu hiệu từ đầu đến cuối thì làm sao có
thể có khán giả đến xem?
Nỗi đau từ 21 tỷ bị thả trôi sông, chìm
dưới những lớp sóng lạnh lẽo, thờ ơ là bài học – dẫu đau đớn cũng nên
một lần nhìn thẳng: Nghệ thuật đích thực không dung chứa sự nửa vời, cái
một chiều; không chấp nhận sự bất tài; không bao giờ tha thứ cho tất cả
những ai cứ cho rằng đã là Kỷ niệm thì cứ phải hô to, hò nhiều về ta
thắng, địch thua.
Chợt nhớ đến đề thi văn mà nữ văn sĩ F. Sagan (tác giả của tiểu thuyết Buồn ơi, chào mi)
đã kể lại. Bà đã viết một cuốn tiểu thuyết nổi tiếng về bi kịch nhưng
thi trượt Chứng chỉ dự bị đại học Sorbonne, vì bà đã không phân biệt
nổi, không thể làm tốt cái đề thi chỉ có một câu hỏi ngắn: Bi kịch khác cuộc đời ở chỗ nào?
Bàn ra tán vào (0)
Các tin đã đăng
- Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 07.10.2024
- Hoàng gia Anh bị tố dùng Meghan 'chuyển hướng' dư luận
- Giả vờ làm kẻ sát nhân để nhờ cảnh sát dọn tuyết trước nhà
- Hé lộ danh sách dự kiến phân công nhiệm vụ lãnh đạo cấp cao Việt Cộng
- Trọng và Phúc được bầu lại, tiếp tục lãnh đạo Đảng Vem ( Mặt Vẹm nào cũng là " Mặt Bác Hồ " )
Ế là đúng!
Nỗi đau từ 21 tỷ bị thả trôi sông, chìm dưới những lớp sóng lạnh lẽo, thờ ơ là bài học – dẫu đau đớn cũng nên một lần nhìn thẳng
Hà Văn Thịnh/ Một thế giới
Ảnh bên: Chỉ ca ngợi một chiều theo cách hô khẩu hiệu từ đầu đến cuối thì làm sao có thể có khán giả đến xem?
Nỗi đau từ 21 tỷ bị thả trôi sông, chìm dưới
những lớp sóng lạnh lẽo, thờ ơ là bài học – dẫu đau đớn cũng nên một lần
nhìn thẳng: Nghệ thuật đích thực không dung chứa sự nửa vời, cái một
chiều; không chấp nhận sự bất tài; không bao giờ tha thứ cho tất cả
những ai cứ cho rằng đã là Kỷ niệm thì cứ phải hô to, hò nhiều về ta
thắng, địch thua.
Đọc tin mà xót, mà xa: Bộ phim kỷ niệm 60 năm
chiến thắng Điện Biên Phủ và tôn vinh Tướng Giáp, đầu tư đến 21 tỷ đồng
mà mỗi buổi chiếu chỉ bán được có vài ba vé, đến nỗi phải “tắt đài, dẹp
máy”, nhờ báo chí than van, mong tìm đến sự “cảm thông” cho tiền dân
của nước ngang nhiên bị bỏ bụi, quăng bờ…
Trước hết, nếu mọi sự bao cấp (phim
được làm bằng tiền thuế) đều không dẫn tới những chế tài về chất lượng
sản phẩm để kết cục chỉ là kiểm điểm, rút kinh nghiệm thì chắc chắn tình
trạng trên đã, đang và sẽ còn tiếp tục dài dài.
Mô-típ của phim: Ba bạn trẻ đi phượt
(thời hiện đại), gặp lại – hóa thân thành những nhân vật anh hùng trong
cuộc kháng chiến vĩ đại… Tất cả những cách dàn dựng, “sáng tạo” này, đã
có trong nhiều bộ phim của Mỹ hoặc hợp tác Mỹ - Trung Quốc, như Khu mỏ chết chóc (Dead Mine); Truyền thuyết đánh cắp kho báu (Stealing
Legend)… Cách sao chép đó tưởng chừng như là đúng nhưng bởi vì nó
không… mới, không thể vượt qua người ta nên sự thờ ơ của khán giả là lẽ
đương nhiên.
Lịch sử cũng như cuộc đời, nếu chỉ tồn tại bằng sự thêu dệt phi logic, luôn luôn nhận được từ hiểu biết sự lạnh nhạt
Điều tiếp theo nhất thiết phải luận bàn
cho đến nơi, đến chốn là số tiền cả triệu USD sao lại có thể dễ chi, dễ
tiêu, dễ lụi tàn đến thế trong khi đất nước còn nghèo, nợ công đang ở
thời khó đỡ, doanh nghiệp đang khốn đốn, lao đao…? Phải chăng quy trình
duyệt, cấp dự án phim đang thực sự có vấn đề? Bởi, điều giản dị nhất về
kinh tế là khi bỏ ra hàng chục tỷ đồng để làm một cái gì đó, luôn phải
cần đến – hội đủ những điều kiện nghiêm ngặt, cẩn trọng về tài
năng, kịch bản, đạo diễn, đội ngũ diễn viên… Thế nhưng, chẳng thấy báo
chí nói gì về những điều mà lẽ ra dư luận nhất thiết phải biết.
Đề tài lịch sử muốn thể hiện tốt trong
nghệ thuật luôn phải tuân theo những nguyên tắc như sự thật, tính sử
thi, chức năng giáo dục, chức năng phản biện… “Sống cùng lịch sử”
dường như đã bỏ quên tất cả các yếu tố trên. Chẳng hạn, đến bây giờ mà
vẫn còn lấy biểu tượng lấy thân mình lấp lỗ châu mai làm một trong những
bản anh hùng ca chính thì thật khó chấp nhận. Cho dù anh hùng Giót đã
làm nên điều phi thường trong chiến tranh nhưng, khoa học và thực nghiệm
nói không với huyền thoại đó.
Bao nhiêu con người mới lấp cho vừa cái
lỗ châu mai? Lỡ có “lấp” xong rồi, kẻ địch có thể chẳng nhọc nhằn gì mà
chỉ cần gạt cái xác sang bên rồi bắn tiếp? Tại sao đã có gan, có trí bò
đến tận lỗ châu mai mà lại quên đem theo trái lựu đạn vì chỉ cần một lần
nổ thôi là lô cốt địch tắt lửa lặng câm. Không ai chấp nhận nổi một
người có đủ trí và dũng lại phải hy sinh thân mình cho việc “lấp” (nếu
như có thể) trong vài giây, một ổ hỏa lực có ý nghĩa sống còn.
Lịch sử cũng như cuộc đời, nếu chỉ tồn
tại bằng sự thêu dệt phi logic (có thể chấp nhận sự cần thiết để tuyên
truyền trong chiến tranh), luôn luôn nhận được từ hiểu biết sự lạnh nhạt
mặc nhiên. Cho dù nhân vật Phan Đình Giót có thật đi nữa thì người xem
cũng khó chấp nhận bởi những lý do như đã nói ở trên.
Người làm phim phải dám biết, phải dám nói, phải dám đương đầu… Bởi nếu thiếu vắng những cái dám đó, phim không thể đủ hấp dẫn
Một sự thật nữa là trong chiến dịch Điện
Biên Phủ, có trận đánh ta khó thắng, những người làm phim có dám nhìn
thẳng vào đó để KỂ những câu chuyện xác thực bằng hình ảnh? Ví dụ, Đồi
A1, ta nổ súng tấn công từ 13.3 nhưng mãi đến 6.5.1954 mới có thể chiếm
được sau khi hy sinh rất nhiều.
Sự thật đó chưa được nói rõ trong lịch sử nhưng những người làm phim phải dám biết, phải dám nói, phải dám đương đầu… Bởi nếu thiếu vắng những cái dám đó, phim không thể đủ hấp dẫn và làm xúc động những trái tim không thể đập dối, đập lầm...
Tất nhiên, đòi hỏi ở những người làm
phim điều này là rất khó do ngay chính các nhà sử học cũng chưa dám nói
thật về những góc khuất, bao giờ. Điều nghịch lý trong nghệ thuật nói
chung và điện ảnh nói riêng là chất anh hùng ca của chiến thắng vĩ đại
chỉ có thể cuốn hút khán giả từ những bi kịch của không ít nhầm lẫn, tổn
thất. Chính những tổn thất và sai lầm đó làm cho chiến thắng trở nên
phi thường.
Ai đã từng đọc Chân dung tướng ngụy Sài Gòn,
xuất bản sau năm 1975 đều đau một nỗi đau chung: Kẻ địch kém cỏi, dốt
nát, tệ hại như thế, sao phải chiến đấu suốt mấy chục năm ròng?... Chỉ
ca ngợi một chiều theo cách hô khẩu hiệu từ đầu đến cuối thì làm sao có
thể có khán giả đến xem?
Nỗi đau từ 21 tỷ bị thả trôi sông, chìm
dưới những lớp sóng lạnh lẽo, thờ ơ là bài học – dẫu đau đớn cũng nên
một lần nhìn thẳng: Nghệ thuật đích thực không dung chứa sự nửa vời, cái
một chiều; không chấp nhận sự bất tài; không bao giờ tha thứ cho tất cả
những ai cứ cho rằng đã là Kỷ niệm thì cứ phải hô to, hò nhiều về ta
thắng, địch thua.
Chợt nhớ đến đề thi văn mà nữ văn sĩ F. Sagan (tác giả của tiểu thuyết Buồn ơi, chào mi)
đã kể lại. Bà đã viết một cuốn tiểu thuyết nổi tiếng về bi kịch nhưng
thi trượt Chứng chỉ dự bị đại học Sorbonne, vì bà đã không phân biệt
nổi, không thể làm tốt cái đề thi chỉ có một câu hỏi ngắn: Bi kịch khác cuộc đời ở chỗ nào?
