Ảnh tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng, ngày 14/06/2017.REUTERS/Kevin Lamarque

Nhật báo kinh tế Les Echos ngày 15/06/2017 có bài viết của Joseph E. Stiglitz, giải thưởng Nobel Kinh tế và hiện là giáo sư Đại học Columbia, New York. Bài báo lấy tựa đề : « Đã đến lúc hành động chống lại Donald Trump ».

Mở đầu bài viết, nhà kinh tế Mỹ khẳng định : « Donald Trump đã ném quả bom vào cấu trúc kinh tế thế giới được xây dựng với muôn vàn khó khăn từ sau Thế Chiến Thứ II ». Theo tác giả thì việc tổng thống Trump quyết định « rút Hoa Kỳ ra khỏi Thỏa thuận về khí hậu Paris vừa qua chỉ là màn mới nhất tấn công vào nền tảng giá trị của chúng ta, vào các thể chế của chúng ta ».

Giải Nobel Kinh tế đã vạch ra tất cả những cách nghĩ, cách làm của ông Donald Trump đều phủ nhận tất cả những gì đã có phục vụ lợi ích riêng chứ không hề vì quyền lợi chung của nước Mỹ, dân Mỹ. Tác giả Joseph Stiglitz viết : « Việc phủ nhận khoa học của ông ta, đặc biệt trong lĩnh vực khí hậu đang đe dọa những tiến bộ công nghệ….Ông Trump đang đe dọa sự vận hành của xã hội Mỹ và nền kinh tế Mỹ ».

Theo giải Nobel kinh tế, ông Trump đã lợi dụng nỗi bất bình trong người dân Mỹ về kinh tế trì trệ trong nhiều năm qua.Thế nhưng chương trình thuế khóa và bảo hiểm y tế cho thấy thực chất mục tiêu của ông, đó là : « Làm giàu cho bản thân tạo đặc quyền đặc lợi cho những người đã ủng hộ ông ». Dẫn chứng là : « Trong một đất nước tuổi thọ giảm, cải cách bảo hiểm y tế của ông ta đã để mặc thêm 23 triệu người khánh kiệt trước bệnh tật .» Tác giả nhận định : « Với Trump, nước Mỹ sẽ còn phải khổ sở ».

Trump chấm dứt vai trò lãnh đạo thế giới của Hoa Kỳ

Trong những điều kiện như vậy, tác giả đặt câu hỏi, « phải làm gì trước một loại bạo chúa tính khí thất thường muốn tất cả thuộc về mình ? Thế giới có thể hành động thế nào trước một nước Mỹ đang trở thành Nhà nước lưu manh ? »

Tác giả nhận thấy, riêng vấn đề khí hậu toàn cầu, « bây giờ chúng ta đã biết thế giới không thể tin vào Hoa Kỳ để đối mặt với những đe dọa hiện hữu của quá trình khí hậu ấm lên. Châu Âu và Trung Quốc đã đúng khi khẳng định cam kết ủng hộ một tương lai biết tôn trọng môi trường. Đó là sự lựa chọn tốt cho hành tinh và cho cả kinh tế …. Châu Âu và châu Á rồi sẽ bỏ cách xa Hoa Kỳ trên lĩnh vực công nghệ xanh. Các nước còn lại của thế giới không nên ngần ngại đánh thuế các-bon vào những hàng xuất khẩu Mỹ không tôn trọng chuẩn mực thế giới ».

Cuối cùng tác giả kết luận : « Đối với ông Trump, rõ ràng là một cuộc tranh luận có lý lẽ không làm ông ta thay đổi ý. Đã đến lúc phải hành động ».