Nguồn: Johnson signs Voting Rights Act, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1965, Tổng thống Lyndon Baines Johnson đã ký Đạo luật Quyền Bỏ phiếu (Voting Rights Act) nhằm đảm bảo quyền bầu cử cho người Mỹ gốc Phi. Đạo luật này sẽ cấm việc áp đặt hạn chế đối với các cuộc bầu cử liên bang, tiểu bang và địa phương nhằm phủ nhận quyền bỏ phiếu của người da đen.

Johnson trở thành Tổng thống vào tháng 11/1963 sau khi John F. Kennedy bị ám sát. Trong đợt tranh cử tổng thống năm 1964, ông đã chính thức được bầu với chiến thắng áp đảo, và đã dùng quyền hạn của mình để thúc đẩy các đạo luật mà ông tin rằng sẽ cải thiện lối sống của người Mỹ, bao gồm các luật mạnh mẽ hơn về quyền bỏ phiếu. Thời điểm đó đã có một cuộc diễu hành ở Alabama nhằm kêu gọi quyền bỏ phiếu; trong sự kiện này, nhiều người da đen đã bị cảnh sát tiểu bang đánh, gây mất mặt cho Quốc Hội và Tổng thống về việc ban hành đạo luật nhằm thực hiện Tu chính án 15 của Hiến pháp, vốn được Quốc Hội thông qua từ năm 1870.

Trong một bài phát biểu trước Quốc Hội vào ngày 15/03/1965, Johnson đã vạch trần những cách thức mà các viên chức bầu cử dùng để phủ nhận quyền bỏ phiếu của các công dân Mỹ gốc Phi. Những người da đen đi bầu thường bị các viên chức bầu cử nói rằng họ đã đi sai ngày, sai thời gian hoặc địa điểm bỏ phiếu, rằng các viên chức sẽ đến trễ hoặc vắng mặt, rằng họ không có kỹ năng đọc viết hoặc đã điền sai đơn. Thông thường, những người Mỹ gốc Phi, có tỷ lệ mù chữ cao do nhiều thế kỷ bị áp bức và nghèo đói, sẽ bị buộc phải tham gia các bài kiểm tra về ngôn ngữ, mà họ chắc chắn sẽ rớt. Johnson cũng nói với Quốc Hội rằng các viên chức bầu cử, chủ yếu ở các bang miền Nam, đã buộc các cử tri da đen phải “trích dẫn toàn bộ hiến pháp hoặc giải thích các điều khoản phức tạp nhất của luật tiểu bang” – một nhiệm vụ mà hầu hết các cử tri da trắng cũng khó mà làm được. Trong một số trường hợp, ngay cả người da đen có trình độ cao đẳng/đại học cũng bị từ chối không cho bỏ phiếu.

Dù Đạo luật Quyền Bỏ phiếu đã được thông qua, việc triển khai nó ở cấp tiểu bang và ở địa phương vẫn còn rất yếu ớt và thường bị phớt lờ, chủ yếu ở miền Nam và ở các khu vực có tỷ lệ dân da đen cao, và nếu việc bỏ phiếu của người da đen có thể đe doạ đến hiện trạng chính trị. Tuy nhiên, Đạo luật Quyền Bỏ phiếu đã cho cử tri người Mỹ gốc Phi các phương tiện hợp pháp để thách thức những hạn chế về bỏ phiếu và cải thiện đáng kể số cử tri bỏ phiếu. Riêng ở Mississippi, số cử tri người da đen tăng từ 6% năm 1964 lên 59% năm 1969. Năm 1970, Tổng thống Richard Nixon đã mở rộng các điều khoản của Đạo luật Quyền Bỏ phiếu, và đã hạ thấp tuổi bỏ phiếu xuống 18 tuổi.

http://nghiencuuquocte.org