Nguồn: General Fromm executed for plot against Hitler, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1945, chỉ huy lực lượng quân dự bị Đức, Tướng Friedrich Fromm, đã bị xử bắn vì tham gia vào âm mưu ám sát Quốc trưởng hồi tháng 07. Dù Fromm chỉ tham gia nửa vời nhưng vẫn chẳng thoát khỏi án tử.

Vào thời điểm năm 1944, nhiều quan chức cấp cao của Đức đã quyết tâm rằng Hitler phải chết. Ông ta đã đưa nước Đức vào cuộc chiến “tự sát” trên cả hai mặt trận, và họ tin rằng ám sát là cách duy nhất để ngăn chặn ông ta. Theo kế hoạch, đảo chính sẽ xảy ra theo sau vụ ám sát, và một chính phủ mới ở Berlin sẽ cứu nước Đức khỏi bị hủy diệt hoàn toàn trong tay của quân Đồng minh.

Thế nhưng, mọi chuyện lại không đi theo kế hoạch. Đại tá Claus von Stauffenberg đã được giao nhiệm vụ cho nổ một quả bom trong cuộc họp được tổ chức tại nhà nghỉ của Hitler, Berchtesgaden, (nhưng sau đó đã được chuyển đến trụ sở chính của Hitler tại Rastenburg). Stauffenberg là chánh văn phòng của Tướng Friedrich Fromm, chỉ huy lực lượng dự bị (đơn vị lính ở lại để giữ gìn trật tự trong nước). Fromm đã bị lôi kéo vào âm mưu này, nhưng ông chỉ đồng ý hợp tác trong cuộc đảo chính nếu như vụ ám sát thành công.

Đêm 20/07/1944, Stauffenberg đã cài một chiếc cặp chứa đầy thuốc nổ dưới một chiếc bàn trong phòng họp tại Rastenburg. Tuy nhiên, khi Hitler đang đọc bản đồ Mặt trận phía Đông thì Đại tá Heinz Brandt, vì cố gắng để nhìn bản đồ rõ hơn, nên đã di chuyển chiếc bàn (chứa cặp) ra xa nơi mà Quốc trưởng đứng. Lúc 12h42, quả bom phát nổ. Khi khói tan, Hitler đã bị thương, bị bỏng, và thậm chí một cánh tay của ông ta còn bị tê liệt tạm thời – nhưng ông ta vẫn sống.

Trong khi đó, Stauffenberg đã trốn đến Berlin để cùng các đồng phạm thực hiện Chiến dịch Valkyrie nhằm lật đổ chính quyền trung ương. Tại thủ đô, Tướng Fromm, người được thông báo qua điện thoại rằng Hitler bị thương nhưng vẫn còn sống, đã ra lệnh bắt giữ Stauffenberg và tay sai, nhưng Fromm đã bị cảnh sát Đức Quốc Xã giữ lại trong văn phòng. Stauffenberg và Tướng Friedrich Olbricht bắt đầu ra lệnh tấn công các tòa nhà chính phủ. Sau đó, Herman Goering chính thức thông báo rằng Hitler vẫn còn sống. Fromm được những người trung thành với Hitler thả ra. Ông ta bắt đầu lo lắng tìm cách nhanh chóng che đậy liên hệ của mình với những kẻ chủ mưu. Trong cùng ngày hôm đó, Fromm đã ra lệnh xử bắn những người có liên quan, gồm cả hai phụ tá của Stauffenberg, vì tội phản quốc. (Riêng Ludwig Beck, vị tướng già nằm trong số những kẻ chủ mưu, thì được cho phép tự tử để giữ “nhân phẩm.”)

Nỗ lực xóa dấu vết của Fromm đã thất bại. Chỉ nội trong vài ngày, theo lệnh của Heinrich Himmler, chỉ huy mới của lực lượng dự bị, Fromm đã bị bắt. Tháng 02/1945, ông bị đưa ra xét xử trước Toà án nhân dân và bị chỉ trích vì hèn nhát không dám chống lại bọn phản động. Nhưng vì đã cho xử tử Stauffenberg và các đồng phạm trong vụ việc đêm 20/07, Fromm được tha khỏi hình phạt tồi tệ nhất dành cho những kẻ phản quốc – bị thắt cổ bằng một cái móc thịt. Ông đã bị bắn bởi một đội hành quyết vào ngày 19/03.

http://nghiencuuquocte.org/