Thân Hữu Tiếp Tay...
PHIẾM THÌN PHÚ _ CAO BỒI GIÀ
Gần xa tiếng pháo râm ran;
Đó đây cánh mai khoe nở.
Năm cũ đang lặng lẽ cạn đông;
Tân xuân đà xốn xang chạm ngõ.
Tống tiễn Mão Đế, người người hy vọng hân hoan;
Nghênh đón Thìn Vương, chốn chốn rộn ràng hớn hở.
Tiện lúc hỉ hoan, tưng bừng lễ Tết, kháo lời luận tếu táo đông tây;
nhân niềm náo nhiệt, nhàn nhã ngày Xuân, phiếm chuyện Thìn dông dài kim cổ.
Giáp Thìn Vương:
Mười hai con giáp, đứng hàng thứ năm;
Trong hàng thập can, chiếm ngôi đầu sổ .
tứ linh nhất bảng siêu hình;
thiên hạ vô nhân mục sở…
Nên họa sĩ ảo suy, vẽ tạo hình đầu ngựa, ngư tu ;
Và nghệ nhân tưởng tượng tạc thành tượng thân xà, túc thú.
Rồi bồi mạo điểm dung, nên hình quái lạ, mắt tôm hùm, bờm sư tử, sừng hươu;
Lại thêm chi thắt tiết, thành dáng dị kỳ, vĩ linh cẩu, vẩy lý ngư, móng ó.
Lắm pho huyền thoại, sức mạnh vô song, khi thì hiển hiện, lúc lại ẩn tàng;
Nhiều phép thần kỳ, quyền uy tối thượng, hồi bỗng hóa to, khắc liền thu nhỏ.
Bốn mùa vận hành, thu chìm sâu đáy nước, đông lại phù thổi mù khói mịt mây ;
Tứ kỳ chuyển động, xuân thăng tít khung trời, hạ thì hít thở ào giông ạt gió.
Còn danh khác:
Âm Hán Việt là Long - biểu hiện ngôi vương ngôi đế, quốc trị thiên uy;
Dân Ta gọi là Rồng - vốn chính gốc cội gốc nguồn, rạng lưu huyền sử .
Trăm trứng thoát thai lòng Mẹ Âu Cơ Mẫu Tiên;
Đồng bao chính gốc nguồn Lạc Long Quân Phụ Tổ.
Rồi năm chục con theo mẹ lên non;
Và năm mươi đứa cùng cha xuống bể.
Chung sức xây dựng nước non;
Chia nhau mở mang lãnh thổ.
Vua là Thiên tử, là Rồng nên:
Mặt vua là Long Nhan, kiệu vua là Long Giá, vật ngả lưng vua là Long Sàng;
Mình vua gọi Long Thể, xe vua gọi Long Xa, nơi đặt ngai vua gọi Long Bệ.
Ruộng vua là Long Điền, mũ vua là Long Mão, ghế vua là Long Ngai;
ngựa vua gọi Long Mã, áo vua gọi Long Bào, đất vua gọi Long Thổ.
Là biểu tượng linh thiêng:
uy danh uy tánh, nước Việt non Nam, chốn chốn yêu mến đặt tên;
linh tượng linh hình, mái đình nóc điện, nơi nơi uy nghi hiển đỗ .
Hữu phận Hồng Hà đó, sử sách đặt Long Biên;
Tả ngạn sông Hồng đây, cổ nhân gọi Long Đỗ.
Hạ Long vịnh đệ nhất danh lam;
Thăng Long thành, nghìn năm phố cổ.
Tây nam bộ, Cửu Long Giang sông dài chín cửa thênh khơi;
Đông bắc phần, Bạch Long Vĩ đảo xa muôn trùng sóng vỗ.
Danh Long ở khắp núi sông tỉnh thành ;
Tên rồng trải rộng đồng quê phố chợ:
Biên Hòa có Long Bình, Đồng Nai có Long Khánh, vĩnh Long có Long Hồ;
Bà Rịa có Long Hải, Miền Tây có Long An, Nhơn Trạch có Long Thọ.
Rồi cầu Long Kiểng ở Nhà Bè, chợ Long Hương ở Bình Định, Quảng Ninh thì có núi Long Tu;
Và cầu Hàm Rồng ở Thanh Hóa, núi Long Tỵ ở Quảng Bình, Thừa Thiên cũng có chợ Long Hổ.
Chưa hết Long Thành, Long Ẩn, Long Giao, Long Phú… nêu có lẽ mấy đêm;
Còn nữa Long Mỹ, Long Điền, Long Đất, Long Xuyên,… kể ra thì vô số.
Lạ! Siêu hình mà cho lắm dược thang:
nào là Long Nhãn trừ mất ngủ,suy nhược thần kinh;(1)
Lại cả Long Y chuyên sát trùng, bôi tiêu ghẻ lở.(2)
sốt rét tìm hảo thuốc Địa Long trấn trị, còn giúp trợ tim hết cả lắng lo;(3)
Huyết áp có dược thần Long não hạ ngay, lại chữa nhức đầu không còn búa bổ.(4)
Cao Ban Long phục hồi sức khỏe, phòng trị ho lao;(5)
Ô Long Vĩ chữa lành vết thương, cầm ngay máu đổ.(6)
Tục ngữ, ca dao xưa thật lắm câu;
Chuyện đời, nhân thế ngẫm đâu kém sự:
“Rồng trắng lấy nước thì hạn”, nơi nơi thất bát dạ đói lòng lo;
“"Rồng đen lấy nước thì mưa”, kẻ kẻ hạnh phúc mùa sai trái rộ.
Người khôn ở cùng kẻ ngốc, không nổi đóa thì cũng hóa khùng;
“Rồng vàng tắm nước ao tù”, ắt ngóp ngoi hẳn rồi ngộ tử.
Rõ Ma theo quỷ, bóng theo hình;
Như “Vân tòng long, phong tòng hổ”.
Muốn thành rồng vàng - xưa “cá phải vượt vũ môn”;
Muốn thành tấn sĩ – nay ông chỉ cần hối lộ.
Ôi lắm lắm quan:
“Trứng rồng tưởng nở ra rồng”;
Quan lớn ngờ đâu hóa bọ.
Đức tâm hệt rắn, đôi tay nhám tàn hại khổ dân ;
“Quyền bính như rồng”, một nhiệm kỳ tan hoang rỗng khố.
Chuyên “Nói như rồng leo”, “Ăn như rồng cuốn” còn vênh vểnh , giương oai;
Nhưng “Làm y mèo mửa”, “Vẽ y mèo cào” chẳng tẹo teo xấu hổ.
Một kỳ quản cai công khố, nhiều quan hóa chuột khoét tiền tỷ bạc muôn;
"Một ngày tựa mạn thuyền rồng”, lắm anh tuồng khỉ mượn oai hùm uy hổ.
“Mây gặp rồng mây lồng cuồn cuộn”, dẫu trời cao vần vũ phong ba;
Quan nắm quyền quan đớp lung tung, mặc lò kia phừng phừng lửa đỏ.
Thế nên "Mấy khi rồng gặp mây vàng”
Nhưng lại Nhiều phần quan nhận ngay áo số.
Năm mới năm me:
Biểu tượng Giáp Thìn ngạo nghễ chiếm báo, phủ bìa’
Hình ảnh Kim Long hiển uy tràn đường, ngập phố.
Tiễn Mão Vương thoái vị, ước mong trời cuốn sành sạch dịch giã tai ương;
Nghinh Thìn Đế đăng quang, hy vọng đời đầy ăm ắp phúc tài lộc thọ .
Cờ tới tay, phất cho hăng cho hái, thải hết phường giá áo túi cơm;
Ngai đến lượt, sử sao phải sao nghiêm, giam sạch lũ tham quan sâu bọ.
Kinh bang cho xã hội công bằng ;
Tế thế để đồng bào đỡ khổ.
Mang cơm no áo ấm, lạc nghiệp muôn gia;
Trị quốc thái dân an, ấm yên bách họ.
Muôn họa lui toại lòng, Quý Mão khứ, kẻ kẻ an khang;
Vạn sự hanh như ý, Giáp Thìn lai, nhà nhà hạnh ngộ.
Chúc thương gia đắc lợi phát tài;
Chúc nông gia bội thu đầy khố.
Dân lao động, vui cảnh đầy dư;
Người công nhân thoát đời nghèo khó.
Chúc kẻ kẻ thăng như Rồng hội mây;
Chúc người người khỏe tựa Long cuộn gió.
đáo hội đáo hè, phiếm linh tinh vớ vẩn, đôi điều nghe lóm gần xa;
Vui xuân vui tết, bàn tếu táo tào lao,mươi chuyện nhặt gom đây đó..
CAO BỒI GIÀ ( HNPD )
Ghi chú:
_Các chữ trong “…” là trích từ tục ngữ, ca dao nói về Rồng.
(1):Long Nhãn (mắt rồng), là cùi nhãn phơi khô, sấy khô. Long nhãn là vị thuốc bổ chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ, tim hay hồi hộp
(2):Long Y (áo của rồng), chính là xác con rắn lột được dùng chữa trẻ con lên cơn co giật, đau họng, làm thuốc sát trùng bôi chữa ghẻ lở
(3):Địa Long (rồng trong đất), là vị thuốc chế từ giun đất, đem rửa sạch, mổ bụng, sấy khô, tán bột hoặc sắc lấy nước uống. Địa long chữa sốt rét, cao huyết áp, xơ cứng mạch máu, nhức đầu, hoa mắt
(4): Long Não (óc rồng), chất mầu trắng, óng ánh, cất từ cây, lá, rễ của cây long não. Là vị thuốc trợ tim, xoa bóp chữa đau nhức, thấp khớp, bôi xoa sát trùng…
(5): Cao Ban Long” Sự thật cao ban long là thứ cao nấu từ sừng hươu sao (hươu có đốm sao nên gọi là ban long (rồng đốm). là loại thuốc bổ quí rất tốt cho những người gầy yếu, cơ thể suy nhược, ho lao, chẩy máu dạ dầy, đi tiểu nhiều, mồ hôi trộm
(6): Ô Long Vĩ (đuôi rồng đen), thực ra là bồ hóng đen dính mạng nhện trên gác bếp đun bằng rơm rạ. Ô long vĩ là vị thuốc sát trùng, hay dùng trong những trường hợp đứt chân đứt tay, chầy xước chẩy máu.
PHIẾM THÌN PHÚ _ CAO BỒI GIÀ
Gần xa tiếng pháo râm ran;
Đó đây cánh mai khoe nở.
Năm cũ đang lặng lẽ cạn đông;
Tân xuân đà xốn xang chạm ngõ.
Tống tiễn Mão Đế, người người hy vọng hân hoan;
Nghênh đón Thìn Vương, chốn chốn rộn ràng hớn hở.
Tiện lúc hỉ hoan, tưng bừng lễ Tết, kháo lời luận tếu táo đông tây;
nhân niềm náo nhiệt, nhàn nhã ngày Xuân, phiếm chuyện Thìn dông dài kim cổ.
Giáp Thìn Vương:
Mười hai con giáp, đứng hàng thứ năm;
Trong hàng thập can, chiếm ngôi đầu sổ .
tứ linh nhất bảng siêu hình;
thiên hạ vô nhân mục sở…
Nên họa sĩ ảo suy, vẽ tạo hình đầu ngựa, ngư tu ;
Và nghệ nhân tưởng tượng tạc thành tượng thân xà, túc thú.
Rồi bồi mạo điểm dung, nên hình quái lạ, mắt tôm hùm, bờm sư tử, sừng hươu;
Lại thêm chi thắt tiết, thành dáng dị kỳ, vĩ linh cẩu, vẩy lý ngư, móng ó.
Lắm pho huyền thoại, sức mạnh vô song, khi thì hiển hiện, lúc lại ẩn tàng;
Nhiều phép thần kỳ, quyền uy tối thượng, hồi bỗng hóa to, khắc liền thu nhỏ.
Bốn mùa vận hành, thu chìm sâu đáy nước, đông lại phù thổi mù khói mịt mây ;
Tứ kỳ chuyển động, xuân thăng tít khung trời, hạ thì hít thở ào giông ạt gió.
Còn danh khác:
Âm Hán Việt là Long - biểu hiện ngôi vương ngôi đế, quốc trị thiên uy;
Dân Ta gọi là Rồng - vốn chính gốc cội gốc nguồn, rạng lưu huyền sử .
Trăm trứng thoát thai lòng Mẹ Âu Cơ Mẫu Tiên;
Đồng bao chính gốc nguồn Lạc Long Quân Phụ Tổ.
Rồi năm chục con theo mẹ lên non;
Và năm mươi đứa cùng cha xuống bể.
Chung sức xây dựng nước non;
Chia nhau mở mang lãnh thổ.
Vua là Thiên tử, là Rồng nên:
Mặt vua là Long Nhan, kiệu vua là Long Giá, vật ngả lưng vua là Long Sàng;
Mình vua gọi Long Thể, xe vua gọi Long Xa, nơi đặt ngai vua gọi Long Bệ.
Ruộng vua là Long Điền, mũ vua là Long Mão, ghế vua là Long Ngai;
ngựa vua gọi Long Mã, áo vua gọi Long Bào, đất vua gọi Long Thổ.
Là biểu tượng linh thiêng:
uy danh uy tánh, nước Việt non Nam, chốn chốn yêu mến đặt tên;
linh tượng linh hình, mái đình nóc điện, nơi nơi uy nghi hiển đỗ .
Hữu phận Hồng Hà đó, sử sách đặt Long Biên;
Tả ngạn sông Hồng đây, cổ nhân gọi Long Đỗ.
Hạ Long vịnh đệ nhất danh lam;
Thăng Long thành, nghìn năm phố cổ.
Tây nam bộ, Cửu Long Giang sông dài chín cửa thênh khơi;
Đông bắc phần, Bạch Long Vĩ đảo xa muôn trùng sóng vỗ.
Danh Long ở khắp núi sông tỉnh thành ;
Tên rồng trải rộng đồng quê phố chợ:
Biên Hòa có Long Bình, Đồng Nai có Long Khánh, vĩnh Long có Long Hồ;
Bà Rịa có Long Hải, Miền Tây có Long An, Nhơn Trạch có Long Thọ.
Rồi cầu Long Kiểng ở Nhà Bè, chợ Long Hương ở Bình Định, Quảng Ninh thì có núi Long Tu;
Và cầu Hàm Rồng ở Thanh Hóa, núi Long Tỵ ở Quảng Bình, Thừa Thiên cũng có chợ Long Hổ.
Chưa hết Long Thành, Long Ẩn, Long Giao, Long Phú… nêu có lẽ mấy đêm;
Còn nữa Long Mỹ, Long Điền, Long Đất, Long Xuyên,… kể ra thì vô số.
Lạ! Siêu hình mà cho lắm dược thang:
nào là Long Nhãn trừ mất ngủ,suy nhược thần kinh;(1)
Lại cả Long Y chuyên sát trùng, bôi tiêu ghẻ lở.(2)
sốt rét tìm hảo thuốc Địa Long trấn trị, còn giúp trợ tim hết cả lắng lo;(3)
Huyết áp có dược thần Long não hạ ngay, lại chữa nhức đầu không còn búa bổ.(4)
Cao Ban Long phục hồi sức khỏe, phòng trị ho lao;(5)
Ô Long Vĩ chữa lành vết thương, cầm ngay máu đổ.(6)
Tục ngữ, ca dao xưa thật lắm câu;
Chuyện đời, nhân thế ngẫm đâu kém sự:
“Rồng trắng lấy nước thì hạn”, nơi nơi thất bát dạ đói lòng lo;
“"Rồng đen lấy nước thì mưa”, kẻ kẻ hạnh phúc mùa sai trái rộ.
Người khôn ở cùng kẻ ngốc, không nổi đóa thì cũng hóa khùng;
“Rồng vàng tắm nước ao tù”, ắt ngóp ngoi hẳn rồi ngộ tử.
Rõ Ma theo quỷ, bóng theo hình;
Như “Vân tòng long, phong tòng hổ”.
Muốn thành rồng vàng - xưa “cá phải vượt vũ môn”;
Muốn thành tấn sĩ – nay ông chỉ cần hối lộ.
Ôi lắm lắm quan:
“Trứng rồng tưởng nở ra rồng”;
Quan lớn ngờ đâu hóa bọ.
Đức tâm hệt rắn, đôi tay nhám tàn hại khổ dân ;
“Quyền bính như rồng”, một nhiệm kỳ tan hoang rỗng khố.
Chuyên “Nói như rồng leo”, “Ăn như rồng cuốn” còn vênh vểnh , giương oai;
Nhưng “Làm y mèo mửa”, “Vẽ y mèo cào” chẳng tẹo teo xấu hổ.
Một kỳ quản cai công khố, nhiều quan hóa chuột khoét tiền tỷ bạc muôn;
"Một ngày tựa mạn thuyền rồng”, lắm anh tuồng khỉ mượn oai hùm uy hổ.
“Mây gặp rồng mây lồng cuồn cuộn”, dẫu trời cao vần vũ phong ba;
Quan nắm quyền quan đớp lung tung, mặc lò kia phừng phừng lửa đỏ.
Thế nên "Mấy khi rồng gặp mây vàng”
Nhưng lại Nhiều phần quan nhận ngay áo số.
Năm mới năm me:
Biểu tượng Giáp Thìn ngạo nghễ chiếm báo, phủ bìa’
Hình ảnh Kim Long hiển uy tràn đường, ngập phố.
Tiễn Mão Vương thoái vị, ước mong trời cuốn sành sạch dịch giã tai ương;
Nghinh Thìn Đế đăng quang, hy vọng đời đầy ăm ắp phúc tài lộc thọ .
Cờ tới tay, phất cho hăng cho hái, thải hết phường giá áo túi cơm;
Ngai đến lượt, sử sao phải sao nghiêm, giam sạch lũ tham quan sâu bọ.
Kinh bang cho xã hội công bằng ;
Tế thế để đồng bào đỡ khổ.
Mang cơm no áo ấm, lạc nghiệp muôn gia;
Trị quốc thái dân an, ấm yên bách họ.
Muôn họa lui toại lòng, Quý Mão khứ, kẻ kẻ an khang;
Vạn sự hanh như ý, Giáp Thìn lai, nhà nhà hạnh ngộ.
Chúc thương gia đắc lợi phát tài;
Chúc nông gia bội thu đầy khố.
Dân lao động, vui cảnh đầy dư;
Người công nhân thoát đời nghèo khó.
Chúc kẻ kẻ thăng như Rồng hội mây;
Chúc người người khỏe tựa Long cuộn gió.
đáo hội đáo hè, phiếm linh tinh vớ vẩn, đôi điều nghe lóm gần xa;
Vui xuân vui tết, bàn tếu táo tào lao,mươi chuyện nhặt gom đây đó..
CAO BỒI GIÀ ( HNPD )
Ghi chú:
_Các chữ trong “…” là trích từ tục ngữ, ca dao nói về Rồng.
(1):Long Nhãn (mắt rồng), là cùi nhãn phơi khô, sấy khô. Long nhãn là vị thuốc bổ chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ, tim hay hồi hộp
(2):Long Y (áo của rồng), chính là xác con rắn lột được dùng chữa trẻ con lên cơn co giật, đau họng, làm thuốc sát trùng bôi chữa ghẻ lở
(3):Địa Long (rồng trong đất), là vị thuốc chế từ giun đất, đem rửa sạch, mổ bụng, sấy khô, tán bột hoặc sắc lấy nước uống. Địa long chữa sốt rét, cao huyết áp, xơ cứng mạch máu, nhức đầu, hoa mắt
(4): Long Não (óc rồng), chất mầu trắng, óng ánh, cất từ cây, lá, rễ của cây long não. Là vị thuốc trợ tim, xoa bóp chữa đau nhức, thấp khớp, bôi xoa sát trùng…
(5): Cao Ban Long” Sự thật cao ban long là thứ cao nấu từ sừng hươu sao (hươu có đốm sao nên gọi là ban long (rồng đốm). là loại thuốc bổ quí rất tốt cho những người gầy yếu, cơ thể suy nhược, ho lao, chẩy máu dạ dầy, đi tiểu nhiều, mồ hôi trộm
(6): Ô Long Vĩ (đuôi rồng đen), thực ra là bồ hóng đen dính mạng nhện trên gác bếp đun bằng rơm rạ. Ô long vĩ là vị thuốc sát trùng, hay dùng trong những trường hợp đứt chân đứt tay, chầy xước chẩy máu.