Truyền thông nhà nước Trung Quốc kêu gọi người dân "yêu nước bằng lý trí" giữa lúc đang xảy ra hàng loạt các vụ biểu tình bài Mỹ trên đường phố, trước các tiệm thuộc chuỗi cửa hàng bán đồ ăn nhanh KFC.

Người biểu tình giận dữ về kết quả phán quyết Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) đưa ra hôm 12/7 theo đó bác các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.

Vụ việc do Philippines, đồng minh thân cận của Mỹ trong khu vực, đệ đơn kiện.

Cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc nói rằng "chủ nghĩa sô-vanh hiếu chiến" thể hiện trong các cuộc biểu tình đang "gây hại cho quốc gia".

Quy mô các cuộc biểu tình lớn tới đâu?

Không phải là quá lớn, nhưng rất sôi nổi.

Trong những ngày gần đây, các nhóm nhỏ người biểu tình tụ tập bên ngoài các cửa hàng KFC, bắt đầu từ Hà Bắc rồi lan ra các nơi khác, trong đó có Trường Sa và Hàng Châu, truyền thông nhà nước nói.

Họ hô vang các khẩu hiệu chống Mỹ và trưng các tấm biển ghi "Cút hỏi Trung Quốc ngay, KFC và McDonalds".

KFC hiện có hơn 4.000 chi nhánh tại Trung Quốc và thường được coi như biểu tượng cho sức ảnh hưởng của Mỹ tại nước này.

Trong một số đoạn video chiếu cảnh biểu tình được đăng trên Sina Weibo, người ta thấy cảnh sát can thiệp.

Truyền thông nhà nước nói gì?

Một bài xã luận trên Nhân dân Nhật báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc nói cảnh sát và truyền thông cùng "kêu gọi yêu nước bằng lý trí".

Một bài khác viết: "Thay vì yêu nước, chủ nghĩa sô-vanh đang làm hỏng đi tinh thần hy sinh vì tổ quốc."

"Những người tổ chức các hoạt động này không thông qua những trình tự cần thiết và đã quấy rối người khác một cách bất hợp pháp nhân danh lòng yêu nước cần phải chịu trách nhiệm trước pháp luật."

Tại Trung Quốc, biểu tình khi chưa được giới chức cấp phép là điều bị cấm.

Nhưng KFC thì liên quan gì tới tòa trọng tài?

Chẳng liên quan. Tuy nhiên, Trung Quốc cáo buộc Mỹ xúi giục đồng minh Philippines thách thức Trung Quốc tại tòa trọng tài.

Tòa PCA tại The Hague hôm 12/7 ra phán quyết rằng không có bằng chứng cho các đòi hỏi về quyền lịch sử của Trung Quốc đối với vùng nước và tài nguyên trong phạm vi "đường chín đoạn", và Bắc Kinh vi phạm quyền chủ quyền của Philippines khi cản trở Manila có các hoạt động tại vùng biển này.

Trung Quốc đã tiến hành xây dựng ồ ạt trên một số đảo đá có tranh chấp, và các lực lượng của Trugn Quốc đã cản trở ngư dân Philippines tác nghiệp tại khu vực Bãi Scarborough, nơi Trung Quốc gọi là Bãi Hoàng Nham.

Trung Quốc từ chối tham dự quá trình xét xử và bác bỏ nội dung phán quyết.

Chỉ KFC thôi sao?

Không. Các công dân mạng Trung Quốc cũng chia sẻ online hình ảnh có những người đập điện thoại iPhone để phản đối phán quyết, hoặc quàng khăn với các khẩu hiệu yêu nước.

Trang mạng Shanghaiist nói tại Đại Liên, một người đàn ông đi giày Nike đã bị tấn công trên tàu điện ngầm, vì bị cho là dám mặc đồ mang nhãn hiệu Mỹ.

Philippines cũng bị một số người Trung Quốc trút giận trên mạng, với những lời kêu gọi tẩy chay món xoài nổi tiếng cũng các mặt hàng xuất khẩu khác của Philippines.

BBC