Tham Khảo

Tại sao Đảng Bảo thủ Anh được gọi là Đảng Tory?

Có những gì trong một cái tên? Một tuần trước cuộc tổng tuyển cử của Anh [8/6/2017], các cử tri đã nên có một ý tưởng tương đối rõ ràng về những gì mà các đảng đại diện

nghiencuuquocte.org



Print Friendly

Nguồn:What to call Britain’s Conservative party”, The Economist, 01/06/2017

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Đảng của Theresa May được biết đến với nhiều tên gọi. Những cái tên này đến từ đâu?

Có những gì trong một cái tên? Một tuần trước cuộc tổng tuyển cử của Anh [8/6/2017], các cử tri đã nên có một ý tưởng tương đối rõ ràng về những gì mà các đảng đại diện, ngoại trừ trường hợp của Đảng Bảo thủ, bởi lẽ nhiều người vẫn có thể đang tự hỏi về tên gọi thực sự của đảng này. Họ thường được gọi là đảng viên “Đảng Bảo thủ” (Conservatives), nhưng tuyên ngôn của họ đã được đưa ra dưới tên gọi “Đảng Bảo thủ và Liên hiệp” (Conservative and Unionist Party). Thường xuyên hơn, họ chỉ đơn giản được gọi là “Tory”. Vậy tên gọi nào là chính xác?

Cả ba tên gọi đều chính xác và được các ứng cử viên Đảng Bảo thủ chấp nhận. Việc có nhiều tên gọi như vậy phản ánh cả lịch sử lâu dài của đảng này, cũng như khả năng đại diện cho những mục tiêu khác nhau ở những thời điểm khác nhau. Thật vậy, tính linh hoạt ý thức hệ chính là điều đã làm cho đảng này trở thành đảng chiến thắng nhiều nhất trong lịch sử bầu cử nước Anh. Về mặt lịch sử, tên gọi Tory được sử dụng đầu tiên. Thuật ngữ này bắt nguồn từ cuộc “Khủng hoảng Loại trừ” năm 1679-1681, dưới thời trị vì của Charles II. Hai phe phái nổi lên trong Nghị viện vào giai đoạn này mâu thuẫn xung quanh vấn đề liệu anh trai của Charles, James, một người Công giáo La Mã, có nên được phép kế vị ngôi vua hay không. Một phe, phe “Whigs”, muốn ngăn cản việc James lên ngôi. Phe còn lại, Tory, ủng hộ quyền kế vị ngôi vua của James. Phe Tory thắng thế trong cuộc chiến, và James trở thành Vua Stuart James II. Cả hai thuật ngữ này đều được sử dụng với nghĩa xấu. Tory có nguồn gốc từ một từ trong tiếng Gealic ở Ireland “tóraidhe”, nghĩa là một người sống ngoài vòng pháp luật, đặc biệt là một người nổi dậy chống lại cuộc xâm lăng Ireland của Anh Quốc, trong khi Whig xuất phát từ một từ cổ nghĩa là người nhà quê vụng về.

Mặc dù phe Tory khởi đầu bằng cách giành được quyền thừa kế ngai vàng cho một người Công giáo, nhưng họ lại sớm gắn bó với việc bảo vệ Giáo hội Anh Quốc (Church of England, một nhánh của Công giáo, chia sẻ các nền tảng giáo lý nhưng có một số khác biệt với Công giáo như về thẩm quyền của Giáo hoàng, ly hôn, phá thai… – NBT) và các quyền của tầng lớp quý tộc chống lại yêu cầu thay đổi chính trị phát sinh từ cuộc cách mạng công nghiệp và sự trỗi dậy của một tầng lớp trung lưu mới vào nửa sau của thế kỷ 18. Phe Tory chủ yếu tập trung lại dưới sự lãnh đạo của William Pitt Con, Thủ tướng Anh giai đoạn 1783-1801, và tiếp theo là 1804-06.

Năm 1830, một nhà báo tên là John Wilson Croker, trong Tạp chí Quarterly Review, một tạp chí văn học và chính trị định kỳ, đã đề nghị rằng họ nên chọn tên họi “Bảo thủ”. Cái tên này nhanh chóng trở nên phổ biến. Vào cuối thế kỷ 19, thuật ngữ “Liên hiệp” cũng bắt đầu được sử dụng, để thể hiện sự phản đối của đảng này đối với quyền tự chủ của Ireland. Ngay cả sau khi miền Nam Ireland giành được độc lập vào năm 1922, tên gọi “Liên hiệp” vẫn tiếp tục được sử dụng để thể hiện sự ủng hộ của đảng này đối với việc tiếp tục giữ Bắc Ailen ở trong Vương quốc Liên hiệp Anh.

Gần đây, thuật ngữ Liên hiệp đã trở nên phổ biến trở lại để nhắc nhở cử tri rằng đảng Tory phản đối sự độc lập của Scotland, hay việc Bắc Ireland bị sáp nhập vào Cộng hòa Ireland. Thuật ngữ này nêu bật bản năng dân tộc chủ nghĩa mạnh mẽ của đảng này, một điều luôn hữu ích trong thời gian bầu cử. Tory, Bảo thủ và Liên hiệp đã thực sự trở nên có thể thay thế lẫn nhau trong sử dụng thông thường, nhưng riêng từng thuật ngữ lại tiết lộ một khía cạnh trong bản chất lịch sử và ý thức hệ của đảng này.

Bàn ra tán vào (0)

Comment




  • Input symbols

Tại sao Đảng Bảo thủ Anh được gọi là Đảng Tory?

Có những gì trong một cái tên? Một tuần trước cuộc tổng tuyển cử của Anh [8/6/2017], các cử tri đã nên có một ý tưởng tương đối rõ ràng về những gì mà các đảng đại diện

nghiencuuquocte.org



Print Friendly

Nguồn:What to call Britain’s Conservative party”, The Economist, 01/06/2017

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Đảng của Theresa May được biết đến với nhiều tên gọi. Những cái tên này đến từ đâu?

Có những gì trong một cái tên? Một tuần trước cuộc tổng tuyển cử của Anh [8/6/2017], các cử tri đã nên có một ý tưởng tương đối rõ ràng về những gì mà các đảng đại diện, ngoại trừ trường hợp của Đảng Bảo thủ, bởi lẽ nhiều người vẫn có thể đang tự hỏi về tên gọi thực sự của đảng này. Họ thường được gọi là đảng viên “Đảng Bảo thủ” (Conservatives), nhưng tuyên ngôn của họ đã được đưa ra dưới tên gọi “Đảng Bảo thủ và Liên hiệp” (Conservative and Unionist Party). Thường xuyên hơn, họ chỉ đơn giản được gọi là “Tory”. Vậy tên gọi nào là chính xác?

Cả ba tên gọi đều chính xác và được các ứng cử viên Đảng Bảo thủ chấp nhận. Việc có nhiều tên gọi như vậy phản ánh cả lịch sử lâu dài của đảng này, cũng như khả năng đại diện cho những mục tiêu khác nhau ở những thời điểm khác nhau. Thật vậy, tính linh hoạt ý thức hệ chính là điều đã làm cho đảng này trở thành đảng chiến thắng nhiều nhất trong lịch sử bầu cử nước Anh. Về mặt lịch sử, tên gọi Tory được sử dụng đầu tiên. Thuật ngữ này bắt nguồn từ cuộc “Khủng hoảng Loại trừ” năm 1679-1681, dưới thời trị vì của Charles II. Hai phe phái nổi lên trong Nghị viện vào giai đoạn này mâu thuẫn xung quanh vấn đề liệu anh trai của Charles, James, một người Công giáo La Mã, có nên được phép kế vị ngôi vua hay không. Một phe, phe “Whigs”, muốn ngăn cản việc James lên ngôi. Phe còn lại, Tory, ủng hộ quyền kế vị ngôi vua của James. Phe Tory thắng thế trong cuộc chiến, và James trở thành Vua Stuart James II. Cả hai thuật ngữ này đều được sử dụng với nghĩa xấu. Tory có nguồn gốc từ một từ trong tiếng Gealic ở Ireland “tóraidhe”, nghĩa là một người sống ngoài vòng pháp luật, đặc biệt là một người nổi dậy chống lại cuộc xâm lăng Ireland của Anh Quốc, trong khi Whig xuất phát từ một từ cổ nghĩa là người nhà quê vụng về.

Mặc dù phe Tory khởi đầu bằng cách giành được quyền thừa kế ngai vàng cho một người Công giáo, nhưng họ lại sớm gắn bó với việc bảo vệ Giáo hội Anh Quốc (Church of England, một nhánh của Công giáo, chia sẻ các nền tảng giáo lý nhưng có một số khác biệt với Công giáo như về thẩm quyền của Giáo hoàng, ly hôn, phá thai… – NBT) và các quyền của tầng lớp quý tộc chống lại yêu cầu thay đổi chính trị phát sinh từ cuộc cách mạng công nghiệp và sự trỗi dậy của một tầng lớp trung lưu mới vào nửa sau của thế kỷ 18. Phe Tory chủ yếu tập trung lại dưới sự lãnh đạo của William Pitt Con, Thủ tướng Anh giai đoạn 1783-1801, và tiếp theo là 1804-06.

Năm 1830, một nhà báo tên là John Wilson Croker, trong Tạp chí Quarterly Review, một tạp chí văn học và chính trị định kỳ, đã đề nghị rằng họ nên chọn tên họi “Bảo thủ”. Cái tên này nhanh chóng trở nên phổ biến. Vào cuối thế kỷ 19, thuật ngữ “Liên hiệp” cũng bắt đầu được sử dụng, để thể hiện sự phản đối của đảng này đối với quyền tự chủ của Ireland. Ngay cả sau khi miền Nam Ireland giành được độc lập vào năm 1922, tên gọi “Liên hiệp” vẫn tiếp tục được sử dụng để thể hiện sự ủng hộ của đảng này đối với việc tiếp tục giữ Bắc Ailen ở trong Vương quốc Liên hiệp Anh.

Gần đây, thuật ngữ Liên hiệp đã trở nên phổ biến trở lại để nhắc nhở cử tri rằng đảng Tory phản đối sự độc lập của Scotland, hay việc Bắc Ireland bị sáp nhập vào Cộng hòa Ireland. Thuật ngữ này nêu bật bản năng dân tộc chủ nghĩa mạnh mẽ của đảng này, một điều luôn hữu ích trong thời gian bầu cử. Tory, Bảo thủ và Liên hiệp đã thực sự trở nên có thể thay thế lẫn nhau trong sử dụng thông thường, nhưng riêng từng thuật ngữ lại tiết lộ một khía cạnh trong bản chất lịch sử và ý thức hệ của đảng này.

BÀN RA TÁN VÀO

Đề bài :"Tiếng Việt, yêu & ghét" - Lê Hữu ( Trần Văn Giang ghi lại )

'vô hình trung' là nghĩa gì vậy, sao cứ thích dùng, hình như có nghĩa là 'vô tình'

Xem Thêm

Đề bài :TIN CHIẾN SỰ MỚI NHẤT[ CẬP NHẬT NGÀY 20 -5 - 2022 ]

Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !

Xem Thêm

Đề bài :Tin Mới Nhất Về Chiến Sư Ucraina [ CẬP NHẬT NGÀY 14-5-2022 ]

Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Hình cũ - Hà Thượng Thủ

Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng Mặt mày ai lại đi hồ hởi Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông Phải chăng “quý” mặt đã thành mông Con mắt nay đà có nhưng không Nên mới chổng khu vào hải đảo Gia tài gấm vóc của tổ tông?

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm