Tin nóng trong ngày
Tin Tức Khắp Nơi Mới Nhát 03 -5 -2024:
*****************
TIN TỔNG HỢP
(Reuters) - Đài Bắc khó có khả năng tham dự hội nghị thường niên của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm nay, theo thông báo của ngoại trưởng Đài Loan hôm nay, 02/05/2024. Đài Bắc vẫn bị loại khỏi hầu hết các tổ chức quốc tế do sự phản đối của Bắc Kinh, vốn coi hòn đảo này là lãnh thổ của Trung Quốc. Đài Loan đã dự Hội nghị Y tế Thế giới (WHA) với tư cách là quan sát viên từ năm 2009 đến năm 2016 vào thời tổng thống Mã Anh Cửu. WHA năm nay sẽ khai mạc ngày 27/05, chỉ một tuần sau khi tổng thống tân cử Đài Loan Lại Thanh Đức (Lai Ching-te) nhậm chức.
(AFP) - Pháp ký kết ý định thư với Nhật Bản nhằm tăng cường hợp tác trong lĩnh vực kim loại quan trọng, chẳng hạn như đất hiếm, theo thông báo của Paris và Tokyo hôm qua, 01/05/2024. Bộ Kinh Tế Pháp cho biết việc tuân thủ mục tiêu kềm chế mức tăng nhiệt độ Trái đất không quá 2°C sẽ đòi hỏi "một nền kinh tế bền vũng và thân thiện với môi trường", đồng thời nhấn mạnh đến sự cần thiết của việc xây dựng chuỗi cung ứng bằng các kim loại "có khả năng phục hồi".
(AFP) - Paris-Saint-Germain thua Borussia Dortmund trong trận lượt đi bán kết UEFA Champions League 2024. Câu lạc bộ Đức hôm qua, 01/05/2024, đã hạ câu lạc bộ Pháp PSG với tỷ số 1-0 trên sân nhà BVB Stadion Dortmund, nhờ bàn thắng của Niclas Füllkrug. Hai đội sẽ gặp lại nhau trong trận lượt về trên sân Parc des Princes, Paris, ngày 07/05.
(AFP) - Mỹ ban hành loạt biện pháp trừng phạt mới nhắm vào các cá nhân và doanh nghiệp tiếp tay cho Nga trong chiến tranh Ukraina, theo thông cáo của bộ Ngoại Giao Mỹ hôm 01/05/2024. Trong danh sách lần này có hàng trăm công ty Nga trong lĩnh vực quốc phòng, vận tải, công nghệ. Một số khác liên quan đến các chương trình vũ khí hóa học và sinh học của Nga. Bộ Ngoại Giao Mỹ còn trừng phạt 60 cá nhân và doanh nghiệp của Trung Quốc, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Thổ Nhĩ Kỳ, Azerbaijan và 2 thành viên Liên Âu là Bỉ và Slovakia. Loạt biện pháp trừng phạt mới của Washington cũng nhằm hạn chế khả năng phát triển cơ sở hạ tầng về khí đốt và dầu lửa của Nga. Những cá nhân và doanh nghiệp trong danh sách đen bị phong tỏa tài sản tại Mỹ, các cá nhân bị cấm nhập cảnh Hoa Kỳ. Các thực thể và công ty Mỹ cũng bị cấm làm ăn với các đối tượng trên.
(Le Monde) - Quân đội Nga đã tiến hành khoảng 100 vụ tấn công vào mặt trận miền đông Ukraina trong ngày 01/05/2024. Riêng vùng Avdiïvka hứng chịu 33 vụ tấn công. Sáng nay 02/05, Illia Yevlash, phát ngôn viên Không quân Ukraina, cho biết các vụ oanh kích của quân đội Nga bằng tên lửa và drone phát nổ Shahed đã giảm, nhưng Nga chuyển sang sử dụng nhiều lên lửa đạn đạo và tên lửa dẫn đường Kh-59. Kh-59 là loại vũ khí mạnh hơn, được thiết kế để nhắm đến các mục tiêu trên mặt đất và cũng là tên lửa chống hạm.
(AFP) – Thụy Sĩ mời hơn 160 phái đoàn đến Lucerne, dự hội nghị hòa bình cho Ukraina. Sự kiện dự trù mở ra vào tháng 6/2024. Bộ Ngoại Giao Thụy Sĩ ngày 02/05/2024 cho biết thêm « hiện tại Nga không được mời ». Trước đó Matxcơva đánh giá sự kiện này hoàn toàn do Mỹ chỉ đạo, nên Nga không tham dự. Nước chủ nhà chưa thể xác nhận về sự hiện diện của tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và đồng cấp Ukraina.
(AFP) - Microsoft thông báo đầu tư 2,2 tỉ đô la vào lĩnh vực trí thông minh nhân tạo (AI) và điện toán đám mây (cloud) tại Malaysia. Thông cáo của tập đoàn Mỹ được đưa ra hôm nay 02/05/2024. Đây được xem là khoản đầu tư lớn nhất vào Malaysia trong vòng 32 năm trở lại đây. Phát biểu tại Kuala Lumpur, tổng giám đốc Microsoft, Satya Nadella, dự kiến đầu tư 2,2 tỉ đô la trong vòng 4 năm tới để hỗ trợ Malaysia chuyển đổi công nghệ số, lập một trung tâm AI và đào tạo về AI cho 200.000 người Malaysia. Trong chuyến đi Đông Nam Á, tại Jakarta, cách nay 2 hôm, tổng giám đốc Microsoft cũng đã thông báo đầu tư 1,7 tỉ đô la vào Indonesia để phát triển AI.
(AFP) - Đảo Quốc Salomon ở Thái Bình Dương có tân thủ tướng thân Trung Quốc. Jeremiah Menele hôm nay 02/05/2024 đã được Quốc Hội bầu làm thủ tướng với 31 phiếu thuận trên tổng số 50 phiếu. Jeremiah Menele từng là ngoại trưởng Salomon hồi năm 2019, khi Salomon cắt đứt quan hệ với Đài Loan và thiết lập bang giao với Bắc Kinh. Theo giới quan sát, tân thủ tướng Salomon sẽ tiếp tục chính sách thân hữu với Trung Quốc của thủ tướng tiền nhiệm Manasseh Sogavare. Vào năm 2022, ông Sogavare đã ký một thỏa ước an ninh với Bắc Kinh, khiến Mỹ và Úc lo ngại nguy cơ Trung Quốc sẽ xây một căn cứ quân sự và có đội quân trú đóng thường trực ở Thái Bình Dương.
(AFP) - Đức phá vỡ một mạng lưới quy mô lớn chuyên lừa đảo qua điện thoại tại châu Âu. Mạng lưới này mỗi ngày thực hiện hàng ngàn cuộc gọi điện thoại để lừa rút tiền của nạn nhân. Trong khi đó, Cảnh sát châu Âu Europol thông báo là trong chiến dịch chung hôm 18/04, cảnh sát Đức, Albania, Bosnia, Kosovo và Liban đã khám xét 12 tổng đài trung tâm và bắt giữ 21 người. Bộ trưởng Nội Vụ Đức hôm nay, 02/05/2024, nhận định đây dường như là vụ lừa đảo lớn nhất liên quan đến các tổng đài tại châu Âu. Những kẻ lừa đảo dùng nhiều kỹ thuật, giả danh cảnh sát, nhân viên ngân hàng, nhân viên chăm sóc khách hàng, người thân … và chiêu trò dọa nạt, hứa hẹn … để lừa đảo nạn nhân.
(AFP) - Amnesty International: Indonesia triển khai các phần mềm gián điệp, gây lo ngại. Amnesty International hôm nay 02/05/2024 cho biết các phần mềm gián điệp được Indonesia sử dụng có nguồn gốc từ Israel, Liên Âu và Malaysia, có nguy cơ xâm phạm đời tư và quyền tự do ngôn luận tại Indonesia. Theo cuộc điều tra chung của Amnesty International với các phương tiện truyền thông của châu Á, Israel và phương Tây, hàng loạt công cụ theo dõi và phầm mềm gián điệp đã được các doanh nghiệp, cơ quan nhà nước của Indonesia, nhất là Cảnh sát quốc gia và Cơ quan quốc gia chống tin tặc và tội phạm về tiền ảo, lắp đặt ồ ạt trong giai đoạn 2017-2023.
(AFP) - Doanh thu của 500 trang thương mại điện tử lớn ở Liên Âu giảm 18%. Theo kết quả một nghiên cứu của Cross-Border Commerce Europe được công bố hôm nay 02/05/2024, một trong những lý do chính là sự cạnh tranh gay gắt của các nền tảng thương mại trực tuyến mới nổi của Trung Quốc như Shein, Temu. Tổng doanh số bán hàng xuyên biên giới năm 2023 của 500 trang thương mại trực tuyến hàng đầu tại Liên Âu đạt 50 tỉ euro, đứng đầu là Ikea, Zalando, H&M, Lego, Zara, Jysk, Lidl, Decathlon, Adidas, Notino.
(AFP) - Trong 5 năm liên tiếp, Pháp được đánh giá là quốc gia hấp dẫn nhất trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài. Theo một nghiên cứu được cơ quan tư vấn Ernest&Young của Mỹ công bố hôm nay 02/05/2024, trên tổng số 1194 dự án đầu tư nước ngoài, hồi năm 2023 các doanh nghiệp ngoại quốc đã ưu tiên chọn Pháp. Pháp bỏ lại hai đối thủ là Anh Quốc và Đức ở phía sau. Nước Anh vẫn chưa thoát khỏi giai đoạn khó khăn từ khi chia tay với Liên Hiệp Châu Âu. Còn Đức thì bị cho là quá phụ thuộc vào năng lượng của Nga và vào xuất khẩu sang Trung Quốc. Trái lại Pháp được coi là một « bãi đáp an toàn », do chính quyền tiếp tục đẩy mạnh các cải tổ và có tiềm năng phát triển trong nhiều lĩnh vực.**************
Pháp, Hungary, Serbia : Ba điểm đến, ba mục tiêu của Tập Cận Bình - Tạp chí tiêu điểm
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từ ngày 05/05 đến ngày 10/05/2024 sẽ đi thăm ba nước châu Âu Pháp, Hungary và Serbia. Đây là chuyến công du châu Âu đầu tiên của ông kể từ sau đại dịch Covid-19 và sẽ được Hoa Kỳ theo dõi chặt chẽ nhằm phát hiện bất kỳ chỉ dấu nào báo hiệu một sự suy giảm ủng hộ đối với chính sách đối ngoại quan trọng của Washington.
Theo lịch trình, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm cấp Nhà nước hai ngày 06 và 07/05/2024 tại Pháp nhằm đánh dấu 60 năm thiết lập quan hệ song phương giữa Paris và Bắc Kinh, trước khi đến Serbia và kết thúc chuyến công du châu Âu tại Hungary từ ngày 08 đến ngày 10/05/2024.
Liên Hiệp Châu Âu trong vòng xoáy căng thẳng Mỹ - Trung
Thông cáo của điện Elysée nêu rõ « ác cuộc khủng hoảng quốc tế như chiến tranh Ukraina và tình hình Trung Đông, hồ sơ thương mại, hợp tác khoa học, văn hóa và thể thao cũng như những hành động chung để đối phó với các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, bảo vệ đa dạng sinh học và tình hình tài chính các nước dễ tổn thương nhất » sẽ là những chủ đề trọng tâm trong cuộc thảo luận giữa đôi bên.
Chuyến thăm Pháp của ông Tập Cận Bình diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng đáng kể. Cuộc đọ sức trong lĩnh vực công nghệ mà gần đây nhất liên quan đến Tik Tok, là một bước leo thang mới trong cuộc cạnh tranh gay gắt giành thế bá quyền giữa hai ông khổng lồ trên thế giới.
Lãnh đạo Trung Quốc đến châu Âu vào một thời điểm nhạy cảm : Hoa Kỳ bước vào một giai đoạn bầu cử mà kết quả vẫn bất định, Ấn Độ trong mùa bỏ phiếu bầu mới Quốc Hội kéo dài nhiều tuần, trong khi Châu Âu, vừa phải tập trung các nỗ lực cho Ukraina, vừa phải chuẩn bị cho cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu vào tháng Sáu tới đây.
Một bối cảnh bất lợi cho Pháp và châu Âu, nhưng đó lại là một cơ hội cho Trung Quốc khẳng định quyết tâm thể hiện như là một cường quốc dấn thân, « nguồn lực cho hòa bình, ổn định và tiến bộ trên thế giới » theo như phát biểu của ngoại trưởng Vương Nghị hồi đầu tháng Ba, trước đối thủ Hoa Kỳ, hiện đang « bị sa lầy » trong hai cuộc xung đột quy mô lớn.
Thăm Paris, Bắc Kinh ve vãn, lôi kéo Liên Âu tránh xa Washington
Trung Quốc tìm cách nối lại quan hệ với Châu Âu, muốn tận dụng nỗi lo lắng của khối 27 nước liên quan đến bầu cử tổng thống Mỹ để bảo đảm rằng châu Âu khẳng định rõ ràng hơn và cụ thể hơn quyền « tự chủ chiến lược » thường xuyên được nói đến nhưng chưa được thực hiện đầy đủ trong nhãn quan của Bắc Kinh.
Theo South China Morning Post, quan hệ giữa Trung Quốc và Liên Hiệp Châu Âu những năm gần đây đã trở nên căng thẳng do mất cân bằng cán cân thương mại. Liên Âu tỏ ra bất mãn trước những khó khăn tiếp cận thị trường Trung Quốc.
Khối 27 nước gần đây còn cho mở điều tra về cáo buộc Bắc Kinh ưu đãi cho các công ty Trung Quốc trong việc mua sắm thiết bị y tế, cũng như những nghi ngờ trợ giá cho các dòng sản phẩm phục vụ cho chuyển đổi năng lượng như tua bin gió, pin năng lượng mặt trời…, hay vấn đề xe ô tô điện do Trung Quốc sản xuất để có lợi thế giành các hợp đồng ở EU hay thâm nhập thị trường EU.
Những động thái mà theo phân tích Agatha Kratz, chuyên gia về kinh tế Trung Quốc, với đài France Culture, cho thấy « có nhiều sự liên kết giữa mối quan tâm của Mỹ và các quan tâm của châu Âu, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế. Chúng ta đã thấy là châu Âu đưa ra rất nhiều công cụ, sáng kiến nhằm giải tỏa những lo ngại này. »
Vài ngày trước chuyến công du đến Paris của ông Tập Cận Bình, ngoại trưởng Vương Nghị trong cuộc điện đàm với người đồng cấp nói rằng Bắc Kinh « hy vọng phía Pháp sẽ thúc đẩy Liên Hiệp Châu Âu theo đuổi chính sách tích cực và thực dụng hơn đối với Trung Quốc ». Sự việc cho thấy Bắc Kinh hy vọng là không cuộc điều tra nào trong số này sẽ dẫn đến sự tách rời về kinh tế hay ngăn chặn công nghệ của Trung Quốc, một con đường mà Hoa Kỳ đang đeo đuổi.
Để đạt được mục tiêu này, Trung Quốc thúc giục các nước châu Âu phát huy quyền tự chủ và trong chiến lược này, Pháp rõ ràng là một quân cờ hấp dẫn. Đảng Cộng sản Trung Quốc xem Pháp là một quốc gia « có tầm nhìn tương tự » như Trung Quốc.
AP nhắc lại, đến thăm Trung Quốc hồi tháng 4/2023, tổng thống Emmanuel Macron từng kêu gọi khối 27 nước nên áp dụng quyền tự chủ chiến lược và không trở thành « chư hầu » trong cuộc xung đột Mỹ - Trung. Tổng thống Pháp còn khiến Mỹ lo lắng khi tuyên bố Paris sẽ không mù quáng đi theo Washington tham gia các cuộc khủng hoảng mà họ không liên quan, ám chỉ rõ ràng đến yêu cầu thống nhất Đài Loan của Trung Quốc.
Nhưng nhà Trung Quốc học Alice Ekman, trả lời phỏng vấn báo Pháp L’Opinion ngày 14/03/2024, lưu ý Liên Âu chớ mất cảnh giác trước chiến dịch ve vãn của Trung Quốc : « Giọng điệu hòa dịu hơn, nhưng lập trường không thay đổi và vẫn đối lập nhau trên nhiều hồ sơ lớn, trên hết là hồ sơ Ukraina ».
Theo bà, Liên Hiệp Châu Âu có thể vẫn là đối tác thương mại hàng đầu, nhưng vì những lý do ý thức hệ và thực tiễn địa chính trị, Trung Quốc vẫn xem Nga như là một đối tác ưu tiên và tự nhiên. Quyết định chọn đến thăm Hungary và Serbia, hai nước chủ trương thân Nga, là một thông điệp rõ ràng : Chớ có kỳ vọng vào Bắc Kinh, thông qua mối quan hệ cá nhân giữa ông Tập Cận Bình và đồng nhiệm Nga Vladimir Putin, để gây áp lực với Matxcơva nhằm giải quyết xung đột tại Ukraina !
François Chimits, kinh tế gia thuộc Trung tâm tư vấn Mercator, Viện Nghiên cứu về Trung Quốc, trên làn sóng France Culture, nhìn nhận Pháp và Liên Âu chỉ là một phần tử trong phương trình lớn : « Đối diện với tình thế này, Trung Quốc muốn tìm cách "bắt cá hai tay", nghĩa là vẫn duy trì đối tác chiến lược với Nga, nhưng đồng thời vẫn gìn giữ lối vào rộng mở, cũng như những trao đổi kinh tế năng động với Liên Hiệp Châu Âu. Theo tôi, điều này có thể giải thích cho việc tăng cường quan hệ ngoại giao song phương Pháp – Trung từ 4-5 năm qua. »
Cũng theo ông François Chimits, trong triển vọng bầu cử châu Âu và tổng thống Mỹ, « Trung Quốc muốn tìm kiếm khả năng thắt chặt hơn các mối quan hệ với châu Âu nhằm tránh cho việc khối này siết chặt mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương hơn là với Trung Quốc ».
Hungary : « Đối tác » chiến lược
Để có thể giữ chân Liên Âu, Bắc Kinh có thể trông cậy vào hai đối tác : Hungary – thành viên Liên Hiệp Châu Âu và NATO – Liên Minh Bắc Đại Tây Dương và Serbia, quốc gia vùng Balkan, có lập trường khá thân Nga.
Vào tháng 7/2024, Hungary dưới sự lãnh đạo của thủ tướng Victor Orban sẽ đảm nhiệm chức chủ tịch luân phiên của khối 27 nước châu Âu. Cũng theo South China Morning Post, vài ngày trước khi ông Tập lên đường đến Paris, ngoại trưởng Vương Nghị trong cuộc gặp với người đồng cấp Hungary Peter Szijjarto tại Bắc Kinh cũng đưa ra một thông điệp tương tự như với ngoại trưởng Pháp.
Khi ca tụng Hungary là « một quốc gia châu Âu có ảnh hưởng độc đáo, áp dụng chính sách độc lập », lãnh đạo ngành ngoại giao Trung Quốc bày tỏ hy vọng « Hungary sẽ tăng cường hợp tác chiến lược Trung Quốc – EU », khuyến khích khối 27 nước có « quan điểm hợp lý và thân thiện về sự phát triển của Trung Quốc » và theo đuổi « chính sách Trung Quốc tích cực và thực dụng hơn ».
Đáp lời, ngoại trưởng Hungary cho biết chính phủ Budapest phản đối việc « tách rời » khỏi Trung Quốc, một đối tác của sự « lựa chọn đúng đắn », đồng thời khẳng định Trung Quốc là một nước lớn có ảnh hưởng toàn cầu, và kêu gọi « thắt chặt » hơn quan hệ Hungary – Trung Quốc cũng như Liên Âu – Trung Quốc, trong bối cảnh quốc tế hỗn loạn.
Nếu như Pháp kỳ vọng nhân chuyến thăm của ông Tập Cận Bình, Trung Quốc có thể gia tăng đầu tư tại Pháp, nhất là trong lĩnh vực xe ô tô điện, thì chính Hungary là nơi tập trung nhiều nhất đầu tư của Trung Quốc. Không chỉ trong lĩnh vực kinh tế, quan hệ Trung – Hung còn được tăng cường cả trong vấn đề an ninh. Tháng 2/2024, Budapest công bố thỏa thuận an ninh mới với Trung Quốc, theo đó, cảnh sát Trung Quốc có thể tuần tra ở nước này.
Theo François Chimits, mối quan hệ đặc biệt này có thể gây ra nhiều rủi ro chính trị trên phương diện tầm ảnh hưởng và khả năng ra quyết định độc lập của châu Âu : « Bởi vì trong tất cả các vấn đề về quan hệ quốc tế, Liên Hiệp Châu Âu vận hành với sự nhất trí cho đến hiện tại. Đương nhiên, Hungary – với tư cách là một trong 27 nước thành viên – một mình có thể ngăn chặn rất nhiều quyết định. »
Đây chính là những gì đã diễn ra gần đây cho Thụy Điển. Chính phủ thủ tướng Orban đã trì hoãn việc quốc gia Bắc Âu này gia nhập khối NATO trong nhiều tháng. Với Trung Quốc, chính việc mở rộng khối liên minh quân sự này đã kích động ông Putin xâm chiếm Ukraina.
NATO, chất xúc tác cho mối quan hệ Beograd – Bắc Kinh
Cuối cùng liên quan đến Serbia, từ nhiều thập niên qua, Bắc Kinh đã xây dựng một mối quan hệ bền chặt, bao gồm cả việc chuyển giao hệ thống tên lửa phòng không một cách bí mật cho nước Cộng hòa Nam Tư cũ vào năm 2022.
Theo dự đoán, nguyên thủ quốc gia Trung Quốc có khả năng đến Beograd vùng Balkan này vào ngày 7/5. Ngày này có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đúng kỷ niệm 25 năm vụ NATO ném bom trúng đại sứ quán Trung Quốc làm thiệt mạng ba nhà báo Trung Quốc. Tòa đại sứ năm xưa nay đã được biến thành một trung tâm văn hóa Trung Quốc rộng lớn và được coi là lớn nhất châu Âu, nhưng vẫn chưa được khai trương chính thức. Nhiều suy đoán cho rằng giới chức Trung Quốc và Serbia chờ chuyến thăm của ông Tập để đánh dấu sự kiện.
Ngoài ra, Trung Quốc cũng đầu tư rất nhiều tại quốc gia vùng Balkan, xây dựng cơ sở hạ tầng và nhất là trong lĩnh vực khai thác mỏ. Theo một phóng sự của kênh truyền hình ARTE hồi tháng 12/2022, Trung Quốc tập trung khai thác chủ yếu vàng và đồng, những khoáng sản dồi dào ở vùng phía đông Serbia. Quốc gia này cũng là cửa ngõ để Trung Quốc tiến vào thị trường châu Âu. Bắc Kinh, Budapest và Beograd hiện đang đàm phán về việc xây dựng một tuyến đường sắt nối Budapest – Beograd trị giá 1,9 tỷ đô la do Trung Quốc tài trợ.
Tóm lại, theo Alice Ekman, nhà Trung Quốc học Viện Nghiên cứu An ninh của Liên Hiệp Châu Âu, nền ngoại giao Trung Quốc sẽ tiếp tục khéo léo trải thảm đỏ đón tiếp Pháp và những nước châu Âu nào mà Trung Quốc có thể xem là những nước phương Tây hữu ích trong ngắn hạn, để khoét sâu thêm nữa những bất đồng trong lòng phe phương Tây.
Cụ thể, nếu như chuyến thăm Paris là cơ hội để Bắc Kinh tập trung vào mối quan hệ rộng lớn hơn với châu Âu, thì các điểm dừng Hungary và Serbia cho phép Trung Quốc khẳng định rằng ảnh hưởng của mình ở Đông và Trung Âu vẫn còn nguyên vẹn !
Ngoại trưởng Anh David Cameron ngày 2/5 cam kết viện trợ quân sự cho Ukraine mỗi năm 3 tỷ bảng Anh (3,74 tỷ đô la), đồng thời tuyên bố rằng London không phản đối việc sử dụng vũ khí bên trong nước Nga.
Ông nói với Reuters trong một cuộc phỏng vấn nhân chuyến thăm Kyiv: “Chúng tôi sẽ viện trợ 3 tỷ bảng Anh mỗi năm, hễ còn cần thì chúng tôi còn duy trì. Chúng tôi thực sự đã dùng hết tất cả những gì có thể để cung cấp thiết bị”. Ông cho biết gói viện trợ này là lớn nhất từ Vương quốc Anh cho đến nay.
Ông nhấn mạnh: “Một số (thiết bị) đó thực sự đã đến Ukraine hôm nay, trong khi tôi đang ở đây”.
Ông Cameron cho biết Ukraine có quyền sử dụng vũ khí do London cung cấp để tấn công các mục tiêu bên trong Nga và việc có làm như vậy hay không là tùy thuộc vào Kyiv.
“Ukraine có quyền đó. Giống như Nga đang tấn công bên trong Ukraine, bạn hoàn toàn có thể hiểu tại sao Ukraine cảm thấy cần phải đảm bảo rằng họ có thể tự vệ,” ông Cameron nói với Reuters.
Ông Cameron, người đã lãnh đạo Vương quốc Anh từ năm 2010 và 2016 với tư cách thủ tướng và chỉ mới trở lại chính trường vài tháng trước, đã gặp Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba và Tổng thống Volodymyr Zelenskyy trong chuyến thăm thứ nhì lần này tới Kyiv với tư cách là ngoại trưởng.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Anh hoan nghênh việc Quốc hội Hoa Kỳ công bố gói viện trợ trị giá 60 tỷ đô la vốn bị trì hoãn lâu nay.
“Nó cực kỳ quan trọng, không chỉ về mặt vũ khí mang lại, mà còn là sự nâng cao tinh thần cho người dân ở Ukraine.”
Tuy nhiên, ông Cameron không trả lời trực tiếp khi được hỏi ông nghĩ việc ứng cử viên dẫn đầu Đảng Cộng hòa Donald Trump tái đắc cử vào Nhà Trắng có thể ảnh hưởng như thế nào đến sự ủng hộ của Mỹ dành cho Ukraine.
Ông Trump và các đảng viên Cộng hòa theo đường lối cứng rắn trong Quốc hội Mỹ phản đối việc viện trợ thêm cho Ukraine, ngoại trừ là một khoản vay.
Ông Cameron nói: “Chúng tôi không có quyền quyết định người Mỹ chọn ai làm tổng thống của họ - chúng tôi sẽ làm việc với bất kỳ người đó là ai.”
Ngoại trưởng Anh kêu gọi chiến lược dành cho các đồng minh của Ukraine phải là đảm bảo Ukraine luôn ở thế dẫn đầu vào lúc diễn ra cuộc bầu cử ở Mỹ tháng 11 năm nay.
*************
Pháp: Loại trừ một số hành động trong việc ủng hộ Ukraine sẽ làm suy yếu sự phản kháng Nga
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói trong một cuộc phỏng vấn được công bố hôm 2/5 rằng sẽ là sai lầm nếu loại trừ bất kỳ hành động cụ thể nào nhằm đáp trả việc Nga xâm chiếm Ukraine, đồng thời cho rằng làm như vậy sẽ làm suy yếu khả năng răn đe Nga.
Trong cuộc phỏng vấn với tạp chí The Economist, ông Macron được hỏi liệu ông có giữ nguyên tuyên bố hồi đầu năm nay hay không, trong đó ông nói rằng sẽ xem xét chuyện gửi quân đến Ukraine.
“Tôi không loại trừ bất cứ điều gì, bởi vì chúng ta đang đối mặt với một người không loại trừ bất cứ điều gì. Chắc chắn chúng ta đã quá do dự khi xác định giới hạn hành động của mình đối với người không còn gì và là kẻ gây hấn”, ông Macron nói.
Ông chỉ ra ví dụ về việc các đồng minh NATO tuyên bố họ sẽ không gửi xe tăng hoặc phi đạn tầm xa tới Ukraine.
Ông Macron nói: “Tất cả chúng ta hiện đang trong quá trình thực hiện việc này, vì vậy sẽ là sai lầm nếu loại trừ những phần còn lại”. “Nhưng trên hết, sẽ là sai lầm về mặt độ tin cậy và khả năng răn đe đối với người Nga nếu loại trừ điều đó.”
Cuộc tấn công chết người ở Odesa
Các quan chức Ukraine cho biết một cuộc tấn công bằng phi đạn của Nga hôm 2/5 đã làm 14 người bị thương tại một cơ sở bưu chính ở thành phố Odesa phía nam.
Đây là vụ tấn công thứ ba xảy ra tại thành phố này trong tuần này, bao gồm cả các vụ tấn công khiến tổng cộng 8 người thiệt mạng.
Ông Oleh Kiper, thống đốc khu vực Odesa, cho biết vụ tấn công mới nhất là một tội ác khác của Nga đối với thường dân Ukraine.
Nga phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào dân thường trong cuộc xâm lược Ukraine nhưng đã nhiều lần tấn công các thành phố của Ukraine bằng máy bay không người lái và phi đạn trong hơn hai năm chiến tranh.
Trong khi đó, các quan chức Nga báo cáo các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine ngày 2/5 nhắm vào một số khu vực.
Ông Andrei Klychkov, thống đốc vùng Oryol, cho biết lực lượng phòng không Nga đã chặn máy bay không người lái của Ukraine trên hai quận, nhưng cơ sở hạ tầng năng lượng đã bị hư hại và khu vực bị mất điện.
Tại Smolensk, thống đốc khu vực Vasily Anokhin cho biết các máy bay không người lái của Ukraine đã cố gắng tấn công một cơ sở năng lượng.
Ông Roman Staravoit, thống đốc vùng Kursk, cho biết lực lượng Nga đã bắn hạ một máy bay không người lái của Ukraine ở đó nhưng đường dây điện cũng bị hư hại.
Nga ngày 2/5 bác bỏ cáo buộc của Mỹ về việc sử dụng chất hóa học bị cấm ở Ukraine, trong khi phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov gọi cáo buộc này là “vô căn cứ”.
Trước đó, ngày 1/5, Hoa Kỳ cáo buộc Nga vi phạm lệnh cấm hóa chất toàn cầu bằng cách triển khai chất gây nghẹt thở chloropicrin chống lại quân đội Ukraine.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cáo buộc Nga sử dụng các chất kiểm soát bạo loạn “như một phương pháp chiến tranh” ở Ukraine.
Bộ Ngoại giao Mỹ nói trong một tuyên bố: “Việc sử dụng các loại hóa chất như vậy không phải là một sự kiện cá biệt và có thể được thúc đẩy bởi mong muốn của lực lượng Nga nhằm đánh bật lực lượng Ukraine khỏi các vị trí kiên cố và đạt được lợi ích chiến thuật trên chiến trường”.
Ngoài ra, quân đội Nga còn sử dụng lựu đạn chứa hơi cay CS và CN. Ít nhất 500 binh sĩ Ukraine đã được điều trị do tiếp xúc với chất độc hại và một người đã thiệt mạng vì ngạt thở do hơi cay.
******
Nga nói có bằng chứng liên kết những kẻ tấn công nhà hát với ‘những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine’
Các nhà điều tra Nga hôm 28/3 nói họ đã phát hiện ra bằng chứng cho thấy các tay súng giết chết hơn 140 người trong vụ tấn công nhà hát gần Moscow hồi tuần trước có liên hệ với “những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine”.
Nga ngay từ đầu đã tuyên bố rằng họ đang truy tìm mối liên hệ giữa Ukraine và vụ tấn công, mặc dù Kyiv đã phủ nhận điều này và nhóm chiến binh Nhà nước Hồi giáo đã lên tiếng nhận trách nhiệm.
Trong một tuyên bố, Ủy ban Điều tra nhà nước Nga lần đầu tiên nói họ đã phát hiện ra bằng chứng về mối liên hệ tới Ukraine. Mặc dù Ủy ban này mô tả bản chất của bằng chứng bị cáo buộc nhưng họ không công bố nó.
“Sau khi làm việc với những kẻ khủng bố bị giam giữ, nghiên cứu các thiết bị kỹ thuật thu giữ được từ họ và phân tích thông tin về các giao dịch tài chính, chúng tôi đã tìm ra bằng chứng về mối liên hệ của họ với những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine,” tuyên bố cho biết.
Ủy ban này nói rằng những kẻ tấn công đã nhận được một lượng lớn tiền mặt và tiền điện tử từ Ukraine, đồng thời một nghi phạm khác liên quan đến tài trợ khủng bố đã bị bắt giữ.
Mười một người đã bị bắt trong 24 giờ đầu tiên sau vụ tấn công hôm 22/3 và 8 người trong số này, bao gồm cả 4 tay súng bị tình nghi, đã bị giam giữ chờ xét xử. Bảy người trong số họ đến từ quốc gia Trung Á Tajikistan và người còn lại đến từ Kyrgyzstan.
Mỹ đã công khai cảnh báo trước khi vụ xả súng ở buổi hòa nhạc xảy ra, rằng họ đã nhận được thông tin tình báo về một cuộc tấn công có thể xảy ra bởi những kẻ cực đoan ở Nga. Các quan chức Mỹ cho biết họ tin rằng Nhà nước Hồi giáo Khorasan, chi nhánh của mạng lưới ở Afghanistan, chịu trách nhiệm về vụ tấn công.
Nga nói rằng họ nghi ngờ việc Mỹ nhanh chóng chỉ ra thủ phạm của vụ tấn công ngay sau khi nó xảy ra. Người đứng đầu cơ quan an ninh FSB của Nga hồi đầu tuần này một lần nữa nói, mà không đưa ra bằng chứng, rằng ông tin Ukraine, cùng với Mỹ và Anh, có liên quan.
Các nhà phân tích an ninh phương Tây cho rằng cuộc tấn công đã đặt ra câu hỏi về nguồn lực và sự ưu tiên của các cơ quan tình báo Nga, vốn tập trung nhiều vào cuộc chiến Ukraine và tập trung vào sự cần thiết phải dập tắt những tiếng nói đối lập ở Nga.
***********
Bàn ra tán vào (0)
Tin Tức Khắp Nơi Mới Nhát 03 -5 -2024:
*****************
TIN TỔNG HỢP
(Reuters) - Đài Bắc khó có khả năng tham dự hội nghị thường niên của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm nay, theo thông báo của ngoại trưởng Đài Loan hôm nay, 02/05/2024. Đài Bắc vẫn bị loại khỏi hầu hết các tổ chức quốc tế do sự phản đối của Bắc Kinh, vốn coi hòn đảo này là lãnh thổ của Trung Quốc. Đài Loan đã dự Hội nghị Y tế Thế giới (WHA) với tư cách là quan sát viên từ năm 2009 đến năm 2016 vào thời tổng thống Mã Anh Cửu. WHA năm nay sẽ khai mạc ngày 27/05, chỉ một tuần sau khi tổng thống tân cử Đài Loan Lại Thanh Đức (Lai Ching-te) nhậm chức.
(AFP) - Pháp ký kết ý định thư với Nhật Bản nhằm tăng cường hợp tác trong lĩnh vực kim loại quan trọng, chẳng hạn như đất hiếm, theo thông báo của Paris và Tokyo hôm qua, 01/05/2024. Bộ Kinh Tế Pháp cho biết việc tuân thủ mục tiêu kềm chế mức tăng nhiệt độ Trái đất không quá 2°C sẽ đòi hỏi "một nền kinh tế bền vũng và thân thiện với môi trường", đồng thời nhấn mạnh đến sự cần thiết của việc xây dựng chuỗi cung ứng bằng các kim loại "có khả năng phục hồi".
(AFP) - Paris-Saint-Germain thua Borussia Dortmund trong trận lượt đi bán kết UEFA Champions League 2024. Câu lạc bộ Đức hôm qua, 01/05/2024, đã hạ câu lạc bộ Pháp PSG với tỷ số 1-0 trên sân nhà BVB Stadion Dortmund, nhờ bàn thắng của Niclas Füllkrug. Hai đội sẽ gặp lại nhau trong trận lượt về trên sân Parc des Princes, Paris, ngày 07/05.
(AFP) - Mỹ ban hành loạt biện pháp trừng phạt mới nhắm vào các cá nhân và doanh nghiệp tiếp tay cho Nga trong chiến tranh Ukraina, theo thông cáo của bộ Ngoại Giao Mỹ hôm 01/05/2024. Trong danh sách lần này có hàng trăm công ty Nga trong lĩnh vực quốc phòng, vận tải, công nghệ. Một số khác liên quan đến các chương trình vũ khí hóa học và sinh học của Nga. Bộ Ngoại Giao Mỹ còn trừng phạt 60 cá nhân và doanh nghiệp của Trung Quốc, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Thổ Nhĩ Kỳ, Azerbaijan và 2 thành viên Liên Âu là Bỉ và Slovakia. Loạt biện pháp trừng phạt mới của Washington cũng nhằm hạn chế khả năng phát triển cơ sở hạ tầng về khí đốt và dầu lửa của Nga. Những cá nhân và doanh nghiệp trong danh sách đen bị phong tỏa tài sản tại Mỹ, các cá nhân bị cấm nhập cảnh Hoa Kỳ. Các thực thể và công ty Mỹ cũng bị cấm làm ăn với các đối tượng trên.
(Le Monde) - Quân đội Nga đã tiến hành khoảng 100 vụ tấn công vào mặt trận miền đông Ukraina trong ngày 01/05/2024. Riêng vùng Avdiïvka hứng chịu 33 vụ tấn công. Sáng nay 02/05, Illia Yevlash, phát ngôn viên Không quân Ukraina, cho biết các vụ oanh kích của quân đội Nga bằng tên lửa và drone phát nổ Shahed đã giảm, nhưng Nga chuyển sang sử dụng nhiều lên lửa đạn đạo và tên lửa dẫn đường Kh-59. Kh-59 là loại vũ khí mạnh hơn, được thiết kế để nhắm đến các mục tiêu trên mặt đất và cũng là tên lửa chống hạm.
(AFP) – Thụy Sĩ mời hơn 160 phái đoàn đến Lucerne, dự hội nghị hòa bình cho Ukraina. Sự kiện dự trù mở ra vào tháng 6/2024. Bộ Ngoại Giao Thụy Sĩ ngày 02/05/2024 cho biết thêm « hiện tại Nga không được mời ». Trước đó Matxcơva đánh giá sự kiện này hoàn toàn do Mỹ chỉ đạo, nên Nga không tham dự. Nước chủ nhà chưa thể xác nhận về sự hiện diện của tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và đồng cấp Ukraina.
(AFP) - Microsoft thông báo đầu tư 2,2 tỉ đô la vào lĩnh vực trí thông minh nhân tạo (AI) và điện toán đám mây (cloud) tại Malaysia. Thông cáo của tập đoàn Mỹ được đưa ra hôm nay 02/05/2024. Đây được xem là khoản đầu tư lớn nhất vào Malaysia trong vòng 32 năm trở lại đây. Phát biểu tại Kuala Lumpur, tổng giám đốc Microsoft, Satya Nadella, dự kiến đầu tư 2,2 tỉ đô la trong vòng 4 năm tới để hỗ trợ Malaysia chuyển đổi công nghệ số, lập một trung tâm AI và đào tạo về AI cho 200.000 người Malaysia. Trong chuyến đi Đông Nam Á, tại Jakarta, cách nay 2 hôm, tổng giám đốc Microsoft cũng đã thông báo đầu tư 1,7 tỉ đô la vào Indonesia để phát triển AI.
(AFP) - Đảo Quốc Salomon ở Thái Bình Dương có tân thủ tướng thân Trung Quốc. Jeremiah Menele hôm nay 02/05/2024 đã được Quốc Hội bầu làm thủ tướng với 31 phiếu thuận trên tổng số 50 phiếu. Jeremiah Menele từng là ngoại trưởng Salomon hồi năm 2019, khi Salomon cắt đứt quan hệ với Đài Loan và thiết lập bang giao với Bắc Kinh. Theo giới quan sát, tân thủ tướng Salomon sẽ tiếp tục chính sách thân hữu với Trung Quốc của thủ tướng tiền nhiệm Manasseh Sogavare. Vào năm 2022, ông Sogavare đã ký một thỏa ước an ninh với Bắc Kinh, khiến Mỹ và Úc lo ngại nguy cơ Trung Quốc sẽ xây một căn cứ quân sự và có đội quân trú đóng thường trực ở Thái Bình Dương.
(AFP) - Đức phá vỡ một mạng lưới quy mô lớn chuyên lừa đảo qua điện thoại tại châu Âu. Mạng lưới này mỗi ngày thực hiện hàng ngàn cuộc gọi điện thoại để lừa rút tiền của nạn nhân. Trong khi đó, Cảnh sát châu Âu Europol thông báo là trong chiến dịch chung hôm 18/04, cảnh sát Đức, Albania, Bosnia, Kosovo và Liban đã khám xét 12 tổng đài trung tâm và bắt giữ 21 người. Bộ trưởng Nội Vụ Đức hôm nay, 02/05/2024, nhận định đây dường như là vụ lừa đảo lớn nhất liên quan đến các tổng đài tại châu Âu. Những kẻ lừa đảo dùng nhiều kỹ thuật, giả danh cảnh sát, nhân viên ngân hàng, nhân viên chăm sóc khách hàng, người thân … và chiêu trò dọa nạt, hứa hẹn … để lừa đảo nạn nhân.
(AFP) - Amnesty International: Indonesia triển khai các phần mềm gián điệp, gây lo ngại. Amnesty International hôm nay 02/05/2024 cho biết các phần mềm gián điệp được Indonesia sử dụng có nguồn gốc từ Israel, Liên Âu và Malaysia, có nguy cơ xâm phạm đời tư và quyền tự do ngôn luận tại Indonesia. Theo cuộc điều tra chung của Amnesty International với các phương tiện truyền thông của châu Á, Israel và phương Tây, hàng loạt công cụ theo dõi và phầm mềm gián điệp đã được các doanh nghiệp, cơ quan nhà nước của Indonesia, nhất là Cảnh sát quốc gia và Cơ quan quốc gia chống tin tặc và tội phạm về tiền ảo, lắp đặt ồ ạt trong giai đoạn 2017-2023.
(AFP) - Doanh thu của 500 trang thương mại điện tử lớn ở Liên Âu giảm 18%. Theo kết quả một nghiên cứu của Cross-Border Commerce Europe được công bố hôm nay 02/05/2024, một trong những lý do chính là sự cạnh tranh gay gắt của các nền tảng thương mại trực tuyến mới nổi của Trung Quốc như Shein, Temu. Tổng doanh số bán hàng xuyên biên giới năm 2023 của 500 trang thương mại trực tuyến hàng đầu tại Liên Âu đạt 50 tỉ euro, đứng đầu là Ikea, Zalando, H&M, Lego, Zara, Jysk, Lidl, Decathlon, Adidas, Notino.
(AFP) - Trong 5 năm liên tiếp, Pháp được đánh giá là quốc gia hấp dẫn nhất trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài. Theo một nghiên cứu được cơ quan tư vấn Ernest&Young của Mỹ công bố hôm nay 02/05/2024, trên tổng số 1194 dự án đầu tư nước ngoài, hồi năm 2023 các doanh nghiệp ngoại quốc đã ưu tiên chọn Pháp. Pháp bỏ lại hai đối thủ là Anh Quốc và Đức ở phía sau. Nước Anh vẫn chưa thoát khỏi giai đoạn khó khăn từ khi chia tay với Liên Hiệp Châu Âu. Còn Đức thì bị cho là quá phụ thuộc vào năng lượng của Nga và vào xuất khẩu sang Trung Quốc. Trái lại Pháp được coi là một « bãi đáp an toàn », do chính quyền tiếp tục đẩy mạnh các cải tổ và có tiềm năng phát triển trong nhiều lĩnh vực.**************
Pháp, Hungary, Serbia : Ba điểm đến, ba mục tiêu của Tập Cận Bình - Tạp chí tiêu điểm
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từ ngày 05/05 đến ngày 10/05/2024 sẽ đi thăm ba nước châu Âu Pháp, Hungary và Serbia. Đây là chuyến công du châu Âu đầu tiên của ông kể từ sau đại dịch Covid-19 và sẽ được Hoa Kỳ theo dõi chặt chẽ nhằm phát hiện bất kỳ chỉ dấu nào báo hiệu một sự suy giảm ủng hộ đối với chính sách đối ngoại quan trọng của Washington.
Theo lịch trình, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm cấp Nhà nước hai ngày 06 và 07/05/2024 tại Pháp nhằm đánh dấu 60 năm thiết lập quan hệ song phương giữa Paris và Bắc Kinh, trước khi đến Serbia và kết thúc chuyến công du châu Âu tại Hungary từ ngày 08 đến ngày 10/05/2024.
Liên Hiệp Châu Âu trong vòng xoáy căng thẳng Mỹ - Trung
Thông cáo của điện Elysée nêu rõ « ác cuộc khủng hoảng quốc tế như chiến tranh Ukraina và tình hình Trung Đông, hồ sơ thương mại, hợp tác khoa học, văn hóa và thể thao cũng như những hành động chung để đối phó với các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, bảo vệ đa dạng sinh học và tình hình tài chính các nước dễ tổn thương nhất » sẽ là những chủ đề trọng tâm trong cuộc thảo luận giữa đôi bên.
Chuyến thăm Pháp của ông Tập Cận Bình diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng đáng kể. Cuộc đọ sức trong lĩnh vực công nghệ mà gần đây nhất liên quan đến Tik Tok, là một bước leo thang mới trong cuộc cạnh tranh gay gắt giành thế bá quyền giữa hai ông khổng lồ trên thế giới.
Lãnh đạo Trung Quốc đến châu Âu vào một thời điểm nhạy cảm : Hoa Kỳ bước vào một giai đoạn bầu cử mà kết quả vẫn bất định, Ấn Độ trong mùa bỏ phiếu bầu mới Quốc Hội kéo dài nhiều tuần, trong khi Châu Âu, vừa phải tập trung các nỗ lực cho Ukraina, vừa phải chuẩn bị cho cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu vào tháng Sáu tới đây.
Một bối cảnh bất lợi cho Pháp và châu Âu, nhưng đó lại là một cơ hội cho Trung Quốc khẳng định quyết tâm thể hiện như là một cường quốc dấn thân, « nguồn lực cho hòa bình, ổn định và tiến bộ trên thế giới » theo như phát biểu của ngoại trưởng Vương Nghị hồi đầu tháng Ba, trước đối thủ Hoa Kỳ, hiện đang « bị sa lầy » trong hai cuộc xung đột quy mô lớn.
Thăm Paris, Bắc Kinh ve vãn, lôi kéo Liên Âu tránh xa Washington
Trung Quốc tìm cách nối lại quan hệ với Châu Âu, muốn tận dụng nỗi lo lắng của khối 27 nước liên quan đến bầu cử tổng thống Mỹ để bảo đảm rằng châu Âu khẳng định rõ ràng hơn và cụ thể hơn quyền « tự chủ chiến lược » thường xuyên được nói đến nhưng chưa được thực hiện đầy đủ trong nhãn quan của Bắc Kinh.
Theo South China Morning Post, quan hệ giữa Trung Quốc và Liên Hiệp Châu Âu những năm gần đây đã trở nên căng thẳng do mất cân bằng cán cân thương mại. Liên Âu tỏ ra bất mãn trước những khó khăn tiếp cận thị trường Trung Quốc.
Khối 27 nước gần đây còn cho mở điều tra về cáo buộc Bắc Kinh ưu đãi cho các công ty Trung Quốc trong việc mua sắm thiết bị y tế, cũng như những nghi ngờ trợ giá cho các dòng sản phẩm phục vụ cho chuyển đổi năng lượng như tua bin gió, pin năng lượng mặt trời…, hay vấn đề xe ô tô điện do Trung Quốc sản xuất để có lợi thế giành các hợp đồng ở EU hay thâm nhập thị trường EU.
Những động thái mà theo phân tích Agatha Kratz, chuyên gia về kinh tế Trung Quốc, với đài France Culture, cho thấy « có nhiều sự liên kết giữa mối quan tâm của Mỹ và các quan tâm của châu Âu, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế. Chúng ta đã thấy là châu Âu đưa ra rất nhiều công cụ, sáng kiến nhằm giải tỏa những lo ngại này. »
Vài ngày trước chuyến công du đến Paris của ông Tập Cận Bình, ngoại trưởng Vương Nghị trong cuộc điện đàm với người đồng cấp nói rằng Bắc Kinh « hy vọng phía Pháp sẽ thúc đẩy Liên Hiệp Châu Âu theo đuổi chính sách tích cực và thực dụng hơn đối với Trung Quốc ». Sự việc cho thấy Bắc Kinh hy vọng là không cuộc điều tra nào trong số này sẽ dẫn đến sự tách rời về kinh tế hay ngăn chặn công nghệ của Trung Quốc, một con đường mà Hoa Kỳ đang đeo đuổi.
Để đạt được mục tiêu này, Trung Quốc thúc giục các nước châu Âu phát huy quyền tự chủ và trong chiến lược này, Pháp rõ ràng là một quân cờ hấp dẫn. Đảng Cộng sản Trung Quốc xem Pháp là một quốc gia « có tầm nhìn tương tự » như Trung Quốc.
AP nhắc lại, đến thăm Trung Quốc hồi tháng 4/2023, tổng thống Emmanuel Macron từng kêu gọi khối 27 nước nên áp dụng quyền tự chủ chiến lược và không trở thành « chư hầu » trong cuộc xung đột Mỹ - Trung. Tổng thống Pháp còn khiến Mỹ lo lắng khi tuyên bố Paris sẽ không mù quáng đi theo Washington tham gia các cuộc khủng hoảng mà họ không liên quan, ám chỉ rõ ràng đến yêu cầu thống nhất Đài Loan của Trung Quốc.
Nhưng nhà Trung Quốc học Alice Ekman, trả lời phỏng vấn báo Pháp L’Opinion ngày 14/03/2024, lưu ý Liên Âu chớ mất cảnh giác trước chiến dịch ve vãn của Trung Quốc : « Giọng điệu hòa dịu hơn, nhưng lập trường không thay đổi và vẫn đối lập nhau trên nhiều hồ sơ lớn, trên hết là hồ sơ Ukraina ».
Theo bà, Liên Hiệp Châu Âu có thể vẫn là đối tác thương mại hàng đầu, nhưng vì những lý do ý thức hệ và thực tiễn địa chính trị, Trung Quốc vẫn xem Nga như là một đối tác ưu tiên và tự nhiên. Quyết định chọn đến thăm Hungary và Serbia, hai nước chủ trương thân Nga, là một thông điệp rõ ràng : Chớ có kỳ vọng vào Bắc Kinh, thông qua mối quan hệ cá nhân giữa ông Tập Cận Bình và đồng nhiệm Nga Vladimir Putin, để gây áp lực với Matxcơva nhằm giải quyết xung đột tại Ukraina !
François Chimits, kinh tế gia thuộc Trung tâm tư vấn Mercator, Viện Nghiên cứu về Trung Quốc, trên làn sóng France Culture, nhìn nhận Pháp và Liên Âu chỉ là một phần tử trong phương trình lớn : « Đối diện với tình thế này, Trung Quốc muốn tìm cách "bắt cá hai tay", nghĩa là vẫn duy trì đối tác chiến lược với Nga, nhưng đồng thời vẫn gìn giữ lối vào rộng mở, cũng như những trao đổi kinh tế năng động với Liên Hiệp Châu Âu. Theo tôi, điều này có thể giải thích cho việc tăng cường quan hệ ngoại giao song phương Pháp – Trung từ 4-5 năm qua. »
Cũng theo ông François Chimits, trong triển vọng bầu cử châu Âu và tổng thống Mỹ, « Trung Quốc muốn tìm kiếm khả năng thắt chặt hơn các mối quan hệ với châu Âu nhằm tránh cho việc khối này siết chặt mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương hơn là với Trung Quốc ».
Hungary : « Đối tác » chiến lược
Để có thể giữ chân Liên Âu, Bắc Kinh có thể trông cậy vào hai đối tác : Hungary – thành viên Liên Hiệp Châu Âu và NATO – Liên Minh Bắc Đại Tây Dương và Serbia, quốc gia vùng Balkan, có lập trường khá thân Nga.
Vào tháng 7/2024, Hungary dưới sự lãnh đạo của thủ tướng Victor Orban sẽ đảm nhiệm chức chủ tịch luân phiên của khối 27 nước châu Âu. Cũng theo South China Morning Post, vài ngày trước khi ông Tập lên đường đến Paris, ngoại trưởng Vương Nghị trong cuộc gặp với người đồng cấp Hungary Peter Szijjarto tại Bắc Kinh cũng đưa ra một thông điệp tương tự như với ngoại trưởng Pháp.
Khi ca tụng Hungary là « một quốc gia châu Âu có ảnh hưởng độc đáo, áp dụng chính sách độc lập », lãnh đạo ngành ngoại giao Trung Quốc bày tỏ hy vọng « Hungary sẽ tăng cường hợp tác chiến lược Trung Quốc – EU », khuyến khích khối 27 nước có « quan điểm hợp lý và thân thiện về sự phát triển của Trung Quốc » và theo đuổi « chính sách Trung Quốc tích cực và thực dụng hơn ».
Đáp lời, ngoại trưởng Hungary cho biết chính phủ Budapest phản đối việc « tách rời » khỏi Trung Quốc, một đối tác của sự « lựa chọn đúng đắn », đồng thời khẳng định Trung Quốc là một nước lớn có ảnh hưởng toàn cầu, và kêu gọi « thắt chặt » hơn quan hệ Hungary – Trung Quốc cũng như Liên Âu – Trung Quốc, trong bối cảnh quốc tế hỗn loạn.
Nếu như Pháp kỳ vọng nhân chuyến thăm của ông Tập Cận Bình, Trung Quốc có thể gia tăng đầu tư tại Pháp, nhất là trong lĩnh vực xe ô tô điện, thì chính Hungary là nơi tập trung nhiều nhất đầu tư của Trung Quốc. Không chỉ trong lĩnh vực kinh tế, quan hệ Trung – Hung còn được tăng cường cả trong vấn đề an ninh. Tháng 2/2024, Budapest công bố thỏa thuận an ninh mới với Trung Quốc, theo đó, cảnh sát Trung Quốc có thể tuần tra ở nước này.
Theo François Chimits, mối quan hệ đặc biệt này có thể gây ra nhiều rủi ro chính trị trên phương diện tầm ảnh hưởng và khả năng ra quyết định độc lập của châu Âu : « Bởi vì trong tất cả các vấn đề về quan hệ quốc tế, Liên Hiệp Châu Âu vận hành với sự nhất trí cho đến hiện tại. Đương nhiên, Hungary – với tư cách là một trong 27 nước thành viên – một mình có thể ngăn chặn rất nhiều quyết định. »
Đây chính là những gì đã diễn ra gần đây cho Thụy Điển. Chính phủ thủ tướng Orban đã trì hoãn việc quốc gia Bắc Âu này gia nhập khối NATO trong nhiều tháng. Với Trung Quốc, chính việc mở rộng khối liên minh quân sự này đã kích động ông Putin xâm chiếm Ukraina.
NATO, chất xúc tác cho mối quan hệ Beograd – Bắc Kinh
Cuối cùng liên quan đến Serbia, từ nhiều thập niên qua, Bắc Kinh đã xây dựng một mối quan hệ bền chặt, bao gồm cả việc chuyển giao hệ thống tên lửa phòng không một cách bí mật cho nước Cộng hòa Nam Tư cũ vào năm 2022.
Theo dự đoán, nguyên thủ quốc gia Trung Quốc có khả năng đến Beograd vùng Balkan này vào ngày 7/5. Ngày này có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đúng kỷ niệm 25 năm vụ NATO ném bom trúng đại sứ quán Trung Quốc làm thiệt mạng ba nhà báo Trung Quốc. Tòa đại sứ năm xưa nay đã được biến thành một trung tâm văn hóa Trung Quốc rộng lớn và được coi là lớn nhất châu Âu, nhưng vẫn chưa được khai trương chính thức. Nhiều suy đoán cho rằng giới chức Trung Quốc và Serbia chờ chuyến thăm của ông Tập để đánh dấu sự kiện.
Ngoài ra, Trung Quốc cũng đầu tư rất nhiều tại quốc gia vùng Balkan, xây dựng cơ sở hạ tầng và nhất là trong lĩnh vực khai thác mỏ. Theo một phóng sự của kênh truyền hình ARTE hồi tháng 12/2022, Trung Quốc tập trung khai thác chủ yếu vàng và đồng, những khoáng sản dồi dào ở vùng phía đông Serbia. Quốc gia này cũng là cửa ngõ để Trung Quốc tiến vào thị trường châu Âu. Bắc Kinh, Budapest và Beograd hiện đang đàm phán về việc xây dựng một tuyến đường sắt nối Budapest – Beograd trị giá 1,9 tỷ đô la do Trung Quốc tài trợ.
Tóm lại, theo Alice Ekman, nhà Trung Quốc học Viện Nghiên cứu An ninh của Liên Hiệp Châu Âu, nền ngoại giao Trung Quốc sẽ tiếp tục khéo léo trải thảm đỏ đón tiếp Pháp và những nước châu Âu nào mà Trung Quốc có thể xem là những nước phương Tây hữu ích trong ngắn hạn, để khoét sâu thêm nữa những bất đồng trong lòng phe phương Tây.
Cụ thể, nếu như chuyến thăm Paris là cơ hội để Bắc Kinh tập trung vào mối quan hệ rộng lớn hơn với châu Âu, thì các điểm dừng Hungary và Serbia cho phép Trung Quốc khẳng định rằng ảnh hưởng của mình ở Đông và Trung Âu vẫn còn nguyên vẹn !
Ngoại trưởng Anh David Cameron ngày 2/5 cam kết viện trợ quân sự cho Ukraine mỗi năm 3 tỷ bảng Anh (3,74 tỷ đô la), đồng thời tuyên bố rằng London không phản đối việc sử dụng vũ khí bên trong nước Nga.
Ông nói với Reuters trong một cuộc phỏng vấn nhân chuyến thăm Kyiv: “Chúng tôi sẽ viện trợ 3 tỷ bảng Anh mỗi năm, hễ còn cần thì chúng tôi còn duy trì. Chúng tôi thực sự đã dùng hết tất cả những gì có thể để cung cấp thiết bị”. Ông cho biết gói viện trợ này là lớn nhất từ Vương quốc Anh cho đến nay.
Ông nhấn mạnh: “Một số (thiết bị) đó thực sự đã đến Ukraine hôm nay, trong khi tôi đang ở đây”.
Ông Cameron cho biết Ukraine có quyền sử dụng vũ khí do London cung cấp để tấn công các mục tiêu bên trong Nga và việc có làm như vậy hay không là tùy thuộc vào Kyiv.
“Ukraine có quyền đó. Giống như Nga đang tấn công bên trong Ukraine, bạn hoàn toàn có thể hiểu tại sao Ukraine cảm thấy cần phải đảm bảo rằng họ có thể tự vệ,” ông Cameron nói với Reuters.
Ông Cameron, người đã lãnh đạo Vương quốc Anh từ năm 2010 và 2016 với tư cách thủ tướng và chỉ mới trở lại chính trường vài tháng trước, đã gặp Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba và Tổng thống Volodymyr Zelenskyy trong chuyến thăm thứ nhì lần này tới Kyiv với tư cách là ngoại trưởng.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Anh hoan nghênh việc Quốc hội Hoa Kỳ công bố gói viện trợ trị giá 60 tỷ đô la vốn bị trì hoãn lâu nay.
“Nó cực kỳ quan trọng, không chỉ về mặt vũ khí mang lại, mà còn là sự nâng cao tinh thần cho người dân ở Ukraine.”
Tuy nhiên, ông Cameron không trả lời trực tiếp khi được hỏi ông nghĩ việc ứng cử viên dẫn đầu Đảng Cộng hòa Donald Trump tái đắc cử vào Nhà Trắng có thể ảnh hưởng như thế nào đến sự ủng hộ của Mỹ dành cho Ukraine.
Ông Trump và các đảng viên Cộng hòa theo đường lối cứng rắn trong Quốc hội Mỹ phản đối việc viện trợ thêm cho Ukraine, ngoại trừ là một khoản vay.
Ông Cameron nói: “Chúng tôi không có quyền quyết định người Mỹ chọn ai làm tổng thống của họ - chúng tôi sẽ làm việc với bất kỳ người đó là ai.”
Ngoại trưởng Anh kêu gọi chiến lược dành cho các đồng minh của Ukraine phải là đảm bảo Ukraine luôn ở thế dẫn đầu vào lúc diễn ra cuộc bầu cử ở Mỹ tháng 11 năm nay.
*************
Pháp: Loại trừ một số hành động trong việc ủng hộ Ukraine sẽ làm suy yếu sự phản kháng Nga
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói trong một cuộc phỏng vấn được công bố hôm 2/5 rằng sẽ là sai lầm nếu loại trừ bất kỳ hành động cụ thể nào nhằm đáp trả việc Nga xâm chiếm Ukraine, đồng thời cho rằng làm như vậy sẽ làm suy yếu khả năng răn đe Nga.
Trong cuộc phỏng vấn với tạp chí The Economist, ông Macron được hỏi liệu ông có giữ nguyên tuyên bố hồi đầu năm nay hay không, trong đó ông nói rằng sẽ xem xét chuyện gửi quân đến Ukraine.
“Tôi không loại trừ bất cứ điều gì, bởi vì chúng ta đang đối mặt với một người không loại trừ bất cứ điều gì. Chắc chắn chúng ta đã quá do dự khi xác định giới hạn hành động của mình đối với người không còn gì và là kẻ gây hấn”, ông Macron nói.
Ông chỉ ra ví dụ về việc các đồng minh NATO tuyên bố họ sẽ không gửi xe tăng hoặc phi đạn tầm xa tới Ukraine.
Ông Macron nói: “Tất cả chúng ta hiện đang trong quá trình thực hiện việc này, vì vậy sẽ là sai lầm nếu loại trừ những phần còn lại”. “Nhưng trên hết, sẽ là sai lầm về mặt độ tin cậy và khả năng răn đe đối với người Nga nếu loại trừ điều đó.”
Cuộc tấn công chết người ở Odesa
Các quan chức Ukraine cho biết một cuộc tấn công bằng phi đạn của Nga hôm 2/5 đã làm 14 người bị thương tại một cơ sở bưu chính ở thành phố Odesa phía nam.
Đây là vụ tấn công thứ ba xảy ra tại thành phố này trong tuần này, bao gồm cả các vụ tấn công khiến tổng cộng 8 người thiệt mạng.
Ông Oleh Kiper, thống đốc khu vực Odesa, cho biết vụ tấn công mới nhất là một tội ác khác của Nga đối với thường dân Ukraine.
Nga phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào dân thường trong cuộc xâm lược Ukraine nhưng đã nhiều lần tấn công các thành phố của Ukraine bằng máy bay không người lái và phi đạn trong hơn hai năm chiến tranh.
Trong khi đó, các quan chức Nga báo cáo các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine ngày 2/5 nhắm vào một số khu vực.
Ông Andrei Klychkov, thống đốc vùng Oryol, cho biết lực lượng phòng không Nga đã chặn máy bay không người lái của Ukraine trên hai quận, nhưng cơ sở hạ tầng năng lượng đã bị hư hại và khu vực bị mất điện.
Tại Smolensk, thống đốc khu vực Vasily Anokhin cho biết các máy bay không người lái của Ukraine đã cố gắng tấn công một cơ sở năng lượng.
Ông Roman Staravoit, thống đốc vùng Kursk, cho biết lực lượng Nga đã bắn hạ một máy bay không người lái của Ukraine ở đó nhưng đường dây điện cũng bị hư hại.
Nga ngày 2/5 bác bỏ cáo buộc của Mỹ về việc sử dụng chất hóa học bị cấm ở Ukraine, trong khi phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov gọi cáo buộc này là “vô căn cứ”.
Trước đó, ngày 1/5, Hoa Kỳ cáo buộc Nga vi phạm lệnh cấm hóa chất toàn cầu bằng cách triển khai chất gây nghẹt thở chloropicrin chống lại quân đội Ukraine.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cáo buộc Nga sử dụng các chất kiểm soát bạo loạn “như một phương pháp chiến tranh” ở Ukraine.
Bộ Ngoại giao Mỹ nói trong một tuyên bố: “Việc sử dụng các loại hóa chất như vậy không phải là một sự kiện cá biệt và có thể được thúc đẩy bởi mong muốn của lực lượng Nga nhằm đánh bật lực lượng Ukraine khỏi các vị trí kiên cố và đạt được lợi ích chiến thuật trên chiến trường”.
Ngoài ra, quân đội Nga còn sử dụng lựu đạn chứa hơi cay CS và CN. Ít nhất 500 binh sĩ Ukraine đã được điều trị do tiếp xúc với chất độc hại và một người đã thiệt mạng vì ngạt thở do hơi cay.
******
Nga nói có bằng chứng liên kết những kẻ tấn công nhà hát với ‘những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine’
Các nhà điều tra Nga hôm 28/3 nói họ đã phát hiện ra bằng chứng cho thấy các tay súng giết chết hơn 140 người trong vụ tấn công nhà hát gần Moscow hồi tuần trước có liên hệ với “những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine”.
Nga ngay từ đầu đã tuyên bố rằng họ đang truy tìm mối liên hệ giữa Ukraine và vụ tấn công, mặc dù Kyiv đã phủ nhận điều này và nhóm chiến binh Nhà nước Hồi giáo đã lên tiếng nhận trách nhiệm.
Trong một tuyên bố, Ủy ban Điều tra nhà nước Nga lần đầu tiên nói họ đã phát hiện ra bằng chứng về mối liên hệ tới Ukraine. Mặc dù Ủy ban này mô tả bản chất của bằng chứng bị cáo buộc nhưng họ không công bố nó.
“Sau khi làm việc với những kẻ khủng bố bị giam giữ, nghiên cứu các thiết bị kỹ thuật thu giữ được từ họ và phân tích thông tin về các giao dịch tài chính, chúng tôi đã tìm ra bằng chứng về mối liên hệ của họ với những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine,” tuyên bố cho biết.
Ủy ban này nói rằng những kẻ tấn công đã nhận được một lượng lớn tiền mặt và tiền điện tử từ Ukraine, đồng thời một nghi phạm khác liên quan đến tài trợ khủng bố đã bị bắt giữ.
Mười một người đã bị bắt trong 24 giờ đầu tiên sau vụ tấn công hôm 22/3 và 8 người trong số này, bao gồm cả 4 tay súng bị tình nghi, đã bị giam giữ chờ xét xử. Bảy người trong số họ đến từ quốc gia Trung Á Tajikistan và người còn lại đến từ Kyrgyzstan.
Mỹ đã công khai cảnh báo trước khi vụ xả súng ở buổi hòa nhạc xảy ra, rằng họ đã nhận được thông tin tình báo về một cuộc tấn công có thể xảy ra bởi những kẻ cực đoan ở Nga. Các quan chức Mỹ cho biết họ tin rằng Nhà nước Hồi giáo Khorasan, chi nhánh của mạng lưới ở Afghanistan, chịu trách nhiệm về vụ tấn công.
Nga nói rằng họ nghi ngờ việc Mỹ nhanh chóng chỉ ra thủ phạm của vụ tấn công ngay sau khi nó xảy ra. Người đứng đầu cơ quan an ninh FSB của Nga hồi đầu tuần này một lần nữa nói, mà không đưa ra bằng chứng, rằng ông tin Ukraine, cùng với Mỹ và Anh, có liên quan.
Các nhà phân tích an ninh phương Tây cho rằng cuộc tấn công đã đặt ra câu hỏi về nguồn lực và sự ưu tiên của các cơ quan tình báo Nga, vốn tập trung nhiều vào cuộc chiến Ukraine và tập trung vào sự cần thiết phải dập tắt những tiếng nói đối lập ở Nga.
***********