Thượng sĩ nhứt Bậc Cẩm Hom tập họp trung đội 2 trình diện Thiếu Úy mới ra trường.Xuân nhìn những người lính mới của mình.Có vẻ gì  xơ xác.Họ vừa nhìn Xuân vừa đưa tay so hàng. Họ có ý dò xét ông Thiếu úy trẻ Võ Bị Đà Lạt mới tò te ra đơn vị.Chẳng có người nào mặc bộ đồ hơi hơi vừa vặn.Áo rộng thùng thình, quần xúng xính.Quần áo Xuân cũng rộng như họ.Xuân cố gắng thay đổi nhiều lần để tìm một bộ đồ đúng khổ người mình.Cũng khó lắm, trừ phi phải đi sửa lại.Binh nhì Mừng, vừa mới làm ô đô cho chàng, nói Thiếu Úy ráng bận ít bữa, em sẽ đem ra Bà Rịa sửa cho.Họ lộn trái vải rồi may, mặc đẹp hơn.

Trung đội trang bị lộn xộn.Hạ sĩ nhứt Độ mang Thompson.Ông Hom đeo lủng lẳng cây Carbine M2 báng dài.À! sao lại còn cây súng phóng lựu cũ xì nầy đây, cao quá tầm của binh nhứt Nga lùn tịt chưa tới 1 mét 50.Hạ sĩ Hiền, người nhỏ con nhưng trông có vẻ rắn chắc, có lẽ là một nông dân, nhìn Xuân như dò hỏi sao hông  chú ý tới khẩu Trung liên BAR.Phùng Xuân chú tới  cây FM nầy lắm chớ.Linh hồn của trung đội mà.Và, đột nhiên, nhớ anh Năm Nhiên của thời 1948.Tội nghiệp binh nhứt Tô, cao chưa đầy 1m50 mà đeo cây Garant M1 dài khoảng 1m 10.Xuân nhìn thấy báng súng gần chấm đất.Toàn là các loại súng cũ kỹ của thời Đệ nhị thế chiến, cách nay ngót nghét 20 năm.

Ông Hom cho biết trung đội chỉ có 16 người.Hai người đi phép thường niên.Còn 14 người.Quân số chỉ bằng một tiểu đội.Sao ít quá vậy? Ông nói nhiều lần bổ sung, nhưng tụi nó đào ngũ hoài à Thiếu Úy.

- Hông có cách gì giữ họ được sao ?

- Giữ gì được, Thiếu Úy.Về hôm trước hôm sau là tụi nó bỏ súng trốn mất.Ngoài Bà Rịa có trạm gác của Quân Cảnh mà hông biết tụi nó lòn ngã nào.Nhứt là mấy thằng Tàu Chợ Lớn. Chắc tụi nó có đường dây ?

Hôm sau, Xuân đi một vòng nơi đóng quân.Mỗi người một miếng poncho làm lều.Võng treo tòn teng từ hai đầu, đôi khi là hai nhánh cây, đôi khi là môt cành cây và một cọc gỗ… Dưới đất bày lỏn chà lỏn chỏn nồi niêu, soong chảo đầy lọ nghẹ.Một vài miếng khô kho nước mắm đặc sệt bạc màu muối.Cái trách nhỏ buộc hờ nơi cọc đầu võng.Khô đã là mặn mà họ còn kho nữa.Bữa cơm chẳng có gì để ăn thêm ?Ba cục gạch lượm lặt đâu đó để làm cái bếp, méo mó đen thui.Cái chén, đôi đũa úp trên ba lô.Những người độc thân ở có vẻ bừa bãi hơn người có gia đình.

Súng móc đại trên đầu võng, cũng có khi để bên gốc cây.Cây súng phóng lựu của binh nhứt Nga cao quá khổ, dựng đứng ngoài cọc lều.Ngày hôm qua Xuân hông thấy mấy cái máy truyền tin ANPRC-6.Hôm nay Xuân chú ý đến những thứ ấy. Người tiểu đội trưởng mang Thompson: Hạ sĩ nhứt Độ.

- Cái thứ nầy còn nghe tốt hôn ?

- Khi được khi không.Thiếu Úy.Nghe ba trật ba duột lắm.Đôi khi em giận em đá nó mấy đá.Vậy mà nghe được.

- Có vậy nữa sao? Ông Hom hổng biết à ?

- Biết chứ.Nhưng ổng nói đại đội kêu cứ giữ.Nhiều khi đụng trận, kêu oang oang mà có nghe cái khỉ mốc gì.Mang nó theo càng thêm cồng kềnh.

Trung đội có 16 người mà lại có tới hai cái ANPRC-6.Có cần hông?Sao lại xài quân dụng quá cũ để làm gì ?

Xuân đi đến nơi ở của Hạ sĩ Hiền.Hai vợ chồng đang ăn cơm, dợm đứng dậy để chào.Xuân ra dấu hai người cứ ăn.Rồi Xuân ngồi xuống nơi cạnh của hố đào cho trung liên.

- Mình đóng quân nơi đây lâu chưa ?

- Cũng gần ba tháng à, Thiếu Úy.

- Hèn chi cái hố anh đào rất công phu.

- Có vợ em phụ nữa.Mỗi ngày tụi em đào thêm một chút.Thành ra cái hố mới được như vậy.

Hiền còn trẻ, như là nông dân.Hai bàn tay to, chai sạn.Tướng lam lũ, chịu khó làm ăn.Nhà quê nghèo lắm sao mà vô lính? Hay là chiến tranh hông làm lụng được ở vùng xôi đậu ?Chị Hiền trẻ hơn, chưa đầy đôi mươi, còn kẹp tóc.Xuân thấy họ như là cặp vợ chồng mới cưới, quấn quít  nhau như đôi chim non.Cô vợ  hơi e thẹn, rụt rè khi biết Xuân đang ngồi nhìn hai vợ chồng ăn cơm. Xuân ngó lơ sang chỗ khác.Hai thùng đạn đại liên 30 cũ chứa đầy nước, chắc để nấu ăn và rửa chén bát.Một vài cái tô đá trong rỗ lót lá chuối.Một cái nồi nấu cơm.Một cái trách nhỏ để kho, chiên, xào hay để luộc rau?Tài sản của những người vợ chồng lính của Phùng Xuân?

                                    ****

Hoà Long là một quận của tỉnh Phước Tuy, cách Bà Rịa độ 6 cây số nằm về phía Bắc trên tỉnh lộ 2 nối liền Long Khánh-Bà Rịa.Đồn điền cao su bạt ngàn từ Long Khánh về đến Xà Bang, đến gần Hoà Long.Có nhóm người Chư’ Rư sống lang thang nơi đây.Tỉnh lộ nằm giữa hai mật khu Mây Tào và Hát Dịch.Có haiTrung đoàn Việt Cộng 33 và 275 hoạt đông thường xuyên ở vùng nầy.Nghe nói người Trung Đoàn Trưởng 33 là một ông già đầu bạc, rất dầy dạn chiến trường, chuyên môn dùng du kích chiến.Chiến đòan Úc Đại Lợi và Tân Tây Lan vừa mới  đóng ở núi Đất, cố ý ngăn chận họat động của hai trung đòan nầy?

Những nơi quen thuộc Bình Ba, Ngãi Giao…Và BìnhGiã nữa, nơi mà thủ khoa khóa 19 VBĐL hy sinh ngay từ lúc đầu.Du kích quậy phá nhiều ở xã Long Phước, sát bên quận và xa hơn nữa: xã Long Tân

Bà Rịa toàn đất cát.Trái lại Hoà Long đất đai rất mầu mỡ.Đất đỏ từ vùng Long Khánh tràn xuống đến Hoà Long, Long Phước, Long Tân, Long Điền và tận cuối quận Đất Đỏ đến xã Phước Lợi.Màu đỏ trộn với màu cát trắng làm thành một lớp phân thích hợp cho giống lúa gạo Nanh Chồn thơm ngon ở vùng nầy.

- Ông Hom.Ông nhắc chừng anh em là vùng nầy du kích nhiều lắm đó.Mình đóng quân hai ngày nay sau lưng nhà bà Hai Nỉ.Bả có thằng con đi cà xẹo.Chắc là nó bị tật từ hồi nhỏ.Nhưng tôi để ý thấy nó cứ xăm xoi đám lính mình hoài.Hông tin nó được đâu.

- Thiếu úy để tui.Tui cũng có dặn anh em rồi.Nó mà cắc bùm là mình lãnh một con đó nghe.

Bà Hai Nỉ vả lả với anh em lính.Mượn cái gì bà cũng cho.Nhưng thằng con của bả- thằng Ba Xẹo, mấy người lính của Xuân đặt tên cho nó như vậy- hay đổ quạu và nhăn nhó khi một vài người lính vào nhà, ngồi nói chuyện với bả.Nó ngó mấy người lính chăm hẳm.

Trung đội rút đi khỏi nhà bà Hai Nỉ độ mười phút, vào sâu trong xã Long Phước.Thằng Ba Xẹo rướn người lên mái nhà, rút soạt khẩu CKC rồi băng mình qua đám chuối rậm.Nó tót xuống giao thông hào như con sóc, biến mất trong địa đạo tối om.

Lục soát xong chừng hơn hai mươi căn nhà.Có lịnh tạm nghỉ.Bố trí và canh gác kỹ lưỡng.Anh em sẳn sàng ăn trưa.Hạ sĩ Hiền để cây trung liên trên bộ ván gõ trong căn nhà vách lá.Chung quanh chuối dày đặc.Độ chừng ba mươi thước là hông nhìn thấy được.Anh em cùng ngồi bệt xuống đất mở gà mèn ra.Khô cá cơm kho.Khô cá khoai.Khô cá hố, cá nóc...Toàn là khô cho buổi trưa đạm bạc.Món ăn hành quân của đám lính!

- Hông có gì khác hơn là khô hả Mừng ?

- Gấp quá tụi em chỉ đem theo khô cho dễ ăn.Luộc bậy ba cái rau lang hổng kịp, Thiếu úy.

-Còn cái lon gì nữa vậy ?

- Nước mắm kho quẹt.Thẩm quyền ăn hông ?

Xuân cười.Lấy mũ sắt làm ghế, Xuân ngồi xuống cầm gà men cơm của mình.Chàng nghĩ: Cũng còn có mùi vị hơn những bữa ăn ở cánh đồng Mỹ Nhiên…

Ăn xong, Xuân mở bi đông uống chừng mươi hớp.Đứng dậy.Để nón sắt trên ván.Bước ra ngoài hàng hiên.Vừa dừng lại quan sát.Chưa thấy rõ những bụi chuối.Một tiếng bốp gọn nhẹ.Nghe hình như ở giữa trán Xuân.Một phản xạ nhanh gọn.Hông nằm xuống.Xuân xoay người bước vào trong nhà.Hông đầy nửa tích tắc.Một tiếng bốp nữa đuổi theo.Xuân hông nghe tiếng súng nổ ròn tan của các anh em bắn trả.Và tiếng hô xung phong.Chỉ nhìn thấy Hiền nằm ngã vật xuống.Máu từ ngực, từ ngực Hiền phun ra có vòi.Mà hông phải.Ngay tim trái. Xuân nhào tới.Ngón tay cái bịt ngay lỗ sâu hoắm.Đâu có nhằm nhò gì.Máu vẫn tuôn.Xuân kêu lên: Hiền! Hiền…Vài tiếng kêu nữa.Kêu nữa.Kêu nữa.Hông !Hông!Hiền.Hiền ặc ặc lên vài cái.Như con vịt bị cắt tiết.Như con gà bị cắt cổ.Như con heo bị con dao nhọn đâm thẳng vô tim, ngoẻo đầu sang bên.Xuân kêu nữa.Ấn tay mạnh vào cái lỗ sâu hun húc quái ác kia.Nhưng Hiền trợn trừng mắt.Trợn trừng mắt nhìn Xuân.Hiền nhắm mắt.Máu hơi ngừng chảy.Rồi dứt hẳn.Xuân rút ngón  tay cái ra.Thẩn thờ nhìn Hiền nằm bất động.Nó chết rồi.Xuân nghĩ chắc chắn như  vậy.

Súng vẫn nổ.Giọng ông Hom oang oang.Tiếng súng  nổ ròn tan. Carbin, Garant, súng phóng lựu, Thompson bắn bất kể.Chỉ thiếu tiếng nổ dòn của cây trung liên.Binh nhứt Hòa hét lên ở đầu máy.Đụ mẹ cái máy mắc dịch.Hông chịu nghe.Nó đá mấy cái vô ANPRC-10.Có nghe được chưa ?Tiếng hô xung phong vang rền.Xuân chạy ra khỏi nhà.Đáng lẽ ra, Xuân phải bình tỉnh chỉ huy ngay lúc đầu tiên.Cái chết của Hiền làm chàng hoảng lọan.Có tiếng la hét.

- Kéo nó lên.Nó bị thương rồi.

- Cái gì vậy ?

- Thằng du kích Ba Xẹo, Thiếu úy.Tụi em bắn nó què giò mà nó còn lết được xuống hố.

- Thằng Ba Xẹo? Có phải nó hôn ?

- Chớ gì nữa.Tụi em lấy được cây CKC nè.

Xuân đi đến nơi thằng Ba Xẹo nằm.Chắc nó bị xui xẻo.Hông kịp nhào xuống giao thông hào.Có bao giờ bắn được mấy thằng du kích bắn sẻ đâu?Có chỗ núp đàng hoàng và nhanh như sóc mà.Cặp mắt nó sui xị, hơi lưng tròng.Nó ngó Xuân, hình như van xin điều gì đó? Nó sợ Xuân tức giận bắn nó chết?Xuân có bao giờ cầm súng giết một mạng người hôn?Hông.Lòng nhân đạo vẫn còn ở người sĩ quan mới ra trường.Mà Xuân đâu có quyền giết một thương binh địch.Mất thêm một mạng người.Bà hai Nỉ sẽ khóc con.

Màu đỏ tươi tuôn ướt bắp đùi nó.Có vẻ mất máu nhiều.Y tá đại đội sộc lên tới.Xé toạt quần ra.Quấn băng cứu thương.Cầm máu tạm thời.Nó nhìn Xuân, nhìn trân trân.Nó liếc qua những người lính.Họ thản nhiên nhìn Ba Xẹo và tự hỏi sao nó bắn họ?Có thù hận gì hôn?Họ chỉ lo cứu anh chớ hông có giết anh đâu.Họ nhìn anh có vẻ thương cảm hơn là anh nhìn họ đầy thù hận.

Phùng Xuân ra lịnh anh em lấy poncho võng nó đến gần chỗ Hiền đang nằm.Hai cái poncho.Một cái khép kín và một cái mở ra.Ba Xẹo có biết ai đang nằm bên kia hôn?Chút nữa trong xe cứu thương chạy về tỉnh, kề bên cái poncho đóng kín, nó nghĩ gì?Giết chết một sinh mạng?Giết chết một gia đình son trẻ đang tràn đầy hạnh phúc.Rồi đây ra tới nhà thương, bà hai Nỉ sẽ gặp chị Hiền.Con bà bắn chết chồng tôi.Nhưng Xuân nghĩ chị Hiền sẽ khóc ngất bên xác chồng.Có thời giờ đâu mà nghĩ, mà thù hận người du kích V.C đã giết chết chồng mình.

Hiền ơi!Chết rồi sao? Sao chết dễ dàng quá vậy?Thì mới vừa ăn cơm trưa với mình đây mà.Sao chết dễ quá vậy?Baptême du feu của mình là như vậy sao?Sao viên đạn hông trúng mình mà đi ngay vào tim Hiền?Người du kích VC rõ ràng là nhắm ngay đầu mình.Sao viên đạn lại đi chệch như vậy?Có phải tại số mình lớn, chưa đến lúc chết.Phải có người khác thế mạng.

Viên đạn đầu tiên- chắc nhắm ngay đầu Xuân- chệt xuống, xé rách môt bên vạt áo.Viên đạn thứ hai bắn vói theo, nát các chân ghế.Hai viên đạn ác nghiệt đã né mình.Thằng du kích khôn lanh, nghĩ là Xuân sẽ nằm xuống để tránh đạn.Hông may cho Hiền, còn đang ngồi bệt dưới đất, ăn chưa xong bữa cơm.

Hiền ơi! Mình mắc Hiền một món nợ-món nợ thật to tát- mà có lẽ suốt đời mình hông bao giờ trả được?Phùng Xuân vẫn nhớ đến đôi mắt Hiền lúc sắp chết trừng mắt nhìn Xuân.Rồi Xuân sẽ gặp mặt chị Hiền.Trời ơi! Xuân sợ.Xuân sợ dòng nước mắt chan hòa của người vợ trẻ khóc chồng.Giờ nầy chắc chị đang hớt ha hớt hải chạy ra nhà thương Bà Rịa để nhìn xác Hiền.

Ôi! Nỗi đau đớn của người vợ trẻ mất chồng chắc là lớn hơn nỗi đau của người chỉ huy mất người đồng đội đầu tiên trong trận đầu đời.Xuân thiếu kinh nghiệm chiến trường?Một sĩ quan vừa mới tò te ra trường, đâu có bằng một ông Thượng sĩ đánh trận lâu năm.Lẽ ra Xuân hông nên ló mặt ra như vậy.Viên Thiếu Úy trẻ hận mình đã sơ suất gây thiệt mạng của người đồng đội.Lấy gì đền bù lại được?

Sự sống và sự chết hông có lằn ranh phân biệt.Vừa mới ăn cơm, vừa mới nói chuyện với nhau là mất tiêu rồi.Điều Xuân chú ý là hông thấy các đồng đội khóc- dù chỉ hơi rươm rướm mắt-cho người bạn mình vừa chết.Họ thấy cái chết nhiều quá nên họ trở nên chai lỳ với cái chết hay là họ coi cái chết ở chiến trận thật là bình thường?Hoặc là họ xem nhẹ cái chết như là một điều tất yếu phải xảy ra khi chấp nhận cuộc đời lính tráng? Hay là họ nghĩ cuộc đời nầy vô thường như triết lý nhà Phật.Sống ở cuộc đời nầy quá khổ đau nên tìm một kiếp sống khác tốt hơn.Xuân nhìn thấy những gương mặt buồn của họ mà hông biết trong lòng họ như thế nào?Xuân nghe thoáng thoáng đâu đây giọng của một người binh sĩ trả lời: thằng Hiền lên bàn thờ rồi hay là thằng Hiền đi mua muối rồi.

Chàng ngồi thừ rất lâu, nghĩ đến người đồng đội vừa chết.Những nỗi thương cảm, đau đớn mà gia đình phải gánh chịu.Cha mẹ khóc con.Vợ khóc chồng.Những giọt nước mắt của anh em, của bà con chòm xóm.Một cái chết quá dễ làm cho chàng Thiếu úy mới ra trường buồn ray rứt.

 Yvette ơi! Em có biết anh vừa thoát chết hôn?May mắn đã giúp anh còn sống để có ngày gặp em. Nhưng thần chết đã cướp đi sinh mạng, hạnh phúc của người đồng đội có người vợ trẻ hơn em.Em ơi! Chúng mình hãy cám ơn Trời đã ban cho chúng mình ân sủng đó. Nhưng anh hông hiểu sao Thượng Đế lại lấy cái của người nầy để ban cho người kia.Có bất công hôn em ?

Chỉ cần một tiếng cắc bùm là giết lẫn nhau.Vũ khí tối tân giết người quá dễ dàng.Một số ít người có thể dùng súng đạn giết chết một số thật lớn người khác.Mà tại sao số đông người khác ngu ngốc như vậy?Đem thân thí mạng cho người ta bắn mình? Thằng Ba Xẹo nó biết gì thù hận?Ai gieo vào đầu óc sự giết chóc kia?Chỉ có những kẻ ăn không ngồi rồi, không tưởng trên tầng lớp chóp bu tận ngoài xa kia tạo ra những sự thù hận để thỏa mãn sự ngông cuồng của họ.Những người dưới họ chỉ là những con cưởng lập đi lập lại lời họ nói như Xuân đã từng nghe khi đi theo Vân dự mít tinh ở Lương Hòa, Bến Tre thuở 1960…

Lê phùng Xuân ( HNPĐ )
 (Trích trong Trăng Suông )