Dưới đây là 5 điều chúng ta cần biết về lý do Crimea đang dần nóng lên.
1. Hiện tại, Crimea không phải là phần lãnh thổ hợp pháp của Nga. Nhưng nó từng là của Nga trong quá khứ.
Moscow rất quan tâm đến Crimea hàng trăm năm nay vì đây là vùng đất nông nghiệp màu mỡ và hướng ra Biển Đen. Nga đã tặng Crimea cho Ukraine vào năm 1954, khi cả hai nước này là thành viên của Liên Xô.
Sau khi Liên Xô sụp đổ năm 1991, một số người đã mong muốn tách Crimea khỏi Ukraine và trả lại cho Nga, nhưng các nhà làm luật ở Ukraine và Crimea đã biểu quyết để Crimea vẫn thuộc về Ukraine.
2. Nhiều người Nga vẫn sinh sống ở Crimea
Hiện tại có ba nhóm người chính ở Crimea: (1) người Ukraine ở miền Bắc, (2) người Nga ở miền Nam, (3) người Tatars ở miền Trung. Trong đó người Tatars chiếm 15 đến 20% dân số, họ là những người “quyết sống chết chống lại sự thôn tính của Nga”, như Alexander Motyl thuộc Đại học Rutgers phát biểu trong Hội đồng Đối ngoại vào tuần trước.
3. Hải quân Nga đang đóng quân tại Crimea
Các thảo luận về vai trò quan trọng của Crimea đối với Nga đều nhanh chóng chuyển sang bàn về hạm đội Biển Đen. Hạm đội Nga đặt căn cứ tại thành phố Crimea Savastopol trên Biển Đen đã 230 năm qua. Thuyền và tàu ngầm gần phía bắc Thổ Nhĩ Kỳ có thể tiến đến Địa Trung Hải và gây ảnh hưởng đến vùng Trung Đông và Balkans.
Chuyên gia tại Học viện Quốc tế về Nghiên cứu Chiến lược đã lập luận rằng vai trò của Hạm đội Biển Đen có thể đã bị nói quá lên vì đó chỉ là hạm đội nhỏ nhất trong số bốn hạm đội của hải quân Nga. Christian Le Miere cho rằng thực tế thì Nga đã mở rộng cảng Biển Đen của Novorossiysk và dời các tàu quân sự đến đó.
4. Crimea đã đóng vai trò rất quan trọng trong lịch sử thế giới
Thậm chí ngay cả khi bạn không biết gì về chiến tranh Crimea, hẳn bạn đã từng nghe nói đến Florence Nightingale, người tìm ra phương pháp điều dưỡng hiện đại. Trong suốt chiến tranh Crimea những năm 1850, bà ấy được biết đến là “Người phụ nữ và cây đèn”, bà đã chăm sóc cho quân lính bị thương trong trận chiến mà cả Anh, Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ đều chống lại Nga.
Các thế hệ học sinh Anh được học bài thơ về chiến tranh “The Charge of the Light Brigade” (tạm dịch: Trận chiến của Lữ đoàn Ánh sáng) của Alfred Lord Tennyson. Bài thơ nhắc lại những sai lầm khi quân đội Anh tấn công sai vị trí của Nga và bị tàn sát, Tennyson gợi nhắc rằng “họ không hề biết lý do, họ chỉ đến đó và chết”.
5. Và dĩ nhiên là không thể quên YaltaKhi Đệ nhị thế chiến đến hồi kết năm 1945, các lãnh đạo đồng minh là: Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt, Thủ tướng Anh Winston Churchill và lãnh đạo Xô Viết Joseph Stalin đã gặp nhau để tìm cách chia lại Châu Âu. Cuộc gặp đó – vốn được xem là cơ sở cho Chiến tranh lạnh sau này – đã diễn ra tại resort Crimea Yalta.
Ngọc Liên (Theo CNN)
Song Phương chuyển