Hà Nhân Văn – 

MỸ VÀ THẾ GIỚI BẤT AN

Từ Đệ II thế chiến đến nay, kể cả chiến tranh lạnh, chưa bao giờ thế giới bất an như năm 2014, 2015, viễn tượng còn kéo dài. Bất an trong lòng đệ nhất siêu cường, trong lòng hạ nghị viện Mỹ: Chủ tịch Boehner được cả sinh mệnh của dân Mỹ làm phương tiện, đấu đá với HP Obama. Ông gắn liền ngân sách bộ Nội An với sắc lệnh của HP (executive order) mà TT Obama đã ban hành hợp pháp hóa 11 triệu di dân bất hợp pháp trong đó có 5 triệu dân lao động tay chân. Boehner chặn không cho thông qua ngân sách cho bộ nội an, sao mà độc thế! May mắn còn thượng viện đã sáng suốt ngăn chặn lại. Dù Boehner chỉ dọa nhưng nỡ nào đưa cả dân Mỹ ra làm điều kiện về một quyết định đầy lòng nhân đạo của tổng thống ở cuối nhiệm kỳ II. CT Boehner quên rằng, không hợp pháp hóa thì thực trạng di dân lậu vẫn nguyên trạng như vậy. Năm triệu lao động là nhu cầu rất cần thiết cho xã hội Mỹ. Lấy ai hái nho? Lấy ai nhặt khoai, bắp? Lấy ai leo lên mái lợp nhà? Lấy ai làm đường xá dù đã có máy nhưng nhiều phần máy không làm được. Báo chí Á Đông đặt vấn đề, CT Boehner dám dùng sự an ninh, sống còn của dân Mỹ làm phương tiện cho Đảng thì việc gì ông không dám làm? Qua CT Boehner tin sao được chính sách Mỹ, một Cộng Hòa một Dân Chủ.

Chủ tịch HV Boehner và TT Obama

Một quốc hội Mỹ, quyền lực số một của Hoa Kỳ, mời Thủ tướng Do Thái Netanyahu đến đọc diễn văn đả phá chính sách của Tổng thống và bộ Ngoại giao Mỹ về “nguyên tử Iran” là thế nào? Đó là dấu hiệu hủy hoại tinh thần Mỹ 1766. Cộng Hòa lãnh đủ! Nhưng tiếc rằng công luận Mỹ hay quên!

Bất an sâu xa trong lòng xã hội Mỹ còn nhiều nữa! Quá nhiều triệu người mắc bệnh tâm thần, nặng hay nhẹ khoảng 50 triệu người. Rồi kỳ thị chủng tộc nữa, lại tái phát. TT Obama và phu nhân Michelle, kể cả hai ái nữ cũng bị kỳ thị. Đặc san Ngoại giao 2 tháng một kỳ vào hàng đầu của Hoa Kỳ và Canada, Hiệp hội bang giao quốc tế – Hội đồng bang giao quốc tế, The Council on Foreign Affairs, nghĩa là vấn đề chủng tộc ở Mỹ tái phát đã đến cao độ nghiêm trọng (Foreign Affairs, vol. 94, no 2 – March & April 2015). Nước Mỹ đã và đang phân hóa, đấu đá kịch liệt giữa 2 đảng Cộng Hòa và Dân Chủ. Trong 6 năm qua, ta có thể cảm thấy huyền ngọc Barack bị kỳ thị rõ ràng. Chiến pháp của Obama đến nay là “coi như không biết”. Lờ đi cho xong chuyện! Nếu so với Pháp, Đức và cả Nga Sô, toàn Âu, kỳ thị là “tâm lý” chung! Kỳ thị hơn Mỹ rất nhiều!

VẤN ĐỀ DA MÀU

Dân Mỹ không dám công khai bày tỏ kỳ thị. Hình luật liên bang cấm! Da màu gặp cơ hội vàng, tướng da màu 3 sao cầm đầu ngành tình báo quốc phòng DIA! Da màu nắm bộ an ninh, bộ tư pháp. Hãy kiểm điểm dân Mỹ gốc Việt, đa số là Cộng Hòa. HP Bush trẻ, dành cho CH Mỹ gốc Việt bao nhiêu? Đếm trên đầu ngón tay và chỉ làm phó. Mỹ gốc Việt như “trăm hoa đua nở” trong 6 năm HP Obama, một là dân cử, hai là công cử. Nhưng kỳ thị ở một số thành phần đã trở thành bản chất. Bài khảo cứu tham luận của Bs. K. Antony Appiah, ĐH New York cho ta nhìn khá rõ bản chất của kỳ thị mà ông gọi là “The Color Line” (xem: Race in the Mordern World) không phải ở Mỹ mà còn ở Nga Sô, Trung Cộng, Liên Âu. Ở Pháp, Đức, Nga, Trung Cộng, Nhật, Mỹ dễ gì dân Việt có thể đắc cử thượng nghị sĩ như Janet Nguyễn. So kỳ thị da đen trắng ở Mỹ này với ở Đức và Pháp còn cách nhau xa lắm! Cho nên có thể nói “được voi đòi tiên”. Đen giết Đen hàng ngày. Êm ru! Trắng đụng đến Đen là ồn ào ngay. Ở Mỹ này đã 40 năm, nếu so sánh từ những năm đầu và mấy năm trở lại đây, vấn đề kỳ thị Vàng, Trắng đã xuống thấp lắm! Cũng do tại ta, nếu ta sống đàng hoàng, giữ phẩm giá và tư cách, đó cũng là sức mạnh chống kỳ thị. Nếu gọi là “racial inequality” ở  Mỹ đối với da Đen và da Vàng thì đâu bằng ở Pháp và Đức? Hãy so sánh về tôn giáo. Cộng đồng Công giáo ở Mỹ đã sớm có giám mục và đến nay ít nhất đã có 11 Đức Ông (Mgr), Canada, Úc Đại Lợi đều có Giám mục, nhưng CĐ Công giáo Pháp rất đông, cũng như Canada, làm gì có giám mục? Nhưng kỳ thị phát sinh từ giàu, nghèo ở Mỹ này mới là vấn đề lớn. Ở Âu châu, rõ rệt đã có kỳ thị văn hóa. Canada thành công nhất về đa văn hóa rồi đến Úc châu. Đền thờ Quốc tổ VN lừng lững ở Sydney, Úc châu.

Với HP Obama, đa số dân Mỹ gốc Việt chưa tới 2 triệu ở Mỹ, VN đã có một tướng lính Thiết giáp, một Đại tá Dù, khoảng 30 Đại tá Bộ binh, Không quân và Hải quân. Bình luận gia quốc tế nhật báo The N.Y. Times Kenan Malik cho rằng Âu châu đã thất bại về “Đa văn hóa” (Failure of Multiculturalism) (Foreign Affairss, March & April, 2015). Đúng vậy! Xem cuộc diễn hành Tết Ất Mùi ở Westminster, Nam Cali vừa qua, có thể nói quá lớn lao. Ở Pháp, Đức không bao giờ được như vậy. Họs sinh trung học Mỹ, 3 trường lớn, các em VN trong ban nhạc diễn hành như trong các ngày lễ hội Mỹ.

Hãy xem cuộc diễn hành ngày Quốc khánh Mỹ July 4th, rầm hộ, huy hoàng thế nào! Những năm đầu chỉ do một nhóm người Mỹ gốc Việt, gia đình nhà ông Đinh Hùng Cường là chủ lực, con gái ông còn rất trẻ đứng ra đảm đương. Báo Thủ Đô Thời Báo vận động một phần chủ lực (ông Đinh Hùng Cường là một Thiếu tá quận trưởng ở Gia Định, trẻ nhất trong các quận trưởng VNCH). Và bây giờ CĐVN tham dự ngày 4-7 đã thành truyền thống. Lễ hội ở Toronto, Montreal tưng bừng vẫn cứ như là đang ở VN. Hãy đi thăm “downtown” Toronto, Vancouver, Canada, cứ như là ở Sàigòn và Hồng Kông.

Kỳ thị chủng tộc ở Mỹ năm 2014 đã thành “vấn đề chính trị” và xa cách nghèo giàu, đen trắng, một xã hội, tỷ phú như Buffet đóng thuế còn ít hơn cô thư ký của ông! Vậy mà vẫn còn khuynh hướng “áp lực” nhất định dân có lợi tức trên 250,000 $US miễn đóng thuế. Vậy là thế nào? Nước Mỹ đang chuyển. Vợ chồng tỷ phú Bill Gates trở thành “thánh sống” của lòng nhân đạo. Bất công xã hội đang xói mòn xã hội Mỹ.

Đại hội đảng Cộng Hòa toàn quốc họp ở Maryland tuần qua đã hiện rất rõ sự thay đổi của một loại hình Tư bản cũ. Ông Jeff Bush, cựu Thống đốc Florida, con cụ Bush già, em ông Bush trẻ, địa vị uy tín lung lay. Nếu ông dựa vào “Tea Party” của đảng, ông ta sẽ lăn kềnh vào năm 2016, Jeff khó mà lên ngôi hoàng đế với cái bóng của ông Bush anh, năm cuối đã đưa nước Mỹ xuống vực sâu kinh tế, thất nghiệp ở Cali lên đến 17%! Bãi bỏ Obamacare là thế nào khi đã thành luật! Thời ông Bush, 53 triệu dân Mỹ không có bảo hiểm y tế là thế nào? Đại hội toàn quốc đảng Cộng Hòa tuần qua ở Maryland, tôi nghĩ rằng đang có “đấu đá”, phân liệt trong đảng, chắc là bà Hillary Clinton nếu ứng cử, đủ sức gạt Cộng Hòa qua một bên về các vấn đề xã hội và công bình xã hội.

Tư bản Mỹ đang đổi thay. Tôi nghĩ rằng đảng Cộng Hòa sẽ phải thay đổi tư duy về xã hội, chủng tộc và tư bản. Như một tiên liệu, tuần báo The Economist Luân Đôn mà tôi thường trích dẫn, số chủ đề về Tư bản ra ngày 17-2-2015 với tựa đề lớn “Các anh chàng lỗi thời” (không còn là anh hùng) của Tư bản, Economist in hình con trâu đồng, tiêu biểu Tư bản ở The Wall Street, New York, đang bị 5 chú chó săn lăn xả vào cắn, còn một chú chạy ra gác chân lên cột “tè”! Đây là một tiên liệu và chắc rằng, sẽ xảy ra! Một CT Boehner, hạ nghị viện, quá hung hăng, độc tôn, cao ngạo đã lỗi thời. Trong buổi lễ giã từ bộ tư pháp ngày 27-2 tại bộ tư pháp, bên cạnh TT Obama, ông Holder ca tụng nước Mỹ và nền tư pháp Mỹ là kỳ diệu (wonderful). Bà TT Liberia đến Mỹ, thăm tòa Bạch ốc, trước huyền ngọc Barack, bà nhiệt liệt ca tụng Mỹ đã cứu trận dịch Ebola ở Tây Phi và Liberia, bà tuyên dương nước Mỹ là tuyệt diệu! Nhưng chắc một Boehner thì không thể là “wonderful”! Ông chủ tịch vẫn cứ xùi bọt mép, đòi hủy diệt Obamacare có nghĩa là hủy diệt một đạo luật! Hoa Kỳ không phải là một CT Boehner! Chính một chủ tịch hạ nghị viện Mỹ Boehner đang thúc đẩy nước Mỹ phải thay đổi từ nền tảng cơ cấu Tư bản Mỹ đầy bất công và đã lỗi thời ngay trong xã hội Mỹ vốn khai phóng và nhân bản!

KHI TC CHUẨN BỊ CHIẾN TRANH

Khó có thể tránh đụng độ giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng ở Biển Đông. Đầu tuần này, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Bắc Kinh lại la lối om xòm, 90% diện tích Biển Đông thuộc chủ quyền TC, không nước nào có quyền can thiệp vào, ý nói Hoa Kỳ đã cho phi cơ thám thính “cực kỳ tối tân” và đã chụp hình được các đảo chiến lược của TC. Đảo Gạc Ma, chữ Thập là tiêu biểu nhất. Tấm bản đồ dọc mới nhất, in năm 2014, xin lập lại, biên giới duyên hải của TC xuống tận đảo James cách Mã Lai 13 km.

Mở lại The Economist, số chủ đề Military Rise, April 4th, 2012, thấy rõ một TC chuyển động mạnh, luôn luôn chuẩn bị chiến tranh mà từ các báo trên mạng đến tài liệu học tập của đảng đoàn, Hoa Kỳ vẫn là một đế quốc TC nhắc tới từ thời Mao Trạch Đông, không dẹp được hạm đội 7 của Mỹ ở Á Đông – TBD, hạm đội TC không thể tung hoành ngang dọc nổi! Báo Economist gọi là “Răng mới của con Rồng” (The Dragon’s new teeth). Trên một tấm biểu đồ so sánh Hoa Kỳ và TC kể từ năm 1999 dự phóng qua thế kỷ 21, TC sẽ tăng vọt, lấy con số 0 làm chuẩn, năm 2000, TC 0, Mỹ 03 năm 2010, TC nhảy vọt lên 02, năm 2020, TC sẽ vọt lên 06, năm 2030, hai bên sẽ gặp nhau, Mỹ 09, TC 09. Năm 2040, TC vượt Mỹ, lên đến 15, Mỹ chỉ hơn 12. Năm 2050, TC trở thành bá chủ thế giới, đạt đến 18, Hoa Kỳ đứng lại ở con số hơn 12.

Bắc Kinh liên tục phát triển bộ máy chiến tranh từng năm. Hải quân là hàng đầu. Tin tình báo Á Đông cho biết TC đang đóng một HKMH thứ 2, vượt xa HKMH Liêu Đông tức HKMH Kiev mua lại của Ukraine. Lợi điểm của TC là đời sống quân nhân chỉ bằng 30% quân đội Mỹ, 50% quân đội Ấn hay là NATO! (tách ra phần quân đội Mỹ và Canada về mức sống quá cao). Yếu điểm nhất của QĐ TC gọi là Giải phóng quân, là trên 60 năm qua chưa từng tác chiến ở bất cứ chiến trường nào, một quân đội “kiểng” trong thời bình, ngoại trừ trận biên giới Việt Hoa, 5 tỉnh thượng du VN từ 17-2-1979 đến 7-3-1979, Đặng Tiểu Bình gọi là “dạy cho VN một bài học”. Trái lại Bắc Kinh đã được học một bài học cay đắng, nếu không muốn nói là nhục ở thượng du VN trong 20 ngày. Theo GPQ và bộ QP-TC, quân TC chết 6416 người. Theo các hãng thông tấn AFP, Reuters và Đài Loan, TC chết 20,000 quân, 40,000 bị thương và bị bắt làm tù binh. Tài liệu đáng tin cậy, TC bỏ lại thượng du 60,000 xác chết trong rừng, núi, khe động. Từ cuộc bại trận năm 1979, TC chưa tham chiến bất cứ ở đâu. Vũ khí mọi loại thì mua của Nga hoặc chế tạo theo kiểu Nga hoặc gián điệp đánh cắp của Mỹ qua Đài Loan hay Pakistan.

quân đội Trung cộng

ĐẠI ĐẾ CHỦ TỊCH

Nhiều người VN ta đánh giá quá cao “TQ hiện đại” và CT Tập Cận Bình. Tạp chí Ngoại giao vol. 93, no. 6, Nov & Dec 2014, một bài biên khảo tham luận rất giá trị và phong phú về CT Tập Cận Bình của nữ giáo sư và học giả Elizabeth C. Economy hiện là Giám đốc sở Á châu học thuộc Hội đồng ngoại giao Mỹ (kể cả Canada) Asia Studies, Foreign Affairs đặt tựa đề là “Imperial President”. Một số dân Việt ta, nhất là ở hải ngoại, lầm tưởng Tập Cận Bình là nhà cải cách, theo chân Đặng Tiểu Bình, tiếp tục “tứ đại hóa TQ”, ưu tiên hiện đại hóa quân đội TC. Thưa không phải! Họ Tập là đệ tử của chủ nghĩa Đại Hán bành trướng Mao Trạch Đông. Họ Mao chỉ đội mũ Các Mác – Lê Nin, bản chất của ông ta là một Đại đế Tần Thủy Hoàng và Hán Vũ Đế (kẻ xua quân đánh chiếm nước Nam Việt năm 111 trước Công nguyên tức cách nay 2126 năm).

Với tư cách Tổng quân ủy trong tay như Đặng Tiểu Bình, Tập Cận Bình là Tổng tư lệnh tối cao toàn quân và các lực lượng nhân dân vũ trang, họ Tập hướng về thế giới mà tiên khởi là Biển Đông và ĐNA. Giáo sư Elizabeth khuyên chính phủ Hoa Kỳ hãy đề cao cảnh giác “Con Rồng TH dữ tợn” chỉ định ăn tươi nuốt sống trước hết là Biển Đông và ĐNA. Bà Elizabeth cho rằng: Without strong pivot, the US’s role as a regional power will be dismish, and Washington will be denied the benefits of deeper enagagement with many of the world’s most dynamic economies. The US should therefore back up the pivot with strong military in the Asia – Pacific to deter or counter Chinese agression”. Nghĩa là nếu Hoa Kỳ không xoay đỉnh điểm cho mạnh, vai trò của Hoa Kỳ với tư cách cường quốc trong vùng sẽ giảm sút. Và Hoa Thịnh Đốn sẽ bị từ chối lợi lộc trong cuộc dấn thân sâu hơn nữa với biết bao tiềm năng của các nền kinh tế năng động nhất thế giới. Do đó Hoa Kỳ phải yểm trợ đỉnh điểm trục xoay với sức mạnh quân sự trong vùng Á châu TBD để làm nản lòng hoặc chống lại cuộc xâm lược của TC. Giáo sư Elizabeth dùng từ “Chinese aggression” thật đúng bản chất của giới lãnh đạo TC từ thời Mao Trạch Đông đến Tập Cận Bình!

Trong cuộc xâm lược này, trước sau VN vẫn là trọng điểm. Bắc Kinh bám sát, bám chặt. Cuối năm 2014, số công nhân người Hoa ở Vũng Áng, Hà Tĩnh, nhà máy Formosa tăng lên 10,000. Khu đầu tư Trà Vinh tăng lên 2300 người! Hầu hết là trẻ, trung niên, ở các tỉnh miền Bắc và miền Tây TC, họ là quân nhân trừ bị lực lượng vũ trang hay GPQ, ai biết họ làm gì, tàng trữ những gì trong cộng đồng riêng của họ?

Dù không tới 30% dân Việt còn tơ tưởng đến TC, 70% hoan hô Mỹ trở lại VN, nhưng như thế đã là quá cao, 30% sẽ là những nội ứng của TC ở mọi ngành hoạt động. Bằng mọi cách, TC sẽ chặn đứng Mỹ ở VN. Nhưng bằng cách nào dân VN, từ trong lòng đảng và trong lòng xã hội VN, đang chống lại TC, vẫn là “tối hậu địch nhân xâm lược” của dân tộc VN. Cuộc thử thách rất gay go. Tiếc thay “vấn đề nhân quyền” với Mỹ chỉ là mục tiêu mong manh để giữ tinh thần Mỹ. Ta cần dân chủ tự do.

HÀ NHÂN VĂN
(1/3/2015)