Đố vui : Xuân Canh Tí - 2020 

                 ***

Phần Câu Hỏi :  

   - Câu số 1 : Tết Canh Tí ( 2020 ) đã tới, mục Đố Vui biết mần chi đây hè ! Bí quá, Lão Phan đành… chỉ dám đố các Cô, các Cậu dân Mỹ gốc Việt nhà ta từ 18 tuổi trở xuống, còn đang đi học…mấy Lớp Việt ngữ, nói tiếng Việt  phải có…thông dịch viên để dịch tiềng Việt ra…tiếng Việt thì bà con ta mới hiểu thôi. Không có chạy tứ tung đi hỏi các vị phụ huynh đâu đấy nghe !

1.-Ngày đầu năm âm lịch là ngày Lễ gì của dân tộc Việt Nam ?   

2.- Tháng 12 Âm lịch gọi là gì ?                                                            
3.- Tháng 01 Âm lịch gọi là gì ?                                                            
04 -Tết Nguyên Đán nhằm ngày nào của năm Âm Lịch  ?

05- Tên của bốn mùa trong năm là gì ?     

06- Trong năm, lá cây rụng nhiều vào mùa nào?                                           

07 - Mùa nào lạnh nhất trong năm?                                                    
08 - Mùa nào nóng nhất trong năm?   

09- Hoa mai thường trưng bày trong ngày Tết có màu gì ?                   
10 – Hạt dưa ngày Tết là hạt dưa gì ?                                     
11 - Bao lì xì màu gì?                                                             

12 - Bánh chưng làm bằng gạo chi ?                                        
13 - Câu “Cung chúc tân xuân ” có nghĩa là chi  ? 
14 - Ngày Tết thường có một đoàn múa biểu diễn gọi là chi ?             

15 -Tên 3 vị Thần tượng trưng cho sự giầu sang, hạnh phúc và sức khỏe, trong dịp Tết nguyên đán là gì ?                             
16 - Ruột trái dưa hấu màu chi ?                                              
17 -Bánh chưng hình gì và tượng trưng cho cái chi ?          
18 - Bánh dầy hình gì và tượng trưng cho cái chi ?                   

19 – Tại sao dân ta dùng bánh dầy và bánh chưng để cúng Tổ Tiên ?  

20- Tối 30 Tết, gia đình Việt Nam thường xum họp đầy đủ để chuẩn bị đón giao thừa. Vậy giao thừa là chi ? 

21-. Sống ở Hoa Kỳ, cộng đồng người Việt có tổ chức đón mừng Tết không ? Hình thức tổ chức, nói chung như
      thế nào? Hãy kể ra. sơ sơ cho bà con nghe với…
22-.Diễn hành và hội chợ Tết có ý nghĩa như thế nào ? Nói sơ qua xem sao !  - Thôi, mệt hết xí quách chưa nào ?

  - Câu số 2 : Nói đến Tết Nguyên Đán của dân Việt mình mà không nói vế cái vụ…” Mâm ngũ Quả “ thì coi như thiếu sót nặng nề, mà theo ngôn ngữ của dân ta ở quê nhà thì phải nói là…siêu nặng mới đúng.   Vậy bà con ta ai biết, ai rành…6 câu vọng cổ về cái dzụ “ Mâm ngũ quả “ thì nói sơ sơ cho bà con chúng tôi nghe với, nhất là các cô, các cậu sinh trưởng ở hải ngoại , lại càng mù tịt về những tập tục truyền thống của Tổ tiên, Ông bà chúng ta đối với ngày Tềt cổ truyền. Nói được chừng mô hay chừng đó, không ai bắt bẻ chi đâu mà ngán nghe bà con !          

 - Câu số 3 : 

      Đã định sì-tốp ở đây để…đi nhậu với mây ông bạn già , nhưng hệ thống….an ninh, tình báo thời đại siêu nguyên tử này báo động tùm lum cho hay rằng : bà con độc giả khắp nơi yêu cầu Lão Phan mần tiếp chút nữa kẻo không…bà con xuống đường biểu tình loạn cả lên bây giờ. Ớn quá, nên đành ráng đố tiếp, vẫn về chuyện ngày Tết, ngày Xuân, cho bà con vui vẻ cả…a…a …a…là…làng….( xuống câu vọng cổ đàng hoàng …) 

     A/- Em như cô gái hãy còn xuân, trong trắng oanh chưa lấm bụi trần. Xuân đến hoa mơ, hoa mận nở. Gái xuân giũ lụa trên sông Vân…   Là đoạn mở đầu của bài hát nào ? Tác giả bài hát là ai ?  

    B/-  Mênh mang thương nhớ trôi về đâu ? Xa em anh nhớ mùa trăng nào ? Đời phiêu lãng theo sóng giang hồ từ ngàn kiếp xưa, neo thuyền bến mơ. Đàn ơi lên khúc yêu rồi…. Là khoảng giữa của bài hát tên là chi ? Tác giả là nhạc sĩ nào ?    

   C/- Ngày thắm tươi bên đời xuân mới. Lòng đắm say bao nguồn vui sống . Xuân về với ngàn hoa tươi sáng. Ta muốn hái muôn ngàn đóa hồng…. Là mở đầu của bài hát tên là gì ? Tác giả là ai ? 

    - Câu số 4 :  Thường lệ, Lão Phan tui chỉ…chơi 3 Câu Đố thôi, nhưng bữa nay Tết con …Chuột, mà nói đến con  Chuột là… nó gần gũi với ta quá, dù cho …các Bà, các Cô lắm người trông thấy nó cũng hoảng hồn, la toáng lên…. Thế cho nên, Lão liều mình …chơi luôn Câu Đố thứ 4 ! Bà con …O.K.!!!

      Năm Con …Chuột, xin đố bà con cô bác, các Cô, các Cậu xài tiếng Việt khổ sở vô cùng, cũng đố luôn : Xin kể ra …chừng 5,7 từ ngữ, nhóm chữ ( idioms, expressions ) trong văn hóa dân gian ( popular culture ) nhà  mình, trong mỗi  từ ngữ, nhóm chữ đó đều có chữ Chuột đi trước, nghĩa là… Chuột gì ? Coi bộ…ngon ăn quá ! Thế thì ghi chú thêm tiếng…Mỹ vào cho để hiểu, dễ coi nghe !   Thôi ! Ngày Tết lu bu đủ chuyện mà còn giải được mấy câu đố này một cách ngon lành thì đáng…thưởng cho 1 trận nhậu chết bỏ, kiểu “ All youi can eat “ đấy nghe !

                                                    (  Coi phần trả lời ở …..  )

Phần trả lời Câu Đố : 

Câu số 1 : Mới nghe qua Câu Đố thì bọn cháu, cả con trai  lẫn con gái cứ thấy ngon lành quá, cứ tưởng dư sức…qua cầu một cách thoải mái vô tư, ai ngờ cũng phải đi…tra cứu tài liệu ( và có tí ti bấm điện thoại hỏi thêm các bậc đàn anh, đàn chị )  ghê gớm lắm mới có thể trả lời như ri : 

1/- Ngày đầu năm âm lịch là ngày lễ gì của dân tộc Việt Nam ?        - Là ngày Tết Nguyên Đán
2/- Tháng 12 Âm lịch gọi là gì ?  - Tháng 12 Âm Lịch gọi là tháng Chạp.                                                   
3/- Tháng 01 Âm lịch gọi là gì ? - Tháng 01 Âm lịch gọi là tháng Giêng.
4/- Tết Nguyên Đán nhằm ngày nào của năm Âm lịch ? - Nhằm ngày mồng một tháng giêng Âm lịch.

5/- Tên của bốn mùa trong năm là gì ?     - Là: Mùa Xuân, mùa Hạ, mùa Thu và mùa Đông

6/- Trong năm, lá cây rụng nhiều vào mùa nào?   - Lá rụng nhiều vào mùa Thu

7/- Mùa nào lạnh nhất trong năm ?  - Mùa Đông lạnh nhất trong năm
8/- Mùa nào nóng nhất trong năm ? - Mùa Hạ nóng nhất trong năm

9/- Hoa mai thường trưng bày trong ngày Tết có màu gì ? - Có màu vàng
10//- Hạt dưa ngày Tết là hạt dưa gì ? - Là hạt dưa hấu
11/- Bao lì xì màu gì ? - Bao lì xì màu đỏ

12/- Bánh chưng làm bằng gạo gì ? - Bánh chưng làm bằng gạo nếp

13/- Câu “Cung chúc tân xuân ” có nghĩa là gì ? - Có nghĩa là :  Chúc mừng năm mới !
14/- Ngày Tết thường có một đoàn múa biểu diễn gọi là gì ?   - Múa Lân

15/- Tên 3 vị Thần tượng trưng cho sự giầu sang, hạnh phúc và sức khỏe, trong dịp Tết nguyên đán là gì ?- Là 

       Phúc , Lộc , Thọ.                                             
16/- Ruột trái dưa hấu màu gì ? - Ruột trái dưa hấu màu đỏ
17/- Bánh chưng hình gì và tượng trưng cho cái gì ?  - Bánh chưng hình vuông và tượng trưng cho Đất
18/- Bánh dầy hình gì và tượng trưng cho cái gì ?            - Bánh dầy hình tròn và tượng trưng cho Trời

19/-Tại sao dân ta dùng bánh dầy và bánh chưng để cúng tổ tiên ?  - Để ví công lao Tổ Tiên to lớn như Trời và Đất.

20/- Tối 30 Tết, gia đình Việt Nam thường xum họp đông đủ để chuẩn bị đón giao thừa. Vậy giao thừa là gì ? 

     - Giao thừa là khoảng thời gian giao tiếp giữa năm mới và năm cũ…..

21-. Sống ở Hoa Kỳ, cộng đồng người Việt có tổ chức đón mừng Tết không ? Hình thức tổ chức chung chung như
      thế nào? Hãy kể ra cho bà con nghe với ! -  Hằng năm, vào dịp Tết Nguyên Đán, Cộng Đồng Việt Nam tại 

 nhiều nơi ở Hoa Kỳ, tùy theo địa phương và điều kiện, đều có tổ chức Hội chợ Tết và diễn hành ở những đại lộ

chính của thành phố..
22-.Diễn hành và hội chợ Tết có ý nghĩa như thế nào ?- Diễn hành và Hội chợ Tết là một truyền thống của người Việt sống tại nhiều nơi ở Hoa Kỳ. Điều đó có ý nghĩa  là đem lại niềm vui cho mọi người, giữ được bản sắc và văn hoá dân tộc của người Việt Nam đang sống nơi hải ngoại, nhất là trên đất nước Hoa Kỳ.

 Câu số 2 : Do điều kiện ở các khu vực sinh sống của người Việt có khác biệt nên có nhiều cách bày mâm ngũ quả khác nhau. Mâm ngũ quả của người miền Bắc thường gồm: chuối, bưởi, đào, hồng, quýt [7] hay chuối, ớt, bưởi, quất, lê. Có thể thay thế bằng cam, táo, lê, lê-ki-ma,... Chuối xanh cong lên ôm lấy bưởi mang ý nghĩa đùm bọc. Nói chung, người miền Bắc không có phong tục khắt khe về mâm ngũ quả và hầu như tất cả các loại quả đều có thể bày được, miễn là nhiều màu sắc.

   Mâm ngũ quả người miền Nam gồm mãng cầu Xiêm, dừa (hay dưa), đu đủ, xoài, sung, với ngụ ý "cầu sung (túc) vừa đủ xài". Đôi khi thêm trái dứa     ( người Nam gọi là "thơm") và thường là phải có một cặp dưa hấu để riêng bên cạnh. Khác với người Bắc là gia đình người miền Nam thường kiêng kỵ chưng trái có tên mang ý nghĩa xấu nên mâm trái cây của họ không có chuối (vì âm chuối đọc như "chúi nhủi", ngụ ý thất bại), cam ("quýt làm cam chịu"), lê ("lê lết"), táo (người Nam gọi là "bom"), lựu ("lựu đạn") và không có cả sầu riêng, dù người Nam bình thường rất thích ăn sầu riêng, và không chọn trái có vị đắng, cay.

   Các loại trái cây sau đây thường dùng để bày mâm ngũ quả hay mâm trái cây :

- Miền Bắc: - Lê - Lựu - Đào - Phật thủ - Táo: táo tây, táo ta, táo tàu - Hồng - Bưởi - Nải chuối - Na / Mãng cầu - Cam, Quýt

- Miền Nam : - Dưa hấu - Sung - Đu đủ - Xoài - Mãng cầu Xiêm - Thơm / Khóm (Dứa) - Dừa - Nho - Sa pô chê (Hồng xiêm)- Thanh long.

      Thôi nghe bà con ! Sơ sơ như rứa về mâm ngũ quả  coi bộ các cô, các cậu lớn lên ở hải ngoại coi bộ…ngất ngư con tầu đi rồi đó !

Câu số 3 : 

         A/- Em như cô gái hãy còn xuân, trong trắng oanh chưa lấm bụi trần. Xuân đến hoa mơ, hoa mận nở. Gái xuân giũ lụa trên sông Vân…   Là đoạn mở đầu của bài hát nào ? Tác giả bài hát là ai ? - Bài này coi hơi là lạ tí ti đây, không như mấy bài : Ly rượu mừng, Xuân đã về, Đồn vắng chiều xuân… thì mình cũng thuộc chút chút…À…nhớ ra rồi ! Đó là bài…Gái Xuân của Từ Vũ.

          B/- Mênh mang thương nhớ trôi về đâu ? Xa em anh nhớ mùa trăng nào ? Đời phiêu lãng theo sóng giang hồ từ ngàn kiếp xưa, neo thuyền bến mơ. Đàn ơi lên khúc yêu rồi…. Là khoảng giữa của bài hát tên là chi ? Tác giả là nhạc sĩ nào ?   Cũng hơi là lạ… Quay hỏi anh bạn ở gần coi có nhớ không . Đúng rồi ! – Đó là bài…Bến Đàn Xuân của  Ngọc Bích .

        C/- Ngày thắm tươi bên đời xuân mới. Lòng đắm say bao nguồn vui sống . Xuân về với ngàn hoa tươi sáng. Ta muốn hái muôn ngàn đóa hồng…. Là phần mở đầu của bài hát tên là gì ? Tác giả là ai ? – Nhớ mãi không ra, bí quá đành bấm phôn cầu cứu mấy tay ca sĩ…Karaoke… Thì ra: đó là bản… Xuân và Tuổi Trẻ,  Nhạc và lời : La Hối và Thế Lữ…

Câu số 4 : A/- Thường lệ, Lão Phan tui chỉ…chơi 3 Câu Đố thôi, nhưng bữa nay Tết con …Chuột, mà nói đến con  Chuột là… nó gần gũi với ta quá, dù cho …các Bà, các Cô lắm người trông thấy nó cũng hoảng hồn, la toáng lên…. Thế cho nên, Lão liều mình …chơi luôn Câu Đố thứ 4 ! Bà con …O.K.!!!

      Năm Con …Chuột, xin đố bà con cô bác, các Cô, các Cậu xài tiếng Việt khổ sở vô cùng, cũng đố luôn : Xin kể ra …chừng 5,7 từ ngữ, nhóm chữ ( idioms, expressions ) trong văn hóa dân gian ( popular culture ) nhà  mình, trong mỗi  từ ngữ, nhóm chữ đó đều có chữ Chuột đi trước, nghĩa là… Chuột gì ? Coi bộ…ngon ăn quá ! Thế thì ghi chú thêm tiếng…Mỹ vào cho để hiểu, dễ coi nghe !   Thôi ! Ngày Tết lu bu đủ chuyện mà còn giải được mấy câu đố này một cách ngon lành thì đáng…thưởng cho 1 trận nhậu chết bỏ, kiểu “ All youi can eat “ đấy nghe !

- Chuột : Rat, mouse.

- Chuột bạch : white mouse.

- Chuột chù : Shrew-mouse, murk rat.

- Chuột chùi :Mole.

- Chuột cống : Sewer- rat, brown  rat.

- Chuột đồng : Field- mouse, harvest mouse.

- Chuột hôi : Skunk. 

- Chuột nhà : Black rat.

- Chuột nhắt : House mouse.

- Chuột sóc : Dormouse, dormice ( số nhiều ).

   Thôi ! Chừng đó đủ xài rồi, kể thêm lại…quáng gà rồi kể luôn cả…chuột rút  ( cramp ) linh tinh vào đâm ra…hỏng bét !!!

        B.-  Món ăn được chế biến từ chuột đồng đã trở thành món đặc sản của nhiều du khách khi đến miền Tây của vùng sông nước, thịt chuột không chỉ là món ăn ngon lạ đối với nhiều du khách ở vùng miền núi mà nó còn là món khoái khẩu, đặc biệt đối với du khách nước ngoài. Dưới đây là 5 món ngon hàng đầu được chế biến từ chuột đồng đã níu chân nhiều du khách cùng nơi đây để thưởng thức những món đặc sản này.

1/- Chuột đồng luộc ép lá chanh

Chuột cống nhum (chuột đồng) là loài chuột to hơn rất nhiều loài chuột đồng khác,chuột hấp lá chanh là món khoái khẩu nhất của nhiều đấng mày râu để nhâm nhi vài ly rượu, không những thế nó còn là món ăn của nhiều du khách nước ngoài khi đến với miền đất Việt Nam, nhất là người dân vùng miền sông nước, với những nguyên liệu thịt chuột, lá chanh, muối tiêu, chanh, ớt, tỏi… 

2/- Chuột xào sả ớt

Chuột đồng làm sạch để ráo nước, ướp với sả ớt băm nhuyễn rồi thêm muối, bột ngọt, gia vị cho vừa ăn. Nước mắm phải thật ngon và thêm một chút đường cho vị dịu xuống. Để như thế khoảng mười phút cho gia vị ngấm vào thịt chuột, người ta mới đem chiên trên lửa riu riu và luôn tay đảo đều để miếng thịt chuột chín, vàng ruộm.

3/- Chuột đồng áp chảo

Chuột cống nhum là loại thích hợp nhất để làm món đặc sản chuột đồng áp chảo. Với các nguyên liệu thịt chuột, tỏi, ớt, muối, bột ngọt, mật ong. Ướp chuột khoảng 2 – 3 giờ cho thịt thấm gia vị, sau đó cho thịt chuột ra chảo và rán lên. Chúng ta sẽ có một món đặc sản được chế biến từ thịt chuột với hương vị mới lạ, đậm đà. 

4/- Chuột quay lu

Món chuột quay lu cũng là một trong những món ăn được chế biến từ thịt chuột và là món ăn đặc sản khiến nhiều du khách nước ngoài phải trầm trồ khen ngợi. Những con chuột được chọn là chuột thật béo cùng với cách làm khá đơn giản, chỉ cần làm sạch ruột, cắt móng, rồi tẩm ướp gia vị, sau đó đốt rơm hun khói, để trong khoảng 15 phút, sau đó lấy từng con cho vào lu, vừa quay vừa trở tay. Trong lúc quay liên tục thêm mỡ, thêm nước gia vị, khoảng một tiếng thì chuột chín. 

5/- Chuột đồng rang muối với các nguyên liệu (thịt chuột, muối). Sau khi làm sạch, chuột được chặt thành từng miếng nhỏ và đem ướp với hỗn hợp muối, chanh, ngũ vị hương, bột ngọt... cho thấm rồi rang chín với lửa lớn. Món ăn này không chỉ có hương thơm khó cưỡng, vị đậm đà mà thịt chuột còn dai, săn chắc, đảm bảo khi ăn xong sẽ không thể nào quên và đây cũng là một trong những món ăn đặc sản được chế biến từ chuột đồng.

                                              *

    Thôi, ta tạm ngưng ở đây và hẹn nhau trong nhiều dịp khác nữa để cùng nhau lo chuyện Tết nhất, kẻo không mấy…Chú, Bác, Cô Cậu  Chuột dám lôi chúng ta trước… ba Tòa quan Bé kiện cáo lung tung là mải nhậu rồi quên nhiều việc quan trọng làm cho ngày Tết, ngày Xuân kém vui đi ! Bà con Ô Kế ! Chúc nhau Năm Mới Con chuột 2020 mọi điều an lành, tốt đẹp, vạn sự như ý nghe !

Số 23 – Coi tí cho vui : Vài ảnh… đẹp lượm từ khắp nơi – 14 ảnh

   Ngạo nghễ hiên ngang trên đường

Thót cả tim với biển quảng cáo.

An toàn tuyệt đối trong lúc nấu ăn. 

Đem nỗi hận cả vào trong giấc ngủ.

Cô dâu chú rể vào đây là để chụp ảnh cưới chứ ?

     Trẻ con không có tội !

Không cần ra biển, ta vẫn lưới sóng được.

Thế này là khỏi lo  bị chụp trộm !

Bấm máy đi ! Mất bao công sức tạo dáng .

Quyết chí tu luyện thành tài !

         Cái hố này chắc là để….lánh nạn đây !

Anh chàng này chắc là…không ra chi !

 Thế là công sức đổ xuống cát hết rồi !

   Còi như thế mà không tránh đường là sao ?