Đoạn Đường Chiến Binh
Hai Hình Ảnh - Một Cuộc Đời
Đoàn trọng Hiếu
1. Chuyện của Dương
Hôm ấy, chỉ một ngày sau cái ngày tang thương của đất nước, toàn bộ sinh hoạt trong Tổng Y Viện Cộng Hoà nhốn nháo hẳn lên. Từng đoàn người hung bạo với AK trong tay tủa vào lùng sục đuổi xua các thương binh đang nằm điều trị. Nhiều tràng đạn AK vang lên từ những dãy nhà trong khu Tổng Y Viện
- Đm chúng mày có ra không không ông bắn chết hết bây giờ.
Nhiều thương binh vừa mới giải phẫu hôm qua hay vài ngày trước đó còn đang mê man trong phòng hồi sinh đã bị lật xuống khỏi giường:
- Đm, thằng này mày ngoan cố hả? Ông bắn bỏ mẹ bây giờ!
Toàn là giọng Bắc, giọng miền Bắc CS, nghe khô khốc như những tràng AK được chúng bắn lên trời để thị uy. Tiếng rên la vì đau đớn, tiếng ơi ới gọi nhau tìm sự giúp đỡ của những người đồng cảnh ngộ vang lên khắp nơi. Từng đoàn thương binh kẻ lê, người lết kéo nhau đi ra phía cổng trong nỗi hoang mang lo sợ tột cùng. Có người không chịu nổi đã chết ngay khi vừa bò ra tới gần cổng bệnh viện. Máu mủ bông băng loang lổ đầy trên mặt đường.
Vào nằm trong Cộng Hoà cũng đã mấy tháng nay, vết thương nơi cái chân phải bị cưa cũng còn đang mưng mủ và rỉ máu, Dương vội quơ lấy chiếc nạng rồi cùng nhiều anh em dìu nhau lết ra phía cổng. Phía sau là bọn bộ đội CS điên loạn như con thú say mồi hối thúc la hét.
Những mũi súng lạnh đến rợn người được chĩa vào lưng hối thúc những người bất hạnh, cũng như những viên đạn sẵn sàng ghim vào lưng ai đó nếu có hành động phản kháng. Khi ngang qua một khu điều trị, thấy một cái chân giả của ai, có vết thương hơi gống Dương, có lẽ vì quá sợ hãi bị rớt ra mà cũng không dám dừng lại để gắn vào. Dương quơ vội gắn vào chân mình rồi tiếp tục lê lết cà nhắc bước đi.
Ra đến cổng chính của Tổng Y Viện Cộng Hoà, một hình ảnh thật thương tâm đập vào mắt Dương. Hàng ngàn anh em thương binh nằm la liệt trên lề đường hoang mang không biết phải làm gì, đi đâu, về đâu trong tình trạng khốn khổ như thế này? Nhưng một hình ảnh cũng lại thật vô cùng cảm động và có lẽ là hình ảnh cảm động nhất trong suốt chiều dài của cuộc chiến tranh “Bảo Quốc An Dân”, những người dân chung quanh TYVCH là những người ở lại bên cạnh anh em vào giờ thứ 25. Họ phóng sang phía cổng dìu cõng những anh em không đi nổi, săn sóc băng bó lại vết thương cho những anh em đang chảy máu, uỷ lạo tinh thần qua những ly nước điếu thuốc, dốc những đồng tiền cuối cùng còn có được để anh em có chút lộ phí đón xe về quê.
Tôi không thể nào quên những tình cảm biểu lộ tình dân tộc nghĩ đồng bào trong khu vực này. Bọn Việt Cộng sẽ phải trả lời trước lịch sử về hành động dã man khi đuổi anh em thương binh VNCH ra khỏi các quân y viện sau ngày Miền Nam bị cưỡng chiếm.
Một cô gái dúi vội vào tay Dương một ít tiền,
- Anh cho em gởi ít tiền. Chúc anh về bình yên.
Chưa kịp có lời cám ơn thì cô đã chạy vù sang phía bên kia cổng. Dương đứng tần ngần ngó theo miệng lẩm bẩm lời cám ơn mà nước mắt trào ra. Đang đứng thẫn thờ thì một thanh niên tấp xe Honda vào hỏi,
- Anh về đâu để em chở anh về.
Thôi thì “thắng về nội, thối về ngoại”, ý nghĩ nơi đầu tiên mà chàng phải trở về đó là Chơn Thành nơi có người vợ chỉ vừa mới cưới được hơn một tháng thì chàng bị thương,
- Tôi về Chơn Thành - Bình Long, anh cho tôi ra ngã tư Bình Phước.
Leo lên xe nhờ có chiếc chân giả lượm được nên Dương ngồi cũng thăng bằng. Gia tài của chàng bây giờ chỉ còn có cặp nạng và thêm chiếc chân giả hơi ngắn không đúng kích cỡ, cộng với số tiền cô gái dúi cho cuộn tròn trong túi áo. Đến ngã tư Bình Phước chàng móc tiền ra đưa người thanh niên chạy Honda nhưng anh ta từ chối,
- Em tiếc không chở anh về Chơn Thành được vì quá xa. Thôi em phải về để chở anh em khác.
Nói xong anh ta quay ngoắt chiếc xe tống mạnh ga ngược về hướng Sài Gòn. Thì ra cuộn tiền là năm tờ giấy hai trăm, một ngàn đồng số tiền gần tương đương 1/10 tiền lương hạ sĩ của chàng. Đối vớ cô gái thì đây là số tiền khá lớn. Vậy mà cô ta dúi vào tay mình một cách thản nhiên như người ta cho một đứa bé một cục kẹo. Mà cô ta chẳng phải chỉ cho riêng mình chí, ít ra thì cũng thêm vài người nữa. Dương ngẩn ngơ không tìm được câu trả lời. Tại sao cô gái này lại tốt như vậy?
Đường xá thật vắng vẻ, thỉnh thoảng mới có một chiếc xe gắn máy đèo hai ba người hay chở đầy đồ đạc chạy về hướng Bình Dương. Có lẽ mấy ngày trước họ chạy giặc nay thấy cùng đường rồi nên lại quay về. Đến gần tối mới có một chiếc xe đò chở chật cứng người. Anh giơ tay ngoắc, người lơ xe vỗ vào thùng xe ra dấu để tài xế ngừng xe lại, kéo Dương lên đứng phía đàng sau rồi la lên cho tài xế chạy. Cú kéo quá mạnh làm Dương lạng quạng chút xíu nữa làm rớt cặp nạng. Một vài người ngồi sau thấy Dương thương tật tỏ ý muốn nhường ghế nhưng cũng không có chỗ để đứng dậy nên đành chịu.
Khi xe chạy qua Búng (Lái Thiêu), phố xá lạnh lùng buồn thảm lần lượt hiện ra trước mắt Dương. Vào đến Bình Dương thì trời đã tối hẳn, xe vào trong bến xe vắng lặng thả khách. Dương bước xuống xe ngơ ngác. Một vài người xe ôm chạy tới mời chào nhưng khi nghe anh muốn đi Chơn Thành họ đều từ chối vì đoạn đường trên 40 cây số chỉ mới khai thông được hơn nửa tháng. Một anh xe ôm hẹn Dương sáng sớm mai sẽ trở lại để chở anh đi. Mọi người đã tản mát ra về chỉ còn lại một mình trên bến xe, Dương lủi vào một góc tối tìm chỗ ngả lưng qua đêm. Anh mong được chợp mắt vài giờ sau cả một ngày vừa đau đớn vừa mỏi mệt, nhưng đôi mắt cứ mở thao láo nhìn vào khoảng trống đêm đen. Trong đêm đen dĩ vãng lại hiện về trước mắt Dương.
o O o
Ngày ấy, đang từ một thanh niên chuyên nghề bốc vác gạo ở dưới Miền Tây, nhân một chuyến theo xe chở gạo lên Sài Gòn khi xe chạy ngang một trạm tuyển mộ nhập ngũ nằm trên đường Hùng Vương, anh chợt nảy sinh ý định đăng lính. Anh kêu người tài xế ngừng xe và nhờ người bạn cùng bốc vác về nhắn với gia đình là anh tình nguyện vào lính và sẽ tin cho gia đình biết sau. Khi đó anh gần tròn 18 tuổi.
Anh lại được đưa về Sài Gòn và phân bổ về Liên Đoàn 3 Biệt Động Quân. Hai chiếc xe GMC chở gần 70 anh em tân binh về Trại Phan Hạnh, hậu cứ của LĐ3 BĐQ nằm tại Thanh Hóa, Hố Nai. Tại đây, anh được bổ sung về Tiểu Đoàn 52 BĐQ và nhận tờ giấy phép 7 ngày thăm gia đình.
Hết phép, anh cùng hơn hai mươi anh em được chở lên đơn vị hành quân, đang hành quân tại Suối Đá Tây Ninh. Sau đó, cùng vài anh em nữa anh được bổ sung cho ĐĐ4. Vài ngày sau tiểu đoàn nhảy vào Bình Long, anh tham dự trận đánh đầu tiên và cũng là trận đánh lớn nhất trong đời quân ngũ của mình. Hai thằng bạn cùng khóa là thằng Báu bị thương, thằng Sắc hy sinh vào những ngày giữa tháng tư. Sau gần ba tháng tử thủ và phản công, đại đội anh đã góp phần đập tan âm mưu bao vây đánh chiếm An Lộc, Bình Long.
Sau đó tiểu đoàn lại được bốc về giải tỏa Phước Tuy, Dầu Giây Hưng Lộc, Trảng Bom. Rồi trong trận giải toả Búng đụng với thằng D429 đặc công, thằng Long cùng khóa lại hy sinh, như vậy là 4 thằng cùng khóa về ĐĐ4/52 chỉ còn lại mình anh.
Ngày theo tiểu đoàn xuống Chơn Thành vào đầu năm 1974, anh gặp một người con gái tuy nhan sắc không sắc xảo mặn mà nhưng cũng dễ coi, chân quê thuỳ mỵ. Sau vài tháng đi lại làm quen rồi yêu nhau, giữa năm hai người làm đám cưới. Trong bữa tiệc mừng đông đủ họ hai bên, đàng trai gồm toàn những anh em cùng đơn vị.
Hương lửa đang nồng thì tháng 10 trong một trận đánh tại phía nam ấp Xóm Ruộng anh bị trúng đạn pháo cụt mất cẳng chân phải. Vì giao thông đường bộ không có nên vợ anh chỉ hai lần được tháp tùng trực thăng về căn cứ Long Bình, Biên Hoà để lên Tổng Y Viện Cộng Hòa thăm anh.
Rồi đầu tháng 4/75, anh đang nằm tại TYV Cộng Hòa thì Chơn Thành đánh lớn. Đơn vị di tản không biết ai còn ai mất? Người vợ yêu thương của anh không biết bây giờ nàng và gia đình ra sao? Nghĩ đến đây tự dưng anh chắp tay lên ngực thầm thì van xin “Lạy trời cho vợ con được bình an” mà nước mắt tuôn trào…
Sáng sớm hôm sau, y hẹn người lái xe ôm đến từ mờ sáng. Anh ta đảo quanh một vòng và thấy Dương đang gắn chiếc chân giả vào. Anh ta chạy xe lại và đưa cho Dương trái bắp luộc.
- Anh ăn đỡ rồi lên xe, phải anh là lính mình bị thương không?
Dương chỉ gật đầu vì miệng đang nhai bắp, cả ngày hôm qua cũng đã có cái gì vào bụng đâu nên ăn ngấu nghiến. Thấy vậy anh chàng ta nói luôn,
- Em chỉ xin anh cho em một trăm tiền xăng thôi, hai ngày trước khi “mấy ổng” vào thì anh em ở Bệnh Viện 3 Dã Chiến bị đuổi ra thật tội nghiệp. Lúc đó Sài Gòn chưa bị chiếm nên họ đâu có cho ai đi ra khỏi tỉnh, vì thế anh em phải lủi vào nhà dân xin tá túc. Nhưng lúc đó dân mình cũng sợ quá chỉ cho ăn và biếu chút tiền chứ có ai dám chứa ở trong nhà. Họ mà bắt được thì toi mạng, nhất là cái đám du kích ở miệt vườn bây giờ nó thò mặt ra cùng với đám cao bồi du đãng đeo băng đỏ thấy mà phát ớn. Thôi anh lên xe mình đi chừng giờ sau là đến à.
Xe chạy qua khỏi Lai Khê thì đường bắt đầu xấu loang lổ vì bom đạn, đó đây những lỗ mìn chống chiến xa của quân ta gài ngăn cản chiến xa của chúng tiến xuống đã được gỡ đi. Qua Rạch Bắp đến Bầu Bàng, xe chạy lạng qua lạng lại tránh những hố bom đạn, vì thế anh phải ôm chặt lưng anh “tài” cho khỏi té. Ngang qua chỗ anh bị thương, anh chỉ vào phía bên trái đường và nói,
- Chỗ này và ở sâu trong kia một chút là nơi tôi đã để lại khúc cẳng này. Qua cái cầu cạn này là vào Xóm Ruộng, lên tới ngã ba Chơn Thành anh quẹo phải chạy về hướng Đồng Xoài, đến Nha Bích là nhà vợ tôi. Lạy Trời cho vợ con được bình yên!
Nghe anh cầu xin anh chạy xe ôm lấy làm ngạc nhiên hỏi,
- Thế anh không có tin gì của vợ anh sao?
- Tôi bị thương, lần cuối nàng lên thăm tôi hôm tháng hai, rồi chiến sự nổ ra ác liệt tại Chơn Thành, tôi đâu có được tin tức gì. Lạy trời cho vợ con được bình yên!
- Tôi tin là chị được bình yên, vì tôi là người Công Giáo, tôi tin lời anh cầu xin sẽ được nhận lời.
Theo lời hướng dẫn của anh, xóm Nha Bích với gần ba chục nóc gia nay chỉ còn hơn mười cái. Kia rồi ngôi nhà của cha mẹ vợ anh vẫn còn đó, Ngôi nhà tranh vách đất nơi che nắng che mưa của ông bà cùng bốn người con trong đó vợ anh là lớn nhất vẫn còn kia. Khi xe vừa ngừng anh muốn tung cặp nạng rồi chạy túa vào, nhưng anh không chạy nổi vì cái chân giả không ăn khớp chân thấp chân cao làm anh đau buốt. Nghe tiếng xe ngừng trước cửa, vợ anh chạy ra nhận ra anh. Chị la lớn lên
- “Má ơi! Anh hai, chồng con, về rồi.” rồi ôm chầm lấy anh khóc thổn thức vì sung sướng, không nói được nên lời.
Vợ chồng ôm nhau mừng mừng tủi tủi. Anh chạy xe ôm thấy cặp vợ chồng đoàn tụ cũng sung sướng lây, anh chỉ nói một câu,
- Thấy chưa! Tôi nói đúng y chang mà! Anh chị trùng phùng hạnh phúc nhe! Thôi tôi dìa. Nói đoạn anh nổ máy xe rồi phóng nhanh ra đường.
Dương chưa kịp buông vợ ra thì anh ta đã mất hút, nghĩ mình hơi tệ, gặp lại vợ mừng quá quên cả trả tiền xe. Anh đâu biết rằng nhìn anh hạnh phúc quá nên người chạy xe ôm cũng muốn tặng anh một món quà cho ngày đoàn tụ.
Vài ngày sau, hai vợ chồng thu xếp mang nhau về quê nội. Nhưng rồi vì bên nội không có lấy một sào đất, mấy anh chị em trong nhà chỉ chuyên cày thuê cuốc mướn nên vài tháng sau lại kéo nhau về Chơn Thành. Mấy năm đầu anh cũng vào tận mãi bờ Sông Bé khai phá lấy hơn mẫu đất trồng trọt khoai mì đậu phụng đắp đỗi qua ngày. Sau này, người ta bắt đầu khai thác lại cao su nên hai vợ chồng xin làm phu cạo mủ cho đồn điền Minh Thạnh cho đến hôm nay.
Hai năm trước đây tình cờ một người bạn thương binh cho một cái địa chỉ của một tổ chức nhỏ yểm trợ thương phế binh, Dương gởi thư sang xin giúp đỡ. Không ngờ người phụ trách lại là người đại đội trưởng cũ của mình. Ông ta gọi điện thoại về thăm và vận động anh em ở đơn vị cũ, cũng như bạn bè của ông giúp cho được vài trăm. Tuy số tiền cũng chẳng lớn lắm nhưng tình cảm của ông cũng như những cấp chỉ huy cũ làm cho anh vô cùng cảm động. Ai cũng đã bước vào cái tuổi xế chiều nhưng vẫn còn nghĩ đến những thằng em bất hạnh hỏi làm sao không trân quý cho được. Mấy lần ông gọi điện thoại về thăm, lần nào anh cũng cầu mong ông có sức khoẻ để thầy trò còn có dịp gặp lại nhau.
Tháng 12 năm ngoái, anh được ông đại đội trưởng cũ báo cho biết số anh em LĐ3 BĐQ tử trận tại An Lộc sẽ được an táng lại. Dương cũng lo thu xếp để có được vài ngày lên Bình Long cùng vài người có lòng nhân hậu làm cái công việc này. Anh nâng niu từng lóng xương của anh em chùi rửa sạch sẽ rồi bọc lại bỏ vào quách đi chôn lại. Vừa làm vừa nghĩ đến thằng Sắc cùng một khóa Dục Mỹ. Mấy ngày trước anh có hỏi ông đại đội trưởng cũ là sao không có thằng Sắc ở đây. Ông cho biết nó được chuyển lên bệnh viện tiểu khu chắc là được chôn tập thể ở khu đằng sau bệnh viện rồi. Tội nghiệp ba nó là ông Sáu đã gần sáu mươi làm tuỳ phái ở Ty Xã Hội Biên Hoà, còn mẹ nó thì lại mù loà. Mấy anh em thuộc đại đội 4 được chính tay anh chùi rửa, trong đó có trung sĩ An là tiểu đội trưởng của anh.
Ít tháng sau, mấy anh em lại cùng rủ nhau đi đào bới gom góp được 44 hài cốt của anh em thuộc Sư Đoàn 18, và 6 anh em TĐ31 BĐQ. Chân thấp chân cao với đôi nạng gỗ, anh đã cùng anh em lên đỉnh Đồi Gió, vào khu Quản Lợi, hay lang thang trong những cánh rừng cao su đào bới tìm hài cốt anh em đã được chôn vùi vội vàng trong những ngày sôi động của Mùa Hè Đỏ Lửa 72. Đôi khi anh nghĩ anh em tử trận nhiều quá mà chỉ có mấy người thì làm sao mà làm hết nổi, nhưng không làm thì ai làm cho bây giờ, thôi thì làm được tới đâu hay đến đó.
Có một lần ông đại đội trưởng cũ điện thoại về cám ơn anh về việc làm này, anh đã nói với ông một câu từ tận đáy lòng anh,
- Tui nghĩ tui còn may mắn hơn nhiều anh em khác, nhất là những anh em đã tử trận này, nên nghỉ vài ngày cạo mủ để cùng mấy anh này đi đào bới cũng vui lắm, ông thầy ơi. Sang năm, nếu rảnh thì bọn này lại làm nữa.
2. Sự suy nghĩ,
”Anh em tử trận nhiều quá mà chỉ có mấy người thì làm sao mà làm hết nổi, nhưng không làm thì ai làm cho bây giờ …”, cũng như câu nói của Dương, “Tui còn may mắn hơn nhiều anh em khác.” làm tôi suy nghĩ nhiều. Một người thương phế binh tầm thường, sống lam lũ nghèo khổ, mà còn có tấm lòng với anh em đồng đội xưa kia. Còn tôi, một người may mắn hơn anh mọi mặt, vậy mà không có được cái suy nghĩ như anh. Mỗi lần nói chuyện khi anh gọi tôi là “ông thầy” khiến tôi xấu hổ. Tôi muốn nói với anh, “Trước kia, tao là ông thầy, còn bây giờ mày là thầy tao.” nhưng ngượng ngùng không nói được.
Nhân đây, tôi muốn gởi đến quý độc giả tình cảm của những người lính thủy chung nhân hậu, cho dù trong cảnh nghiệt ngã. Như, Trương văn Hùng bị cụt hai chân, sau 40 năm khi được tin bạn hy sinh cũng đã từ Huế lết vào Bình Định tìm cho bằng được thân nhân gia đình bạn báo tin.
Sunday, October --, 2012 --:-- PM
Trước đây tôi ở Đai Đội 3, TĐ52 BĐQ. Tình cờ đọc được tin của anh, tôi mới biết được Tr/U Nguyễn ngọc Tỉnh, đại đội trưởng cũ của tôi và bạn cùng đơn vị, tên Trần Hoài, đã hy sinh tại An Lộc, Bình Long. Tôi quá xúc động vì gần 50 năm tôi mới biết được số phận của người chỉ huy, và thằng bạn thân thương...
Hay của hai người bạn cùng đơn vị gặp lại nhau sau 40 năm, đặc biệt là của cháu Phúc, lên nhận hài cốt của cha rồi tình nguyện ở lại tham gia nhóm thiện nguyện trên. Anh còn giúp cho hai bạn đồng đội gặp lại nhau.
Friday, January 2-, 2012 --:-- AM
Cháu xin chào bác,
Hôm mùng 3 tết, cháu có chở bác Dương, đến thăm sức khoẻ bác Vinh. Bác ấy vẫn khoẻ và gửi lời thăm bác. Sau đó, cháu chở bác Dương đến thăm các bác khác...
Bác Dương đã ở lại với bác Tiên một đêm mà vẫn chưa hết dòng tâm sự.....
Cháu Phúc.
Tố chất nào đã tạo nên những người lính tuyệt vời như vậy? Phải chăng xuất phát từ lòng của người dân Miền Nam cộng với tinh thần “Biệt Động Quân một ngày là Biệt Động Quân trọn đời.” Tôi tin chắc là như vậy.
Tái bút: Đính kèm bài thơ xé ruột nát gan của Nguyễn Thanh Khiết người đã góp phần trong việc cải táng 61 Tử sĩ Biệt Động Quân
Một chân về chôn bạn
Tao một cẳng ôm mầy chôn lần nữa
giữa đất thù nơi mầy chết banh thây
An Lộc còn đây mà tao mất mầy
mất bè bạn cùng một thời xương máu
tây bắc Bình Long tụi mình hứng pháo
52 dàn ngang mình chận phía Đồng Long
cây cỏ tan hoang máu chảy ngập đồng
vừa đánh giặc vừa chuyền bi-đông rượu
mầy chết – chết khi trời vừa hửng sáng
gom xác mầy chỉ một nắm trong tay
mầy chết – không có lấy tấm thẻ bài
tao đứt ruột gói mầy bằng áo trận
rồi tao đi những Bình Ba Bình Giã
Long Khánh, Bình Tuy, từ xa tới gần
trở lại Chơn Thành tao bỏ một chân
và tàn lụn sau cái ngày tan trận
ba mươi chín năm, tao – thằng mạt vận
về đây chôn mầy – chôn mấy miếng xương
mầy nằm đó – chẳng ai ngó, ai thương
tội tình chi mà phải nhiều lần chết
tao cắn răng đưa mầy về với đất
chính chỗ mầy gác súng bỏ cuộc chơi
rót cho mầy rượu đế – một chung vơi
và nhắc mầy nhớ – tao còn ở lại
Tân Sơn Hòa chuyển
Bàn ra tán vào (0)
Hai Hình Ảnh - Một Cuộc Đời
Đoàn trọng Hiếu
1. Chuyện của Dương
Hôm ấy, chỉ một ngày sau cái ngày tang thương của đất nước, toàn bộ sinh hoạt trong Tổng Y Viện Cộng Hoà nhốn nháo hẳn lên. Từng đoàn người hung bạo với AK trong tay tủa vào lùng sục đuổi xua các thương binh đang nằm điều trị. Nhiều tràng đạn AK vang lên từ những dãy nhà trong khu Tổng Y Viện
- Đm chúng mày có ra không không ông bắn chết hết bây giờ.
Nhiều thương binh vừa mới giải phẫu hôm qua hay vài ngày trước đó còn đang mê man trong phòng hồi sinh đã bị lật xuống khỏi giường:
- Đm, thằng này mày ngoan cố hả? Ông bắn bỏ mẹ bây giờ!
Toàn là giọng Bắc, giọng miền Bắc CS, nghe khô khốc như những tràng AK được chúng bắn lên trời để thị uy. Tiếng rên la vì đau đớn, tiếng ơi ới gọi nhau tìm sự giúp đỡ của những người đồng cảnh ngộ vang lên khắp nơi. Từng đoàn thương binh kẻ lê, người lết kéo nhau đi ra phía cổng trong nỗi hoang mang lo sợ tột cùng. Có người không chịu nổi đã chết ngay khi vừa bò ra tới gần cổng bệnh viện. Máu mủ bông băng loang lổ đầy trên mặt đường.
Vào nằm trong Cộng Hoà cũng đã mấy tháng nay, vết thương nơi cái chân phải bị cưa cũng còn đang mưng mủ và rỉ máu, Dương vội quơ lấy chiếc nạng rồi cùng nhiều anh em dìu nhau lết ra phía cổng. Phía sau là bọn bộ đội CS điên loạn như con thú say mồi hối thúc la hét.
Những mũi súng lạnh đến rợn người được chĩa vào lưng hối thúc những người bất hạnh, cũng như những viên đạn sẵn sàng ghim vào lưng ai đó nếu có hành động phản kháng. Khi ngang qua một khu điều trị, thấy một cái chân giả của ai, có vết thương hơi gống Dương, có lẽ vì quá sợ hãi bị rớt ra mà cũng không dám dừng lại để gắn vào. Dương quơ vội gắn vào chân mình rồi tiếp tục lê lết cà nhắc bước đi.
Ra đến cổng chính của Tổng Y Viện Cộng Hoà, một hình ảnh thật thương tâm đập vào mắt Dương. Hàng ngàn anh em thương binh nằm la liệt trên lề đường hoang mang không biết phải làm gì, đi đâu, về đâu trong tình trạng khốn khổ như thế này? Nhưng một hình ảnh cũng lại thật vô cùng cảm động và có lẽ là hình ảnh cảm động nhất trong suốt chiều dài của cuộc chiến tranh “Bảo Quốc An Dân”, những người dân chung quanh TYVCH là những người ở lại bên cạnh anh em vào giờ thứ 25. Họ phóng sang phía cổng dìu cõng những anh em không đi nổi, săn sóc băng bó lại vết thương cho những anh em đang chảy máu, uỷ lạo tinh thần qua những ly nước điếu thuốc, dốc những đồng tiền cuối cùng còn có được để anh em có chút lộ phí đón xe về quê.
Tôi không thể nào quên những tình cảm biểu lộ tình dân tộc nghĩ đồng bào trong khu vực này. Bọn Việt Cộng sẽ phải trả lời trước lịch sử về hành động dã man khi đuổi anh em thương binh VNCH ra khỏi các quân y viện sau ngày Miền Nam bị cưỡng chiếm.
Một cô gái dúi vội vào tay Dương một ít tiền,
- Anh cho em gởi ít tiền. Chúc anh về bình yên.
Chưa kịp có lời cám ơn thì cô đã chạy vù sang phía bên kia cổng. Dương đứng tần ngần ngó theo miệng lẩm bẩm lời cám ơn mà nước mắt trào ra. Đang đứng thẫn thờ thì một thanh niên tấp xe Honda vào hỏi,
- Anh về đâu để em chở anh về.
Thôi thì “thắng về nội, thối về ngoại”, ý nghĩ nơi đầu tiên mà chàng phải trở về đó là Chơn Thành nơi có người vợ chỉ vừa mới cưới được hơn một tháng thì chàng bị thương,
- Tôi về Chơn Thành - Bình Long, anh cho tôi ra ngã tư Bình Phước.
Leo lên xe nhờ có chiếc chân giả lượm được nên Dương ngồi cũng thăng bằng. Gia tài của chàng bây giờ chỉ còn có cặp nạng và thêm chiếc chân giả hơi ngắn không đúng kích cỡ, cộng với số tiền cô gái dúi cho cuộn tròn trong túi áo. Đến ngã tư Bình Phước chàng móc tiền ra đưa người thanh niên chạy Honda nhưng anh ta từ chối,
- Em tiếc không chở anh về Chơn Thành được vì quá xa. Thôi em phải về để chở anh em khác.
Nói xong anh ta quay ngoắt chiếc xe tống mạnh ga ngược về hướng Sài Gòn. Thì ra cuộn tiền là năm tờ giấy hai trăm, một ngàn đồng số tiền gần tương đương 1/10 tiền lương hạ sĩ của chàng. Đối vớ cô gái thì đây là số tiền khá lớn. Vậy mà cô ta dúi vào tay mình một cách thản nhiên như người ta cho một đứa bé một cục kẹo. Mà cô ta chẳng phải chỉ cho riêng mình chí, ít ra thì cũng thêm vài người nữa. Dương ngẩn ngơ không tìm được câu trả lời. Tại sao cô gái này lại tốt như vậy?
Đường xá thật vắng vẻ, thỉnh thoảng mới có một chiếc xe gắn máy đèo hai ba người hay chở đầy đồ đạc chạy về hướng Bình Dương. Có lẽ mấy ngày trước họ chạy giặc nay thấy cùng đường rồi nên lại quay về. Đến gần tối mới có một chiếc xe đò chở chật cứng người. Anh giơ tay ngoắc, người lơ xe vỗ vào thùng xe ra dấu để tài xế ngừng xe lại, kéo Dương lên đứng phía đàng sau rồi la lên cho tài xế chạy. Cú kéo quá mạnh làm Dương lạng quạng chút xíu nữa làm rớt cặp nạng. Một vài người ngồi sau thấy Dương thương tật tỏ ý muốn nhường ghế nhưng cũng không có chỗ để đứng dậy nên đành chịu.
Khi xe chạy qua Búng (Lái Thiêu), phố xá lạnh lùng buồn thảm lần lượt hiện ra trước mắt Dương. Vào đến Bình Dương thì trời đã tối hẳn, xe vào trong bến xe vắng lặng thả khách. Dương bước xuống xe ngơ ngác. Một vài người xe ôm chạy tới mời chào nhưng khi nghe anh muốn đi Chơn Thành họ đều từ chối vì đoạn đường trên 40 cây số chỉ mới khai thông được hơn nửa tháng. Một anh xe ôm hẹn Dương sáng sớm mai sẽ trở lại để chở anh đi. Mọi người đã tản mát ra về chỉ còn lại một mình trên bến xe, Dương lủi vào một góc tối tìm chỗ ngả lưng qua đêm. Anh mong được chợp mắt vài giờ sau cả một ngày vừa đau đớn vừa mỏi mệt, nhưng đôi mắt cứ mở thao láo nhìn vào khoảng trống đêm đen. Trong đêm đen dĩ vãng lại hiện về trước mắt Dương.
o O o
Ngày ấy, đang từ một thanh niên chuyên nghề bốc vác gạo ở dưới Miền Tây, nhân một chuyến theo xe chở gạo lên Sài Gòn khi xe chạy ngang một trạm tuyển mộ nhập ngũ nằm trên đường Hùng Vương, anh chợt nảy sinh ý định đăng lính. Anh kêu người tài xế ngừng xe và nhờ người bạn cùng bốc vác về nhắn với gia đình là anh tình nguyện vào lính và sẽ tin cho gia đình biết sau. Khi đó anh gần tròn 18 tuổi.
Anh lại được đưa về Sài Gòn và phân bổ về Liên Đoàn 3 Biệt Động Quân. Hai chiếc xe GMC chở gần 70 anh em tân binh về Trại Phan Hạnh, hậu cứ của LĐ3 BĐQ nằm tại Thanh Hóa, Hố Nai. Tại đây, anh được bổ sung về Tiểu Đoàn 52 BĐQ và nhận tờ giấy phép 7 ngày thăm gia đình.
Hết phép, anh cùng hơn hai mươi anh em được chở lên đơn vị hành quân, đang hành quân tại Suối Đá Tây Ninh. Sau đó, cùng vài anh em nữa anh được bổ sung cho ĐĐ4. Vài ngày sau tiểu đoàn nhảy vào Bình Long, anh tham dự trận đánh đầu tiên và cũng là trận đánh lớn nhất trong đời quân ngũ của mình. Hai thằng bạn cùng khóa là thằng Báu bị thương, thằng Sắc hy sinh vào những ngày giữa tháng tư. Sau gần ba tháng tử thủ và phản công, đại đội anh đã góp phần đập tan âm mưu bao vây đánh chiếm An Lộc, Bình Long.
Sau đó tiểu đoàn lại được bốc về giải tỏa Phước Tuy, Dầu Giây Hưng Lộc, Trảng Bom. Rồi trong trận giải toả Búng đụng với thằng D429 đặc công, thằng Long cùng khóa lại hy sinh, như vậy là 4 thằng cùng khóa về ĐĐ4/52 chỉ còn lại mình anh.
Ngày theo tiểu đoàn xuống Chơn Thành vào đầu năm 1974, anh gặp một người con gái tuy nhan sắc không sắc xảo mặn mà nhưng cũng dễ coi, chân quê thuỳ mỵ. Sau vài tháng đi lại làm quen rồi yêu nhau, giữa năm hai người làm đám cưới. Trong bữa tiệc mừng đông đủ họ hai bên, đàng trai gồm toàn những anh em cùng đơn vị.
Hương lửa đang nồng thì tháng 10 trong một trận đánh tại phía nam ấp Xóm Ruộng anh bị trúng đạn pháo cụt mất cẳng chân phải. Vì giao thông đường bộ không có nên vợ anh chỉ hai lần được tháp tùng trực thăng về căn cứ Long Bình, Biên Hoà để lên Tổng Y Viện Cộng Hòa thăm anh.
Rồi đầu tháng 4/75, anh đang nằm tại TYV Cộng Hòa thì Chơn Thành đánh lớn. Đơn vị di tản không biết ai còn ai mất? Người vợ yêu thương của anh không biết bây giờ nàng và gia đình ra sao? Nghĩ đến đây tự dưng anh chắp tay lên ngực thầm thì van xin “Lạy trời cho vợ con được bình an” mà nước mắt tuôn trào…
Sáng sớm hôm sau, y hẹn người lái xe ôm đến từ mờ sáng. Anh ta đảo quanh một vòng và thấy Dương đang gắn chiếc chân giả vào. Anh ta chạy xe lại và đưa cho Dương trái bắp luộc.
- Anh ăn đỡ rồi lên xe, phải anh là lính mình bị thương không?
Dương chỉ gật đầu vì miệng đang nhai bắp, cả ngày hôm qua cũng đã có cái gì vào bụng đâu nên ăn ngấu nghiến. Thấy vậy anh chàng ta nói luôn,
- Em chỉ xin anh cho em một trăm tiền xăng thôi, hai ngày trước khi “mấy ổng” vào thì anh em ở Bệnh Viện 3 Dã Chiến bị đuổi ra thật tội nghiệp. Lúc đó Sài Gòn chưa bị chiếm nên họ đâu có cho ai đi ra khỏi tỉnh, vì thế anh em phải lủi vào nhà dân xin tá túc. Nhưng lúc đó dân mình cũng sợ quá chỉ cho ăn và biếu chút tiền chứ có ai dám chứa ở trong nhà. Họ mà bắt được thì toi mạng, nhất là cái đám du kích ở miệt vườn bây giờ nó thò mặt ra cùng với đám cao bồi du đãng đeo băng đỏ thấy mà phát ớn. Thôi anh lên xe mình đi chừng giờ sau là đến à.
Xe chạy qua khỏi Lai Khê thì đường bắt đầu xấu loang lổ vì bom đạn, đó đây những lỗ mìn chống chiến xa của quân ta gài ngăn cản chiến xa của chúng tiến xuống đã được gỡ đi. Qua Rạch Bắp đến Bầu Bàng, xe chạy lạng qua lạng lại tránh những hố bom đạn, vì thế anh phải ôm chặt lưng anh “tài” cho khỏi té. Ngang qua chỗ anh bị thương, anh chỉ vào phía bên trái đường và nói,
- Chỗ này và ở sâu trong kia một chút là nơi tôi đã để lại khúc cẳng này. Qua cái cầu cạn này là vào Xóm Ruộng, lên tới ngã ba Chơn Thành anh quẹo phải chạy về hướng Đồng Xoài, đến Nha Bích là nhà vợ tôi. Lạy Trời cho vợ con được bình yên!
Nghe anh cầu xin anh chạy xe ôm lấy làm ngạc nhiên hỏi,
- Thế anh không có tin gì của vợ anh sao?
- Tôi bị thương, lần cuối nàng lên thăm tôi hôm tháng hai, rồi chiến sự nổ ra ác liệt tại Chơn Thành, tôi đâu có được tin tức gì. Lạy trời cho vợ con được bình yên!
- Tôi tin là chị được bình yên, vì tôi là người Công Giáo, tôi tin lời anh cầu xin sẽ được nhận lời.
Theo lời hướng dẫn của anh, xóm Nha Bích với gần ba chục nóc gia nay chỉ còn hơn mười cái. Kia rồi ngôi nhà của cha mẹ vợ anh vẫn còn đó, Ngôi nhà tranh vách đất nơi che nắng che mưa của ông bà cùng bốn người con trong đó vợ anh là lớn nhất vẫn còn kia. Khi xe vừa ngừng anh muốn tung cặp nạng rồi chạy túa vào, nhưng anh không chạy nổi vì cái chân giả không ăn khớp chân thấp chân cao làm anh đau buốt. Nghe tiếng xe ngừng trước cửa, vợ anh chạy ra nhận ra anh. Chị la lớn lên
- “Má ơi! Anh hai, chồng con, về rồi.” rồi ôm chầm lấy anh khóc thổn thức vì sung sướng, không nói được nên lời.
Vợ chồng ôm nhau mừng mừng tủi tủi. Anh chạy xe ôm thấy cặp vợ chồng đoàn tụ cũng sung sướng lây, anh chỉ nói một câu,
- Thấy chưa! Tôi nói đúng y chang mà! Anh chị trùng phùng hạnh phúc nhe! Thôi tôi dìa. Nói đoạn anh nổ máy xe rồi phóng nhanh ra đường.
Dương chưa kịp buông vợ ra thì anh ta đã mất hút, nghĩ mình hơi tệ, gặp lại vợ mừng quá quên cả trả tiền xe. Anh đâu biết rằng nhìn anh hạnh phúc quá nên người chạy xe ôm cũng muốn tặng anh một món quà cho ngày đoàn tụ.
Vài ngày sau, hai vợ chồng thu xếp mang nhau về quê nội. Nhưng rồi vì bên nội không có lấy một sào đất, mấy anh chị em trong nhà chỉ chuyên cày thuê cuốc mướn nên vài tháng sau lại kéo nhau về Chơn Thành. Mấy năm đầu anh cũng vào tận mãi bờ Sông Bé khai phá lấy hơn mẫu đất trồng trọt khoai mì đậu phụng đắp đỗi qua ngày. Sau này, người ta bắt đầu khai thác lại cao su nên hai vợ chồng xin làm phu cạo mủ cho đồn điền Minh Thạnh cho đến hôm nay.
Hai năm trước đây tình cờ một người bạn thương binh cho một cái địa chỉ của một tổ chức nhỏ yểm trợ thương phế binh, Dương gởi thư sang xin giúp đỡ. Không ngờ người phụ trách lại là người đại đội trưởng cũ của mình. Ông ta gọi điện thoại về thăm và vận động anh em ở đơn vị cũ, cũng như bạn bè của ông giúp cho được vài trăm. Tuy số tiền cũng chẳng lớn lắm nhưng tình cảm của ông cũng như những cấp chỉ huy cũ làm cho anh vô cùng cảm động. Ai cũng đã bước vào cái tuổi xế chiều nhưng vẫn còn nghĩ đến những thằng em bất hạnh hỏi làm sao không trân quý cho được. Mấy lần ông gọi điện thoại về thăm, lần nào anh cũng cầu mong ông có sức khoẻ để thầy trò còn có dịp gặp lại nhau.
Tháng 12 năm ngoái, anh được ông đại đội trưởng cũ báo cho biết số anh em LĐ3 BĐQ tử trận tại An Lộc sẽ được an táng lại. Dương cũng lo thu xếp để có được vài ngày lên Bình Long cùng vài người có lòng nhân hậu làm cái công việc này. Anh nâng niu từng lóng xương của anh em chùi rửa sạch sẽ rồi bọc lại bỏ vào quách đi chôn lại. Vừa làm vừa nghĩ đến thằng Sắc cùng một khóa Dục Mỹ. Mấy ngày trước anh có hỏi ông đại đội trưởng cũ là sao không có thằng Sắc ở đây. Ông cho biết nó được chuyển lên bệnh viện tiểu khu chắc là được chôn tập thể ở khu đằng sau bệnh viện rồi. Tội nghiệp ba nó là ông Sáu đã gần sáu mươi làm tuỳ phái ở Ty Xã Hội Biên Hoà, còn mẹ nó thì lại mù loà. Mấy anh em thuộc đại đội 4 được chính tay anh chùi rửa, trong đó có trung sĩ An là tiểu đội trưởng của anh.
Ít tháng sau, mấy anh em lại cùng rủ nhau đi đào bới gom góp được 44 hài cốt của anh em thuộc Sư Đoàn 18, và 6 anh em TĐ31 BĐQ. Chân thấp chân cao với đôi nạng gỗ, anh đã cùng anh em lên đỉnh Đồi Gió, vào khu Quản Lợi, hay lang thang trong những cánh rừng cao su đào bới tìm hài cốt anh em đã được chôn vùi vội vàng trong những ngày sôi động của Mùa Hè Đỏ Lửa 72. Đôi khi anh nghĩ anh em tử trận nhiều quá mà chỉ có mấy người thì làm sao mà làm hết nổi, nhưng không làm thì ai làm cho bây giờ, thôi thì làm được tới đâu hay đến đó.
Có một lần ông đại đội trưởng cũ điện thoại về cám ơn anh về việc làm này, anh đã nói với ông một câu từ tận đáy lòng anh,
- Tui nghĩ tui còn may mắn hơn nhiều anh em khác, nhất là những anh em đã tử trận này, nên nghỉ vài ngày cạo mủ để cùng mấy anh này đi đào bới cũng vui lắm, ông thầy ơi. Sang năm, nếu rảnh thì bọn này lại làm nữa.
2. Sự suy nghĩ,
”Anh em tử trận nhiều quá mà chỉ có mấy người thì làm sao mà làm hết nổi, nhưng không làm thì ai làm cho bây giờ …”, cũng như câu nói của Dương, “Tui còn may mắn hơn nhiều anh em khác.” làm tôi suy nghĩ nhiều. Một người thương phế binh tầm thường, sống lam lũ nghèo khổ, mà còn có tấm lòng với anh em đồng đội xưa kia. Còn tôi, một người may mắn hơn anh mọi mặt, vậy mà không có được cái suy nghĩ như anh. Mỗi lần nói chuyện khi anh gọi tôi là “ông thầy” khiến tôi xấu hổ. Tôi muốn nói với anh, “Trước kia, tao là ông thầy, còn bây giờ mày là thầy tao.” nhưng ngượng ngùng không nói được.
Nhân đây, tôi muốn gởi đến quý độc giả tình cảm của những người lính thủy chung nhân hậu, cho dù trong cảnh nghiệt ngã. Như, Trương văn Hùng bị cụt hai chân, sau 40 năm khi được tin bạn hy sinh cũng đã từ Huế lết vào Bình Định tìm cho bằng được thân nhân gia đình bạn báo tin.
Sunday, October --, 2012 --:-- PM
Trước đây tôi ở Đai Đội 3, TĐ52 BĐQ. Tình cờ đọc được tin của anh, tôi mới biết được Tr/U Nguyễn ngọc Tỉnh, đại đội trưởng cũ của tôi và bạn cùng đơn vị, tên Trần Hoài, đã hy sinh tại An Lộc, Bình Long. Tôi quá xúc động vì gần 50 năm tôi mới biết được số phận của người chỉ huy, và thằng bạn thân thương...
Hay của hai người bạn cùng đơn vị gặp lại nhau sau 40 năm, đặc biệt là của cháu Phúc, lên nhận hài cốt của cha rồi tình nguyện ở lại tham gia nhóm thiện nguyện trên. Anh còn giúp cho hai bạn đồng đội gặp lại nhau.
Friday, January 2-, 2012 --:-- AM
Cháu xin chào bác,
Hôm mùng 3 tết, cháu có chở bác Dương, đến thăm sức khoẻ bác Vinh. Bác ấy vẫn khoẻ và gửi lời thăm bác. Sau đó, cháu chở bác Dương đến thăm các bác khác...
Bác Dương đã ở lại với bác Tiên một đêm mà vẫn chưa hết dòng tâm sự.....
Cháu Phúc.
Tố chất nào đã tạo nên những người lính tuyệt vời như vậy? Phải chăng xuất phát từ lòng của người dân Miền Nam cộng với tinh thần “Biệt Động Quân một ngày là Biệt Động Quân trọn đời.” Tôi tin chắc là như vậy.
Tái bút: Đính kèm bài thơ xé ruột nát gan của Nguyễn Thanh Khiết người đã góp phần trong việc cải táng 61 Tử sĩ Biệt Động Quân
Một chân về chôn bạn
Tao một cẳng ôm mầy chôn lần nữa
giữa đất thù nơi mầy chết banh thây
An Lộc còn đây mà tao mất mầy
mất bè bạn cùng một thời xương máu
tây bắc Bình Long tụi mình hứng pháo
52 dàn ngang mình chận phía Đồng Long
cây cỏ tan hoang máu chảy ngập đồng
vừa đánh giặc vừa chuyền bi-đông rượu
mầy chết – chết khi trời vừa hửng sáng
gom xác mầy chỉ một nắm trong tay
mầy chết – không có lấy tấm thẻ bài
tao đứt ruột gói mầy bằng áo trận
rồi tao đi những Bình Ba Bình Giã
Long Khánh, Bình Tuy, từ xa tới gần
trở lại Chơn Thành tao bỏ một chân
và tàn lụn sau cái ngày tan trận
ba mươi chín năm, tao – thằng mạt vận
về đây chôn mầy – chôn mấy miếng xương
mầy nằm đó – chẳng ai ngó, ai thương
tội tình chi mà phải nhiều lần chết
tao cắn răng đưa mầy về với đất
chính chỗ mầy gác súng bỏ cuộc chơi
rót cho mầy rượu đế – một chung vơi
và nhắc mầy nhớ – tao còn ở lại
Tân Sơn Hòa chuyển