MẦU SẮC TẾT   -   CAO MỴ NHÂN 

Gần Tết nguyên đán, tôi lại nhớ cái thời gian khá dài, để chuẩn bị cho một cái Tết âm lịch, mà chỉ nghe thôi, hoặc đã nhìn thấy, người nước nào cũng ...sợ dân VN luôn . 
Trước ngày ngưng bắn đầu năm 1973, những người cố vấn Mỹ  giúp QL/VNCH, còn nhìn thấy cái Tết sau cùng ở miền đìa đầu giới tuyến của ...tôi.
Ông Trung tá Mỹ kia nói với đại tá Tham Mưu Trưởng QĐI/QKI là : " người VN lo cho cái Tết nhiều quá, cả người sống lẫn người chết lâu rồi..." 
Đại tá Hoàng Mạnh Đáng cười rất...hãnh diện, vị tham mưu trưởng hỏi tôi: " cô Mỵ Nhân có hiểu nó nói gì không ? " Nó là ông cố vấn Mỹ đó. 
Tôi lắc đầu:" Thưa đại tá, ông ấy nói vậy là thế nào ạ ". Đại tá Hoàng Mạnh Đáng gốc pháo binh, trước khi về giữ chức Tham Mưu Trưởng QĐI/ QKI, ông là Tuỳ viên Quân Lực VNCH ở Philippin, cấp Trung tá , nói tiếng Mỹ ngọt như mía lùi. ..
Ông bảo : " Nó, cố vấn Mỹ nêu trên, nói dân ta chuẩn bị Tết kỹ quá, sắm thức ăn cho người đang sống, là mình đây này, và đồ cúng cho người đã chết, là ông bà ngày Tết đó, vậy chứ nhà cô mua sắm được gì rồi ? " . 
Tôi lắc đầu: " Công tác tối mặt, tối mày như thế này , em chẳng làm được gì cả ...Đợi giáp Tết, hay chiều 30 ra chợ Hàn, còn gì mua nấy cho rẻ Đại tá ạ. 
Cô cứ việc thoải mái giờ giấc, rảnh giờ nào thì sắm Tết dần đi, đợi tới 30 còn gì nữa . 
Đại tá Tham Mưu Trưởng QĐI/QKI  quay qua tiếp chuyện Trung tá cố vấn Mỹ . 
Tôi " trình tấu " công tác xong, quày quả xuống phòng làm việc ...tôi ngồi thừ ra, đúng là làm việc cứ rằm rặp, chả được nghỉ ngơi...để lo chuyện nhà gì cả . 
Mới đó mà đã 43 năm trôi qua, đại tá Tham Mưu Trưởng miền . ..tôi, đã mãn phần ít năm nay rồi . 
Hôm nay tôi lại nhớ về xa hơn nữa, phải trên 60 năm , những cái Tết thủa ấu thơ, thủa thiếu niên trên những phần đất thật xa xôi, ở ngoài Bắc . 
Ngoài những thức ăn nếu có được , thì phải có, cho 3 ngày Tết ...kinh điển như là: bánh chưng, thịt mỡ, dưa hành, cá trắm ( lớn hơn cá chép ) kho giềng, thịt đông , giò thủ , xôi gấc, chè kho có quả tò o . ..tuỳ theo tiền bạc mỗi nhà ...
Lại phải có con gà luộc cúng đón đưa ông bà, để coi may rủi qua hình thể đôi chân  gà co ruỗi thế nào . 
Rồi trên nhà thờ thì mâm cúng bên hoa, quả tươi thơm , dưới bếp đầy quang treo các nồi cá thịt, ván đậy bánh chưng giò chả nấu lấy ...đặc biệt là mẹt rau, củ, quả ...
Chắc quý vị ngạc nhiên lắm, đó là chuyện lược kê thôi, còn như trên tôi đã trình bầy, không phải Tết nhà nào cũng  giống  y nhà nào .. . Thậm chí có nhà chỉ có chiếc bánh gai, niêu tép kho khô , vài ba miếng đậu hũ chiên với ấm nước vối nóng, cũng gom thành Tết hẩm hiu nghèo nàn truyền kiếp, thì khỏi bàn . 
Nhưng có một món chung, mà từ sườn núi xuống tới bờ ao, mặc nhiên giàu nghèo đều vẫn có . 
Đó là vạt rau cải xanh mướt , hay luống rau cải lưa thưa ...mà nhìn nó, rau cải, thấy cả một cảnh thanh bình , an lạc . 
Nếu bình thường, rau muống là tri kỷ của tuyệt đại đa số nhân dân Bắc kỳ thủ thỉ bên mâm cơm, bất kể giàu nghèo , thì Tết nhất rau Cải, lại là quý nhân cho đều khắp các  gia đình từ miền suôi lên mạn ngược, mới là quý hiếm chứ...
Không phải bây giờ, tôi đang ở vườn cải xanh tươi HNPĐ, mà tôi ca tụng những đồi rau cải, những vườn rau cải, những vạt rau cải, kể cả những luống rau cải lẻ loi ...tha hương, lạc lõng đâu . 
Tôi xin kể theo thứ tự từ trên xuống dưới cái hình thể đất nước VN với bạt ngàn rau cải, để quý vị nhàn lãm . 
Trước hết ở nơi tôi được sanh ra, Sa Pa , có những núi cải xanh lẫn với lá rừng , phải đúng đầu mùa đông theo tây lịch, thì đầu tháng 12, cả một vòng đồi, những cây cải sẽ lên ngồng, và hoa vàng sẽ nở ra bát ngát ...
Miền suôi cũng vậy, những vườn cải ở ngoại thành Hà Nội, và nhất là đồng cải ở ngoại vi Gia Lâm, nơi ba tôi có 2 ngôi nhà và một thửa đất, chưa kịp xây cất thì phải bỏ vô Nam, những đồng cải đương nêu cũng đúng đầu mùa đông  hoa nở vàng từ dưới chân lên tới nửa người ...
Tất cả những hoa cải vàng đó sẽ héo khô dần sau 3 tuần, rồi các gia chủ sẽ cắt ngang ngồng đem về phơi tiếp cho khô, để sàng lấy hạt . 
Xong rồi sẽ mang mớ hạt cải nhỏ li ti như hạt kê ra ngâm cho nở, đoạn đi gieo hạt một cách đại trà là vãi tung trên đất núi, hay đất đồng, ..rau cải cũng sẽ mọc đều đầu mùa xuân tới ... 
Rau cải con mới từ đất vươn lên, thành những cải vừa , cải nõn , cải thịnh khai đáp ứng cho bất cứ ai, nhà nào cần trữ thức ăn cho Tết nhất, cho suốt cả mùa xuân . 
Vì thế quý vị không lạ, là tại sao miền Trung đẹp tươi của...tôi, cứ đi chợ đầu năm, là mẹ chồng tôi lại dặn dò nhớ mua mấy bó cải về...nấu món ăn chơi ...
Chính vì tính cách sung mãn của loài rau, mà rau cải không đòi hỏi chúng ta phải thuộc giới nào, phải nhiều hay ít tiền, để nương theo chợ búa ...
Một đĩa cải xào, một vịm cải hầm tuỳ theo gà , vịt,heo , bò, đôi khi tôm, cá vẫn cứ ngon. Hay chơi một nồi " lẫu than " với hàng chục  món thả vô nồi cải chụng chín vừa ăn, thật khoái khẩu . 
Thông thường chỉ cần một tô canh cải nấu với gừng cũng " lua " được cơm thật đã rồi .  
Chưa kể cải nén cả cây, hay cải muối xổi ăn cơm nguội cũng thú vị với tôi . 
Đan cử  " Cải " hay rau cải, lá cải, để quý vị thấy là trước khi dư thừa, phải đầy đủ đã, nên chi muốn đều khắp phải có nhiều, mới trang trải hết được, bất cứ lãnh vực nào, bất cứ sự kiện gì ...Người ta ví bừa là cải . Thí dụ báo lá cải, tờ lá cải vv..,chẳng hạn.
Nên sơ đẳng nhất là rau ăn Tết, Thượng Đế cũng sắp xếp cho nhân loại một sản phẩm chung chung , tương đối ...bình dân :  rau cải .
Đó cũng là một trong hàng trăm thứ chuẩn bị thông thường cho mỗi Tết VN .
Nhà văn Nguyễn Trọng Hoàn chủ biên điện báo HNPĐ, mà tôi thường gọi là Giai phẩm " Lá Cải " với tính cách phổ thông đại trà, trọng tâm là phục vụ quân nhân các cấp Việt Nam Cộng Hoà và thân hữu của huynh đệ chi binh, có lẽ là tờ báo mạng duy nhất của đại tộc Ka Ki ...tôi hiện nay, nên lúc nào tôi cũng trân trọng việc làm của ổng , nhà văn có thái độ khôn ngoan, song chưa thân quen, lại tưởng ông lừng khừng, như cải ngồng trước gió se se lạnh mùa đông Bắc Kỳ . 
Riêng tôi còn ví giai phẩm " Lá Cải " này, là nguồn cảm hứng vô tận, mỗi lần tôi bắt gặp sắc hoa vàng trên đỉnh núi mùa xuân ...ở phương trời lưu lạc, tôi chạnh nhớ những cái Tết hoàn toàn VN ở quê nhà đã cách biệt hẳn rồi ...
        
            CAO MỴ NHÂN (HNPD)