Nguồn: George W. Bush signs the Patriot Act, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2001, Tổng thống George W. Bush ký Đạo luật Yêu nước (Patriot Act) – một đạo luật chống khủng bố được soạn thảo sau cuộc tấn công vào Lầu Năm Góc và Trung tâm Thương mại Thế giới vào ngày 11/09/2001.

Đạo luật Yêu nước có tên gọi chính thức là The USA PATRIOT Act, viết tắt của “Uniting and Strengthening America by Providing Appropriate Tools Required to Intercept and Obstruct Terrorism” (Đoàn kết và Tăng cường sức mạnh của nước Mỹ bằng cách Cung cấp Công cụ Phù hợp Cần thiết để Ngăn chặn Khủng bố). Tổng thống Bush hy vọng rằng đạo luật do lưỡng đảng hậu thuẫn này sẽ trao quyền cho các cơ quan hành pháp và cơ quan tình báo để ngăn chặn các cuộc tấn công khủng bố trên đất Mỹ trong tương lai.

Đạo luật này có mục đích, theo lời ông Bush, “tăng cường các hình phạt dành cho bọn khủng bố hay bất cứ ai giúp chúng.” Nó tăng cường khả năng chia sẻ thông tin giữa các cơ quan tình báo và dỡ bỏ các hạn chế đối với việc giám sát thông tin liên lạc. Còn các quan chức thực thi pháp luật thì có nhiệm vụ ngăn chặn các chương trình giả mạo tài chính, buôn lậu và rửa tiền nhằm tài trợ khủng bố. Định nghĩa mở rộng của Đạo luật Yêu nước về chủ nghĩa khủng bố cũng cho phép FBI có thêm quyền truy cập thông tin cá nhân như hồ sơ y tế và tài chính. Đạo luật Yêu nước sẽ thay thế tất cả các luật tiểu bang.

Quốc Hội bỏ phiếu ủng hộ dự luật. Một số người Mỹ thậm chí còn cho rằng nó chưa đủ để chống lại chủ nghĩa khủng bố. Nhưng Đạo luật Yêu nước vẫn vấp phải hàng loạt chỉ trích. Các nhà hoạt động dân quyền lo ngại rằng nó sẽ giảm bớt các quyền tự do dân sự trong nước và sẽ cho các cơ quan hành pháp quá nhiều quyền để điều tra đời tư của người dân Mỹ – một nỗi sợ hãi chưa từng thấy kể từ thập niên 1960 và 1970, khi người Mỹ biểu tình vì FBI nghe trộm và thâm nhập vào các nhóm chống chiến tranh và các nhóm dân quyền.

Đạo luật Yêu nước đã phải đối mặt với thách thức pháp lý từ Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ (American Civil Liberties Union, ACLU). Trong những năm gần đây, một số thành viên Quốc Hội – những người ban đầu vốn đã ủng hộ dự luật, nay lại mất lòng tin vào cách triển khai luật của chính quyền Bush. Tuy nhiên, Quốc Hội do Đảng Cộng hòa kiểm soát vẫn thông qua luật và vào tháng 3/2006, Bush phê chuẩn gia hạn Đạo luật Yêu nước đầy tranh cãi này. Ngay sau đó, ông còn làm trầm trọng hơn những tranh cãi xoay quanh Đạo luật khi đưa ra một tuyên bố lúc ký gia hạn đạo luật (signing statement), cho phép miễn thực hiện hoặc không cần tuân thủ một số điều khoản nhất định trong đạo luật này.

http://nghiencuuquocte.org/