Nhà báo, cũng là nhà nghiên cứu ở Hoa Kỳ Bùi Mẫn Hân (Min Xin Pei), gốc Trung Quốc, một học giả có uy tín, vừa cho đăng một bài báo lý thú trên tạp chí Carnegie / Hoa Kỳ (số tháng 7/2015) chuyên nghiên cứu về các quan hệ quốc tế, có nhan đề "Gốc rễ những rối loạn về kinh tế của Trung Quốc là gì? - Là chính trị, ngốc ạ!".

Ngày 16/9 các mạng Dân Luận và Đối Thoại đã đăng bản dịch của bài báo này.

Bài báo đi từ lịch sử các chế độ độc đoán xưa và nay trên thế giới để đi đến kết luận về bản chất chế độ chính trị ở Trung Quốc hiện nay.

Có thể tóm tắt những ý kiến chính của bài báo này như sau:

 - Từ thời phong kiến đến chủ nghĩa tư bản và chế độ "cộng sản" mang tên xã hội chủ nghĩa, các chế độ độc đoán đều mang tính chất bóc lột nhân dân, mang lại bất công xã hội. Các nhà nước ấy có thể mang tên là "nhà nước thú dữ" - predatory states" - có nghĩa là ăn thịt đồng loại, tất cả đều là chế độ tham ô, chuyên ăn cắp, ăn cướp của dân, phản dân chủ, phản dân tộc.
 - Có những chế độ nhà nước thú dữ cá nhân, như các vương triều phong kiến hay dưới chủ nghĩa tư bản, như Ferdinand Marcos ở Philippines, Suharto ở Indonesia hay Mobotu Sese Seko ở Zaire.
 - Có những nhà nước thú dữ mang hình thức tập thể của một nhóm người hay mang tên một chính đảng, như ở Liên Xô trước đây, ở Trung Quốc, Bắc Triều Tiên hiện nay, đều là chế độ thú dữ chuyên "ăn thịt " đồng bào và xã hội không bao giờ ngừng nghỉ.
 - Có hai kiểu ăn cắp của các con thú dữ này rất đáng phân tích: "ăn cắp từ từ" và "cướp bóc nhanh" (slow thief và fast plunder). Những tên độc tài cá nhân trên đây thuộc loại cướp bóc nhanh, thu vén cho chúng và gia đình, bộ hạ tin cẩn thật gọn, thật nhiều rồi hạ cánh an toàn để hưởng thụ riêng; giới nghiên cứu gọi chúng là tầng lớp “quan tặc” – kleptocraty - cùng loại với hải tặc, dâm tặc, lâm tặc, tin tặc...

Các chế độ nhà nước thú dữ loại tập thể thì khôn ngoan, ranh ma hơn, ăn cắp từ từ, không vội vã, để kéo thật dài cuộc ăn cắp, còn sẻ cho nhân dân hưởng thụ tý chút thành quả do chính họ làm ra, nhằm ru ngủ dân chúng, che lấp tội ác ăn cắp và ăn cướp kéo dài để chia nhau phần lớn tài sản chung, dân chỉ hưởng phần bèo bọt, nhưng chúng vẫn tuyên truyền là "đời sống người dân được cải thiện rõ rệt ".

Bài báo kết luận: đó chính là gốc rễ chính trị của những rối loạn về kinh tế hiện nay ở Trung Quốc, do tham nhũng tràn lan, lòng dân phẫn nộ hết chịu nổi, kẻ cắp kẻ cướp nắm luôn toà án, luật lệ, không có ai thanh tra, kiểm soát. Bọn cướp tập thể chuyên tranh dành quyền lợi và quyền hành với nhau; sự phát triển không hài hoà, đồng bộ, do đó khủng hoảng kinh tế - tài chính - xã hội - văn hoá xen cài vào nhau, thúc đẩy cường độ khủng hoảng lên độ tột cùng, và chế độ sụp đổ là tất yếu.

Trong khi đó, thế giới lại có những gương sáng hấp dẫn để so sánh là nhà nước dân chủ - pháp quyền, coi trọng pháp luật nghiêm minh, công dân có tiếng nói, có nhân quyền, nhà nước có thanh tra, giám sát công minh, mọi việc công khai, minh bạch, hầu như không có kẽ hở cho ăn cắp, ăn cướp, nếu có cũng sẽ bị phát hiện, truy tố theo luật pháp.

Nhân đọc bài báo trên của nhà báo Bùi Mẫn Hân, tôi thử đối chiếu với Việt Nam; Nhà nước XHCN VN độc đảng, độc đoán này có thể được xếp vào loại "nhà nước thú dữ - ăn cắp từ từ " suốt 70 năm tròn, ngày càng thiện nghệ, ma quái hơn thời chiến.

Tôi muốn góp ý thêm với nhà báo Bùi Mẫn Hân rằng theo tôi, có một điểm cơ bản chưa được ông nói đến khi nhận diện nhà nước Trung Quốc, cùng một loại với VN.

Ở VN, bộ mặt rõ ràng, thâm độc nhất của chế độ là sự đồng nhất giữa đảng CS và Nhà nước, theo kiểu độc quyền nhà nước trùm lên mọi mặt, lên tất cả.

Xin kể: Đảng CS tự coi mình là nhà nước, không chia sẻ cho ai khác, đảng CS là nhà nước, là chính phủ, là quốc hội (90 phần trăm là đảng  viên CS), là toà án, là bộ máy thanh tra, giám sát; kinh tế quốc doanh thực chất là kinh tế của đảng CS, lũng đoạn, khống chế, tuy được đầu tư cực lớn, lại lỗ to, nợ lớn. Đảng CS nắm trọn ngân sách nhà nước, không để lộ một xu nào cho ai biết, kiểm tra. Đảng cũng là quân đội, Đảng cũng là công an, hung bạo, giết dân, tra tấn dân, kết hợp với côn đồ, lưu manh, lại phong hàng 300 tướng, tệ hại, là đại nạn cho toàn xã hội.

Đây là một kiểu vương triều, vua tập thể quyết định mọi chuyện. Cũng là một kiểu nhà nước thượng đế - Deo State - tự coi minh là thiêng liêng với quyền lực vô hạn, có mặt khắp mọi nơi, thường xuyên, liên tục. Sự bao biện là tuyệt đối. Dân chủ là số không.

Đúng, nhà nứơc /Đảng CS VN là loài thú dữ - Predatory State - ăn thịt đồng loại, với nghĩa là bóc lột sức lao động, hành hạ, nhũng nhiễu đồng bào mình bao nhiêu cũng chưa đủ, theo kiểu từ từ và lâu dài. Dạ dày nó không có giới hạn.

Theo tôi đó là con khủng long to lớn, hung bạo, tham ăn, nhập vào nhà nước XHCN, đồng nhất với nhà nước, đội lốt nhà nước, lũng đoạn nhà nước, phải gọi là nhà nước khủng long - Dinosaur State - mới lột tả được bản chất của nhà nước CS VN. Khủng long là một loài thú khổng lồ cách đây hàng trăm triệu năm, đã tuyệt chủng, chỉ tồn tại qua các hình vết xương trong khảo cổ học, được biết là dạ dày cực lớn, phàm ăn, hung dữ, ăn thịt các loài thú khác, khi háu đói ăn cả đồng loài.

Con khủng long - nhà nước VN ấy đã "ăn thịt" hơn ba triệu nhân mạng đồng loại trong chiến tranh, mang bề ngoài là kháng chiến chống ngoại xâm để xây dựng cơ đồ riêng cho nó, để tha hồ ăn cắp, ăn cướp vô vàn sinh mạng, tài sản, đất đai, thời gian của xã hội suốt 70 năm, gây nên đau thương, tang tóc, đau khổ, bất công cho hàng triệu đồng bào, trong thời bình nó càng phàm ăn, càng hung dữ với đồng loại.

Vậy chúng ta phải làm gì và làm thế nào? Chẳng lẽ sống cứ để cho con khủng long này bòn rút đến tận cùng xương tuỷ của dân tộc, như nhà báo Nguyễn Thị Từ Huy đặt ra câu hỏi tha thiết ấy. Nhà văn Võ Thị Hảo kêu gọi hãy chôn vùi cái bẫy - chính là con khủng long hung bạo này - xuống chín tầng địa ngục. Nhà báo Bùi Minh Quốc dùng một bài hát để kêu gọi mọi người dân Việt vùng dậy "đập tan mọi xiềng xích", cũng chính là con khủng long khổng lồ nhưng đang bị nhiều bệnh tật và nay bị toàn dân nhận diện rõ ràng, không thể tồn tại lâu dài.

Con khủng long CS Liên Xô đã bị chôn vùi xuống chín tầng địa ngục. Con khủng long CS hung tợn láng giềng phía Bắc đang lâm trọng bệnh, đã bị nhân dân Trung Quốc, Hồng Kông và bà con luyện tập Pháp Luân Công khắp thế giới nhận diện.

Chẳng lẽ gần 100 triệu đồng bào ta vẫn còn nhẫn nhục ngậm miệng để con khủng long hung hãn, tham lam vô độ ấy hành hạ đầy ải mãi ư? Cho đến bao giờ...?

Đã có những đảng viên lão thành sớm nhận ra bản chất của đảng CS, có dũng khí trả thẻ đảng viên lại cho đảng, như ông Nguyễn Hộ, tướng Trần Độ, ông Lê Hồng Hà, Trung tá Trần Anh Kim, nhà báo Bùi Minh Quốc, người trẻ hơn như cô Tạ Phong Tần, nhà báo Phạm Chí Dũng và nhiều đảng viên trẻ. Đó là những người thật lòng yêu nước, thật lòng thương dân, quyền lực không ham, tiền bạc không màng, sống thanh thản trong tự do với lòng tự trọng trong sáng, do sớm nhận ra bộ mặt thật của Đảng CS. Đây là những gương sáng cho các đảng viên còn có lương tâm và tự trọng nhân dịp Đại hội đảng XII sắp đến. Chân lý, lẽ phải sớm muộn bao giờ cũng thắng.

Con khủng long thực dân Anh già nua đã bị nhân dân Ấn Độ do Mahatma Gandhi lãnh đạo chôn vùi trong những cuộc xuống đường bền bỉ không bạo lực. Chỉ 4 vạn dân Nam Phi nghe theo lời kêu gọi của tù nhân Nelson Mandela xuống đường trong khí thế ôn hòa bất khuất đã đủ để chôn vùi tức khắc con khủng ong phân biệt chủng tộc toàn trị liền mấy thế kỷ, đưa người tù gan góc thông tuệ lên làm tổng thống. Đó là những tấm gương sáng, kinh nghiệm hay cho toàn dân ta tham khảo và hành động.

* Blog của nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ