AFP) – Mỹ tuần tra ‘‘bảo vệ tự do hàng hải’’ ở eo biển Đài Loan đúng ngày Trung Quốc khai mạc kỳ họp Quốc Hội.
Theo Hạm đội 7 của Hải quân Hoa Kỳ, chiến hạm USS John Finn đã thực
hiện cuộc tuần tra bảo vệ tự do hàng hải thông thường ‘‘tại vùng biển
quốc tế’’ hôm nay, 05/03/2024. Bộ Quốc Phòng Đài Loan cho biết theo dõi
sát tình hình tại các khu vực xung quanh lộ trình của tàu chiến Mỹ, và
khẳng định mọi việc ‘‘diễn ra bình thường’’.
(AFP) – Liên Hiệp Quốc tố cáo Trung Quốc vi phạm « các quyền cơ bản ở Tân Cương và Tây Tạng ». Trong
bài phát biểu trước Hội đồng Nhân quyền ở Genève hôm
qua, 04/03/2024, Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, Volker Turk đã đưa ra
cáo buộc trên, đồng thời kêu gọi Bắc Kinh trả tự do cho những nhà hoạt
động nhân quyền bị bắt với những lý do « mơ hồ » như « kích động và gây bất ổn ». Bắc Kinh ngay lập tức bác bỏ cáo buộc mà họ xem là « vô căn cứ »
nhằm can thiệp vào chuyện nội bộ của Trung Quốc. Những lời chỉ trích
này được đưa ra chỉ vài ngày trước kỷ niệm 65 năm cuộc nổi dậy
10/03/1959 ở Tây Tạng.
(AFP) – 43 nước yêu cầu ‘‘điều tra quốc tế’’ về cái chết của nhà đối lập Nga Navalny. 43
nước, trong đó có Mỹ, Liên Hiệp Châu Âu và Anh, đã đưa ra lời kêu gọi
tại Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc, ở Genève, hôm qua, 04/03/2024.
Lời kêu gọi của 43 quốc gia cũng nhấn mạnh cái chết của nhà đối lập
trong tù là một ‘‘dấu hiệu mới cho thấy tình trạng đàn áp gia tăng và
mang tính hệ thống tại Nga.’’
(AFP) – Dự án mua đạn pháo ngoài châu Âu: Pháp phải đưa ra quyết định tại CH Séc. Tổng
thống Emmanuel Macron có chuyến công du CH Séc hôm nay 05/03/2024. Bên
cạnh chương trình đối tác song phương 2024-2028, dự kiến ký kết với quốc
gia Đông Âu này, một nội dung rất được trông đợi là quan điểm của Paris
về dự án mua khoảng một triệu đạn pháo bên ngoài châu Âu để chuyển đến
Ukraina ngay trong những tuần tới. Cho đến nay Pháp vẫn lưỡng lự với
việc mua đạn pháo sản xuất ngoài châu Âu. Trên thực tế, khối 27 nước
không đủ năng lực sản xuất đủ đạn cho Ukraina, như đã cam kết. Tại CH
Séc, ông Macron kêu gọi các đồng minh của Ukraina ‘‘không chùn bước’’
trước Nga.
(AFP) – Đàm phán giữa Hamas và các nước trung gian hoà giải về hưu chiến ở Gaza không đạt kết quả. Hôm nay, 05/03/2024,
cuộc thảo luận hai ngày (04-05/03) tại thủ đô Cairo giữa Hamas và các
nước Ai Cập, Mỹ và Qatar, với hy vọng đạt được thỏa thuận ngừng bắn ở
Dải Gaza trước khi bắt đầu tháng Ramadan của người Hồi Giáo vào ngày 10
hoặc 11/03, đã kết thúc mà không có thêm tiến triển gì. Israel đã không
cử đại diện đến dự. Phía Hamas yêu cầu Israel ngừng bắn và rút quân khỏi
lãnh thổ Palestine, nhưng Israel bác bỏ những điều kiện này và tuyên bố
muốn tiếp tục tấn công cho đến khi tiêu diệt hoàn toàn Hamas.
(AFP) – Hà Nội đứng đầu danh sách các thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Theo
số liệu đánh giá từ bảng theo dõi chất lượng không khí của trang web
IQAir về danh sách các thành phố ô nhiễm nhất được công bố hôm
nay, 05/03/2024, chỉ số bụi mịn PM 2.5 ở Hà Nội được phân loại là « rất không tốt cho sức khỏe », cao
hơn 24 lần so với hướng dẫn hàng năm của Tổ chức Y tế Thế giới. Trong
những năm gần đây, Hà Nội thường xuyên bị liệt vào danh sách những thành
phố ô nhiễm nhất thế giới, do các hoạt động xây dựng tràn lan, cùng
lượng lớn khí thải từ các nhà máy điện than ở phía bắc và số lượng xe
cộ không ngừng tăng.
************
Ukraine tuyên bố phá hủy tàu chiến hiện đại bậc nhất của Nga ở Biển Đen
Ukraine
tuyên bố xuồng tự sát đã tấn công tàu tuần tra quân sự Sergei Kotov của
Nga ở Biển Đen gần Crimea. Phía Nga chưa lên tiếng về thông tin này.
Đây là vụ tấn công mới nhất nhằm vào Hạm đội Biển Đen của Nga.
Theo
Hãng tin AFP, Tổng cục Tình báo Ukraine (GUR) ngày 5-3 đã công bố đoạn
phim đen trắng cho thấy diễn biến của cuộc tấn công tàu Nga ở Biển Đen
trong đêm.
Hải quân Ukraine nói rằng các xuồng tự sát chứa đầy
chất nổ đã tấn công tàu chiến Nga gần eo biển Kerch, ngoài khơi bán đảo
Crimea, "gây ra thiệt hại ở đuôi, mạn phải và trái của tàu".
Người
phát ngôn GUR Andriy Yusov nói với truyền thông rằng thông tin về thủy
thủ đoàn "đang được làm rõ", có khả năng một vài người trong số họ đã
được sơ tán. Nhưng ông khẳng định phía Nga có thương vong.
Theo trang thông tin về Hạm đội Biển Đen kchf.ru,
tàu tuần tra Sergei Kotov dài 91m, lượng giãn nước khoảng 1.950 tấn và
có thể đạt tốc độ 22,5 hải lý/giờ. Tàu được trang bị pháo hải quân
AK-176MA-01 và hệ thống phòng không Igla.
Tàu Sergei Kotov hạ thủy vào năm 2021, đưa vào hoạt động từ tháng 7-2022 và được biên chế cho Hạm đội Biển Đen.
Hải
quân Ukraine nói đây là một trong những tàu hiện đại bậc nhất trong hạm
đội lừng danh của Nga. Con tàu này cũng bị hư hỏng nặng trong một cuộc
tấn công vào tháng 9-2023.
Biển Đen là một trong những chiến trường quan trọng nhất kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra hơn 2 năm trước.
Ukraine,
dù đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt đạn dược nghiêm trọng và đang
gặp khó khăn trên bộ, tuyên bố đã đạt được nhiều thành công ở Biển Đen.
Hơn
25 tàu Nga kể từ khi Matxcơva tiến hành "chiến dịch quân sự đặc biệt",
trong đó có nhiều tàu bị phá hủy trong những tuần gần đây, Kiev cho
biết.
Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Andriy Yermark ngày 5-3
gọi Hạm đội Biển Đen là "biểu tượng của sự chiếm đóng" và "không thể
hiện diện ở Crimea ở Ukraine".
Matxcơva đã sáp nhập Crimea từ Ukraine vào năm 2014.
Trước
loạt tấn công của Ukraine, Nga đã di chuyển nhiều tàu từ căn cứ hải
quân Sevastopol tại Crimea đến cảng Novorossiysk ở vùng Krasnodar, xa
hơn về phía đông.
Liên quan đến vụ một kho dầu ở biên giới
Belgorod bị máy bay không người lái tấn công vào hôm nay 5-3, một nguồn
tin tình báo Ukraine nói với AFP rằng Kiev đứng sau cuộc tấn công này.
Bộ Quốc phòng và các nhà chức trách Nga chưa chính thức lên tiếng về các vụ việc nêu trên.
***********
Mỹ-Philippines tổ chức tập trận ở các đảo đối diện với Biển Đông, Đài Loan
Reuters
~3 minutes
Philippines
và Hoa Kỳ sẽ tiến hành các cuộc tập trận thường niên vào tháng tới tại
các địa điểm quan trọng bao gồm các đảo của Philippines đối diện với
Biển Đông và Đài Loan, giữa lúc căng thẳng với Trung Quốc trong khu vực
tiếp tục âm ỉ.
Đại tá quân đội Philippines Michael Logico cho biết
trong một cuộc họp báo, cuộc tập trận, được gọi là Balikatan hay “Vai
kề Vai”, sẽ di chuyển từ các trại quân sự rộng lớn ở vùng nông thôn đến
các địa điểm ở khu vực phía bắc và phía tây.
Cuộc tập trận năm
nay, mà một nhà ngoại giao Philippines trước đây cho biết có thể lớn hơn
cuộc tập trận 17.000 người năm ngoái, cũng sẽ tập trung vào huấn luyện
an ninh mạng và “chiến tranh thông tin”.
Ông Logico cho biết
Batanes, tỉnh đảo gần Đài Loan nhất, có thể một lần nữa là một trong
những địa điểm tập trận năm nay, nhưng ông nhấn mạnh các hoạt động sẽ
không tập trung vào hòn đảo được quản lý dân chủ, Đài Loan.
Ông
Logico nói: “Việc chúng tôi tập trận ở những khu vực đó là điều tự nhiên
vì nếu đó là một phần lãnh thổ của Philippines thì đó là nơi chúng tôi
vẫy cờ, đây là những khu vực mà chúng tôi bảo vệ”.
Trung Quốc
tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của mình bất chấp sự phản đối của hòn đảo
này và Trung Quốc cũng thường xuyên tiến hành các hoạt động quân sự
không quân và hải quân gần hòn đảo.
Cuộc tập trận cũng sẽ bao gồm
các khu vực ở tỉnh Palawan trên Biển Đông, nơi thường xuyên xảy ra các
vụ va chạm hàng hải giữa Manila và Bắc Kinh trong năm qua.
Ông Logico nói: “Đây là những địa điểm mà chúng tôi có thể thực hiện đầy đủ các hoạt động chung”.
Philippines
ngày 5/3 cáo buộc lực lượng tuần duyên Trung Quốc thực hiện “các hoạt
động nguy hiểm” dẫn đến va chạm giữa tàu tuần duyên của Philippines với
tàu Trung Quốc trong một nhiệm vụ tiếp tế cho quân đội Philippines ở
Biển Đông.
Giống như năm ngoái, ông Logico cho biết quân đội hai nước sẽ tiến hành diễn tập đánh chìm tàu.
Mối
quan hệ giữa Washington và Manila đã ấm lên dưới thời Tổng thống
Ferdinand Marcos Jr, người năm ngoái đã tăng gần gấp đôi số căn cứ mà
quân đội Mỹ có thể tiếp cận theo một hiệp ước quốc phòng.
Ông
Logico cho biết quân đội Úc cũng sẽ tham gia cuộc tập trận trong khi hải
quân Pháp lần đầu tiên tham gia. Pháp và Philippines đều đang tìm kiếm
việc đàm phán một thỏa thuận quân sự.
Phát ngôn viên lực lượng vũ
trang Philippines Francel Margareth Padilla cho biết cuộc tập trận sẽ
diễn ra từ tuần thứ ba của tháng 4 đến tuần đầu tiên của tháng 5.
Kinh tế Trung Quốc trước thách thức khôi phục niềm tin
Anh Vũ
4–5 minutes
Kỳ
họp thường niên của Quốc Hội Trung Quốc khai mạc ngày 04/03/2024, đang
được dư luận quốc tế rất chú ý theo dõi, đặc biệt là bài diễn văn của
thủ tướng Lý Cường về mục tiêu tăng trưởng của cường quốc kinh tế thứ 2
thế giới.
Đăng ngày:
4 phút
Trong
báo cáo, rất được mong đợi, trong phiên khai mạc Quốc Hội ngày hôm qua,
thủ tướng Lý Cường chỉ thông báo mục tiêu tăng trưởng 5% cùng với một
vài biện pháp hỗ trợ hoạt động kinh tế. Mục tiêu này được giới quan sát
đánh giá là khá thận trọng, so với mức 5,2% của năm trước.
Đằng
sau những con số mang tính vĩ mô là thách thức không nhỏ khôi phục lại
lòng tin ở trong và ngoài nước trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc đang có
xu hướng trượt dốc, bị suy yếu vì khủng hoảng bất động sản chưa từng có
và tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ tăng kỷ lục.
Sau 3 năm hạn
chế chống Covid, sự phục hồi của Trung Quốc chưa mạnh mẽ như mong đợi,
gây mất lòng tin đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp trong cũng như
ngoài nước. Suy thoái toàn cầu cũng đang đè nặng lên nhu cầu đối với các
sản phẩm của Trung Quốc. Hoạt động sản xuất giảm tháng thứ năm liên
tiếp tính đến tháng 2, theo số liệu chính thức được công bố hôm thứ Sáu
tuần trước.
Chính phủ Trung Quốc có lý do để thận trọng đề ra chỉ
tiêu tăng trưởng thấp hơn so với năm trước. Trước hết, những biện pháp
mạnh khôi phục kinh tế sau đại dịch Covid-19 đã tỏ ra không có hiệu quả.
Những quyết định bơm tiền, giảm lãi suất không đủ để vực dậy tăng
trưởng. Trong năm qua, Bắc Kinh đã thông báo một loạt biện pháp nhắm vào
mục tiêu cụ thể, cũng như phát hành trái phiếu mới để kích thích chi
tiêu vào hạ tầng cơ sở và phục hồi hoạt động kinh tế. Nhưng rõ ràng là
cho đến giờ kết quả của những biện pháp đó còn rất khiêm tốn và không đủ
để lấy lại lòng tin trong nước.
Với nước ngoài, theo ông Philippe
Le Corre, nhà nghiên cứu tại Viện Chính sách Xã hội Châu Á ( Asia
Society Policy Institute ) nhận định trên nhật báo La Croix: Chính cách
hành xử hung hăng theo kiểu áp chế của Trung Quốc trong quan hệ thương
mại, cộng thêm cuộc cạnh tranh ngày càng gay gắt với Hoa Kỳ đã thúc đẩy
nhiều công ty Hàn Quốc và Mỹ chuyển cơ sở sản xuất ở Trung Quốc sang các
nước láng giềng như Việt Nam, Philippines, Indonesia hay Ấn Độ. Tuy
nhiên, bù lại, nhiều nước phương Tây, chủ yếu là châu Âu, dù muốn tự chủ
hay đa dạng hóa nguồn cung ứng, vẫn tiếp tục tìm đến Trung Quốc trong
bối cảnh thị trường Nga bị mất do cuộc chiến tại Ukraina.
Về mặt
chính thức, Bắc Kinh luôn mở rộng cửa chào đón các nhà đầu tư nước
ngoài. Nhưng theo giới quan sát, trên thực tế, nhất là từ khi ông Tập
Cận Bình lên cầm quyền từ năm 2013, chính quyền đã tìm cách ngầm ngăn
cản các nhà đầu tư nước ngoài bằng các hạn chế hành chính, mục đích để
các doanh nghiệp trong nước kiểm soát thị trường. Hệ quả là đầu tư nước
ngoài vào Trung Quốc trong năm 2023 chỉ đạt 33 tỷ đô la, mức thấp nhất
từ 30 năm nay.
Tuy nhiên, theo chuyên gia Louis d’Arvieu, lãnh đạo Amiral Gestion, công ty tư vấn độc lập về quản lý tài chính, « trong ngắn hạn, tình hình kinh tế Trung Quốc không đến mức thê thảm »,
vẫn có một số tín hiệu tích cực. Tình hình tài chính trong nước vẫn ổn
định, tiền tiết kiệm của các hộ gia đình dồi dào. Lĩnh vực bất động sản
đang gặp khủng hoảng, nhưng khả năng sụp đổ khó có thể xảy ra, nên hậu
quả đối với nền kinh tế toàn cầu sẽ vẫn ở mức hạn chế.
Trung Quốc
vẫn là công xưởng của thế giới, ngay cả khi các nước phương Tây mong
muốn đa dạng hóa nguồn cung của họ. Quy mô, cơ sở hạ tầng, lực lượng lao
động và trên hết là sự tồn tại của các doanh nghiệp lớn trong nước tiếp
tục là tiềm lực đáng kể của nền kinh tế Trung Quốc. Vấn đề còn lại là,
theo phần đông các chuyên gia về Trung Quốc, mô hình kinh tế này cần
phải thay đổi cho phù hợp với những biến động bất ổn trên thế giới,
**********
Việt Nam - Úc dự định nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện
RFA
4–5 minutes
Việc
nâng cấp mối quan hệ lên mức cao nhất giữa Việt Nam và Úc sẽ giúp cân
bằng lợi ích và tăng cường ổn định trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương đang chứng kiến những căng thẳng giữa các cường quốc, theo một
chuyên gia cho biết.
Hôm 5/3, Thủ tướng Phạm Minh
Chính trong khi dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam - Australia tại thành
phố Melbourne tiết lộ, ông mong đợi sắp tới đây hai quốc gia sẽ tuyên bố
nâng cấp quan hệ song phương lên cấp độ Đối tác chiến lược toàn diện,
từ quan hệ Đối tác chiến lược đã đạt được vào năm 2018.
Theo
Reuters, trong một tuyên bố của chính phủ, ông Chính cho biết động thái
này sẽ "đưa mối quan hệ giữa hai nước trở nên sâu sắc, thực chất và hiệu
quả hơn".
Quốc gia theo chủ nghĩa cộng sản này hiện đang có quan
hệ Đối tác chiến lược toàn diện với năm nước, đó là Trung Quốc, Hoa Kỳ,
Nga, Nhật Bản, và Ấn Độ.
Trong tin nhắn gửi đến Đài Á
Châu Tự Do trong ngày 05/3, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu cao
cấp khách mời thuộc Viện ISEAS (Nghiên cứu Đông Nam Á - Singapore) và
thành viên nghiên cứu Viện IISS (Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế), khẳng
định:
“Việc nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến
lược toàn diện thể hiện sự tin cậy và chia sẻ tầm nhìn chiến lược giữa
hai nước trong việc duy trì một khu vực Indo-Pacific hòa bình, ổn định,
thịnh vượng và tuân thủ luật pháp quốc tế.”
Ông cũng cho rằng
quan hệ mới sẽ mở ra cơ hội để hai nước tăng cường hợp tác an ninh trong
các lĩnh vực như an ninh hàng hải, an ninh mạng, chống khủng bố, gìn
giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc, và đối phó với các thách thức an ninh phi
truyền thống như biến đổi khí hậu và an ninh nguồn nước.
Báo Chính
Phủ dẫn lời của Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ mong muốn, khi quan hệ
song phương được nâng cấp sẽ có "5 cái hơn" là: Tin cậy chính trị tốt
hơn, hợp tác kinh tế - thương mại và đầu tư cao hơn, hợp tác khoa học-
công nghệ, đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn, hợp tác giáo dục và đào tạo,
giao lưu văn hóa, giao lưu nhân dân sâu sắc hơn, hợp tác du lịch và lao
động được đẩy mạnh hơn.
Theo Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, sự ràng buộc
chiến lược giữa Việt Nam và Úc có thể đóng vai trò cân bằng lợi ích và
tăng cường ổn định trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đang chứng
kiến những căng thẳng giữa các cường quốc.
Việc nâng cấp quan hệ
trong khi cả hai nước vừa kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại
giao hồi năm ngoái, cũng sẽ thúc đẩy cấu trúc khu vực mở và tự do khi
quan hệ mới nhấn mạnh cam kết của hai nước trong việc duy trì một trật
tự khu vực dựa trên luật lệ, tôn trọng luật pháp quốc tế và đảm bảo tự
do hàng hải, hàng không trong khu vực.
Điều này cũng mở ra triển
vọng cho hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư song phương trong nhiều
lĩnh vực như nông nghiệp, giáo dục, năng lượng tái tạo, chuyển đổi số và
kinh tế số.
Theo ông, việc Việt Nam và Úc thắt chặt quan hệ sẽ
góp phần vào việc thúc đẩy liên kết giữa khối ASEAN và Úc, qua đó tăng
cường vai trò và ảnh hưởng của khối này trong cấu trúc khu vực mới nổi
tại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Trong chuyến thăm chính thức đến
Úc trên cương vị người đứng đầu Chính phủ tuần này, Thủ tướng Chính được
tháp tùng bởi tám bộ trưởng và ba thứ trưởng. Thứ trưởng Hoàng Xuân
Chiến đại diện Bộ Quốc phòng còn Thứ trưởng Lương Tam Quang đại diện Bộ
Công an tham gia trong đoàn.
Bên cạnh việc dự kiến ký kết nâng cấp
quan hệ ngoại giao, T.S Hà Hoàng Hợp tiết lộ, hai nước cũng sẽ ký Thỏa
thuận hợp tác an ninh trong khuôn khổ đối tác chiến lược toàn diện.
Theo
ông, thoả thuận này cũng mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho Việt
Nam, trong việc nâng cao năng lực quốc phòng và an ninh.
Hà
Nội có cơ hội tiếp cận công nghệ, đào tạo và tư vấn quân sự, an ninh từ
một đối tác tin cậy là Úc, giúp nâng cao năng lực quốc phòng và an ninh
của mình.
Ngoài ra nó cũng sẽ giúp Việt Nam thực thi hiệu quả
chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, không
liên kết với bất kỳ nước lớn nào, góp phần duy trì cân bằng lực lượng,
đảm bảo ổn định khu vực trước bối cảnh cạnh tranh chiến lược ngày càng
gay gắt giữa các cường quốc tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, ông
nói.
*******
Đàm phán ngừng bắn ở Gaza kết thúc, không có đột phá khi thời hạn Ramadan sắp đến
Reuters
~4 minutes
Các
cuộc đàm phán ngừng bắn giữa Hamas và các nhà hòa giải đã kết thúc hôm
thứ Ba tại Cairo mà không có đột phá, khi chỉ còn vài ngày nữa để ngừng
giao tranh cho kịp bắt đầu tháng Ramadan.
Quan chức cấp cao của
Hamas, Bassem Naim, nói với Reuters rằng nhóm chiến binh đã trình bày đề
xuất về một thỏa thuận ngừng bắn với các nhà hòa giải trong hai ngày
đàm phán và hiện đang chờ phản hồi từ phía Israel, phía đã rời khỏi vòng
đàm phán này.
Ông Naim nói: “(Thủ tướng Benjamin) Netanyahu không
muốn đạt được thỏa thuận và quả bóng hiện đang ở bên sân người Mỹ”
trong việc thúc ép ông ấy thỏa thuận.
Israel từ chối bình luận công khai về các cuộc đàm phán ở Cairo.
Một
nguồn tin trước đó nói với Reuters rằng Israel rời khỏi vòng đàm phán
là vì Hamas đã từ chối yêu cầu của Israel đòi cung cấp danh sách tất cả
các con tin vẫn còn sống. Ông Naim nói điều này là không thể nếu không
có lệnh ngừng bắn trước tiên vì các con tin nằm rải rác khắp vùng chiến
sự và bị các nhóm khác nhau giam giữ.
Các cuộc đàm phán ở Cairo
được xem là rào cản cuối cùng để đạt được lệnh ngừng bắn kéo dài đầu
tiên trong cuộc chiến, là một lệnh ngừng bắn kéo dài 40 ngày, trong đó
hàng chục con tin sẽ được giải thoát và viện trợ sẽ được bơm vào Gaza để
ngăn chặn nạn đói nhân tạo, trước khi tháng Ramadan bắt đầu vào đầu
tuần tới.
Các nguồn tin an ninh Ai Cập hôm thứ Hai cho biết họ vẫn
liên lạc với phía Israel để cho phép các cuộc đàm phán tiếp tục mà
không có sự hiện diện của phái đoàn Israel.
Washington, đồng minh
thân cận nhất của Israel và là nhà bảo trợ cho các cuộc đàm phán ngừng
bắn, cho biết một thỏa thuận được Israel phê duyệt đã sẵn sàng và việc
Hamas có chấp nhận hay không là tùy thuộc vào họ. Hamas phản đối trách
nhiệm này như một nỗ lực nhằm làm chệch hướng để phía Israel đổ lỗi cho
Hamas nếu các cuộc đàm phán sụp đổ mà không có thỏa thuận.
Hoa Kỳ
cũng kêu gọi Israel làm nhiều hơn nữa để giảm bớt thảm họa nhân đạo ở
Gaza, nơi hơn 30.000 người đã thiệt mạng vì cuộc tấn công của Israel,
được phát động sau các cuộc tấn công của Hamas khiến 1.200 người thiệt
mạng vào tháng 10.
Nạn đói ở Gaza
Nạn đói
hiện đang bao trùm Dải Gaza khi nguồn cung viện trợ, vốn đã bị cắt giảm
mạnh kể từ khi bắt đầu chiến tranh, đã giảm xuống chỉ còn nhỏ giọt trong
tháng qua. Toàn bộ vùng lãnh thổ hoàn toàn bị cắt nguồn cung cấp thực
phẩm. Một số bệnh viện còn hoạt động ở Gaza vốn đã quá tải số người bị
thương giờ đây lại chứa đầy trẻ em sắp chết đói.
Tình hình tồi tệ
nhất là ở phía bắc Gaza, khu vực nằm ngoài tầm với của các cơ quan viện
trợ hoặc các hãng tin. Cơ quan y tế Gaza cho biết 15 trẻ em đã chết vì
suy dinh dưỡng hoặc mất nước tại một bệnh viện.
Israel nói họ sẵn
sàng cho phép viện trợ nhiều hơn cho Gaza thông qua hai trạm kiểm soát ở
rìa phía nam của lãnh thổ được cho phép mở, đồng thời đổ lỗi cho Liên
Hiệp Quốc và các cơ quan viện trợ khác đã không phân phối viện trợ rộng
rãi hơn.
Các cơ quan viện trợ cho biết điều này đã trở nên bất khả
thi do tình trạng luật pháp và trật tự bị phá vỡ, và việc cung cấp
quyền tiếp cận và an ninh cho việc phân phối thực phẩm là tùy thuộc vào
Israel, lực lượng đã tấn công và tuần tra các thị trấn của Gaza.
Adele
Khodr, Giám đốc khu vực Trung Đông và Bắc Phi của UNICEF, cho biết:
“Cảm giác bất lực và tuyệt vọng của các bậc cha mẹ và bác sĩ khi nhận ra
rằng viện trợ cứu sống, chỉ cách đó vài km, đang nằm ngoài tầm tay,
chắc chắn là không thể chịu đựng nổi”.
Philippines triệu tập nhà ngoại giao Trung Quốc vì hành động ‘hung hăng’ ở Biển Đông
Reuters
4–5 minutes
Philippines
đã triệu tập phó đại sứ Trung Quốc tại Manila hôm thứ Ba để phản đối
điều mà họ gọi là “hành động hung hăng” của lực lượng hải quân Trung
Quốc chống lại nhóm tiếp tế cho quân đội Philippines đóng trên bãi cạn ở
Biển Đông.
Lực lượng đặc nhiệm Biển Đông của Manila cho biết các
tàu Philippines đang thực hiện nhiệm vụ thường lệ tới Bãi Cỏ Mây đã bị
các tàu dân quân hàng hải và lực lượng hải cảnh Trung Quốc “quấy rối
(và) ngăn chặn” hôm thứ Ba (5/3).
Lực lượng đặc nhiệm cho biết các
tàu tuần duyên Trung Quốc đã bắn vòi rồng, làm vỡ kính chắn gió của một
trong các tàu tiếp tế và khiến ít nhất 4 thuyền viên bị thương nhẹ.
Người
phát ngôn của lực lượng tuần duyên Manila nói những hành động “liều
lĩnh” và “phi pháp” của Trung Quốc cũng dẫn đến vụ va chạm giữa một tàu
Trung Quốc và Philippines, khiến tàu này bị hư hại nhẹ về cấu trúc.
Bộ
Ngoại giao Philippines cho biết họ đã triệu tập nhà ngoại giao Trung
Quốc hôm thứ Ba để bày tỏ sự phản đối và yêu cầu các tàu Trung Quốc ngay
lập tức rời khỏi khu vực Bãi Cỏ Mây mà Manila gọi là Ayungin.
“Sự
can thiệp của Trung Quốc vào các hoạt động thường lệ và hợp pháp của
Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này là không thể chấp
nhận được”, Bộ này nói trong một tuyên bố. “Những hành động của Trung
Quốc ở bãi cạn Ayungin vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của
Philippines”.
Trung Quốc đổ lỗi cho Manila, cho rằng tàu
Philippines đã xâm nhập bất hợp pháp vào vùng biển tiếp giáp với Bãi Cỏ
Mây - mà nước này gọi là Rạn Nhân Ái - nên nước này phải thực hiện các
biện pháp kiểm soát.
Hành động của Trung Quốc cũng bị Mỹ, đồng minh hiệp ước quốc phòng của Philippines, lên án.
“Mỹ
sát cánh cùng Philippines và những người ủng hộ luật pháp quốc tế để
ủng hộ #FreeAndOpenIndoPacific [Ấn Độ Dương Thái Bình Dương tự do và
rộng mở]”, Đại sứ Hoa Kỳ tại Manila MaryKay Carlson nói trên nền tảng
truyền thông xã hội X.
Bãi cạn này là nơi đồn trú của một số ít
binh sĩ Philippines đóng trên một tàu chiến rỉ sét mà Manila đã neo đậu ở
đó vào năm 1999 để củng cố các yêu sách chủ quyền.
Trung Quốc
tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, bao gồm cả Bãi Cỏ Mây, và
đã triển khai tàu để tuần tra đảo san hô đang tranh chấp nằm trong vùng
đặc quyền kinh tế của Philippines.
Vụ việc hôm thứ Ba là vụ mới
nhất trong một loạt vụ va chạm hàng hải giữa Philippines và Trung Quốc,
vốn đang vướng vào tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông bất chấp phán quyết
năm 2016 của Tòa án Trọng tài Thường trực cho rằng các yêu sách của
Trung Quốc không có giá trị nền tảng pháp lý. Bắc Kinh bác bỏ phán quyết
đó.
Lực lượng đặc nhiệm Philippines nói “những hành động cưỡng ép
và nguy hiểm” của Bắc Kinh “đặt câu hỏi về sự chân thành trong lời kêu
gọi đối thoại hòa bình và giảm bớt căng thẳng”.
Người phát ngôn Bộ
Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nói trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh
rằng hoạt động này là “chuyên nghiệp và có chừng mực, hợp lý và hợp
pháp”.
“Trung Quốc một lần nữa kêu gọi phía Philippines chấm dứt
các hành vi vi phạm và khiêu khích hàng hải, đồng thời kiềm chế thực
hiện bất kỳ hành động nào có thể làm phức tạp tình hình hàng hải”, bà
Mao nói.
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr nói tại một
diễn đàn ở Australia hôm thứ Hai rằng đất nước ông sẽ hợp tác trong các
cuộc đàm phán với Trung Quốc nhưng sẽ phản kháng khi chủ quyền và quyền
hàng hải của mình bị phớt lờ.
Khác với lập trường thân Trung Quốc
của người tiền nhiệm Rodrigo Duterte, ông Marcos cáo buộc Bắc Kinh gây
hấn trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, bao gồm việc sử dụng
vòi rồng, tia laser “cấp độ quân sự” và các chiến thuật va chạm để xua
đuổi tàu Philippines.
Lực lượng đặc nhiệm Philippines nói: “Hòa
bình và ổn định không thể đạt được nếu không quan tâm đúng mức đến các
quyền hợp pháp, đã có từ trước tới nay và được công nhận của người
khác”.
Nga nói đang xem xét đưa nhà máy điện hạt nhân lên mặt trăng cùng với Trung Quốc
Reuters
~3 minutes
Nga
và Trung Quốc đang xem xét việc đưa một nhà máy điện hạt nhân lên mặt
trăng vào khoảng năm 2033-2035, Yuri Borisov, người đứng đầu cơ quan vũ
trụ Nga Roscosmos cho biết hôm thứ Ba, điều mà ông nói là một ngày nào
đó có thể cho phép các khu định cư trên mặt trăng được xây dựng.
Ông
Borisov, cựu thứ trưởng quốc phòng, cho biết Nga và Trung Quốc đã cùng
hợp tác trong chương trình mặt trăng và Moscow có thể đóng góp chuyên
môn của mình về “năng lượng vũ trụ hạt nhân”.
“Hiện giờ chúng tôi
đang xem xét nghiêm túc một dự án – vào khoảng năm 2033-2035 –nhằm cung
cấp và lắp đặt một bộ nguồn trên bề mặt mặt trăng cùng với các đồng
nghiệp Trung Quốc của chúng tôi”, ông Borisov nói.
Ông cho biết
các tấm pin mặt trời sẽ không thể cung cấp đủ điện cho các khu định cư
trên mặt trăng trong tương lai, trong khi năng lượng hạt nhân thì có
thể.
“Đây là một thách thức rất lớn… nó phải được thực hiện ở chế
độ tự động, không có sự hiện diện của con người”, ông nói về kế hoạch
tiềm năng.
Ông Borisov cũng nói về kế hoạch của Nga trong việc chế
tạo tàu vũ trụ vận tải chạy bằng năng lượng hạt nhân. Ông cho biết tất
cả các câu hỏi kỹ thuật liên quan đến dự án đã được giải quyết ngoài
việc tìm ra giải pháp làm mát lò phản ứng hạt nhân.
“Chúng tôi
thực sự đang làm việc trên một chiếc tàu kéo không gian. Cấu trúc khổng
lồ này có thể nhờ lò phản ứng hạt nhân và tua-bin công suất cao... để
vận chuyển hàng hóa lớn từ quỹ đạo này sang quỹ đạo khác, thu thập các
mảnh vụn không gian và tham gia vào nhiều hoạt động khác”, ông Borisov
nói.
Các quan chức Nga trước đây đã lên tiếng về những kế hoạch
đầy tham vọng nhằm một ngày nào đó sẽ khai thác mỏ trên Mặt trăng, nhưng
chương trình không gian của Nga đã gặp phải một loạt trở ngại trong
những năm gần đây.
Sứ mệnh lên mặt trăng đầu tiên của họ sau 47
năm đã thất bại vào năm ngoái sau khi tàu vũ trụ Luna-25 của Nga mất
kiểm soát và bị rơi.
Moscow cho biết họ sẽ triển khai thêm các sứ
mệnh mặt trăng và sau đó khám phá khả năng thực hiện sứ mệnh chung giữa
Nga và Trung Quốc, và thậm chí là xây dựng căn cứ trên mặt trăng.
Trung Quốc hồi tháng trước cho biết họ đặt mục tiêu đưa phi hành gia Trung Quốc đầu tiên lên mặt trăng trước năm 2030.
Tổng
thống Nga Vladimir Putin tháng trước đã bác bỏ cảnh báo của Mỹ rằng
Moscow có kế hoạch đưa vũ khí hạt nhân vào không gian là giả, nói rằng
đó là một âm mưu nhằm lôi kéo Nga vào các cuộc đàm phán vũ khí theo các
điều kiện của phương Tây.
ICC phát lệnh bắt giữ chỉ huy Kobylash và Sokolov của Nga
Reuters
~3 minutes
Tòa
án Hình sự Quốc tế (ICC) vừa ban hành lệnh bắt giữ các chỉ huy hàng đầu
của Nga Sergei Kobylash và Viktor Sokolov về các cáo buộc tội ác chiến
tranh ở Ukraine, tòa án này cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Ba
(5/3).
ICC, có trụ sở tại The Hague, cho biết có cơ sở hợp lý để
tin rằng hai nghi phạm phải chịu trách nhiệm về “các cuộc tấn công tên
lửa do các lực lượng dưới sự chỉ huy của họ thực hiện nhằm vào cơ sở hạ
tầng điện của Ukraine từ ít nhất ngày 10/10/2022 cho đến ít nhất ngày
9/3/2023”.
Đây là lệnh truy nã thứ hai về việc bắt giữ các quan chức Nga liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine.
Vào
tháng 3 năm ngoái, ICC đã ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Vladimir
Putin và Ủy viên về Trẻ em Maria Lvova-Belova với cáo buộc tội ác chiến
tranh liên quan đến vụ bắt cóc trẻ em Ukraine. Điện Kremlin bác bỏ các
cáo buộc trên.
Ông Kobylash, 58 tuổi, là chỉ huy của lực lượng
trên không tầm xa của lực lượng không quân Nga vào thời điểm bị cáo buộc
tội ác chiến tranh.
Ông Sokolov, 61 tuổi, là đô đốc hải quân Nga, người chỉ huy Hạm đội Biển Đen trong thời gian bị cáo buộc liên quan, theo ICC.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hoan nghênh quyết định ban hành lệnh bắt giữ hai chỉ huy Nga của ICC.
Ông
nói trên nền tảng mạng xã hội X: “Mọi chỉ huy Nga ra lệnh tấn công dân
thường và cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine đều phải biết rằng công
lý sẽ được thực thi. Mọi thủ phạm của những tội ác như vậy đều phải biết
rằng họ sẽ phải chịu trách nhiệm”.
ICC hôm thứ Ba nói các cuộc
tấn công vào lưới điện của Ukraine đã gây ra tổn thất dân sự và thiệt
hại rõ ràng là quá mức so với bất kỳ lợi ích quân sự dự kiến nào.
Nga
phủ nhận việc cố tình nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine,
nói rằng các cuộc tấn công của họ đều nhằm mục đích làm giảm khả năng
chiến đấu của Kyiv.
Công tố viên ICC Karim Khan đã đến thăm
Ukraine vào tháng 3 năm ngoái để điều tra chiến dịch tấn công bằng tên
lửa và máy bay không người lái của Nga vào các nhà máy điện và cơ sở hạ
tầng khác khiến hàng trăm dân thường thiệt mạng và khiến hàng triệu
người không có điện hoặc nước.
Tổng công tố Ukraine Andriy Kostin
đã đăng một thông báo trên X gọi lệnh bắt giữ là “một cột mốc quan trọng
khác trên con đường khôi phục công lý của chúng tôi”.
Các công
ước Geneva và các giao thức bổ sung do các tòa án quốc tế định hình nói
rằng các bên liên quan đến xung đột quân sự phải phân biệt giữa “các mục
tiêu dân sự và các mục tiêu quân sự” và các cuộc tấn công vào các mục
tiêu dân sự đều bị cấm.
***********
Tin tức thế giới 6-3: Ông Macron kêu gọi đồng minh không hèn nhát
TRẦN PHƯƠNG
6–7 minutes
Ông Macron kêu gọi các đồng minh không hèn nhát
Tiếp sau phát biểu mập mờ chuyện đưa quân đến Ukraine, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 5-3 kêu gọi các đồng minh của Ukraine đừng trở thành "những kẻ hèn nhát" trong việc hỗ trợ Kiev chống Nga.
Nhà
lãnh đạo Pháp nói rằng ông hoàn toàn chắc chắn về những phát biểu gây
tranh cãi được đưa ra vào tuần trước về việc không loại trừ việc triển
khai quân đội phương Tây tới Ukraine.
"Chúng ta chắc chắn đang đến
gần một thời điểm đối với châu Âu mà trong đó không cần phải hèn nhát",
Hãng tin AFP dẫn lời ông Macron nói trong chuyến thăm Cộng hòa Czech,
quốc gia đang thúc đẩy kế hoạch mua vũ khí bên ngoài châu Âu cho
Ukraine.
"Đây có phải là cuộc chiến của chúng ta không? Chúng ta
có thể ngoảnh mặt đi với niềm tin rằng chúng ta có thể để mọi thứ diễn
ra theo đúng quỹ đạo của nó không? Tôi không tin như vậy và do đó tôi đã
kêu gọi một sự đột biến mang tính chiến lược và tôi hoàn toàn ủng hộ
điều đó", nhà lãnh đạo Pháp đặt câu hỏi cho châu Âu. Tuy nhiên, ông nói
thêm rằng "chúng ta không muốn leo thang, chúng ta chưa bao giờ hiếu
chiến".
Những phát biểu của ông Macron đã gây ra một làn sóng chấn
động khắp châu Âu. Hầu hết các đồng minh châu Âu của Paris cho biết họ
sẽ không gửi quân tới Ukraine. Mỹ cũng bác bỏ kế hoạch đưa quân đến đối
đầu trực tiếp với Nga.
"Tổng thống Volodymyr Zelensky chưa bao
giờ yêu cầu lính nước ngoài chiến đấu cho đất nước ông ấy", người phát
ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby nói.
* Tổng thống Hungary ký luật chấp thuận Thụy Điển vào NATO
Tân
tổng thống Tamas Sulyok của Hungary ngày 5-3 ký luật ủng hộ kết nạp
Thụy Điển làm thành viên thứ 32 của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương
(NATO). Đây là bước kỹ thuật cuối cùng sau một năm trì hoãn của quá
trình này.
Sau khi nổ ra xung đột Nga - Ukraine, Thụy Điển nộp đơn
gia nhập NATO vào tháng 5-2022 cùng với Phần Lan. Helsinki được kết nạp
năm ngoái nhưng Stockholm bị kẹt lại. Sau khi Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn nỗ
lực của Thụy Điển hồi tháng trước, Hungary là quốc gia cuối cùng trong
số 31 thành viên NATO đưa ra quyết định tương tự.
* Nga chặn 3 máy bay chiến đấu Pháp ở Biển Đen
Bộ
Quốc phòng Nga ngày 5-3 thông báo đã điều máy bay chiến đấu Su-27 để
"ngăn chặn sự vi phạm biên giới quốc gia Nga" của 3 máy bay Pháp trên
Biển Đen. Các máy bay Pháp được xác định gồm máy bay radar tầm xa E-3F
và 2 máy bay chiến đấu đa năng Rafale-S của lực lượng không quân Pháp.
Theo
Matxcơva, khi các máy bay chiến đấu của Nga đến gần, "máy bay quân sự
nước ngoài đã thực hiện động tác quay đầu chữ U ra khỏi biên giới Liên
bang Nga".
Đây là vụ mới nhất trong một loạt các sự cố tương tự ở
Biển Đen. Vào tháng 3 năm 2023, căng thẳng leo thang giữa Matxcơva và
Washington khi một máy bay không người lái Reaper của Mỹ bị rơi sau khi
va chạm với một máy bay chiến đấu của Nga trên Biển Đen.
Ông Biden nói sẽ nguy hiểm nếu không ngừng bắn trước lễ Ramadan
Ngày 5-3, Tổng thống Mỹ Joe Biden cảnh báo một tình huống "rất, rất nguy hiểm" nếu không có thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza vào tháng Ramadan,
đồng thời nói thêm rằng việc này tùy thuộc vào việc Hamas có chấp nhận
thỏa thuận hay không. "Israel đã và đang hợp tác, lời đề nghị (ngừng
bắn) là hợp lý. Chúng ta sẽ biết trong vài ngày tới. Nhưng chúng ta cần
lệnh ngừng bắn", ông Biden nói.
Các cuộc đàm phán ngừng bắn ở Gaza
vẫn đang diễn ra ở Cairo, Ai Cập. Tuy nhiên, một quan chức của Hamas
nói rằng các cuộc đàm phán ngừng bắn với Israel không thể tiếp tục "vô
thời hạn", sau khi ông Biden đưa ra lời kêu gọi.
* Houthi tuyên bố tấn công 2 tàu chiến Mỹ ở Biển Đỏ
Trong
tuyên bố ngày 5-3, lực lượng Houthi ở Yemen khẳng định đã tập kích bằng
tên lửa và máy bay không người lái "hiệu quả" nhằm vào 2 tàu chiến Mỹ ở
Biển Đỏ.
Hãng tin Reuters dẫn lời người phát ngôn quân sự Yahya
Sarea của Houthi nói rằng nhóm này "sẽ không ngần ngại mở rộng tấn công
các mục tiêu thù địch để ủng hộ nhân dân Palestine ở Dải Gaza, cũng như
để đáp trả hành vi gây hấn" của liên quân Mỹ - Anh đối với Yemen.
Theo
truyền thông Yemen, trước cuộc tấn công của Houthi, liên quân Mỹ - Anh
đã triển khai 5 cuộc không kích nhằm vào thành phố cảng Hodeidah của
Yemen, nhắm mục tiêu vào các bệ phóng tên lửa di động ở khu vực này.
* Meta điều tra sự cố sập Facebook, Instagram
Meta,
công ty mẹ của Facebook, ngày 5-3 tuyên bố đang xem xét tình trạng
ngừng hoạt động trên diện rộng của các nền tảng Facebook, Instagram và
Threads sau khi người dùng trên toàn cầu không thể truy cập tài khoản cá
nhân. "Chúng tôi biết mọi người đang gặp phải khó khăn khi truy cập các
dịch vụ của chúng tôi. Chúng tôi đang giải quyết vấn đề này", người
phát ngôn của Meta viết trên mạng xã hội X.
Theo trang DownDetector,
có khoảng 500.000 lượt báo cáo mạng xã hội Facebook ngừng hoạt động vào
15h30 GMT ngày 5-3 trong khi Instagram có khoảng 70.000 lượt báo cáo
cùng lúc. Trang trạng thái của Facebook, dành cho các nhà quảng cáo,
thừa nhận đã bị "gián đoạn nghiêm trọng" và "các nhóm kỹ thuật đang tích
cực tìm cách giải quyết vấn đề một cách nhanh nhất có thể".
Sự cố
sập mạng Facebook và Instagram trên diện rộng bắt đầu từ tối 5-3 khi
người dùng đã bị văng khỏi các mạng xã hội và ứng dụng trên, sau đó
không thể đăng nhập trở lại.
AFP) – Mỹ tuần tra ‘‘bảo vệ tự do hàng hải’’ ở eo biển Đài Loan đúng ngày Trung Quốc khai mạc kỳ họp Quốc Hội.
Theo Hạm đội 7 của Hải quân Hoa Kỳ, chiến hạm USS John Finn đã thực
hiện cuộc tuần tra bảo vệ tự do hàng hải thông thường ‘‘tại vùng biển
quốc tế’’ hôm nay, 05/03/2024. Bộ Quốc Phòng Đài Loan cho biết theo dõi
sát tình hình tại các khu vực xung quanh lộ trình của tàu chiến Mỹ, và
khẳng định mọi việc ‘‘diễn ra bình thường’’.
(AFP) – Liên Hiệp Quốc tố cáo Trung Quốc vi phạm « các quyền cơ bản ở Tân Cương và Tây Tạng ». Trong
bài phát biểu trước Hội đồng Nhân quyền ở Genève hôm
qua, 04/03/2024, Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, Volker Turk đã đưa ra
cáo buộc trên, đồng thời kêu gọi Bắc Kinh trả tự do cho những nhà hoạt
động nhân quyền bị bắt với những lý do « mơ hồ » như « kích động và gây bất ổn ». Bắc Kinh ngay lập tức bác bỏ cáo buộc mà họ xem là « vô căn cứ »
nhằm can thiệp vào chuyện nội bộ của Trung Quốc. Những lời chỉ trích
này được đưa ra chỉ vài ngày trước kỷ niệm 65 năm cuộc nổi dậy
10/03/1959 ở Tây Tạng.
(AFP) – 43 nước yêu cầu ‘‘điều tra quốc tế’’ về cái chết của nhà đối lập Nga Navalny. 43
nước, trong đó có Mỹ, Liên Hiệp Châu Âu và Anh, đã đưa ra lời kêu gọi
tại Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc, ở Genève, hôm qua, 04/03/2024.
Lời kêu gọi của 43 quốc gia cũng nhấn mạnh cái chết của nhà đối lập
trong tù là một ‘‘dấu hiệu mới cho thấy tình trạng đàn áp gia tăng và
mang tính hệ thống tại Nga.’’
(AFP) – Dự án mua đạn pháo ngoài châu Âu: Pháp phải đưa ra quyết định tại CH Séc. Tổng
thống Emmanuel Macron có chuyến công du CH Séc hôm nay 05/03/2024. Bên
cạnh chương trình đối tác song phương 2024-2028, dự kiến ký kết với quốc
gia Đông Âu này, một nội dung rất được trông đợi là quan điểm của Paris
về dự án mua khoảng một triệu đạn pháo bên ngoài châu Âu để chuyển đến
Ukraina ngay trong những tuần tới. Cho đến nay Pháp vẫn lưỡng lự với
việc mua đạn pháo sản xuất ngoài châu Âu. Trên thực tế, khối 27 nước
không đủ năng lực sản xuất đủ đạn cho Ukraina, như đã cam kết. Tại CH
Séc, ông Macron kêu gọi các đồng minh của Ukraina ‘‘không chùn bước’’
trước Nga.
(AFP) – Đàm phán giữa Hamas và các nước trung gian hoà giải về hưu chiến ở Gaza không đạt kết quả. Hôm nay, 05/03/2024,
cuộc thảo luận hai ngày (04-05/03) tại thủ đô Cairo giữa Hamas và các
nước Ai Cập, Mỹ và Qatar, với hy vọng đạt được thỏa thuận ngừng bắn ở
Dải Gaza trước khi bắt đầu tháng Ramadan của người Hồi Giáo vào ngày 10
hoặc 11/03, đã kết thúc mà không có thêm tiến triển gì. Israel đã không
cử đại diện đến dự. Phía Hamas yêu cầu Israel ngừng bắn và rút quân khỏi
lãnh thổ Palestine, nhưng Israel bác bỏ những điều kiện này và tuyên bố
muốn tiếp tục tấn công cho đến khi tiêu diệt hoàn toàn Hamas.
(AFP) – Hà Nội đứng đầu danh sách các thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Theo
số liệu đánh giá từ bảng theo dõi chất lượng không khí của trang web
IQAir về danh sách các thành phố ô nhiễm nhất được công bố hôm
nay, 05/03/2024, chỉ số bụi mịn PM 2.5 ở Hà Nội được phân loại là « rất không tốt cho sức khỏe », cao
hơn 24 lần so với hướng dẫn hàng năm của Tổ chức Y tế Thế giới. Trong
những năm gần đây, Hà Nội thường xuyên bị liệt vào danh sách những thành
phố ô nhiễm nhất thế giới, do các hoạt động xây dựng tràn lan, cùng
lượng lớn khí thải từ các nhà máy điện than ở phía bắc và số lượng xe
cộ không ngừng tăng.
************
Ukraine tuyên bố phá hủy tàu chiến hiện đại bậc nhất của Nga ở Biển Đen
Ukraine
tuyên bố xuồng tự sát đã tấn công tàu tuần tra quân sự Sergei Kotov của
Nga ở Biển Đen gần Crimea. Phía Nga chưa lên tiếng về thông tin này.
Đây là vụ tấn công mới nhất nhằm vào Hạm đội Biển Đen của Nga.
Theo
Hãng tin AFP, Tổng cục Tình báo Ukraine (GUR) ngày 5-3 đã công bố đoạn
phim đen trắng cho thấy diễn biến của cuộc tấn công tàu Nga ở Biển Đen
trong đêm.
Hải quân Ukraine nói rằng các xuồng tự sát chứa đầy
chất nổ đã tấn công tàu chiến Nga gần eo biển Kerch, ngoài khơi bán đảo
Crimea, "gây ra thiệt hại ở đuôi, mạn phải và trái của tàu".
Người
phát ngôn GUR Andriy Yusov nói với truyền thông rằng thông tin về thủy
thủ đoàn "đang được làm rõ", có khả năng một vài người trong số họ đã
được sơ tán. Nhưng ông khẳng định phía Nga có thương vong.
Theo trang thông tin về Hạm đội Biển Đen kchf.ru,
tàu tuần tra Sergei Kotov dài 91m, lượng giãn nước khoảng 1.950 tấn và
có thể đạt tốc độ 22,5 hải lý/giờ. Tàu được trang bị pháo hải quân
AK-176MA-01 và hệ thống phòng không Igla.
Tàu Sergei Kotov hạ thủy vào năm 2021, đưa vào hoạt động từ tháng 7-2022 và được biên chế cho Hạm đội Biển Đen.
Hải
quân Ukraine nói đây là một trong những tàu hiện đại bậc nhất trong hạm
đội lừng danh của Nga. Con tàu này cũng bị hư hỏng nặng trong một cuộc
tấn công vào tháng 9-2023.
Biển Đen là một trong những chiến trường quan trọng nhất kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra hơn 2 năm trước.
Ukraine,
dù đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt đạn dược nghiêm trọng và đang
gặp khó khăn trên bộ, tuyên bố đã đạt được nhiều thành công ở Biển Đen.
Hơn
25 tàu Nga kể từ khi Matxcơva tiến hành "chiến dịch quân sự đặc biệt",
trong đó có nhiều tàu bị phá hủy trong những tuần gần đây, Kiev cho
biết.
Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Andriy Yermark ngày 5-3
gọi Hạm đội Biển Đen là "biểu tượng của sự chiếm đóng" và "không thể
hiện diện ở Crimea ở Ukraine".
Matxcơva đã sáp nhập Crimea từ Ukraine vào năm 2014.
Trước
loạt tấn công của Ukraine, Nga đã di chuyển nhiều tàu từ căn cứ hải
quân Sevastopol tại Crimea đến cảng Novorossiysk ở vùng Krasnodar, xa
hơn về phía đông.
Liên quan đến vụ một kho dầu ở biên giới
Belgorod bị máy bay không người lái tấn công vào hôm nay 5-3, một nguồn
tin tình báo Ukraine nói với AFP rằng Kiev đứng sau cuộc tấn công này.
Bộ Quốc phòng và các nhà chức trách Nga chưa chính thức lên tiếng về các vụ việc nêu trên.
***********
Mỹ-Philippines tổ chức tập trận ở các đảo đối diện với Biển Đông, Đài Loan
Reuters
~3 minutes
Philippines
và Hoa Kỳ sẽ tiến hành các cuộc tập trận thường niên vào tháng tới tại
các địa điểm quan trọng bao gồm các đảo của Philippines đối diện với
Biển Đông và Đài Loan, giữa lúc căng thẳng với Trung Quốc trong khu vực
tiếp tục âm ỉ.
Đại tá quân đội Philippines Michael Logico cho biết
trong một cuộc họp báo, cuộc tập trận, được gọi là Balikatan hay “Vai
kề Vai”, sẽ di chuyển từ các trại quân sự rộng lớn ở vùng nông thôn đến
các địa điểm ở khu vực phía bắc và phía tây.
Cuộc tập trận năm
nay, mà một nhà ngoại giao Philippines trước đây cho biết có thể lớn hơn
cuộc tập trận 17.000 người năm ngoái, cũng sẽ tập trung vào huấn luyện
an ninh mạng và “chiến tranh thông tin”.
Ông Logico cho biết
Batanes, tỉnh đảo gần Đài Loan nhất, có thể một lần nữa là một trong
những địa điểm tập trận năm nay, nhưng ông nhấn mạnh các hoạt động sẽ
không tập trung vào hòn đảo được quản lý dân chủ, Đài Loan.
Ông
Logico nói: “Việc chúng tôi tập trận ở những khu vực đó là điều tự nhiên
vì nếu đó là một phần lãnh thổ của Philippines thì đó là nơi chúng tôi
vẫy cờ, đây là những khu vực mà chúng tôi bảo vệ”.
Trung Quốc
tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của mình bất chấp sự phản đối của hòn đảo
này và Trung Quốc cũng thường xuyên tiến hành các hoạt động quân sự
không quân và hải quân gần hòn đảo.
Cuộc tập trận cũng sẽ bao gồm
các khu vực ở tỉnh Palawan trên Biển Đông, nơi thường xuyên xảy ra các
vụ va chạm hàng hải giữa Manila và Bắc Kinh trong năm qua.
Ông Logico nói: “Đây là những địa điểm mà chúng tôi có thể thực hiện đầy đủ các hoạt động chung”.
Philippines
ngày 5/3 cáo buộc lực lượng tuần duyên Trung Quốc thực hiện “các hoạt
động nguy hiểm” dẫn đến va chạm giữa tàu tuần duyên của Philippines với
tàu Trung Quốc trong một nhiệm vụ tiếp tế cho quân đội Philippines ở
Biển Đông.
Giống như năm ngoái, ông Logico cho biết quân đội hai nước sẽ tiến hành diễn tập đánh chìm tàu.
Mối
quan hệ giữa Washington và Manila đã ấm lên dưới thời Tổng thống
Ferdinand Marcos Jr, người năm ngoái đã tăng gần gấp đôi số căn cứ mà
quân đội Mỹ có thể tiếp cận theo một hiệp ước quốc phòng.
Ông
Logico cho biết quân đội Úc cũng sẽ tham gia cuộc tập trận trong khi hải
quân Pháp lần đầu tiên tham gia. Pháp và Philippines đều đang tìm kiếm
việc đàm phán một thỏa thuận quân sự.
Phát ngôn viên lực lượng vũ
trang Philippines Francel Margareth Padilla cho biết cuộc tập trận sẽ
diễn ra từ tuần thứ ba của tháng 4 đến tuần đầu tiên của tháng 5.
Kinh tế Trung Quốc trước thách thức khôi phục niềm tin
Anh Vũ
4–5 minutes
Kỳ
họp thường niên của Quốc Hội Trung Quốc khai mạc ngày 04/03/2024, đang
được dư luận quốc tế rất chú ý theo dõi, đặc biệt là bài diễn văn của
thủ tướng Lý Cường về mục tiêu tăng trưởng của cường quốc kinh tế thứ 2
thế giới.
Đăng ngày:
4 phút
Trong
báo cáo, rất được mong đợi, trong phiên khai mạc Quốc Hội ngày hôm qua,
thủ tướng Lý Cường chỉ thông báo mục tiêu tăng trưởng 5% cùng với một
vài biện pháp hỗ trợ hoạt động kinh tế. Mục tiêu này được giới quan sát
đánh giá là khá thận trọng, so với mức 5,2% của năm trước.
Đằng
sau những con số mang tính vĩ mô là thách thức không nhỏ khôi phục lại
lòng tin ở trong và ngoài nước trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc đang có
xu hướng trượt dốc, bị suy yếu vì khủng hoảng bất động sản chưa từng có
và tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ tăng kỷ lục.
Sau 3 năm hạn
chế chống Covid, sự phục hồi của Trung Quốc chưa mạnh mẽ như mong đợi,
gây mất lòng tin đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp trong cũng như
ngoài nước. Suy thoái toàn cầu cũng đang đè nặng lên nhu cầu đối với các
sản phẩm của Trung Quốc. Hoạt động sản xuất giảm tháng thứ năm liên
tiếp tính đến tháng 2, theo số liệu chính thức được công bố hôm thứ Sáu
tuần trước.
Chính phủ Trung Quốc có lý do để thận trọng đề ra chỉ
tiêu tăng trưởng thấp hơn so với năm trước. Trước hết, những biện pháp
mạnh khôi phục kinh tế sau đại dịch Covid-19 đã tỏ ra không có hiệu quả.
Những quyết định bơm tiền, giảm lãi suất không đủ để vực dậy tăng
trưởng. Trong năm qua, Bắc Kinh đã thông báo một loạt biện pháp nhắm vào
mục tiêu cụ thể, cũng như phát hành trái phiếu mới để kích thích chi
tiêu vào hạ tầng cơ sở và phục hồi hoạt động kinh tế. Nhưng rõ ràng là
cho đến giờ kết quả của những biện pháp đó còn rất khiêm tốn và không đủ
để lấy lại lòng tin trong nước.
Với nước ngoài, theo ông Philippe
Le Corre, nhà nghiên cứu tại Viện Chính sách Xã hội Châu Á ( Asia
Society Policy Institute ) nhận định trên nhật báo La Croix: Chính cách
hành xử hung hăng theo kiểu áp chế của Trung Quốc trong quan hệ thương
mại, cộng thêm cuộc cạnh tranh ngày càng gay gắt với Hoa Kỳ đã thúc đẩy
nhiều công ty Hàn Quốc và Mỹ chuyển cơ sở sản xuất ở Trung Quốc sang các
nước láng giềng như Việt Nam, Philippines, Indonesia hay Ấn Độ. Tuy
nhiên, bù lại, nhiều nước phương Tây, chủ yếu là châu Âu, dù muốn tự chủ
hay đa dạng hóa nguồn cung ứng, vẫn tiếp tục tìm đến Trung Quốc trong
bối cảnh thị trường Nga bị mất do cuộc chiến tại Ukraina.
Về mặt
chính thức, Bắc Kinh luôn mở rộng cửa chào đón các nhà đầu tư nước
ngoài. Nhưng theo giới quan sát, trên thực tế, nhất là từ khi ông Tập
Cận Bình lên cầm quyền từ năm 2013, chính quyền đã tìm cách ngầm ngăn
cản các nhà đầu tư nước ngoài bằng các hạn chế hành chính, mục đích để
các doanh nghiệp trong nước kiểm soát thị trường. Hệ quả là đầu tư nước
ngoài vào Trung Quốc trong năm 2023 chỉ đạt 33 tỷ đô la, mức thấp nhất
từ 30 năm nay.
Tuy nhiên, theo chuyên gia Louis d’Arvieu, lãnh đạo Amiral Gestion, công ty tư vấn độc lập về quản lý tài chính, « trong ngắn hạn, tình hình kinh tế Trung Quốc không đến mức thê thảm »,
vẫn có một số tín hiệu tích cực. Tình hình tài chính trong nước vẫn ổn
định, tiền tiết kiệm của các hộ gia đình dồi dào. Lĩnh vực bất động sản
đang gặp khủng hoảng, nhưng khả năng sụp đổ khó có thể xảy ra, nên hậu
quả đối với nền kinh tế toàn cầu sẽ vẫn ở mức hạn chế.
Trung Quốc
vẫn là công xưởng của thế giới, ngay cả khi các nước phương Tây mong
muốn đa dạng hóa nguồn cung của họ. Quy mô, cơ sở hạ tầng, lực lượng lao
động và trên hết là sự tồn tại của các doanh nghiệp lớn trong nước tiếp
tục là tiềm lực đáng kể của nền kinh tế Trung Quốc. Vấn đề còn lại là,
theo phần đông các chuyên gia về Trung Quốc, mô hình kinh tế này cần
phải thay đổi cho phù hợp với những biến động bất ổn trên thế giới,
**********
Việt Nam - Úc dự định nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện
RFA
4–5 minutes
Việc
nâng cấp mối quan hệ lên mức cao nhất giữa Việt Nam và Úc sẽ giúp cân
bằng lợi ích và tăng cường ổn định trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương đang chứng kiến những căng thẳng giữa các cường quốc, theo một
chuyên gia cho biết.
Hôm 5/3, Thủ tướng Phạm Minh
Chính trong khi dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam - Australia tại thành
phố Melbourne tiết lộ, ông mong đợi sắp tới đây hai quốc gia sẽ tuyên bố
nâng cấp quan hệ song phương lên cấp độ Đối tác chiến lược toàn diện,
từ quan hệ Đối tác chiến lược đã đạt được vào năm 2018.
Theo
Reuters, trong một tuyên bố của chính phủ, ông Chính cho biết động thái
này sẽ "đưa mối quan hệ giữa hai nước trở nên sâu sắc, thực chất và hiệu
quả hơn".
Quốc gia theo chủ nghĩa cộng sản này hiện đang có quan
hệ Đối tác chiến lược toàn diện với năm nước, đó là Trung Quốc, Hoa Kỳ,
Nga, Nhật Bản, và Ấn Độ.
Trong tin nhắn gửi đến Đài Á
Châu Tự Do trong ngày 05/3, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu cao
cấp khách mời thuộc Viện ISEAS (Nghiên cứu Đông Nam Á - Singapore) và
thành viên nghiên cứu Viện IISS (Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế), khẳng
định:
“Việc nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến
lược toàn diện thể hiện sự tin cậy và chia sẻ tầm nhìn chiến lược giữa
hai nước trong việc duy trì một khu vực Indo-Pacific hòa bình, ổn định,
thịnh vượng và tuân thủ luật pháp quốc tế.”
Ông cũng cho rằng
quan hệ mới sẽ mở ra cơ hội để hai nước tăng cường hợp tác an ninh trong
các lĩnh vực như an ninh hàng hải, an ninh mạng, chống khủng bố, gìn
giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc, và đối phó với các thách thức an ninh phi
truyền thống như biến đổi khí hậu và an ninh nguồn nước.
Báo Chính
Phủ dẫn lời của Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ mong muốn, khi quan hệ
song phương được nâng cấp sẽ có "5 cái hơn" là: Tin cậy chính trị tốt
hơn, hợp tác kinh tế - thương mại và đầu tư cao hơn, hợp tác khoa học-
công nghệ, đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn, hợp tác giáo dục và đào tạo,
giao lưu văn hóa, giao lưu nhân dân sâu sắc hơn, hợp tác du lịch và lao
động được đẩy mạnh hơn.
Theo Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, sự ràng buộc
chiến lược giữa Việt Nam và Úc có thể đóng vai trò cân bằng lợi ích và
tăng cường ổn định trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đang chứng
kiến những căng thẳng giữa các cường quốc.
Việc nâng cấp quan hệ
trong khi cả hai nước vừa kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại
giao hồi năm ngoái, cũng sẽ thúc đẩy cấu trúc khu vực mở và tự do khi
quan hệ mới nhấn mạnh cam kết của hai nước trong việc duy trì một trật
tự khu vực dựa trên luật lệ, tôn trọng luật pháp quốc tế và đảm bảo tự
do hàng hải, hàng không trong khu vực.
Điều này cũng mở ra triển
vọng cho hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư song phương trong nhiều
lĩnh vực như nông nghiệp, giáo dục, năng lượng tái tạo, chuyển đổi số và
kinh tế số.
Theo ông, việc Việt Nam và Úc thắt chặt quan hệ sẽ
góp phần vào việc thúc đẩy liên kết giữa khối ASEAN và Úc, qua đó tăng
cường vai trò và ảnh hưởng của khối này trong cấu trúc khu vực mới nổi
tại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Trong chuyến thăm chính thức đến
Úc trên cương vị người đứng đầu Chính phủ tuần này, Thủ tướng Chính được
tháp tùng bởi tám bộ trưởng và ba thứ trưởng. Thứ trưởng Hoàng Xuân
Chiến đại diện Bộ Quốc phòng còn Thứ trưởng Lương Tam Quang đại diện Bộ
Công an tham gia trong đoàn.
Bên cạnh việc dự kiến ký kết nâng cấp
quan hệ ngoại giao, T.S Hà Hoàng Hợp tiết lộ, hai nước cũng sẽ ký Thỏa
thuận hợp tác an ninh trong khuôn khổ đối tác chiến lược toàn diện.
Theo
ông, thoả thuận này cũng mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho Việt
Nam, trong việc nâng cao năng lực quốc phòng và an ninh.
Hà
Nội có cơ hội tiếp cận công nghệ, đào tạo và tư vấn quân sự, an ninh từ
một đối tác tin cậy là Úc, giúp nâng cao năng lực quốc phòng và an ninh
của mình.
Ngoài ra nó cũng sẽ giúp Việt Nam thực thi hiệu quả
chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, không
liên kết với bất kỳ nước lớn nào, góp phần duy trì cân bằng lực lượng,
đảm bảo ổn định khu vực trước bối cảnh cạnh tranh chiến lược ngày càng
gay gắt giữa các cường quốc tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, ông
nói.
*******
Đàm phán ngừng bắn ở Gaza kết thúc, không có đột phá khi thời hạn Ramadan sắp đến
Reuters
~4 minutes
Các
cuộc đàm phán ngừng bắn giữa Hamas và các nhà hòa giải đã kết thúc hôm
thứ Ba tại Cairo mà không có đột phá, khi chỉ còn vài ngày nữa để ngừng
giao tranh cho kịp bắt đầu tháng Ramadan.
Quan chức cấp cao của
Hamas, Bassem Naim, nói với Reuters rằng nhóm chiến binh đã trình bày đề
xuất về một thỏa thuận ngừng bắn với các nhà hòa giải trong hai ngày
đàm phán và hiện đang chờ phản hồi từ phía Israel, phía đã rời khỏi vòng
đàm phán này.
Ông Naim nói: “(Thủ tướng Benjamin) Netanyahu không
muốn đạt được thỏa thuận và quả bóng hiện đang ở bên sân người Mỹ”
trong việc thúc ép ông ấy thỏa thuận.
Israel từ chối bình luận công khai về các cuộc đàm phán ở Cairo.
Một
nguồn tin trước đó nói với Reuters rằng Israel rời khỏi vòng đàm phán
là vì Hamas đã từ chối yêu cầu của Israel đòi cung cấp danh sách tất cả
các con tin vẫn còn sống. Ông Naim nói điều này là không thể nếu không
có lệnh ngừng bắn trước tiên vì các con tin nằm rải rác khắp vùng chiến
sự và bị các nhóm khác nhau giam giữ.
Các cuộc đàm phán ở Cairo
được xem là rào cản cuối cùng để đạt được lệnh ngừng bắn kéo dài đầu
tiên trong cuộc chiến, là một lệnh ngừng bắn kéo dài 40 ngày, trong đó
hàng chục con tin sẽ được giải thoát và viện trợ sẽ được bơm vào Gaza để
ngăn chặn nạn đói nhân tạo, trước khi tháng Ramadan bắt đầu vào đầu
tuần tới.
Các nguồn tin an ninh Ai Cập hôm thứ Hai cho biết họ vẫn
liên lạc với phía Israel để cho phép các cuộc đàm phán tiếp tục mà
không có sự hiện diện của phái đoàn Israel.
Washington, đồng minh
thân cận nhất của Israel và là nhà bảo trợ cho các cuộc đàm phán ngừng
bắn, cho biết một thỏa thuận được Israel phê duyệt đã sẵn sàng và việc
Hamas có chấp nhận hay không là tùy thuộc vào họ. Hamas phản đối trách
nhiệm này như một nỗ lực nhằm làm chệch hướng để phía Israel đổ lỗi cho
Hamas nếu các cuộc đàm phán sụp đổ mà không có thỏa thuận.
Hoa Kỳ
cũng kêu gọi Israel làm nhiều hơn nữa để giảm bớt thảm họa nhân đạo ở
Gaza, nơi hơn 30.000 người đã thiệt mạng vì cuộc tấn công của Israel,
được phát động sau các cuộc tấn công của Hamas khiến 1.200 người thiệt
mạng vào tháng 10.
Nạn đói ở Gaza
Nạn đói
hiện đang bao trùm Dải Gaza khi nguồn cung viện trợ, vốn đã bị cắt giảm
mạnh kể từ khi bắt đầu chiến tranh, đã giảm xuống chỉ còn nhỏ giọt trong
tháng qua. Toàn bộ vùng lãnh thổ hoàn toàn bị cắt nguồn cung cấp thực
phẩm. Một số bệnh viện còn hoạt động ở Gaza vốn đã quá tải số người bị
thương giờ đây lại chứa đầy trẻ em sắp chết đói.
Tình hình tồi tệ
nhất là ở phía bắc Gaza, khu vực nằm ngoài tầm với của các cơ quan viện
trợ hoặc các hãng tin. Cơ quan y tế Gaza cho biết 15 trẻ em đã chết vì
suy dinh dưỡng hoặc mất nước tại một bệnh viện.
Israel nói họ sẵn
sàng cho phép viện trợ nhiều hơn cho Gaza thông qua hai trạm kiểm soát ở
rìa phía nam của lãnh thổ được cho phép mở, đồng thời đổ lỗi cho Liên
Hiệp Quốc và các cơ quan viện trợ khác đã không phân phối viện trợ rộng
rãi hơn.
Các cơ quan viện trợ cho biết điều này đã trở nên bất khả
thi do tình trạng luật pháp và trật tự bị phá vỡ, và việc cung cấp
quyền tiếp cận và an ninh cho việc phân phối thực phẩm là tùy thuộc vào
Israel, lực lượng đã tấn công và tuần tra các thị trấn của Gaza.
Adele
Khodr, Giám đốc khu vực Trung Đông và Bắc Phi của UNICEF, cho biết:
“Cảm giác bất lực và tuyệt vọng của các bậc cha mẹ và bác sĩ khi nhận ra
rằng viện trợ cứu sống, chỉ cách đó vài km, đang nằm ngoài tầm tay,
chắc chắn là không thể chịu đựng nổi”.
Philippines triệu tập nhà ngoại giao Trung Quốc vì hành động ‘hung hăng’ ở Biển Đông
Reuters
4–5 minutes
Philippines
đã triệu tập phó đại sứ Trung Quốc tại Manila hôm thứ Ba để phản đối
điều mà họ gọi là “hành động hung hăng” của lực lượng hải quân Trung
Quốc chống lại nhóm tiếp tế cho quân đội Philippines đóng trên bãi cạn ở
Biển Đông.
Lực lượng đặc nhiệm Biển Đông của Manila cho biết các
tàu Philippines đang thực hiện nhiệm vụ thường lệ tới Bãi Cỏ Mây đã bị
các tàu dân quân hàng hải và lực lượng hải cảnh Trung Quốc “quấy rối
(và) ngăn chặn” hôm thứ Ba (5/3).
Lực lượng đặc nhiệm cho biết các
tàu tuần duyên Trung Quốc đã bắn vòi rồng, làm vỡ kính chắn gió của một
trong các tàu tiếp tế và khiến ít nhất 4 thuyền viên bị thương nhẹ.
Người
phát ngôn của lực lượng tuần duyên Manila nói những hành động “liều
lĩnh” và “phi pháp” của Trung Quốc cũng dẫn đến vụ va chạm giữa một tàu
Trung Quốc và Philippines, khiến tàu này bị hư hại nhẹ về cấu trúc.
Bộ
Ngoại giao Philippines cho biết họ đã triệu tập nhà ngoại giao Trung
Quốc hôm thứ Ba để bày tỏ sự phản đối và yêu cầu các tàu Trung Quốc ngay
lập tức rời khỏi khu vực Bãi Cỏ Mây mà Manila gọi là Ayungin.
“Sự
can thiệp của Trung Quốc vào các hoạt động thường lệ và hợp pháp của
Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này là không thể chấp
nhận được”, Bộ này nói trong một tuyên bố. “Những hành động của Trung
Quốc ở bãi cạn Ayungin vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của
Philippines”.
Trung Quốc đổ lỗi cho Manila, cho rằng tàu
Philippines đã xâm nhập bất hợp pháp vào vùng biển tiếp giáp với Bãi Cỏ
Mây - mà nước này gọi là Rạn Nhân Ái - nên nước này phải thực hiện các
biện pháp kiểm soát.
Hành động của Trung Quốc cũng bị Mỹ, đồng minh hiệp ước quốc phòng của Philippines, lên án.
“Mỹ
sát cánh cùng Philippines và những người ủng hộ luật pháp quốc tế để
ủng hộ #FreeAndOpenIndoPacific [Ấn Độ Dương Thái Bình Dương tự do và
rộng mở]”, Đại sứ Hoa Kỳ tại Manila MaryKay Carlson nói trên nền tảng
truyền thông xã hội X.
Bãi cạn này là nơi đồn trú của một số ít
binh sĩ Philippines đóng trên một tàu chiến rỉ sét mà Manila đã neo đậu ở
đó vào năm 1999 để củng cố các yêu sách chủ quyền.
Trung Quốc
tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, bao gồm cả Bãi Cỏ Mây, và
đã triển khai tàu để tuần tra đảo san hô đang tranh chấp nằm trong vùng
đặc quyền kinh tế của Philippines.
Vụ việc hôm thứ Ba là vụ mới
nhất trong một loạt vụ va chạm hàng hải giữa Philippines và Trung Quốc,
vốn đang vướng vào tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông bất chấp phán quyết
năm 2016 của Tòa án Trọng tài Thường trực cho rằng các yêu sách của
Trung Quốc không có giá trị nền tảng pháp lý. Bắc Kinh bác bỏ phán quyết
đó.
Lực lượng đặc nhiệm Philippines nói “những hành động cưỡng ép
và nguy hiểm” của Bắc Kinh “đặt câu hỏi về sự chân thành trong lời kêu
gọi đối thoại hòa bình và giảm bớt căng thẳng”.
Người phát ngôn Bộ
Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nói trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh
rằng hoạt động này là “chuyên nghiệp và có chừng mực, hợp lý và hợp
pháp”.
“Trung Quốc một lần nữa kêu gọi phía Philippines chấm dứt
các hành vi vi phạm và khiêu khích hàng hải, đồng thời kiềm chế thực
hiện bất kỳ hành động nào có thể làm phức tạp tình hình hàng hải”, bà
Mao nói.
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr nói tại một
diễn đàn ở Australia hôm thứ Hai rằng đất nước ông sẽ hợp tác trong các
cuộc đàm phán với Trung Quốc nhưng sẽ phản kháng khi chủ quyền và quyền
hàng hải của mình bị phớt lờ.
Khác với lập trường thân Trung Quốc
của người tiền nhiệm Rodrigo Duterte, ông Marcos cáo buộc Bắc Kinh gây
hấn trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, bao gồm việc sử dụng
vòi rồng, tia laser “cấp độ quân sự” và các chiến thuật va chạm để xua
đuổi tàu Philippines.
Lực lượng đặc nhiệm Philippines nói: “Hòa
bình và ổn định không thể đạt được nếu không quan tâm đúng mức đến các
quyền hợp pháp, đã có từ trước tới nay và được công nhận của người
khác”.
Nga nói đang xem xét đưa nhà máy điện hạt nhân lên mặt trăng cùng với Trung Quốc
Reuters
~3 minutes
Nga
và Trung Quốc đang xem xét việc đưa một nhà máy điện hạt nhân lên mặt
trăng vào khoảng năm 2033-2035, Yuri Borisov, người đứng đầu cơ quan vũ
trụ Nga Roscosmos cho biết hôm thứ Ba, điều mà ông nói là một ngày nào
đó có thể cho phép các khu định cư trên mặt trăng được xây dựng.
Ông
Borisov, cựu thứ trưởng quốc phòng, cho biết Nga và Trung Quốc đã cùng
hợp tác trong chương trình mặt trăng và Moscow có thể đóng góp chuyên
môn của mình về “năng lượng vũ trụ hạt nhân”.
“Hiện giờ chúng tôi
đang xem xét nghiêm túc một dự án – vào khoảng năm 2033-2035 –nhằm cung
cấp và lắp đặt một bộ nguồn trên bề mặt mặt trăng cùng với các đồng
nghiệp Trung Quốc của chúng tôi”, ông Borisov nói.
Ông cho biết
các tấm pin mặt trời sẽ không thể cung cấp đủ điện cho các khu định cư
trên mặt trăng trong tương lai, trong khi năng lượng hạt nhân thì có
thể.
“Đây là một thách thức rất lớn… nó phải được thực hiện ở chế
độ tự động, không có sự hiện diện của con người”, ông nói về kế hoạch
tiềm năng.
Ông Borisov cũng nói về kế hoạch của Nga trong việc chế
tạo tàu vũ trụ vận tải chạy bằng năng lượng hạt nhân. Ông cho biết tất
cả các câu hỏi kỹ thuật liên quan đến dự án đã được giải quyết ngoài
việc tìm ra giải pháp làm mát lò phản ứng hạt nhân.
“Chúng tôi
thực sự đang làm việc trên một chiếc tàu kéo không gian. Cấu trúc khổng
lồ này có thể nhờ lò phản ứng hạt nhân và tua-bin công suất cao... để
vận chuyển hàng hóa lớn từ quỹ đạo này sang quỹ đạo khác, thu thập các
mảnh vụn không gian và tham gia vào nhiều hoạt động khác”, ông Borisov
nói.
Các quan chức Nga trước đây đã lên tiếng về những kế hoạch
đầy tham vọng nhằm một ngày nào đó sẽ khai thác mỏ trên Mặt trăng, nhưng
chương trình không gian của Nga đã gặp phải một loạt trở ngại trong
những năm gần đây.
Sứ mệnh lên mặt trăng đầu tiên của họ sau 47
năm đã thất bại vào năm ngoái sau khi tàu vũ trụ Luna-25 của Nga mất
kiểm soát và bị rơi.
Moscow cho biết họ sẽ triển khai thêm các sứ
mệnh mặt trăng và sau đó khám phá khả năng thực hiện sứ mệnh chung giữa
Nga và Trung Quốc, và thậm chí là xây dựng căn cứ trên mặt trăng.
Trung Quốc hồi tháng trước cho biết họ đặt mục tiêu đưa phi hành gia Trung Quốc đầu tiên lên mặt trăng trước năm 2030.
Tổng
thống Nga Vladimir Putin tháng trước đã bác bỏ cảnh báo của Mỹ rằng
Moscow có kế hoạch đưa vũ khí hạt nhân vào không gian là giả, nói rằng
đó là một âm mưu nhằm lôi kéo Nga vào các cuộc đàm phán vũ khí theo các
điều kiện của phương Tây.
ICC phát lệnh bắt giữ chỉ huy Kobylash và Sokolov của Nga
Reuters
~3 minutes
Tòa
án Hình sự Quốc tế (ICC) vừa ban hành lệnh bắt giữ các chỉ huy hàng đầu
của Nga Sergei Kobylash và Viktor Sokolov về các cáo buộc tội ác chiến
tranh ở Ukraine, tòa án này cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Ba
(5/3).
ICC, có trụ sở tại The Hague, cho biết có cơ sở hợp lý để
tin rằng hai nghi phạm phải chịu trách nhiệm về “các cuộc tấn công tên
lửa do các lực lượng dưới sự chỉ huy của họ thực hiện nhằm vào cơ sở hạ
tầng điện của Ukraine từ ít nhất ngày 10/10/2022 cho đến ít nhất ngày
9/3/2023”.
Đây là lệnh truy nã thứ hai về việc bắt giữ các quan chức Nga liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine.
Vào
tháng 3 năm ngoái, ICC đã ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Vladimir
Putin và Ủy viên về Trẻ em Maria Lvova-Belova với cáo buộc tội ác chiến
tranh liên quan đến vụ bắt cóc trẻ em Ukraine. Điện Kremlin bác bỏ các
cáo buộc trên.
Ông Kobylash, 58 tuổi, là chỉ huy của lực lượng
trên không tầm xa của lực lượng không quân Nga vào thời điểm bị cáo buộc
tội ác chiến tranh.
Ông Sokolov, 61 tuổi, là đô đốc hải quân Nga, người chỉ huy Hạm đội Biển Đen trong thời gian bị cáo buộc liên quan, theo ICC.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hoan nghênh quyết định ban hành lệnh bắt giữ hai chỉ huy Nga của ICC.
Ông
nói trên nền tảng mạng xã hội X: “Mọi chỉ huy Nga ra lệnh tấn công dân
thường và cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine đều phải biết rằng công
lý sẽ được thực thi. Mọi thủ phạm của những tội ác như vậy đều phải biết
rằng họ sẽ phải chịu trách nhiệm”.
ICC hôm thứ Ba nói các cuộc
tấn công vào lưới điện của Ukraine đã gây ra tổn thất dân sự và thiệt
hại rõ ràng là quá mức so với bất kỳ lợi ích quân sự dự kiến nào.
Nga
phủ nhận việc cố tình nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine,
nói rằng các cuộc tấn công của họ đều nhằm mục đích làm giảm khả năng
chiến đấu của Kyiv.
Công tố viên ICC Karim Khan đã đến thăm
Ukraine vào tháng 3 năm ngoái để điều tra chiến dịch tấn công bằng tên
lửa và máy bay không người lái của Nga vào các nhà máy điện và cơ sở hạ
tầng khác khiến hàng trăm dân thường thiệt mạng và khiến hàng triệu
người không có điện hoặc nước.
Tổng công tố Ukraine Andriy Kostin
đã đăng một thông báo trên X gọi lệnh bắt giữ là “một cột mốc quan trọng
khác trên con đường khôi phục công lý của chúng tôi”.
Các công
ước Geneva và các giao thức bổ sung do các tòa án quốc tế định hình nói
rằng các bên liên quan đến xung đột quân sự phải phân biệt giữa “các mục
tiêu dân sự và các mục tiêu quân sự” và các cuộc tấn công vào các mục
tiêu dân sự đều bị cấm.
***********
Tin tức thế giới 6-3: Ông Macron kêu gọi đồng minh không hèn nhát
TRẦN PHƯƠNG
6–7 minutes
Ông Macron kêu gọi các đồng minh không hèn nhát
Tiếp sau phát biểu mập mờ chuyện đưa quân đến Ukraine, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 5-3 kêu gọi các đồng minh của Ukraine đừng trở thành "những kẻ hèn nhát" trong việc hỗ trợ Kiev chống Nga.
Nhà
lãnh đạo Pháp nói rằng ông hoàn toàn chắc chắn về những phát biểu gây
tranh cãi được đưa ra vào tuần trước về việc không loại trừ việc triển
khai quân đội phương Tây tới Ukraine.
"Chúng ta chắc chắn đang đến
gần một thời điểm đối với châu Âu mà trong đó không cần phải hèn nhát",
Hãng tin AFP dẫn lời ông Macron nói trong chuyến thăm Cộng hòa Czech,
quốc gia đang thúc đẩy kế hoạch mua vũ khí bên ngoài châu Âu cho
Ukraine.
"Đây có phải là cuộc chiến của chúng ta không? Chúng ta
có thể ngoảnh mặt đi với niềm tin rằng chúng ta có thể để mọi thứ diễn
ra theo đúng quỹ đạo của nó không? Tôi không tin như vậy và do đó tôi đã
kêu gọi một sự đột biến mang tính chiến lược và tôi hoàn toàn ủng hộ
điều đó", nhà lãnh đạo Pháp đặt câu hỏi cho châu Âu. Tuy nhiên, ông nói
thêm rằng "chúng ta không muốn leo thang, chúng ta chưa bao giờ hiếu
chiến".
Những phát biểu của ông Macron đã gây ra một làn sóng chấn
động khắp châu Âu. Hầu hết các đồng minh châu Âu của Paris cho biết họ
sẽ không gửi quân tới Ukraine. Mỹ cũng bác bỏ kế hoạch đưa quân đến đối
đầu trực tiếp với Nga.
"Tổng thống Volodymyr Zelensky chưa bao
giờ yêu cầu lính nước ngoài chiến đấu cho đất nước ông ấy", người phát
ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby nói.
* Tổng thống Hungary ký luật chấp thuận Thụy Điển vào NATO
Tân
tổng thống Tamas Sulyok của Hungary ngày 5-3 ký luật ủng hộ kết nạp
Thụy Điển làm thành viên thứ 32 của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương
(NATO). Đây là bước kỹ thuật cuối cùng sau một năm trì hoãn của quá
trình này.
Sau khi nổ ra xung đột Nga - Ukraine, Thụy Điển nộp đơn
gia nhập NATO vào tháng 5-2022 cùng với Phần Lan. Helsinki được kết nạp
năm ngoái nhưng Stockholm bị kẹt lại. Sau khi Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn nỗ
lực của Thụy Điển hồi tháng trước, Hungary là quốc gia cuối cùng trong
số 31 thành viên NATO đưa ra quyết định tương tự.
* Nga chặn 3 máy bay chiến đấu Pháp ở Biển Đen
Bộ
Quốc phòng Nga ngày 5-3 thông báo đã điều máy bay chiến đấu Su-27 để
"ngăn chặn sự vi phạm biên giới quốc gia Nga" của 3 máy bay Pháp trên
Biển Đen. Các máy bay Pháp được xác định gồm máy bay radar tầm xa E-3F
và 2 máy bay chiến đấu đa năng Rafale-S của lực lượng không quân Pháp.
Theo
Matxcơva, khi các máy bay chiến đấu của Nga đến gần, "máy bay quân sự
nước ngoài đã thực hiện động tác quay đầu chữ U ra khỏi biên giới Liên
bang Nga".
Đây là vụ mới nhất trong một loạt các sự cố tương tự ở
Biển Đen. Vào tháng 3 năm 2023, căng thẳng leo thang giữa Matxcơva và
Washington khi một máy bay không người lái Reaper của Mỹ bị rơi sau khi
va chạm với một máy bay chiến đấu của Nga trên Biển Đen.
Ông Biden nói sẽ nguy hiểm nếu không ngừng bắn trước lễ Ramadan
Ngày 5-3, Tổng thống Mỹ Joe Biden cảnh báo một tình huống "rất, rất nguy hiểm" nếu không có thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza vào tháng Ramadan,
đồng thời nói thêm rằng việc này tùy thuộc vào việc Hamas có chấp nhận
thỏa thuận hay không. "Israel đã và đang hợp tác, lời đề nghị (ngừng
bắn) là hợp lý. Chúng ta sẽ biết trong vài ngày tới. Nhưng chúng ta cần
lệnh ngừng bắn", ông Biden nói.
Các cuộc đàm phán ngừng bắn ở Gaza
vẫn đang diễn ra ở Cairo, Ai Cập. Tuy nhiên, một quan chức của Hamas
nói rằng các cuộc đàm phán ngừng bắn với Israel không thể tiếp tục "vô
thời hạn", sau khi ông Biden đưa ra lời kêu gọi.
* Houthi tuyên bố tấn công 2 tàu chiến Mỹ ở Biển Đỏ
Trong
tuyên bố ngày 5-3, lực lượng Houthi ở Yemen khẳng định đã tập kích bằng
tên lửa và máy bay không người lái "hiệu quả" nhằm vào 2 tàu chiến Mỹ ở
Biển Đỏ.
Hãng tin Reuters dẫn lời người phát ngôn quân sự Yahya
Sarea của Houthi nói rằng nhóm này "sẽ không ngần ngại mở rộng tấn công
các mục tiêu thù địch để ủng hộ nhân dân Palestine ở Dải Gaza, cũng như
để đáp trả hành vi gây hấn" của liên quân Mỹ - Anh đối với Yemen.
Theo
truyền thông Yemen, trước cuộc tấn công của Houthi, liên quân Mỹ - Anh
đã triển khai 5 cuộc không kích nhằm vào thành phố cảng Hodeidah của
Yemen, nhắm mục tiêu vào các bệ phóng tên lửa di động ở khu vực này.
* Meta điều tra sự cố sập Facebook, Instagram
Meta,
công ty mẹ của Facebook, ngày 5-3 tuyên bố đang xem xét tình trạng
ngừng hoạt động trên diện rộng của các nền tảng Facebook, Instagram và
Threads sau khi người dùng trên toàn cầu không thể truy cập tài khoản cá
nhân. "Chúng tôi biết mọi người đang gặp phải khó khăn khi truy cập các
dịch vụ của chúng tôi. Chúng tôi đang giải quyết vấn đề này", người
phát ngôn của Meta viết trên mạng xã hội X.
Theo trang DownDetector,
có khoảng 500.000 lượt báo cáo mạng xã hội Facebook ngừng hoạt động vào
15h30 GMT ngày 5-3 trong khi Instagram có khoảng 70.000 lượt báo cáo
cùng lúc. Trang trạng thái của Facebook, dành cho các nhà quảng cáo,
thừa nhận đã bị "gián đoạn nghiêm trọng" và "các nhóm kỹ thuật đang tích
cực tìm cách giải quyết vấn đề một cách nhanh nhất có thể".
Sự cố
sập mạng Facebook và Instagram trên diện rộng bắt đầu từ tối 5-3 khi
người dùng đã bị văng khỏi các mạng xã hội và ứng dụng trên, sau đó
không thể đăng nhập trở lại.
Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !
Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !
Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?
Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?
Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông
Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng
Mặt mày ai lại đi hồ hởi
Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông
Phải chăng “quý” mặt đã thành mông
Con mắt nay đà có nhưng không
Nên mới chổng khu vào hải đảo
Gia tài gấm vóc của tổ tông?
Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .
Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .
Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .