Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng, ông Trần Đức Quận, vào ngày 24/1 bị khởi tố, bị bắt tạm giam do dính líu đến Dự án Đại Ninh tại địa phương này.

Bộ Công an Việt Nam loan tin trên cổng thông tin điện tử của Bộ về các biện pháp và lệnh vừa nêu đối với ông Trần Đức Quận.

Cơ quan Cảnh sát Điều tra (CSĐT) thuộc Bộ Công an xác định rằng ông Trần Đức Quận đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái các quy định của pháp luật khi tham gia chỉ đạo giải quyết các công việc liên quan đến Dự án Đại Ninh tỉnh Lâm Đồng, gây hậu quả rất nghiêm trọng. Hành vi của ông Trần Đức Quận phạm vào tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, quy định tại Khoản 3 Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Trong cùng vụ này, vào ngày 2/1 vừa qua, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Lâm Đồng, ông Trần Văn Hiệp, cũng bị khởi tố, bắt tạm giam với cáo buộc tham nhũng liên quan đến dự án Khu đô thị thương mại, du lịch, nghỉ dưỡng sinh thái Đại Ninh (Lâm Đồng) của Công ty Sài Gòn Đại Ninh của đại gia Nguyễn Cao Trí - người đang bị tạm giữ trong một vụ án khác.

Theo thông báo của Bộ Công an, “ông Trần Văn Hiệp, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng đã có hành vi nhận hối lộ liên quan đến Dự án khu đô thị thương mại, du lịch, nghỉ dưỡng sinh thái Đại Ninh, tỉnh Lâm Đồng. Hành vi của ông Trần Văn Hiệp phạm vào tội “Nhận hối lộ”, quy định tại Khoản 4 Điều 354 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).”

Thông báo không cho biết ông Hiệp đã nhận hối lộ bao nhiêu tiền. Tuy nhiên, những thông tin về dự án liên quan được báo Nhà nước đăng tải cho thấy, đây là dự án có tổng vốn đầu tư lên đến hơn 25.000 tỷ đồng và có tổng diện tích sử dụng đất lên tới 3.595 ha.

Dự án được triển khai thực hiện từ năm 2010, dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng vào năm 2018. Tuy nhiên, theo ghi nhận của truyền thông trong nước, 13 năm sau khi khởi công, “dự án vẫn chỉ là một vùng hoang tàn, cỏ dại mọc cao lút đầu người”.

Chủ đầu tư dự án cũng bị cáo buộc đã để rừng bị phá, lấn chiếm hơn 368 ha. Vào tháng 6/2020, Thanh tra Chính phủ đã đề nghị UBND tỉnh Lâm Đồng chấm dứt hoạt động, thu hồi dự án này.

Tuy nhiên, vào tháng 6/2021, Phó tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Minh đã ký quyết định mới, rút lại yêu cầu chấm dứt hoạt động, thu hồi đất đối với dự án.

Ngoài ông Hiệp, vào tháng 3 năm ngoái, Bộ Công an cũng đã khởi tố vụ án nhận hối lộ, bắt tạm giam ông Nguyễn Ngọc Ánh, chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng với cùng cáo buộc tội “Nhận hối lộ” trong vụ án này. 

Tù nhân lương tâm (TNLT) Huỳnh Minh Tâm, người đang thụ án tù tám năm về tội danh “tuyên truyền chống Nhà nước” tại Trại giam Gia Trung cho thân nhân biết kể từ khi ông bị đưa đến cơ sở giam giữ này bốn năm trước, ông luôn bị cách ly ở trong phòng giam có gắn camera.

Ông kể về tình cảnh này của mình cho em gái ruột của ông, cựu TNLT Huỳnh Thị Tố Nga trong buổi thăm gặp ngày 21/1. Cả ông Tâm và bà Nga cùng bị bắt vào cuối tháng 1/2019 và bị kết án trong phiên toà ngày 28/11/2019. Bà Nga bị kết án năm năm tù nhưng đã mãn hạn tù cuối tháng ba năm ngoái.

Ngày 24/1, trong cuộc phỏng vấn của Đài Á Châu Tự Do (RFA), bà Nga kể về tình cảnh hiện nay của anh ruột mình trong buồng giam diện tích 12 mét vuông nhưng diện tích sử dụng chỉ khoảng 9 mét vuông:

“Hiện anh Huỳnh Minh Tâm vẫn ở chung khu an ninh với anh em nhưng mà anh Tâm thì bị nhốt riêng một mình một phòng từ khi đến trại cho đến bây giờ là gần 4 năm và phòng có gắn camera theo dõi.

Phòng giam hoàn toàn nó trống trơn, không có thể nào che đậy những sinh hoạt cá nhân, từ cái việc ăn uống, ngủ nghỉ cho đến tắm rửa vệ sinh cá nhân.”

Bình luận về việc nhà tù cho gắn camera trong buồng giam để theo dõi mọi hoạt động của người tù, cựu TNLT, luật sư Lê Quốc Quân nói việc này “không thể chấp nhận được.”

Luật sư Quân cho biết luật pháp Việt Nam bảo vệ nhân quyền cho mọi người, kể cả những người đang thi hành án tù vì tù nhân chỉ bị tước một số quyền công dân như quyền ứng cử đại biểu cơ quan quyền lực Nhà nước, quyền làm việc trong các cơ quan nhà nước và quyền phục vụ trong lực lượng vũ trang nhân dân bên cạnh quyền bỏ phiếu khi “đang chấp hành hình phạt tù mà không được hưởng án treo."

“Hiến pháp Việt Nam, Bộ luật Hình sự, và Luật thi hành án hình sự thì đều ghi nhận quyền con người và quyền nhân thân của tù nhân. Việc gắn camera trong phòng giam, đặc biệt là phòng giam đối với tù an ninh quốc gia là rất nhỏ và mọi sinh hoạt đều gắn liền trong một phòng cho nên gắn camera vào để theo dõi tất cả các cái hoạt động kể cả khi họ đi vệ sinh hoặc thay quần áo là xúc phạm về nhân phẩm đối với người tù.”

Trích dẫn Bộ luật Dân sự, ông cho rằng việc gắn camera cũng vi phạm quyền công dân.

“Việc gắn camera ở những nơi sinh hoạt chung, những hành lang, lối đi hoặc bên ngoài phòng giam thì có thể chấp nhận, còn việc gắn trong phòng giam để theo dõi các sinh hoạt riêng tư là vi phạm quyền về hình ảnh, quyền nhân thân theo Điều 32, Bộ luật Dân sự.”

Bà Nga cho biết khu giam giữ tù chính trị của Trại giam Gia Trung có hàng chục buồng giam nhưng chỉ có hai phòng có gắn camera, một phòng để giam ông Tâm và phòng kia đang để trống.

Để phản đối việc trại giam theo dõi mọi sinh hoạt của mình, ông Tâm đã dùng giấy che camera và quản giáo lại đến tháo giấy ra. Nhiều lần như thế rồi quản giáo cũng chấp nhận, và chỉ vào phòng chỉnh lại khi có giám thị đến kiểm tra, bà Nga thuật lại thông tin từ người anh.

Tuy bị giam một mình nhưng ông Tâm vẫn được gặp các tù nhân khác trong dịp cuối tuần ở khu chơi chung hoặc đi ra ngoài trồng rau và cây cảnh.

Ông Tâm nói với em gái rằng mình bị giam riêng trong phòng có camera là vì ông phản đối việc trại giam cưỡng ép tù nhân lao động cũng như lên tiếng về những bất cập trong trại giam trong việc nhận quà và bưu phầm từ gia đình, bán thức ăn ở căng-tin của trại…

Phóng viên không thể liên lạc với Trại giam Gia Trung để kiểm chứng thông tin việc gắn camera trong buồng giam cũng như tìm hiểu thông tin về việc ông Tâm bị giam cách ly trong nhiều năm qua.

Nhiều trại giam gắn camera trong phòng giam

Bà Nga nói trong thời gian bà thi hành án ở Trại giam An Phước, trại giam chỉ gắn camera ở hành lang khu vực giam tù nhân nữ. 

Tuy nhiên, cũng bị giam trong trại giam này nhiều năm cho tới tháng 9/2023, nhà hoạt động Lê Quý Lộc cho biết phòng giam của ông bị gắn camera và thiết bị này ghi lại cả những hình ảnh trong nhà vệ sinh.

Một số cựu tù nhân khác cho biết việc gắn camera trong phòng giam rất phổ biến ở nhiều cơ sở giam giữ. 

Ông Nguyễn Viết Dũng, người mới rời Trại giam Nam Hà cuối tháng 9/2023, cho biết phòng giam của ông có bị gắn camera và cả thiết bị thu âm. Camera còn thu cả khu tắm rửa của tù nhân.

Một cựu tù chính trị, người không muốn nên danh tính vì lý do an ninh, cho RFA biết ông bị giam nhiều năm ở Trại giam số 5 (huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá) và mới được trả tự do năm ngoái. Ông nói trại giam này gắn hai camera trong phòng giam có diện tích 15 mét vuông cho giam giữ hai người, và một camera khác ở sân chơi. Mọi hoạt động trong phòng giam, kể cả trong nhà vệ sinh, đều bị ghi lại.

Ông Nguyễn Viết Dũng cho biết nhiều tù nhân ở Trại giam Nam Hà vô cùng bất bình về việc trại giam lắp thiết bị nghe nhìn để theo dõi người tù. Ông bày tỏ:

“Lắp cả camera trong nhà vệ sinh để theo dõi mọi hoạt động thật sự là tồi tệ, quyền riêng tư của người tù không còn gì cả. Họ giám sát toàn bộ hoạt động kể cả ngủ nghỉ. Việc cho nhau những tờ giấy chiếc bút cũng bị họ giám sát. Tôi thấy nhân quyền bị họ xâm phạm một cách trầm trọng.”

Luật Thi hành án hình sự năm 2019 không có quy định về việc lắp camera trong phòng giam. Điều 10 của luật này còn quy định nhiều hành vi bị cấm trong thi hành án hình sự, trong đó có “Tra tấn và các hình thức đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục người chấp hành án, biện pháp tư pháp.”

* Nhà Trắng hối thúc phê chuẩn thương vụ bán F-16 trị giá 20 tỉ USD cho Thổ Nhĩ Kỳ
* Tổng thống Ukraine lên tiếng về vụ máy bay chở tù nhân bị bắn rơi
* Nga liên tục cáo buộc Ukraine tấn công cơ sở lọc dầu

NATO khai mạc tập trận lớn nhất gần 35 năm qua

Theo Hãng tin Reuters, ngày 24-1 (giờ địa phương), tàu đổ bộ USS Gunston Hall của hải quân Mỹ đã rời cảng, đánh dấu sự mở màn cho cuộc diễn tập quân sự lớn nhất của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) trong hàng chục năm qua.

Cuộc diễn tập mang tên "Hộ vệ kiên định 2024" (Steadfast Defender 2024) quy tụ 90.000 binh sĩ Mỹ và các nước đồng minh NATO, dự kiến sẽ kéo dài từ nay đến hết tháng 5.

Hơn 50 tàu chiến đa chủng loại, từ tàu sân bay đến tàu khu trục sẽ tham gia cuộc diễn tập này. Kèm theo đó là 80 tiêm kích, trực thăng, máy bay không người lái (drone) các loại, ít nhất 1.100 phương tiện chiến đấu bao gồm 133 xe tăng và 533 xe chiến đấu bộ binh.

Các bài tập trong cuộc diễn tập này được cho là nhằm ôn luyện việc tiến hành các kế hoạch chiến đấu cấp vùng của NATO. Đây là các kế hoạch phòng thủ đầu tiên được liên minh này lập ra từ cuối Chiến tranh Lạnh cho đến nay, tập trung vào việc phản hồi một cuộc tấn công từ Nga.

Người phát ngôn NATO Matthias Eichenlaub viết trên X: "Hôm nay, NATO đã mở màn cuộc diễn tập quân sự lớn nhất từ năm 1988 đến nay, với 90.000 người tham gia vào các bài tập trên khắp Bắc Đại Tây Dương và châu Âu".

Trong khi đó, chia sẻ với Hãng thông tấn RIA, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Alexander Grushko khẳng định quy mô của cuộc diễn tập "Hộ vệ kiên định 2024" đánh dấu "sự trở lại không thể quay đầu" của NATO với các toan tính thời Chiến tranh Lạnh.

Ông Zelensky tố Nga "chơi đùa với mạng sống tù nhân chiến tranh Ukraine"

Ngày 24-1, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky yêu cầu sự minh bạch hoàn toàn quanh vụ máy bay vận tải quân sự Nga Il-76 chở 65 tù binh Ukraine bị tên lửa phòng không bắn hạ cùng ngày.

Trong thông điệp cuối ngày của mình, ông Zelensky phủ nhận hoàn toàn cáo buộc Kiev bắn rơi máy bay trên từ phía Nga, đồng thời khẳng định: "Rõ ràng là Nga đang chơi đùa với mạng sống các tù binh Ukraine, cảm xúc những người thân của họ và cảm xúc của xã hội chúng ta".

Cùng lúc, trang tin RBK Ukraine tiết lộ tổng thống Ukraine đã phải hủy bỏ một chuyến công tác và các sự kiện ăn mừng sinh nhật trong lúc đợi xác minh vụ việc trên.

Thêm nhà máy lọc dầu Nga cháy

Truyền thông Nga ngày 24-1 đồng loạt đưa tin cháy lớn tại một nhà máy lọc dầu ở thành phố Tuapse thuộc vùng Krasnodar Krai.

"Theo lực lượng khẩn cấp Tuapse, một đám cháy bừng lên trên phần đất thuộc nhà máy lọc dầu trong thành phố. Đám cháy đang được kiểm soát. Theo thông tin ban đầu, chưa có thương vong", các hãng tin trích tuyên bố của lực lượng khẩn cấp vùng Krasnodar.

Hiện chưa rõ liệu đám cháy này có phải là kết quả từ một cuộc tấn công của Ukraine hay không. Trong nhiều tuần qua, Nga liên tục cáo buộc Ukraine chủ mưu nhiều cuộc tấn công vào các cơ sở dầu khí trên lãnh thổ nước này.

Triều Tiên tuyên bố thử thành công tên lửa hành trình chiến lược

Sáng 25-1, Hãng thông tấn quốc gia Triều Tiên KCNA thông báo nước này vừa thử thành công dòng tên lửa hành trình chiến lược mới vào hôm 24-1.

Bình Nhưỡng khẳng định dòng tên lửa "Pulhwasal-3-31" này hiện đang trong quá trình phát triển và việc phóng thử nó không hề tác động đến tình hình an ninh các nước lân cận, cũng như không liên quan đến tình hình khu vực.

Ngoài ra, vụ phóng thử cũng là một phần của quá trình nâng cấp hệ thống vũ khí của nước này.

Thông báo trên của Bình Nhưỡng xác nhận thông tin nước này vừa phóng thử tên lửa được Bộ Tham mưu liên quân Hàn Quốc đưa ra hôm 24-1. Theo Seoul, chữ "chiến lược" trong dòng tên lửa trên thường ám chỉ vũ khí có năng lực hạt nhân.

Khác với tên lửa đạn đạo, tên lửa hành trình của Triều Tiên không bị nêu tên rõ ràng trong bất kỳ lệnh cấm nào được Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc ban hành.

Nhà Trắng hối thúc Quốc hội phê chuẩn thương vụ bán F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ

Hãng tin Reuters dẫn nguồn thạo tin khẳng định ngày 24-1, Nhà Trắng đã gửi thư đến các thành viên Quốc hội Mỹ yêu cầu nhanh chóng phê chuẩn thương vụ bán tiêm kích F-16 và các gói hiện đại hóa máy bay chiến đấu trị giá 20 tỉ USD cho Thổ Nhĩ Kỳ.

Lá thư này được gửi chỉ vài giờ sau khi Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ thông qua yêu cầu gia nhập NATO của Thụy Điển. Điều này tiếp tục dấy lên nghi vấn về việc Ankara cố tình trì hoãn quá trình kết nạp của Stockholm nhằm gây sức ép buộc Mỹ nhanh chóng hoàn thành thương vụ bán F-16 trên, vốn được Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đặt vấn đề từ tháng 10-2021.

Ở chiều ngược lại, các nghị sĩ Mỹ cũng từng khẳng định sẽ đợi đến khi Thổ Nhĩ Kỳ hoàn tất quá trình phê chuẩn Thụy Điển vào NATO trước khi đưa ra quyết định có phê chuẩn thương vụ này hay không.

"Tổng thống [Joe] Biden, Ngoại trưởng [Antony] Blinken đã thể hiện rõ ràng sự ủng hộ của chúng tôi với quá trình hiện đại hóa phi đội F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi xem đây là khoản đầu tư then chốt cho khả năng hiệp đồng tác chiến của NATO. Tuy nhiên, tôi sẽ không xác nhận hay nói trước về bất kỳ thương vụ quốc phòng được đề xuất nào cho đến khi chúng được chính thức đưa ra trước Quốc hội", phó phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel trả lời họp báo.

Qatar chỉ trích phát ngôn của thủ tướng Israel

"Chúng tôi kinh ngạc trước những phát ngôn được cho là thuộc về Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong nhiều bản tin báo chí liên quan đến vai trò trung gian của Qatar", Hãng tin Reuters dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Qatar Majed Al Ansari hôm 24-1.

Trước đó, ngày 23-1, kênh truyền hình số 12 của Israel phát một đoạn ghi âm cuộc họp giữa ông Netanyahu và gia đình các con tin Israel bị Hamas bắt cóc.

Trong đó, thủ tướng Israel được cho là đã nói: "Bạn chưa bao giờ thấy tôi cảm ơn Qatar, bạn nhận ra chứ? Tôi chưa từng. Vì với tôi, Qatar không khác Liên Hiệp Quốc, tổ chức Chữ thập đỏ và ở một cách nào đó còn phiền toái hơn. Tuy nhiên, tôi sẵn sàng tận dụng mọi bên trung gian có thể giúp tôi đưa những con tin về nhà".

Trước thông tin trên, ông Ansari cho biết: "Nếu những phát ngôn trên là đúng, thủ tướng Israel sẽ chỉ đang cản trở và làm suy yếu quá trình trung gian đàm phán, vì những lý do có vẻ như phục vụ sự nghiệp chính trị của ông ta thay vì ưu tiên việc cứu mạng sống vô tội".

Israel hiện chưa phản hồi với những phát ngôn trên của Qatar.