Cuộc
chiến tranh tại Ukraina và Gaza, chiến dịch tranh cử Nghị Viện Châu Âu
vẫn là chủ đề thời sự chính của các báo Pháp ra hôm nay. Liên quan đến
châu Á, trang nhất của nhật báo Le Figaro chạy tựa lớn : « Đối mặt với
Trung Quốc, châu Âu bắt đầu tự bảo vệ ».
Phụ
trang kinh tế của tờ báo đề cập đến một vấn đề nóng, nhất là khi Liên
Âu đang bước vào giai đoạn cuối chiến dịch tranh cử Nghị Viện Châu Âu.
Đối phó với làn sóng nhập khẩu ồ ạt các loại xe hơi điện chế tạo tại
Trung Quốc, sau pin mặt trời và hàng triệu tấn thép, châu Âu mới quyết
định bảo vệ ngành công nghiệp của mình. Các lãnh đạo châu Âu bây giờ
dường như mới thức tỉnh. Ủy Ban Châu Âu sắp mãn nhiệm cũng vội vàng hành
động, mở nhiều cuộc điều tra về cạnh tranh thương mại không lành mạnh
của Bắc Kinh. Tuy nhiên Bruxelles không dự tính sẽ mở cuộc chiến tranh
thương mại với Trung Quốc như Mỹ đang làm. Dù sao thì đây cũng đã là
bước ngoặt của châu Âu, Le Figaro nhận định.
Theo tờ báo, khi tổng
thống Mỹ Joe Biden cách nay hai tuần công bố, chủ yếu vì mục đích tranh
cử, đánh thuế 100% đối với xe điện của Trung Quốc, nhiều tiếng nói đã
cáo buộc Liên Hiệp Châu Âu yếu kém vì đã không làm được điều tương tự
Hoa Kỳ.
Đối với Washington, biện pháp này dễ thực hiện hơn vì Mỹ
hầu như không nhập khẩu xe điện từ Trung Quốc, trong khi các nhà sản
xuất Trung Quốc có thể chiếm 1/4 thị trường xe điện châu Âu trong năm
nay. Hàng nghìn chiếc ô tô vừa cập bến của họ đang dồn ứ trong các cảng
châu Âu để chờ bán, với mức thuế hải quan cho đến nay được giới hạn ở
mức 10%. Do đó, Chính quyền Mỹ cố sức khuyến khích châu Âu bắt chước họ.
Lục địa già có sẵn sàng tự vệ ? Tờ báo đặt câu hỏi.
Theo nhịp độ
riêng của mình, Ủy Ban Châu Âu đang chuẩn bị phản ứng. Khi kết thúc cuộc
điều tra kéo dài 9 tháng về trợ cấp của Nhà nước Trung Quốc đối với
ngành công nghiệp của nước này, Bruxelles sẽ tuyên bố tăng thuế hải quan
vào đầu tháng 6. Mức thuế có thể tăng từ 15% đến 30%, trong khi cần
phải tăng ít nhất 40% đến 50% thì mới có hiệu quả, theo một nghiên cứu
của công ty tư vấn Rhodium Group.
Trên nền tảng chủ trương đa
phương và tự do mậu dịch, Liên Hiệp Châu Âu khẳng định là một cường quốc
thương mại thế giới, đứng thứ hai sau Trung Quốc, trước Hoa Kỳ. Tuy
nhiên thâm hụt thương mại giữa EU với Trung Quốc tăng gấp đôi trong vài
năm, lên gần 300 tỷ euro.
Tuy nhiên theo Le Figaro, bảo vệ mình
nhưng không có nghĩa trở lại chủ nghĩa bảo hộ. Châu Âu phải nâng cao
năng lực nội tại, sức sản xuất, khả năng cạnh tranh của mình. « Không có nền kinh tế nào trở nên phồn thịnh sau hàng rào chắn », xã luận của tờ báo nhấn mạnh.
Xung đột Israel-Gaza và công nhận Nhà nước Palestine
Liên
quan đến cuộc xung đột Israel-Palestine, tâm điểm là thành phố Rafah
phía nam dải Gaza đang là mục tiêu của các cuộc bắn phá đầy chết chóc
của Israel. Ngoài ra vấn đề được nhiều tờ báo quan tâm là công nhận Nhà
nước Palestine. Trang nhất báo Libération đặt câu hỏi lớn : Nhà nước Palestine, khi nào ?
Sau
khi Tây Ban Nha, Na Uy và Ailen ngày 28/05 đã chính thức tuyên bố công
nhận Nhà nước Palestine, tại Pháp vấn đề đã dấy lên tranh luận tại Quốc
Hội, gây không ít chia rẽ ngay trong đa số cầm quyền. Tổng thống Pháp
Emmanuel Macron cũng lên tiếng để ngỏ khả năng Pháp công nhận Nhà nước
Palestine, nhưng vào « một thời điểm cần thiết ».
Libération
nhận thấy, trước thảm họa không hồi kết đang hàng ngày đổ xuống đầu
người dân Palestine trong dải Gaza, việc một loạt các nước châu Âu công
nhận Nhà nước Palestine là thông điệp mạnh mẽ đối với Israel đồng thời
thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ chính quyền Palestine. Vậy thì đến khi nào
mới là « thời điểm cần thiết » đối với tổng thống Pháp Emmanuel Macron ? Xã luận Libération đặt câu hỏi.
Trong
cùng chủ đề chiến tranh tại Gaza, Libération có bài nêu lên « thảm kịch
bất tận tại Rafah ». Bài báo cho hay, sau vụ oanh kích đẫm máu là 45
thường dân thiệt mạng trong đêm Chủ nhật rạng sáng thứ Hai vừa rồi,
khiến cộng đồng quốc tế phẫn nộ, quân đội Israel tiếp tục các đợt bắn
phá dữ dội vào thành phố Rafah. Thường dân tiếp tục bỏ chạy hỗn loạn,
hàng cứu trợ nhân đạo thiếu trầm trọng. Mỗi ngày chỉ có 53 xe tải chở
hàng cứu trợ của Liên Hiệp Quốc cho thành phố trong khi số lượng cần
thiết phải là 600 xe. Theo chính quyền do Hamas quản lý tại Rafah, thứ
Ba 28/05, một đợt oanh kích khác của Israel tiếp tục nhằm vào một trại
của người tị nạn khác trong Rafah làm 21 người thiệt mạng và 64 người bị
thương.
Vẫn liên quan đến cuộc chiến Israel-Hamas, nhật báo Le
Monde có bài viết về Yahya Sinouar, thủ lĩnh Hamas. Nhân vật được coi là
chủ mưu trong vụ tấn công đẫm máu ngày 07/10/2023 vào Israel vẫn thoát
khỏi mọi cuộc truy lùng của Nhà nước Do Thái. Tuy nhiên từ nơi ẩn náu
ông vẫn đang chỉ đạo mọi cuộc đàm phán về Gaza. Sau vụ thảm sát 07/10
năm ngoái, thủ tướng Israel thề sẽ triệt hạ thủ lĩnh của Hamas. Tuy
nhiên, 8 tháng sau, khi đã phá hủy tan nát dải Gaza và hầu hết các cơ sở
quân sự của lực lượng Hamas, Israel vẫn không giết hay bắt được Yahya
Siounar. Tệ hơn nữa, nhân vật này vẫn là người đang áp đặt các điều kiện
của mình trong các cuộc đàm phán tìm kiếm ngừng bắn tại Gaza. Ông ta
yêu cầu Israel tuyên bố chấm dứt chiến tranh và yêu cầu quốc tế đảm bảo
rằng quân đội sẽ rút khỏi vùng đất này. Nếu không có sự đồng ý của ông
ta thì sẽ không thể có thỏa thuận.
Chiến tranh Ukraina : Chuyến công du tìm kiếm vũ khí của Volodymyr Zelensky
Liên
quan đến cuộc chiến tranh Ukraina, Le Figaro quan tâm đến chuyến công
du Bruxelles ngày hôm qua (28/05) của tổng thống Ukraina Volodymyr
Zelensky nhằm tìm kiếm thêm viện trợ vũ khí từ các đồng minh.
Theo
Le Figaro, ông Volodymyr Zelensky không trở về Kiev tay trắng. Hôm thứ
Ba, tại Bruxelles, chính phủ Bỉ đã nhắc lại cam kết cung cấp máy bay
chiến đấu đã được đưa ra vào năm ngoái. Ba mươi máy bay chiến đấu F-16
sẽ được giao từ nay đến năm 2028. Còn lại là xem bao lâu nữa Ukraina
nhận được những chiến đấu cơ đó .
Ông Volodymyr Zelensky muốn tin rằng chiếc đầu tiên trong số 30 chiếc máy bay đã hứa “sẽ đến trong năm nay”. Nhưng Thủ tướng Bỉ Alexander De Croo lại thận trọng hơn nhiều khi nói, các máy bay “sẽ
được chuyển đến Ukraina càng sớm càng tốt. Mục tiêu của chúng tôi là có
thể cung cấp chiếc máy bay đầu tiên trước cuối năm 2024”. Bỉ đang chờ nhận những chiếc F-35 mà họ đã đặt hàng trước khi thải các hệ máy bay chiến đấu cũ.
Tại
Madrid hôm thứ Hai, ông Volodymyr Zelensky cũng đã ký một thỏa thuận
song phương với thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez, hứa cung cấp 5 tỷ
euro viện trợ quân sự từ nay đến năm 2027, bao gồm 1 tỷ euro vào năm
nay. Tổng thống Ukraina hôm nay tới Lisbon (Bồ Đào Nha). Mục tiêu vẫn là
tìm kiếm cung cấp tên lửa, dù là lời hứa.
Theo Le Figaro, hậu
thuẫn cho Kiev nhưng Berlin và Washington cũng lo ngại bị lôi kéo vào
một cuộc xung đột trực tiếp với Nga và vẫn rất nghiêm ngặt trong việc sử
dụng vũ khí được giao. Tuy nhiên, áp lực ngày càng gia tăng trong việc
dỡ bỏ các giới hạn sử dụng thiết bị được cung cấp.
Hôm thứ Hai,
tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg không còn giữ thái độ dè dặt thông
thường . “Tôi nghĩ đã đến lúc phải xem xét lại một số hạn chế này,” ông
nhấn mạnh bên lề cuộc họp hội đồng Liên minh Bắc Đại Tây Dương. Và ông
tin rằng Kiev có « quyền tấn công các mục tiêu quân sự hợp pháp bên ngoài Ukraina ».
Quyền lực mềm tôn giáo của Putin tại châu Phi
Chuyển sang với nhật báo công giáo La Croix. Trang nhất tờ báo chạy tựa đáng chú ý : « Châu Phi : Cuộc tấn công Chính thống giáo của Kremlin ».
La
Croix ghi nhận, Thượng phụ Chính thống giáo Nga gần đây đã không giấu
tham vọng cắm chân và phát triển nhà thờ chính thống giáo tại châu Phi.
Chính sách gây ảnh hưởng tôn giáo đối với lục địa Đen này là bước tiếp
theo chính sách của Vladimir Putin. Giáo hội Chính thống giáo Nga đã
tiến hành tuyển mộ các linh mục, chu cấp tài chính để gây dựng các cơ sở
Chính thống giáo tại hàng loạt các nước châu Phi. La Croix nhận định,
rõ ràng những hoạt động đó của Chính thống giáo Nga chính là thứ « quyền
lực mềm » tôn giáo của tổng thống Putin. Chiến lược nhiều tham vọng này
nằm trong cuộc tấn công địa chính trị toàn cầu của Kremlin.
Theo
la Croix, giáo dân Chính thống giáo ở châu Phi chỉ chiếm 15% dân số
chính thống giáo của thế giới. Từ năm 2021, Chính thống giáo Nga cho
biết đã phát triển được hơn 200 giáo phận ở 25 nước châu Phi.
Bầu cử Nam Phi : Đảng ANC của Nelson Maldela gây thất vọng lớn
Vẫn
liên quan đến châu Phi, nhiều tờ báo Pháp chú ý tới cuộc tổng tuyển cử
bầu Quốc Hội ở Nam Phi ngày hôm nay 29/05/2024, một cuộc bầu cử được
đánh giá là mang tính bước ngoặt cho đất nước Nam Phi. Đảng ANC đang
đứng trước nguy cơ bị thất bại lớn. la Croix ghi nhận với bài viết : «
Sau 30 năm dân chủ, những người Nam Phi thất vọng với ANC ». Hôm nay
ngày 29 tháng 5, cử tri Nam Phi được kêu gọi đi bầu Quốc Hội và lãnh đạo
địa phương. Một cuộc bỏ phiếu trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế và khó
khăn xã hội. Lần đầu tiên, đảng ANC của Nelson Mandela, nắm quyền từ
năm 1994, có thể mất đa số tuyệt đối ở Quốc Hội cũng như các cấp địa
phương và có nghĩa là sẽ mất quyền lực sau 30 năm trị vì ở Nam Phi.
Biến đổi khí hậu tăng nguy cơ máy bay gặp nhiễu động không khí
Liên
quan đến vấn đề khí hậu, nhật báo le Monde có bài « Biến đổi khí hậu
làm tăng tần suất và cường độ máy bay gặp vùng nhiễu động.
Le
Monde cho hay, hiện tượng biến động không khí đột ngột này, đã gia tăng
trong bốn mươi năm qua. Một trải nghiệm đáng sợ và chết chóc. Vào ngày
21 tháng 5, một người đàn ông 73 tuổi người Anh đã thiệt mạng và khoảng
một trăm người bị thương trong chuyến bay của Singapore Airlines từ Luân
đôn đến Singapore. Nguyên nhân: gặp vùng nhiễu động không khí lớn, máy
bay rơi xuống độ cao 1.800 mét chỉ trong vài phút, buộc chiếc máy bay
Boeing 777 phải hạ cánh khẩn cấp ở Bangkok. Vào Chủ nhật, 12 người cũng
bị thương nhẹ trên máy bay đi từ Doha đến Dublin do nhiễu loạn không
khí ở Thổ Nhĩ Kỳ. Hai sự kiện đang được tiến hành điều tra đã làm dấy
lên những câu hỏi xung quanh tác động của biến đổi khí hậu đối với những
hiện tượng thời tiết không ổn định này. Các nghiên cứu khoa học ngay từ
giờ đã khẳng định hiện tượng trên có liên quan đến tình trạng biến đổi
khí hậu.