2 phút

Trong cuộc họp báo chung với đồng nhiệm Thụy Điển Tibias Malström, ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna tuyên bố đã đến lúc tiến trình xét kết nạp Thụy Điển vào khối NATO phải hoàn thành, « Pháp muốn Thụy Điển hiện diện tại thượng đỉnh Vilnius với tư cách là thành viên chính thức của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO ». Theo AFP, ngoại trưởng Pháp nhấn mạnh việc kết nạp Thụy Điển không chỉ củng cố an ninh và sự ổn định trong vùng Baltic mà còn của toàn thể châu Âu và đó là bước tiến vì « lợi tích của tất cả » các bên, « việc trì hoãn sẽ tạo ra một khó khăn mà chúng tôi không hiểu lý do ». 

Một cuộc họp 3 bên giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Thụy Điển và Phần Lan để thảo luận về kế hoạch gia nhập NATO của Thụy Điển đang diễn ra trong tuần này tại Ankara. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết « các tiến bộ đã được thực hiện », đồng thời cho biết « vẫn có thể đạt được một thỏa thuận trước hội nghị thượng đỉnh » của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương dự kiến ​​diễn ra tại Vilnius (Litva) vào ngày 11-12/07.

Tuy nhiên, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cảnh báo rằng Ankara không chắc sẽ « đáp ứng kỳ vọng » của Thụy Điển tại thượng đỉnh tới đây của NATO.

Liên quan tới Ukraina, dù Kiev sẽ không được mời gia nhập NATO trong thượng đỉnh Vilnius nhưng NATO muốn nhân dịp này tổ chức cuộc họp đầu tiên của Hội đồng NATO - Ukraina tại Vilnius với sự tham gia của tổng thống Ukraina Zelensky. Thông báo được tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đưa ra hôm qua 16/06 sau cuộc họp của các bộ trưởng Quốc Phòng trong khối.

Từ Kiev, đặc phái viên Julien Chavanne tường trình:

“Đây gần như là một nhiệm vụ bất khả thi: Giữa lúc quân Ukraina đang phản công, Volodymyr Zelensky không thể thay đổi đường lối. Đối với ông, tạm ngưng chiến tranh lúc này chẳng khác gì cho Putin có thêm thời gian để củng cố vị thế của ông.

Phái đoàn trung gian hòa giải của châu Phi đã bị suy yếu sau khi 3 trong số 7 tổng thống châu Phi rời bỏ vào giờ chót. Không những thế, phái đoàn còn bị chia rẽ, vì các tổng thống châu Phi có mặt tại Kiev không có cùng quan điểm. Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, thân cận với Matxcơva, vẫn từ chối lên án cuộc xâm lược của Nga, thậm chí không lên án các tội ác của quân Nga ở Bucha, nơi mà ông đã đến thăm sáng hôm qua.

Chuyến đi cũng đã gặp nhiều trắc trở với một vụ rắc rối ngoại giao: Các thành viên nhóm bảo vệ an ninh của phái đoàn tổng thống Nam Phi đã bị giữ lại ở sân bay Vacxava của Ba Lan. Trưởng nhóm an ninh của phái đoàn cáo buộc chính quyền Ba Lan có thái độ kỳ thị sắc tộc.

Chuyến đi tại Kiev cũng bị xáo trộn: Vào cuối buổi sáng, các vị nguyên thủ quốc gia châu Phi đã được đưa xuống hầm trú ẩn của khách sạn trong vòng 20 phút, do quân Nga vừa bắn 12 tên lửa xuống thủ đô Ukraina. Đối với tổng thống Zelensky, đây là bằng chứng cho thấy Putin không hề có một cử chỉ thể hiện thiện chí hòa bình”. 

Sau Kiev, phái đoàn trung gian hòa giải của châu Phi hôm nay đến Saint-Petersburg để gặp tổng thống Nga Vladimir Putin.

2 phút

Bộ trưởng Maliar cho biết thêm là quân Ukraina tiến hành cùng lúc các chiến dịch tấn công và phòng thủ, và đã đạt thành công phần nào bất chấp ưu thế của quân Nga về không quân và pháo binh.

Theo nhật báo Pháp Le Monde, quân đội Nga thừa nhận các trận giao tranh cũng đang diễn ra ở mặt trận phía nam ở Ukraina và lần đầu tiên gián tiếp thừa nhận đã bị mất một phần "lãnh thổ" vào tay quân Ukraina.

Trong bối cảnh giao tranh ác liệt như vậy, tại cuộc họp của khối NATO tại Bruxelles, hôm qua, bộ trưởng Quốc Phòng Đức Boris Pistorius thông báo Berlin sẽ gởi “ngay lập tức” thêm 64 tên lửa địa đối không Patriot cho Kiev.

Nga “đẩy lùi” một cuộc tấn công bằng drone của Ukraina 

Hôm nay, 17/06, Nga khẳng định đã đẩy lùi một cuộc tấn công bằng drone của Ukraina trong đêm, nhắm vào một nhà máy lọc dầu ở vùng Briansk, gần biên giới với Ukraina. Theo lời thống đốc vùng,  Alexander Bogomazov, hệ thống phòng không của Nga đã bắn hạ 3 drone trong cuộc tấn công vào nhà máy lọc dầu Drujba. 

Các vụ tấn công bằng drone vào lãnh thổ Nga và vào bán đảo Crimée bị sát nhập vào Nga năm 2014 đã gia tăng trong những tuần gần đây, sau khi Kiev thông báo mở chiến dịch phản công.

Trong khi đó, bộ trưởng Quốc Phòng Nga Sergei Shoigu hôm nay kêu gọi sản xuất thêm xe tăng để đáp ứng nhu cầu của quân đội trong “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraina. Ông Shoigu đưa ra lời kêu gọi này khi đến thanh tra một nhà máy quân sự ở vùng tây Siberi.

Sau nhiều tuần lùng sục dưới nước, quân đội Hàn Quốc hôm 15/6 đã trục vớt được một phần khá lớn của một rốc-két Triều Tiên bị rớt trong vụ đưa vệ tinh do thám vào quỹ đạo thất bại 15 ngày trước đó.

Vật thể hình trụ dài 12 mét, rộng 2,5 mét, được cho là tầng thứ hai của rốc-két ba tầng, đã được kéo lên khỏi đáy biển. Theo Tham mưu trưởng liên quân của Seoul, nó được trục vớt từ độ sâu 75 mét, cách một hòn đảo ngoài khơi bờ biển phía tây khoảng 200 km. Hàng chục thợ lặn biển sâu, cũng như tàu và máy bay, dốc sức thực hiện nhiệm vụ sau khi rốc-két rơi xuống biển Hoàng Hải hôm 31/5.

Những hình ảnh của mảnh vỡ từ rốc-két mà Triều Tiên gọi là Chollima-1 cho thấy một thân rốc-két còn nguyên vẹn, được đánh dấu bằng một cái tên khác, “Cheonma”.

Phần trục vớt được sẽ được nghiên cứu bởi cả chuyên gia Hàn Quốc và Mỹ, quân đội Seoul cho biết, và hoạt động trục vớt cẩn thận vẫn tiếp tục trên biển, tìm kiếm tầng thứ ba và trọng tải của rốc-két.

Tìm manh mối

Các nguồn lực đáng kể đang được đổ vào hoạt động này vì các mảnh vỡ mang đến cơ hội hiếm có để quan sát trực tiếp những tiến bộ liên quan đến phi đạn của Triều Tiên và tìm nguồn cung ứng tiềm năng cho các bộ phận của nó.

Một “khởi động thất bại” của động cơ giai đoạn hai là nguyên nhân dẫn đến vụ phóng thất bại vào tháng trước, theo báo cáo của truyền thông nhà nước Triều Tiên, đồng thời cho biết rốc-két phóng mang theo một vệ tinh trinh sát quân sự, Malligyong-1.

Các nhà phân tích cho rằng một động cơ giai đoạn hai còn nguyên vẹn trong thân rốc-két có thể cung cấp manh mối về những tiến bộ công nghệ cũng có thể thích ứng với phi đạn đạn đạo xuyên lục địa.

Hãng thông tấn Yonhap có trụ sở tại Seoul đưa tin, động cơ giai đoạn đầu được cho là rất giống với động cơ ICBM Hwasong-15 hoặc Hwasong-17, mặc dù động cơ giai đoạn hai dự kiến sẽ là một phiên bản mới hơn.

Quân đội Hàn Quốc cho biết hồi đầu tuần này rằng các tàu chiến Trung Quốc cũng đang tiến sát Hoàng Hải, đồng thời cho biết thêm các hoạt động của Trung Quốc không cản trở nỗ lực của Hàn Quốc khi việc này diễn ra ở vùng biển rộng.

Triều Tiên tuyên bố sẽ hiện thực hóa mục tiêu đưa một vệ tinh do thám quân sự vào quỹ đạo, bác bỏ những lời chỉ trích từ các nhà lãnh đạo thế giới chống lại vụ thử nghiệm của Bình Nhưỡng bất chấp các nghị quyết của Liên hiệp quốc cấm thử vũ khí đạn đạo.

Bình Nhưỡng hôm 15/6 cũng quay trở lại việc phóng phi đạn đạn đạo, lần đầu tiên sau khoảng hai tháng, bằng một cặp phi đạn đạn đạo tầm ngắn. Một tuyên bố được đưa lên KCNA ngay trước đó đã chỉ trích cuộc tập trận “tiêu diệt” bằng đạn thật của Hàn Quốc và Mỹ, hứa hẹn sẽ “đáp trả hoàn toàn” các động thái mà Bình Nhưỡng gọi là khiêu khích của Mỹ-Hàn.

Các bộ trưởng quốc phòng NATO ngày 16/6 không đạt được thỏa thuận về các kế hoạch mới về cách liên minh sẽ đáp trả một cuộc tấn công của Nga, và một nhà ngoại giao đổ lỗi cho Thổ Nhĩ Kỳ đã ngăn cản các kế hoạch này.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói các bộ trưởng đã duyệt xét các kế hoạch - lần đầu tiên kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh và được thúc đẩy bởi cuộc xâm lược của Nga - tại một cuộc họp kéo dài hai ngày ở Brussels và đang tiến gần hơn đến việc nhất trí.

Nhưng một nhà ngoại giao cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đã chặn sự chấp thuận vì ngôn ngữ diễn tả các vị trí địa lý, bao gồm cả liên quan đến Síp. Vẫn còn cơ hội để tìm ra giải pháp trước hội nghị thượng đỉnh NATO vào giữa tháng 7 tại Vilnius, nhà ngoại giao này nói thêm.

Phái bộ ngoại giao của Thổ Nhĩ Kỳ tại NATO cho biết sẽ là sai lầm nếu bình luận về một tài liệu bí mật của NATO, đồng thời chỉ nói thêm rằng “quá trình tham vấn và đánh giá thông thường giữa các đồng minh vẫn đang tiếp tục.”

Cái gọi là kế hoạch khu vực bao gồm hàng ngàn trang kế hoạch quân sự bí mật sẽ trình bày chi tiết cách liên minh NATO sẽ phản ứng trước một cuộc tấn công của Nga.

Việc soạn thảo các tài liệu này biểu thị một sự thay đổi cơ bản. NATO từng thấy không cần thiết phải có các kế hoạch phòng thủ quy mô lớn trong nhiều thập niên khi tổ chức này tham gia các cuộc chiến nhỏ hơn ở Afghanistan và Iraq và cảm thấy một số nước Nga thời hậu Xô Viết không còn là mối đe dọa hiện hữu nữa.

Nhưng với cuộc chiến đẫm máu nhất của châu Âu kể từ năm 1945 đang hoành hành ngay bên ngoài biên giới của họ ở Ukraine, liên minh này hiện đang cảnh báo rằng họ phải chuẩn bị sẵn mọi kế hoạch trước khi một cuộc xung đột với một đối thủ ngang hàng như Moscow có thể nổ ra.

NATO cũng sẽ hướng dẫn các quốc gia về cách nâng cấp lực lượng và hậu cần.

“Mặc dù các kế hoạch khu vực chưa được chính thức thông qua ngày hôm nay, nhưng chúng tôi dự đoán các kế hoạch này sẽ là một phần của một loạt các sản phẩm có thể chuyển giao cho Hội nghị thượng đỉnh Vilnius vào tháng 7,” một quan chức cấp cao của Hoa Kỳ nói với Reuters.

Ông Thierry Breton, đồng thời phụ trách chính sách công nghiệp và công nghệ số của Ủy Ban Châu Âun, khẳng định việc một số nước quyết định loại hoàn toàn Hoa Vi và ZTE ra khỏi mạng viễn thông 5G là có cơ sở.

Cách đây 2 năm, Liên Hiệp Châu Âu đã thông qua các khuyến cáo về vấn đề an ninh trên mạng 5G, theo đó để nghị các nước thành viên đánh giá lại những rủi ro liên quan đến các nhà cung cấp thiết bị đối với từng nước hoặc toàn Liên Hiệp. Liên Âu cũng đã khuyến cáo hạn chế hoặc loại hẳn các nhà cung cấp thiết bị được đánh giá là có nguy cơ cao. Đây là lần đầu tiên EU nhằm đích danh vào hai tập đoàn viễn thông Trung Quốc vì lý do an ninh.  

Trả lời phỏng vấn nhật báo Pháp Les Echos, sau khi khẳng định thiết bị của hai tập đoàn Trung Quốc có thể gây rủi ro lớn về an ninh của Liên Hiệp, ông Thierry Breton nhấn mạnh : « Về phần mình, Ủy Ban (Châu Âu) quyết định yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông của Liên Âu loại hoàn toàn Hoa Vi và ZTE ». 

Ủy Ban Châu Âu xác định là nguy hiểm đối với những nhà cung cấp thiết bị có thể bị can thiệp từ một nước thứ 3 về tình báo và an toàn dữ liệu.

Hoa Vi, ZTE cũng như Bắc Kinh phản đối các cáo buộc của các nước phương Tây cho rằng thiết bị của hai tập đoàn viễn thông Trung Quốc có thể được sử dụng vào mục đích gián điệp.