Truyền thông Ukraine dẫn thông tin từ Belarusian Hajun, một nhóm độc lập chuyên theo dõi hoạt động của vũ khí Nga, hôm 28/11 cho biết Nga có thể đã chuyển lô thiết bị quân sự lớn tới Belarus, trong đó bao gồm ít nhất 15 hệ thống tên lửa phòng không Tor-M2 và 10 đơn vị thiết bị kỹ thuật.

Theo các nhân viên đường sắt Belarus, đây không phải lô thiết bị quân sự cuối cùng của Nga được đưa tới Belarus.

Trước đó, ông Yurii Ihnat, phát ngôn viên Bộ Tư lệnh Lực lượng Không quân Ukraine, thông báo Nga được cho là đã triển khai tên lửa Iskander và hệ thống phòng không S-400 tới quốc gia đồng minh thân cận Belarus. Đồng thời, quan chức Ukraine nói rằng, Nga hiện không cần tới S-300 để bảo vệ không phận Belarus nên họ quyết định chuyển các tổ hợp này sang vùng Donbass ở miền Đông Ukraine. Hồi tháng 6, Nga tuyên bố sẽ chuyển cho Belarus các hệ thống tên lửa chiến thuật Iskander-M.

Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine hôm 27/11 cáo buộc, Nga dường như đang lên kế hoạch chuyển một số đơn vị và nhân sự đang đóng tại Belarus tới các vùng lãnh thổ mà Moscow đang kiểm soát ở Ukraine. Phía Ukraine nhận định, lực lượng Nga tác chiến trong các vùng lãnh thổ do Moscow đang kiểm soát sẽ được củng cố khi Nga chuyển các đơn vị từ lãnh thổ Belarus sang.

Nga chưa lên tiếng về tuyên bố từ phía Ukraine.

Thông tin này diễn ra trong bối cảnh cả Nga và Ukraine đều đối mặt với thương vong về mặt quân số sau hơn 9 tháng chiến sự và mùa đông khắc nghiệt đang tới gần.

Căng thẳng giữa Nga, Belarus với Kiev và phương Tây leo thang dồn dập trong thời gian qua khi Moscow mở chiến dịch quân sự ở Ukraine từ cuối tháng 2. Belarus xác nhận họ đã tham gia chiến dịch quân sự ở Ukraine, nhưng không điều quân tham chiến trực tiếp.

Belarus khẳng định, mục tiêu quan trọng nhất của nước này là ngăn chặn xung đột lan sang lãnh thổ Belarus, đồng thời bảo vệ người dân nước này khỏi nguy cơ bị tấn công từ các quốc gia không thân thiện trong khu vực.

Tháng trước, Belarus tuyên bố thành lập lực lượng quân sự liên hợp với Nga nhằm đối phó với mối đe dọa ngày càng gia tăng từ phía NATO ở biên giới phía tây. Ukraine kêu gọi Belarus không tham gia vào chiến sự của Nga, cảnh báo sẽ đáp trả nếu kịch bản trên xảy ra.

Belarus có chung đường biên giới dài 1.085km với Ukraine và cách thủ đô Ukraine tại điểm gần nhất chưa đầy 100km. Belarus cũng là đồng minh thân cận của Nga, từng cho Nga triển khai hàng chục nghìn binh sĩ diễn tập quân sự không lâu trước khi Moscow mở chiến dịch ở Ukraine.

Cuối tháng 10, Belarus thông báo 9.000 binh sĩ Nga và khoảng 170 xe tăng được triển khai tới Belarus như một phần lực lượng quân sự hiệp đồng giữa hai nước. Giới chức Belarus khẳng định, nhiệm vụ của lực lượng hiệp đồng với Nga chỉ là phòng thủ và bảo vệ biên giới.

Các thành viên quân đội Na Uy tham gia cuộc tập trận quân sự mang tên "Phản ứng lạnh 2022", quy tụ khoảng 30.000 binh sĩ từ các quốc gia thành viên NATO cùng với Phần Lan và Thụy Điển, gần Bjerkvik ở Vòng Bắc Cực, Na Uy hồi tháng 3 - Ảnh: REUTERS

* Nga triệu đại sứ Na Uy sau khi nhiều người Nga bị bắt. Theo Hãng tin AFP, ngày 28-11, Matxcơva đã triệu tập đại sứ Na Uy sau khi nhiều người Nga bị bắt giữ và xét xử ở quốc gia Bắc Âu này vì sử dụng máy bay không người lái (drone).

Bộ Ngoại giao Nga cho biết họ đã nói với Đại sứ Na Uy tại Nga Robert Kvile rằng Oslo nên ngừng ngược đãi "công dân Nga trên cơ sở quốc tịch của họ".

Tuần trước, một người đàn ông Nga bị kết án 90 ngày tù ở Na Uy vì điều khiển drone trên lãnh thổ Na Uy, vi phạm lệnh cấm vốn được thông qua để đáp trả chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine. Gần chục người Nga cũng bị bắt ở Na Uy những tuần gần đây vì vi phạm lệnh cấm bay hoặc lệnh cấm chụp ảnh các địa điểm được coi là nhạy cảm, khi Na Uy tăng cường an ninh quanh cơ sở hạ tầng chiến lược.

* Nga đang "xoay trục" sang các thị trường mới trong bối cảnh khủng hoảng thương mại quốc tế. Đó là thông tin được Tổng thống Nga Vladimir Putin cung cấp tại một diễn đàn hợp tác liên khu vực với Kazakhstan vào ngày 28-11, theo Hãng tin Tass.

"Sự chú ý đặc biệt đang được dành cho việc phát triển cơ sở hạ tầng vận tải và hậu cần chung, loại bỏ các biện pháp hạn chế vốn cản trở trao đổi thương mại và đầu tư. 

Điều này đặc biệt quan trọng hiện nay, do thương mại quốc tế đang gặp khủng hoảng. Xem xét điều này, Nga đang thực hiện các biện pháp quy mô lớn để chuyển hướng hoạt động xuất nhập khẩu sang các thị trường mới" - ông Putin nói.

* Người Ukraine không ký hợp đồng với Nga bị cấm làm việc tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Ngày 28-11, quân đội Ukraine cáo buộc Matxcơva đã cấm các kỹ thuật viên Ukraine nào từ chối ký hợp đồng với Công ty năng lượng nguyên tử Rosatom của Nga bước vào nhà máy điện hạt nhân rộng lớn Zaporizhzhia mà lực lượng Nga đã kiểm soát từ hồi tháng 3. Hiện tại phía Nga chưa lên tiếng, theo Hãng tin Reuters.

Nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu này vẫn được vận hành bởi các kỹ thuật viên người Ukraine trong suốt cuộc chiến mặc dù nằm dưới sự kiểm soát của Nga.

* Núi lửa đang hoạt động lớn nhất thế giới phun trào lần đầu tiên sau gần 40 năm. Theo Hãng tin Reuters, Mauna Loa - ngọn núi lửa đang hoạt động lớn nhất trên thế giới ở Hawaii (Mỹ), bắt đầu phun trào trở lại vào đêm chủ nhật 27-11 theo giờ địa phương (sáng 28-11 theo giờ Việt Nam), lần đầu tiên kể từ năm 1984, chấm dứt thời kỳ "ngủ yên" dài nhất trong lịch sử được ghi nhận của núi lửa này.

Bầu trời đêm phía trên hòn đảo lớn nhất của Hawaii phát sáng một màu đỏ như địa ngục khi dung nham nóng, sáng phun ra từ đỉnh núi lửa vào khoảng 23h30 khuya 27-11 (giờ địa phương). Theo Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ (USGS), hiện tại dòng dung nham vẫn giới hạn trong khu vực đỉnh núi và chưa đe dọa người dân Hawaii sống dưới chân núi.

* Ireland phạt Công ty Meta 275 triệu USD. Ngày 28-11, Ủy ban Bảo vệ dữ liệu (DPC) của Ireland đã phạt Meta - công ty mẹ của Facebook - số tiền 265 triệu euro (275 triệu USD) sau khi thông tin chi tiết của hơn nửa tỉ người dùng bị rò rỉ trên một trang web liên quan tin tặc, theo Hãng tin AFP.

DPC cho biết họ đã đưa ra quyết định nói trên theo sau "quy trình điều tra toàn diện, trong đó có việc hợp tác với tất cả các cơ quan giám sát và bảo vệ dữ liệu khác trong EU".

* Trung Quốc hoãn thi công chức và nhiều kỳ thi khi số ca COVID-19 trong ngày vượt 40.000. Theo Thời báo Hoàn Cầu ngày 28-11, kỳ thi tuyển công chức quốc gia của Trung Quốc - dự kiến diễn ra vào ngày 3 và 4-12, với hơn 2,5 triệu người đăng ký vào 37.100 vị trí trống - đã bị hoãn và chưa lên lịch thi mới. 

Một số kỳ thi và hoạt động khác cũng đã bị hoãn khi số ca bệnh COVID-19 hằng ngày của Trung Quốc vượt mốc 40.000 vào hôm 27-11.

* 8 thường dân thiệt mạng khi khách sạn Somalia bị vây hãm nhiều giờ. Theo Hãng tin AFP, ngày 28-11, lực lượng an ninh Somalia đã giúp chấm dứt cuộc vây hãm kéo dài hàng giờ do các chiến binh nhóm Al-Shabaab có liên hệ với mạng lưới khủng bố Al-Qaeda tiến hành. 

Các phần tử nổi dậy này đã giết chết 8 thường dân sau khi xông vào khách sạn Villa Rose - khách sạn nổi tiếng với các chính trị gia và quan chức chính phủ - ở thủ đô Mogadishu.

* Mỹ cảnh báo các thành phố bang California chuẩn bị cho năm hạn hán thứ 4. Ngày 28-11, các nhà quản lý nước liên bang của Mỹ kêu gọi nhiều thành phố và người sử dụng công nghiệp ở bang California chuẩn bị đối mặt năm hạn hán thứ 4. Họ cảnh báo về "các hành động duy trì" có thể diễn ra khi tình trạng hạn hán tiếp tục bất chấp những cơn mưa sớm, theo Hãng tin Reuters.

Cục Khai hoang Mỹ cho biết lượng nước dự trữ đang gần mức thấp lịch sử tại các hồ chứa mà cơ quan này vận hành ở bang California - những hồ chứa phục vụ "vựa lúa" thung lũng Trung tâm California cũng như các thành phố Sacramento và San Francisco.

Phát ngôn viên của Liên Hợp Quốc (LHQ) Stéphane Dujarric hôm 28/11 cho biết, điều phối viên nhân đạo Denise Brown đã đến thăm Mykolaiv và Kherson cuối tuần qua. Ông Brown báo cáo rằng, những người sơ tán khỏi Kherson sẽ đến Mykolaiv, trong bối cảnh gần 250.000 người ở Mykolaiv cũng phải đối mặt với tình trạng thiếu điện, nước và nhiệt sưởi ấm giữa mùa đông buốt giá.

CNN dẫn lời ông Dujarric nói, nhà chức trách Ukraine đã thiết lập một số điểm sưởi ấm ở Mykolaiv để trợ giúp người dân. Các nhân viên cứu trợ đang cung cấp vật tư và máy phát điện để giúp những nơi này hoạt động. Ở Kherson, LHQ hy vọng, với sự hỗ trợ của chính quyền, tổ chức có thể đáp ứng các nhu cầu cơ bản của những người ở lại thành phố nếu duy trì được mức viện trợ tương tự 2 tuần qua.

"Tuy nhiên, tình hình về điện, nước và sưởi ấm vẫn rất nghiêm trọng, mặc dù nguồn cung cấp điện đang dần được khôi phục", ông Dujarric nói thêm.

Các nhà tài trợ đã cung cấp 3,1 tỷ USD viện trợ nhân đạo cho Ukraine thông qua LHQ trong năm nay. Song, ông Dujarric tin việc tiếp tục tài trợ rất quan trọng để duy trì tình hình hoặc phản ứng, đặc biệt là trong những tháng mùa đông.

Ukraine áp cắt điện khẩn cấp

Nhà chức trách Ukraine tuyên bố, họ buộc phải cắt điện khẩn cấp thường xuyên ở nhiều khu vực khắp cả nước vì chưa thể khôi phục cơ sở hạ tầng năng lượng bị tàn phá do các cuộc tấn công của Nga.

Trong một tuyên bố ngày 28/11, Ukrenergo, nhà điều hành lưới điện quốc gia Ukraine cho biết, các máy phát tại nhiều nhà máy điện đã phải ngưng hoạt động khẩn cấp, giữa lúc nhu cầu điện tăng cao do trời mùa đông có tuyết rơi ở thủ đô Kiev và những nơi khác.

Reuters trích dẫn lời đại diện Ukrenergo nói, mức thâm hụt công suất điện của hệ thống lưới điện quốc gia Ukraine hiện là 27%. Công ty này cáo buộc 7 làn sóng tập kích bằng tên lửa của các lực lượng Moscow thời gian qua là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.

Ukrenergo hy vọng, thâm hụt nguồn cung điện năng sẽ giảm xuống khi các tổ máy phát điện được sửa chữa và trở lại vận hành bình thường.

DTEK, nhà sản xuất điện tư nhân lớn nhất Ukraine, thông báo sẽ giảm 60% lượng điện cung cấp cho các khách hành ở Kiev, nơi nhiệt độ đang dao động quanh mức 0 độ C. Trong số nguồn cung còn lại, việc cung cấp điện cho các cơ sở hạ tầng thiết yếu như bệnh viện, các trạm bơm nước và sưởi ấm chiếm tới 58%.

Công ty tiết lộ sẽ cố gắng cung cấp điện cho mỗi khách hàng ở thủ đô trong khoảng 2 – 3 giờ/ngày.

Kiev bác tin Nga bao vây thành phố miền đông Bakhmut

Giao tranh ác liệt tiếp tục diễn ra quanh thành phố Bakhmut thuộc vùng Donetsk, miền đông Ukraine. Các video chia sẻ trên mạng xã hội trong những ngày gần đây cho thấy mức độ tàn phá nghiêm trọng ở Bakhmut, nơi hàng ngàn cư dân đang sinh sống trong tình trạng không có điện và nước máy.

Tuy nhiên, theo CNN, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine lên tiếng bác bỏ việc để mất quyền kiểm soát bất kỳ lãnh thổ nào, dù thừa nhận các vụ tập kích của người Nga trong khu vực.

Phát biểu trên truyền hình quốc gia hôm 28/11, Serhii Cherevatyi, phát ngôn viên của quân đội Ukraine ở miền đông cho hay: "Bakhmut vẫn là tâm điểm của giao tranh chính ở Ukraine. Đối phương hành động quyết liệt nhất theo hướng này. Họ tiến hành các vụ tập kích và bắn phá bằng hỏa lực. Trung bình, đối phương tiến hành khoảng 180-200 cuộc tấn công bằng pháo binh mỗi ngày”.