Trước mắt, hàng trăm nghìn nhân viên Liên bang phải nghỉ việc, nhiều hoạt động như hàng không, trợ cấp xã hội bị ảnh hưởng. Ngay trước phiên bỏ phiếu tại Thượng Viện, hai phe Dân Chủ và Cộng Hòa đã đổ lỗi cho nhau về viễn cảnh chính quyền Liên bang bị tê liệt. Trên mạng X, lãnh đạo phe thiểu số Dân Chủ tại Thượng Viện, Chuck Schumer, tố cáo phe Cộng Hòa muốn loại bỏ bảo hiểm y tế của hàng triệu người Mỹ. Về phần mình, chủ tịch Hạ Viện Mike Johnson, lên án đảng Dân Chủ chọn cách « đóng cửa chính quyền Liên bang », gây thiệt hại cho đông đảo người Mỹ, chỉ vì lợi ích phe phái.

Theo giới quan sát, hồi tháng 4/2025, 10 thượng nghị sĩ phe Dân Chủ đã miễn cưỡng bỏ phiếu thông qua ngân sách để tránh « shutdown ». Họ bị trích dữ dội trong nội bộ là đã khuất phục trước Donald Trump và ngân sách bị đánh giá là « cực đoan » của tổng thống. Lần này, phe Dân Chủ quyết định đối đầu với Donald Trump.

Từ Washington, đặc phái viên Vincent Souriau cho biết thêm :

« Lần này phe Dân Chủ đã chọn giải pháp đối đầu, nhân danh sức khỏe của những người nghèo nhất, nhân danh bảo hiểm y tế Obamacare. Đó là một biểu tượng của cánh tả Mỹ. Các lãnh đạo đảng Dân chủ đã nhắc lại điều này ngày hôm qua trên bậc thềm trụ sở Quốc Hội: ‘‘Chúng ta sẽ bảo vệ sức khỏe của người Mỹ hôm nay, ngày mai và mãi mãi !’’. Đó là một thông điệp chính trị. Phe Dân chủ sẽ không bỏ cuộc trước cuộc tấn công dữ dội của Donald Trump. Tuy nhiên, mặt trái là việc đóng cửa chính quyền Liên bang sẽ khiến hàng triệu nhân viên liên bang mất việc.

Hiện tại chúng ta chưa có số liệu chính xác, nhưng điều này có thể ảnh hưởng đến khoảng 4 triệu người, có nguy cơ bị mất lương ngay lập tức. Và đây vốn là thành phần dân cư nằm trong vùng ảnh hưởng của đảng Dân Chủ. Chính là để bảo vệ những công chức này mà ban lãnh đạo đảng Dân Chủ đã từng quyết định tránh để chính quyền liên bang bị tê liệt, khi vấn đề ‘‘shutdown’’ được đặt ra vào tháng 4/2025. Điều nan giải đối với phe Dân Chủ là vào thời điểm đó, phe này đã bị lên án là phục tùng mệnh lệnh của Donald Trump. Lần này, họ quyết định chọn con đường đối đầu.

Tổng thống Donald Trump rất ghét bị phản đối, ghét việc các nghị sĩ đến văn phòng tổng thống để đàm phán. Donald Trump thậm chí còn gọi những người thuộc đảng Dân Chủ đến Nhà Trắng để đàm phán là ‘‘những kẻ điên rồ’’. Theo tổng thống Mỹ, họ đã đòi hỏi quá nhiều.

Ta cũng cần chú ý đến phản ứng của Donald Trump. Trump hiểu rõ rằng các nhân viên liên bang Mỹ sẽ gánh chịu thiệt hại, nhưng điều này phần nào có lợi cho tổng thống, bởi phe cầm quyền muốn biến việc đóng cửa chính quyền Liên bang thành một cuộc thử nghiệm.

Liệu bộ máy công quyền có thể hoạt động mà không cần đến một số nhân viên hay không? Nếu đúng như vậy, cơ quan phụ trách Ngân sách cam kết sẽ tiến hành sa thải hàng loạt. Nghĩa là, thay vì quay trở lại làm việc sau khi hết thời gian đóng cửa như thường lệ, những nhân viên được coi là ‘‘không thiết yếu’’ sẽ bị sa thải hàng loạt. Điều này, nếu xảy ra, sẽ là chưa từng có, và ông Trump sẽ có cơ hội để đổ lỗi cho đảng Dân Chủ. »

Tờ Kyiv Independent dẫn tin từ Bộ Tài chính Ukraine cho hay, khoản tiền này sẽ được dùng để trang trải các nhu cầu ngân sách cho quốc phòng, các chương trình xã hội và các nỗ lực phục hồi. 

Với khoản tiền nói trên, cho tới giờ EU đã chuyển tổng cộng 16,4 tỷ USD cho Ukraine như một phần của sáng kiến cho vay Tăng tốc Doanh thu Bất thường (ERA). EU cam kết gánh vác 21,2 tỷ USD trong khoản vay 50 tỷ USD mà G7 hứa với Ukraine nhằm thúc đẩy các nỗ lực quốc phòng và tái thiết của Kiev. 

Kể từ năm ngoái, các thành viên G7 và EU đã chuyển 28 tỷ USD cho Ukraine thông qua các khoản vay ERA.

Bộ trưởng Tài chính Ukraine Serhii Marchenko cho biết: "Kể từ tháng 2/2022, EU là nhà cung cấp ngân sách trực tiếp lớn nhất cho Ukraine, với 73,3 tỷ USD. Vấn đề tiếp tục sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga cho Ukraine vẫn nằm trong chương trình nghị sự tại các cuộc họp với đối tác châu Âu". 

Các thành viên nhóm G7 đã phong tỏa khoảng 300 tỷ USD tài sản của Nga sau khi Moscow mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Hiện nay, 2/3 số tài sản của Nga do tổ chức tài chính Euroclear có trụ sở tại Bỉ nắm giữ. 

Mặc dù EU và Bỉ phản đối tịch thu hoàn toàn tài sản của Nga, xuất phát từ những lo ngại liên quan tới rủi ro pháp lý và tài chính, nhưng các nhà lãnh đạo châu Âu vẫn tiếp tục kêu gọi áp dụng cách tiếp cận triệt để hơn trong việc sử dụng những tài sản này vì lợi ích của Ukraine. 

Theo hãng tin Mehr News, Bộ Các tình trạng khẩn cấp Nga cho biết đã nhận được thông báo về vụ hỏa hoạn xảy ra tại nhà máy lọc dầu Novo-Yaroslavsky vào khoảng 6h30 sáng 1/10. Trong khoảng thời gian đó, nhiều video và ảnh lan truyền trên mạng xã hội cho thấy, cột khói cuồn cuộn bốc lên ở phía trên khu vực Moskovsky Prospekt, nơi nhà máy lọc dầu tọa lạc. 

Hiện nguyên nhân chính thức gây cháy vẫn chưa được công bố. Thông tin về mức độ thiệt hại và thương vong đang được xác minh. Tuy nhiên, Thống đốc vùng Yaroslavl khẳng định, vụ việc không liên quan tới bất kỳ cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) nào. Quan chức này lưu ý hỏa hoạn có thể do con người gây ra, nhưng không nói rõ đó là tai nạn hay hành động cố ý. 

Trong vài tháng qua, Ukraine đã đẩy mạnh tấn công bằng UAV vào cơ sở hạ tầng dầu khí của Nga. Kiev coi đây là nguồn thu chính của Moscow, góp phần thúc đẩy các hoạt động quân sự của Nga ở Ukraine. 

Nhà máy lọc dầu Novo-Yaroslavsky nằm cách biên giới Ukraine hơn 700km và là nhà máy lọc dầu lớn nhất miền bắc Nga, lớn thứ 5 toàn quốc. Với công suất trung bình hàng năm là 15 triệu tấn dầu thô, cơ sở này trước đây từng là mục tiêu của lực lượng Ukraine, bao gồm một cuộc tấn công được báo cáo vào cuối tháng 1/2024.

Truyền thông Ukraine đưa tin, các lực lượng Kiev trong đêm 19/9, rạng sáng 20/9 đã tấn công nhiều cơ sở hạ tầng chiến lược của Nga tại 2 tỉnh Saratov và Samara.

Không quân Ukraine vừa công bố video ghi lại các hoạt động tác chiến chống lại mục tiêu của đối phương trong cuộc tấn công quy mô lớn của Nga vào nước này hôm 20/9.

Hôm 28/9, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance xác nhận, Washington đang thảo luận về khả năng cung cấp tên lửa Tomahawk cho quân đội Ukraine. Ông Vance nhấn mạnh, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ là người đưa ra quyết định cuối cùng về vấn đề cung cấp Tomahawk cho Kiev. 

Được biết, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đề nghị ông Trump về việc chuyển giao tên lửa Tomahawk bên lề cuộc họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc hôm 23/9. 

Trong khi đó, ông Trump cũng bất ngờ thay đổi quan điểm khi cho rằng Kiev có thể giành chiến thắng trong cuộc xung đột với Moscow và giành lại các vùng lãnh thổ ở Ukraine đang nằm dưới sự kiểm soát của Nga.

Theo tờ New York Post, Hải quân Mỹ và Anh đều đang sử dụng các tên lửa Tomahawk có khả năng tấn công mục tiêu trên bộ từ tàu nổi và tàu ngầm. Ngoài ra, Washington cũng đã bán hoặc đang đàm phán để bán tên lửa Tomahawk cho Australia, Nhật Bản và Hà Lan. Không loại trừ khả năng Mỹ có thể nhanh chóng bán một số tên lửa này cho các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU) để sau đó chuyển giao cho Kiev.

Với tầm bắn tối đa 2.500km và đầu đạn nặng khoảng 450 kg, Tomahawk được cho sẽ gia tăng đáng kể sức mạnh sát thương của các lực lượng phòng thủ Ukraine. Lý do vì sức mạnh của mẫu tên lửa này vượt qua mọi hệ thống tầm xa Ukraine từng nhận được từ các đồng minh phương Tây. Điều này sẽ khiến Nga phải rút các căn cứ không quân ra xa hơn so với tiền tuyến, từ đó giảm đáng kể năng lực tấn công hàng ngày vào Ukraine.  

Đặc biệt, Tomahawk còn được kỳ vọng sẽ giúp Ukraine mở một cuộc tấn công mới để giành lại các thành phố và thị trấn đang nằm dưới sự kiểm soát của quân đội Nga. 

"Việc gửi dù chỉ một tên lửa Tomahawk đến Ukraine cũng sẽ khiến người Nga sợ hãi hơn hầu hết những thứ khác mà chúng ta có thể làm", một quan chức trong Quốc hội Mỹ chia sẻ với New York Post. Theo quan chức này, việc Mỹ chấp thuận chuyển giao tên lửa Tomahawk có thể buộc Nga phải ngồi vào bàn thương lượng.

Song, cho tới nay, vẫn chưa thể chắc chắn Ukraine có nhận được Tomahawk hay không. Trước đây, cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden từng từ chối đề nghị của Tổng thống Ukraine Zelensky về việc cung cấp tên lửa Tomahawk. Ông Biden cho rằng, hành động này là vô cùng mạo hiểm, do tên lửa có khả năng vượt qua các hệ thống phòng không của Nga, từ đó làm leo thang xung đột.

Tầm bắn của Tomahawk sẽ giúp Ukraine tấn công tầm xa vào một khu vực rộng lớn ở Nga, đặc biệt là thủ đô Moscow và thành phố St. Petersburg. Một mục tiêu khác có thể sẽ nằm ở vị trí hàng đầu trong danh sách tấn công của Ukraine là các căn cứ không quân Nga dùng để phóng tên lửa vào các thành phố của Ukraine.

Chiến dịch "Bão táp Sa mạc" vào năm 1991 đánh dấu lần đầu tiên Tomahawk được đưa vào thực chiến. Cho tới nay, tên lửa này vẫn là một phần quan trọng trong kho vũ khí tầm xa của Mỹ. Mỗi tên lửa có giá khoảng 2 triệu USD và do công ty Raytheon sản xuất.

Chia sẻ với tờ Kyiv Independent, ông Serhii Kuzan, Chủ tịch Trung tâm An ninh và Hợp tác Ukraine nhận định, đề nghị của Kiev là sự mở rộng tự nhiên cho kho vũ khí đang phát triển của nước này. "Nếu Nga có tên lửa hành trình tầm xa, Ukraine cũng phải có năng lực tương tự để tấn công các mục tiêu ở cùng phạm vi", ông Kuzan nói.

Thông tin Mỹ đang xem xét lời đề nghị viện trợ tên lửa Tomahawk cho Kiev được đưa ra trong bối cảnh có nhiều dấu hiệu cho thấy sự thay đổi trong cách tiếp cận của ông Trump đối với xung đột Nga – Ukraine. Sau cuộc gặp với ông Zelensky vào ngày 23/9 tại New York, lãnh đạo Nhà Trắng đã viết trên mạng xã hội Truth Social rằng: "Ukraine, với sự hỗ trợ của EU, đang ở vị thế có thể giành chiến thắng và lấy lại toàn bộ lãnh thổ Ukraine". 

Tuyên bố trên phản ánh một sự thay đổi mạnh mẽ so với những bình luận trước đây của ông Trump, chẳng hạn như lời phát biểu hồi tháng 4 rằng "bán đảo Crưm sẽ ở lại với Nga" hay đề xuất hòa bình vào tháng 8, vốn bao gồm điều khoản Ukraine phải nhượng bộ lãnh thổ. 

Hiện tại, ông Trump đang giám sát chương trình mới do NATO tài trợ nhằm cung cấp vũ khí của Mỹ cho Ukraine, với các gói viện trợ ban đầu bao gồm hệ thống phòng không Patriot và hệ thống tên lửa HIMARS. Tổng thống Mỹ cũng nói với các nhà lãnh đạo châu Âu rằng, Washington sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí cho các đồng minh NATO để chuyển giao cho Kiev.

Hôm 16/9, chính quyền của Tổng thống Trump đã phê duyệt các gói viện trợ vũ khí đầu tiên của Mỹ cho Ukraine, do các đồng minh trong NATO tài trợ theo một cơ chế tài chính mới. Khoản viện trợ này sẽ là lần đầu tiên sử dụng Danh mục Yêu cầu ưu tiên của Ukraine (PURL). Thông qua PURL, các đồng minh sẽ gộp các khoản đóng góp để mua vũ khí, đạn dược và trang thiết bị của Mỹ từ kho dự trữ và sau đó chuyển cho Kiev. 

Trong bối cảnh chính trường Nhật Bản đang trải qua cơn khủng hoảng niềm tin sâu sắc, bà Sanae Takaichi nổi lên như một ứng viên đầy triển vọng trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên, nếu giành chiến thắng trong cuộc bầu cử lãnh đạo Đảng LDP vào ngày 4-10 tới.

Với hơn 30 năm kinh nghiệm dày dạn trong chính trường, từng giữ nhiều vị trí cấp cao trong chính phủ, bà Takaichi được phe bảo thủ xem như “người được chọn” để dẫn dắt tương lai của đảng và đất nước.

Biểu tượng bảo thủ mới

Bà Sanae Takaichi, 64 tuổi, không phải là gương mặt xa lạ trong giới chính trị Nhật Bản. Trước khi bước chân vào con đường chính trị, bà từng là MC truyền hình và thậm chí là tay trống trong một ban nhạc rock - minh chứng cho hành trình đa sắc màu và đầy bất ngờ của mình.

Điểm đặc biệt nơi bà Takaichi chính là sự kế thừa rõ rệt tư tưởng cùng chính sách của cố Thủ tướng Shinzo Abe, đặc biệt là học thuyết kinh tế “Abenomics” với ba trụ cột then chốt: duy trì lãi suất siêu thấp, tăng cường kích thích tài khóa và thúc đẩy cải cách cơ cấu.

Trong bối cảnh Nhật Bản đang đối mặt với sự tăng trưởng kinh tế trì trệ, thông điệp “trở lại với di sản Abe” mà bà gửi gắm đã khéo léo chạm đến trái tim của những cử tri bảo thủ, theo báo The Economist.

Tuy nhiên không chỉ đơn thuần là một bản sao của ông Abe, bà còn nổi bật với hình ảnh một nữ chính trị gia thẳng thắn, quyết đoán. 

Những phát ngôn gây tranh cãi của bà - như việc đe dọa rút giấy phép hoạt động của các đài truyền hình nếu bị cho là “thiên vị chính trị”, hay phản đối công khai việc hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới - thể hiện rõ quan điểm bảo thủ và cứng rắn trong lập trường.

Chính nhờ phong cách mạnh mẽ và dứt khoát, bà được truyền thông ưu ái gọi bằng biệt danh “bà đầm thép” của Nhật Bản - một hình ảnh so sánh với cố Thủ tướng Anh Margaret Thatcher, người mà bà từng xem là thần tượng và nguồn cảm hứng lớn trong sự nghiệp.

Bài toán dung hòa

Tuy nhiên theo bình luận của tờ Financial Times, con đường chinh phục ghế Thủ tướng của bà Takaichi không hề bằng phẳng. 

Hiện Đảng LDP đang trải qua những rạn nứt sâu sắc sau khi mất quyền kiểm soát cả Hạ viện lẫn Thượng viện dưới thời ông Shigeru Ishiba. Bên trong đảng, cánh hữu kiên định giữ vững tinh thần "bảo thủ", trong khi phe ôn hòa lại cho rằng lập trường này đang khiến LDP ngày càng xa rời giới trẻ và các cử tri thành thị.

Sự chia rẽ này đặt ra thách thức lớn cho người lãnh đạo kế tiếp: không chỉ cần sự kiên định và mạnh mẽ, mà còn phải trung dung, biết dung hòa các luồng ý kiến đối lập.

Theo báo Guardian, dù trước đây bà Takaichi từng thể hiện rõ quan điểm cực hữu, nhưng kể từ khi thất bại trước ông Ishiba trong lần bỏ phiếu vòng hai ở cuộc bầu cử lãnh đạo LDP vào năm ngoái, bà đã có dấu hiệu "hạ giọng" và điều chỉnh hình ảnh.

Đối thủ lớn nhất hiện tại của bà là Bộ trưởng Nông nghiệp Shinjiro Koizumi - con trai cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi - người có hình ảnh hiện đại và được nhiều nghị sĩ hậu thuẫn. Tuy nhiên các cuộc thăm dò gần đây cho thấy bà Takaichi đang chiếm ưu thế hơn, nhờ phong cách quyết liệt và các cam kết mạnh mẽ.

Thượng nghị sĩ Yohei Wakabayashi từng phát biểu: “LDP đã đánh mất sự ủng hộ của cả cử tri bảo thủ lẫn giới trẻ. Chúng tôi đã làm họ mất lòng tin. Người duy nhất có thể lấy lại những điều đó chính là bà Takaichi”.

Chuyên gia Tobias Harris, sáng lập tổ chức Japan Foresight, đồng tình: “Bà Takaichi đang làm dịu hình ảnh bảo thủ của mình để thu hút các nghị sĩ, đồng thời tập trung vào thông điệp đoàn kết và khiêm tốn - điều mà LDP rất cần để vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại".

Dù vẫn còn nhiều tranh cãi, ưu thế của bà Takaichi phản ánh một thực tế rõ ràng: Người dân Nhật đang khao khát một lãnh đạo dám nói, dám làm, có bản sắc rõ nét và biết thay đổi để phù hợp.

Theo cuộc thăm dò mới của tờ Japan Today ngày 29-8, bà Takaichi dẫn đầu với tỉ lệ ủng hộ cao nhất 34,4%, trong khi Bộ trưởng Shinjiro Koizumi đứng thứ hai với 29,3%.

Đây là lần thứ 2 một thành viên Hoàng gia Anh đến thăm Ukraine trong tháng 9 năm nay, sau Hoàng tử Harry.