(AFP) – Thể thao : Ở môn bóng bàn Pháp vẫn chưa vượt được qua « bức tường thành » Trung Quốc. Vận động viên Pháp Félix Lebrun đã đầu hàng trước nhà vô địch Vương Sở Khâm (Wang Chuqin) ở trận chung kết sau 4 hiệp đấu vào trưa Chủ Nhật 05/10/2025. Vương Sở Khâm đang ngự trị trên đỉnh cao kim tự tháp môn bóng bàn thế giới. Như vậy là tay vợt số 1 Trung Quốc này đã cứu vãn thể diện trước các khán giả trên sân nhà : trong trận bán kết, hôm qua, vận động viên Pháp, Félix Lebrun, 19 tuổi, hiện đứng hạng 7 trên thế giới ở môn bóng bàn lại vượt qua tay vợt số 2 Trung Quốc Lâm Thi Đống (Lin Shidong) sau 6 hiệp đấu. Giải đấu Grand Smash Bắc Kinh là lần thứ nhì cầu thủ tóc vàng với đôi kính cận, Félix Lebrun vào được đến chung kết ở một trong những cuộc tranh tài uy tín nhất thế giới. Từ lâu nay anh đã chinh phục cảm tình của nhiều khán giả Á Châu, đứng đầu là giới hâm mộ Trung Quốc và Nhật Bản.

(AFP) – Syria  bắt đầu bổ nhiệm thành viên Quốc Hội. Ngày 05/10/2025 lần đầu tiên sau khi chế độ của Bachar al Assad sụp đổ cử tri bầu lại Quốc Hội. Ủy ban bầu cử địa phương, gồm 6000 thành viên, sẽ chỉ định ra hai phần ba nghị sĩ trong tổng số 210 ghế, với nhiệm kỳ 2 năm rưỡi và có thể tái nhiệm. 70 thành viên khác được tổng thống lâm thời chỉ định. Chính quyền cho biết thực thi quyền bầu cử hạn chế, thay vì phổ thông đầu phiếu, do thiếu dữ liệu nhân khẩu học đáng tin cậy, và hàng triệu người Syria đã phải di dời do chiến tranh. Vì lý do an ninh và chính trị, hai tỉnh ở phía đông bắc Syria, hiện do người Kurd kiểm soát, không được tham gia vào tiến trình này, hiện bị chỉ trích vì thiếu tính dân chủ.

(AFP) – Hoa Kỳ : Nhà Trắng điều 300 vệ binh quốc gia đến Chicago. Hôm qua, 04/10/2025, tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh, cho phép gửi 300 vệ binh quốc gia đến Chicago, thành phố theo phe Dân Chủ. Từ nhiều tháng qua, Nhà Trắng đã có hành động tương tự, điều vệ binh quốc gia đến Los Angeles, Memphis, Washington, lấy lý do là để chống các hoạt động tội phạm. Phe đối lập chỉ trích, cho rằng tổng thống lấy cớ để gieo rắc nỗi sợ hãi tại những bang Dân Chủ.

(AFP) – Hàng chục người thiệt mạng vì lũ lụt và lở đất ở Nam Á. Chính quyền Nepal, hôm nay 05/10/2025, cho biết mưa lớn gây lũ lụt và lở đất đã khiến 32 người thiệt mạng, 5 người vẫn mất tích. Đường xá bị hư hại, cô lập nhiều khu vực, cản trở việc cứu hộ. Còn tại Ấn Độ, 20 người cũng thiệt mạng trong cuối tuần qua vì sạt lở đất ở vùng Darjeeling. Tại khu vực này, giai đoạn cuối hè đầu thu, do gió mùa, lượng mưa gia tăng hàng năm, nhưng ngày càng trầm trọng hơn trong những năm qua do biến đổi khí hậu, gây ra thiệt hại lớn, nhất là tại Ấn Độ và Pakistan.

(AFP) – Indonesia khôi phục giấy phép hoạt động của Tik Tok. Bộ Truyền Thông và Kỹ Thuật Số của Indonesia hôm nay, 05/10/2025 giải thích lệnh cấm được dỡ bỏ sau khi nền tảng ứng dụng này đã chấp nhận cung cấp một số dữ liệu liên quan đến cuộc biểu tình chống chính phủ gần đây. Hôm thứ Sáu, 03/10, chính phủ Jakarta đã « tạm thời đình chỉ » hoạt động của ứng dụng do việc Tik Tok đã không cung cấp các dữ liệu có liên quan đên việc sử dụng nền tảng trực tiếp trong các cuộc biểu tình chống chính phủ hồi tháng 8/2025.

(AFP) – Thái Lan : Một cậu bé phải nhập viện vì bị sư tử tấn công. Cơ quan quản lý động vật hoang dã Thái Lan hôm nay, 05/10/2025 cho biết, một con sư tử cái, được nuôi trong một nhà riêng tại tỉnh Kanchanaburi, đã tấn công, khiến một cậu bé bị thương và phải nhập viện. Truyền thông Thái Lan cho biết cậu bé này đang chơi cùng bạn ở ngoài đường thì bị sư tử vồ. Sư tử hiện đã chính quyền bắt lại. Thái Lan cho phép các cá nhân sở hữu sư tử, với điều kiện phải đăng ký, gắn vi mạch để truy vết và một số yêu cầu khác. Chủ của con sư tử nói trên, ông Parinya, đã xin lỗi về « tai nạn » và khẳng định sẽ chi trả chi phí y tế cho cậu bé. Ông Parinya hiện đã bị cáo buộc vi phạm luật bảo vệ động vật hoang dã và có thể phải lãnh 6 tháng tù và trả 50 ngàn baht tiền phạt, nếu bị kết tội

Ông Trump: Đàm phán về Gaza đang tiến triển nhanh, xong giai đoạn đầu tiên trong tuần này

Ngày 5-10, Tổng thống Mỹ Donald Trump đánh giá các cuộc đàm phán với Hamas nhằm chấm dứt cuộc chiến của Israel ở Dải Gaza và trả tự do cho các con tin đang tiến triển nhanh chóng.

"Các cuộc đàm phán này rất thành công và đang diễn ra nhanh chóng. Các nhóm kỹ thuật sẽ họp lại vào thứ hai (6-10), tại Ai Cập, để thảo luận và làm rõ các chi tiết cuối cùng. Tôi được thông báo rằng giai đoạn đầu tiên sẽ hoàn tất trong tuần này, và tôi yêu cầu mọi người hãy hành động nhanh chóng" - ông Trump viết trên mạng xã hội.

Theo Hãng tin Tass, một phái đoàn Hamas do người đứng đầu văn phòng Hamas tại Gaza Khalil al-Hayya dẫn đầu đã đến Ai Cập để nối lại các cuộc đàm phán gián tiếp với Israel về "ngừng bắn ở Gaza, việc rút quân của Israel và việc trao đổi con tin Israel lấy tù nhân Palestine".

Lầu Năm Góc thông báo triển khai Vệ binh quốc gia California tới thành phố Portland

Ngày 5-10, quân đội Mỹ thông báo họ sẽ triển khai khoảng 200 thành viên liên bang của lực lượng Vệ binh quốc gia bang California từ khu vực Los Angeles đến thành phố Portland, bang Oregon - một chiến thuật mới nhằm thực hiện kế hoạch do Tổng thống Trump công bố.

Theo Hãng tin Reuters, thông báo này được đưa ra sau khi một thẩm phán liên bang vào cuối hôm 4-10 ra phán quyết tạm thời ngăn chặn ông Trump triển khai 200 lính Vệ binh quốc gia bang Oregon đến thành phố Portland, với lý do thiếu bằng chứng cho thấy các cuộc biểu tình gần đây đòi hỏi phải có động thái này.

"Dưới sự chỉ đạo của Tổng thống, khoảng 200 thành viên đã được liên bang hóa của lực lượng Vệ binh quốc gia bang California sẽ được điều động từ khu vực Los Angeles đến Portland, bang Oregon, để hỗ trợ Cơ quan Thực thi di trú và hải quan Mỹ (ICE) cùng các nhân viên liên bang khác trong việc thực hiện nhiệm vụ chính thức, bao gồm thi hành luật liên bang và bảo vệ tài sản liên bang" - người phát ngôn Lầu Năm Góc Sean Parnell cho biết.

Ông Trump nói Mỹ tấn công thêm một tàu nghi chở ma túy ngoài khơi Venezuela

Ngày 5-10, Tổng thống Trump thông tin các lực lượng Mỹ đã tấn công thêm một tàu khác bị cáo buộc chở ma túy bất hợp pháp ngoài khơi Venezuela vào tối 4-10. Ông chủ Nhà Trắng nói thêm Mỹ cũng sẽ bắt đầu xem xét hoạt động buôn lậu ma túy diễn ra trên đất liền.

Theo Hãng tin Reuters, ông Trump cho biết như trên trong bài phát biểu tại căn cứ hải quân Norfolk, bên cạnh tàu sân bay Harry S. Truman. Hiện chưa rõ liệu ông có đang đề cập đến cuộc tấn công đã được Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth công bố vào hôm 3-10 hay không.

"Trong vài tuần gần đây, Hải quân Mỹ đã hỗ trợ sứ mệnh của chúng ta nhằm thổi bay bọn khủng bố khỏi mặt biển. Đêm qua (4-10), chúng ta lại làm thêm một vụ nữa. Giờ thì chẳng còn tìm thấy chiếc tàu nào. Giờ chúng không còn đến bằng đường biển nữa, vì vậy giờ chúng ta sẽ phải bắt đầu chú ý đến đường bộ, vì chúng sẽ buộc phải đi bằng đường đó" - ông Trump nói vào hôm 5-10.

Ông Trump bình luận về đề xuất tự nguyện kiểm soát vũ khí hạt nhân của ông Putin

Ngày 5-10, Tổng thống Mỹ Donald Trump bình luận rằng đề xuất của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc tự nguyện duy trì giới hạn đối với các vũ khí hạt nhân chiến lược được triển khai "nghe có vẻ là một ý tưởng hay", theo Hãng tin Reuters.

Tháng trước, ông Putin đã đề xuất tự nguyện duy trì các giới hạn về quy mô của hai kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới - vốn được quy định trong Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START) năm 2010, sẽ hết hạn vào tháng 2 năm tới - với điều kiện Mỹ cũng làm điều tương tự.

"Với tôi thì nghe có vẻ là một ý tưởng hay" - ông Trump nói với các phóng viên khi được hỏi về đề xuất của ông Putin.

Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc Vassily Nebenzia cho biết Matxcơva vẫn đang chờ phản hồi từ ông Trump về đề xuất tự nguyện duy trì giới hạn đối với các vũ khí hạt nhân chiến lược được triển khai, khi hiệp ước kiểm soát vũ khí quan trọng nói trên sắp hết hạn.

Bão tuyết tại khu vực núi Everest ở Tây Tạng ảnh hưởng tới hàng trăm người

Ngày 5-10, truyền thông Trung Quốc đưa tin hàng trăm người đi trekking (đi bộ đường dài) bị mắc kẹt do bão tuyết gần sườn phía đông của đỉnh Everest ở Tây Tạng đã được lực lượng cứu hộ hướng dẫn đến nơi an toàn, trong bối cảnh tuyết và mưa lớn bất thường trút xuống dãy Himalaya.

Theo Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV), tính đến ngày 5-10, có 350 người đi trekking đã đến được thị trấn Qudang. Lực lượng cứu hộ cũng đã thiết lập được liên lạc với hơn 200 người còn lại.

Trong tuần này, hàng trăm khách đã đến thung lũng Karma hẻo lánh, nơi dẫn đến Mặt Kangshung ở phía đông đỉnh Everest (Kangshung là một trong ba sườn chính của núi Everest), nhân dịp kỳ nghỉ Quốc khánh kéo dài 8 ngày tại Trung Quốc.

"Trên núi ẩm ướt và lạnh buốt, hạ thân nhiệt thực sự là nguy cơ. Thời tiết năm nay thật bất thường. Người hướng dẫn nói rằng anh ấy chưa từng gặp kiểu thời tiết như vậy vào tháng 10. Và mọi chuyện xảy ra quá đột ngột" - Chen Geshuang, thành viên của nhóm 18 người trekking đã đến được Qudang, chia sẻ với Hãng tin Reuters.

Lăng mộ Pharaoh lớn bậc nhất mở cửa đón khách tham quan

Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, lăng mộ của Pharaoh Amenhotep III mới đây chính thức mở cửa đón công chúng sau nhiều năm trùng tu. Đây là một trong những lăng mộ lớn nhất tại Thung lũng các vị vua và hoàng hậu ở miền nam Ai Cập.

Bộ trưởng Du lịch và Cổ vật Ai Cập, Sherif Fathy, cho biết ngôi mộ có niên đại hơn 3.000 năm và được ghi chép lại vào năm 1799 trong cuộc chinh phạt Ai Cập của Napoleon. Trải qua một thời gian dài bị khai quật, cướp bóc và hư hại nặng nề, công trình này đã được trùng tu với sự hỗ trợ của chính phủ Nhật Bản và UNESCO.

Lăng mộ nằm trên sườn đồi ở bờ Tây sông Nile đối diện thành phố Luxor. Theo phái đoàn UNESCO của Nhật Bản, lăng mộ nổi bật với những bức tranh tường thuộc hàng tinh xảo nhất còn sót lại trong các lăng mộ hoàng gia của Vương triều thứ 18.

Theo Hãng thông tấn WANA, ngày 5-10, Quốc hội Iran đã thông qua quyết định cắt bỏ 4 số 0 khỏi đồng nội tệ rial. Mỗi đồng "rial mới" sẽ có giá trị tương đương 10.000 rial cũ, đồng thời bổ sung thêm đơn vị tiền tệ phụ "qeran" dưới rial.

Lộ trình 5 năm

Động thái được đưa ra trong bối cảnh đồng rial là một trong những đồng tiền yếu nhất thế giới. Chủ tịch Ủy ban Kinh tế Quốc hội Iran Seyed Shamseddin Hosseini cho biết Tehran quyết định cắt số 0 nhằm "đơn giản hóa giao dịch" và "giảm chi phí in tiền".

Theo WANA, Chính phủ Iran đã đề ra năm mục tiêu chính cho "cuộc phẫu thuật tiền tệ", trong đó có khôi phục uy tín đồng nội tệ và tạo thuận lợi cho hoạt động kinh tế.

Theo quyết định, Quốc hội Iran cho ngân hàng trung ương hai năm để chuẩn bị các cơ sở cho việc đổi tiền. Sau đó sẽ là giai đoạn chuyển đổi kéo dài ba năm.

Trong giai đoạn chuyển đổi, đồng rial cũ và rial mới sẽ lưu hành song song. Tehran đồng thời tiến hành soạn thảo quy định mới, in tiền mới, thông tin công chúng và quản lý thu hồi tiền cũ.

Sau giai đoạn chuyển tiếp, mọi nghĩa vụ tài chính sẽ được tính toán hoàn toàn bằng rial mới và qeran.

Không phải "viên đạn bạc"

Trong vài năm qua, một số nước đã cắt bỏ số 0 trong đồng nội tệ để kích thích tăng trưởng kinh tế, nhưng kết quả rất khác nhau.

Thổ Nhĩ Kỳ được xem là câu chuyện thành công tiêu biểu. Năm 2005, nước này cắt 6 số 0 khỏi đồng lira, đồng thời thực hiện cải cách toàn diện, từ đó hồi sinh đồng tiền và kiềm chế lạm phát.

Tuy nhiên các nhà kinh tế cảnh báo việc cắt số 0 không phải "viên đạn bạc" luôn mang lại hiệu quả.

Nếu không có cải cách cơ cấu, việc cắt số 0 chỉ mang tính biểu tượng hơn là chính sách bền vững. Lạm phát kéo dài và thâm hụt ngân sách có thể nhanh chóng xói mòn giá trị đồng tiền mới và xóa bỏ những lợi ích từ việc cắt số 0.

Venezuela là ví dụ điển hình về thất bại khi liên tục cắt số 0, nhưng không tái cấu trúc chính trị và chính sách tài khóa. Kết quả, lạm phát phi mã quay trở lại với sức tàn phá còn mạnh mẽ hơn.

Zimbabwe là trường hợp nổi tiếng và cực đoan nhất khi phải cắt tổng cộng 25 số 0 qua ba lần định giá lại (2006, 2008 và 2009) nhưng vẫn không kiềm chế được lạm phát.

Thậm chí tờ tiền mệnh giá 100.000 tỉ dollar Zimbabwe đã được in, với giá trị chỉ tương đương 0,4 USD vào thời điểm ngừng phát hành năm 2008.

Cuối cùng, Zimbabwe phải từ bỏ đồng nội tệ vào tháng 4-2009 và chuyển sang dùng ngoại tệ như USD. Nhờ đó, kinh tế tiền tệ Zimbabwe trải qua giai đoạn ổn định. Tuy nhiên chỉ sau vài năm, ngân hàng dự trữ nhà nước đã không thể đáp ứng nhu cầu đồng USD.

Đầu năm 2019, Ngân hàng Trung ương Zimbabwe quyết định tái phát hành đồng đô la Zimbabwe, quy đổi mọi khoản tiền gửi ngân hàng từ USD sang đô la Zimbabwe.

Đồng tiền mới lập tức mất giá không phanh. Theo số liệu của Ngân hàng Thế giới, lạm phát năm 2019 của Zimbabwe đạt 255%, đến năm 2020 tăng vọt lên 557%. Đến tháng 3-2020, Chính phủ Zimbabwe buộc phải cho phép sử dụng ngoại tệ trong giao dịch hằng ngày trở lại.

Từ những bài học đó, WANA bình luận Iran hiện đứng giữa ngã ba đường: nếu kết hợp với cải cách như tăng cường độc lập cho Ngân hàng Trung ương, kiểm soát thâm hụt ngân sách và thu hút đầu tư, đây có thể là bước ngoặt trong phục hồi kinh tế.

Nhưng nếu chỉ dừng ở việc xóa số 0, đó sẽ chỉ là "phẫu thuật thẩm mỹ" cho tờ tiền thay vì chữa trị căn bệnh kinh tế.

Cơn bão Matmo đã đổ bộ vào tỉnh Quảng Đông của Trung Quốc chiều 5-10, khiến hàng trăm ngàn người phải rời bỏ nhà cửa, nhiều thành phố ven biển phải tạm ngưng hoạt động.

Trong bài đăng trên mạng xã hội đêm 4/10, Tổng tư lệnh Các lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi cho hay, ông vừa nhận được báo cáo về tình hình giao tranh ở các mặt trận Dobropillia, Siversk và Lyman ở tỉnh Donetsk.

“Tình hình khu định cư Yampil thuộc mặt trận Siversk đã đi vào ổn định. Các đơn vị đặc nhiệm, lục quân và vệ binh quốc gia Ukraine đang tiến hành nhiều chiến dịch ‘tìm và diệt’ để phát hiện và vô hiệu hóa các nhóm phá hoại của đối phương tại đó. Ở hướng Dobropillia, các đơn vị Kiev đã tăng cường tấn công binh sĩ Nga cũng như phá hủy chuỗi hậu cần của đối phương”, ông Syrskyi viết.

Theo bản đồ cập nhật tình hình chiến sự của trang Deep State, vùng xám, tức nơi nổ ra giao tranh giữa quân Nga và nhiều đơn vị phòng thủ Ukraine, đã lan tới khu vực đông bắc làng Yampil. 

Ukraine nhận thêm khí tài từ Hy Lạp

Báo Pravda đưa tin, Chính phủ Hy Lạp gần đây đã phê chuẩn kế hoạch chuyển giao một lượng lớn khí tài quân sự cho Ukraine, gồm 60 khẩu pháo tự hành M110A2, 150.000 viên đạn pháo và các rocket không dẫn đường Zuni với 2 kích cỡ lần lượt là 70mm và 127mm.

“Gói viện trợ trên sẽ được chuyển đến Ukraine thông qua Cộng hòa Séc theo thỏa thuận liên chính phủ. Những trang thiết bị đó hiện không còn đáp ứng đủ yêu cầu do các lực lượng vũ trang Athens đề ra”, trích thông cáo của quân đội Hy Lạp.

Theo trang Army Recognition, M110 là pháo tự hành được Mỹ đưa vào trang bị cho quân đội từ năm 1963. Pháo nặng 28,3 tấn; phần khung gầm dài 10,8m; rộng 3,1m; cao 3,1m. Kíp chiến đấu có 13 người.

M110 có tốc độ bắn khá chậm, khi chỉ đạt 1 phát bắn/2 phút. Trong tình huống khẩn cấp, kíp pháo thủ có thể nâng tốc độ bắn lên 3 phát bắn/2 phút. Pháo sử dụng loại đạn pháo cỡ 203mm, tầm bắn tối đa với đạn thông thường và đạn tăng tầm lần lượt là 25km và 30km.