Đăng ngày: 11/09/2025 - 14:14Sửa đổi ngày: 11/09/2025 - 15:51

7 phút Thời gian đọc

( AFP ) - Mỹ truy lùng thủ phạm bắn chết Charlie Kirk. Nhà chức trách Mỹ hôm nay, 11/09/2025, đang truy lùng ráo riết thủ phạm đã bắn chết nhà hoạt động trẻ Charlie Kirk, một nhân vật rất trung thành với tổng thống Donald Trump. Kirk đã trúng đạn hôm qua khi đang phát biểu tại khuôn viên một trường đại học ở bang Utah. Tổng thống Trump cáo buộc “cánh cực tả” phải chịu trách nhiệm trong vụ sát hại “một tử vì đạo cho sự thật và tự do”, đồng thời ông ra lệnh treo cờ rủ trên toàn nước Mỹ. Đối với thống đốc Cộng Hòa của bang Utah, Spencer Cox, đây là một vụ “ám sát chính trị”. Cựu tổng thống Dân Chủ Joe Biden đã kêu gọi “kiểu bạo lực này phải chấm dứt ngay lập tức”.

(AFP) – Nepal : Cựu lãnh đạo bị Tòa Án Tối Cao có khả năng trở thành tân thủ tướng. Hôm nay, 11/09/2025, tổng thống Nepal Ramchandra Paudel bảo đảm sẽ tìm ra giải pháp cho cuộc khủng hoảng hiện nay nhanh nhất có thể sau khi thủ tướng nước này từ chức do các vụ bạo động gần đây. Tên của nhiều nhân vật đã được đưa ra, một số nguồn tin nêu ra khả năng cựu lãnh đạo Tòa Bảo Hiến có thể làm tân lãnh đạo chính phủ. Cuộc biểu tình bắt đầu từ thứ Hai lên án việc chính phủ cấm mạng xã hội và phản đối nạn tham nhũng. Cuộc huy động của quần chúng đã lan rộng, với sự trấn áp bạo lực của cảnh sát, khiến 19 người thiệt mạng. Nhiều tòa nhà của chính phủ, trong đó có Quốc Hội, đã bị người biểu tình đốt cháy. Cảnh sát cũng cho biết 13 500 tù nhân đã lợi dụng hỗn loạn để trốn thoát, chỉ khoảng 200 người đã bị bắt lại.

(AFP) – Con gái Kim Jong Un : Người kế thừa tiềm năng của chế độ ? Cơ quan tình báo Hàn Quốc (NIS) hôm nay, 11/09/2025, cho rằng Kim Ju Ae, con gái của lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un dường như đang củng cố vị thế người kế nhiệm sau chuyến đi Bắc Kinh hồi đầu tháng Chín vừa qua. Sự xuất hiện của Kim Ju Ae bên cạnh cha trong các cuộc gặp với hai nguyên thủ Nga và Trung Quốc tại Bắc Kinh đã thu hút sự chú ý của toàn thế giới. Giới chuyên gia cho rằng người thiếu nữ này từ lâu đã được xem như là người kế thừa Kim Jong Un, dù rằng, theo như lời đồn đãi, cô có một người anh trai lớn lên trong vòng bí mật và dường như đã bị gạt ra khỏi vòng quyền lực.

(AFP) – NASA hạn chế khoa học gia Trung Quốc tiếp cận các chương trình không gian. Trả lời qua mail, cơ quan không gian Mỹ NASA hôm qua, 10/09/2025, khẳng định cơ quan này « đã có những biện pháp nội bộ liên quan đến các công dân Trung Quốc, bao gồm hạn chế quyền tiếp cận các cơ sở, các trang thiết bị cũng như các mạng lưới của NASA nhằm bảo đảm an ninh cho các nghiên cứu của cơ quan này ». Tuyên bố của NASA xác nhận thông tin do hãng Bloomberg đưa ra, theo đó việc tuyển dụng công dân Trung Quốc đã bị cấm từ lâu, nhưng các nhà khoa học Trung Quốc đã được Mỹ cấp thị thực vẫn có thể làm việc trong một số chương trình nhất định với tư cách là nhà thầu phụ, sinh viên hay đối tác đại học. Biện pháp mới này được đưa ra vào lúc căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng kể từ khi ông Donald Trump trở lại cầm quyền.

(AFP) – Luân Đôn bãi chức đại sứ Anh tại Mỹ. Bộ Ngoại Giao Anh ngày hôm nay, 11/09/2025, thông báo cách chức đại sứ Anh tại Hoa Kỳ, Peter Mandelson, với lý do ông có liên quan đến tội phạm tình dục người Mỹ Jeffrey Epstein. Theo giải thích của bộ Ngoại Giao Anh, các thư điện tử trao đổi giữa thành viên 71 tuổi của Công Đảng và nhà tài chính người Mỹ được tiết lộ trong tuần cho thấy « mức độ sâu rộng trong mối quan hệ giữa Peter Mandelson với Jeffrey Epstein khác biệt đáng kể so với những gì được biết đến vào thời điểm bổ nhiệm ». Anh Quốc có quyết định nhạy cảm này vào thời điểm chỉ còn vài ngày nữa tổng thống Mỹ Donald Trump có chuyến thăm cấp Nhà nước đến Luân Đôn.

(AFP) – Hoa Kỳ thông qua hợp đồng một tỷ đô la bán tên lửa cho Phần Lan. Ngày 10/09/2025, trong một thông cáo, Cơ quan Hợp tác vì Quốc Phòng và An Ninh Mỹ (DSCA), cho biết hợp đồng bán tên lửa không đối không tiên tiến cùng các trang thiết bị đi kèm trị giá hơn một tỷ đô la cho Phần Lan đã được phê duyệt. Thông cáo khẳng định « thương vụ này sẽ giúp cải thiện năng lực của Phần Lan để đối phó với mối đe dọa hiện nay cũng như trong tương lai, khả năng liên tác chiến của Phần Lan với quân đội Mỹ và các quân đội đồng minh khác. » Cũng theo cơ quan này, hợp đồng bán « sẽ hậu thuẫn các mục tiêu đối ngoại và an ninh quốc gia Mỹ ». Thỏa thuận bán vũ khí này giờ còn phải chờ được Quốc Hội Mỹ thông qua.

(AFP) – Mêhicô dự trù tăng 50 % thuế quan đối với ô tô nhập từ Trung Quốc. Trước áp lực từ Hoa Kỳ, chính phủ Mêhicô đã đưa ra một dự luật hôm qua, 10/09/2025, đề xuất  tăng mức thuế quan đối với xe điện Trung Quốc lên 50 %, so với mức hiện nay từ 15 đến 20 %. Ngoài ra, lĩnh vực may mặc, tùy theo sản phẩm cũng đánh thuế từ 10 đến 50 %, thay vì mức tối đa hiện nay là 30 %. Theo bộ Kinh Tế Mêhicô, dự luật này nhằm « bảo vệ các ngành công nghiệp chiến lược trong nước, thay thế hàng nhập khẩu từ châu Á bằng hàng sản xuất trong nước » và « cải thiện cán cân thương mại của Mexico ».

(AFP) – Cuba mất điện cục bộ. Hôm qua, 10/09/2025, chính quyền Cuba cho biết một vụ mất điện cục bộ đã xảy ra vào khoảng 9h15, theo giờ địa phương, do hệ thống bị mất kết nối tại một nhà máy điện lớn nhất cả nước. Công ty điện lực quốc gia đang cố khắc phục bằng cách thiết lập các mạch điện song song để cung cấp điện cho các ngành ưu tiên như bệnh viện. Đến tối hôm qua, chỉ khoảng 17 % trong số 1,7 triệu dân của thủ đô Havana có điện nhờ các mạch song song này. Chính quyền chưa cho biết khi nào thì nguồn điện được khôi phục trên cả nước.

(AFP) – Tự do báo chí ở mức thấp nhất từ 50 năm qua. Đây là nội dung báo cáo về dân chủ do nhóm cố vấn International Idea, có trụ sở tại Stockholm công bố hôm nay, 19/09/2025. Tổng thư ký Kevin Casas – Zamora đánh giá tình trạng tự do báo chí hiện nay là « đáng lo ngại ». Tại hơn một nửa các quốc gia trên thế giới (54%), tự do báo chí, một trong năm chỉ số để xác định một nền dân chủ, đã sụt giảm trong giai đoạn 2019-2024,  mức sụt giảm mạnh nhất tính từ 50 năm qua. Tự do báo chí xuống cấp nghiêm trọng tại 43 nước trên khắp 5 châu lục, trong đó có 15 nước tại châu Phi và 15 nước ở châu Âu.

(AFP) – Căng thẳng địa chính trị tiếp tục đẩy giá dầu tăng. Giá dầu thô cao trên thị trường thế giới tiếp tục tăng do những rủi ro địa chính trị, nhất là sau vụ nhiều drone của Nga xâm nhập không phận Ba Lan bị đánh chặn và cuộc oanh kích của Israel chống Hamas trên lãnh thổ Qatar. Arne Lohmann Rasmussen, chuyên gia phân tích tại Global Risk Management, hôm qua, 10/09/2025, dự báo dầu thô có thể tiếp tục tăng giá trước khả năng châu Âu và Hoa Kỳ ban hành các lệnh trừng phạt mới nhắm vào Nga. Hôm qua, giá dầu Brent Biển Bắc và West Texas Intermediate của Mỹ cho các đợt giao hàng tháng 11 và tháng 10/2025 đều tăng 1,66%, lần lượt ở các mức giá là 67,49 đô la và 63,67 đô la/thùng.

Ông Trump: Vụ drone xâm phạm Ba Lan có thể là "nhầm lẫn"

Ngày 11-9 giờ Mỹ, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết vụ máy bay không người lái xâm phạm vào lãnh thổ Ba Lan trong đợt không kích của Nga nhằm vào Ukraine có thể là "nhầm lẫn".

"Đó có thể là một sự sai sót", nhà lãnh đạo Mỹ nói với các phóng viên.

Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cùng ngày tuyên bố sẽ điều động 3 máy bay chiến đấu để bảo vệ không phận Ba Lan sau khi nước này cáo buộc Nga thực hiện vụ tấn công xâm phạm này.

"Sau các vụ xâm nhập bằng máy bay không người lái của Nga vào Ba Lan, tôi đã quyết định triển khai 3 tiêm kích Rafale để bảo vệ không phận Ba Lan và sườn phía đông châu Âu cùng với các đồng minh NATO", ông Macron viết trên mạng xã hội X, đồng thời cam kết sẽ "không khuất phục trước sự đe dọa ngày càng tăng của Nga", theo Hãng tin AFP.

Cựu tổng thống Brazil bị kết án 27 năm tù với âm mưu đảo chính

Ngày 11-9, Tòa án tối cao Brazil đã tuyên tội cựu Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro 27 năm 3 tháng tù sau khi kết tội ông với âm mưu đảo chính.

Theo AFP, tất cả các thẩm phán, trừ một người, đều cho rằng cựu tổng thống 70 tuổi này có âm mưu lật đổ ông Luiz Inacio Lula da Silva - hiện tại là tổng thống Brazil - sau khi thất bại trong cuộc bầu cử vào tháng 10-2022 trước ứng cử viên cánh tả.

Ngay sau phán quyết của tòa, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã cảnh báo Washington sẽ "phản ứng tương xứng" đối với bản án này.

"Tòa án Tối cao Brazil đã đưa ra phán quyết bất công khi bỏ tù cựu Tổng thống Jair Bolsonaro", ông Rubio viết trên mạng xã hội X, đồng thời nhấn mạnh Mỹ "sẽ có phản ứng thích đáng trước cuộc truy cùng đuổi tận này".

Thủ tướng Israel tiếp tục kế hoạch mở rộng khu định cư Bờ Tây

Ngày 11-9, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã ký một thỏa thuận nhằm thúc đẩy kế hoạch mở rộng khu định cư gây tranh cãi tại khu vực E1 - dự án sẽ chia cắt Bờ Tây bị chiếm đóng và tách khu vực này khỏi Đông Jerusalem.

“Không bao giờ có một nhà nước Palestine. Nơi này là của chúng tôi... Chúng tôi sẽ bảo vệ di sản, đất đai và an ninh của mình”, nhà lãnh đạo Israel nói trong chuyến thăm khu định cư Maale Adumim ở Bờ Tây.

Động thái này diễn ra chỉ hai ngày sau khi Israel tìm cách ám sát các thủ lĩnh Hamas ở Qatar, gây ra làn sóng phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế.

Sau động thái của ông Netanyahu, ông Nabil Abu Rudeineh - người phát ngôn của nhà lãnh đạo Palestine - đã lên án mọi hoạt động xây dựng khu định cư và gọi đây là hành vi “bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế”, đồng thời cáo buộc chính quyền Netanyahu đang “đẩy cả khu vực đến bờ vực thẳm”.

Qatar tuyên bố tiếp tục theo đuổi nỗ lực ngoại giao

Đài Al Jazeera dẫn lời Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al-Thani khẳng định trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 11-9 rằng Qatar sẽ “tiếp tục các nỗ lực nhân đạo và ngoại giao để ngăn đổ máu”, nhưng cảnh báo rằng Doha sẽ không dung thứ cho bất kỳ hành động vi phạm an ninh và chủ quyền nào nữa.

Theo ông, Israel đang có ý định phá hoại tiến trình hòa bình khi tiến hành các cuộc tấn công vào thời điểm diễn ra các nỗ lực đàm phán.

“Các nhà lãnh đạo hiện tại của Israel thật kiêu ngạo, và họ tin rằng mình sẽ không bị trừng phạt. Họ đang tìm cách làm suy yếu mọi triển vọng hòa bình”, ông Sheikh Mohammed bày tỏ.

Cũng trong cuộc họp, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã lên án các cuộc tấn công tại Qatar hồi đầu tuần và kêu gọi giảm leo thang, tuy nhiên không chỉ đích danh Israel là quốc gia thực hiện vụ tấn công.

Mỹ viện trợ 250 triệu USD cho Philippines để giải quyết vấn đề y tế

Ngày 11-9, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio thông báo chính quyền Tổng thống Donald Trump dự kiến sẽ cấp thêm 250 triệu USD cho Philippines để giải quyết các vấn đề về bệnh lao, sức khỏe bà mẹ và nguy cơ từ những dịch bệnh mới nổi.

Ông Rubio cho biết khoản viện trợ mới nhất này cho thấy “mối quan hệ toàn diện giữa Mỹ và Philippines”, cũng như “cách tiếp cận hiệu quả, có thời hạn với mục tiêu hẹp của chính sách viện trợ nước ngoài dưới kỷ nguyên American First (Nước Mỹ trên hết)”, theo Hãng tin Reuters.

Trước đó, cuộc gặp giữa ông Trump và Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. tại Nhà Trắng vào tháng 7 đã thông qua khoản viện trợ trị giá 63 triệu USD.

Đây được xem là cách tiếp cận mới đối với vấn đề viện trợ của Nhà Trắng sau khi ông Trump đóng cửa Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ (USAID) và các kênh viện trợ nước ngoài khác. Sau tuyên bố của ông Rubio, Đại sứ quán Philippines tại Washington cho biết họ đánh giá cao thông báo này.

Ukraine - Mỹ bàn về việc phát triển vũ khí chung và gây áp lực lên Nga

Ngày 11-9, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông đã thảo luận với đặc phái viên Mỹ Keith Kellogg về việc sản xuất vũ khí chung với Washington và áp đặt thêm các lệnh trừng phạt đối với Nga.

“Chúng tôi đã bàn về nhiều hướng hợp tác khác nhau - cách đạt được hòa bình thực sự và bảo đảm an ninh cho Ukraine”, nhà lãnh đạo Ukraine viết trên ứng dụng nhắn tin Telegram.

Bên cạnh đó, cuộc thảo luận này cũng bao gồm các thỏa thuận song phương vững chắc về việc hợp tác sản xuất máy bay không người lái và vũ khí - điều mà Kiev đã đề xuất với Washington.

Hai bên cũng trao đổi về việc gây áp lực lên Nga thông quan các biện pháp như thuế quan hay lệnh trừng phạt, nhằm nhanh chóng tổ chức các cuộc gặp ở cấp lãnh đạo cao nhất và đàm phán chấm dứt chiến tranh.

Theo Axios, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 11/9 đã tuyên bố rằng việc Israel tấn công Qatar là "không thể chấp nhận được", đồng thời yêu cầu Tel Aviv không lặp lại hành động này.

"Thủ tướng Netanyahu đã không thông báo cho Tổng thống Trump hay bất kỳ cố vấn cấp cao nào trước khi tiến hành không kích Doha. Vụ tấn công này khiến Nhà Trắng không hài lòng, đồng thời gây ra nhiều lo ngại ở Trung Đông", một quan chức Mỹ cho biết.

Về phía Qatar, Doha đã thông báo với Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff về việc "đánh giá lại quan hệ hợp tác an ninh với Mỹ", và không loại trừ khả năng tìm kiếm một đối tác mới.

Trước đó, Israel đã thực hiện các cuộc không kích táo bạo nhắm vào một cuộc họp của các lãnh đạo cấp cao Hamas tại Doha, Qatar khi họ đang thảo luận về đề xuất do Mỹ bảo trợ nhằm đạt ngừng bắn và trả tự do cho con tin, hướng tới chấm dứt xung đột ở Dải Gaza.

Cùng ngày, Tổng thống Trump cũng đưa ra bình luận về việc UAV Nga bị cáo buộc xâm phạm không phận Ba Lan. Ông chủ Nhà Trắng cho rằng đây có thể là một "sự cố", nhưng cũng tỏ ra không hài lòng với những gì đã xảy ra.

"Đó có thể là một sự cố không mong muốn. Nhưng vì bất kỳ nguyên nhân gì, tôi cũng không cảm thấy hài lòng với tình huống này. Hi vọng mọi thứ sẽ nhanh chóng kết thúc", ông Trump nói.

Vào rạng sáng 10/9, quân đội Ba Lan tuyên bố đã bắn hạ ít nhất 3 UAV của Nga tại thời điểm Moscow tiến hành không kích Ukraine. Tuy vậy, Bộ Quốc phòng Nga khẳng định họ "không có ý định tấn công bất kỳ mục tiêu nào trên lãnh thổ Ba Lan".

Theo CNN, FBI ngày 11/9 đã công bố hình ảnh về nghi phạm trong vụ sát hại ông Charlie Kirk, được trích xuất từ camera an ninh trong khuôn viên trường đại học Utah Valley.

"Chúng tôi mong công chúng hãy giúp nhận diện đối tượng này. Tại hiện trường, các đặc vụ cũng đã thu được một khẩu súng trường, dấu giày, và dấu bàn tay của nghi phạm. Mọi thứ sẽ được phân tích kỹ lưỡng", Văn phòng FBI thành phố Salt Lake cho biết.

Trong hình ảnh được công bố, nghi phạm là một nam giới còn khá trẻ, mặc đồ đen, đội mũ bóng chày và đeo kính râm. Ở thời điểm hiện tại, FBI đã tiếp nhận hơn 130 nguồn tin từ người dân, và đang nhanh chóng xác minh.

Ngoài việc kêu gọi hỗ trợ, FBI cũng treo thưởng 100.000 USD cho những ai cung cấp thông tin hữu ích giúp bắt giữ nghi phạm. Vụ tấn công nhắm vào ông Kirk đã gây chấn động nước Mỹ, gây ra những lo ngại sâu sắc về tình trạng "bạo lực chính trị".

Trong bài phát biểu tưởng niệm sự kiện 11/9, Tổng thống Donald Trump đã thông báo về việc truy tặng Huân chương Tự do cho ông Kirk. Trước đó, ông Trump cũng yêu cầu treo cờ rủ trên toàn quốc đến ngày 14/9 để tưởng nhớ nhà hoạt động này.

Vào ngày 10/9, ông Kirk đã bị bắn vào cổ khi đang diễn thuyết trước các sinh viên ở Đại học Utah Valley. Đối tượng thực hiện vụ ám sát đã nổ súng từ một tòa nhà nằm cách vị trí diễn thuyết khoảng 180m, khoảng 20 phút sau khi ông Kirk có bài phát biểu trước đám đông.

Ông Kirk là một trong những nhà hoạt động cánh hữu kiêm nhân vật truyền thông nổi bật nhất ở Mỹ, được coi là một đồng minh đáng tin cậy của Tổng thống Trump. Khi mới 18 tuổi, ông đã trở thành người đồng sáng lập tổ chức vận động bảo thủ phi lợi nhuận Turning Point USA

Tờ The Nation ngày 11/9 cho biết, cựu Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra đã trải qua 2 đêm đầu tiên tại nhà tù Klong Prem mà không gặp vấn đề gì về sức khỏe.

"Ông Thaksin đang trải qua thời gian cách ly 5 ngày, trước khi được phân tới một phòng giam chung và được giao cho một công việc phù hợp với khả năng. Trong trường hợp của ông Thaksin, ông ấy có thể đảm nhận công việc giáo viên ngoại ngữ và giúp đỡ phục hồi chức năng cho các tù nhân khác", Trung tá Shane Kanjanapach, phát ngôn viên Cục Cải huấn cho biết.

Cũng theo ông Shane, ông Thaksin hiện có tinh thần và sức khỏe hoàn toàn ổn định, cựu Thủ tướng cũng không đưa ra bất kỳ yêu cầu đặc biệt nào trong thời gian cách ly. "Ông ấy vẫn ăn 2 quả trứng luộc và uống cà phê vào mỗi sáng, không gặp tình trạng mất ngủ", ông Shane nói thêm.

Cách đây 1 ngày, bà Pintongta Kunakornwong Shinawatra, con gái lớn của ông Thaksin, khẳng định rằng cựu Thủ tướng hoàn toàn tuân thủ phán quyết của tòa án. "Gia đình Shinawatra sẽ luôn ở bên ông ấy, chúng tôi cũng cảm ơn mọi sự ủng hộ dành cho cha tôi", bà Pintongta chia sẻ.

Theo truyền thông địa phương, nhà tù Klong Prem là cơ sở từng giam giữ nhiều nhân vật chính trị cấp cao của Thái Lan, và có điều kiện sinh hoạt tương đối hà khắc. Tuy vậy, hiện chưa rõ ông Thaksin sẽ ngồi tù trong bao lâu, bởi ông đủ điều kiện để xin quản thúc tại gia.

Vào ngày 9/9, tòa án Tối cao Thái Lan đã tuyên phạt 1 năm tù với cựu Thủ tướng Thaksin về cáo buộc liên quan đến việc lưu trú tại bệnh viện trong 6 tháng thay vì phải thụ án.