Tạp chí Time lại chọn Donald Trump là "Nhân vật của năm"
Tạp chí Time hôm nay, 12/12/2024, thông báo chọn tổng thống tân cử của Hoa Kỳ Donald Trump là "Nhân vật của năm 2024".
Theo báo chí Mỹ, để ăn mừng sự kiện này, nhà tỷ phú sẽ rung chuông mở
phiên giao dịch tại Thị trường Chứng khoán New York hôm nay.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
1 phút
Donald Trump trong buổi mít tinh mừng ông đắc cử tổng thống Mỹ tại Palm Beach, bang Florida, Hoa Kỳ, ngày 06/11/2024.AP - Evan Vucci
Từ Washington, thông tín viên Guillaume Naudin cho biết thêm chi tiết :
Trang Politico, rất thạo tin, trước đó đã tiết lộ thông tin này. Lần thứ hai trong đời, Donald Trump sẽ được tạp chí Mỹ vinh danh là "Nhân vật của năm". Lần đầu tiên Donald Trump được chọn là sau khi ông đắc cử tổng thống năm 2016.
Việc Donald Trump được vinh danh không phải một bất ngờ, vì nước Mỹ đã từng có 13 tổng thống đắc cử được chọn là "Nhân vật của năm". Joe Biden đã được chọn cách đây 4 năm. Donald Trump đã nhiều lần xuất hiện trên trang bìa của Time, với 3 lần trong năm bầu cử 2024. Với tư cách là tổng thống hay là doanh nhân, ông chắc chắn đã giúp bán rất nhiều tờ báo vào thời điểm mô hình kinh tế của báo giấy còn phát triển mạnh.
Ông tiếp bước nữ ca sĩ Taylor Swift, người đã kêu gọi bỏ phiếu chống lại ông vào buổi tối của cuộc tranh luận truyền hình với Kamala Harris. Phó tổng thống đảng Dân Chủ là một trong những người được đề cử, nhưng bà bị đánh bại bởi chính đối thủ trong cuộc bầu cử tổng thống.
Theo Politico, để ăn mừng việc lên trang bìa Time, Donald Trump sẽ rung chuông mở phiên giao dịch tại Wall Street vào hôm nay.
Vẫn
về Donald Trump, hãng Reuters dẫn thông tin của kênh CBS News cho biết
chủ nhân tương lai của Nhà Trắng đã mời chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình
đến dự lễ nhậm chức tổng thống vào ngày 20/01/2025.
*********
Syria: Bachar Al-Assad bị lật đổ, bàn cờ Trung Đông bị "đảo lộn"
Chế
độ độc tài Bachar Al-Assad sụp đổ đẩy nhanh sự suy yếu ảnh hưởng của
Nga và Iran tại Syria cũng như trong vùng Trung Đông. Sự kiện này khẳng
định vai trò quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ và trong chừng mực nào đó là vị
thế của Israel và Mỹ trong chiến thắng của phe nổi dậy.
Bachar Al Assad khi còn giữ chức tổng thống Syria hội kiến lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei, tại Teheran ngày 30/05/2024.AP
Quảng cáo
Chỉ
trong vòng 12 ngày, chế độ độc tài Al-Assad, tồn tại vững chắc trong
suốt hơn nửa thế kỷ, đã sụp đổ nhanh chóng. Theo một số nhà quan sát,
kết quả này không có gì đáng ngạc nhiên, mà đó là hệ quả của một quá
trình xuống dốc bắt đầu từ năm 2011, thời điểm nổ ra cuộc cách mạng «
Mùa Xuân Ả Rập ».
Thiên thời, địa lợi, nhân hòa
Chế
độ Bachar Al-Assad, bị suy yếu do các cuộc biểu tình, cũng như do số
lượng đáng kể các nhóm Hồi giáo cực đoan hay ôn hòa và kể cả những nhóm
vũ trang phi tôn giáo, đã có thể trụ được cho đến ngày nay là nhờ vào sự
hậu thuẫn của Nga và Iran.
Bachar Al-Assad bị lật đổ cũng vì ông
không còn được quân đội hậu thuẫn. Lực lượng trung thành với chế độ kêu
gọi sĩ quan không chiến đấu và trong một động thái hiếm có, « bộ Tổng tham mưu ra thông cáo nói rằng chế độ Bachar Al-Assad đã kết thúc ».
Trên
thực tế, đó là một đội quân yếu kém, trang bị tồi, không còn tinh thần
chiến đấu, theo như phân tích từ nhà nghiên cứu về Syria, Fabrice
Balanche, giảng viên trường đại học Lyon 2, trên làn sóng RFI : « Quân
đội Syria đã kiệt quệ. Cộng đồng thiểu số Hồi giáo hệ phái Alawites,
vốn dĩ là nguồn cung chính cho các lực lượng quân đội trung thành với
chế độ, hiến binh và các đơn vị tinh nhuệ, cũng đã kiệt sức, họ không
còn muốn chiến đấu nữa. Đã có quá nhiều thiệt hại nhân mạng. Có khoảng
1/3 số đàn ông của cộng đồng, trong độ tuổi từ 20-45, đã chết trong cuộc
chiến này ».
Rồi nguồn hậu thuẫn từ Nga và Iran cũng bị suy
giảm. Năm 2015, Nga can thiệp vào cuộc nội chiến Syria để bảo vệ đồng
minh Bachar Al-Assad, trong bối cảnh chưa có xung đột Ukraina, Iran chưa
« bị đánh gục » như hiện nay, và dải Gaza cũng chưa có biến cố
07/10. Ông Adel Bakawan, chuyên gia về Irak, trong chương trình Địa
Chính Trị của RFI Pháp ngữ (08/12/2024), giải thích tiếp :
« Từ
khi chiến tranh Ukraina nổ ra, theo ước tính, Nga đã điều sang
Ukraina khoảng từ 75-80% lực lượng mà trước đây họ bố trí ở Syria. Khách
quan mà nói, Nga đã ở vào thế không thể ứng cứu Bachar Al-Assad.
Chế
độ Iran chưa bao giờ bị đe dọa cả từ bên trong lẫn bên ngoài như hiện
nay. Ở trong nước là một làn sóng phản đối lớn, còn ở bên ngoài, Iran
phải đối mặt với Israel và Hoa Kỳ. Và do vậy, Iran cũng không thể đến
cứu Bachar Al-Assad.
Trục kháng chiến cũng vậy, ở Gaza,
Hamas và nhóm Thánh chiến Hồi giáo thì bị san bằng, còn phe Hezbollah ở
Liban đã bị tiêu diệt. Chẳng còn ai có thể đến cứu chế độ. "Ông vua đã bị lột trần » trước mắt phe nổi dậy. »
Sai lầm chiến lược của Nga
Trong
con mắt nhiều nhà phân tích phương Tây, sự kiện chế độ độc tài Damas
sụp đổ đã cho thấy thất bại chiến lược của Nga. Cựu sĩ quan quân đội
Pháp, ông Guillaume Ancel, và cũng là một cây bút thời luận về chiến sự,
trên kênh truyền hình TV5 Monde nhắc lại :
« Đây còn là một
thất bại cho nước Nga của ông Vladimir Putin, bởi vì chính Nga đã hậu
thuẫn Iran. Chính Nga hỗ trợ tất cả các nhóm vũ trang ủy nhiệm của Iran
trong vùng Cận Đông. Điều chắc chắn là Nga đã châm ngòi cho cuộc tấn
công khủng bố 07/10 chống Israel nhằm mở ra một mặt trận thứ hai để đánh
lạc mục tiêu liên quan đến Ukraina, nhưng cuối cùng nước này cũng bị
liên đới với hiệu ứng như một vụ nổ, bởi cuộc phản công bất ngờ này dẫn
đến sụp đổ chế độ Damas. »
Một hệ quả khác, không kém phần
quan trọng của việc ông Bachar Al-Assad bị lật đổ là Nga có nguy cơ mất
hai căn cứ chiến lược tại Syria, cửa ngõ cho Nga mở ra vùng Địa Trung
Hải và triển khai sức mạnh quân sự ra châu Phi : Căn cứ hải quân Tartous
và căn cứ không quân Hmemmim. Mất hai căn cứ này cũng có nghĩa là Nga
sẽ mất ảnh hưởng tại vùng Trung Đông. Giới quan sát cho rằng, đây còn là
thất bại cay đắng của quân đội và nhất là tình báo Nga. Matxcơva lẽ ra
phải dự đoán rằng Israel có nhiều khả năng tấn công Syria một khi thỏa
thuận hưu chiến được ký kết với phe Hezbollah.
Nhưng
có lẽ trong ván cờ này, bên thua nặng nhất là Iran. Ngay khi Cộng hòa
Hồi giáo ra đời năm 1979, chế độ thần quyền Iran đã thắt chặt quan hệ
với chế độ Assad, một phần cũng vì có chung một kẻ thù là Irak thời
Saddam Hussein trong những năm 1990 và phần khác là sự gần gũi về tôn
giáo giữa hai hệ phái Shia và Alawites.
Syria cũng như Irak là một trong những mắc xích quan trọng trong « Trục kháng chiến »,
một đại lộ để Teheran vận chuyển vũ khí chi viện cho phe Hezbollah
Liban, và gây áp lực lên đối thủ lớn của mình là Israel. Việc Damas sụp
đổ đã gây ra những hậu quả chiến lược to lớn, cản trở Iran cấp vũ khí
cho Hezbollah, cực kỳ bị suy yếu sau các chiến dịch triệt hạ dàn lãnh
đạo Hezbollah cùng với các cuộc không kích của Israel vào các cơ sở quân
sự của Hezbollah trên lãnh thổ Libann cũng như tại Syria trong những
tháng gần đây.
Tình huống này tước mất của Iran một công cụ để gây
sức ép với Israel và Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời làm suy yếu Irak, một nút
thắt khác trong « Trục Kháng chiến » của Iran. Trên làn sóng RFI, Pierre
Razoux, giám đốc Quỹ Nghiên cứu Chiến lược về Địa Trung Hải nhận định :
« Hiển nhiên, sự kiện này đã bẻ gãy "Trục Kháng chiến"
do Teheran thiết lập. Trên thực tế, từ lâu những mắc xích yếu là Irak,
Liban, giờ là Syria, vốn dĩ trước đây khá ổn định và tương đối vững
mạnh. Iran kể từ giờ không thể tiếp cận trực tiếp Liban qua ngả đường
bộ. Phe Hezbollah Liban hoàn toàn bị cô lập.
Vụ việc này
cũng ảnh hưởng đến Irak. Tôi nghĩ rằng giới chức Irak hiện nay cảm thấy
bị căng thẳng. Họ tự hỏi liệu sắp tới Irak có sẽ là mục tiêu tiếp theo
vừa của phe thánh chiến, vừa của một liên minh giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Israel,
Hoa Kỳ và Ả Rập Xê Út, sau khi đã làm sụp đổ chế độ Assad tại Syria ? »
Israel « cắt vòi bạch tuộc », Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định vị thế
Nếu
như chiến thuật « cắt vòi bạch tuột » của Israel phần nào thành công,
giới chuyên gia cũng nhận xét rằng tuy kẻ thù Bachar Al-Assad bị lật đổ,
Israel có nguy cơ đối diện với một hiểm họa mới : Một chính quyền Hồi
giáo cực đoan có thể hình thành ngay sát biên giới Israel.
Tuy reo
hò thắng lợi trước đối thủ Iran, cùng lúc Israel cũng có những biện
pháp phòng ngừa để bảo đảm rằng các lực lượng nổi dậy hay nhiều nhánh vũ
trang cực đoan khác không thể tấn công trực tiếp Israel. Chuyên gia
Pierre Razoux cho biết « quân đội và không quân Israel đã liên tục
oanh tạc các trại lính và nhiều vị trí quân sự, đặc biệt là các đơn vị
tinh nhuệ của Bachar Al-Assad, để bảo đảm rằng các thiết bị quân sự tối
tân, do quân đội kiểm soát, không rơi vào tay kẻ xấu. »
Người
vui mừng thắng lợi nhiều nhất là Thổ Nhĩ Kỳ. Trong chiến dịch phản công
chớp nhoáng, Ankara có một vai trò quyết định, kiến tạo cho những gì
diễn ra hiện nay. Với chiến dịch này, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được
nhiều mục tiêu chiến lược : Đầu tiên hết là tạo ra một vùng đệm quân sự ở
phía bắc Syria, chia cắt mối liên hệ giữa người Kurdistan Thổ Nhĩ Kỳ và
Kurdistan Syria.
Bachar Al-Assad bị hạ bệ sẽ giúp hồi hương hàng
triệu người tị nạn Syria trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, đây còn là
một thông điệp rõ ràng gởi đến đối thủ cạnh tranh Iran nhằm khẳng định
vai trò « không thể bỏ qua » của Thổ Nhĩ Kỳ trong tiến trình Astana để giải quyết xung đột tại Syria.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Fabrice Balanche lưu ý, « chính
Thổ Nhĩ Kỳ điều khiển những gì xảy ra tại Syria. Đây là chiến lược tân
đế chế Ottoman mà Thổ Nhĩ Kỳ của ông Erdogan đã phát triển từ một chục
năm qua. Chỉ có điều chiến lược này đoạn tuyệt một cách thô bạo với
nguyên trạng ở Syria, với những thỏa thuận mà Thổ Nhĩ Kỳ ký kết với Nga
và Iran. Tôi không chắc là Nga có thể giữ được hai căn cứ quân sự tại
Syria, và nếu như vậy, ông Putin khó mà tha thứ cho Erdogan. »
Âm mưu của Mỹ và Israel ?
Dù
vậy, giới quan sát cũng thận trọng đánh giá mọi việc chưa hoàn toàn ngã
ngũ. Ý thức được những hạn chế hiện tại, Nga và Iran đã tỏ ra thực
dụng, chấp nhận bỏ rơi chế độ Bachar Al-Assad. Thông tín viên của RFI
tại Matxcơva, Anissa El-Jabri, trả lời đài truyền hình Pháp LCI cho
biết, ngoài việc tỏ ra kín tiếng về biến cố này ở Syria, chính quyền
Matxcơva trong những phát biểu chính thức có giọng điệu khá hòa dịu,
không xem phe nổi dậy là những phần tử khủng bố như trước đây, mà gọi là
« các chiến binh vũ trang » hay là « các phe phái đối lập khác nhau » tại Syria.
Pierre
Razoux, giám đốc Quỹ Nghiên cứu Chiến lược Địa Trung Hải, cho rằng
Matxcơva bỏ rơi Bachar Al-Assad là để Nga và Iran có thể dàn xếp, thương
lượng với các nhà lãnh đạo mới ở Syria.
« Bởi vì chúng ta
thấy rõ là phía Nga, điều cốt lõi là điện Kremlin muốn đàm phán với
chính quyền mới tại Syria, bất kể là ai, về việc giữ Tartous và Hmemmis,
hai căn cứ quân sự chính tại Syria. Vì lý do này mà Nga không tỏ ra ủng
hộ đến cùng Bachar Al-Assad.
Đối với Iran, thương lượng
với tân chính quyền Syria về quyền được đi qua lãnh thổ để tiếp viện
cho Hezbollah ở Liban, hiện đang bị cô lập hoàn toàn, là điều thiết yếu.
Bởi vì trục tiếp viện chính, qua ngả Syria, Irak đã bị đóng do khu vực
này nằm dưới sự kiểm soát của Lực lượng Dân chủ Syria người Kurdistan,
lực lượng Hezbollah thì đã bị cô lập hoàn toàn từ khi Israel không để
một máy bay nào của Iran đi vào không phận Liban. »
Trong bối
cảnh này, ngày 11/12/2024, giáo chủ Ali Khamenei, ba ngày sau khi chế
độ Damas sụp đổ, đã đưa ra những bình luận đầu tiên khi cáo buộc « những gì diễn ra ở Syria, chẳng chút nghi ngờ, là kết quả một âm mưu của Mỹ và Israel ».
Alexandre
Del Valle, nhà địa chính trị học Pháp – Ý, trả lời phỏng vấn trang tin
Atlantico của Pháp nêu lên một chi tiết : Lãnh đạo phong trào Hayat
Tahrir Al-Sham (HTS), ông Abou Mohammed Al-Golani, « thường xuyên
nhận chỉ thị từ Thổ Nhĩ Kỳ, và một cách bí mật, gián tiếp từ Mỹ, vốn dĩ
đang theo dõi điều được cho là xu hướng ôn hòa hơn » của ông Golani !
************
Chế độ Assad sụp đổ tại Syria: Cơ hội nào để Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng?
Le
Figaro hôm nay dành nhiều chỗ cho thời sự Pháp, với các bài về cuộc họp
Hội đồng Bộ trưởng cuối cùng của chính phủ vừa bị giải tán, việc thành
lập tân nội các, dự luật tài chính đặc biệt …
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
15 phút
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tổng thống Syria Bachar Al Assad (T) tại Hàng Châu, Trung Quốc, ngày 22/09/2023via REUTERS - SANA
Về hồ sơ Syria, bên cạnh các chủ đề « Những
bước đi đầu tiên khó khăn của quá trình chuyển tiếp chính trị », « Nước
Nga bị sỉ nhục », « Matxcơva chơi trò giữ thăng bằng để duy trì vị thế ở
Syria », Le Figaro còn chú ý đến tác động và những cơ hội mà Trung Quốc có thể được hưởng từ sự thay đổi quyền lực chính trị ở Damas.
Trước
tiên, theo Le Figaro, sự sụp đổ của triều đại Assad ở Syria khiến Trung
Quốc mất đi một lực lượng ủng hộ truyền thống ở Trung Đông có từ thời
Mao Trạch Đông. Bắc Kinh cũng phải chú ý theo dõi, vì lo ngại những biến
động ở Dasmas có thể tác động đến an ninh Tân Cương, nơi có cộng đồng
người Hồi giáo, cũng như những hệ quả của sự thay đổi chế độ Syria đối
với Iran và Nga, hai đối tác quan trọng của Bắc Kinh.
Le Figaro
trích dẫn một giáo sư danh dự tại Đại học Nhân dân Trung Quốc ở Bắc Kinh
nhận định đây là một bước thụt lùi về uy tín của Bắc Kinh, làm suy yếu
vai trò ngoại giao của Trung Quốc ở Trung Đông. Chưa kể Bắc Kinh mất
những khoản đầu tư lớn. Tập Cận Bình từng thể hiện rõ tham vọng vô hạn ở
Trung Đông, ngang nhiên thách thức Washington ở khu vực vốn được xem là
sân sau của Hoa Kỳ.
Cũng giống như các cường quốc khác, Trung
Quốc sẽ phải nhanh chóng thích ứng với tình hình bất ổn mới, cân nhắc về
thời kỳ hậu Al Assad, do sức nặng kinh tế và ngoại giao quá lớn trong
hồ sơ Syria.
Một chuyên gia về chiến lược của Trung Quốc trong khu vực, được Le Figaro trích dẫn, nhấn mạnh : « Sự
suy yếu ảnh hưởng của Iran và Nga khiến Syria không có đối tác kinh tế
mạnh mẽ, điều này có thể mang lại cơ hội cho Bắc Kinh. Các mối quan hệ
được thiết lập với Ả Rập Xê Út và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất
có thể tạo điều kiện thuận lợi » cho sự can dự của Trung Quốc vào
Syria, với điều kiện Bắc Kinh phải khéo léo xóa tan hình ảnh người đỡ
đầu cho nhà độc tài Bachar Al Assad.
Còn giới tân lãnh đạo của
Damas dĩ nhiên sẽ không thể ngó lơ Bắc Kinh, thành viên thường trực của
Hội Đồng Bảo An, có vai trò rất quan trọng trong việc cân bằng áp lực
của phương Tây và cũng là một nhà cung cấp cơ sở hạ tầng cho Syra.
Đức : Tranh luận về hồ sơ người tị nạn Syria
Tờ báo Công giáo La Croix hôm nay vẫn dành chuyên mục Sự kiện cho hồ sơ Syria qua loạt bài viết : « Châu
Âu đóng cửa với người tị nạn Syria », « Giáo hoàng kêu gọi tình bằng
hữu và sự tôn trọng lẫn nhau tại Syria », « Sau niềm vui, tình trạng
bình thường mới được thiết lập ở Syria », « Tại Đức, việc đưa người tị
nạn Syria về nước lại khuấy động các cuộc tranh luận ».
Từ
cuộc di cư ồ ạt của người Syria năm 2015, Đức là nước châu Âu có cộng
đồng người Syria đông nhất : 973.000 người. Sau khi chế độ Bachar Al
Assad sụp đổ, chỉ 3 tháng trước kỳ bầu cử lập pháp tại Đức, nhiều chính
đảng tại Đức đề xuất hỗ trợ tiền để giúp di dân Syria trở về nguyên quán
và tặng vé máy bay để thúc đẩy họ hồi hương.
Đảng cực hữu AfD lập luận « quyền tị nạn là quyền có giới hạn về thời gian ». Cánh hữu truyền thống cũng chia sẻ quan điểm của đảng cực hữu. Đảng Dân Chủ - Thiên Chúa còn đề nghị « trục xuất ngay lập tức những tội phạm và người nguy hiểm » mà trước đây không thể bị trục xuất do chính quyền Syria bất hợp tác. Chính
quyền Đức hôm 09/12 cũng thông báo ngưng xử lý 47.000 hồ sơ xin tị nạn
đang được cứu xét trong thời gian chờ tình hình ở Syria ổn định.
Liệu
Berlin có sớm thúc đẩy người Syria trở về quê nhà ? Về lâu dài, liệu
Berlin có ngưng tiếp nhận người Syria, ngưng biện pháp bảo vệ tạm thời
dành cho hơn 300.000 người Syria ? Theo thông tín viên báo La Croix tại
Đức, thủ tướng Olaf Scholz đã ghìm cuộc tranh luận, nhận định tình hình ở
Syria vẫn còn « rất, rất nguy hiểm ».
Từ năm 2021 đến
2023, 173.000 di dân Syria đã được cấp quốc tịch Đức. Con số cao đặc
biệt này phản ánh thực tế là cộng đồng người Syria đã hòa nhập rất tốt
vào xã hội Đức và không ngừng được mở rộng.
Tị nạn : Quyền có ý nghĩa sống còn đối với người Syria ?
Tương tự La Croix, báo Libération cũng dành sự quan tâm đến hồ sơ di dân Syria tại châu Âu, với nhận định :« Tại châu Âu, quyền của người nhập cư bị các chính quyền dân túy gặm nhấm ». Chính
quyền nhiều nước đang hy vọng sự thay đổi quyền lực ở Damas có thể giúp
họ đưa 1 triệu di dân về Syria, cho dù tình hình vẫn đầy bất ổn.
Trong bài xã luận « Bài ngoại »,
tờ báo thiên tả xem đây là một dấu hiệu đáng lo ngại về ảnh hưởng của
các đảng cực hữu. Lẽ ra ngành ngoại giao phải họp khẩn cấp để bàn cách
hỗ trợ khu vực đang bất ổn nghiêm trọng, cứu trợ quốc gia vừa thoát khỏi
chế độ độc tài tàn bạo, nơi 80% dân số sống dưới ngưỡng nghèo đói,
thiếu thốn đủ thứ, nhưng từ Berlin, Roma, Bruxelles, Paris, Berlin, đến
Stockholm, đâu đâu cũng nói đến việc ngưng tiếp nhận, thậm chí lên kế
hoạch trục xuất di dân Syria. Đối với Libération, thái độ bài ngoại của
các nước thành viên Liên Âu còn đặc biệt đáng lo ngại, bởi vì, nếu tình
hình chính trị tại Damas chuyển biến xấu, rất có thể chỉ sau vài tháng
nữa quyền tị nạn đối với nhiều người Syria sẽ là quyền có ý nghĩa sống
còn.
Quốc Phòng Châu Âu : Chia rẽ nội bộ nguy hiểm hơn mối đe dọa Trump
Nhìn
sang Le Mone, các chủ đề được khai thác rất tản mạn, cả về thời sự
trong nước và quốc tế : việc tổng thống Pháp tìm kiếm thỏa hiệp về việc
không bỏ phiếu bất tín nhiệm thủ tướng sắp được bổ nhiệm, bước đi đầu
tiên tìm kiếm tính chính danh của ê-kip cầm quyền mới ở Syria, các tổn
thương tâm lý của những người từng bị giam giữ trong các nhà tù dưới chế
độ của tổng thống Al Assad ; lực lượng Ukraina dùng drone tầm xa tấn
công các hậu cứ của Nga ; căng thẳng gia tăng giữa Ấn Độ và Bangladesh ;
những nỗ lực của Liên Âu để cứu vãn ngành công nghiệp ô tô, những tranh
cãi về bản quyền chế tác trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo …
Về
quốc phòng châu Âu, mục Địa chính trị/Thời luận của báo Le Monde đặc
biệt quan tâm đến những khó khăn tài chính mà Liên Âu đang gặp phải để
củng cố quốc phòng trong bối cảnh vừa phải hỗ trợ Ukraina chống quân Nga
xâm lược, vừa phải dè chừng vị tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump, người
luôn đòi hỏi các nước thành viên NATO ở châu Âu phải chi 2% GDP cho
quốc phòng.
Le Monde nhắc lại là một số nước châu Âu như Ba Lan,
hay các nước Batltic, đã nỗ lực rất nhiều, trái lại một số nước khác nằm
xa Nga hơn thì còn xa mới đạt ngưỡng 2% GDP ngân sách cho quốc phòng :
Bỉ (1,2%), Ý và Đức (1,6%). Tân ủy viên Quốc Phòng Châu Âu, Andrius
Kubilius, từng là thủ tướng Litva, nhận định Liên Âu cần có 500 tỉ euro
để vũ trang chuẩn bị cho các tình huống xấu nhất, chẳng hạn một cuộc tấn
công xâm lược của Nga. Nhưng lấy đâu ra một khoản tiền lớn như vậy ?
Tại
NATO, ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski nêu lên 3 khả năng : đóng
góp từ ngân sách của các quốc gia, dùng tài sản của Nga bị châu Âu phong
tỏa, Liên Âu vay chung.
Theo phân tích của Le Monde, lựa chọn đầu
tiên liên quan đến sự can đảm chính trị mà hiện nay ít chính phủ nào có
thể tưởng tượng được. Lựa chọn thứ hai, liên quan đến khối tài sản gần
300 tỷ euro của Nga đang bị phong tỏa ở châu Âu và cho đến nay chỉ có
tiền lãi được sử dụng. Vấn đề này vẫn gây chia rẽ giữa các quốc gia, do
liên quan đến khuôn khổ pháp lý. Lựa chọn thứ ba mới được sử dụng một
lần duy nhất trong đại dịch Covid-19, với khoản vay chung 750 tỷ euro để
cứu nền kinh tế châu Âu. Hẳn mọi người đều nhớ đến sự phản đối kịch
liệt của nhiều thành viên, đi đầu là Đức.
Thách thức đầu tư tăng
vọt cho quốc phòng vượt xa khuôn khổ viện trợ Ukraina, liên quan đến khả
năng châu Âu bảo đảm an ninh của chính mình trong một thế giới bất ổn
mà không có sự bảo vệ của Mỹ. Đồng thời điều này liên quan đến khả năng
châu Âu tham gia vào thỏa thuận hòa bình có thể có giữa Hoa Kỳ, Nga và
Ukraina, được cho là chắc chắn sẽ có hệ quả đối với an ninh của châu
lục. Nếu châu Âu muốn khẳng định tiếng nói trên bàn đàm phán, họ phải có
đóng góp đặc biệt. Donald Trump sẽ không tự nhiên mời Liên Âu tham gia,
và theo Le Monde, dĩ nhiên tổng thống Nga Putin cũng không muốn.
Tình
thế cấp bách có thể làm gia tăng áp lực, làm nổi bật sự chia rẽ giữa
những nước thành viên quyết tâm nhất và những nước vẫn cứ muốn tin rằng
có thể duy trì tình hình như trước đây. Jana Kopcova, thuộc tổ chức tư
vấn Hội đồng Châu Âu về Quan hệ Đối ngoại, nhận định nếu chẳng may châu
Âu lâm cảnh nguy cấp thì cũng không phải là do Donald Trump, mà là do
Liên Hiệp đã thiếu quyết định đúng đắn cách nay 2 năm.
Trong khi
đó, Le Monde nhấn mạnh, nước Nga của Putin đã không lãng phí thời gian :
năm 2024, 30% chi tiêu công của Matxcơva là dành cho quốc phòng.
Rối loạn kinh tế và mối nguy dân túy
Cũng
như đa phần các báo, hai hồ sơ chính của báo kinh tế Les Echos hôm nay
vẫn là thời sự Pháp và Syria. Trong bối cảnh chính trường Pháp bất ổn,
trong mục Ý kiến, Les Echos giới thiệu bài viết của Vincent Pons, giáo
sư đại học Harvard của Mỹ về « Rối loạn kinh tế và mối nguy dân túy ».
Các
cuộc khủng hoảng và suy thoái tài chính làm tăng đáng kể cơ hội thắng
lợi của một tổng thống hoặc thủ tướng theo chủ nghĩa dân túy. Trong cuộc
bầu cử tổng thống Mỹ, lạm phát bất ngờ giai đoạn 2021 - 2023 chắc chắn
đã góp phần khiến ứng viên đảng Dân Chủ thất cử : những cử tri xem lạm
phát là mối bận tâm chính đã bỏ phiếu áp đảo cho Donald Trump. Giá cả
tăng vọt do khủng hoảng Covid và chiến tranh Ukraina cũng đã làm suy yếu
các đảng cầm quyền trên khắp thế giới. Một nghiên cứu mới của ba kinh
tế gia Đức cho thấy những đợt lạm phát như vậy thường có lợi cho các
đảng dân túy, là dịp để cử tri dùng lá phiếu trừng phạt các đảng chính
trị truyền thống.
Đất nhiễm mặn: Mối đe dọa ngày càng lớn
Về
hồ sơ môi trường, khí hậu, bên cạnh tình trạng ngành du lịch thế giới
xả thải quá nhiều khí carbon, báo Le Monde quan tâm đến vấn đề đất và
nước nhiễm mặt, trong bối cảnh hội nghị COP 16 về chống suy thoái đất
đang diễn ra tại Ả Rập Xê Út.
Hôm qua 11/12, nghiên cứu đầu tiên
tính từ 50 năm trở lại đây được công bố, đánh giá mức độ nhiễm mặn toàn
cầu. Theo ước tính của Tổ chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc (FAO), 1,3 tỷ
ha (10,7% tổng diện tích) đất toàn cầu bị nhiễm mặn. Le Monde lưu ý là
trong số nhiều thách thức về khí hậu và môi trường, tình trạng đất và
nước nhiễm mặn vẫn chưa được đánh giá đúng mức, trong khi tác động của
nạn nhiễm mặn ngày càng gia tăng trên tất cả các châu lục, từ Hoa Kỳ,
Pháp, đến Ouzbekistan …
Một phần hiện tượng đất - nước nhiễm mặn
có liên quan đến chu trình tự nhiên của muối, nguồn gốc khu vực, như
rừng ngập mặn, vùng đất ngập nước, hồ nước mặn. Nhưng dòng chảy tự nhiên
của muối ngày càng bị gián đoạn bởi biến đổi khí hậu, làm cạn kiệt
nguồn nước, làm tăng nồng độ muối ở một số khu vực và khiến mực nước
biển dâng cao, tạo điều kiện cho nước mặn xâm nhập. Tình trạng nhiễm mặn
ngày càng nghiêm trọng do hoạt động của con người : tưới tiêu, thoát
nước, phá rừng, sử dụng quá nhiều phân hóa học, khai thác quá mức mạch
nước ngầm, hoạt động khai thác mỏ …
Khoảng 1/3 dân số thế giới
đang sống ở những nước thiếu nguồn nước ngọt, khiến nhu cầu về nước ngày
càng tăng, kèm theo đó là sự suy giảm chất lượng nước. Ít nhất 16%
lượng nước ngầm hiện giờ bị coi là nước mặn hoặc nước lợ, nhưng theo FAO
tỷ lệ này trên thực tế có lẽ cao hơn nhiều.
Nhiễm mặn đe dọa trực
tiếp đến khả năng sản xuất của đất nông nghiệp. Theo nghiên cứu được
công bố hôm qua, khoảng 10% đất trồng trọt bị ảnh hưởng do độ mặn hoặc
độ ẩm. Nếu không có các biện pháp thích ứng, các tác động có thể rất lớn
: các chuyên gia về đất ước tính là ở những nước đất bị nhiễm mặn
nhiều, năng suất lúa gạo và đậu có thể giảm lần lượt 72% và 68%.
Để
giảm thiểu tình trạng nhiễm mặn, các chuyên gia kêu gọi thay đổi các
phương thức khai thác nông nghiệp, quản lý nước tốt hơn, phát triển các
loại cây phủ đất, thúc đẩy luân canh và đa dạng hóa cây trồng, khuyến
khích nông lâm kết hợp. Đối với những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất,
cần phát triển các loài thực vật chịu mặn, ưa mặn.
Paris thứ 2 thế giới về chuyển đổi giao thông
Liên
quan đến quy hoạch giao thông đô thị, báo Libération cho biết là dựa
trên 71 tiêu chí như giao thông cộng cộng, các tuyến đường dành cho xe
đạp, khả năng tiếp cận các tuyến metro, sự phát triển bền vững … một
nghiên cứu của Mỹ đã xếp Paris là thành phố tốt thứ 2 thế giới về chuyển
đổi giao thông, trong số 70 thành phố được xếp hạng. Từ vị trí thứ 15
trong báo cáo hồi năm 2019, nay Paris đã trở thành 1 trong những thành
phố năng động nhất về giao thông, nhờ đầu tư vào cơ sở hạ tầng cho người
đi bộ và xe đạp, bên cạnh hệ thống metro dầy đặc và tự động hóa.
Các
công nghệ mới nổi, các loại xe tự động được trang bị trí thông minh
nhân tạo không chỉ góp phần khiến dịch vụ giao thông dễ tiếp cận hơn và
hiệu quả hơn, mà còn giữ vai trò thiết yếu để bảo đảm các mục tiêu khí
hậu. Tuy nhiên, các chuyên gia báo động mới chỉ có rất ít thành phố lên
kế hoạch đầu tư đủ để đạt kết quả tốt trong mọi tiêu chí đánh giá.
Pháp khuyến nghị tiêm ngừa Zona thần kinh
Trong
lĩnh vực y tế, báo Công giáo La Croix quan tâm đến bệnh Zona và đi tìm
lời đáp cho câu hỏi tại sao phải tiêm ngừa bệnh này. Zona là một bệnh
viêm nhiễm về da do sự tái hoạt động của virus thủy đậu, gây đau đớn, có
thể dẫn đến các biến chứng, nhất là ở người già yếu, kéo dài nhiều
tháng hoặc lâu hơn và gây tàn phế. Để ngăn chặn tình trạng này, Bảo hiểm
Y tế đã quyết định hoàn trả chi phí tiêm vac-xin phòng bệnh Zona cho
những người trên 65 tuổi hoặc người trên 18 tuổi bị suy giảm miễn dịch.
************
Nga nói chắc chắn sẽ đáp trả vụ tấn công bằng ATACMS mới nhất của Ukraine
Điện
Kremlin tuyên bố Nga chắc chắn sẽ đáp trả vụ Ukraine sử dụng tên lửa
ATACMS do Mỹ sản xuất mới đây nhất để tấn công lãnh thổ Nga.
Nga
cho biết hôm thứ Tư rằng Ukraine đã tấn công một sân bay quân sự trên
Biển Azov bằng sáu tên lửa đạn đạo ATACMS do Mỹ sản xuất, một động thái
có thể thúc đẩy Moscow phóng một tên lửa siêu thanh tầm trung thử nghiệm
khác vào Ukraine.
Bộ Quốc phòng Nga hôm thứ Tư nói rằng “cuộc tấn
công bằng vũ khí tầm xa của phương Tây sẽ không thể không bị đáp trả và
các biện pháp thích hợp sẽ được thực hiện”. Hiện vẫn chưa rõ Nga sẽ
phản ứng như thế nào.
“Tôi muốn nhắc lại tuyên bố hoàn toàn rõ
ràng và trực tiếp của Bộ Quốc phòng Liên bang Nga đưa ra ngày hôm qua,
trong đó nêu rõ rằng sẽ có phản ứng”, người phát ngôn Điện Kremlin
Dmitry Peskov nói.
“Phản ứng sẽ diễn ra theo cách phù hợp. Nhưng chắc chắn sẽ diễn ra”, Peskov cho biết.
Nga
đã bắn một tên lửa đạn đạo siêu thanh tầm trung mới được gọi là
“Oreshnik”, hay Hazel Tree, vào Ukraine vào ngày 21/11, trong động thái
mà Tổng thống Vladimir Putin nói là phản ứng trực tiếp đối với các cuộc
tấn công vào Nga của lực lượng Ukraine bằng tên lửa của Mỹ và Anh.
Một
quan chức Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Tư rằng Nga có thể phóng một tên lửa
đạn đạo siêu thanh khác vào Ukraine trong những ngày tới, nhưng
Washington không coi Oreshnik là vũ khí thay đổi cuộc chơi trong cuộc
chiến.
*******
Syria: Bachar Al-Assad bị lật đổ, bàn cờ Trung Đông bị "đảo lộn"
Đăng ngày:
Chế
độ độc tài Bachar Al-Assad sụp đổ đẩy nhanh sự suy yếu ảnh hưởng của
Nga và Iran tại Syria cũng như trong vùng Trung Đông. Sự kiện này khẳng
định vai trò quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ và trong chừng mực nào đó là vị
thế của Israel và Mỹ trong chiến thắng của phe nổi dậy.
Bachar Al Assad khi còn giữ chức tổng thống Syria hội kiến lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei, tại Teheran ngày 30/05/2024.AP
Quảng cáo
Chỉ
trong vòng 12 ngày, chế độ độc tài Al-Assad, tồn tại vững chắc trong
suốt hơn nửa thế kỷ, đã sụp đổ nhanh chóng. Theo một số nhà quan sát,
kết quả này không có gì đáng ngạc nhiên, mà đó là hệ quả của một quá
trình xuống dốc bắt đầu từ năm 2011, thời điểm nổ ra cuộc cách mạng «
Mùa Xuân Ả Rập ».
Thiên thời, địa lợi, nhân hòa
Chế
độ Bachar Al-Assad, bị suy yếu do các cuộc biểu tình, cũng như do số
lượng đáng kể các nhóm Hồi giáo cực đoan hay ôn hòa và kể cả những nhóm
vũ trang phi tôn giáo, đã có thể trụ được cho đến ngày nay là nhờ vào sự
hậu thuẫn của Nga và Iran.
Bachar Al-Assad bị lật đổ cũng vì ông
không còn được quân đội hậu thuẫn. Lực lượng trung thành với chế độ kêu
gọi sĩ quan không chiến đấu và trong một động thái hiếm có, « bộ Tổng tham mưu ra thông cáo nói rằng chế độ Bachar Al-Assad đã kết thúc ».
Trên
thực tế, đó là một đội quân yếu kém, trang bị tồi, không còn tinh thần
chiến đấu, theo như phân tích từ nhà nghiên cứu về Syria, Fabrice
Balanche, giảng viên trường đại học Lyon 2, trên làn sóng RFI : « Quân
đội Syria đã kiệt quệ. Cộng đồng thiểu số Hồi giáo hệ phái Alawites,
vốn dĩ là nguồn cung chính cho các lực lượng quân đội trung thành với
chế độ, hiến binh và các đơn vị tinh nhuệ, cũng đã kiệt sức, họ không
còn muốn chiến đấu nữa. Đã có quá nhiều thiệt hại nhân mạng. Có khoảng
1/3 số đàn ông của cộng đồng, trong độ tuổi từ 20-45, đã chết trong cuộc
chiến này ».
Rồi nguồn hậu thuẫn từ Nga và Iran cũng bị suy
giảm. Năm 2015, Nga can thiệp vào cuộc nội chiến Syria để bảo vệ đồng
minh Bachar Al-Assad, trong bối cảnh chưa có xung đột Ukraina, Iran chưa
« bị đánh gục » như hiện nay, và dải Gaza cũng chưa có biến cố
07/10. Ông Adel Bakawan, chuyên gia về Irak, trong chương trình Địa
Chính Trị của RFI Pháp ngữ (08/12/2024), giải thích tiếp :
« Từ
khi chiến tranh Ukraina nổ ra, theo ước tính, Nga đã điều sang
Ukraina khoảng từ 75-80% lực lượng mà trước đây họ bố trí ở Syria. Khách
quan mà nói, Nga đã ở vào thế không thể ứng cứu Bachar Al-Assad.
Chế
độ Iran chưa bao giờ bị đe dọa cả từ bên trong lẫn bên ngoài như hiện
nay. Ở trong nước là một làn sóng phản đối lớn, còn ở bên ngoài, Iran
phải đối mặt với Israel và Hoa Kỳ. Và do vậy, Iran cũng không thể đến
cứu Bachar Al-Assad.
Trục kháng chiến cũng vậy, ở Gaza,
Hamas và nhóm Thánh chiến Hồi giáo thì bị san bằng, còn phe Hezbollah ở
Liban đã bị tiêu diệt. Chẳng còn ai có thể đến cứu chế độ. "Ông vua đã bị lột trần » trước mắt phe nổi dậy. »
Sai lầm chiến lược của Nga
Trong
con mắt nhiều nhà phân tích phương Tây, sự kiện chế độ độc tài Damas
sụp đổ đã cho thấy thất bại chiến lược của Nga. Cựu sĩ quan quân đội
Pháp, ông Guillaume Ancel, và cũng là một cây bút thời luận về chiến sự,
trên kênh truyền hình TV5 Monde nhắc lại :
« Đây còn là một
thất bại cho nước Nga của ông Vladimir Putin, bởi vì chính Nga đã hậu
thuẫn Iran. Chính Nga hỗ trợ tất cả các nhóm vũ trang ủy nhiệm của Iran
trong vùng Cận Đông. Điều chắc chắn là Nga đã châm ngòi cho cuộc tấn
công khủng bố 07/10 chống Israel nhằm mở ra một mặt trận thứ hai để đánh
lạc mục tiêu liên quan đến Ukraina, nhưng cuối cùng nước này cũng bị
liên đới với hiệu ứng như một vụ nổ, bởi cuộc phản công bất ngờ này dẫn
đến sụp đổ chế độ Damas. »
Một hệ quả khác, không kém phần
quan trọng của việc ông Bachar Al-Assad bị lật đổ là Nga có nguy cơ mất
hai căn cứ chiến lược tại Syria, cửa ngõ cho Nga mở ra vùng Địa Trung
Hải và triển khai sức mạnh quân sự ra châu Phi : Căn cứ hải quân Tartous
và căn cứ không quân Hmemmim. Mất hai căn cứ này cũng có nghĩa là Nga
sẽ mất ảnh hưởng tại vùng Trung Đông. Giới quan sát cho rằng, đây còn là
thất bại cay đắng của quân đội và nhất là tình báo Nga. Matxcơva lẽ ra
phải dự đoán rằng Israel có nhiều khả năng tấn công Syria một khi thỏa
thuận hưu chiến được ký kết với phe Hezbollah.
Nhưng
có lẽ trong ván cờ này, bên thua nặng nhất là Iran. Ngay khi Cộng hòa
Hồi giáo ra đời năm 1979, chế độ thần quyền Iran đã thắt chặt quan hệ
với chế độ Assad, một phần cũng vì có chung một kẻ thù là Irak thời
Saddam Hussein trong những năm 1990 và phần khác là sự gần gũi về tôn
giáo giữa hai hệ phái Shia và Alawites.
Syria cũng như Irak là một trong những mắc xích quan trọng trong « Trục kháng chiến »,
một đại lộ để Teheran vận chuyển vũ khí chi viện cho phe Hezbollah
Liban, và gây áp lực lên đối thủ lớn của mình là Israel. Việc Damas sụp
đổ đã gây ra những hậu quả chiến lược to lớn, cản trở Iran cấp vũ khí
cho Hezbollah, cực kỳ bị suy yếu sau các chiến dịch triệt hạ dàn lãnh
đạo Hezbollah cùng với các cuộc không kích của Israel vào các cơ sở quân
sự của Hezbollah trên lãnh thổ Libann cũng như tại Syria trong những
tháng gần đây.
Tình huống này tước mất của Iran một công cụ để gây
sức ép với Israel và Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời làm suy yếu Irak, một nút
thắt khác trong « Trục Kháng chiến » của Iran. Trên làn sóng RFI, Pierre
Razoux, giám đốc Quỹ Nghiên cứu Chiến lược về Địa Trung Hải nhận định :
« Hiển nhiên, sự kiện này đã bẻ gãy "Trục Kháng chiến"
do Teheran thiết lập. Trên thực tế, từ lâu những mắc xích yếu là Irak,
Liban, giờ là Syria, vốn dĩ trước đây khá ổn định và tương đối vững
mạnh. Iran kể từ giờ không thể tiếp cận trực tiếp Liban qua ngả đường
bộ. Phe Hezbollah Liban hoàn toàn bị cô lập.
Vụ việc này
cũng ảnh hưởng đến Irak. Tôi nghĩ rằng giới chức Irak hiện nay cảm thấy
bị căng thẳng. Họ tự hỏi liệu sắp tới Irak có sẽ là mục tiêu tiếp theo
vừa của phe thánh chiến, vừa của một liên minh giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Israel,
Hoa Kỳ và Ả Rập Xê Út, sau khi đã làm sụp đổ chế độ Assad tại Syria ? »
Israel « cắt vòi bạch tuộc », Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định vị thế
Nếu
như chiến thuật « cắt vòi bạch tuột » của Israel phần nào thành công,
giới chuyên gia cũng nhận xét rằng tuy kẻ thù Bachar Al-Assad bị lật đổ,
Israel có nguy cơ đối diện với một hiểm họa mới : Một chính quyền Hồi
giáo cực đoan có thể hình thành ngay sát biên giới Israel.
Tuy reo
hò thắng lợi trước đối thủ Iran, cùng lúc Israel cũng có những biện
pháp phòng ngừa để bảo đảm rằng các lực lượng nổi dậy hay nhiều nhánh vũ
trang cực đoan khác không thể tấn công trực tiếp Israel. Chuyên gia
Pierre Razoux cho biết « quân đội và không quân Israel đã liên tục
oanh tạc các trại lính và nhiều vị trí quân sự, đặc biệt là các đơn vị
tinh nhuệ của Bachar Al-Assad, để bảo đảm rằng các thiết bị quân sự tối
tân, do quân đội kiểm soát, không rơi vào tay kẻ xấu. »
Người
vui mừng thắng lợi nhiều nhất là Thổ Nhĩ Kỳ. Trong chiến dịch phản công
chớp nhoáng, Ankara có một vai trò quyết định, kiến tạo cho những gì
diễn ra hiện nay. Với chiến dịch này, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được
nhiều mục tiêu chiến lược : Đầu tiên hết là tạo ra một vùng đệm quân sự ở
phía bắc Syria, chia cắt mối liên hệ giữa người Kurdistan Thổ Nhĩ Kỳ và
Kurdistan Syria.
Bachar Al-Assad bị hạ bệ sẽ giúp hồi hương hàng
triệu người tị nạn Syria trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, đây còn là
một thông điệp rõ ràng gởi đến đối thủ cạnh tranh Iran nhằm khẳng định
vai trò « không thể bỏ qua » của Thổ Nhĩ Kỳ trong tiến trình Astana để giải quyết xung đột tại Syria.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Fabrice Balanche lưu ý, « chính
Thổ Nhĩ Kỳ điều khiển những gì xảy ra tại Syria. Đây là chiến lược tân
đế chế Ottoman mà Thổ Nhĩ Kỳ của ông Erdogan đã phát triển từ một chục
năm qua. Chỉ có điều chiến lược này đoạn tuyệt một cách thô bạo với
nguyên trạng ở Syria, với những thỏa thuận mà Thổ Nhĩ Kỳ ký kết với Nga
và Iran. Tôi không chắc là Nga có thể giữ được hai căn cứ quân sự tại
Syria, và nếu như vậy, ông Putin khó mà tha thứ cho Erdogan. »
Âm mưu của Mỹ và Israel ?
Dù
vậy, giới quan sát cũng thận trọng đánh giá mọi việc chưa hoàn toàn ngã
ngũ. Ý thức được những hạn chế hiện tại, Nga và Iran đã tỏ ra thực
dụng, chấp nhận bỏ rơi chế độ Bachar Al-Assad. Thông tín viên của RFI
tại Matxcơva, Anissa El-Jabri, trả lời đài truyền hình Pháp LCI cho
biết, ngoài việc tỏ ra kín tiếng về biến cố này ở Syria, chính quyền
Matxcơva trong những phát biểu chính thức có giọng điệu khá hòa dịu,
không xem phe nổi dậy là những phần tử khủng bố như trước đây, mà gọi là
« các chiến binh vũ trang » hay là « các phe phái đối lập khác nhau » tại Syria.
Pierre
Razoux, giám đốc Quỹ Nghiên cứu Chiến lược Địa Trung Hải, cho rằng
Matxcơva bỏ rơi Bachar Al-Assad là để Nga và Iran có thể dàn xếp, thương
lượng với các nhà lãnh đạo mới ở Syria.
« Bởi vì chúng ta
thấy rõ là phía Nga, điều cốt lõi là điện Kremlin muốn đàm phán với
chính quyền mới tại Syria, bất kể là ai, về việc giữ Tartous và Hmemmis,
hai căn cứ quân sự chính tại Syria. Vì lý do này mà Nga không tỏ ra ủng
hộ đến cùng Bachar Al-Assad.
Đối với Iran, thương lượng
với tân chính quyền Syria về quyền được đi qua lãnh thổ để tiếp viện
cho Hezbollah ở Liban, hiện đang bị cô lập hoàn toàn, là điều thiết yếu.
Bởi vì trục tiếp viện chính, qua ngả Syria, Irak đã bị đóng do khu vực
này nằm dưới sự kiểm soát của Lực lượng Dân chủ Syria người Kurdistan,
lực lượng Hezbollah thì đã bị cô lập hoàn toàn từ khi Israel không để
một máy bay nào của Iran đi vào không phận Liban. »
Trong bối
cảnh này, ngày 11/12/2024, giáo chủ Ali Khamenei, ba ngày sau khi chế
độ Damas sụp đổ, đã đưa ra những bình luận đầu tiên khi cáo buộc « những gì diễn ra ở Syria, chẳng chút nghi ngờ, là kết quả một âm mưu của Mỹ và Israel ».
Alexandre
Del Valle, nhà địa chính trị học Pháp – Ý, trả lời phỏng vấn trang tin
Atlantico của Pháp nêu lên một chi tiết : Lãnh đạo phong trào Hayat
Tahrir Al-Sham (HTS), ông Abou Mohammed Al-Golani, « thường xuyên
nhận chỉ thị từ Thổ Nhĩ Kỳ, và một cách bí mật, gián tiếp từ Mỹ, vốn dĩ
đang theo dõi điều được cho là xu hướng ôn hòa hơn » của ông Golani !
Israel tuyên bố quân đội sẽ ở lại vùng đệm của Syria đến khi an ninh được bảo đảm
VOANews
Lực
lượng quân sự Israel đang lái xe vào vùng đệm với Syria, gần làng Druze
ở Majdal Shams thuộc Cao nguyên Golan do Israel sáp nhập, vào ngày
11/12/2024.
Văn
phòng của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm thứ Năm nói rằng lực
lượng Israel sẽ ở lại vùng đệm của Syria giáp Cao nguyên Golan cho đến
khi một lực lượng ở phía Syria có thể đảm bảo an ninh.
Quân đội
Israel đã tiến từ phía Cao nguyên Golan của họ vào vùng đệm và sang phía
Syria sau khi lực lượng nổi dậy lật đổ Tổng thống Syria Bashar
al-Assad.
“Israel sẽ không cho phép các nhóm thánh chiến lấp đầy
khoảng trống đó và đe dọa các cộng đồng Israel trên Cao nguyên Golan
bằng các cuộc tấn công theo kiểu ngày 7/10”, văn phòng của ông Netanyahu
tuyên bố.
Động thái của Israel đã bị Liên Hiệp Quốc chỉ trích là
vi phạm hiệp ước năm 1974, trong đó xác định ranh giới phân chia lực
lượng Israel và Syria với vùng đệm do LHQ giám sát ở giữa.
Pháp,
Iran, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Xê Út cũng chỉ trích động thái của
Israel. Hoa Kỳ nói điều quan trọng là việc triển khai chỉ mang tính tạm
thời.
Chỉ huy chính của các chiến binh Syria đã lật đổ ông Assad
hôm thứ Tư nói rằng bất kỳ ai tham gia vào việc tra tấn và giết hại
những người mà ông Assad giam giữ trong thời kỳ cai trị độc đoán của ông
ta sẽ bị truy bắt, và không có chuyện ân xá.
“Chúng tôi sẽ truy
đuổi chúng ở Syria, và chúng tôi yêu cầu các nước giao nộp những kẻ đã
chạy trốn này để chúng tôi có thể thực thi công lý”, ông Abu Mohammed
al-Golani nói trong một tuyên bố được công bố trên kênh Telegram của Đài
truyền hình nhà nước Syria.
Lời cam kết của Golani rằng sẽ trả
thù những tên trung úy tra tấn và giết người của ông Assad được đưa ra
khi thế giới đang theo dõi xem liệu những người cai trị mới của Syria có
thể ổn định đất nước sau cuộc nội chiến kéo dài gần 14 năm theo đường
lối giáo phái và sắc tộc đã khiến đất nước này rơi vào cảnh hỗn loạn hay
không.
Mohammed al-Bashir, người được các chiến binh của ông
Jolani đưa vào vị trí lãnh đạo một chính quyền lâm thời cho đến ngày
1/3, đã kêu gọi hàng triệu người tị nạn hãy trở về, tạo ra sự thống nhất
và cung cấp các dịch vụ cơ bản. Nhưng việc tái thiết là một điều khó
khăn với rất ít tiền trong tay.
“Trong kho bạc, chỉ có những đồng
bảng Syria có giá trị rất nhỏ hoặc không đáng kể. Một đô la Mỹ có thể
đổi được 35.000 đồng tiền xu của chúng tôi”, ông Bashir nói với tờ báo Ý
Corriere della Sera.
“Chúng tôi không có ngoại tệ, và đối với các
khoản vay và trái phiếu, chúng tôi vẫn đang thu thập dữ liệu. Vì vậy,
đúng là chúng tôi đang rất tệ về mặt tài chính”, ông Bashir, người trước
đây đã điều hành một chính quyền nhỏ do phiến quân kiểm soát ở một vùng
phía tây bắc Syria, cho biết.
Nhưng ông Bashir nói liên minh do người Hồi giáo lãnh đạo đã lật đổ ông Assad sẽ đảm bảo quyền của tất cả các nhóm tôn giáo.
“Chính
xác là vì chúng tôi là người Hồi giáo, chúng tôi sẽ đảm bảo quyền của
tất cả mọi người và mọi giáo phái ở Syria”, ông Bashir nói.
Hơn
500.000 người đã thiệt mạng trong cuộc chiến, với hơn một nửa dân số
buộc phải rời bỏ nhà cửa. Khoảng 6 triệu người Syria đã tìm nơi tị nạn ở
nước ngoài.
Ông Bashir kêu gọi những người chạy trốn khỏi bạo lực
hãy trở về. Trong cuộc phỏng vấn với Corriere della Sera, ông nói,
“Syria hiện là một quốc gia tự do đã giành được niềm tự hào và phẩm giá
của mình. Hãy quay trở lại”.
Các quan chức nước ngoài đang thận
trọng tiếp xúc với những phiến quân, một phần thuộc Hayat Tahrir
al-Sham, vốn là chi nhánh cũ của al-Qaeda, và vẫn bị Hoa Kỳ, Liên Hiệp
Quốc, Liên minh châu Âu và các nước khác xác định là một tổ chức khủng
bố.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken nói chính phủ mới phải “duy
trì các cam kết rõ ràng về việc tôn trọng đầy đủ quyền của các nhóm
thiểu số, tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp viện trợ nhân đạo
cho tất cả những người đang cần, ngăn chặn việc Syria bị sử dụng làm căn
cứ cho chủ nghĩa khủng bố hoặc gây ra mối đe dọa cho các nước láng
giềng”.
Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres nói “Nhiệm vụ của chúng
ta là phải làm mọi cách để hỗ trợ các nhà lãnh đạo Syria khác nhau nhằm
đảm bảo rằng họ đoàn kết lại, họ có thể đảm bảo quá trình chuyển giao
diễn ra suôn sẻ”.
Nhưng Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo
của Liên Hiệp Quốc cho biết tình hình an ninh ở Syria vẫn còn bất ổn. Cơ
quan này cho biết họ đã tìm thấy hơn 50 bãi mìn trong 10 ngày qua, điều
này đang hạn chế việc di chuyển của dân thường và cản trở việc cung cấp
hàng hóa và dịch vụ.
**************
TT đắc cử Trump chọn người mới đứng đầu Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ VOA
Bà
Kari Lake nói chuyện với người ủng hộ tại một sự kiện trong giai đoạn
tranh cử vào Thượng viện, tháng Chín, 2024, Mesa, Arizona.
Tổng
thống đắc cử Donald Trump vào tối Thứ Tư, 11 tháng 12, thông báo sẽ
chọn bà Kari Lake vào vị trí Giám đốc Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (Voice of
America - VOA).
Bà Lake, một chính trị gia và cựu nhà báo tại
Arizona, và là một đồng minh chính trị thân cận của ông Trump, sẽ được
chính thức bổ nhiệm bởi người đứng đầu Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa
Kỳ (U.S. Agency for Global Media - USAGM). Thông tin ông Trump viết
trên trang Truth Social cho biết, danh tánh người đứng đầu USAGM sẽ sớm
được thông báo. USAGM là cơ quan chủ quản của nhiều cơ quan truyền
thông, trong đó có VOA, hoạt động bằng ngân sách của chính phủ liên
bang.
Bà Lake, từng là xướng ngôn viên truyền hình cho Fox News
tại Phoenix, Arizona, viết trên trang X trong đêm 11 tháng 12, rằng bà
“vinh dự được Tổng thống Trump yêu cầu lãnh đạo Voice of America.”
Trong
thông báo gởi cho nhân viên VOA vào sáng 12 tháng 12, Giám đốc đương
nhiệm của VOA, Michael Abramowitz, viết rằng ông đã đọc thông báo của
ông Trump, đồng thời bản thân “chưa được thông báo những thông tin nào
khác ngoài thông báo trên truyền thông xã hội [về thông báo bổ nhiệm bà
Kari Lake]”.
Thông báo của ông Abramowitz có đoạn: “Tôi chào đón
một sự chuyển giao quyền lực suôn sẻ ở cả hai cơ quan, USAGM và VOA. Tôi
sẽ hợp tác với chính phủ mới và tuân theo tiến trình đã có trong quy
định của Quốc hội về việc bổ nhiệm Giám đốc cơ quan VOA.”
Ông
Trump viết trong post của mình, rằng bà Lake và USAGM sẽ làm việc “để
bảo đảm các giá trị của nước Mỹ về quyền Tự do được phổ biến toàn cầu
một cách Công bằng và Chính xác, không như những lời nói dối được truyền
đi bởi Truyền thông Tin giả (Fake News Media).”
Trong đoạn viết
trên X, bà Lake nói rằng “VOA là cơ quan truyền thông quốc tế quan trọng
thúc đẩy các quyền lợi Hoa Kỳ thông qua việc tương tác trực tiếp với
người dân toàn cầu và cổ xúy dân chủ và sự thật.”
Và, “Dưới sự lãnh đạo của tôi, VOA sẽ vượt trội trong sứ mạng của mình: Ghi nhận thành tựu của nước Mỹ trên khắp thế giới.”
VOA đã cố gắng liên lạc với bà Lake thông qua bộ phận báo chí trên trang web tranh cử của bà, nhưng chưa được hồi âm.
Bà
Lake làm việc 27 năm trong ngành truyền thông trước khi chuyển sang
chính trị vào năm 2021, ứng cử vào vị trí Thống đốc bang Arizona. Bà
được ông Trump ủng hộ trong hai cuộc tranh cử, một vào vị trí Thống đốc
Arizona (2022), một vào Thượng viện Hoa Kỳ (2024). Cả hai cuộc tranh cử
đều thất bại.
Theo luật, người đứng đầu cơ quan USAGM phải được
Tổng thống đề cử và Thượng viện chuẩn thuận. Người nắm vị trí này có
trách nhiệm bảo đảm các cơ quan truyền thông thuộc thẩm quyền đáp ứng
được nhiệm vụ làm ra tin tức đáng tin cậy, chính xác, để truyền tải đến
các quốc gia mà tự do báo chí bị giới hạn.
Trước đây, người đứng
đầu USAGM có thẩm quyền mướn hoặc sa thải người đứng đầu các cơ quan
truyền thông trong thẩm quyền của mình, trong đó có VOA, nhưng một đạo
luật phi đảng phái được thông qua hồi tháng 12, 2020, đã thay đổi quy
định này. Theo đó, sự thay đổi người đứng đầu các cơ quan truyền thông
trong thẩm quyền của USAGM cần có đa số phiếu thuận của Ban Cố vấn
Truyền thông Quốc tế (International Broadcasting Advisory Board).
Ban
Cố vấn gồm 7 thành viên; trong đó sáu người được chỉ định bởi Tổng
thống với sự đồng ý của Thượng viện, và thành viên thứ bảy là Ngoại
trưởng Hoa Kỳ. Nhiệm vụ của Ban là cố vấn để người đứng đầu USAGM bảo
đảm tôn trọng quyền độc lập và tính toàn vẹn về nội dung của các cơ quan
truyền thông trong thẩm quyền, đồng thời bảo đảm mọi tiêu chuẩn báo chí
cao nhất.
VOA hiện có 49 ngôn ngữ và số lượng độc giả hàng tuần
là 354 triệu người. Đương kim Giám đốc, Michael Abramowitz, là cựu Chủ
tịch Freedom House, một tổ chức phi chính phủ của Mỹ chuyên hoạt động
nhằm ủng hộ và bảo vệ dân chủ trên toàn cầu, và từng là phóng viên, chủ
biên của tờ Washington Post trong 24 năm.
*********
Trump chỉ trích Ukraine sử dụng tên lửa của Mỹ để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga
Tổng
thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump đã chỉ trích việc Ukraine sử dụng tên
lửa do Hoa Kỳ cung cấp để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga trong một cuộc
phỏng vấn với tạp chí Time được công bố hôm thứ Năm, những bình luận cho
thấy ông sẽ thay đổi chính sách của Hoa Kỳ đối với Ukraine.
“Những
gì đang diễn ra thật điên rồ. Thật điên rồ. Tôi cực lực phản đối việc
bắn tên lửa hàng trăm dặm vào Nga. Tại sao chúng ta lại làm vậy? Chúng
ta chỉ đang leo thang cuộc chiến này và khiến nó trở nên tồi tệ hơn.
Điều đó không nên được phép xảy ra”, ông Trump nói trong một cuộc phỏng
vấn trùng với thời điểm ông được tờ Time vinh danh là “Nhân vật của
năm”.
Tháng trước, Tổng thống Joe Biden đã dỡ bỏ lệnh cấm của Hoa
Kỳ đối với Ukraine trong việc sử dụng tên lửa tầm xa do Hoa Kỳ cung cấp
để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, nỗ lực mới nhất của ông nhằm thúc đẩy
Kyiv trong cuộc chiến đẩy lùi lực lượng xâm lược Nga khỏi đất nước mình.
Quyết
định này được đưa ra sau lời kêu gọi của Tổng thống Ukraine Volodymyr
Zelenskyy. Nhà Trắng trích dẫn việc Nga triển khai 15.000 quân Triều
Tiên dọc theo mặt trận là lý do chính khiến ông Biden thay đổi quyết
định.
Ông Trump từng nói rằng ông muốn nhanh chóng chấm dứt cuộc
chiến kéo dài gần ba năm này. Ông nói với Time rằng ông có một “kế hoạch
rất tốt” để giúp cho việc này nhưng nếu ông tiết lộ bây giờ thì “nó sẽ
trở thành một kế hoạch gần như vô giá trị”.
Ông Trump, người nhậm
chức vào ngày 20/1, đã gặp Tổng thống Zelenskyy và Tổng thống Pháp
Emmanuel Macron vào cuối tuần trước tại Paris.
Ông nói với Time rằng số người đang thiệt mạng trong cuộc xung đột là không thể tiếp tục được.
“Tôi đang nói về cả hai phía. Thực sự có lợi cho cả hai bên khi làm hoàn tất việc này”, ông nói.
*******
Ông Trump nói sẽ dùng quân đội ở mức tối đa theo luật định để trục xuất di dân
Lực
lượng Vệ binh Quốc gia Texas bảo vệ biên giới giữa El Paso, Texas, Hoa
Kỳ và Ciudad Juarez, Chihuahua, Mexico, bằng các cuộn dây thép gai vào
ngày 9/12/2024.
Tổng
thống đắc cử Donald Trump sẽ sử dụng quân đội Hoa Kỳ ở mức tối đa theo
luật định để hỗ trợ cho nỗ lực trục xuất di dân hàng loạt của mình, ông
nói với tạp chí TIME trong một cuộc phỏng vấn được công bố vào thứ Năm,
cam kết thực hiện kế hoạch sử dụng quân đội để cố gắng trục xuất số
lượng kỷ lục người nhập cư bất hợp pháp vào Hoa Kỳ.
Khi được hỏi
về luật của Hoa Kỳ nói chung là ngăn cấm sử dụng quân đội để thực thi
pháp luật trong nước, ông Trump nói nhập cư bất hợp pháp tương đương với
một cuộc xâm lược cần phải ngăn chặn.
“Tôi coi đó là một cuộc xâm
lược đất nước của chúng ta”, ông Trump nói với TIME như một phần của
cuộc phỏng vấn khi ông được tờ báo chọn là ‘Nhân vật của năm'’.
“Chúng ta sẽ có Vệ binh Quốc gia, và chúng ta sẽ đi xa nhất có thể, theo luật pháp của đất nước chúng ta”.
Ông
Trump, một đảng viên Cộng hòa, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử
lại vào tháng 11 khi mô tả những người di cư là tội phạm nguy hiểm và
cam kết sẽ đàn áp rộng rãi đối với cả nhập cư hợp pháp và bất hợp pháp,
bao gồm cả trục xuất hàng loạt. Ông có kế hoạch rút các nguồn lực từ
khắp chính phủ liên bang cho nỗ lực trục xuất và tuyên bố tình trạng
khẩn cấp quốc gia để mở khóa các quỹ cho việc thực thi, Reuters đưa tin
vào tháng 11.
Cả chính quyền Cộng hòa và Dân chủ đều đã sử dụng
lực lượng Vệ binh Quốc gia để hỗ trợ Biên phòng Hoa Kỳ tại biên giới với
Mexico, nhưng họ chưa được sử dụng để bắt giữ người nhập cư.
Chính
quyền Trump có kế hoạch sử dụng quân đội trong vai trò hỗ trợ tương tự
cho nỗ lực trục xuất, “ông trùm biên giới” sắp tới của ông Trump là Tom
Homan nói với Fox News vào Chủ Nhật.
“Chúng tôi muốn [Bộ Quốc
phòng] giúp chúng tôi trong nhiều lĩnh vực, trong giao thông vận tải và
xây dựng cơ sở hạ tầng, tình báo và nhắm mục tiêu”, ông Homan nói.
“Nhưng một viên chức nhập cư đã tuyên thệ có thẩm quyền về nhập cư sẽ
thực hiện những vụ bắt giữ đó”.
Ông Trump không loại trừ khả năng
xây dựng các cơ sở giam giữ mới để giam giữ những người nhập cư đang chờ
trục xuất, nhưng cho biết chính quyền của ông sẽ hướng đến mục tiêu
trục xuất họ nhanh chóng, hạn chế nhu cầu về các trại tạm cư hoặc các
địa điểm khác.
“Tôi không muốn họ phải ngồi trong trại tạm cư
trong 20 năm tới. Tôi muốn họ ra đi và các nước phải tiếp nhận họ trở
về”, ông Trump nói.
Trong một cuộc phỏng vấn với NBC News vào Chủ
Nhật, ông Trump cho biết ông muốn trục xuất tất cả những người nhập cư
bất hợp pháp vào Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ bốn năm của mình, một nỗ lực lớn
sẽ ảnh hưởng đến hàng triệu gia đình và gây thiệt hại cho các doanh
nghiệp phụ thuộc vào những người lao động đó, bao gồm cả ngành nông
nghiệp.
Theo báo cáo của Bộ An ninh Nội địa, ước tính có khoảng 11
triệu người nhập cư bất hợp pháp ở Hoa Kỳ vào tháng 1/2022, một con số
có khả năng đã tăng lên trong những năm gần đây.
Hội đồng Di trú
Hoa Kỳ ủng hộ nhập cư phát hiện ra rằng chi phí trục xuất tất cả những
người nhập cư không có tư cách hợp pháp sẽ tốn gần một nghìn tỷ đô la
trong hơn một thập kỷ.
Ông Trump đã phải vật lộn để tăng cường
trục xuất trong nhiệm kỳ 2017-2021 của mình. Khi tính cả những người
nhập cư bị Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) trục xuất và
những người bị chính quyền biên giới Hoa Kỳ trả về Mexico một cách
không chính thức, Tổng thống Joe Biden đã trục xuất nhiều người hơn vào
năm 2023 so với bất kỳ năm nào của ông Trump.
Một cuộc thăm dò của
Reuters/Ipsos được công bố vào thứ Năm cho thấy thái độ của người Mỹ
đối với những người nhập cư bất hợp pháp vào Hoa Kỳ đã cứng rắn hơn một
chút kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump vào năm 2017.
*******
Tin tức thế giới 13-12: Ông Trump 'không bỏ rơi Ukraine'; Lõi trong của Trái Đất đang biến dạng
BÌNH AN
6–8 minutes
Tổng thống đắc cử Donald Trump (trái) và Tổng thống Mỹ Joe Biden - Ảnh: AFP
Ông Biden duyệt gói viện trợ quân sự mới cho Ukraine
Ngày 12-12, Tổng thống Mỹ Joe Biden phê duyệt gói viện trợ quân sự mới cho Ukraine. Thông tin này được ông John Kirby, người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng, cung cấp trong họp báo.
Ông Kirby nói gói viện trợ này bao gồm "các hệ thống phòng không, pháo, máy bay không người lái và xe bọc thép".
Ông lưu ý đây là gói viện trợ thứ 72 được cung cấp dưới sự cho phép của Tổng thống Biden dành cho Ukraine, nghĩa là vũ khí được chuyển từ kho dự trữ của quân đội Mỹ.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp thêm các gói viện trợ cho đến khi chính quyền ông Biden mãn nhiệm" - ông nói.
Trong
khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Richard Verma cho biết Mỹ sẽ sớm phân
bổ hơn 440 triệu USD để hỗ trợ nông nghiệp, tái thiết và hoạt động kinh
tế tại Ukraine, theo báo Ukrainska Pravda.
Ông Trump phản đối Ukraine phóng tên lửa Mỹ vào lãnh thổ Nga
Theo Hãng tin AFP, trong cuộc phỏng vấn trên tạp chí Time đăng
ngày 12-12, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên bố ông "rất kịch
liệt" phản đối việc Ukraine phóng tên lửa do Mỹ cung cấp vào sâu trong
lãnh thổ Nga.
Tuy nhiên, ông Trump khẳng định mình sẽ không bỏ rơi
Ukraine, bởi vì sự ủng hộ của Washington dành cho Kiev sẽ là đòn bẩy
quan trọng trong nỗ lực chấm dứt xung đột.
Trước đó chính quyền
Tổng thống Joe Biden đã cung cấp tên lửa ATACMS tầm xa cho Ukraine, và
gật đầu cho phép dùng tấn công sâu vào bên trong lãnh thổ Nga, khiến
Matxcơva giận dữ trả đũa bằng tên lửa siêu vượt âm mới.
"Tôi rất
kịch liệt phản đối việc phóng tên lửa đi hàng trăm dặm vào nước Nga Nga.
Tại sao chúng ta lại làm như vậy?", ông Trump nói trong một cuộc phỏng
vấn với Time - tạp chí vừa vinh danh ông là "Nhân vật của năm".
"Tôi
nghĩ đó là một quyết định ngu ngốc. Chúng ta sẽ chỉ làm leo thang cuộc
chiến này và khiến nó trở nên tồi tệ hơn" - chủ nhân Nhà Trắng sắp tới
nói thêm.
Ông Trump khẳng định sẽ sử dụng sự ủng hộ của Mỹ dành
cho Ukraine để làm đòn bẩy gây sức ép với Nga trong các cuộc đàm phán
nhằm chấm dứt xung đột. "Tôi muốn đạt được thỏa thuận và cách duy nhất để đạt được thỏa thuận là không bỏ rơi (Ukraine)" - ông Trump lập luận.
Lực lượng phòng không Nga hạ ít nhất 11 drone ở 3 vùng
Theo
Hãng tin Reuters, các quan chức địa phương thông tin các đơn vị phòng
không Nga đã phá hủy ít nhất 11 máy bay không người lái (drone) của
Ukraine trên bầu trời 3 vùng phía nam Nga vào cuối ngày 12-12.
Bộ
Quốc phòng Nga cho biết có 6 drone đã bị phá hủy ở vùng Rostov, 4 ở khu
vực drone ở vùng Belgrade trong khoảng thời gian từ 21h tới 22h tối
12-12 (giờ địa phương). Thống đốc vùng Bryansk thuật lại lực lượng phòng
không địa phương tại đây đã phá hủy 1 drone.
Ông Biden ân xá cho 39 người, giảm án cho 1.500 người
Ngày
12-12, Tổng thống Mỹ sắp mãn nhiệm Joe Biden thông báo ông sẽ ân xá cho
39 người bị kết án về các tội phi bạo lực và giảm án cho gần 1.500
người khác đang thụ án tù dài hạn, theo Hãng tin Reuters.
Động thái này diễn ra hơn một tuần sau khi ông Joe Biden ký lệnh ân xá vô điều kiện cho con trai mình là Hunter Biden.
"Với
tư cách tổng thống, tôi có đặc quyền to lớn là cho thấy lòng khoan dung
đối với những người đã tỏ ra ăn năn và được cải tạo, khôi phục cơ hội
cho người Mỹ tham gia vào cuộc sống hàng ngày và đóng góp cho cộng đồng
của họ, đồng thời thực hiện các bước để xóa bỏ sự bất bình đẳng trong
việc tuyên án đối với những người phạm tội không bạo lực, đặc biệt là
những người bị kết tội liên quan đến ma túy" - ông Biden nói.
Dân
biểu Ayanna Pressley từ bang Massachusetts - một trong những thành viên
Đảng Dân chủ đứng sau lá thư ông gửi Biden vào tháng trước kêu gọi ông
ân xá cho những người Mỹ phạm tội phi bạo lực - ca ngợi tổng thống vì đã
có "hành động có ý nghĩa và mang tính lịch sử".
Phát hiện lõi trong của Trái Đất đang "biến dạng"
Theo
TTXVN, các nhà khoa học vừa có phát hiện mới đầy bất ngờ: Lõi trong của
Trái Đất - một khối kim loại đặc nằm sâu bên dưới lớp lõi ngoài dạng
lỏng - không chỉ đang thay đổi tốc độ quay mà còn có thể đang biến dạng.
John
Vidale, nhà địa vật lý tại Đại học Nam California ở Los Angeles, đã
công bố phát hiện này tại hội nghị Liên đoàn Địa vật lý Mỹ vào ngày
9-12. Phát hiện này có thể giải đáp cuộc tranh luận kéo dài về những
thay đổi đang diễn ra tại trung tâm Trái Đất.
Lõi
trong của Trái Đất - một khối kim loại đặc nằm sâu bên dưới lớp lõi
ngoài dạng lỏng - có thể đang biến dạng - Ảnh minh họa/Ảnh chụp màn hình
Sciencenews.org
Do không thể trực tiếp khảo
sát lõi Trái Đất, các nhà khoa học phải dựa vào việc nghiên cứu sóng
địa chấn từ động đất. Họ thường theo dõi các trận động đất xảy ra ở quần
đảo South Sandwich gần Nam Cực, nơi nằm đối diện với các trạm đo ở
Alaska.
Sóng địa chấn truyền qua Trái Đất giống như sóng âm
truyền qua nước, trong đó một số sóng đi xuyên qua lõi trong trước khi
đến Alaska.
Trong nghiên cứu mới, nhóm của ông Vidale đã phân tích
khoảng 200 cặp động đất xảy ra từ năm 1991 đến 2024. Họ phát hiện ra sự
khác biệt tinh tế trong dạng sóng được ghi nhận tại Yellowknife
(Canada) mà không xuất hiện ở Fairbanks (Alaska). Điều này gợi ý rằng bề
mặt lõi trong đang biến dạng.
Mỹ Latin và Caribe thành lập liên minh khu vực chống tội phạm có tổ chức
Theo
phóng viên TTXVN tại vùng Caribe, ngày 12-12, Ngân hàng Phát triển liên
Mỹ (IDB) công bố thành lập một liên minh an ninh khu vực chống tội phạm
với sự tham gia của 18 chính phủ ở Mỹ Latin và Caribe, cùng một số tổ
chức tài chính quốc tế.
Phát biểu trước báo giới, Chủ tịch IDB
Ilan Goldfajn nhấn mạnh rằng an ninh phải là một phần trong giải pháp
cho tiến bộ kinh tế. IDB sẽ cung cấp 1 tỉ USD tài chính cho các dự án
phù hợp với sáng kiến này vào năm tới và có kế hoạch huy động thêm vốn
từ các nguồn tài trợ công và tư.
Liên minh An ninh, công lý và
phát triển ra mắt tại Hội nghị thượng đỉnh về khu vực an ninh và tư
pháp, được tổ chức tại Bridgetown, Barbados, sẽ tìm cách thực hiện các
sáng kiến và dự án nhằm đối đầu và ngăn chặn hậu quả của tội phạm có tổ
chức
Những con bò không còn đồng cỏ
Hình
ảnh những con bò thường gắn với đồng cỏ, nhưng ở khu Old Fadama tại
thành phố Accra, Ghana này, chúng lại đang lang thang trên bãi rác lớn
nhất tập trung toàn rác thải quần áo cũ và các loại rác khác. Ở đây
không còn đồng cỏ nào nữa - Ảnh: AP Photo/Misper Apawu
Tạp chí Time lại chọn Donald Trump là "Nhân vật của năm"
Tạp chí Time hôm nay, 12/12/2024, thông báo chọn tổng thống tân cử của Hoa Kỳ Donald Trump là "Nhân vật của năm 2024".
Theo báo chí Mỹ, để ăn mừng sự kiện này, nhà tỷ phú sẽ rung chuông mở
phiên giao dịch tại Thị trường Chứng khoán New York hôm nay.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
1 phút
Donald Trump trong buổi mít tinh mừng ông đắc cử tổng thống Mỹ tại Palm Beach, bang Florida, Hoa Kỳ, ngày 06/11/2024.AP - Evan Vucci
Từ Washington, thông tín viên Guillaume Naudin cho biết thêm chi tiết :
Trang Politico, rất thạo tin, trước đó đã tiết lộ thông tin này. Lần thứ hai trong đời, Donald Trump sẽ được tạp chí Mỹ vinh danh là "Nhân vật của năm". Lần đầu tiên Donald Trump được chọn là sau khi ông đắc cử tổng thống năm 2016.
Việc Donald Trump được vinh danh không phải một bất ngờ, vì nước Mỹ đã từng có 13 tổng thống đắc cử được chọn là "Nhân vật của năm". Joe Biden đã được chọn cách đây 4 năm. Donald Trump đã nhiều lần xuất hiện trên trang bìa của Time, với 3 lần trong năm bầu cử 2024. Với tư cách là tổng thống hay là doanh nhân, ông chắc chắn đã giúp bán rất nhiều tờ báo vào thời điểm mô hình kinh tế của báo giấy còn phát triển mạnh.
Ông tiếp bước nữ ca sĩ Taylor Swift, người đã kêu gọi bỏ phiếu chống lại ông vào buổi tối của cuộc tranh luận truyền hình với Kamala Harris. Phó tổng thống đảng Dân Chủ là một trong những người được đề cử, nhưng bà bị đánh bại bởi chính đối thủ trong cuộc bầu cử tổng thống.
Theo Politico, để ăn mừng việc lên trang bìa Time, Donald Trump sẽ rung chuông mở phiên giao dịch tại Wall Street vào hôm nay.
Vẫn
về Donald Trump, hãng Reuters dẫn thông tin của kênh CBS News cho biết
chủ nhân tương lai của Nhà Trắng đã mời chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình
đến dự lễ nhậm chức tổng thống vào ngày 20/01/2025.
*********
Syria: Bachar Al-Assad bị lật đổ, bàn cờ Trung Đông bị "đảo lộn"
Chế
độ độc tài Bachar Al-Assad sụp đổ đẩy nhanh sự suy yếu ảnh hưởng của
Nga và Iran tại Syria cũng như trong vùng Trung Đông. Sự kiện này khẳng
định vai trò quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ và trong chừng mực nào đó là vị
thế của Israel và Mỹ trong chiến thắng của phe nổi dậy.
Bachar Al Assad khi còn giữ chức tổng thống Syria hội kiến lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei, tại Teheran ngày 30/05/2024.AP
Quảng cáo
Chỉ
trong vòng 12 ngày, chế độ độc tài Al-Assad, tồn tại vững chắc trong
suốt hơn nửa thế kỷ, đã sụp đổ nhanh chóng. Theo một số nhà quan sát,
kết quả này không có gì đáng ngạc nhiên, mà đó là hệ quả của một quá
trình xuống dốc bắt đầu từ năm 2011, thời điểm nổ ra cuộc cách mạng «
Mùa Xuân Ả Rập ».
Thiên thời, địa lợi, nhân hòa
Chế
độ Bachar Al-Assad, bị suy yếu do các cuộc biểu tình, cũng như do số
lượng đáng kể các nhóm Hồi giáo cực đoan hay ôn hòa và kể cả những nhóm
vũ trang phi tôn giáo, đã có thể trụ được cho đến ngày nay là nhờ vào sự
hậu thuẫn của Nga và Iran.
Bachar Al-Assad bị lật đổ cũng vì ông
không còn được quân đội hậu thuẫn. Lực lượng trung thành với chế độ kêu
gọi sĩ quan không chiến đấu và trong một động thái hiếm có, « bộ Tổng tham mưu ra thông cáo nói rằng chế độ Bachar Al-Assad đã kết thúc ».
Trên
thực tế, đó là một đội quân yếu kém, trang bị tồi, không còn tinh thần
chiến đấu, theo như phân tích từ nhà nghiên cứu về Syria, Fabrice
Balanche, giảng viên trường đại học Lyon 2, trên làn sóng RFI : « Quân
đội Syria đã kiệt quệ. Cộng đồng thiểu số Hồi giáo hệ phái Alawites,
vốn dĩ là nguồn cung chính cho các lực lượng quân đội trung thành với
chế độ, hiến binh và các đơn vị tinh nhuệ, cũng đã kiệt sức, họ không
còn muốn chiến đấu nữa. Đã có quá nhiều thiệt hại nhân mạng. Có khoảng
1/3 số đàn ông của cộng đồng, trong độ tuổi từ 20-45, đã chết trong cuộc
chiến này ».
Rồi nguồn hậu thuẫn từ Nga và Iran cũng bị suy
giảm. Năm 2015, Nga can thiệp vào cuộc nội chiến Syria để bảo vệ đồng
minh Bachar Al-Assad, trong bối cảnh chưa có xung đột Ukraina, Iran chưa
« bị đánh gục » như hiện nay, và dải Gaza cũng chưa có biến cố
07/10. Ông Adel Bakawan, chuyên gia về Irak, trong chương trình Địa
Chính Trị của RFI Pháp ngữ (08/12/2024), giải thích tiếp :
« Từ
khi chiến tranh Ukraina nổ ra, theo ước tính, Nga đã điều sang
Ukraina khoảng từ 75-80% lực lượng mà trước đây họ bố trí ở Syria. Khách
quan mà nói, Nga đã ở vào thế không thể ứng cứu Bachar Al-Assad.
Chế
độ Iran chưa bao giờ bị đe dọa cả từ bên trong lẫn bên ngoài như hiện
nay. Ở trong nước là một làn sóng phản đối lớn, còn ở bên ngoài, Iran
phải đối mặt với Israel và Hoa Kỳ. Và do vậy, Iran cũng không thể đến
cứu Bachar Al-Assad.
Trục kháng chiến cũng vậy, ở Gaza,
Hamas và nhóm Thánh chiến Hồi giáo thì bị san bằng, còn phe Hezbollah ở
Liban đã bị tiêu diệt. Chẳng còn ai có thể đến cứu chế độ. "Ông vua đã bị lột trần » trước mắt phe nổi dậy. »
Sai lầm chiến lược của Nga
Trong
con mắt nhiều nhà phân tích phương Tây, sự kiện chế độ độc tài Damas
sụp đổ đã cho thấy thất bại chiến lược của Nga. Cựu sĩ quan quân đội
Pháp, ông Guillaume Ancel, và cũng là một cây bút thời luận về chiến sự,
trên kênh truyền hình TV5 Monde nhắc lại :
« Đây còn là một
thất bại cho nước Nga của ông Vladimir Putin, bởi vì chính Nga đã hậu
thuẫn Iran. Chính Nga hỗ trợ tất cả các nhóm vũ trang ủy nhiệm của Iran
trong vùng Cận Đông. Điều chắc chắn là Nga đã châm ngòi cho cuộc tấn
công khủng bố 07/10 chống Israel nhằm mở ra một mặt trận thứ hai để đánh
lạc mục tiêu liên quan đến Ukraina, nhưng cuối cùng nước này cũng bị
liên đới với hiệu ứng như một vụ nổ, bởi cuộc phản công bất ngờ này dẫn
đến sụp đổ chế độ Damas. »
Một hệ quả khác, không kém phần
quan trọng của việc ông Bachar Al-Assad bị lật đổ là Nga có nguy cơ mất
hai căn cứ chiến lược tại Syria, cửa ngõ cho Nga mở ra vùng Địa Trung
Hải và triển khai sức mạnh quân sự ra châu Phi : Căn cứ hải quân Tartous
và căn cứ không quân Hmemmim. Mất hai căn cứ này cũng có nghĩa là Nga
sẽ mất ảnh hưởng tại vùng Trung Đông. Giới quan sát cho rằng, đây còn là
thất bại cay đắng của quân đội và nhất là tình báo Nga. Matxcơva lẽ ra
phải dự đoán rằng Israel có nhiều khả năng tấn công Syria một khi thỏa
thuận hưu chiến được ký kết với phe Hezbollah.
Nhưng
có lẽ trong ván cờ này, bên thua nặng nhất là Iran. Ngay khi Cộng hòa
Hồi giáo ra đời năm 1979, chế độ thần quyền Iran đã thắt chặt quan hệ
với chế độ Assad, một phần cũng vì có chung một kẻ thù là Irak thời
Saddam Hussein trong những năm 1990 và phần khác là sự gần gũi về tôn
giáo giữa hai hệ phái Shia và Alawites.
Syria cũng như Irak là một trong những mắc xích quan trọng trong « Trục kháng chiến »,
một đại lộ để Teheran vận chuyển vũ khí chi viện cho phe Hezbollah
Liban, và gây áp lực lên đối thủ lớn của mình là Israel. Việc Damas sụp
đổ đã gây ra những hậu quả chiến lược to lớn, cản trở Iran cấp vũ khí
cho Hezbollah, cực kỳ bị suy yếu sau các chiến dịch triệt hạ dàn lãnh
đạo Hezbollah cùng với các cuộc không kích của Israel vào các cơ sở quân
sự của Hezbollah trên lãnh thổ Libann cũng như tại Syria trong những
tháng gần đây.
Tình huống này tước mất của Iran một công cụ để gây
sức ép với Israel và Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời làm suy yếu Irak, một nút
thắt khác trong « Trục Kháng chiến » của Iran. Trên làn sóng RFI, Pierre
Razoux, giám đốc Quỹ Nghiên cứu Chiến lược về Địa Trung Hải nhận định :
« Hiển nhiên, sự kiện này đã bẻ gãy "Trục Kháng chiến"
do Teheran thiết lập. Trên thực tế, từ lâu những mắc xích yếu là Irak,
Liban, giờ là Syria, vốn dĩ trước đây khá ổn định và tương đối vững
mạnh. Iran kể từ giờ không thể tiếp cận trực tiếp Liban qua ngả đường
bộ. Phe Hezbollah Liban hoàn toàn bị cô lập.
Vụ việc này
cũng ảnh hưởng đến Irak. Tôi nghĩ rằng giới chức Irak hiện nay cảm thấy
bị căng thẳng. Họ tự hỏi liệu sắp tới Irak có sẽ là mục tiêu tiếp theo
vừa của phe thánh chiến, vừa của một liên minh giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Israel,
Hoa Kỳ và Ả Rập Xê Út, sau khi đã làm sụp đổ chế độ Assad tại Syria ? »
Israel « cắt vòi bạch tuộc », Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định vị thế
Nếu
như chiến thuật « cắt vòi bạch tuột » của Israel phần nào thành công,
giới chuyên gia cũng nhận xét rằng tuy kẻ thù Bachar Al-Assad bị lật đổ,
Israel có nguy cơ đối diện với một hiểm họa mới : Một chính quyền Hồi
giáo cực đoan có thể hình thành ngay sát biên giới Israel.
Tuy reo
hò thắng lợi trước đối thủ Iran, cùng lúc Israel cũng có những biện
pháp phòng ngừa để bảo đảm rằng các lực lượng nổi dậy hay nhiều nhánh vũ
trang cực đoan khác không thể tấn công trực tiếp Israel. Chuyên gia
Pierre Razoux cho biết « quân đội và không quân Israel đã liên tục
oanh tạc các trại lính và nhiều vị trí quân sự, đặc biệt là các đơn vị
tinh nhuệ của Bachar Al-Assad, để bảo đảm rằng các thiết bị quân sự tối
tân, do quân đội kiểm soát, không rơi vào tay kẻ xấu. »
Người
vui mừng thắng lợi nhiều nhất là Thổ Nhĩ Kỳ. Trong chiến dịch phản công
chớp nhoáng, Ankara có một vai trò quyết định, kiến tạo cho những gì
diễn ra hiện nay. Với chiến dịch này, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được
nhiều mục tiêu chiến lược : Đầu tiên hết là tạo ra một vùng đệm quân sự ở
phía bắc Syria, chia cắt mối liên hệ giữa người Kurdistan Thổ Nhĩ Kỳ và
Kurdistan Syria.
Bachar Al-Assad bị hạ bệ sẽ giúp hồi hương hàng
triệu người tị nạn Syria trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, đây còn là
một thông điệp rõ ràng gởi đến đối thủ cạnh tranh Iran nhằm khẳng định
vai trò « không thể bỏ qua » của Thổ Nhĩ Kỳ trong tiến trình Astana để giải quyết xung đột tại Syria.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Fabrice Balanche lưu ý, « chính
Thổ Nhĩ Kỳ điều khiển những gì xảy ra tại Syria. Đây là chiến lược tân
đế chế Ottoman mà Thổ Nhĩ Kỳ của ông Erdogan đã phát triển từ một chục
năm qua. Chỉ có điều chiến lược này đoạn tuyệt một cách thô bạo với
nguyên trạng ở Syria, với những thỏa thuận mà Thổ Nhĩ Kỳ ký kết với Nga
và Iran. Tôi không chắc là Nga có thể giữ được hai căn cứ quân sự tại
Syria, và nếu như vậy, ông Putin khó mà tha thứ cho Erdogan. »
Âm mưu của Mỹ và Israel ?
Dù
vậy, giới quan sát cũng thận trọng đánh giá mọi việc chưa hoàn toàn ngã
ngũ. Ý thức được những hạn chế hiện tại, Nga và Iran đã tỏ ra thực
dụng, chấp nhận bỏ rơi chế độ Bachar Al-Assad. Thông tín viên của RFI
tại Matxcơva, Anissa El-Jabri, trả lời đài truyền hình Pháp LCI cho
biết, ngoài việc tỏ ra kín tiếng về biến cố này ở Syria, chính quyền
Matxcơva trong những phát biểu chính thức có giọng điệu khá hòa dịu,
không xem phe nổi dậy là những phần tử khủng bố như trước đây, mà gọi là
« các chiến binh vũ trang » hay là « các phe phái đối lập khác nhau » tại Syria.
Pierre
Razoux, giám đốc Quỹ Nghiên cứu Chiến lược Địa Trung Hải, cho rằng
Matxcơva bỏ rơi Bachar Al-Assad là để Nga và Iran có thể dàn xếp, thương
lượng với các nhà lãnh đạo mới ở Syria.
« Bởi vì chúng ta
thấy rõ là phía Nga, điều cốt lõi là điện Kremlin muốn đàm phán với
chính quyền mới tại Syria, bất kể là ai, về việc giữ Tartous và Hmemmis,
hai căn cứ quân sự chính tại Syria. Vì lý do này mà Nga không tỏ ra ủng
hộ đến cùng Bachar Al-Assad.
Đối với Iran, thương lượng
với tân chính quyền Syria về quyền được đi qua lãnh thổ để tiếp viện
cho Hezbollah ở Liban, hiện đang bị cô lập hoàn toàn, là điều thiết yếu.
Bởi vì trục tiếp viện chính, qua ngả Syria, Irak đã bị đóng do khu vực
này nằm dưới sự kiểm soát của Lực lượng Dân chủ Syria người Kurdistan,
lực lượng Hezbollah thì đã bị cô lập hoàn toàn từ khi Israel không để
một máy bay nào của Iran đi vào không phận Liban. »
Trong bối
cảnh này, ngày 11/12/2024, giáo chủ Ali Khamenei, ba ngày sau khi chế
độ Damas sụp đổ, đã đưa ra những bình luận đầu tiên khi cáo buộc « những gì diễn ra ở Syria, chẳng chút nghi ngờ, là kết quả một âm mưu của Mỹ và Israel ».
Alexandre
Del Valle, nhà địa chính trị học Pháp – Ý, trả lời phỏng vấn trang tin
Atlantico của Pháp nêu lên một chi tiết : Lãnh đạo phong trào Hayat
Tahrir Al-Sham (HTS), ông Abou Mohammed Al-Golani, « thường xuyên
nhận chỉ thị từ Thổ Nhĩ Kỳ, và một cách bí mật, gián tiếp từ Mỹ, vốn dĩ
đang theo dõi điều được cho là xu hướng ôn hòa hơn » của ông Golani !
************
Chế độ Assad sụp đổ tại Syria: Cơ hội nào để Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng?
Le
Figaro hôm nay dành nhiều chỗ cho thời sự Pháp, với các bài về cuộc họp
Hội đồng Bộ trưởng cuối cùng của chính phủ vừa bị giải tán, việc thành
lập tân nội các, dự luật tài chính đặc biệt …
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
15 phút
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tổng thống Syria Bachar Al Assad (T) tại Hàng Châu, Trung Quốc, ngày 22/09/2023via REUTERS - SANA
Về hồ sơ Syria, bên cạnh các chủ đề « Những
bước đi đầu tiên khó khăn của quá trình chuyển tiếp chính trị », « Nước
Nga bị sỉ nhục », « Matxcơva chơi trò giữ thăng bằng để duy trì vị thế ở
Syria », Le Figaro còn chú ý đến tác động và những cơ hội mà Trung Quốc có thể được hưởng từ sự thay đổi quyền lực chính trị ở Damas.
Trước
tiên, theo Le Figaro, sự sụp đổ của triều đại Assad ở Syria khiến Trung
Quốc mất đi một lực lượng ủng hộ truyền thống ở Trung Đông có từ thời
Mao Trạch Đông. Bắc Kinh cũng phải chú ý theo dõi, vì lo ngại những biến
động ở Dasmas có thể tác động đến an ninh Tân Cương, nơi có cộng đồng
người Hồi giáo, cũng như những hệ quả của sự thay đổi chế độ Syria đối
với Iran và Nga, hai đối tác quan trọng của Bắc Kinh.
Le Figaro
trích dẫn một giáo sư danh dự tại Đại học Nhân dân Trung Quốc ở Bắc Kinh
nhận định đây là một bước thụt lùi về uy tín của Bắc Kinh, làm suy yếu
vai trò ngoại giao của Trung Quốc ở Trung Đông. Chưa kể Bắc Kinh mất
những khoản đầu tư lớn. Tập Cận Bình từng thể hiện rõ tham vọng vô hạn ở
Trung Đông, ngang nhiên thách thức Washington ở khu vực vốn được xem là
sân sau của Hoa Kỳ.
Cũng giống như các cường quốc khác, Trung
Quốc sẽ phải nhanh chóng thích ứng với tình hình bất ổn mới, cân nhắc về
thời kỳ hậu Al Assad, do sức nặng kinh tế và ngoại giao quá lớn trong
hồ sơ Syria.
Một chuyên gia về chiến lược của Trung Quốc trong khu vực, được Le Figaro trích dẫn, nhấn mạnh : « Sự
suy yếu ảnh hưởng của Iran và Nga khiến Syria không có đối tác kinh tế
mạnh mẽ, điều này có thể mang lại cơ hội cho Bắc Kinh. Các mối quan hệ
được thiết lập với Ả Rập Xê Út và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất
có thể tạo điều kiện thuận lợi » cho sự can dự của Trung Quốc vào
Syria, với điều kiện Bắc Kinh phải khéo léo xóa tan hình ảnh người đỡ
đầu cho nhà độc tài Bachar Al Assad.
Còn giới tân lãnh đạo của
Damas dĩ nhiên sẽ không thể ngó lơ Bắc Kinh, thành viên thường trực của
Hội Đồng Bảo An, có vai trò rất quan trọng trong việc cân bằng áp lực
của phương Tây và cũng là một nhà cung cấp cơ sở hạ tầng cho Syra.
Đức : Tranh luận về hồ sơ người tị nạn Syria
Tờ báo Công giáo La Croix hôm nay vẫn dành chuyên mục Sự kiện cho hồ sơ Syria qua loạt bài viết : « Châu
Âu đóng cửa với người tị nạn Syria », « Giáo hoàng kêu gọi tình bằng
hữu và sự tôn trọng lẫn nhau tại Syria », « Sau niềm vui, tình trạng
bình thường mới được thiết lập ở Syria », « Tại Đức, việc đưa người tị
nạn Syria về nước lại khuấy động các cuộc tranh luận ».
Từ
cuộc di cư ồ ạt của người Syria năm 2015, Đức là nước châu Âu có cộng
đồng người Syria đông nhất : 973.000 người. Sau khi chế độ Bachar Al
Assad sụp đổ, chỉ 3 tháng trước kỳ bầu cử lập pháp tại Đức, nhiều chính
đảng tại Đức đề xuất hỗ trợ tiền để giúp di dân Syria trở về nguyên quán
và tặng vé máy bay để thúc đẩy họ hồi hương.
Đảng cực hữu AfD lập luận « quyền tị nạn là quyền có giới hạn về thời gian ». Cánh hữu truyền thống cũng chia sẻ quan điểm của đảng cực hữu. Đảng Dân Chủ - Thiên Chúa còn đề nghị « trục xuất ngay lập tức những tội phạm và người nguy hiểm » mà trước đây không thể bị trục xuất do chính quyền Syria bất hợp tác. Chính
quyền Đức hôm 09/12 cũng thông báo ngưng xử lý 47.000 hồ sơ xin tị nạn
đang được cứu xét trong thời gian chờ tình hình ở Syria ổn định.
Liệu
Berlin có sớm thúc đẩy người Syria trở về quê nhà ? Về lâu dài, liệu
Berlin có ngưng tiếp nhận người Syria, ngưng biện pháp bảo vệ tạm thời
dành cho hơn 300.000 người Syria ? Theo thông tín viên báo La Croix tại
Đức, thủ tướng Olaf Scholz đã ghìm cuộc tranh luận, nhận định tình hình ở
Syria vẫn còn « rất, rất nguy hiểm ».
Từ năm 2021 đến
2023, 173.000 di dân Syria đã được cấp quốc tịch Đức. Con số cao đặc
biệt này phản ánh thực tế là cộng đồng người Syria đã hòa nhập rất tốt
vào xã hội Đức và không ngừng được mở rộng.
Tị nạn : Quyền có ý nghĩa sống còn đối với người Syria ?
Tương tự La Croix, báo Libération cũng dành sự quan tâm đến hồ sơ di dân Syria tại châu Âu, với nhận định :« Tại châu Âu, quyền của người nhập cư bị các chính quyền dân túy gặm nhấm ». Chính
quyền nhiều nước đang hy vọng sự thay đổi quyền lực ở Damas có thể giúp
họ đưa 1 triệu di dân về Syria, cho dù tình hình vẫn đầy bất ổn.
Trong bài xã luận « Bài ngoại »,
tờ báo thiên tả xem đây là một dấu hiệu đáng lo ngại về ảnh hưởng của
các đảng cực hữu. Lẽ ra ngành ngoại giao phải họp khẩn cấp để bàn cách
hỗ trợ khu vực đang bất ổn nghiêm trọng, cứu trợ quốc gia vừa thoát khỏi
chế độ độc tài tàn bạo, nơi 80% dân số sống dưới ngưỡng nghèo đói,
thiếu thốn đủ thứ, nhưng từ Berlin, Roma, Bruxelles, Paris, Berlin, đến
Stockholm, đâu đâu cũng nói đến việc ngưng tiếp nhận, thậm chí lên kế
hoạch trục xuất di dân Syria. Đối với Libération, thái độ bài ngoại của
các nước thành viên Liên Âu còn đặc biệt đáng lo ngại, bởi vì, nếu tình
hình chính trị tại Damas chuyển biến xấu, rất có thể chỉ sau vài tháng
nữa quyền tị nạn đối với nhiều người Syria sẽ là quyền có ý nghĩa sống
còn.
Quốc Phòng Châu Âu : Chia rẽ nội bộ nguy hiểm hơn mối đe dọa Trump
Nhìn
sang Le Mone, các chủ đề được khai thác rất tản mạn, cả về thời sự
trong nước và quốc tế : việc tổng thống Pháp tìm kiếm thỏa hiệp về việc
không bỏ phiếu bất tín nhiệm thủ tướng sắp được bổ nhiệm, bước đi đầu
tiên tìm kiếm tính chính danh của ê-kip cầm quyền mới ở Syria, các tổn
thương tâm lý của những người từng bị giam giữ trong các nhà tù dưới chế
độ của tổng thống Al Assad ; lực lượng Ukraina dùng drone tầm xa tấn
công các hậu cứ của Nga ; căng thẳng gia tăng giữa Ấn Độ và Bangladesh ;
những nỗ lực của Liên Âu để cứu vãn ngành công nghiệp ô tô, những tranh
cãi về bản quyền chế tác trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo …
Về
quốc phòng châu Âu, mục Địa chính trị/Thời luận của báo Le Monde đặc
biệt quan tâm đến những khó khăn tài chính mà Liên Âu đang gặp phải để
củng cố quốc phòng trong bối cảnh vừa phải hỗ trợ Ukraina chống quân Nga
xâm lược, vừa phải dè chừng vị tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump, người
luôn đòi hỏi các nước thành viên NATO ở châu Âu phải chi 2% GDP cho
quốc phòng.
Le Monde nhắc lại là một số nước châu Âu như Ba Lan,
hay các nước Batltic, đã nỗ lực rất nhiều, trái lại một số nước khác nằm
xa Nga hơn thì còn xa mới đạt ngưỡng 2% GDP ngân sách cho quốc phòng :
Bỉ (1,2%), Ý và Đức (1,6%). Tân ủy viên Quốc Phòng Châu Âu, Andrius
Kubilius, từng là thủ tướng Litva, nhận định Liên Âu cần có 500 tỉ euro
để vũ trang chuẩn bị cho các tình huống xấu nhất, chẳng hạn một cuộc tấn
công xâm lược của Nga. Nhưng lấy đâu ra một khoản tiền lớn như vậy ?
Tại
NATO, ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski nêu lên 3 khả năng : đóng
góp từ ngân sách của các quốc gia, dùng tài sản của Nga bị châu Âu phong
tỏa, Liên Âu vay chung.
Theo phân tích của Le Monde, lựa chọn đầu
tiên liên quan đến sự can đảm chính trị mà hiện nay ít chính phủ nào có
thể tưởng tượng được. Lựa chọn thứ hai, liên quan đến khối tài sản gần
300 tỷ euro của Nga đang bị phong tỏa ở châu Âu và cho đến nay chỉ có
tiền lãi được sử dụng. Vấn đề này vẫn gây chia rẽ giữa các quốc gia, do
liên quan đến khuôn khổ pháp lý. Lựa chọn thứ ba mới được sử dụng một
lần duy nhất trong đại dịch Covid-19, với khoản vay chung 750 tỷ euro để
cứu nền kinh tế châu Âu. Hẳn mọi người đều nhớ đến sự phản đối kịch
liệt của nhiều thành viên, đi đầu là Đức.
Thách thức đầu tư tăng
vọt cho quốc phòng vượt xa khuôn khổ viện trợ Ukraina, liên quan đến khả
năng châu Âu bảo đảm an ninh của chính mình trong một thế giới bất ổn
mà không có sự bảo vệ của Mỹ. Đồng thời điều này liên quan đến khả năng
châu Âu tham gia vào thỏa thuận hòa bình có thể có giữa Hoa Kỳ, Nga và
Ukraina, được cho là chắc chắn sẽ có hệ quả đối với an ninh của châu
lục. Nếu châu Âu muốn khẳng định tiếng nói trên bàn đàm phán, họ phải có
đóng góp đặc biệt. Donald Trump sẽ không tự nhiên mời Liên Âu tham gia,
và theo Le Monde, dĩ nhiên tổng thống Nga Putin cũng không muốn.
Tình
thế cấp bách có thể làm gia tăng áp lực, làm nổi bật sự chia rẽ giữa
những nước thành viên quyết tâm nhất và những nước vẫn cứ muốn tin rằng
có thể duy trì tình hình như trước đây. Jana Kopcova, thuộc tổ chức tư
vấn Hội đồng Châu Âu về Quan hệ Đối ngoại, nhận định nếu chẳng may châu
Âu lâm cảnh nguy cấp thì cũng không phải là do Donald Trump, mà là do
Liên Hiệp đã thiếu quyết định đúng đắn cách nay 2 năm.
Trong khi
đó, Le Monde nhấn mạnh, nước Nga của Putin đã không lãng phí thời gian :
năm 2024, 30% chi tiêu công của Matxcơva là dành cho quốc phòng.
Rối loạn kinh tế và mối nguy dân túy
Cũng
như đa phần các báo, hai hồ sơ chính của báo kinh tế Les Echos hôm nay
vẫn là thời sự Pháp và Syria. Trong bối cảnh chính trường Pháp bất ổn,
trong mục Ý kiến, Les Echos giới thiệu bài viết của Vincent Pons, giáo
sư đại học Harvard của Mỹ về « Rối loạn kinh tế và mối nguy dân túy ».
Các
cuộc khủng hoảng và suy thoái tài chính làm tăng đáng kể cơ hội thắng
lợi của một tổng thống hoặc thủ tướng theo chủ nghĩa dân túy. Trong cuộc
bầu cử tổng thống Mỹ, lạm phát bất ngờ giai đoạn 2021 - 2023 chắc chắn
đã góp phần khiến ứng viên đảng Dân Chủ thất cử : những cử tri xem lạm
phát là mối bận tâm chính đã bỏ phiếu áp đảo cho Donald Trump. Giá cả
tăng vọt do khủng hoảng Covid và chiến tranh Ukraina cũng đã làm suy yếu
các đảng cầm quyền trên khắp thế giới. Một nghiên cứu mới của ba kinh
tế gia Đức cho thấy những đợt lạm phát như vậy thường có lợi cho các
đảng dân túy, là dịp để cử tri dùng lá phiếu trừng phạt các đảng chính
trị truyền thống.
Đất nhiễm mặn: Mối đe dọa ngày càng lớn
Về
hồ sơ môi trường, khí hậu, bên cạnh tình trạng ngành du lịch thế giới
xả thải quá nhiều khí carbon, báo Le Monde quan tâm đến vấn đề đất và
nước nhiễm mặt, trong bối cảnh hội nghị COP 16 về chống suy thoái đất
đang diễn ra tại Ả Rập Xê Út.
Hôm qua 11/12, nghiên cứu đầu tiên
tính từ 50 năm trở lại đây được công bố, đánh giá mức độ nhiễm mặn toàn
cầu. Theo ước tính của Tổ chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc (FAO), 1,3 tỷ
ha (10,7% tổng diện tích) đất toàn cầu bị nhiễm mặn. Le Monde lưu ý là
trong số nhiều thách thức về khí hậu và môi trường, tình trạng đất và
nước nhiễm mặn vẫn chưa được đánh giá đúng mức, trong khi tác động của
nạn nhiễm mặn ngày càng gia tăng trên tất cả các châu lục, từ Hoa Kỳ,
Pháp, đến Ouzbekistan …
Một phần hiện tượng đất - nước nhiễm mặn
có liên quan đến chu trình tự nhiên của muối, nguồn gốc khu vực, như
rừng ngập mặn, vùng đất ngập nước, hồ nước mặn. Nhưng dòng chảy tự nhiên
của muối ngày càng bị gián đoạn bởi biến đổi khí hậu, làm cạn kiệt
nguồn nước, làm tăng nồng độ muối ở một số khu vực và khiến mực nước
biển dâng cao, tạo điều kiện cho nước mặn xâm nhập. Tình trạng nhiễm mặn
ngày càng nghiêm trọng do hoạt động của con người : tưới tiêu, thoát
nước, phá rừng, sử dụng quá nhiều phân hóa học, khai thác quá mức mạch
nước ngầm, hoạt động khai thác mỏ …
Khoảng 1/3 dân số thế giới
đang sống ở những nước thiếu nguồn nước ngọt, khiến nhu cầu về nước ngày
càng tăng, kèm theo đó là sự suy giảm chất lượng nước. Ít nhất 16%
lượng nước ngầm hiện giờ bị coi là nước mặn hoặc nước lợ, nhưng theo FAO
tỷ lệ này trên thực tế có lẽ cao hơn nhiều.
Nhiễm mặn đe dọa trực
tiếp đến khả năng sản xuất của đất nông nghiệp. Theo nghiên cứu được
công bố hôm qua, khoảng 10% đất trồng trọt bị ảnh hưởng do độ mặn hoặc
độ ẩm. Nếu không có các biện pháp thích ứng, các tác động có thể rất lớn
: các chuyên gia về đất ước tính là ở những nước đất bị nhiễm mặn
nhiều, năng suất lúa gạo và đậu có thể giảm lần lượt 72% và 68%.
Để
giảm thiểu tình trạng nhiễm mặn, các chuyên gia kêu gọi thay đổi các
phương thức khai thác nông nghiệp, quản lý nước tốt hơn, phát triển các
loại cây phủ đất, thúc đẩy luân canh và đa dạng hóa cây trồng, khuyến
khích nông lâm kết hợp. Đối với những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất,
cần phát triển các loài thực vật chịu mặn, ưa mặn.
Paris thứ 2 thế giới về chuyển đổi giao thông
Liên
quan đến quy hoạch giao thông đô thị, báo Libération cho biết là dựa
trên 71 tiêu chí như giao thông cộng cộng, các tuyến đường dành cho xe
đạp, khả năng tiếp cận các tuyến metro, sự phát triển bền vững … một
nghiên cứu của Mỹ đã xếp Paris là thành phố tốt thứ 2 thế giới về chuyển
đổi giao thông, trong số 70 thành phố được xếp hạng. Từ vị trí thứ 15
trong báo cáo hồi năm 2019, nay Paris đã trở thành 1 trong những thành
phố năng động nhất về giao thông, nhờ đầu tư vào cơ sở hạ tầng cho người
đi bộ và xe đạp, bên cạnh hệ thống metro dầy đặc và tự động hóa.
Các
công nghệ mới nổi, các loại xe tự động được trang bị trí thông minh
nhân tạo không chỉ góp phần khiến dịch vụ giao thông dễ tiếp cận hơn và
hiệu quả hơn, mà còn giữ vai trò thiết yếu để bảo đảm các mục tiêu khí
hậu. Tuy nhiên, các chuyên gia báo động mới chỉ có rất ít thành phố lên
kế hoạch đầu tư đủ để đạt kết quả tốt trong mọi tiêu chí đánh giá.
Pháp khuyến nghị tiêm ngừa Zona thần kinh
Trong
lĩnh vực y tế, báo Công giáo La Croix quan tâm đến bệnh Zona và đi tìm
lời đáp cho câu hỏi tại sao phải tiêm ngừa bệnh này. Zona là một bệnh
viêm nhiễm về da do sự tái hoạt động của virus thủy đậu, gây đau đớn, có
thể dẫn đến các biến chứng, nhất là ở người già yếu, kéo dài nhiều
tháng hoặc lâu hơn và gây tàn phế. Để ngăn chặn tình trạng này, Bảo hiểm
Y tế đã quyết định hoàn trả chi phí tiêm vac-xin phòng bệnh Zona cho
những người trên 65 tuổi hoặc người trên 18 tuổi bị suy giảm miễn dịch.
************
Nga nói chắc chắn sẽ đáp trả vụ tấn công bằng ATACMS mới nhất của Ukraine
Điện
Kremlin tuyên bố Nga chắc chắn sẽ đáp trả vụ Ukraine sử dụng tên lửa
ATACMS do Mỹ sản xuất mới đây nhất để tấn công lãnh thổ Nga.
Nga
cho biết hôm thứ Tư rằng Ukraine đã tấn công một sân bay quân sự trên
Biển Azov bằng sáu tên lửa đạn đạo ATACMS do Mỹ sản xuất, một động thái
có thể thúc đẩy Moscow phóng một tên lửa siêu thanh tầm trung thử nghiệm
khác vào Ukraine.
Bộ Quốc phòng Nga hôm thứ Tư nói rằng “cuộc tấn
công bằng vũ khí tầm xa của phương Tây sẽ không thể không bị đáp trả và
các biện pháp thích hợp sẽ được thực hiện”. Hiện vẫn chưa rõ Nga sẽ
phản ứng như thế nào.
“Tôi muốn nhắc lại tuyên bố hoàn toàn rõ
ràng và trực tiếp của Bộ Quốc phòng Liên bang Nga đưa ra ngày hôm qua,
trong đó nêu rõ rằng sẽ có phản ứng”, người phát ngôn Điện Kremlin
Dmitry Peskov nói.
“Phản ứng sẽ diễn ra theo cách phù hợp. Nhưng chắc chắn sẽ diễn ra”, Peskov cho biết.
Nga
đã bắn một tên lửa đạn đạo siêu thanh tầm trung mới được gọi là
“Oreshnik”, hay Hazel Tree, vào Ukraine vào ngày 21/11, trong động thái
mà Tổng thống Vladimir Putin nói là phản ứng trực tiếp đối với các cuộc
tấn công vào Nga của lực lượng Ukraine bằng tên lửa của Mỹ và Anh.
Một
quan chức Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Tư rằng Nga có thể phóng một tên lửa
đạn đạo siêu thanh khác vào Ukraine trong những ngày tới, nhưng
Washington không coi Oreshnik là vũ khí thay đổi cuộc chơi trong cuộc
chiến.
*******
Syria: Bachar Al-Assad bị lật đổ, bàn cờ Trung Đông bị "đảo lộn"
Đăng ngày:
Chế
độ độc tài Bachar Al-Assad sụp đổ đẩy nhanh sự suy yếu ảnh hưởng của
Nga và Iran tại Syria cũng như trong vùng Trung Đông. Sự kiện này khẳng
định vai trò quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ và trong chừng mực nào đó là vị
thế của Israel và Mỹ trong chiến thắng của phe nổi dậy.
Bachar Al Assad khi còn giữ chức tổng thống Syria hội kiến lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei, tại Teheran ngày 30/05/2024.AP
Quảng cáo
Chỉ
trong vòng 12 ngày, chế độ độc tài Al-Assad, tồn tại vững chắc trong
suốt hơn nửa thế kỷ, đã sụp đổ nhanh chóng. Theo một số nhà quan sát,
kết quả này không có gì đáng ngạc nhiên, mà đó là hệ quả của một quá
trình xuống dốc bắt đầu từ năm 2011, thời điểm nổ ra cuộc cách mạng «
Mùa Xuân Ả Rập ».
Thiên thời, địa lợi, nhân hòa
Chế
độ Bachar Al-Assad, bị suy yếu do các cuộc biểu tình, cũng như do số
lượng đáng kể các nhóm Hồi giáo cực đoan hay ôn hòa và kể cả những nhóm
vũ trang phi tôn giáo, đã có thể trụ được cho đến ngày nay là nhờ vào sự
hậu thuẫn của Nga và Iran.
Bachar Al-Assad bị lật đổ cũng vì ông
không còn được quân đội hậu thuẫn. Lực lượng trung thành với chế độ kêu
gọi sĩ quan không chiến đấu và trong một động thái hiếm có, « bộ Tổng tham mưu ra thông cáo nói rằng chế độ Bachar Al-Assad đã kết thúc ».
Trên
thực tế, đó là một đội quân yếu kém, trang bị tồi, không còn tinh thần
chiến đấu, theo như phân tích từ nhà nghiên cứu về Syria, Fabrice
Balanche, giảng viên trường đại học Lyon 2, trên làn sóng RFI : « Quân
đội Syria đã kiệt quệ. Cộng đồng thiểu số Hồi giáo hệ phái Alawites,
vốn dĩ là nguồn cung chính cho các lực lượng quân đội trung thành với
chế độ, hiến binh và các đơn vị tinh nhuệ, cũng đã kiệt sức, họ không
còn muốn chiến đấu nữa. Đã có quá nhiều thiệt hại nhân mạng. Có khoảng
1/3 số đàn ông của cộng đồng, trong độ tuổi từ 20-45, đã chết trong cuộc
chiến này ».
Rồi nguồn hậu thuẫn từ Nga và Iran cũng bị suy
giảm. Năm 2015, Nga can thiệp vào cuộc nội chiến Syria để bảo vệ đồng
minh Bachar Al-Assad, trong bối cảnh chưa có xung đột Ukraina, Iran chưa
« bị đánh gục » như hiện nay, và dải Gaza cũng chưa có biến cố
07/10. Ông Adel Bakawan, chuyên gia về Irak, trong chương trình Địa
Chính Trị của RFI Pháp ngữ (08/12/2024), giải thích tiếp :
« Từ
khi chiến tranh Ukraina nổ ra, theo ước tính, Nga đã điều sang
Ukraina khoảng từ 75-80% lực lượng mà trước đây họ bố trí ở Syria. Khách
quan mà nói, Nga đã ở vào thế không thể ứng cứu Bachar Al-Assad.
Chế
độ Iran chưa bao giờ bị đe dọa cả từ bên trong lẫn bên ngoài như hiện
nay. Ở trong nước là một làn sóng phản đối lớn, còn ở bên ngoài, Iran
phải đối mặt với Israel và Hoa Kỳ. Và do vậy, Iran cũng không thể đến
cứu Bachar Al-Assad.
Trục kháng chiến cũng vậy, ở Gaza,
Hamas và nhóm Thánh chiến Hồi giáo thì bị san bằng, còn phe Hezbollah ở
Liban đã bị tiêu diệt. Chẳng còn ai có thể đến cứu chế độ. "Ông vua đã bị lột trần » trước mắt phe nổi dậy. »
Sai lầm chiến lược của Nga
Trong
con mắt nhiều nhà phân tích phương Tây, sự kiện chế độ độc tài Damas
sụp đổ đã cho thấy thất bại chiến lược của Nga. Cựu sĩ quan quân đội
Pháp, ông Guillaume Ancel, và cũng là một cây bút thời luận về chiến sự,
trên kênh truyền hình TV5 Monde nhắc lại :
« Đây còn là một
thất bại cho nước Nga của ông Vladimir Putin, bởi vì chính Nga đã hậu
thuẫn Iran. Chính Nga hỗ trợ tất cả các nhóm vũ trang ủy nhiệm của Iran
trong vùng Cận Đông. Điều chắc chắn là Nga đã châm ngòi cho cuộc tấn
công khủng bố 07/10 chống Israel nhằm mở ra một mặt trận thứ hai để đánh
lạc mục tiêu liên quan đến Ukraina, nhưng cuối cùng nước này cũng bị
liên đới với hiệu ứng như một vụ nổ, bởi cuộc phản công bất ngờ này dẫn
đến sụp đổ chế độ Damas. »
Một hệ quả khác, không kém phần
quan trọng của việc ông Bachar Al-Assad bị lật đổ là Nga có nguy cơ mất
hai căn cứ chiến lược tại Syria, cửa ngõ cho Nga mở ra vùng Địa Trung
Hải và triển khai sức mạnh quân sự ra châu Phi : Căn cứ hải quân Tartous
và căn cứ không quân Hmemmim. Mất hai căn cứ này cũng có nghĩa là Nga
sẽ mất ảnh hưởng tại vùng Trung Đông. Giới quan sát cho rằng, đây còn là
thất bại cay đắng của quân đội và nhất là tình báo Nga. Matxcơva lẽ ra
phải dự đoán rằng Israel có nhiều khả năng tấn công Syria một khi thỏa
thuận hưu chiến được ký kết với phe Hezbollah.
Nhưng
có lẽ trong ván cờ này, bên thua nặng nhất là Iran. Ngay khi Cộng hòa
Hồi giáo ra đời năm 1979, chế độ thần quyền Iran đã thắt chặt quan hệ
với chế độ Assad, một phần cũng vì có chung một kẻ thù là Irak thời
Saddam Hussein trong những năm 1990 và phần khác là sự gần gũi về tôn
giáo giữa hai hệ phái Shia và Alawites.
Syria cũng như Irak là một trong những mắc xích quan trọng trong « Trục kháng chiến »,
một đại lộ để Teheran vận chuyển vũ khí chi viện cho phe Hezbollah
Liban, và gây áp lực lên đối thủ lớn của mình là Israel. Việc Damas sụp
đổ đã gây ra những hậu quả chiến lược to lớn, cản trở Iran cấp vũ khí
cho Hezbollah, cực kỳ bị suy yếu sau các chiến dịch triệt hạ dàn lãnh
đạo Hezbollah cùng với các cuộc không kích của Israel vào các cơ sở quân
sự của Hezbollah trên lãnh thổ Libann cũng như tại Syria trong những
tháng gần đây.
Tình huống này tước mất của Iran một công cụ để gây
sức ép với Israel và Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời làm suy yếu Irak, một nút
thắt khác trong « Trục Kháng chiến » của Iran. Trên làn sóng RFI, Pierre
Razoux, giám đốc Quỹ Nghiên cứu Chiến lược về Địa Trung Hải nhận định :
« Hiển nhiên, sự kiện này đã bẻ gãy "Trục Kháng chiến"
do Teheran thiết lập. Trên thực tế, từ lâu những mắc xích yếu là Irak,
Liban, giờ là Syria, vốn dĩ trước đây khá ổn định và tương đối vững
mạnh. Iran kể từ giờ không thể tiếp cận trực tiếp Liban qua ngả đường
bộ. Phe Hezbollah Liban hoàn toàn bị cô lập.
Vụ việc này
cũng ảnh hưởng đến Irak. Tôi nghĩ rằng giới chức Irak hiện nay cảm thấy
bị căng thẳng. Họ tự hỏi liệu sắp tới Irak có sẽ là mục tiêu tiếp theo
vừa của phe thánh chiến, vừa của một liên minh giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Israel,
Hoa Kỳ và Ả Rập Xê Út, sau khi đã làm sụp đổ chế độ Assad tại Syria ? »
Israel « cắt vòi bạch tuộc », Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định vị thế
Nếu
như chiến thuật « cắt vòi bạch tuột » của Israel phần nào thành công,
giới chuyên gia cũng nhận xét rằng tuy kẻ thù Bachar Al-Assad bị lật đổ,
Israel có nguy cơ đối diện với một hiểm họa mới : Một chính quyền Hồi
giáo cực đoan có thể hình thành ngay sát biên giới Israel.
Tuy reo
hò thắng lợi trước đối thủ Iran, cùng lúc Israel cũng có những biện
pháp phòng ngừa để bảo đảm rằng các lực lượng nổi dậy hay nhiều nhánh vũ
trang cực đoan khác không thể tấn công trực tiếp Israel. Chuyên gia
Pierre Razoux cho biết « quân đội và không quân Israel đã liên tục
oanh tạc các trại lính và nhiều vị trí quân sự, đặc biệt là các đơn vị
tinh nhuệ của Bachar Al-Assad, để bảo đảm rằng các thiết bị quân sự tối
tân, do quân đội kiểm soát, không rơi vào tay kẻ xấu. »
Người
vui mừng thắng lợi nhiều nhất là Thổ Nhĩ Kỳ. Trong chiến dịch phản công
chớp nhoáng, Ankara có một vai trò quyết định, kiến tạo cho những gì
diễn ra hiện nay. Với chiến dịch này, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được
nhiều mục tiêu chiến lược : Đầu tiên hết là tạo ra một vùng đệm quân sự ở
phía bắc Syria, chia cắt mối liên hệ giữa người Kurdistan Thổ Nhĩ Kỳ và
Kurdistan Syria.
Bachar Al-Assad bị hạ bệ sẽ giúp hồi hương hàng
triệu người tị nạn Syria trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, đây còn là
một thông điệp rõ ràng gởi đến đối thủ cạnh tranh Iran nhằm khẳng định
vai trò « không thể bỏ qua » của Thổ Nhĩ Kỳ trong tiến trình Astana để giải quyết xung đột tại Syria.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Fabrice Balanche lưu ý, « chính
Thổ Nhĩ Kỳ điều khiển những gì xảy ra tại Syria. Đây là chiến lược tân
đế chế Ottoman mà Thổ Nhĩ Kỳ của ông Erdogan đã phát triển từ một chục
năm qua. Chỉ có điều chiến lược này đoạn tuyệt một cách thô bạo với
nguyên trạng ở Syria, với những thỏa thuận mà Thổ Nhĩ Kỳ ký kết với Nga
và Iran. Tôi không chắc là Nga có thể giữ được hai căn cứ quân sự tại
Syria, và nếu như vậy, ông Putin khó mà tha thứ cho Erdogan. »
Âm mưu của Mỹ và Israel ?
Dù
vậy, giới quan sát cũng thận trọng đánh giá mọi việc chưa hoàn toàn ngã
ngũ. Ý thức được những hạn chế hiện tại, Nga và Iran đã tỏ ra thực
dụng, chấp nhận bỏ rơi chế độ Bachar Al-Assad. Thông tín viên của RFI
tại Matxcơva, Anissa El-Jabri, trả lời đài truyền hình Pháp LCI cho
biết, ngoài việc tỏ ra kín tiếng về biến cố này ở Syria, chính quyền
Matxcơva trong những phát biểu chính thức có giọng điệu khá hòa dịu,
không xem phe nổi dậy là những phần tử khủng bố như trước đây, mà gọi là
« các chiến binh vũ trang » hay là « các phe phái đối lập khác nhau » tại Syria.
Pierre
Razoux, giám đốc Quỹ Nghiên cứu Chiến lược Địa Trung Hải, cho rằng
Matxcơva bỏ rơi Bachar Al-Assad là để Nga và Iran có thể dàn xếp, thương
lượng với các nhà lãnh đạo mới ở Syria.
« Bởi vì chúng ta
thấy rõ là phía Nga, điều cốt lõi là điện Kremlin muốn đàm phán với
chính quyền mới tại Syria, bất kể là ai, về việc giữ Tartous và Hmemmis,
hai căn cứ quân sự chính tại Syria. Vì lý do này mà Nga không tỏ ra ủng
hộ đến cùng Bachar Al-Assad.
Đối với Iran, thương lượng
với tân chính quyền Syria về quyền được đi qua lãnh thổ để tiếp viện
cho Hezbollah ở Liban, hiện đang bị cô lập hoàn toàn, là điều thiết yếu.
Bởi vì trục tiếp viện chính, qua ngả Syria, Irak đã bị đóng do khu vực
này nằm dưới sự kiểm soát của Lực lượng Dân chủ Syria người Kurdistan,
lực lượng Hezbollah thì đã bị cô lập hoàn toàn từ khi Israel không để
một máy bay nào của Iran đi vào không phận Liban. »
Trong bối
cảnh này, ngày 11/12/2024, giáo chủ Ali Khamenei, ba ngày sau khi chế
độ Damas sụp đổ, đã đưa ra những bình luận đầu tiên khi cáo buộc « những gì diễn ra ở Syria, chẳng chút nghi ngờ, là kết quả một âm mưu của Mỹ và Israel ».
Alexandre
Del Valle, nhà địa chính trị học Pháp – Ý, trả lời phỏng vấn trang tin
Atlantico của Pháp nêu lên một chi tiết : Lãnh đạo phong trào Hayat
Tahrir Al-Sham (HTS), ông Abou Mohammed Al-Golani, « thường xuyên
nhận chỉ thị từ Thổ Nhĩ Kỳ, và một cách bí mật, gián tiếp từ Mỹ, vốn dĩ
đang theo dõi điều được cho là xu hướng ôn hòa hơn » của ông Golani !
Israel tuyên bố quân đội sẽ ở lại vùng đệm của Syria đến khi an ninh được bảo đảm
VOANews
Lực
lượng quân sự Israel đang lái xe vào vùng đệm với Syria, gần làng Druze
ở Majdal Shams thuộc Cao nguyên Golan do Israel sáp nhập, vào ngày
11/12/2024.
Văn
phòng của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm thứ Năm nói rằng lực
lượng Israel sẽ ở lại vùng đệm của Syria giáp Cao nguyên Golan cho đến
khi một lực lượng ở phía Syria có thể đảm bảo an ninh.
Quân đội
Israel đã tiến từ phía Cao nguyên Golan của họ vào vùng đệm và sang phía
Syria sau khi lực lượng nổi dậy lật đổ Tổng thống Syria Bashar
al-Assad.
“Israel sẽ không cho phép các nhóm thánh chiến lấp đầy
khoảng trống đó và đe dọa các cộng đồng Israel trên Cao nguyên Golan
bằng các cuộc tấn công theo kiểu ngày 7/10”, văn phòng của ông Netanyahu
tuyên bố.
Động thái của Israel đã bị Liên Hiệp Quốc chỉ trích là
vi phạm hiệp ước năm 1974, trong đó xác định ranh giới phân chia lực
lượng Israel và Syria với vùng đệm do LHQ giám sát ở giữa.
Pháp,
Iran, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Xê Út cũng chỉ trích động thái của
Israel. Hoa Kỳ nói điều quan trọng là việc triển khai chỉ mang tính tạm
thời.
Chỉ huy chính của các chiến binh Syria đã lật đổ ông Assad
hôm thứ Tư nói rằng bất kỳ ai tham gia vào việc tra tấn và giết hại
những người mà ông Assad giam giữ trong thời kỳ cai trị độc đoán của ông
ta sẽ bị truy bắt, và không có chuyện ân xá.
“Chúng tôi sẽ truy
đuổi chúng ở Syria, và chúng tôi yêu cầu các nước giao nộp những kẻ đã
chạy trốn này để chúng tôi có thể thực thi công lý”, ông Abu Mohammed
al-Golani nói trong một tuyên bố được công bố trên kênh Telegram của Đài
truyền hình nhà nước Syria.
Lời cam kết của Golani rằng sẽ trả
thù những tên trung úy tra tấn và giết người của ông Assad được đưa ra
khi thế giới đang theo dõi xem liệu những người cai trị mới của Syria có
thể ổn định đất nước sau cuộc nội chiến kéo dài gần 14 năm theo đường
lối giáo phái và sắc tộc đã khiến đất nước này rơi vào cảnh hỗn loạn hay
không.
Mohammed al-Bashir, người được các chiến binh của ông
Jolani đưa vào vị trí lãnh đạo một chính quyền lâm thời cho đến ngày
1/3, đã kêu gọi hàng triệu người tị nạn hãy trở về, tạo ra sự thống nhất
và cung cấp các dịch vụ cơ bản. Nhưng việc tái thiết là một điều khó
khăn với rất ít tiền trong tay.
“Trong kho bạc, chỉ có những đồng
bảng Syria có giá trị rất nhỏ hoặc không đáng kể. Một đô la Mỹ có thể
đổi được 35.000 đồng tiền xu của chúng tôi”, ông Bashir nói với tờ báo Ý
Corriere della Sera.
“Chúng tôi không có ngoại tệ, và đối với các
khoản vay và trái phiếu, chúng tôi vẫn đang thu thập dữ liệu. Vì vậy,
đúng là chúng tôi đang rất tệ về mặt tài chính”, ông Bashir, người trước
đây đã điều hành một chính quyền nhỏ do phiến quân kiểm soát ở một vùng
phía tây bắc Syria, cho biết.
Nhưng ông Bashir nói liên minh do người Hồi giáo lãnh đạo đã lật đổ ông Assad sẽ đảm bảo quyền của tất cả các nhóm tôn giáo.
“Chính
xác là vì chúng tôi là người Hồi giáo, chúng tôi sẽ đảm bảo quyền của
tất cả mọi người và mọi giáo phái ở Syria”, ông Bashir nói.
Hơn
500.000 người đã thiệt mạng trong cuộc chiến, với hơn một nửa dân số
buộc phải rời bỏ nhà cửa. Khoảng 6 triệu người Syria đã tìm nơi tị nạn ở
nước ngoài.
Ông Bashir kêu gọi những người chạy trốn khỏi bạo lực
hãy trở về. Trong cuộc phỏng vấn với Corriere della Sera, ông nói,
“Syria hiện là một quốc gia tự do đã giành được niềm tự hào và phẩm giá
của mình. Hãy quay trở lại”.
Các quan chức nước ngoài đang thận
trọng tiếp xúc với những phiến quân, một phần thuộc Hayat Tahrir
al-Sham, vốn là chi nhánh cũ của al-Qaeda, và vẫn bị Hoa Kỳ, Liên Hiệp
Quốc, Liên minh châu Âu và các nước khác xác định là một tổ chức khủng
bố.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken nói chính phủ mới phải “duy
trì các cam kết rõ ràng về việc tôn trọng đầy đủ quyền của các nhóm
thiểu số, tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp viện trợ nhân đạo
cho tất cả những người đang cần, ngăn chặn việc Syria bị sử dụng làm căn
cứ cho chủ nghĩa khủng bố hoặc gây ra mối đe dọa cho các nước láng
giềng”.
Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres nói “Nhiệm vụ của chúng
ta là phải làm mọi cách để hỗ trợ các nhà lãnh đạo Syria khác nhau nhằm
đảm bảo rằng họ đoàn kết lại, họ có thể đảm bảo quá trình chuyển giao
diễn ra suôn sẻ”.
Nhưng Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo
của Liên Hiệp Quốc cho biết tình hình an ninh ở Syria vẫn còn bất ổn. Cơ
quan này cho biết họ đã tìm thấy hơn 50 bãi mìn trong 10 ngày qua, điều
này đang hạn chế việc di chuyển của dân thường và cản trở việc cung cấp
hàng hóa và dịch vụ.
**************
TT đắc cử Trump chọn người mới đứng đầu Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ VOA
Bà
Kari Lake nói chuyện với người ủng hộ tại một sự kiện trong giai đoạn
tranh cử vào Thượng viện, tháng Chín, 2024, Mesa, Arizona.
Tổng
thống đắc cử Donald Trump vào tối Thứ Tư, 11 tháng 12, thông báo sẽ
chọn bà Kari Lake vào vị trí Giám đốc Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (Voice of
America - VOA).
Bà Lake, một chính trị gia và cựu nhà báo tại
Arizona, và là một đồng minh chính trị thân cận của ông Trump, sẽ được
chính thức bổ nhiệm bởi người đứng đầu Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa
Kỳ (U.S. Agency for Global Media - USAGM). Thông tin ông Trump viết
trên trang Truth Social cho biết, danh tánh người đứng đầu USAGM sẽ sớm
được thông báo. USAGM là cơ quan chủ quản của nhiều cơ quan truyền
thông, trong đó có VOA, hoạt động bằng ngân sách của chính phủ liên
bang.
Bà Lake, từng là xướng ngôn viên truyền hình cho Fox News
tại Phoenix, Arizona, viết trên trang X trong đêm 11 tháng 12, rằng bà
“vinh dự được Tổng thống Trump yêu cầu lãnh đạo Voice of America.”
Trong
thông báo gởi cho nhân viên VOA vào sáng 12 tháng 12, Giám đốc đương
nhiệm của VOA, Michael Abramowitz, viết rằng ông đã đọc thông báo của
ông Trump, đồng thời bản thân “chưa được thông báo những thông tin nào
khác ngoài thông báo trên truyền thông xã hội [về thông báo bổ nhiệm bà
Kari Lake]”.
Thông báo của ông Abramowitz có đoạn: “Tôi chào đón
một sự chuyển giao quyền lực suôn sẻ ở cả hai cơ quan, USAGM và VOA. Tôi
sẽ hợp tác với chính phủ mới và tuân theo tiến trình đã có trong quy
định của Quốc hội về việc bổ nhiệm Giám đốc cơ quan VOA.”
Ông
Trump viết trong post của mình, rằng bà Lake và USAGM sẽ làm việc “để
bảo đảm các giá trị của nước Mỹ về quyền Tự do được phổ biến toàn cầu
một cách Công bằng và Chính xác, không như những lời nói dối được truyền
đi bởi Truyền thông Tin giả (Fake News Media).”
Trong đoạn viết
trên X, bà Lake nói rằng “VOA là cơ quan truyền thông quốc tế quan trọng
thúc đẩy các quyền lợi Hoa Kỳ thông qua việc tương tác trực tiếp với
người dân toàn cầu và cổ xúy dân chủ và sự thật.”
Và, “Dưới sự lãnh đạo của tôi, VOA sẽ vượt trội trong sứ mạng của mình: Ghi nhận thành tựu của nước Mỹ trên khắp thế giới.”
VOA đã cố gắng liên lạc với bà Lake thông qua bộ phận báo chí trên trang web tranh cử của bà, nhưng chưa được hồi âm.
Bà
Lake làm việc 27 năm trong ngành truyền thông trước khi chuyển sang
chính trị vào năm 2021, ứng cử vào vị trí Thống đốc bang Arizona. Bà
được ông Trump ủng hộ trong hai cuộc tranh cử, một vào vị trí Thống đốc
Arizona (2022), một vào Thượng viện Hoa Kỳ (2024). Cả hai cuộc tranh cử
đều thất bại.
Theo luật, người đứng đầu cơ quan USAGM phải được
Tổng thống đề cử và Thượng viện chuẩn thuận. Người nắm vị trí này có
trách nhiệm bảo đảm các cơ quan truyền thông thuộc thẩm quyền đáp ứng
được nhiệm vụ làm ra tin tức đáng tin cậy, chính xác, để truyền tải đến
các quốc gia mà tự do báo chí bị giới hạn.
Trước đây, người đứng
đầu USAGM có thẩm quyền mướn hoặc sa thải người đứng đầu các cơ quan
truyền thông trong thẩm quyền của mình, trong đó có VOA, nhưng một đạo
luật phi đảng phái được thông qua hồi tháng 12, 2020, đã thay đổi quy
định này. Theo đó, sự thay đổi người đứng đầu các cơ quan truyền thông
trong thẩm quyền của USAGM cần có đa số phiếu thuận của Ban Cố vấn
Truyền thông Quốc tế (International Broadcasting Advisory Board).
Ban
Cố vấn gồm 7 thành viên; trong đó sáu người được chỉ định bởi Tổng
thống với sự đồng ý của Thượng viện, và thành viên thứ bảy là Ngoại
trưởng Hoa Kỳ. Nhiệm vụ của Ban là cố vấn để người đứng đầu USAGM bảo
đảm tôn trọng quyền độc lập và tính toàn vẹn về nội dung của các cơ quan
truyền thông trong thẩm quyền, đồng thời bảo đảm mọi tiêu chuẩn báo chí
cao nhất.
VOA hiện có 49 ngôn ngữ và số lượng độc giả hàng tuần
là 354 triệu người. Đương kim Giám đốc, Michael Abramowitz, là cựu Chủ
tịch Freedom House, một tổ chức phi chính phủ của Mỹ chuyên hoạt động
nhằm ủng hộ và bảo vệ dân chủ trên toàn cầu, và từng là phóng viên, chủ
biên của tờ Washington Post trong 24 năm.
*********
Trump chỉ trích Ukraine sử dụng tên lửa của Mỹ để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga
Tổng
thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump đã chỉ trích việc Ukraine sử dụng tên
lửa do Hoa Kỳ cung cấp để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga trong một cuộc
phỏng vấn với tạp chí Time được công bố hôm thứ Năm, những bình luận cho
thấy ông sẽ thay đổi chính sách của Hoa Kỳ đối với Ukraine.
“Những
gì đang diễn ra thật điên rồ. Thật điên rồ. Tôi cực lực phản đối việc
bắn tên lửa hàng trăm dặm vào Nga. Tại sao chúng ta lại làm vậy? Chúng
ta chỉ đang leo thang cuộc chiến này và khiến nó trở nên tồi tệ hơn.
Điều đó không nên được phép xảy ra”, ông Trump nói trong một cuộc phỏng
vấn trùng với thời điểm ông được tờ Time vinh danh là “Nhân vật của
năm”.
Tháng trước, Tổng thống Joe Biden đã dỡ bỏ lệnh cấm của Hoa
Kỳ đối với Ukraine trong việc sử dụng tên lửa tầm xa do Hoa Kỳ cung cấp
để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, nỗ lực mới nhất của ông nhằm thúc đẩy
Kyiv trong cuộc chiến đẩy lùi lực lượng xâm lược Nga khỏi đất nước mình.
Quyết
định này được đưa ra sau lời kêu gọi của Tổng thống Ukraine Volodymyr
Zelenskyy. Nhà Trắng trích dẫn việc Nga triển khai 15.000 quân Triều
Tiên dọc theo mặt trận là lý do chính khiến ông Biden thay đổi quyết
định.
Ông Trump từng nói rằng ông muốn nhanh chóng chấm dứt cuộc
chiến kéo dài gần ba năm này. Ông nói với Time rằng ông có một “kế hoạch
rất tốt” để giúp cho việc này nhưng nếu ông tiết lộ bây giờ thì “nó sẽ
trở thành một kế hoạch gần như vô giá trị”.
Ông Trump, người nhậm
chức vào ngày 20/1, đã gặp Tổng thống Zelenskyy và Tổng thống Pháp
Emmanuel Macron vào cuối tuần trước tại Paris.
Ông nói với Time rằng số người đang thiệt mạng trong cuộc xung đột là không thể tiếp tục được.
“Tôi đang nói về cả hai phía. Thực sự có lợi cho cả hai bên khi làm hoàn tất việc này”, ông nói.
*******
Ông Trump nói sẽ dùng quân đội ở mức tối đa theo luật định để trục xuất di dân
Lực
lượng Vệ binh Quốc gia Texas bảo vệ biên giới giữa El Paso, Texas, Hoa
Kỳ và Ciudad Juarez, Chihuahua, Mexico, bằng các cuộn dây thép gai vào
ngày 9/12/2024.
Tổng
thống đắc cử Donald Trump sẽ sử dụng quân đội Hoa Kỳ ở mức tối đa theo
luật định để hỗ trợ cho nỗ lực trục xuất di dân hàng loạt của mình, ông
nói với tạp chí TIME trong một cuộc phỏng vấn được công bố vào thứ Năm,
cam kết thực hiện kế hoạch sử dụng quân đội để cố gắng trục xuất số
lượng kỷ lục người nhập cư bất hợp pháp vào Hoa Kỳ.
Khi được hỏi
về luật của Hoa Kỳ nói chung là ngăn cấm sử dụng quân đội để thực thi
pháp luật trong nước, ông Trump nói nhập cư bất hợp pháp tương đương với
một cuộc xâm lược cần phải ngăn chặn.
“Tôi coi đó là một cuộc xâm
lược đất nước của chúng ta”, ông Trump nói với TIME như một phần của
cuộc phỏng vấn khi ông được tờ báo chọn là ‘Nhân vật của năm'’.
“Chúng ta sẽ có Vệ binh Quốc gia, và chúng ta sẽ đi xa nhất có thể, theo luật pháp của đất nước chúng ta”.
Ông
Trump, một đảng viên Cộng hòa, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử
lại vào tháng 11 khi mô tả những người di cư là tội phạm nguy hiểm và
cam kết sẽ đàn áp rộng rãi đối với cả nhập cư hợp pháp và bất hợp pháp,
bao gồm cả trục xuất hàng loạt. Ông có kế hoạch rút các nguồn lực từ
khắp chính phủ liên bang cho nỗ lực trục xuất và tuyên bố tình trạng
khẩn cấp quốc gia để mở khóa các quỹ cho việc thực thi, Reuters đưa tin
vào tháng 11.
Cả chính quyền Cộng hòa và Dân chủ đều đã sử dụng
lực lượng Vệ binh Quốc gia để hỗ trợ Biên phòng Hoa Kỳ tại biên giới với
Mexico, nhưng họ chưa được sử dụng để bắt giữ người nhập cư.
Chính
quyền Trump có kế hoạch sử dụng quân đội trong vai trò hỗ trợ tương tự
cho nỗ lực trục xuất, “ông trùm biên giới” sắp tới của ông Trump là Tom
Homan nói với Fox News vào Chủ Nhật.
“Chúng tôi muốn [Bộ Quốc
phòng] giúp chúng tôi trong nhiều lĩnh vực, trong giao thông vận tải và
xây dựng cơ sở hạ tầng, tình báo và nhắm mục tiêu”, ông Homan nói.
“Nhưng một viên chức nhập cư đã tuyên thệ có thẩm quyền về nhập cư sẽ
thực hiện những vụ bắt giữ đó”.
Ông Trump không loại trừ khả năng
xây dựng các cơ sở giam giữ mới để giam giữ những người nhập cư đang chờ
trục xuất, nhưng cho biết chính quyền của ông sẽ hướng đến mục tiêu
trục xuất họ nhanh chóng, hạn chế nhu cầu về các trại tạm cư hoặc các
địa điểm khác.
“Tôi không muốn họ phải ngồi trong trại tạm cư
trong 20 năm tới. Tôi muốn họ ra đi và các nước phải tiếp nhận họ trở
về”, ông Trump nói.
Trong một cuộc phỏng vấn với NBC News vào Chủ
Nhật, ông Trump cho biết ông muốn trục xuất tất cả những người nhập cư
bất hợp pháp vào Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ bốn năm của mình, một nỗ lực lớn
sẽ ảnh hưởng đến hàng triệu gia đình và gây thiệt hại cho các doanh
nghiệp phụ thuộc vào những người lao động đó, bao gồm cả ngành nông
nghiệp.
Theo báo cáo của Bộ An ninh Nội địa, ước tính có khoảng 11
triệu người nhập cư bất hợp pháp ở Hoa Kỳ vào tháng 1/2022, một con số
có khả năng đã tăng lên trong những năm gần đây.
Hội đồng Di trú
Hoa Kỳ ủng hộ nhập cư phát hiện ra rằng chi phí trục xuất tất cả những
người nhập cư không có tư cách hợp pháp sẽ tốn gần một nghìn tỷ đô la
trong hơn một thập kỷ.
Ông Trump đã phải vật lộn để tăng cường
trục xuất trong nhiệm kỳ 2017-2021 của mình. Khi tính cả những người
nhập cư bị Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) trục xuất và
những người bị chính quyền biên giới Hoa Kỳ trả về Mexico một cách
không chính thức, Tổng thống Joe Biden đã trục xuất nhiều người hơn vào
năm 2023 so với bất kỳ năm nào của ông Trump.
Một cuộc thăm dò của
Reuters/Ipsos được công bố vào thứ Năm cho thấy thái độ của người Mỹ
đối với những người nhập cư bất hợp pháp vào Hoa Kỳ đã cứng rắn hơn một
chút kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump vào năm 2017.
*******
Tin tức thế giới 13-12: Ông Trump 'không bỏ rơi Ukraine'; Lõi trong của Trái Đất đang biến dạng
BÌNH AN
6–8 minutes
Tổng thống đắc cử Donald Trump (trái) và Tổng thống Mỹ Joe Biden - Ảnh: AFP
Ông Biden duyệt gói viện trợ quân sự mới cho Ukraine
Ngày 12-12, Tổng thống Mỹ Joe Biden phê duyệt gói viện trợ quân sự mới cho Ukraine. Thông tin này được ông John Kirby, người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng, cung cấp trong họp báo.
Ông Kirby nói gói viện trợ này bao gồm "các hệ thống phòng không, pháo, máy bay không người lái và xe bọc thép".
Ông lưu ý đây là gói viện trợ thứ 72 được cung cấp dưới sự cho phép của Tổng thống Biden dành cho Ukraine, nghĩa là vũ khí được chuyển từ kho dự trữ của quân đội Mỹ.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp thêm các gói viện trợ cho đến khi chính quyền ông Biden mãn nhiệm" - ông nói.
Trong
khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Richard Verma cho biết Mỹ sẽ sớm phân
bổ hơn 440 triệu USD để hỗ trợ nông nghiệp, tái thiết và hoạt động kinh
tế tại Ukraine, theo báo Ukrainska Pravda.
Ông Trump phản đối Ukraine phóng tên lửa Mỹ vào lãnh thổ Nga
Theo Hãng tin AFP, trong cuộc phỏng vấn trên tạp chí Time đăng
ngày 12-12, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên bố ông "rất kịch
liệt" phản đối việc Ukraine phóng tên lửa do Mỹ cung cấp vào sâu trong
lãnh thổ Nga.
Tuy nhiên, ông Trump khẳng định mình sẽ không bỏ rơi
Ukraine, bởi vì sự ủng hộ của Washington dành cho Kiev sẽ là đòn bẩy
quan trọng trong nỗ lực chấm dứt xung đột.
Trước đó chính quyền
Tổng thống Joe Biden đã cung cấp tên lửa ATACMS tầm xa cho Ukraine, và
gật đầu cho phép dùng tấn công sâu vào bên trong lãnh thổ Nga, khiến
Matxcơva giận dữ trả đũa bằng tên lửa siêu vượt âm mới.
"Tôi rất
kịch liệt phản đối việc phóng tên lửa đi hàng trăm dặm vào nước Nga Nga.
Tại sao chúng ta lại làm như vậy?", ông Trump nói trong một cuộc phỏng
vấn với Time - tạp chí vừa vinh danh ông là "Nhân vật của năm".
"Tôi
nghĩ đó là một quyết định ngu ngốc. Chúng ta sẽ chỉ làm leo thang cuộc
chiến này và khiến nó trở nên tồi tệ hơn" - chủ nhân Nhà Trắng sắp tới
nói thêm.
Ông Trump khẳng định sẽ sử dụng sự ủng hộ của Mỹ dành
cho Ukraine để làm đòn bẩy gây sức ép với Nga trong các cuộc đàm phán
nhằm chấm dứt xung đột. "Tôi muốn đạt được thỏa thuận và cách duy nhất để đạt được thỏa thuận là không bỏ rơi (Ukraine)" - ông Trump lập luận.
Lực lượng phòng không Nga hạ ít nhất 11 drone ở 3 vùng
Theo
Hãng tin Reuters, các quan chức địa phương thông tin các đơn vị phòng
không Nga đã phá hủy ít nhất 11 máy bay không người lái (drone) của
Ukraine trên bầu trời 3 vùng phía nam Nga vào cuối ngày 12-12.
Bộ
Quốc phòng Nga cho biết có 6 drone đã bị phá hủy ở vùng Rostov, 4 ở khu
vực drone ở vùng Belgrade trong khoảng thời gian từ 21h tới 22h tối
12-12 (giờ địa phương). Thống đốc vùng Bryansk thuật lại lực lượng phòng
không địa phương tại đây đã phá hủy 1 drone.
Ông Biden ân xá cho 39 người, giảm án cho 1.500 người
Ngày
12-12, Tổng thống Mỹ sắp mãn nhiệm Joe Biden thông báo ông sẽ ân xá cho
39 người bị kết án về các tội phi bạo lực và giảm án cho gần 1.500
người khác đang thụ án tù dài hạn, theo Hãng tin Reuters.
Động thái này diễn ra hơn một tuần sau khi ông Joe Biden ký lệnh ân xá vô điều kiện cho con trai mình là Hunter Biden.
"Với
tư cách tổng thống, tôi có đặc quyền to lớn là cho thấy lòng khoan dung
đối với những người đã tỏ ra ăn năn và được cải tạo, khôi phục cơ hội
cho người Mỹ tham gia vào cuộc sống hàng ngày và đóng góp cho cộng đồng
của họ, đồng thời thực hiện các bước để xóa bỏ sự bất bình đẳng trong
việc tuyên án đối với những người phạm tội không bạo lực, đặc biệt là
những người bị kết tội liên quan đến ma túy" - ông Biden nói.
Dân
biểu Ayanna Pressley từ bang Massachusetts - một trong những thành viên
Đảng Dân chủ đứng sau lá thư ông gửi Biden vào tháng trước kêu gọi ông
ân xá cho những người Mỹ phạm tội phi bạo lực - ca ngợi tổng thống vì đã
có "hành động có ý nghĩa và mang tính lịch sử".
Phát hiện lõi trong của Trái Đất đang "biến dạng"
Theo
TTXVN, các nhà khoa học vừa có phát hiện mới đầy bất ngờ: Lõi trong của
Trái Đất - một khối kim loại đặc nằm sâu bên dưới lớp lõi ngoài dạng
lỏng - không chỉ đang thay đổi tốc độ quay mà còn có thể đang biến dạng.
John
Vidale, nhà địa vật lý tại Đại học Nam California ở Los Angeles, đã
công bố phát hiện này tại hội nghị Liên đoàn Địa vật lý Mỹ vào ngày
9-12. Phát hiện này có thể giải đáp cuộc tranh luận kéo dài về những
thay đổi đang diễn ra tại trung tâm Trái Đất.
Lõi
trong của Trái Đất - một khối kim loại đặc nằm sâu bên dưới lớp lõi
ngoài dạng lỏng - có thể đang biến dạng - Ảnh minh họa/Ảnh chụp màn hình
Sciencenews.org
Do không thể trực tiếp khảo
sát lõi Trái Đất, các nhà khoa học phải dựa vào việc nghiên cứu sóng
địa chấn từ động đất. Họ thường theo dõi các trận động đất xảy ra ở quần
đảo South Sandwich gần Nam Cực, nơi nằm đối diện với các trạm đo ở
Alaska.
Sóng địa chấn truyền qua Trái Đất giống như sóng âm
truyền qua nước, trong đó một số sóng đi xuyên qua lõi trong trước khi
đến Alaska.
Trong nghiên cứu mới, nhóm của ông Vidale đã phân tích
khoảng 200 cặp động đất xảy ra từ năm 1991 đến 2024. Họ phát hiện ra sự
khác biệt tinh tế trong dạng sóng được ghi nhận tại Yellowknife
(Canada) mà không xuất hiện ở Fairbanks (Alaska). Điều này gợi ý rằng bề
mặt lõi trong đang biến dạng.
Mỹ Latin và Caribe thành lập liên minh khu vực chống tội phạm có tổ chức
Theo
phóng viên TTXVN tại vùng Caribe, ngày 12-12, Ngân hàng Phát triển liên
Mỹ (IDB) công bố thành lập một liên minh an ninh khu vực chống tội phạm
với sự tham gia của 18 chính phủ ở Mỹ Latin và Caribe, cùng một số tổ
chức tài chính quốc tế.
Phát biểu trước báo giới, Chủ tịch IDB
Ilan Goldfajn nhấn mạnh rằng an ninh phải là một phần trong giải pháp
cho tiến bộ kinh tế. IDB sẽ cung cấp 1 tỉ USD tài chính cho các dự án
phù hợp với sáng kiến này vào năm tới và có kế hoạch huy động thêm vốn
từ các nguồn tài trợ công và tư.
Liên minh An ninh, công lý và
phát triển ra mắt tại Hội nghị thượng đỉnh về khu vực an ninh và tư
pháp, được tổ chức tại Bridgetown, Barbados, sẽ tìm cách thực hiện các
sáng kiến và dự án nhằm đối đầu và ngăn chặn hậu quả của tội phạm có tổ
chức
Những con bò không còn đồng cỏ
Hình
ảnh những con bò thường gắn với đồng cỏ, nhưng ở khu Old Fadama tại
thành phố Accra, Ghana này, chúng lại đang lang thang trên bãi rác lớn
nhất tập trung toàn rác thải quần áo cũ và các loại rác khác. Ở đây
không còn đồng cỏ nào nữa - Ảnh: AP Photo/Misper Apawu
Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !
Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !
Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?
Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?
Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông
Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng
Mặt mày ai lại đi hồ hởi
Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông
Phải chăng “quý” mặt đã thành mông
Con mắt nay đà có nhưng không
Nên mới chổng khu vào hải đảo
Gia tài gấm vóc của tổ tông?
Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .
Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .
Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .
.638700458527327930.jpg)
.638700458527327930.jpg)
