(AFP) – Trung Quốc thử nghiệm tên lửa tầm xa ở Thái Bình Dương.
Theo một bản báo cáo nội bộ của các nhà ngoại giao cấp cao gởi đến
ngoại trưởng New Zealand, Winston Peters, mà AFP tham khảo được và cho
biết hôm nay, 18/06/2025, Trung Quốc đã tiến hành thử nghiệm tên lửa đạn
đạo liên lục địa Đông Phong – 31 vào ngày 25/09/2024 ở Thái Bình Dương.
Vào thời điểm đó, Trung Quốc xem cuộc thử nghiệm này là « hợp pháp và theo thông lệ », nhưng New Zealand cho là « sai lệch » vì từ hơn 40 năm qua, đây là lần đầu tiên Trung Quốc tiến hành thử nghiệm loại tên lửa tầm xa này.
(AFP) – Căng thẳng biên giới : Biểu tình đông đảo ủng hộ chính phủ Cam Bốt.
Hàng chục ngàn người đã xuống đường biểu tình ở thủ đô Phnom Pênh, Cam
Bốt hôm nay, 18/06/2025, ủng hộ chính phủ trong cuộc đọ sức với nước
láng giềng Thái Lan, liên quan đến việc xác định biên giới chung. Phó
thủ tướng Hun Many, em trai thủ tướng Hun Manet, đã khai màn cuộc « tuần hành đoàn kết » nhằm bày tỏ ủng hộ các binh sĩ Cam Bốt trú đóng ở biên giới.
(Reuters) – Úc và Liên Âu chuẩn bị khởi động đàm phán quan hệ đối tác an ninh và quốc phòng.
Thủ tướng Úc Anthony Albanese hôm nay, 18/06/2025, cho biết thêm ông đã
có cuộc gặp với chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula Von Der Leyen và chủ
tịch Hội Đồng Châu Âu Antonio Costa bên lề thượng đỉnh G7, thảo luận về
đề xuất của Liên Âu liên quan đến quan hệ đối tác quốc phòng. Ngoài ra,
thủ tướng Úc cũng bày tỏ lạc quan về một thỏa thuận thương mại « có tầm quan trọng mang tính biểu tượng ».
(AFP) – Liên Âu : Ngoại giao là giải pháp duy nhất cho xung đột Iran – Israel.
Sau cuộc họp bất thường các ngoại trưởng Liên Hiệp Châu Âu tại
Bruxelles ngày hôm qua, 17/06/2025, lãnh đạo ngành ngoại giao EU, Kaja
Kallas, kêu gọi tránh leo thang căng thẳng và cho biết Liên Âu đã nhất
trí là « Iran không thể có bom hạt nhân và ngoại giao là một giải pháp để ngăn chặn điều đó ». Bà Kallas nhấn mạnh thêm « châu Âu sẵn sàng thực hiện vai trò của mình »
trong việc tìm kiếm một giải pháp ngoại giao. Về phần mình, tổng thống
Pháp Emmanuel Macron, hôm qua, 17/06/2025, cảnh báo mọi ý đồ lật đổ chế
độ tại Iran bằng chiến tranh vì chỉ có thể gây ra « hỗn loạn » tại nước này, đồng thời kêu gọi « trở lại bàn đàm phán » để xua tan mối đe dọa Iran trong vùng.
(AFP) – Nga không kích Kiev, 21 người chết.
Số thương vong trong cuộc không kích của Nga nhắm vào Kiev trong đêm
thứ Hai sáng thứ Ba 17/06/2025 đã tăng lên thành 21 người và 134 người
khác bị thương, theo như thông báo từ Cơ quan cứu hộ Ukraina ngày hôm
nay 18/06/2025. Trong cuộc tấn công này, Nga đã phóng 440 drone và 32
tên lửa. Trong số các nạn nhân có một công dân Mỹ. Washington lên án
cuộc oanh kích này của Nga, trong khi tổng thống Pháp Emmanuel Macron tố
cáo « hành động vô sỉ » của đồng cấp Nga Vlaidmir Putin, khi « tận dụng bối cảnh quốc tế gia tăng tấn công thường dân ».
(Reuters) – Đặc sứ Mỹ về Ukraina chuẩn bị đến thăm Belarus.
Theo bốn nguồn thạo tin được Reuters dẫn lại hôm qua, 17/06/2025, đặc
sứ Mỹ về Ukraina Keith Kellogg sẽ đến Belarus trong những ngày sắp tới,
gặp tổng thống Alexandre Lukachenko. Đây có lẽ là chuyến thăm Belarus
của một quan chức Mỹ cấp cao nhất kể từ sau chuyến đi của ông Mike
Pompeo, ngoại trưởng Mỹ năm 2020. Chuyến thăm Belarus lần này của đặc sứ
Mỹ Kellogg, có thể góp phần tái khởi động các cuộc đối thoại hòa bình
nhằm chấm dứt xung đột Ukraina.
(AFP) - Ấn Độ và Canada hòa giải.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong cuộc gặp người đồng cấp Canada Mark
Carney hôm qua, 17/06/2025, bên lề thượng đỉnh G7, bày tỏ hy vọng hai
nước lại « có thể cùng nhau hợp tác » trong nhiều lĩnh vực. Quan hệ song
phương Ấn Độ - Canada đã xuống cấp hồi mùa thu 2024 dưới thời thủ tướng
tiền nhiệm Justin Trudeau, người cáo buộc Ấn Độ có liên quan đến vụ ám
sát một nhà ly khai người Sikh, quốc tịch Canada trên lãnh thổ Canada.
(AFP) – Nhật Bản : Ba người chết và hơn 220 người được chăm sóc điều trị vì nắng nóng.
Giới chức Nhật Bản hôm nay, 18/06/2025, cho biết ít nhất đã có ba người
chết được ghi nhận tại nhiều vùng có báo động hiện tượng « nóng bức ».
Theo Cơ quan Khí tượng Thủy văn Nhật Bản, nhiệt độ tại 14 thành phố ở
mức kỷ lục cho tháng Sáu. Riêng tại thủ đô Tokyo, nhiệt kế ở mức 34,4°C,
đã khiến hơn 220 người phải được đưa vào cấp cứu.
(RFI) – Đài Loan thử nghiệm tàu ngầm quân sự tự chế đầu tiên. Tập
đoàn tàu biển Đài Loan CSBC hôm nay, 18/06/2025, thông báo « trắc
nghiệm di chuyển nổi trên mặt nước » đã diễn ra thành công. CSBC sẽ
chuẩn bị trắc nghiệm « di chuyển ngầm » trong thời gian tới. Tàu ngầm
« Hai Kun », dài 80 mét, nặng từ 2.500 đến 3.000 tấn, trị giá khoảng 1,5
tỉ đô la. Ngư lôi và các hệ thống chiến đấu của tàu do công ty vũ khí
Mỹ Lockheed Martin cung cấp. Các thử nghiệm sẽ kết thúc trước cuối tháng
9, việc bàn giao sẽ được tiến hành trước cuối tháng 11/2025. Đây là một
trong tám tàu ngầm sản xuất cho quân đội Đài Loan, theo kế hoạch do
tổng thống Thái Anh Văn khởi động từ năm 2016. Hiện tại quân đội Đài
Loan có hai tàu ngầm lớp Swordfish mua của Hà Lan trong thập niên 1980.
(AFP) – Ủy ban điều tra Quốc Hội Pháp : Paris phải « xin lỗi » quần đảo Polynésie về các vụ thử hạt nhân. Các
tác giả của một báo cáo điều tra của Quốc Hội Pháp hôm qua 17/06/2025,
yêu cầu chính quyền Paris xin lỗi vùng lãnh thổ hải ngoại Polynésie
thuộc Pháp, ở Thái Bình Dương, về 193 vụ thử hạt nhân tại Thái Bình
Dương trong ba thập niên, để lại những hậu quả nặng nề về y tế và môi
trường. Theo chủ tịch của ủy ban điều tra, nghị sĩ Didier Le Gac thuộc
EPR, liên đảng của tổng thống Macron, và báo cáo viên Mereana
Reid-Arbelot, nghị sĩ Polynésie, đảng GDR, việc « chân thành » xin lỗi
là một bước cơ bản trong tiến trình « hòa giải » giữa Nhà nước Pháp với
vùng lãnh thổ hải ngoại Polynésie thuộc Pháp.
(AFP) – « Diễn đàn Davos Nga » : Thưa thớt khách Phương Tây, nhưng nhiều khách mời quan trọng của Nam Bán Cầu. Diễn
đàn Kinh tế Saint Petersburg, Nga, lần thứ 28, từng được mệnh danh là
« diễn đàn Davos của Nga », khai mạc hôm nay, 18/06/2025. Kể từ khi Nga
xâm lược Ukraina, nhìn chung phương Tây tẩy chay sự kiện này. Dự kiến
lần này chỉ có một phái đoàn gồm các doanh nhân cấp thấp của Mỹ, bao
gồm người đứng đầu phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Nga, tham dự. Tuy nhiên,
một số lãnh đạo quan trọng của khối các nước phương Nam đến dự diễn đàn,
trong đó có tổng thống Indonesia Prabowo Subianto, người đã chối lời
mời của các nước G7 tới hội nghị thượng đỉnh tại Canada. Yuri Ushakov,
cố vấn ngoại giao của tổng thống Nga Vladimir Putin, hôm qua cho biết,
tổng cộng « khoảng 20.000 đại diện từ 140 quốc gia trên khắp thế
giới tham gia diễn đàn trực tiếp hoặc trực tuyến ».
************
Chủ tịch Trung Quốc họp với lãnh đạo 5 nước Trung Á thuộc Liên Xô cũ
Thanh Phương
~4 minutes
Chủ
tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm nay, 17/06/2025, họp thượng đỉnh tại
Kazakhstan với lãnh đạo 5 nước Trung Á thuộc Liên Xô cũ, trong bối cảnh
Bắc Kinh trở thành một cường quốc chính yếu trong khu vực, lấn át ảnh
hưởng của Nga đối với các nước này.
Đăng ngày:
3 phút Thời gian đọc
Quảng cáo
Hội
nghị thượng đỉnh tại thủ đô Astana của Kazakhstan, diễn ra hai năm sau
hội nghị đầu tiên tại Trung Quốc, với sự tham dự của ông Tập Cận Bình và
các lãnh đạo của Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan, Tajikistan và
Turkmenistan.
Dưới ảnh hưởng của Nga từ giữa thế kỷ 19 cho đến
khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, Trung Á, với vị trí chiến lược giữa
châu Á và châu Âu và giàu tài nguyên thiên nhiên, ngày càng thu hút
những cường quốc muốn cạnh tranh với Nga trong khu vực.
Theo hãng
tin AFP, trước khi họp thượng đỉnh hôm nay, chủ tịch Trung Quốc đã có
các cuộc hội đàm song phương với từng lãnh đạo Trung Á, kêu gọi tăng
cường hợp tác trong mọi lĩnh vực. Tân Hoa Xã cho biết, ông Tập Cận Bình
đặc biệt nhấn mạnh đến nhu cầu "thúc đẩy dự án xây dựng tuyến đường sắt Trung Quốc-Kyrgyzstan-Uzbekistan", một trong những dự án trọng điểm của Bắc Kinh trong khu vực.
Hãng tin AFP trích dẫn nhà khoa học chính trị người Kyrgyzstan Nargiza Muratalieva nhận định: "Các
quốc gia Trung Á dao động giữa các trung tâm quyền lực khác nhau, không
muốn bị phụ thuộc quá mức vào một đối tác duy nhất".
Về phản ứng của Nga, hôm thứ Hai, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitri Peskov tuyên bố "không sợ" việc Trung Quốc, một "đối tác chiến lược được ưu tiên" của Nga, xích gần lại các quốc gia Trung Á, vốn là "đối tác lịch sử tự nhiên" của Nga.
Như
là biểu tượng của cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Matxcơva và Bắc Kinh
trong khu vực này, Kazakhstan hôm thứ Bảy tuần trước thông báo Nga sẽ
xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên trên lãnh thổ của mình và Trung
Quốc có thể sẽ xây dựng nhà máy thứ hai. Nhưng nay Trung Quốc đã trở
thành đối tác thương mại lớn nhất của Trung Á, với trao đổi mậu dịch lên
đến 95 tỷ đô la vào năm 2024, theo hải quan Trung Quốc, vượt xa Liên
Hiệp Châu Âu (64 tỷ theo số liệu năm 2023) và Nga (với 44 tỷ đô la).
Trung Á cũng đóng vai trò chính trong các dự án cơ sở hạ tầng lớn của Trung Quốc, trong khuôn khổ kế hoạch "Con đường tơ lụa mới". Theo chuyên gia Nargiza Muratalieva, "cả
Nga và phương Tây đều không có khả năng phân bổ nguồn lực tài chính cho
cơ sở hạ tầng nhanh chóng và với quy mô như Trung Quốc, đôi khi bỏ qua
các thủ tục minh bạch".
Mặt khác, các công ty Trung Quốc
đang ký kết ngày càng nhiều thỏa thuận trong lĩnh vực năng lượng, như
khí đốt ở Turkmenistan, uranium ở Kazakhstan và đất hiếm ở Tajikistan.
Nói chung, Trung Á rất giàu các nguồn tài nguyên thiên nhiên mà nền kinh
tế Trung Quốc đang rất cần. Trung Quốc cũng rất ủng hộ các chế độ trong
khu vực, chủ yếu là chế độ độc tài. Tại hội nghị thượng đỉnh "Trung Á-Trung Quốc" lần trước, ông Tập Cận Bình đã kêu gọi "chống lại sự can thiệp từ bên ngoài" có thể dẫn đến "các cuộc cách mạng" lật đổ những chính quyền đương nhiệm
***********
Ấn Độ phủ nhận Mỹ làm trung gian ngừng bắn với Pakistan
2–3 minutes
Ngoại
trưởng Ấn Độ dẫn lời Thủ tướng Modi nói rằng thuận ngừng bắn Ấn Độ -
Pakistan tháng trước không phải do Mỹ dàn xếp như lời ông Trump.
"Quá
trình thảo luận về ngừng hành động quân sự giữa Ấn Độ và Pakistan diễn
ra trực tiếp giữa hai nước, thông qua các kênh liên lạc sẵn có giữa hai
lực lượng vũ trang, được khởi xướng theo đề nghị từ Pakistan", Ngoại
trưởng Ấn Độ Vikram Misri ngày 18/6 cho biết.
Ông Misri nói rằng
trong cuộc điện đàm giữa Thủ tướng Narendra Modi và Tổng thống Donald
Trump hôm 16/6, lãnh đạo Ấn Độ đã nói rõ rằng "không có cuộc thảo luận ở
bất kỳ cấp độ nào về vai trò trung gian của Mỹ trong đàm phán Ấn Độ -
Pakistan".
Cuộc điện đàm diễn ra không lâu sau khi ông Trump rời
hội nghị thượng đỉnh G7 tại Canada và lãnh đạo Mỹ - Ấn không thể trao
đổi trực tiếp bên lề hội nghị.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong chuyến thăm Thái Lan vào tháng 4. Ảnh: AFP
Xung
đột nổ ra giữa Ấn Độ và Pakistan trong vòng 4 ngày hồi tháng 5. Đây là
đợt giao tranh nghiêm trọng nhất giữa hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt
nhân ở Nam Á kể từ năm 1999.
Ngày 10/5, ông Trump tuyên bố trên
mạng xã hội Truth Social rằng New Delhi và Islamabad đã đồng ý ngừng bắn
"sau một đêm dài đàm phán do Mỹ làm trung gian".
Chính phủ Ấn Độ
và Pakistan không lâu sau cùng xác nhận đạt thỏa thuận ngừng bắn, song
New Delhi đến nay vẫn chưa lần nào đề cập vai trò trung gian đàm phán
của Washington. Các bên vẫn đang thảo luận về giảm hiện diện quân sự dọc
theo biên giới và kiểm soát tình hình, tránh leo thang xung đột trở
lại.
Ông Misri ngày 18/6 nhấn mạnh New Delhi "không chấp nhận và
sẽ không bao giờ chấp nhận bất kỳ bên nào làm trung gian đàm phán" trong
những vấn đề an ninh quốc gia.
Thanh Danh (Theo AFP)
**********
Quá trình ông Trump thay đổi lập trường về xung đột Israel - Iran
7–9 minutes
Tổng
thống Trump từng phản đối Israel tấn công Iran, ủng hộ đàm phán, nhưng
dần chuyển sang lập trường ủng hộ biện pháp quân sự của Tel Aviv.
Hồi
cuối tháng 5, các cơ quan tình báo Mỹ nhận định Israel đã lên kế hoạch
cho một đợt tấn công vào chương trình hạt nhân của Iran và Tel Aviv sẵn
sàng hành động một mình, không cần Washington hỗ trợ. Thông tin khiến
Tổng thống Donald Trump khó xử, bởi ông đang theo đuổi biện pháp ngoại
giao với Iran.
Ông chủ Nhà Trắng đã cảnh báo Israel không hành
động trong thời gian ông thúc đẩy nỗ lực đàm phán với Iran, nhưng những
diễn biến vài tuần qua cho thấy Washington đã không thể ngăn cản được
Tel Aviv. 5 ngày sau khi Israel phát động chiến dịch không kích phủ đầu
nhằm vào Iran hôm 13/6, lập trường của ông Trump cũng thay đổi hoàn
toàn.
Từ giữ khoảng cách với chiến dịch của Israel, Tổng thống Mỹ
chuyển sang ủng hộ. Ông Trump thậm chí còn cân nhắc triển khai phi cơ
tiếp dầu Mỹ để hỗ trợ chiến đấu cơ Israel, tìm phương án vô hiệu hóa cơ
sở Fordow ở miền trung Iran, được mệnh danh là "pháo đài hạt nhân" của
Tehran vì ẩn sâu trong lòng núi.
Israel coi Iran là "kẻ thù không
đội trời chung" và phản đối chương trình hạt nhân của Tehran. Suốt nhiều
năm qua, ông Netanyahu luôn cho rằng cần có động thái quân sự mạnh mẽ
trước khi Iran sở hữu năng lực chế tạo vũ khí hạt nhân, nhưng thường
không thực hiện vì không nhận được cam kết hỗ trợ từ các tổng thống Mỹ.
Lần
này, Israel bắt đầu chuẩn bị cho đòn tấn công vào Iran từ tháng
12/2024, sau khi Hezbollah, lực lượng ủy nhiệm của Tehran ở Lebanon, suy
yếu đáng kể và chính quyền ông Bashar al-Assad ở Syria sụp đổ.
Hồi
tháng 2, Thủ tướng Netanyahu đến Washington, không lâu sau khi Tổng
thống Trump nhậm chức nhiệm kỳ hai, bắt đầu nỗ lực tìm kiếm sự ủng hộ từ
Mỹ. Trong cuộc gặp ở Nhà Trắng, ông Netanyahu đưa ra loạt hình ảnh về
các cơ sở hạt nhân của Iran, nói với ông Trump rằng Tehran đang đẩy
nhanh nỗ lực nhằm sở hữu vũ khí nguyên tử.
Thủ tướng Israel khuyên
Tổng thống Mỹ nếu muốn ngoại giao thành công, họ phải chuẩn bị cho một
đòn tấn công để tạo áp lực thực sự trong đàm phán. Ông lưu ý rằng Iran
sẽ sớm khôi phục các hệ thống phòng không bị hư hại trong đợt tập kích
của Israel hồi tháng 10/2024.
Tổng thống Trump lúc này muốn thực
hiện chiến lược gây sức ép tối đa để buộc Iran ký thỏa thuận. Nhưng ông
lưu tâm đến quan điểm của Israel, rằng có phương án hành động quân sự sẽ
giúp Mỹ củng cố vị thế khi thương lượng với Iran.
Tại cuộc gặp
lần hai trong tháng 4, ông Netanyahu nói với ông Trump rằng giờ là thời
điểm phù hợp nhất để tấn công Iran. Thủ tướng Israel muốn Mỹ cung cấp
loại "siêu bom" nặng 14 tấn GBU-57/B MOP có thể vô hiệu hóa cơ sở hạt
nhân Fordow, nhưng không thuyết phục được Tổng thống Mỹ.
Ông Trump
nhấn mạnh Israel "không thể tự ý hành động vì sẽ gây ảnh hưởng đến Mỹ".
Ông còn lo ngại về hệ quả nếu Israel không thể phá hủy được các cơ sở
hạt nhân của Iran. Các cố vấn của ông Trump cho rằng phía Israel khi đó
đã chấp nhận thông điệp này.
Mỹ và Iran nối lại đàm phán hạt nhân
trong cùng tháng và đã trải qua 5 vòng thương lượng. Cuối tháng 5, Mỹ
đưa ra đề xuất thỏa thuận cho phía Iran, trong đó yêu cầu Tehran dừng
hoạt động làm giàu uranium, đề xuất thành lập một liên minh khu vực để
sản xuất năng lượng hạt nhân cho nước này. Trong khi đó, Iran không chấp
nhận bất cứ thỏa thuận nào buộc nước này phải từ bỏ quyền làm giàu
uranium.
Đánh giá của tình báo Mỹ về ý định tấn công Iran của
Israel lúc này dẫn đến cuộc điện đàm căng thẳng giữa ông Trump và ông
Netanyahu. Tổng thống Mỹ cảnh báo Israel hành động đơn phương sẽ phá
hỏng nỗ lực ngoại giao.
Đặc phái viên Tổng thống Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff (trái) và Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi. Ảnh: AFP
Ngày
4/6, lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei bác bỏ đề xuất của Mỹ về thỏa
thuận hạt nhân mới. Ông Trump bắt đầu cảm thấy Iran không nghiêm túc
hướng đến một thỏa thuận, các cố vấn của ông Trump nói. Cùng ngày, phát
thanh viên bảo thủ Mark Levin mang quan điểm cứng rắn với Iran đến gặp
ông Trump và các cố vấn tại Nhà Trắng.
Theo các nguồn tin, Tổng
thống Trump sau cuộc gặp với Levin vẫn quyết định trao thêm cơ hội cho
biện pháp ngoại giao, nhưng sự kiên nhẫn của ông không còn nhiều.
Ngày
6/6, đội ngũ của ông Trump lên kế hoạch cho một cuộc họp kín ở Trại
David, bang Maryland, với các cố vấn hàng đầu như Giám đốc Cơ quan Tình
báo Trung ương John Ratcliffe, Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng Liên
quân Dan Caine. Theo NBC News, sau cuộc họp, Tổng thống Trump bắt đầu thay đổi quan điểm về kế hoạch của Israel.
Cuộc
họp kéo dài khoảng hai giờ rưỡi, chỉ có các bản đồ được ông Caine chuẩn
bị từ trước. Ông Ratcliffe đánh giá thẳng thắn rằng khả năng cao Israel
sẽ không kích Iran, bất kể Mỹ tham gia hay không, hai nguồn thạo tin kể
lại.
Ngày 9/6, Tổng thống Trump điện đàm với Thủ tướng Netanyahu.
Lãnh đạo Israel quả quyết sẽ thực hiện chiến dịch. Ông Netanyahu nêu rõ
kế hoạch, đồng thời tiết lộ Israel đã có lực lượng cài cắm ở Iran, theo
ba nguồn tin nắm nội dung cuộc gọi. Ông Trump tỏ ra ấn tượng với thông
tin này, nhưng không đưa ra cam kết nào.
"Tôi nghĩ chúng ta có thể phải hỗ trợ ông ấy", ông Trump nói với các cố vấn.
Ông
chủ Nhà Trắng vẫn do dự về hành động tiếp theo và liên tục hỏi ý kiến
các cố vấn. Dù chung quan điểm phản đối Iran sở hữu vũ khí hạt nhân với
Israel, ông Trump vẫn muốn tự giải quyết vấn đề, không cần ông Netanyahu
tham gia, và tự tin vào khả năng chốt thỏa thuận của mình.
Đến
ngày 11/6, đàm phán Mỹ - Iran không có dấu hiệu tiến triển. Ông Trump
vẫn công khai quan điểm muốn đàm phán với Iran. Nhóm thân cận của ông
Trump biết Israel sẽ sớm phát động tấn công.
Ngày 12/6, Cơ quan
Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết Iran đã vi phạm các cam kết
về không phổ biến vũ khí hạt nhân. Ông Trump cảm nhận rõ hơn lo ngại từ
Israel rằng chương trình hạt nhân của Iran có thể đã có bước nhảy vọt.
Ông không muốn Tehran sở hữu vũ khí nguyên tử trong nhiệm kỳ của mình.
Các khu vực xảy ra nổ lớn ở Iran rạng sáng 13/6. Đồ họa: CNN
Rạng
sáng 13/6, Israel bắt đầu không kích phủ đầu Iran. Ở Mỹ khi đó là tối
12/6, ông Trump cùng các cố vấn theo dõi tình hình trong Phòng Tình
huống. Chứng kiến những đòn đánh chính xác và kết quả Israel đạt được,
ông Trump chính thức thay đổi quan điểm.
Tổng thống Trump đưa ra
tuyên bố mạnh mẽ, đề nghị Iran ký thỏa thuận hạt nhân trước khi "không
còn gì cả", ám chỉ các cuộc tấn công sắp tới của Israel sẽ dữ dội hơn.
Ngày
17/6, ông cảnh báo rằng lãnh tụ tối cao Iran Khamenei đến nay vẫn an
toàn vì Mỹ "biết nơi ẩn náu nhưng chưa muốn hạ ông ấy". "Chúng tôi không
muốn tên lửa phóng vào dân thường hoặc binh sĩ Mỹ. Sự kiên nhẫn của
chúng tôi đang cạn kiệt. Hãy đầu hàng vô điều kiện", ông chủ Nhà Trắng
cho hay.
Ông Khamenei bác bỏ yêu cầu "đầu hàng vô điều kiện" này,
cảnh báo việc Mỹ can thiệp sẽ gây hậu quả khôn lường. Các quan chức Iran
tỏ ý sẵn sàng nối lại đàm phán nếu Israel ngừng tấn công, nhưng khẳng
định sẽ không chấp nhận các điều khoản "xóa bỏ quyền hợp pháp của Tehran
liên quan hạt nhân".
Trong sự kiện tại Nhà Trắng ngày 18/6, khi
được hỏi liệu Mỹ có bị kéo vào cuộc chiến tổng lực với Iran hay không,
Tổng thống Trump nói "chúng ta không tìm kiếm một cuộc chiến lâu dài".
"Tôi chỉ muốn nói một điều - Iran không thể có vũ khí hạt nhân. Chỉ vậy
thôi".
Như Tâm (Theo WSJ, NBC News, Reuters)
**********
Đảng Bhumjaithai rời liên minh cầm quyền Thái Lan sau vụ rò rỉ đoạn ghi âm
KHÁNH QUỲNH
Ngày
18-6, Đảng Bhumjaithai của Thái Lan đã tuyên bố rút khỏi liên minh cầm
quyền, gây cú sốc lớn đối với chính phủ do Thủ tướng Paetongtarn
Shinawatra dẫn đầu.
Lãnh đạo Đảng Bhumjaithai Anutin Charnvirakul - Ảnh: BANGKOK POST
“Bhumjaithai
sẽ cùng toàn thể người dân Thái Lan ủng hộ quân đội và các quan chức
đang bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia của Thái
Lan bằng mọi giá”, đảng này tuyên bố trong một thông cáo.
Theo Hãng tin Reuters, Đảng Bhumjaithai là đảng lớn thứ hai trong liên minh cầm quyền Thái Lan, giữ 69 ghế trong Quốc hội.
Giải
thích về lý do rút khỏi liên minh, Bhumjaithai tiết lộ nguyên nhân đến
từ vụ rò rỉ đoạn ghi âm giữa Thủ tướng Paetongtarn và Chủ tịch Thượng
viện Campuchia Hun Sen về tranh chấp biên giới Thái Lan - Campuchia.
Trước
đó vào chiều 18-6 (giờ địa phương), bà Paetongtarn đã lên tiếng sau vụ
rò rỉ đoạn ghi âm trò chuyện với ông Hun Sen, đồng thời khẳng định sẽ
không có bất kỳ cuộc trò chuyện riêng nào với ông nữa.
Theo báo Bangkok Post,
nhà lãnh đạo Thái Lan thừa nhận giọng nói trong đoạn ghi âm là của bà,
cũng như cho biết bà đã cố gắng xoa dịu ông Hun Sen thông qua “cuộc trò
chuyện riêng tư một cách không chính thức”.
“Tôi nhận thấy rằng
mình có nhiệm vụ duy trì hòa bình quốc gia… Tôi đã dùng những từ ngữ dịu
dàng”, bà nói thêm và chia sẻ đã gọi ông Hun Sen là “chú”.
Trước
đó cùng ngày 18-6, một đoạn ghi âm dài 9 phút ghi lại cuộc trò chuyện
giữa ông Hun Sen và bà Paetongtarn đã bị rò rỉ trên mạng xã hội.
Trong
đoạn ghi âm, bà Paetongtarn giải thích lệnh hạn chế biên giới là do
quân đội Thái Lan đưa ra, không phải quyết định của chính phủ, đồng thời
cho biết bà đang phải đối mặt với áp lực trong nước.
Đáp lại, ông
Hun Sen bày tỏ Campuchia mong muốn dỡ bỏ những thay đổi gần đây tại khu
vực biên giới. Nếu xứ sở chùa vàng mở lại biên giới theo khung giờ ban
đầu, Campuchia sẽ không hạn chế nhập khẩu trái cây và nông sản của nước
này, theo Phnom Penh Post.
Tuy nhiên đoạn ghi âm này đã vấp
phải chỉ trích nặng nề khi bà Paetongtarn gọi ông Hun Sen là “chú”,
cũng như gọi một tư lệnh quân khu của Thái Lan là “đối thủ” của cả Phnom
Penh và Bangkok.
Ngoài ra, giới chức Thái Lan còn bất bình trước
lập trường của bà Paetongtarn trong đoạn ghi âm khi nói với ông Hun Sen
rằng hãy thông báo với bà về bất kỳ yêu cầu nào để bà có thể giải quyết
chúng, theo báo Khaosod.
(AFP) – Trung Quốc thử nghiệm tên lửa tầm xa ở Thái Bình Dương.
Theo một bản báo cáo nội bộ của các nhà ngoại giao cấp cao gởi đến
ngoại trưởng New Zealand, Winston Peters, mà AFP tham khảo được và cho
biết hôm nay, 18/06/2025, Trung Quốc đã tiến hành thử nghiệm tên lửa đạn
đạo liên lục địa Đông Phong – 31 vào ngày 25/09/2024 ở Thái Bình Dương.
Vào thời điểm đó, Trung Quốc xem cuộc thử nghiệm này là « hợp pháp và theo thông lệ », nhưng New Zealand cho là « sai lệch » vì từ hơn 40 năm qua, đây là lần đầu tiên Trung Quốc tiến hành thử nghiệm loại tên lửa tầm xa này.
(AFP) – Căng thẳng biên giới : Biểu tình đông đảo ủng hộ chính phủ Cam Bốt.
Hàng chục ngàn người đã xuống đường biểu tình ở thủ đô Phnom Pênh, Cam
Bốt hôm nay, 18/06/2025, ủng hộ chính phủ trong cuộc đọ sức với nước
láng giềng Thái Lan, liên quan đến việc xác định biên giới chung. Phó
thủ tướng Hun Many, em trai thủ tướng Hun Manet, đã khai màn cuộc « tuần hành đoàn kết » nhằm bày tỏ ủng hộ các binh sĩ Cam Bốt trú đóng ở biên giới.
(Reuters) – Úc và Liên Âu chuẩn bị khởi động đàm phán quan hệ đối tác an ninh và quốc phòng.
Thủ tướng Úc Anthony Albanese hôm nay, 18/06/2025, cho biết thêm ông đã
có cuộc gặp với chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula Von Der Leyen và chủ
tịch Hội Đồng Châu Âu Antonio Costa bên lề thượng đỉnh G7, thảo luận về
đề xuất của Liên Âu liên quan đến quan hệ đối tác quốc phòng. Ngoài ra,
thủ tướng Úc cũng bày tỏ lạc quan về một thỏa thuận thương mại « có tầm quan trọng mang tính biểu tượng ».
(AFP) – Liên Âu : Ngoại giao là giải pháp duy nhất cho xung đột Iran – Israel.
Sau cuộc họp bất thường các ngoại trưởng Liên Hiệp Châu Âu tại
Bruxelles ngày hôm qua, 17/06/2025, lãnh đạo ngành ngoại giao EU, Kaja
Kallas, kêu gọi tránh leo thang căng thẳng và cho biết Liên Âu đã nhất
trí là « Iran không thể có bom hạt nhân và ngoại giao là một giải pháp để ngăn chặn điều đó ». Bà Kallas nhấn mạnh thêm « châu Âu sẵn sàng thực hiện vai trò của mình »
trong việc tìm kiếm một giải pháp ngoại giao. Về phần mình, tổng thống
Pháp Emmanuel Macron, hôm qua, 17/06/2025, cảnh báo mọi ý đồ lật đổ chế
độ tại Iran bằng chiến tranh vì chỉ có thể gây ra « hỗn loạn » tại nước này, đồng thời kêu gọi « trở lại bàn đàm phán » để xua tan mối đe dọa Iran trong vùng.
(AFP) – Nga không kích Kiev, 21 người chết.
Số thương vong trong cuộc không kích của Nga nhắm vào Kiev trong đêm
thứ Hai sáng thứ Ba 17/06/2025 đã tăng lên thành 21 người và 134 người
khác bị thương, theo như thông báo từ Cơ quan cứu hộ Ukraina ngày hôm
nay 18/06/2025. Trong cuộc tấn công này, Nga đã phóng 440 drone và 32
tên lửa. Trong số các nạn nhân có một công dân Mỹ. Washington lên án
cuộc oanh kích này của Nga, trong khi tổng thống Pháp Emmanuel Macron tố
cáo « hành động vô sỉ » của đồng cấp Nga Vlaidmir Putin, khi « tận dụng bối cảnh quốc tế gia tăng tấn công thường dân ».
(Reuters) – Đặc sứ Mỹ về Ukraina chuẩn bị đến thăm Belarus.
Theo bốn nguồn thạo tin được Reuters dẫn lại hôm qua, 17/06/2025, đặc
sứ Mỹ về Ukraina Keith Kellogg sẽ đến Belarus trong những ngày sắp tới,
gặp tổng thống Alexandre Lukachenko. Đây có lẽ là chuyến thăm Belarus
của một quan chức Mỹ cấp cao nhất kể từ sau chuyến đi của ông Mike
Pompeo, ngoại trưởng Mỹ năm 2020. Chuyến thăm Belarus lần này của đặc sứ
Mỹ Kellogg, có thể góp phần tái khởi động các cuộc đối thoại hòa bình
nhằm chấm dứt xung đột Ukraina.
(AFP) - Ấn Độ và Canada hòa giải.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong cuộc gặp người đồng cấp Canada Mark
Carney hôm qua, 17/06/2025, bên lề thượng đỉnh G7, bày tỏ hy vọng hai
nước lại « có thể cùng nhau hợp tác » trong nhiều lĩnh vực. Quan hệ song
phương Ấn Độ - Canada đã xuống cấp hồi mùa thu 2024 dưới thời thủ tướng
tiền nhiệm Justin Trudeau, người cáo buộc Ấn Độ có liên quan đến vụ ám
sát một nhà ly khai người Sikh, quốc tịch Canada trên lãnh thổ Canada.
(AFP) – Nhật Bản : Ba người chết và hơn 220 người được chăm sóc điều trị vì nắng nóng.
Giới chức Nhật Bản hôm nay, 18/06/2025, cho biết ít nhất đã có ba người
chết được ghi nhận tại nhiều vùng có báo động hiện tượng « nóng bức ».
Theo Cơ quan Khí tượng Thủy văn Nhật Bản, nhiệt độ tại 14 thành phố ở
mức kỷ lục cho tháng Sáu. Riêng tại thủ đô Tokyo, nhiệt kế ở mức 34,4°C,
đã khiến hơn 220 người phải được đưa vào cấp cứu.
(RFI) – Đài Loan thử nghiệm tàu ngầm quân sự tự chế đầu tiên. Tập
đoàn tàu biển Đài Loan CSBC hôm nay, 18/06/2025, thông báo « trắc
nghiệm di chuyển nổi trên mặt nước » đã diễn ra thành công. CSBC sẽ
chuẩn bị trắc nghiệm « di chuyển ngầm » trong thời gian tới. Tàu ngầm
« Hai Kun », dài 80 mét, nặng từ 2.500 đến 3.000 tấn, trị giá khoảng 1,5
tỉ đô la. Ngư lôi và các hệ thống chiến đấu của tàu do công ty vũ khí
Mỹ Lockheed Martin cung cấp. Các thử nghiệm sẽ kết thúc trước cuối tháng
9, việc bàn giao sẽ được tiến hành trước cuối tháng 11/2025. Đây là một
trong tám tàu ngầm sản xuất cho quân đội Đài Loan, theo kế hoạch do
tổng thống Thái Anh Văn khởi động từ năm 2016. Hiện tại quân đội Đài
Loan có hai tàu ngầm lớp Swordfish mua của Hà Lan trong thập niên 1980.
(AFP) – Ủy ban điều tra Quốc Hội Pháp : Paris phải « xin lỗi » quần đảo Polynésie về các vụ thử hạt nhân. Các
tác giả của một báo cáo điều tra của Quốc Hội Pháp hôm qua 17/06/2025,
yêu cầu chính quyền Paris xin lỗi vùng lãnh thổ hải ngoại Polynésie
thuộc Pháp, ở Thái Bình Dương, về 193 vụ thử hạt nhân tại Thái Bình
Dương trong ba thập niên, để lại những hậu quả nặng nề về y tế và môi
trường. Theo chủ tịch của ủy ban điều tra, nghị sĩ Didier Le Gac thuộc
EPR, liên đảng của tổng thống Macron, và báo cáo viên Mereana
Reid-Arbelot, nghị sĩ Polynésie, đảng GDR, việc « chân thành » xin lỗi
là một bước cơ bản trong tiến trình « hòa giải » giữa Nhà nước Pháp với
vùng lãnh thổ hải ngoại Polynésie thuộc Pháp.
(AFP) – « Diễn đàn Davos Nga » : Thưa thớt khách Phương Tây, nhưng nhiều khách mời quan trọng của Nam Bán Cầu. Diễn
đàn Kinh tế Saint Petersburg, Nga, lần thứ 28, từng được mệnh danh là
« diễn đàn Davos của Nga », khai mạc hôm nay, 18/06/2025. Kể từ khi Nga
xâm lược Ukraina, nhìn chung phương Tây tẩy chay sự kiện này. Dự kiến
lần này chỉ có một phái đoàn gồm các doanh nhân cấp thấp của Mỹ, bao
gồm người đứng đầu phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Nga, tham dự. Tuy nhiên,
một số lãnh đạo quan trọng của khối các nước phương Nam đến dự diễn đàn,
trong đó có tổng thống Indonesia Prabowo Subianto, người đã chối lời
mời của các nước G7 tới hội nghị thượng đỉnh tại Canada. Yuri Ushakov,
cố vấn ngoại giao của tổng thống Nga Vladimir Putin, hôm qua cho biết,
tổng cộng « khoảng 20.000 đại diện từ 140 quốc gia trên khắp thế
giới tham gia diễn đàn trực tiếp hoặc trực tuyến ».
************
Chủ tịch Trung Quốc họp với lãnh đạo 5 nước Trung Á thuộc Liên Xô cũ
Thanh Phương
~4 minutes
Chủ
tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm nay, 17/06/2025, họp thượng đỉnh tại
Kazakhstan với lãnh đạo 5 nước Trung Á thuộc Liên Xô cũ, trong bối cảnh
Bắc Kinh trở thành một cường quốc chính yếu trong khu vực, lấn át ảnh
hưởng của Nga đối với các nước này.
Đăng ngày:
3 phút Thời gian đọc
Quảng cáo
Hội
nghị thượng đỉnh tại thủ đô Astana của Kazakhstan, diễn ra hai năm sau
hội nghị đầu tiên tại Trung Quốc, với sự tham dự của ông Tập Cận Bình và
các lãnh đạo của Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan, Tajikistan và
Turkmenistan.
Dưới ảnh hưởng của Nga từ giữa thế kỷ 19 cho đến
khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, Trung Á, với vị trí chiến lược giữa
châu Á và châu Âu và giàu tài nguyên thiên nhiên, ngày càng thu hút
những cường quốc muốn cạnh tranh với Nga trong khu vực.
Theo hãng
tin AFP, trước khi họp thượng đỉnh hôm nay, chủ tịch Trung Quốc đã có
các cuộc hội đàm song phương với từng lãnh đạo Trung Á, kêu gọi tăng
cường hợp tác trong mọi lĩnh vực. Tân Hoa Xã cho biết, ông Tập Cận Bình
đặc biệt nhấn mạnh đến nhu cầu "thúc đẩy dự án xây dựng tuyến đường sắt Trung Quốc-Kyrgyzstan-Uzbekistan", một trong những dự án trọng điểm của Bắc Kinh trong khu vực.
Hãng tin AFP trích dẫn nhà khoa học chính trị người Kyrgyzstan Nargiza Muratalieva nhận định: "Các
quốc gia Trung Á dao động giữa các trung tâm quyền lực khác nhau, không
muốn bị phụ thuộc quá mức vào một đối tác duy nhất".
Về phản ứng của Nga, hôm thứ Hai, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitri Peskov tuyên bố "không sợ" việc Trung Quốc, một "đối tác chiến lược được ưu tiên" của Nga, xích gần lại các quốc gia Trung Á, vốn là "đối tác lịch sử tự nhiên" của Nga.
Như
là biểu tượng của cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Matxcơva và Bắc Kinh
trong khu vực này, Kazakhstan hôm thứ Bảy tuần trước thông báo Nga sẽ
xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên trên lãnh thổ của mình và Trung
Quốc có thể sẽ xây dựng nhà máy thứ hai. Nhưng nay Trung Quốc đã trở
thành đối tác thương mại lớn nhất của Trung Á, với trao đổi mậu dịch lên
đến 95 tỷ đô la vào năm 2024, theo hải quan Trung Quốc, vượt xa Liên
Hiệp Châu Âu (64 tỷ theo số liệu năm 2023) và Nga (với 44 tỷ đô la).
Trung Á cũng đóng vai trò chính trong các dự án cơ sở hạ tầng lớn của Trung Quốc, trong khuôn khổ kế hoạch "Con đường tơ lụa mới". Theo chuyên gia Nargiza Muratalieva, "cả
Nga và phương Tây đều không có khả năng phân bổ nguồn lực tài chính cho
cơ sở hạ tầng nhanh chóng và với quy mô như Trung Quốc, đôi khi bỏ qua
các thủ tục minh bạch".
Mặt khác, các công ty Trung Quốc
đang ký kết ngày càng nhiều thỏa thuận trong lĩnh vực năng lượng, như
khí đốt ở Turkmenistan, uranium ở Kazakhstan và đất hiếm ở Tajikistan.
Nói chung, Trung Á rất giàu các nguồn tài nguyên thiên nhiên mà nền kinh
tế Trung Quốc đang rất cần. Trung Quốc cũng rất ủng hộ các chế độ trong
khu vực, chủ yếu là chế độ độc tài. Tại hội nghị thượng đỉnh "Trung Á-Trung Quốc" lần trước, ông Tập Cận Bình đã kêu gọi "chống lại sự can thiệp từ bên ngoài" có thể dẫn đến "các cuộc cách mạng" lật đổ những chính quyền đương nhiệm
***********
Ấn Độ phủ nhận Mỹ làm trung gian ngừng bắn với Pakistan
2–3 minutes
Ngoại
trưởng Ấn Độ dẫn lời Thủ tướng Modi nói rằng thuận ngừng bắn Ấn Độ -
Pakistan tháng trước không phải do Mỹ dàn xếp như lời ông Trump.
"Quá
trình thảo luận về ngừng hành động quân sự giữa Ấn Độ và Pakistan diễn
ra trực tiếp giữa hai nước, thông qua các kênh liên lạc sẵn có giữa hai
lực lượng vũ trang, được khởi xướng theo đề nghị từ Pakistan", Ngoại
trưởng Ấn Độ Vikram Misri ngày 18/6 cho biết.
Ông Misri nói rằng
trong cuộc điện đàm giữa Thủ tướng Narendra Modi và Tổng thống Donald
Trump hôm 16/6, lãnh đạo Ấn Độ đã nói rõ rằng "không có cuộc thảo luận ở
bất kỳ cấp độ nào về vai trò trung gian của Mỹ trong đàm phán Ấn Độ -
Pakistan".
Cuộc điện đàm diễn ra không lâu sau khi ông Trump rời
hội nghị thượng đỉnh G7 tại Canada và lãnh đạo Mỹ - Ấn không thể trao
đổi trực tiếp bên lề hội nghị.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong chuyến thăm Thái Lan vào tháng 4. Ảnh: AFP
Xung
đột nổ ra giữa Ấn Độ và Pakistan trong vòng 4 ngày hồi tháng 5. Đây là
đợt giao tranh nghiêm trọng nhất giữa hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt
nhân ở Nam Á kể từ năm 1999.
Ngày 10/5, ông Trump tuyên bố trên
mạng xã hội Truth Social rằng New Delhi và Islamabad đã đồng ý ngừng bắn
"sau một đêm dài đàm phán do Mỹ làm trung gian".
Chính phủ Ấn Độ
và Pakistan không lâu sau cùng xác nhận đạt thỏa thuận ngừng bắn, song
New Delhi đến nay vẫn chưa lần nào đề cập vai trò trung gian đàm phán
của Washington. Các bên vẫn đang thảo luận về giảm hiện diện quân sự dọc
theo biên giới và kiểm soát tình hình, tránh leo thang xung đột trở
lại.
Ông Misri ngày 18/6 nhấn mạnh New Delhi "không chấp nhận và
sẽ không bao giờ chấp nhận bất kỳ bên nào làm trung gian đàm phán" trong
những vấn đề an ninh quốc gia.
Thanh Danh (Theo AFP)
**********
Quá trình ông Trump thay đổi lập trường về xung đột Israel - Iran
7–9 minutes
Tổng
thống Trump từng phản đối Israel tấn công Iran, ủng hộ đàm phán, nhưng
dần chuyển sang lập trường ủng hộ biện pháp quân sự của Tel Aviv.
Hồi
cuối tháng 5, các cơ quan tình báo Mỹ nhận định Israel đã lên kế hoạch
cho một đợt tấn công vào chương trình hạt nhân của Iran và Tel Aviv sẵn
sàng hành động một mình, không cần Washington hỗ trợ. Thông tin khiến
Tổng thống Donald Trump khó xử, bởi ông đang theo đuổi biện pháp ngoại
giao với Iran.
Ông chủ Nhà Trắng đã cảnh báo Israel không hành
động trong thời gian ông thúc đẩy nỗ lực đàm phán với Iran, nhưng những
diễn biến vài tuần qua cho thấy Washington đã không thể ngăn cản được
Tel Aviv. 5 ngày sau khi Israel phát động chiến dịch không kích phủ đầu
nhằm vào Iran hôm 13/6, lập trường của ông Trump cũng thay đổi hoàn
toàn.
Từ giữ khoảng cách với chiến dịch của Israel, Tổng thống Mỹ
chuyển sang ủng hộ. Ông Trump thậm chí còn cân nhắc triển khai phi cơ
tiếp dầu Mỹ để hỗ trợ chiến đấu cơ Israel, tìm phương án vô hiệu hóa cơ
sở Fordow ở miền trung Iran, được mệnh danh là "pháo đài hạt nhân" của
Tehran vì ẩn sâu trong lòng núi.
Israel coi Iran là "kẻ thù không
đội trời chung" và phản đối chương trình hạt nhân của Tehran. Suốt nhiều
năm qua, ông Netanyahu luôn cho rằng cần có động thái quân sự mạnh mẽ
trước khi Iran sở hữu năng lực chế tạo vũ khí hạt nhân, nhưng thường
không thực hiện vì không nhận được cam kết hỗ trợ từ các tổng thống Mỹ.
Lần
này, Israel bắt đầu chuẩn bị cho đòn tấn công vào Iran từ tháng
12/2024, sau khi Hezbollah, lực lượng ủy nhiệm của Tehran ở Lebanon, suy
yếu đáng kể và chính quyền ông Bashar al-Assad ở Syria sụp đổ.
Hồi
tháng 2, Thủ tướng Netanyahu đến Washington, không lâu sau khi Tổng
thống Trump nhậm chức nhiệm kỳ hai, bắt đầu nỗ lực tìm kiếm sự ủng hộ từ
Mỹ. Trong cuộc gặp ở Nhà Trắng, ông Netanyahu đưa ra loạt hình ảnh về
các cơ sở hạt nhân của Iran, nói với ông Trump rằng Tehran đang đẩy
nhanh nỗ lực nhằm sở hữu vũ khí nguyên tử.
Thủ tướng Israel khuyên
Tổng thống Mỹ nếu muốn ngoại giao thành công, họ phải chuẩn bị cho một
đòn tấn công để tạo áp lực thực sự trong đàm phán. Ông lưu ý rằng Iran
sẽ sớm khôi phục các hệ thống phòng không bị hư hại trong đợt tập kích
của Israel hồi tháng 10/2024.
Tổng thống Trump lúc này muốn thực
hiện chiến lược gây sức ép tối đa để buộc Iran ký thỏa thuận. Nhưng ông
lưu tâm đến quan điểm của Israel, rằng có phương án hành động quân sự sẽ
giúp Mỹ củng cố vị thế khi thương lượng với Iran.
Tại cuộc gặp
lần hai trong tháng 4, ông Netanyahu nói với ông Trump rằng giờ là thời
điểm phù hợp nhất để tấn công Iran. Thủ tướng Israel muốn Mỹ cung cấp
loại "siêu bom" nặng 14 tấn GBU-57/B MOP có thể vô hiệu hóa cơ sở hạt
nhân Fordow, nhưng không thuyết phục được Tổng thống Mỹ.
Ông Trump
nhấn mạnh Israel "không thể tự ý hành động vì sẽ gây ảnh hưởng đến Mỹ".
Ông còn lo ngại về hệ quả nếu Israel không thể phá hủy được các cơ sở
hạt nhân của Iran. Các cố vấn của ông Trump cho rằng phía Israel khi đó
đã chấp nhận thông điệp này.
Mỹ và Iran nối lại đàm phán hạt nhân
trong cùng tháng và đã trải qua 5 vòng thương lượng. Cuối tháng 5, Mỹ
đưa ra đề xuất thỏa thuận cho phía Iran, trong đó yêu cầu Tehran dừng
hoạt động làm giàu uranium, đề xuất thành lập một liên minh khu vực để
sản xuất năng lượng hạt nhân cho nước này. Trong khi đó, Iran không chấp
nhận bất cứ thỏa thuận nào buộc nước này phải từ bỏ quyền làm giàu
uranium.
Đánh giá của tình báo Mỹ về ý định tấn công Iran của
Israel lúc này dẫn đến cuộc điện đàm căng thẳng giữa ông Trump và ông
Netanyahu. Tổng thống Mỹ cảnh báo Israel hành động đơn phương sẽ phá
hỏng nỗ lực ngoại giao.
Đặc phái viên Tổng thống Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff (trái) và Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi. Ảnh: AFP
Ngày
4/6, lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei bác bỏ đề xuất của Mỹ về thỏa
thuận hạt nhân mới. Ông Trump bắt đầu cảm thấy Iran không nghiêm túc
hướng đến một thỏa thuận, các cố vấn của ông Trump nói. Cùng ngày, phát
thanh viên bảo thủ Mark Levin mang quan điểm cứng rắn với Iran đến gặp
ông Trump và các cố vấn tại Nhà Trắng.
Theo các nguồn tin, Tổng
thống Trump sau cuộc gặp với Levin vẫn quyết định trao thêm cơ hội cho
biện pháp ngoại giao, nhưng sự kiên nhẫn của ông không còn nhiều.
Ngày
6/6, đội ngũ của ông Trump lên kế hoạch cho một cuộc họp kín ở Trại
David, bang Maryland, với các cố vấn hàng đầu như Giám đốc Cơ quan Tình
báo Trung ương John Ratcliffe, Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng Liên
quân Dan Caine. Theo NBC News, sau cuộc họp, Tổng thống Trump bắt đầu thay đổi quan điểm về kế hoạch của Israel.
Cuộc
họp kéo dài khoảng hai giờ rưỡi, chỉ có các bản đồ được ông Caine chuẩn
bị từ trước. Ông Ratcliffe đánh giá thẳng thắn rằng khả năng cao Israel
sẽ không kích Iran, bất kể Mỹ tham gia hay không, hai nguồn thạo tin kể
lại.
Ngày 9/6, Tổng thống Trump điện đàm với Thủ tướng Netanyahu.
Lãnh đạo Israel quả quyết sẽ thực hiện chiến dịch. Ông Netanyahu nêu rõ
kế hoạch, đồng thời tiết lộ Israel đã có lực lượng cài cắm ở Iran, theo
ba nguồn tin nắm nội dung cuộc gọi. Ông Trump tỏ ra ấn tượng với thông
tin này, nhưng không đưa ra cam kết nào.
"Tôi nghĩ chúng ta có thể phải hỗ trợ ông ấy", ông Trump nói với các cố vấn.
Ông
chủ Nhà Trắng vẫn do dự về hành động tiếp theo và liên tục hỏi ý kiến
các cố vấn. Dù chung quan điểm phản đối Iran sở hữu vũ khí hạt nhân với
Israel, ông Trump vẫn muốn tự giải quyết vấn đề, không cần ông Netanyahu
tham gia, và tự tin vào khả năng chốt thỏa thuận của mình.
Đến
ngày 11/6, đàm phán Mỹ - Iran không có dấu hiệu tiến triển. Ông Trump
vẫn công khai quan điểm muốn đàm phán với Iran. Nhóm thân cận của ông
Trump biết Israel sẽ sớm phát động tấn công.
Ngày 12/6, Cơ quan
Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết Iran đã vi phạm các cam kết
về không phổ biến vũ khí hạt nhân. Ông Trump cảm nhận rõ hơn lo ngại từ
Israel rằng chương trình hạt nhân của Iran có thể đã có bước nhảy vọt.
Ông không muốn Tehran sở hữu vũ khí nguyên tử trong nhiệm kỳ của mình.
Các khu vực xảy ra nổ lớn ở Iran rạng sáng 13/6. Đồ họa: CNN
Rạng
sáng 13/6, Israel bắt đầu không kích phủ đầu Iran. Ở Mỹ khi đó là tối
12/6, ông Trump cùng các cố vấn theo dõi tình hình trong Phòng Tình
huống. Chứng kiến những đòn đánh chính xác và kết quả Israel đạt được,
ông Trump chính thức thay đổi quan điểm.
Tổng thống Trump đưa ra
tuyên bố mạnh mẽ, đề nghị Iran ký thỏa thuận hạt nhân trước khi "không
còn gì cả", ám chỉ các cuộc tấn công sắp tới của Israel sẽ dữ dội hơn.
Ngày
17/6, ông cảnh báo rằng lãnh tụ tối cao Iran Khamenei đến nay vẫn an
toàn vì Mỹ "biết nơi ẩn náu nhưng chưa muốn hạ ông ấy". "Chúng tôi không
muốn tên lửa phóng vào dân thường hoặc binh sĩ Mỹ. Sự kiên nhẫn của
chúng tôi đang cạn kiệt. Hãy đầu hàng vô điều kiện", ông chủ Nhà Trắng
cho hay.
Ông Khamenei bác bỏ yêu cầu "đầu hàng vô điều kiện" này,
cảnh báo việc Mỹ can thiệp sẽ gây hậu quả khôn lường. Các quan chức Iran
tỏ ý sẵn sàng nối lại đàm phán nếu Israel ngừng tấn công, nhưng khẳng
định sẽ không chấp nhận các điều khoản "xóa bỏ quyền hợp pháp của Tehran
liên quan hạt nhân".
Trong sự kiện tại Nhà Trắng ngày 18/6, khi
được hỏi liệu Mỹ có bị kéo vào cuộc chiến tổng lực với Iran hay không,
Tổng thống Trump nói "chúng ta không tìm kiếm một cuộc chiến lâu dài".
"Tôi chỉ muốn nói một điều - Iran không thể có vũ khí hạt nhân. Chỉ vậy
thôi".
Như Tâm (Theo WSJ, NBC News, Reuters)
**********
Đảng Bhumjaithai rời liên minh cầm quyền Thái Lan sau vụ rò rỉ đoạn ghi âm
KHÁNH QUỲNH
Ngày
18-6, Đảng Bhumjaithai của Thái Lan đã tuyên bố rút khỏi liên minh cầm
quyền, gây cú sốc lớn đối với chính phủ do Thủ tướng Paetongtarn
Shinawatra dẫn đầu.
Lãnh đạo Đảng Bhumjaithai Anutin Charnvirakul - Ảnh: BANGKOK POST
“Bhumjaithai
sẽ cùng toàn thể người dân Thái Lan ủng hộ quân đội và các quan chức
đang bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia của Thái
Lan bằng mọi giá”, đảng này tuyên bố trong một thông cáo.
Theo Hãng tin Reuters, Đảng Bhumjaithai là đảng lớn thứ hai trong liên minh cầm quyền Thái Lan, giữ 69 ghế trong Quốc hội.
Giải
thích về lý do rút khỏi liên minh, Bhumjaithai tiết lộ nguyên nhân đến
từ vụ rò rỉ đoạn ghi âm giữa Thủ tướng Paetongtarn và Chủ tịch Thượng
viện Campuchia Hun Sen về tranh chấp biên giới Thái Lan - Campuchia.
Trước
đó vào chiều 18-6 (giờ địa phương), bà Paetongtarn đã lên tiếng sau vụ
rò rỉ đoạn ghi âm trò chuyện với ông Hun Sen, đồng thời khẳng định sẽ
không có bất kỳ cuộc trò chuyện riêng nào với ông nữa.
Theo báo Bangkok Post,
nhà lãnh đạo Thái Lan thừa nhận giọng nói trong đoạn ghi âm là của bà,
cũng như cho biết bà đã cố gắng xoa dịu ông Hun Sen thông qua “cuộc trò
chuyện riêng tư một cách không chính thức”.
“Tôi nhận thấy rằng
mình có nhiệm vụ duy trì hòa bình quốc gia… Tôi đã dùng những từ ngữ dịu
dàng”, bà nói thêm và chia sẻ đã gọi ông Hun Sen là “chú”.
Trước
đó cùng ngày 18-6, một đoạn ghi âm dài 9 phút ghi lại cuộc trò chuyện
giữa ông Hun Sen và bà Paetongtarn đã bị rò rỉ trên mạng xã hội.
Trong
đoạn ghi âm, bà Paetongtarn giải thích lệnh hạn chế biên giới là do
quân đội Thái Lan đưa ra, không phải quyết định của chính phủ, đồng thời
cho biết bà đang phải đối mặt với áp lực trong nước.
Đáp lại, ông
Hun Sen bày tỏ Campuchia mong muốn dỡ bỏ những thay đổi gần đây tại khu
vực biên giới. Nếu xứ sở chùa vàng mở lại biên giới theo khung giờ ban
đầu, Campuchia sẽ không hạn chế nhập khẩu trái cây và nông sản của nước
này, theo Phnom Penh Post.
Tuy nhiên đoạn ghi âm này đã vấp
phải chỉ trích nặng nề khi bà Paetongtarn gọi ông Hun Sen là “chú”,
cũng như gọi một tư lệnh quân khu của Thái Lan là “đối thủ” của cả Phnom
Penh và Bangkok.
Ngoài ra, giới chức Thái Lan còn bất bình trước
lập trường của bà Paetongtarn trong đoạn ghi âm khi nói với ông Hun Sen
rằng hãy thông báo với bà về bất kỳ yêu cầu nào để bà có thể giải quyết
chúng, theo báo Khaosod.
tơ bào này toàn dich tin tưc tui liberal AU CHAU khong à chỉ đung 1/2tụi AU CHAU cư sưvoi nươc MY kong băng và dân AU CHAU lười biêng , tôi đả đi choi AU CHAU mừoi ngày ròi thừ bay chăng cò cửa tiệm mở ...dân AU CHAU lười như hủi .
Đây là một bài viết thú vị nêu bật tầm quan trọng của việc bảo tồn bản sắc văn hóa thông qua ngôn ngữ. Sự thay đổi về thuật ngữ có thể mang tính tích cực nếu chúng vẫn giữ được mối liên hệ với truyền thống và lịch sử địa phương. Văn bản này cũng gợi lên những cảm xúc và suy nghĩ tương tự như những gì bạn trải qua khi mua bất động sản. Quá trình này cũng tràn đầy sự phấn khích và niềm vui. Điều này đặc biệt đúng đối với các dự án mới của Al Sharq Investment https://dubai-new-developments.com/al-sharq-investment, cung cấp các lựa chọn nhà ở hiện đại và tiện lợi để giúp bạn tìm được ngôi nhà lý tưởng.
Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !
Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !
Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?
Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?
Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông
Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng
Mặt mày ai lại đi hồ hởi
Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông
Phải chăng “quý” mặt đã thành mông
Con mắt nay đà có nhưng không
Nên mới chổng khu vào hải đảo
Gia tài gấm vóc của tổ tông?