Thân Hữu Tiếp Tay...
"Tình Cha" - by Trần Văn Giang.
xxx
Vai trò của người Cha trong gia đình
Vai trò của người Cha trong gia đình
Với tình trạng ly dị và con rơi (trẻ con đẻ ngoài vòng hôn phối / “out-of-wedlock”) mỗi ngày mỗi ngày gia tăng, quan niệm cổ truyền về giá trị gia đình (sự liên hệ vợ chồng, cha con, mẹ con…)
thay đổi rất nhiều… thêm vào đó, vì tình trạng kinh tế triệt thoái, tỉ
lệ mất việc cao cũng làm lung lay các truyền thống gia đình; làm thay
đổi ý nghĩa của các tiêu chuẩn gương mẫu, hạnh phúc; làm vấn đề nuôi con
gọi là “chu đáo, đến nơi đến chốn” trở nên một vấn đề xã hội đáng quan tâm… Áp lực xã hội này dường như đè nặng hơn trên người “chủ gia đình” – hay người cha trong gia đình.
Làm Cha (không phải là linh mục nhà thờ !) trong thế kỷ 21 không còn dễ dàng như cha, ông chúng ta ngày trước… Các bác trai không chỉ là người “lo kiếm cơm” cho gia đình mà con phải tích cực tham gia vào công việc nhà, việc nội trợ (rửa chén, giặt quần áo, lau nhà...) và nhất là săn sóc (cho con bú, thay tã, ru con ngủ...), dậy dỗ (đưa đón con đến truờng, chỉ dạy con làm bài tập ở nhà...)
con cái mà rất ít khi bà nội, bà ngoại các bác kể lại là ông nội, ông
ngoại ngày trước phải thức dậy giữa đêm để thay tã, cho con bú sữa, hay
ru con đang khóc… Tuy rằng còn có nhiều bác vẫn chưa cảm thấy “sẵn lòng”
tham gia các công việc mà xã hội của thế kỷ 21 đặt lại tiêu chuẩn,
nhưng cũng phải công nhận các bác trai đã không ít thì nhiều gặp nhiều
chuyện căng thẳng trong gia đình khi phải đương đầu với các vai trò, các
nhiệm vụ mới.
Từ
sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 1929, sự thay đổi của luật lao động
căn cứ trên phái tính, và cuộc phát động phong trào giải phóng phụ nữ…
phụ nữ bắt đầu gia nhập lực lượng công nhân, thợ thuyền, tham gia các
vai trò quản lý, và trợ lý trong thị trường việc làm môt cách rộng lớn;
đàn ông bị đặt vào cái thế không thể tránh được là: “phải chia sẻ trách nhiệm gia đình con cái với người phối ngẫu (vợ).”
Không
cần thiết phải viết dài giòng thêm, trách nhiệm người cha của gia đình
rất lớn; nhưng trẻ con thực ra không đòi hỏi nhiều từ người cha. Chúng
chỉ mong được thấy mặt bố; muốn bố dành thêm một ít thời giờ với chúng;
muốn bố là một người mà chúng ngưỡng mộ, muốn được đến gần bố. Bố lúc
nào cũng muốn hãnh diện vì con cái nhưng trước hết nên nhớ là con cái
cũng muốn được hãnh diện vì ông Bố của chúng nữa nhá (!)
Việc dành thời giờ với con cái sẽ kết chặt cái “tình cha con” mà gia đình có thể đang thiếu (hay không có?)
Thay vì cố gắng đóng vai trò một ông bố đạo mạo khó tính, khắt khe, bắt
lỗi bắt phải v..v... hãy sống gần gũi các con, cho con cái thấy bố của
chúng cũng chỉ là một con người bình thường có những cái hay cái tốt để
học hỏi và (chỉ cho con) những cái không hay, cái xấu (hút thuốc, cờ bạc, nhậu nhẹt tán phét, khoe khoang nổ sảng...)
để con biết cách tránh, hay biết cách đối phó. Cả hai khía cạnh tốt
xấu đều có ích lợi cho sự trưởng thành và cho tương lai ngày sau lớn lên
của con… Cuộc đời Bố sẽ từ từ biến thành một phần (rất lớn) cuộc đời con cái sau này.
Theo sự tự nhiên của trời đất, người Mẹ trong gia đình có sẵn sự chăm sóc con cái chu đáo hơn người cha về mặt tình cảm và gọi là “tới nơi tới chốn…”
Nhưng vai trò không thể thiếu của người cha là dạy cho con cái cách
sinh tồn trong đời sống thật, đầy sợ hãi bất trắc và cạm bẫy. Dưới mái
ấm gia đình, người mẹ thường thiên về sự bảo vệ con cái chặt chẽ, đôi
khi quá đáng. Thâm tâm của Mẹ cốt ý cho con tránh, không phải đụng chạm
với những sai lầm và rủi ro… Sự kiện này vô hình chung làm giảm đi khả
năng sinh tồn của con cái. Bố là người rất tốt góp mặt để lấp cái hố
bất lợi này bằng cách chỉ cho các con làm sao biết sống hùng sống mạnh (và phải sống dai), mạnh giỏi với những sự thất vọng (chẳng hạn như không nhận được món quà giáng sinh, sinh nhật vừa ý, thi rớt…), những cái mà mình không thích, không bằng lòng, không vừa ý chút nào bởi vì “thua một trò chơi, thua một trận đấu thể thao, thi rớt, thất tình…” chưa phải là hết phim (!) Nên dạy cho con biết là: “thua phen này nhưng chắc chắn sẽ làm tốt đẹp hơn (để thắng) trong lần tới, sắp đến”; Dạy cho con biết giá trị quý báu của những “bài học” của thua cuộc, thất bại. Con cái không thể nào là những công dân tốt, hiển hách, làm nên đại sự (thi đậu bằng cấp cao là chuyện rất tầm thường của trẻ con Á châu) nếu chúng không biết cách học sự thất bại của chính mình hay của người khác.
Theo tôi, cái ý tưởng “winning is not just only thing; but it is everything!” là một sự giáo dục một chiều rất nguy hiểm, một chương trình tự sát tập thể trong yên lặng…
Tôi
không bao giờ muốn nói người Mẹ không làm được chuyện dạy cách sinh tồn
cho con; phải để công việc này cho bố… Nhưng bản chất phụ nữ là bác ái
và dịu dàng hơn nam giới… Phụ nữ không muốn con cái phải đụng chạm các
vấn đề khó xử, vấn đề thương tâm… Cái bản chất dịu hiền của Mẹ đôi khi
có ảnh hưởng không hẳn là tốt đến con cái; làm con cái nghiêng về
khuynh hướng tránh né hơn là can đảm đương đầu trực tiếp với thực tế lợi
bất cập hại.
Riêng
đối với con gái, hình ảnh, vai trò, và cách ứng xử của người cha sẽ mãi
mãi là khuôn khổ, vóc dáng, kỳ vọng về người đàn ông trong suốt cuộc
đời của đứa con gái sau này qua cách các bác trai đối xử với vợ mình, và
phải kể thêm cả cách đối xử của bác với các phụ nữ khác mà các bác phải
tiếp xúc hàng ngày… Hãy dừng lại một phút và nghĩ là: Bác muốn con gái
bác sẽ lấy người chồng như thế nào? Nếu bác sử xự như một kẻ vũ phu,
ích kỷ, vô tình thì, cơ hội rất lớn, con gái bác sẽ gặp và yêu một người
y hệt như bác vậy!!! Bác là người duy nhất phải chịu trách nhiệm về sự
“không may” này… Theo tôi, “Số phận” chỉ là trả lời của một sự chạy tội tiện lợi thôi…
Vài lời cho con
Đến
mùa lá rụng này, Bố đã 75 tuổi, đầu hai thứ tóc, có lẽ muối nhiều hơn
tiêu, và sức khỏe bắt đầu có nhiều vấn đề đáng quan tâm… Trên chặng
đường “Em ơi! 90 năm cuộc đời,” Bố cũng đã trải qua khá đầy đủ các cay đắng, tiêu trưởng của cuộc đời… Hôm nay là “Ngày của Cha,” (“Father’s Day”) Bố lần đầu tiên viết riêng cho con một vài hàng để con luôn luôn nhớ là:
"Bố rất hãnh diện vì con.
Bố luôn luôn nghĩ đến con.
Bố muốn nắm thật chặt bàn tay của con.
Bố luôn luôn nhớ con dù cho bố đang ở đâu.
Bố chỉ muốn ôm con vào lòng.
Bố muốn luôn luôn được ở bên cạnh để che chở con.
Bố muốn con lúc nào cũng vui vẻ hồn nhiên.
Bố sẽ sẵn sàng làm mọi chuyện và đi bất cứ đâu để con được hạnh phúc, vui sướng.
Bố không bao giờ muốn con phải lâm vào những hoàn cảnh khó khăn, khó xử vì bất cứ lý do gì.
Bố muốn mọi chuyện khó khăn của con rồi sẽ cuối cùng trở nên xuôn xẻ tốt đẹp.
Bố biết là con thích ăn 'donuts.' Bố sẽ ăn phần ở giữa cái 'donut' để dành cho con ăn phần bên ngoài.
Bố muốn chia sẻ những mơ uớc lớn cũng như bé của con.
Bố luôn luôn tin tưởng và đặt hết niềm tin vào khả năng cũng như tư cách của con.
Bố luôn luôn thương yêu con vì môt lý do đơn giản: con là con của Bố.
Bố
mong sao sau này con lớn lên, con sẽ gặp được người bạn tri kỷ, bạn đời
cũng thương yêu quý mến con như Bố thương yêu quý mến con.
Bố không muốn con phải khóc khi đọc những giòng chữ này vì bố còn lại một ít nước mắt, và Bố đã khóc hộ cho con rồi."
... và sau cùng:
“Dưới
bầu trời bao la này, bố chỉ là một con người nhỏ bé… nhưng đối với con
bố sẽ cố gắng giang hai tay thật rộng thành cả một bầu trời chung quanh
con…”
Trần Văn Giang ( HNPD )
- “Father’s Day 2024”
"Tình Cha" - by Trần Văn Giang.
xxx
Vai trò của người Cha trong gia đình
Với tình trạng ly dị và con rơi (trẻ con đẻ ngoài vòng hôn phối / “out-of-wedlock”) mỗi ngày mỗi ngày gia tăng, quan niệm cổ truyền về giá trị gia đình (sự liên hệ vợ chồng, cha con, mẹ con…)
thay đổi rất nhiều… thêm vào đó, vì tình trạng kinh tế triệt thoái, tỉ
lệ mất việc cao cũng làm lung lay các truyền thống gia đình; làm thay
đổi ý nghĩa của các tiêu chuẩn gương mẫu, hạnh phúc; làm vấn đề nuôi con
gọi là “chu đáo, đến nơi đến chốn” trở nên một vấn đề xã hội đáng quan tâm… Áp lực xã hội này dường như đè nặng hơn trên người “chủ gia đình” – hay người cha trong gia đình.
Làm Cha (không phải là linh mục nhà thờ !) trong thế kỷ 21 không còn dễ dàng như cha, ông chúng ta ngày trước… Các bác trai không chỉ là người “lo kiếm cơm” cho gia đình mà con phải tích cực tham gia vào công việc nhà, việc nội trợ (rửa chén, giặt quần áo, lau nhà...) và nhất là săn sóc (cho con bú, thay tã, ru con ngủ...), dậy dỗ (đưa đón con đến truờng, chỉ dạy con làm bài tập ở nhà...)
con cái mà rất ít khi bà nội, bà ngoại các bác kể lại là ông nội, ông
ngoại ngày trước phải thức dậy giữa đêm để thay tã, cho con bú sữa, hay
ru con đang khóc… Tuy rằng còn có nhiều bác vẫn chưa cảm thấy “sẵn lòng”
tham gia các công việc mà xã hội của thế kỷ 21 đặt lại tiêu chuẩn,
nhưng cũng phải công nhận các bác trai đã không ít thì nhiều gặp nhiều
chuyện căng thẳng trong gia đình khi phải đương đầu với các vai trò, các
nhiệm vụ mới.
Từ
sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 1929, sự thay đổi của luật lao động
căn cứ trên phái tính, và cuộc phát động phong trào giải phóng phụ nữ…
phụ nữ bắt đầu gia nhập lực lượng công nhân, thợ thuyền, tham gia các
vai trò quản lý, và trợ lý trong thị trường việc làm môt cách rộng lớn;
đàn ông bị đặt vào cái thế không thể tránh được là: “phải chia sẻ trách nhiệm gia đình con cái với người phối ngẫu (vợ).”
Không
cần thiết phải viết dài giòng thêm, trách nhiệm người cha của gia đình
rất lớn; nhưng trẻ con thực ra không đòi hỏi nhiều từ người cha. Chúng
chỉ mong được thấy mặt bố; muốn bố dành thêm một ít thời giờ với chúng;
muốn bố là một người mà chúng ngưỡng mộ, muốn được đến gần bố. Bố lúc
nào cũng muốn hãnh diện vì con cái nhưng trước hết nên nhớ là con cái
cũng muốn được hãnh diện vì ông Bố của chúng nữa nhá (!)
Việc dành thời giờ với con cái sẽ kết chặt cái “tình cha con” mà gia đình có thể đang thiếu (hay không có?)
Thay vì cố gắng đóng vai trò một ông bố đạo mạo khó tính, khắt khe, bắt
lỗi bắt phải v..v... hãy sống gần gũi các con, cho con cái thấy bố của
chúng cũng chỉ là một con người bình thường có những cái hay cái tốt để
học hỏi và (chỉ cho con) những cái không hay, cái xấu (hút thuốc, cờ bạc, nhậu nhẹt tán phét, khoe khoang nổ sảng...)
để con biết cách tránh, hay biết cách đối phó. Cả hai khía cạnh tốt
xấu đều có ích lợi cho sự trưởng thành và cho tương lai ngày sau lớn lên
của con… Cuộc đời Bố sẽ từ từ biến thành một phần (rất lớn) cuộc đời con cái sau này.
Theo sự tự nhiên của trời đất, người Mẹ trong gia đình có sẵn sự chăm sóc con cái chu đáo hơn người cha về mặt tình cảm và gọi là “tới nơi tới chốn…”
Nhưng vai trò không thể thiếu của người cha là dạy cho con cái cách
sinh tồn trong đời sống thật, đầy sợ hãi bất trắc và cạm bẫy. Dưới mái
ấm gia đình, người mẹ thường thiên về sự bảo vệ con cái chặt chẽ, đôi
khi quá đáng. Thâm tâm của Mẹ cốt ý cho con tránh, không phải đụng chạm
với những sai lầm và rủi ro… Sự kiện này vô hình chung làm giảm đi khả
năng sinh tồn của con cái. Bố là người rất tốt góp mặt để lấp cái hố
bất lợi này bằng cách chỉ cho các con làm sao biết sống hùng sống mạnh (và phải sống dai), mạnh giỏi với những sự thất vọng (chẳng hạn như không nhận được món quà giáng sinh, sinh nhật vừa ý, thi rớt…), những cái mà mình không thích, không bằng lòng, không vừa ý chút nào bởi vì “thua một trò chơi, thua một trận đấu thể thao, thi rớt, thất tình…” chưa phải là hết phim (!) Nên dạy cho con biết là: “thua phen này nhưng chắc chắn sẽ làm tốt đẹp hơn (để thắng) trong lần tới, sắp đến”; Dạy cho con biết giá trị quý báu của những “bài học” của thua cuộc, thất bại. Con cái không thể nào là những công dân tốt, hiển hách, làm nên đại sự (thi đậu bằng cấp cao là chuyện rất tầm thường của trẻ con Á châu) nếu chúng không biết cách học sự thất bại của chính mình hay của người khác.
Theo tôi, cái ý tưởng “winning is not just only thing; but it is everything!” là một sự giáo dục một chiều rất nguy hiểm, một chương trình tự sát tập thể trong yên lặng…
Tôi
không bao giờ muốn nói người Mẹ không làm được chuyện dạy cách sinh tồn
cho con; phải để công việc này cho bố… Nhưng bản chất phụ nữ là bác ái
và dịu dàng hơn nam giới… Phụ nữ không muốn con cái phải đụng chạm các
vấn đề khó xử, vấn đề thương tâm… Cái bản chất dịu hiền của Mẹ đôi khi
có ảnh hưởng không hẳn là tốt đến con cái; làm con cái nghiêng về
khuynh hướng tránh né hơn là can đảm đương đầu trực tiếp với thực tế lợi
bất cập hại.
Riêng
đối với con gái, hình ảnh, vai trò, và cách ứng xử của người cha sẽ mãi
mãi là khuôn khổ, vóc dáng, kỳ vọng về người đàn ông trong suốt cuộc
đời của đứa con gái sau này qua cách các bác trai đối xử với vợ mình, và
phải kể thêm cả cách đối xử của bác với các phụ nữ khác mà các bác phải
tiếp xúc hàng ngày… Hãy dừng lại một phút và nghĩ là: Bác muốn con gái
bác sẽ lấy người chồng như thế nào? Nếu bác sử xự như một kẻ vũ phu,
ích kỷ, vô tình thì, cơ hội rất lớn, con gái bác sẽ gặp và yêu một người
y hệt như bác vậy!!! Bác là người duy nhất phải chịu trách nhiệm về sự
“không may” này… Theo tôi, “Số phận” chỉ là trả lời của một sự chạy tội tiện lợi thôi…
Vài lời cho con
Đến
mùa lá rụng này, Bố đã 75 tuổi, đầu hai thứ tóc, có lẽ muối nhiều hơn
tiêu, và sức khỏe bắt đầu có nhiều vấn đề đáng quan tâm… Trên chặng
đường “Em ơi! 90 năm cuộc đời,” Bố cũng đã trải qua khá đầy đủ các cay đắng, tiêu trưởng của cuộc đời… Hôm nay là “Ngày của Cha,” (“Father’s Day”) Bố lần đầu tiên viết riêng cho con một vài hàng để con luôn luôn nhớ là:
"Bố rất hãnh diện vì con.
Bố luôn luôn nghĩ đến con.
Bố muốn nắm thật chặt bàn tay của con.
Bố luôn luôn nhớ con dù cho bố đang ở đâu.
Bố chỉ muốn ôm con vào lòng.
Bố muốn luôn luôn được ở bên cạnh để che chở con.
Bố muốn con lúc nào cũng vui vẻ hồn nhiên.
Bố sẽ sẵn sàng làm mọi chuyện và đi bất cứ đâu để con được hạnh phúc, vui sướng.
Bố không bao giờ muốn con phải lâm vào những hoàn cảnh khó khăn, khó xử vì bất cứ lý do gì.
Bố muốn mọi chuyện khó khăn của con rồi sẽ cuối cùng trở nên xuôn xẻ tốt đẹp.
Bố biết là con thích ăn 'donuts.' Bố sẽ ăn phần ở giữa cái 'donut' để dành cho con ăn phần bên ngoài.
Bố muốn chia sẻ những mơ uớc lớn cũng như bé của con.
Bố luôn luôn tin tưởng và đặt hết niềm tin vào khả năng cũng như tư cách của con.
Bố luôn luôn thương yêu con vì môt lý do đơn giản: con là con của Bố.
Bố
mong sao sau này con lớn lên, con sẽ gặp được người bạn tri kỷ, bạn đời
cũng thương yêu quý mến con như Bố thương yêu quý mến con.
Bố không muốn con phải khóc khi đọc những giòng chữ này vì bố còn lại một ít nước mắt, và Bố đã khóc hộ cho con rồi."
... và sau cùng:
“Dưới
bầu trời bao la này, bố chỉ là một con người nhỏ bé… nhưng đối với con
bố sẽ cố gắng giang hai tay thật rộng thành cả một bầu trời chung quanh
con…”
Trần Văn Giang ( HNPD )
- “Father’s Day 2024”
