Án Tử Hình, hay còn gọi là Tử Hình – Hình phạt chết -  là hình phạt cao nhất trong hệ thống pháp luật, áp dụng cho những người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng. Hình phạt này bao gồm việc tước đoạt tính mạng của người bị kết án… Ngưởi bị án gọi là Từ tội, hay Tử tù…

Tội / Án Tử Hình

Trên thế giới, tính đến đầu năm 2021, có 56 quốc gia vẫn còn luật tử hình, 111 quốc gia đã hoàn toàn bãi bỏ án phạt này, 7 nước bãi bỏ cho những tội thông thường (chỉ duy trì án tử hình trong vài trường hợp đặc biệt, tội ác chiến tranh, phản quốc), và 24 nước tuy còn án tử hình nhưng đã lâu không áp dụng trong thực tế (not in practice).

Một số quốc gia như Trung Cộng, Indonesia, Malaysia, Singapore, Saudi Arabia, Việt Nam... án tử hình còn được áp dụng cho các tội bất bạo động như buôn lậu ma túy và tham nhũng... Nói chung, việc quy định án tử hình dành cho tội danh nào tùy thuộc vào nhu cầu an ninh và mức nghiêm trọng của các loại tội danh tại quốc gia đó.

Trường hợp nổi bật đáng nói là Singapore. Singapore có những quy định tử hình rất nghiêm khắc, có một không hai trên thế giới, đối với tội phạm ma túy. Chẳng hạn, những đối tượng mang theo các chất sau với khối lượng tương ứng sẽ bị kết án tử hình lập tức không được chống án: Heroin (từ 15g trở lên), Cocaine (từ 30g trở lên), Morphine (từ 30g trở lên), Hashish (từ 200g trở lên), Methamphetamine (từ 250g trở lên), Cần sa (từ 500g trở lên) và Thuốc phiện (từ 1.200g trở lên). Với những quy định nghiêm khắc bậc nhất thế giới về kiểm soát ma túy, người Singapore tự hào với tỉ lệ nghiện ma túy tại nước họ thấp hơn rất nhiều so với các quốc gia khác. Ngày 2 tháng 12 năm 2005, Singapore đã thi hành án tử hình Nguyễn Tường Vân, một Việt kiều Úc, với tội vận chuyển 396,2g bạch phiến (nhiều gấp 25 lần số lượng phải chịu tử hình - theo “Luật Chống Sử Dụng Ma Tuý của Singapore là 15g”), bất chấp những lời kêu gọi xin giảm án của chính phủ Australia và cả từ Giáo hội Thiên Chúa Giáo La mã.

Theo báo cáo của “Tổ chức Ân xá Quốc tế” thì trong năm 2016, có 1.032 vụ tử hình được ghi nhận, nhưng trong thực tế, có lẽ con số sẽ cao hơn nhiều vì nhiều nước không công bố số liệu hoặc thống kê không đầy đủ.  Con số này giảm 37% so với năm trước. Đối với Việt Nam, theo dữ liệu của Bộ Công an Việt cộng thì từ tháng 8 năm 2013 đến 30 tháng 6 năm 2016 có 429 người bị xử tử hình (có cả thảy 1.134 người đã bị kết án tử hình từ tháng 7 năm 2011 đến tháng 6 năm 2016).  Tuy nhiên, cũng vậy, con số thật sự về người đang chờ thi hành án vẫn còn là một “Bí mật quốc gia!”  Như thế Việt Nam là nước có số án tử hình nhiều thứ 3 trên thế giới, chỉ đứng sau sau Trung cộng và Iran.

(1) Tội phản bội Tổ quốc (Điều 108).

(2) Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109).

(3) Tội gián điệp (Điều 110).

(4) Tội bạo loạn (Điều 112).

(5) Tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân (Điều 113).

(6) Tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 114).

(7) Tội giết người (Điều 123).

(8) Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi (Điều 142).

(9) Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh (Điều 194).

(10) Tội sản xuất trái phép chất ma túy (Điều 248).

(11) Tội vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250).

(12) Tội mua bán trái phép chất ma túy (Điều 251).

(13) Tội khủng bố (Điều 299).

(14) Tội tham ô tài sản (Điều 353).

(15) Tội nhận hối lộ (Điều 354).

(16) Tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 421).

(17) Tội chống loài người (Điều 422).

(18) Tội phạm chiến tranh (Điều 423).

Bộ Tư pháp Việt cộng vừa công bố một hồ sơ thẩm định dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi), dự kiến trình Quốc hội VC xem xét, cho ý kiến, thông qua theo trình tự, thủ tục rút gọn tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa 15 vào tháng 10/2025 sắp đến.

Dự án do Bộ Công an VC chủ trì soạn thảo này gồm 3 phần, 26 chương, 433 điều. So với Bộ luật hiện hành đã giữ nguyên 181 điều, sửa đổi 245 điều, bổ sung 6 điều, bỏ 18 điều.

Trong dự thảo, Bộ Công an VC, để bớt mang tiếng dã man vô nhân đạo, đã đề xuất bỏ bớt hình phạt tử hình với 8/18 tội danh (chiếm 44,44%) và 7 trong số này được thay bằng hình phạt "tù chung thân không xét giảm án" - vẫn bảo đảm cách ly người phạm tội ra khỏi đời sống xã hội. Tội còn lại thay bằng tù chung thân.

Các tội này là:

(1) Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109).

(2) Phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 114).

(3) Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh (Điều 194).

(4) Vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250).

(5) Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 421).

(6) Gián điệp (Điều 110).

(7) Tham ô tài sản (Điều 353).

(8) Nhận hối lộ (Điều 354).

Tùy theo văn hóa và trình độ văn minh, mỗi dân tộc có các khuynh hường quyết định khác nhau về cách kết tội tử hình. 

Chẳng hạn:

- Tấn công giết người gia trọng với vũ khí (trên hầu hết các quốc gia)

- Khủng bố.

- Phản quốc.

- Gián diệp.

- Chống phá nhà nước, âm mưu lật đổ chính quyền China, Việt Nam, Bắc Hàn).

- Phản đối chính trị (Saudi Arabia).

- Hiếp dâm (China, India, Pakistan, Bangladesh, Iran, Saudi Arabia, UAE, Qatar, Brunei).

- Tội phạm kinh tế (China, Iran).

- Buôn người (China).

- Tham nhũng (China, Iran).

- Bắt cóc / Thủ tiêu (China, Singapore, Bangladesh, the US states of Georgia and Idaho).

- Chia rẽ quần chúng (China).

- Hành vi “phản Tôn giáo (?)” (Phần lớn là ở các quốc gia theo đạo Hồi: Saudi Arabia, Iran, Afghanistan).

- Sỉ nhục “đấng Tối Cao” (Phần lớn là ở các quốc gia theo đạo Hồi: Saudi Arabia, Iran, Pakistan, certain states in Nigeria).

- Rượu chè (Iran).

- Phù thủy (Saudi Arabia).

- Gây hỏa hoạn lớn (cháy nhà phố, cháy rừng) (Algeria, Tunisia, Mali, Mauritania).

- Cướp bóc có võ khí (Algeria, Saudi Arabia, Iran, Kenya, Zambia, Ethiopia, the US state of Georgia).

- Đồng tính và “hành vi tình dục bất hợp pháp” (Unlawful sexual behavior) (Saudi Arabia, Yemen, Pakistan, Afghanistan, Brunei, Uganda, Nigeria (Northern states), Mauritania) (Unclear for United Arab Emirates, Qatar, Iran, Libya, Somalia).

Các Loại Hình Phạt

Như chúng ta biết, con ngưởi là sinh vật thông minh nhất trên hành tinh.  Tuy nhiên số phát minh để làm cho đời sống con người hạnh phúc và thoải mái hơn thì ít so với số phát minh ra số lượng vũ khí giết người tinh vi, và nhất là các cách giết người rùng rợn, kể cả cách tử hình. 

Sau đây là một số cách thức khác nhau của các dân tộc trên thế giới về tội tử hình của Thời Hiện Đại:

- Treo cổ (Afghanistan, Iran, Iraq, Japan, South Korea, Malaysia, Nigeria, Sudan, Pakistan, Palestinian National Authority, Israel, Yemen, Egypt, India, Oman, Myanmar, Singapore, Sri Lanka, Syria, Zimbabwe, Malawi, Liberia)

- Xử bắn (China, Vietnam (tới 2011), Belarus, Ethiopia, Nigeria, Somalia, Somaliland, North Korea, Indonesia, the UAE, Saudi Arabia, Bahrain, Qatar, Oman, Yemen, and in the US states of Oklahoma, Utah, và South Carolina).

- Chích thuốc độc (United States, Guatemala, Thailand, China, Vietnam (sau 2011)).

- Chặt đầu (Saudi Arabia).

- Ném đá (Nigeria, Sudan).

- Dùng điện hoặc hơi độc (vài U.S. states, chỉ trừ khi tử tội yêu cầu, hoặc thuốc chích không có sẵn).

- Hơi ngạt (vài U.S. states: Alabama, Louisiana).

Vào Thời Cổ Đại thì phải hết biết luôn.  Chỉ riêng việc xử tử, con người đã có nhiều sáng kiến rùng rợn táo bạo đến rợn tóc gáy hơn (Nên biết: Có vài cách vi-xi vẫn còn dùng cho dân Việt trong chiến tranh Việt Nam!?). 

Xin được kể đại khái tượng trưng một số như sau:

Đóng đinh

Đóng đinh vào cây thập giá bằng gỗ hoặc vật tương tự (như cây), khiến cho tử tù chết dần. Đây là trường hợp Chúa Giê-su và Thánh Phê-rô.

Siết cổ

Gây chết người bẳng cách siết/bóp cổ tử tù, khiến tử tù ngạt thở mà chết.

Bỏ đói / Làm mất nước

Giam cầm tử tù mà không cho ăn hoặc uống, làm cho tử tù chết dần do đói hoặc mất nước (vi-xi sử dụng phương cách này rất nhuyễn ở các trại “cải tạo.”).

Tùng xẻo

Cắt bỏ từng phần của cơ thể trong một thời gian dài, điển hình là bằng dao, cuối cùng dẫn đến tử vong. Còn được gọi là "lăng trì."

Cắt người làm đôi

Cắt ngang lưng hay xẻ dọc cơ thể (?)

Đầu độc

Trước thời hiện đại, Sayak (사약 / 賜藥) là phương pháp trừng phạt tư bản của quý tộc (lưỡng ban) và các thành viên của hoàng gia trong nhà Triều Tiên ở Triều Tiên bởi vì theo Nho giáo niềm tin rằng người ta có thể giết một Seonbi nhưng không thể xúc phạm anh ta (사가살불가욕 / 士可殺不可辱). Làm ngộ độc do uống sâm độc đã được sử dụng như một phương pháp tử hình ở Hy Lạp cổ đại.

Cho Mò Tôm

Để cho chết đuối.  Theo các tài liệu ghi chép thì nó được sử dụng ở đế chế La Mã. Người bị kết án bị nhét vào bao tải cùng với một số động vật hay đá nặng và ném vào nước. (Bộ đội “boác Hù” và Cán bộ cs có mang sẵn "cẩm nang" và rành 6 câu vọng cổ về cái mảng “nhét vào bao tải” này?!)

Kim loại / Dầu lỏng nóng

Đổ kim loại đun nóng chảy lên đầu.  Quăng cơ thể vào chảo dầu nóng.

Đâm chết

Đâm thủng cơ thể người bởi một vật nhọn như cọc, cột, giáo hoặc móc; thường là đâm thủng hoàn toàn hoặc một phần cơ thể.

Chôn sống trong tường

Giam cầm một người bằng cách chặn mọi lối thoát; vì tử tội thường được giữ sống thêm mộ thời gian qua một vài lần mở cho them thức ăn.  Đây là một dạng tù chung thân hơn là hình phạt tử hình (ví dụ: Nữ bá tước Báthory Erzsébet, còn được gọi là Công nương Dracula, người sống thêm nửa năm sau khi bị thi hành bản án).

Lột da

Da được lột, loại bỏ khỏi cơ thể.

Thả rơi từ độ cao

Nạn nhân bị ném xuống từ một độ cao hoặc vào một lỗ rỗng (ví dụ: Barathron ở Athens, trong đó các tướng lĩnh Athens bị kết án vì tham gia trận Arginusae). Ở Argentina trong Chiến tranh bẩn thỉu, những người cưỡng bức mất tích sau đó bị đánh thuốc mê và ném từ máy bay xuống đại dương.

Tứ mã phân thây/ Ngũ mã phanh thây

Bị một số ngựa kéo lê và phân xác.

Mổ ruột

Thường được sử dụng làm giai đoạn sơ bộ để thực hiện phần tử hình chính.  Ví dụ: Ở Nhật bản trước đây, khi chặt đầu; một phần của việc thi hành bản án không thể thiếu phép “mổ bụng Seppuku (Harakiri).  Riêng “Mổ bụng” đôi khi được sử dụng như một hình thức tử hình.

Bị Chà đạp/nghiền nát

Bằng một vật nặng, làm một cách đột ngột hoặc từ từ.

Chôn sống

Khoảng 524-528 giới cầm quyền Hỏa giáo ở Iran đã chôn sống 3.000 tín đồ Mazdak giáo với bàn chân hướng lên trên để thể hiện cảnh tượng của một "khu vườn người."

Thiêu sống

Khét tiếng nhất là một phương thức hành hình dành cho các dị giáo và phù thủy. Cũng có một phương pháp thực hiện chậm hơn, dùng các mảnh gỗ đốt đơn lẻ, đã được người Mỹ bản địa sử dụng để tra tấn tù nhân của họ cho đến chết.

Luộc đến chết

Hình phạt này được thực hiện bằng cách cho nạn nhân vào trong một cái vạc lớn chứa đầy nước, dầu, nhựa đường, mỡ động vật đun lên hoặc thậm chí là chì nóng chảy.

Con bò đồng

Bị đẩy vào bên trong một bức tượng bò bằng sắt và sau đó nấu chín bằng ngọn lửa lớn nóng đốt cháy ở phía dưới con bò.

Hành hình bằng bánh xe

Catherine, Catarina thành Alexandria được cho là đã bị kết án tử hình bằng phương pháp này.

Dùng Động vật

- Voi giày.

- Ăn / Nuốt chửng bởi động vật, (ví dụ: bị ném cho sư tử ăn thịt, ngoài ra cũng có cá sấu mõm ngắn, cá sấu, cá răng đao và cá mập).

- Rắn cắn.

Chặt đầu (*)

Dù đã được liệt kê ở phần tử hình của Thời Cân Đại; tuy nhiên, vào Thời Cổ Đại môn tử hình bằng cách chặt đầu lấy thủ cấp cũng rất phổ thông… nhất là ở Á châu. (Tàu, Việt nam, Nhật, Đại hàn…)

Tranh Cãi

Từ thời điểm được gọi là “Bắt đầu của nền văn minh nhân loại,” cho đến cuối thế kỷ tứ 19, vì chưa có quan niệm về hệ thống nhà tù, các giới thẩm quyền thường không có cách cũng như kế hoạch giữ tù nhân trong thời gian dài cho nên tử hình là giải pháp đơn giản, tiện nghi và ít tốn kém nhất để giải quyết vấn đề công lý (?).  Cách xử tử trong thời gian này (xin xem lại phần liệt kê ở bên trên trong Thời Cổ Đại) rất dã man và gây đau đớn cùng cực cho ngưởi bị hành hình.  Sau Đệ Nhị Thế Chiến (kể từ 1948), Án tử hình đã bắt đầu là một vấn đề tranh cãi lớn (controversial) giữ các tổ chức quốc tế, tôn giáo lớn, và các quốc gia với các quan điểm đối nghịch nhau.

Nhóm chủ trương ủng hộ và muốn duy trì Án Tử Hình cho rằng tử hình là biện pháp công bằng (morally justified), hữu hiệu (better tool) của công lý để ngăn ngừa, giảm thiểu các tội ác tày trời.  Nó sẽ làm tội phạm không còn cơ hội (tử hình rồi còn gì!) phạm tội thêm nữa; đồng thời cũng là bài học cho các kẻ xấu máu (bad guys) đang có các dự tính phạm tội phải suy nghĩ kỹ lại các hậu quả trước khi phạm pháp (?!)  Một thực tế rất rõ là ở các quốc gia có án tử hình, mức độ phạm pháp cũng thấp hơn.  Ở Đài loan, 88% dân số ủng hộ luật tử hình.  Hoa kỳ hoàn toàn bỏ luật tử hình năm 1972 nhưng thiết lập lại án tử hình năm 1976.  Tương tự, Philippine bãi bỏ năm 1987 nhưng tái lập lại năm 1993… vì thấy tình thế (phạm pháp) không ổn!!!

Phe chống bản án tử hình (abolition of death penalty) có vẻ dần dà thắng thế hơn nếu nhìn qua tổng số các quốc gia lần lượt bỏ hẳn án tử hình càng ngày càng gia tăng.  Họ cho là tử hình là một hình động thiếu văn minh, “vi phạm nhân quyền gia trọng” (worst violation of human rights), và được xem như một phần trong sự chèn ép, sự trả thù người nghèo, người yếu thế, dân thiểu số… từ giới giàu có, cầm quyền, giới được ưu đãi. 

Sự tranh cãi vẫn con tiếp tục, không bao giờ dừng…

Vài lời thô thiển.

______________

(*)  Ghi chú:

Bạch Khởi (chữ Hán: 白起; 332 TCN – 257 TCN) là một tướng lĩnh của  nước Tần thời Chiến Quốc. Bạch Khởi được xem là một trong 4 nhà cầm quân tài ba nhất thời Chiến Quốc  Trung Hoa - 3 người còn lại là Vương Tiễn, Liêm Pha và Lý Mục. Bạch Khởi chỉ huy quân đội Tần hơn 30 năm, nhiều lần đánh bại Tam Tấn (tức 3 nước Hàn, Triệu, Nguỵ) lân bang Tần và Sở.  Trong trận Trường Bình, tại đây Bạch Khởi ra lệnh, chỉ qua 1 đêm, chặt 45 vạn (450,000 ?) thủ cấp quân Triệu; dù họ đã đầu hàng Tần hẳn hoi rồi (?). 

OMG!  Không biết mấy chú Ba viết sử có 'phịa' hay không?  Chứ 450,000 thủ cấp thì lấy đâu ra đủ thúng mà đựng hè!!!  

Give me a break!

Trần Văn Giang ( HNPĐ )

Orange County

Tháng 6/2025