( HNPĐ ) Tên anh ta là Tốt. Quá lâu, nên tôi không còn nhớ họ, Nhưng đã đi lính, lính đơ gièm cùi bắp mà lại có tên là Tốt thì quả thật định mệnh đã an bài từ khi lọt lòng mẹ.

Tôi về đơn vị, thì Tốt đã ở đó, không biết đã bao lâu, tôi nghĩ đã lâu lắm, có lẽ từ khi tôi còn mài đũng quần trên ghế trung học. Trong những hồi ức cũa Tốt, thường trở về từ một thuở rất xa của đơn vị, nơi ít người biết đến, ngoại trừ Tốt, và hai ông thượng sĩ già Công công Pẩu, Nông a Hàm. Thời xa vắng huyển hoặc cũa Tốt ngập tràn những vinh quang, mà lớp trẽ chúng tôi không thể nào vớI tới, không thể nào so sánh, kể cã đại đội trưởng, trung độI trưởng, và đám lính mới thì dĩ nhiên phải nhìn Tốt bằng đôi mắt ngưởng phục. Có điều họ vẫn thắc mắc, tại sao đầy mình chiến trận như vậy, mà vẫn binh bớp muôn năm?

Thật ra thì không phải muôn năm binh bớp. Đã có lúc Tốt cũng đả lên tới tột đỉnh vinh quang của hàng binh cao cấp, đã là hạ sĩ nhất Tốt. Rồi thôi, đụng trần nhà không còn lên được nữa vì thiếu chử. Muốn lên trung sĩ cũng phải biết đôi ba chử I tờ, đằng nầy chử nghĩa của Tốt chỉ dùng để nói, không viết được. Đại khái vừa đủ để cho mấy ông tài xế taxi biết chổ đưa Tốt về mổi khi quắc cần câu..."cứ đưa tui về đại đội băm ba bảng vàng, trại Phạm Công Cúc Hoa.." Trại Phạm Công Cúc Hoa là nói theo truyền thuyết, theo kiểu văn chương truyền khẩu của Tốt, chứ tìm khắp bốn vùng chiến thuật, nổ con mắt cũng chẳng hề có doanh trại quân đội nào tên Phạm Công Cúc Hoa, ngoài bản doanh Tiểu Đoàn 3 Nhảy dù ở ngã tư bãy hiền, Trại Phạm Công Quân. Nên đã không biết bao nhiêu lần leo lên tới cấp cao nhất của hàng binh sĩ, rồi ngồi đó chờ tụt xuống, mà cái bước xuống thang cũa Tốt lại có quá nhiều nguyên nhân. Nhiều không kém cơ hội phục hồi cấp bực suốt đời quân ngũ. Tội, vừa là vạ là cái tật "Lê Lai cứu chúa", cứu bất kể quân thần thổ địa, hể thấy bạn lâm nguy là nhào vô cứu, bất cứ nơi đâu.

Mà cũng chẳng có nhiều nơi để phân biệt phải trái, đúng sai. Sở trường cũng như sỡ dụng của tốt chỉ đủ thời gian thi thố cho ba tháng hành quân và một tháng hậu cứ. Một năm xoay ba vòng vị chi mười hai tháng, ba vòng thì một vòng lên lon hai lần giáng cấp, hoặc hai lần thăng thưởng, một vòng lột lon. Tốt cứ nhởn nhơ trên bước đường binh nghiệp gập gềnh trắc trở, trong tất cả tình thương yêu cũa anh em cùng đơn vị. Đừng nói chi tôi, là trung độI trưởng cũa Tốt, không thể biết chắc chắn cấp bậc hiện tại cũa hắn ta là gì? Ngay cã đương sự, mổi khi có việc cần trình diện theo quân cách cũng không cập nhật hóa kịp hồ sơ quân bạ để xưng đúng cấp bậc cũa mình trước hàng quân.

Tôi thì cứ nghe rồi bán tín bán nghi, tướng người  ngũ đoản cũa Tốt, không hứa hẹn một điều gì tốt đẹp ngay từ cái nhìn đầu tiên mới gặp. Thế nhưng ẫn dưới lớp áo Mao Toại đó, là cã một tấm lòng bao la cũa tình bằng hửu.
Vừa chân ướt chân ráo về trung đội, Tốt đã đẩy ngay cho tôi một gánh khó xử :
-          Chuẩn úy! tụi nó chơi thằng Phiếu, cho tụi tôi ra bào láng nó.
-          Tụi nào? Tôi đã biết gì đâu?
-          Băng thằng Chín Cầu Muối.
-          Từ từ, có khi thằng Phiếu tầm bậy
-          Tầm bậy cũng phải nói phải quấy, tụi nó bề hội đồng thằng nhỏ ngang xương, trong khi mình đang ở đây.
-          Để tôi đi họp về, tính sau.
Khi ấy, trung đội tôi đang đóng trong vườn Tao Đàn. Tốt chẳng chờ tôi họp hành nhiêu khê, hắn rủ rê khích bác hơn nửa trung đội, kéo rốc qua khu Chợ Cũ, ủi từ trên xuống dưới, lôi thằng Chín ra bạc co tay đôi ngay gìửa nhà lồng chợ, để rồi đốn gục địch thủ to con gấp đôi, trốn lính, bằng một cú "Hoành thánh tảo xíu quách ". Chín phải cắt máu hứa không bao giờ đụng đến lính nhảy dù. Ngón đòn độc chiêu gia truyền của hắn, hạ Chín Cầu Muối, cũng đồng thời hạ tôi lãnh tám củ khơi khơi vì không kiễm soát thuộc cấp, may mà không ghi hồ sơ quân bạ. Tốt khi ấy, mới lên hạ sĩ, bị cạo đầu, đem về hậu cứ, nhốt năm ngày chuồng cọp. Ngồi lom khom trong năm lớp kẽm gai, hắn cởI phăng chiếc quần cháo lòng che lên nóc chuồng, nằm trơ thân ông cụ, chĩa "súng" lên trời nghêu ngao ca hát. Báo hại mấy bà trong trại gia binh gần đó, phải đi vòng lối khác, và đám con nít rắn mắt thì ngồi chồm hổm chung quanh, cười ngắt ngoẽo như đang dòm khỉ sở thú Thị Nghè. Thượng sĩ nhất Xá, thường vụ đại đội ngứa mắt, lôi ra tẩn cho ba bốn roi vào cái mông đít lép kẹp, hắn mới xuýt xoa xin chừa.

Con ngườI mộc mạc cũa Tốt, nhìn tất cả sự việc với con mắt hoàn toàn thiên kiến. Gì thì gì, cũng không thể đụng đến anh em cùng đơn vị, và dĩ nhiên, không thể đụng đến màu cờ sắc áo, dù chỉ vài điều ong tiếng ve, cũng đủ đễ Tốt bất bằng.

Tuy ở trung đội tác chiến, hắn lại chơi thân với ông Hạ sĩ quan quân số đại đội. Trung sĩ nhất Nguyễn văn Nơi Chốn. Cái ông nầy, tên đã thừa, Nơi là đã đủ lại còn thêm Chốn, ai lại không biết Nơi có nghĩa là Nơi Chốn. mà người còn thừa đủ thứ, thừa nhất là cái tài nhái đủ cách phát âm của ba trăm sáu mươi lăm giọng nói địa phương. Bình thường có thể làm Tốt cười ngoặt ngoẽo. Nhưng gặp lúc Tốt đang bị dũa te tua, vừa rờI khỏi hàng quân chuẩn bị đồ thọ phạt, Có lẽ Nơi Chốn thấy dáng đi huỳnh huỵch giận dỗi cũa Tốt khá tức cười, anh ta ách hắn lại:
-  Hạ sĩ Tốt! Trình diện trung sĩ!
Tốt khựng lại, không biết thiệt hay gỉả, trong khi ông Thường vụ đại đội còn hằm hè phía sau. Tốt bấm bụng:
- Hẹ sĩ Lê ven Tóc, số quân nem nem một một he he bẽ bẽ trình diện trung sĩ, chờ lện.!
- He he bẽ bẽ là cái gì? Noí lại cho rỏ
- Dạ thưa trung sĩ, số quân em là một một he he bẽ bẽ
- Lần sau nói cho rõ một một hai hai bảy bảy nghe chưa!
- Dạ, em nhớ!
- Quân đội không có nói anh em, làm năm cái hít đất!
- Tuân lệnh!
Trong khi Tốt đang hì hục làm năm cái hít đất thì Nơi Chốn không nhịn được, anh ta ôm bụng cười và ù té chạy.

Tốt bừng tỉnh, mặt đỏ như kỳ nhông, xông vào nhà kho rút cây dao đi rừng dài thượt. Nơi Chốn hoảng hồn nhảy tót lên honda phóng tuốt ra cửa, Tốt dí dí mũi dao theo hướng đó hậm hực :
- Hén chơi tui, hén chơi tui!
     Đói và khát nước, rừng miền đông khô quắt đến nổi lũ nòng nọc chết hằng vũng lớn, nằm sắp lớp giống những mẽ khô cá bống dưới từng hố B52. Rừng rậm và gai góc, cọng thêm ba ngày không tìm ra điễm nước, khi tất cả nguồn suối trên bản đồ đều nằm trơ đáy. Suốt từ sáng đến trưa, cả đại đội đả đi theo rừng cam Tam Quốc, khi ông đại đội trưởng, đang ở sau với hai trung đội kia, học mưu Tào Tháo, cho chuyền lịnh suốt hàng quân : "tất cả con cái khi đi ngang qua vạc cam rừng, không ai được hái, vì trái rất độc"õ. Tôi cũng máy móc chuyễn lệnh xuống trung đội, chưa kịp nghĩ thật hay phịa thì Tốt, vác đại liên đi phía sau đả bực bội :
- Cem mô trong ni mà cem, tui chưa ngu.
Tôi cố nén cơn giận :
- Thì cứ nghe vậy đi, có hay không biết sau!
- Ổng đi sau mình, làm reng biết có cem trước ni?
Tôi lặng thinh trước thắc mắc quá đúng của Tốt, thì hắn tiếp
- Tụi nó cưa cây tràn lan thế nầy, coi chừng đổ máu cem thì có.
Vết cưa cây, tôi đả báo lên đại đội, và nhắc tiểu đội khinh binh cẩn thận hơn về phía trước. Hôm nay chúng tôi gặp phiên trực chính, nghĩa là giử nhiệm vụ làm trục tiến quân cho cả đơn vị, mở đường, thanh toán mục tiêu nếu có chạm súng. Các mục tiêu của cuộc hành quân cấp tiểu đoàn vẫn được tiếp tục lục soát sâu về thượng nguồn lưu vực sông Sài Gòn bằng các đại đội riêng rẽ, trong khu vực được gọi là mật khu Tam Giác Sắt của địch. Nằm cách bờ sông khoảng năm đến bảy cây số. Đến hôm nay, vì nhu cầu tìm nước cho đơn vị sau hai ngày cạn kiệt, chúng tôi được lệnh tiến về bờ sông, với các mục tiêu ngoài kế hoạch.

     Hoạt động của chúng tôi cũng đã được các đơn vị địch phát giác, nhưng họ không thể biết đích xác vị trí đóng quân đêm, hướng di chuyển, cũng như ý đồ cụ thể của cuộc hành quân, nên suốt hai đêm pháo kích vu vơ không đạt kết quả nào, lại bị phản pháo dử dội, đến hôm qua thì chúng hoàn toàn mất dấu vết.

     Thời hạn giửa hai kỳ tiếp tế bốn ngày cũng đả hết, và đây là ngày cuối cùng, dù vẫn còn đủ gạo sấy và cá khô cho đôi ba hôm nửa, nhưng không thể tìm được nước. Tôi nhìn trên bản đồ, cả một màu xanh bát ngát của rừng rậm, và những khoảng rừng le nhạt hơn phủ trùm lên khu vực hành quân. Trảng trống gần nhất, có thể làm bải đáp cho trực thăng cũng còn nằm xa hơn bảy cây số, và không chắc có nước. Hy vọng về những sợi chỉ xanh, mỏng lét nằm quanh co giữa nhửng vòng cao độ lại càng mong manh hơn, khi đả đi qua những con suối nằm trơ đá tảng. Hai bi đông nước cho mổI người chỉ còn lại một, ngay từ lần tiếp tế bốn ngày trước, đến hôm nay kể như đả nhịn khát hai ngày, cái đói không đáng kễ, dù tôi là thằng rất "xấu bụng đói"õ. Đoàn quân không dấu được vẽ mỏi mệt kéo dài hơn sức chịu đựng, nhưng vẫn phải hướng về mục tiêu tiến tới.

Binh nhì Liên Bụng, con ma lè phè cũa trung đội bắt đầu trở chứng, ngồi bệt xuống gốc cây bên đường, rên rĩ :
- Tôi đi không nổi nữa rồi.
- Giởn mặt mầỳ?
Trung sĩ Danh Chắc, tiểu độI trưởng của hắn, nóng nảy.
- Trung sĩ bắn tôi chịu, đói quá đi không nổi.
- Ở đây có ai hơn, mầy không đi tao gọi chuẩn úy!
- Chuẩn tá tôi cũng không ngán, ông làm gì tôi thì làm đi.
Thấy trung đội tự nhiên bị ngắt quảng, lại nghe chộn rộn đằng sau,tôi cho tiểu đội khinh binh dừng chờ và quay trở lại, Tốt đang tháo ba lô của Liên bụng:
- Nè, ráng lên con, tao mang ba lô cho mầy, xách thùng đạn với súng ráng lết theo, không theo được thì giao luôn súng cho ông Danh Chắc rồi nằm đó, khi nào hòa bình tụi tao vào hốt cốt!

Tốt, Cây đại liên M60 đả dài quá khổ, một ba lô cơ hửu sau lưng, lặc lè một ba lô của Liên bụng phía trước, dây đạn vắt hai vòng quấn khăn rằng, ì ạch đứng lên. Tôi chưa kịp có ý kiến, thì Liên bụng ý chừng không cù nhầy được trước gánh nặng của Tốt, nhăn nhó ngồi giậy;
-          Tôi thiệt quá đói! Chuẩn úy!
Tôi lại làm Tào Tháo:
-          Ráng lên, gần tớI điểm nước rồi.
Tốt cự nự:
-          Đ mọa! đi đã mệt, chừng vài đứa như mầy, chết cả lủ!
Tôi vổ vai hắn:
-          Thôi, đừng giủa hắn nửa, để tôi nói Danh Chắc cho người mang phụ.
     Quả thật, cam quýt đâu không thấy, qua khỏi dấu cưa cây chừng hơn cây số thì chạm địch, ở vị trí còn cách bờ sông non một trăm mét.
     Khi gặp khu vực cây rừng bị cưa sát gốc, hình thành một vệt đường mòn vớI dấu vết xe đạp còn rất mới, chếch hướng xuống bờ sông, chúng tôi dừng lại, ước lượng tình hình. Khả năng tìm trúng vị trí địch đả gần như chắc chắn với những tàn cây che kín ánh mặt trời, dưới vòm cổ thụ là những cụm le rậm rạp và mặt rừng có vẽ sạch sẽ, không phải vì quét dọn, địch cũng chưa ngớ ngẩn đi làm chuyện tào lao, cái vẽ khác thường như có hơi ngườI ở phải bằng cảm giác của con thú săn mồi mới cảm nhận được. Rừng hai tầng, tầng trên bịt mắt máy bay quan sát, tầng dưới, với các hầm chử S được các bụi le trùm kín, dư sức ngăn chận các lực lượng đột nhập. Vị trí quá lý tưởng theo thói quen đóng quân của địch, nhất là rất gần bờ sông.

     Đại đội dừng quân bố trí, trung đội được lệnh bỏ ba lô tại chỗ, lục sóat nhanh về phía trước, khi nào gặp bờ sông thì dừng lại. Vẩn phải chia làm hai cánh, theo đúng bài bản. Dạo đó, quân số bổ sung đầy đủ, hai cây đại liên cho một trung đội còn thừa ngườI mang đạn, nên nhắm cái mặt hảm tài của thằng Liên Bụng, Thượng sĩ Sâm cho nó ngồi lại với đám ba lô.

Trước khi nạp lại dây đạn vào súng, khóa an toàn, Tốt lôi trong ba lô ra, một trái bí đao mập mạp, lấy lưởi lê cắt ra làm bốn miếng giao cho bốn tiểu đội rồi nói với tôi:
-          Tui tính chờ đứa nào gần chết khét, cho nó ngậm một miếng. Mà thôi, điệu nầy chắc là sắp húc rồi, ngậm lấy sức.

Cả trung độI sáng mắt với trái bí đao của Tốt, tôi củng lãnh một lát mỏng, ngậm vào miệng nguyên võ mà nghe ngọt lịm, thấm xuống cổ mát rượi. Ai nói sâm nhung quế phụ bậc nhất trên đời tôi chưa hề biết, ngậm được lát bí đao của Tốt lúc nầy, nói thiệt, đổi mươì hai ký sâm, nếu có tôi cũng đổi. Vậy mà suốt hai ngày chịu khát, hắn vẫn kiên nhẩn dấu kín, không dành cho riêng mình.

Danh Chắc gục gặc:
- Đúng là cái thằng "Tốt...làm"
Ông trung sĩ người Miên chưa nói hết câu, thì tiếng máy xè xè gọi dục:
- Rờ mu chưa hai? ( Move, di chuyển, ngụy..tếu hóa )
Tôi đáp gọn:
- Rồi, đích thân!
Cả trung đội thận trọng kẹp hai bên vệt đường mòn, xuôi dần con dốc, không có pháo tiên liệu hoặc pháo mục tiêu như mọi khi tôi thường thấy chuẩn bị cho đội hình. Cánh bên trái, Danh Chắc đi thấp một chút, kèm theo hướng tiến của tiểu đội khinh binh, tất cả tuyệt đối im lặng. Rừng hình như tối hơn, dù mới hơn hai giờ chiều, cành lá quẹt ngang mặt gai lạnh như những cánh dơi ma quái vụt ngang tầm mắt. Có lẽ cái trống rổng của bao tử, cái khô rát của cổ họng đang đưa dần tôi đến những ảo giác không thật, mắt nhòa đi theo những vòng cao độ trên bản đồ đang trôi xuôi xuống vực thẳm. Tôi cũng muốn nằm lì như Liên bụng, kệ cha nó tới đâu thì tới. Đầu óc mỏi mệt tưởng như nghe những trận mưa rào bất chợt đổ xôn xao trên lá, giọt nước mưa mất hút lên đầu nguồn để chỉ còn nghe tiếng róc rách của con suối quanh co giửa cánh rừng đại ngàn xanh mướt...Tôi lắc đầu cố xua đi những ý nghĩ đang muốn bạc nhược theo cơn đói và khát...ráng lên..ráng lên..
- Ráng lên, gần tới bờ sông rồi!
Cổ họng khô rát vừa máy móc truyền xong khẩu lệnh của đại đội, thì súng nổ. Chín vác cây đại liên thứ hai đi kèm sau tôi bật nhanh qua bên phải, ôm lấy gốc cây thủ thế, tiếng súng dòn giả của tiểu đội khinh binh đẩy dạt cơn đói khát ra khỏi toán lính mỏi mệt, chưa nghe tiếng súng địch. Tôi liếc nhìn Khinh, tiểu đội trưởng đang xòe hai ngón tay chỉ về phía trước.
- Lính gác, hai thằng.
Ra hiệu cho Danh Chắc dẩn tiểu đội vượt lên bên phải, bắn áp đảo không cần thấy vị trí địch, tôi chạy lên theo tiểu đội khinh binh đang lấp ló tiến nhanh về phía trước, cây đại liên của Chín vẫn che chở cánh trái trung đội, không kịp nhìn hai xác chết ôm súng nằm dựa gốc cây, chúng tôi ập vào căn nhà lá phủ trùm lên một cái hầm lớn, miệng tỏa ra hai phía, lính khinh binh ập gọn hai trái lựu đạn triệt tiêu mọi hiểm họa của căn hầm. Đúng lúc đó, địch nổ súng, và tiểu đội của Danh Chắc kẹt ngay vào hướng kháng cự chính. Chúng tôi quá chậm, phải chi đừng đói, đừng khát, chọc thật nhanh vào trung tâm vị trí địch sau khi bất ngờ quất sụm hai thằng lính gác thì đâu đến nổi khó khăn cho bây giờ.

Tiếng súng lan rộng qua trước mặt và bên phải, vậy là động ổ rồi, vị trí chúng lôi nằm lọt thỏm vào giửa, trong khi cây đại liên của Tốt ở bên trái đang bị chặn lại. Đại đội hỏi yếu tố để gọi pháo, tôi la làng.. bắn xa ra cho tôi kéo lại, cách bờ sông đúng một trăm mét ước tính...thấy bờ sông chưa?...chưa! Đm cái bờ sông! Cây rừng tùm lum làm sao thấy được...tôi lầm bầm dòm lui, thấy Danh Chương đứng lấp ló sau một gốc cây,chỉ chỉ chỏ chỏ.....dưới bụi le.... để đó tôi... Khinh! thấy không! thấy không! Hai đây Cao Bằng..hai nghe..sao rồi? chưa sao hết..kẹt quá thì bán cà rem đi. Tôi chụp vội bên hông, và dòm lại lính tráng, không ai đem theo mặt nạ, thùng cà rem ( hơi cay E8 thường được đại đội tăng cường cho trung đội trực chiến ) cũng để lại chổ thằng Liên bụng, chết mẹ rồi...trình đích thân, tụi tôi đâu có mang theo đầu heo và cà rem...Đm anh làm ăn như c c..tôi lên đây, tránh ngộ nhận...Nhận năm. Trái B40 xẹt qua hông, nổ bùng làm bốc cháy bụi le trước mặt, chết mầy rồi con ơi, ông cũng có thứ đó. Tôi chỉ chỉ sau lưng Khinh, anh hiểu ý tháo trái M72 xuống, hai ba trái nửa! chưa biết căn cứ địch lớn nhỏ thế nào, dọn được hai cái hầm nầy chắc chắn tụi nó phải chém vè...ráng lên, gần có nước rồi...Khinh và Chí thổi một lúc hai trái M72 vào bụi le, cụm lửa và sức nổ đốt cháy tiêu những cành lá lòa xòa che phủ miệng hầm, để lộ một khoảng trống tác xạ lợi hại. Danh Chắc đang thụt ló sau gốc cây, bổng ôm bụng khịu xuống.. cái ông nầy..không chịu thay đổi vị trí, còn đứng xổng người lên, không biết nặng nhẹ sao đây, cầu trời đừng chết. Tôi thấy Tốt bỏ vị trí, kéo súng bò lên chổ Danh Chắc, bổng nhiên hắn gầm lên một tiếng, tháo nón sắt vụt mạnh xuống đất, đứng bật dậy, súng cặp ngang hông, dây đạn lòng thòng lê lết, nhắm miệng hầm xông tới, chân lảo đảo quàng xiêng như ngườI say. Cả tiểu đội đại liên thấy vậy, cũng đồng loạt xung phong, hai thằng nằm dưới hầm hoảng hồn bung lên tháo chạy, quýnh quáng chạy ngay vào trước mặt tiểu đội khinh binh, bị Thông và Khinh quất sụm. Tốt vượt qua miệng hầm tính xông lên phía trước, vấp phải cái xe đạp, ngã chổng gọng, khi ấy hắn mới bật khóc..Đ mọa hén bén chết Danh Chắc rồi...Đmọa hén bén chết Danh Chắc rồi...

     Khỏe, tiếng súng im hẳn trước khi toàn bộ đại đội đến bắt tay tụi tôi, cùng với pháo binh đang bắn rải từ bờ sông kéo ngược lên. Ông đại đội trưởng vổ vai... được lắm hai...được lắm hai...tôi dạ dạ,mới hồi nảy làm ăn như c..c.. sao bây giờ lại được lắm hai, công lao gì tôi! Chưa kịp lệnh lạc, điều binh khiển tướng gì cả thì Tốt đả xông lên rồi, hồi chiều toán khinh binh bắn chết tươi hai thằng gác, cũng đâu có lịnh lạc gì của tôi! Danh Chắc mới anh hùng kìa, trong lúc tụi tôi nằm dán xuống đất, thì ông ta đứng thẳng người quan sát, cũng may viên đạn trúng ngay tuí đạn phía trước, lệch hướng xuyên qua mạng mở, giờ nầy còn phì phèo thuốc lá chờ tải thương, cũng may thằng Tốt tưởng Danh Chắc chết rồi, nóng lòng quên hết hiễm nguy mới lao lên kiểu đó, cái kiểu Lê Lai liều mình cứu... bạn, chỉ riêng Tốt mới có.

Chúng tôi được lịnh chốt lại vị trí, nhận lại ba lô và thằng Liên Bụng, để hai trung đội kia tiếp tục lục xuống bờ sông. Thượng sĩ Sâm bê trái mìn DH10 bành ki nái, bỏ xuống trước mặt tôi:
- Hồi chiều, nếu tuị nó không phát giác được hai thằng gát thì ông đi đứt rồi.
     Tôi biết nói làm sao về cái chết của tốt đây? Hắn khi ấy không còn ở đại đội với tôi nửa, về hậu cứ nhậu say, uýnh lộn với thằng Xý cũng vác đại liên như hắn. Ông đại đội trưởng sợ hai con gà nổi điên, đá nhau ngoài mặt trận nên xin hoán chuyển hắn qua đại đội khác, lại vác đại liên. Ai có đi lính, có vác đại liên mới thấy cái "oai vệ" của một xạ thủ súng lớn, mặt nào có con gà cồ gác càng khạc lửa là coi như êm mặt đó, tôi cũng hay nói hạ Kiều thủ cái hầm sau con gà mổi khi phải phòng thủ, hoặc kéo hắn lên đi ngay sau lưng cho ấm mỏ ác. Đụng trận hắn quạt ngay một băng là tụi nó cũng té đái rồi, tính sau. Vác đại liên còn được miễn đào hầm, tới vị trí, cứ ôm súng với đạn ngồi thủ sau gốc cây, việc hầm hố có em khác lo cho xếp. Có thể xui lắm mới bị phục ngay lúc vừa dừng quân, nhưng phải thủ cả trăm lần như thế để chờ cái lần xui đó. Cái vận xui đến ngay lúc tôi chạy qua đại đội của Tốt, làm xử lý thường kiệt cho ông đại đội trưởng đi phép vợ đẻ.

     Mặt trân đã căng thẳng lắm rồi, cánh quân của tiểu đoàn vừa đổ lên Võ Định là ngồi hứng pháo, pháo bắn thẳng mới tức chớ, tụi nó vác 75 và 82 ly đi lòng vòng quanh căn cứ, ầm một cái, chưa kịp xuống hầm là đạn đã tớI, 82 ly không giật của nó đi nhanh thật. Bây giờ làm sao? Đi lượm về thôi, ông tiểu đoàn trưởng thấy những vị trí đặt súng của địch đều nằm phía sau mặt trận, ngược về phía Komtum nên nghĩ là không có đơn vị lớn ẩn trú, mấy ngọn đồi lúp xúp tranh tre bao quanh vị trí có vẽ im lắng, không thấy khói lửa hay động tĩnh gì, lượm mấy thằng bắn lén nầy là chuyện dễ ợt, nên ông Lý thường Kiệt được dịp xuất quân. Mấy đại độI kia đả lên chiếm các cao điễm án ngử trước căn cứ 5, Dakto Tân cảnh. Xuất thì xuất chứ ngán gì, còn hơn ngồi trong căn cứ nghe đạn rít khét lẹt. Nó đả bắn banh ta lông cái nóc hầm tiểu đoàn lô nhô cần ăng ten, nó bắn sụp một hầm chỉ huy pháo đội, may mà chưa ai chết, nó còn bắn dài dài nếu cứ án binh bất động. Tôi xỉ trung đội ba, là trung độI có Tốt làm trục chính, thì cũng bài bản vậy thôi, tiền hậu tả hửu thuộc lòng như binh thư Tôn Tẩn... Tụi tôi hay nói Tôn Tử thành Tôn Tẩn nên lắm đứa bị què giò, ra khỏi căn cứ lội qua một con suối, ngóc lên một đĩnh đồi ngồi nghe động tỉnh, chờ ăn dăm ba tô phở rồi đi tiếp. Mà không ổn rồi, tôi tính toán theo cái nhìn trận thế của Tiểu đoàn, ổng cứ dứt khoát đoan chắc tụi nó là những toán lẽ tẻ, từ bốn đến năm đứa, vác súng đạn di động tối đa, bắn xong năm ba quả là dọt, không có khả năng phản ứng nếu bị truy kích, rồi hằm hè tôi... làm ăn coi sao cho được, không vác mấy cây súng đó về đây thì ở ngoài đó luôn... Ở ngoài đó luôn, tụi tôi đâu có ngán, nhưng mà khích bác kiểu nầy bực mình lắm, sao không nói chuyện đàng hoàng, phổ biến đúng mức tình hình địch, quyết định đúng mức nhiệm vụ của tui tôi rồi xuống lệnh dứt khoát. Đánh giặc chứ đâu phải binh xập xám mà ưng dương thì dương, ưng thủ thì thủ? binh lủng thì binh lại...

Ổng đả nói như vậy thì tôi không thể để nguyên một đại đội dài lê thê, khúc đầu chạm địch, khúc sau còn ngồi hút thuốc xỉa răng. Vị trí địch thường đặt súng, nằm quanh quẩn mấy ngọn đồi lô nhô như bát úp, tôi chọn một đĩnh đồi có cao độ thấp hơn đường quốc lộ chừng năm sáu mét, um tùm cây cối, ở đó chưa được đánh dấu X, nghĩa là địch chưa bao giờ đặt súng, hướng đại đội về mục tiêu. Định chọn làm căn cứ xuất phát rồi xé mỏng các trung đội thay nhau lục soát, ém quân phục kíck.

     Ở đời, mưu sự tại nhân thành sự tại thiên... lôi. Vừa lên quân tới đỉnh đồi, tôi cho thằng một tiếp tục lục sâu xuống triền dốc đối diện, các trung đội còn lại chiếm lĩnh các vị trí phòng thủ, bố trí tại chổ, chuẩn bị đào hầm hố. Vừa lột nón sắt kê xuống mông thì ầm một cái, trái B40 nháng lửa nổ toét gốc cây trước mặt, hất lộn nhào ông thiếu úy đề lô vừa mớI tới, định phối hợp các hoả tập pháo binh, không biết chết hay sống. Tôi tá hỏa tam tinh, chết mẹ rồi, bị tụi nó phục. Súng bắt đầu nổ dồn dập mặt phải, là hứơng phòng ngự của trung đội Tốt, chúng vừa bắn, vừa xung phong vừa thổi kèn tò te tí te tò te tí te bò lên tiến lên bò lên tiến lên. Ngay sau phát đạn sinh tử đó, hai cây đại liên đã lên tiếng...cùng vớI tiếng chửi thề của Tốt...bò lên đi con...Đm bò lên đi con, bò lên tiến lên rồi ôm đầu máu chạy về...Giọng hắn gầm muốn át điệu kèn đối phương. Tôi chụp máy nội bộ hét thằng một bằng mọi giá, bọc qua hướng phải nổ súng, cứ bắn bừa đi, vừa bắn vừa đánh thốc về sau lưng tụi nó rồi quất ngược lên đồi, hỏa lực cấp thời của Tốt đả trì hoản đợt xung phong bất ngờ của địch, kịp lúc cho đám lính lác vừa bỏ súng đạn xuống đất chuẩn bị đào hầm hố, chụp vũ khí kháng cự. Trận thế, chẳng còn trận thế gì nửa khi Tốt đã lùi về hướng tôi, máu me đầy người, hắn đã bị thương, tôi chỉa mủi súng về phía hắn bắn yễm trợ hết băng đạn, cơ bẫm khựng nhẹ một tiếng khô khan chết người, vừa lúc Tốt chiếm được điễm tựa cạnh một ụ mối. Quân hai bên trộn xà ngầu như tương tàu, ba thằng ôm AK hùng hục lủi tới, Tốt miết cây M60 sát ụ mối quạt tới tấp kịp thờI cho tôi thay đạn. Cũng may, vì chỉ được cử làm xử lý thường vụ, nên chưa được mang Colt45, và cây M16 theo tôi năm năm trời ròng rã, giờ mới thâý được lợi hại, không biết tôi hay Tốt quất sụm ba thằng đó, một đứa còn gượng dậy, ủi bừa về hướng Tốt rồi đổ gục như bị đốn ngã bằng loạt đạn của thượng sĩ Thơm, thường vụ đại đội. Cây AK báng xếp cũa hắn còn xủi một đường đạn rát mặt. Một đám hai tên khác xông vô được hướng trung đội hai, ném tới tấp lựu đạn và thụt B40 uy hiếp. Xui cho Tốt khi đó, đã phơi cái hông trống trải ngay hướng tác xạ của họ, đường đạn đen thui của trái B40 phủ trùm tiếng nổ lên vị Tốt trong cụm khói xám đen, Tốt buông hai tay ngã vật ra phía sau, cây đại liên cũng lăn ngang nằm vắt trên mình Tốt. Hai ông thần nước mặn tưởng ngon ăn, nhào lên chiếm lĩnh vị trí của Tốt, hắn chạy ngang mặt tôi thì bị ông Thiếu úy Thọ, trung đội trưởng trung đội hai cùng với ba khinh binh từ trong bụi cây, bất ngờ nhảy ra vật xuống, giằng co thế nào không biết, ông thiếu úy lãnh một viên vào cánh tay trước khi trói gô được hai tên đạo tặc. Tôi ra lệnh các trung đội hình thành thế phòng ngự khu vực, ở đâu bám vị trí tại chổ, không di chuyển để tránh bắn lầm quân bạn. Cùng lúc tiếng M16 nổ sát rạt phía sau lưng địch, thằng một về tới rồi, đở quá. Tiếng máy nội bộ í ới í ới... đích thân ơi tụi nó dọt rồi.

       Không thấy Tốt nhúc nhích ngu ngoe gì cả, tôi đứng dậy định chạy lên chổ hắn nằm, chợt nghe đau nhói bên chân phải rồi ngã xuống. Vậy là dính rồi, lúc đó mới nhìn thấy ống quần rách toạt bê bết máu... tôi duổi chân cho ông Thơm xé lớp vải bầy nhầy, quấn cuộn băng cá nhân quanh vết thương lấm đất, nghe cái cãm giác lạo rạo của những, mãnh xương vỡ, chắc là nát bấy cái đầu gối rồi,..đừng để anh em biết tôi bị thương...kêu y tá lo cho hạ sĩ Tốt, Thiếu úy Hùng pháo binh và anh em bị thương. Dặn ông Thơm xong tôi gọi các trung đội củng cố vị trí. Một đặt hai toán tiền tiêu tại chổ, rút về trước mặt thằng ba, tránh ngộ nhận., Ba, hai và bốn gom quân lại một nửa thủ, một nửa đào hố chiến đãu. ...không xong với tụi nó đêm nay đâu! Yên tâm một chút, tôi mới báo cáo tình hình về tiểu đoàn, và xin tải thương và pháo binh yễm trợ cận phòng...Chuyện thủ tục hành quân ai cũng biết, kể ra thêm dài giòng...Để xin quay về với cả đại độI đang xất bất xang bang ở đây. Dập được cú phục kích nầy, không biết có phải phước ba mươi đời để lại cho tụi tôi được hưởng. Một trong ba ông thần ôm AK chết bên cạnh tôi là C trưởng, sau khi bất ngờ tấn công áp sát,vượt qua được tuyến phòng thủ tạm thời, hắn dẩn tổ xung kích tính dùi thẳng một lèo, xuyên qua trung tâm, tiêu diệt bộ chỉ huy đại đội, không ngờ vấp phải Tốt, dù đã bị thương vẫn quyết liệt kháng cự. Tôi đả nói rồi, chổ nào có con gà cồ gác càng khạc lửa là coi như êm chổ đó, mà lại gà cồ của Tốt thì hết ý kiến. Tụi nó tính chỉ chờ tụi tôi chuẩn bị đào hầm hố là ào lên, ai chụp được súng lúc đó? chắc ăn trăm phần trăm. Tính đi mà không tính lại để biết thói quen cũng là kỹ luật của tụi tôi là những lúc như thế, ai làm gì thì làm, các cây M60 phải giử vị trí tốt nhất cùng tất cả thùng đạn được gom lại sẳn sàng chiến đấu vớI một dây đạn đã lên nòng. Tốt và cây đại liên khác của trung đội đả phanh ngực cản đợt xung phong nguy hiễm của địch. Điều họ không tính tớI nửa là đã có một trung đội thoát ra khỏi vị trí, và được tôi kéo lại bọc sau lưng họ làm một mũi hồi mã thương "õcực kỳ hết sẩy, cực kỳ bất ngờ và cực kỳ ác liệt".

     Khi không bị bất ngờ tập hậu, trong lúc C trưởng đả “ phơi thây trận tiền “ thằng lính kèn thổi phọt phọt thêm mấy tiếng rồi cả đám “ôm đầu máu chạy về”õ, để lại mười một “dũng sĩ sinh bắc tử nam”õ kể cả hai tù binh cùng với súng đạn, như Tốt đã cảnh báo. Chúng tôi bị thiệt hại ba chiến sĩ của trung đội ba, bốn sĩ quan bị thương kể cả tôi và đồng thờI mất luôn sáu ba lô. Khi rút chạy, họ không thiết gì đến súng đạn, chỉ cần mấy cái ba lô chứa đầy lương thực. Hỏi sơ hai cái mặt non choẹt, xám tái vì sợ đang bị trói thúc ké ngồi kia mớI biết đám lính nầy là một đại đội trinh sát đặc công, đại đội nhưng quân số chỉ còn khoảng hai mươi lăm mạng, sau khi bị Đại đội hai trinh sát bứng lật gọng khỏi vị trí chốt trên đĩnh 1416. Thất lạc đơn vị, chịu đói lâu ngày nên liều chết mò về hướng quốc lộ, chờ rình xe đò kiếm ăn, chưa ra ra tới quốc lộ lại gặp ngay tụi tôi. Tính lợi dụng thế bất ngờ, làm một cuộc tấn công liều mạng cướp thực phẩm. Bất ngờ thì bất, nhưng gặp phải lính dù thì chịu khó gởi thêm một mớ lên “ chuyến đò đưa xác “.

Tốt bây giờ nằm đó, đả chết với hai vết thương khá nặng trước khi trái B40 bồi thêm những mãnh vỡ trên xác. Tôi cố lết đến bên hắn, trong ánh sáng nhá nhem của ngày sắp tắt, hằn xuống dấu vết cơn đau còn đọng lại trên nét mặt khắc khổ chịu đựng. Vết thương ở đùi trái cứa ngay động mạch, chưa kịp băng bó, máu vẫn trào ra thấm xuống lòng đất, vết thương thứ hai lệch vai phải, sâu xuống lồng ngực, vết thương Tốt hứng trọn ngay trước mắt tôi, khi truy cản mủi thọc sâu của địch. Vết thương đổI mạng mà chắc chắn, nếu không có họng súng của Tốt, tôi đã lãnh đủ mấy băng AK nát bấy mặt mày. Lại thêm tôi, một ngườI nửa chịu ơn cứu mạng.

     Tôi cứ để những giọt nước mắt của mình loang khô trên khuôn mặt Tốt, nỗi đau của người lính đã hằng ngày nén lại, cứng như tảng vẫn thạch xót xa gai cạnh từ mỗi lần ra đi của đồng đội. Tảng đá tưởng như lạnh lùng, vô tri, không có cảm giác đó, lại thường ngày vỡ thành những mãnh đạn xuyên phá, đâm buốt đến tận cùng khổ nạn đờI lính. Cô đọng lại...Vỡ tan ra...cô đọng lại...vỡ tan, những mãnh vỡ của tôi đang nhòe tan trong vết máu Tốt, trước khi đặt vào tấm poncho gói xác, vầng trán âm u lấm lem bụi đất và khói súng, nghe cái đau của một kẽ thọ ân nhưng chẳng bao giờ còn cơ hội để đền đáp, dù khi xả thân trước mủi súng quân thù, Tốt chẳng bao giờ nghĩ tới chuyện nghĩa ân.

     Đại đội không có khả năng di chuyển vị trí khi tôi đả bị thương cùng với hai sĩ quan trung đội trưởng khác và Thiếu úy Hùng pháo binh, vì thế phải làm bãi đáp tại chổ. Ba cái poncho gói xác của Miên, Cãnh, Hứa và Tốt đã nằm im bên cạnh, tôi thiệt là thằng sát quân, mới làm thử thôi mà đã nướng đi bốn mạng. Chiều xuống rất nhanh cùng vớI sương mù, nên hy vọng có được tản thương trước khi bóng đêm tràn xuống càng xa vờI vì chúng tôi vẩn chưa dọn xong bãi đáp. Dù đã hối thúc thượng sĩ Thơm cùng với trung đội bốn cưa chặt cây cối ngã rạp ngay trung tâm vị trí. Chỉ định Chuẩn úy Nghiệp trung đội trưởng trung đội một thay thế trong trường hợp tôi được tản thương, trong khi chờ đợi một sĩ quan khác thâm niên hơn theo trực thăng đến phụ trách đại đội. Không còn cách nào khác, dù Nghiệp chỉ mớI ra trường hơn sáu tháng, hai ông Thiếu uý trung đội trưởng hai và ba cũng đang bị thương thừa sống thiếu chết nằm kia. Mãi cho đến lúc đó, tôi mới nhìn lại cái chân bị thương đang sưng tấy lên nhức nhối...và cũng chợt nghĩ đến những điều  còn đau hơn vết thương chinh chiến.

Phan hội Yên.

( HNPD )