Di Sản Hồ Chí Minh
Việt Nam trên bờ vực sụp đổ
Việt Nam đang ở trong một trạng thái hiểm nghèo chưa từng có, và đây có lẽ là một trong những lần hiếm hoi Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ sụp đổ từ kinh tế lan sang chính trị.
Việt Nam đang ở trong một trạng thái hiểm nghèo chưa từng có, và đây
có lẽ là một trong những lần hiếm hoi Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ
sụp đổ từ kinh tế lan sang chính trị.
 |
Sự bi đát của tình trạng Việt Nam trên bề mặt thể hiện ở chỗ ngân sách
gần như kiệt quệ. Lần đầu tiên trong lịch sử các khoản chi cho Tết đã bị
cắt giảm hết mức, từ các chi phí trang trí cho đến tiền dành để bắn
pháo hoa.
Không những ngân sách cạn kiệt mà lượng dự trữ ngoại hối cũng suy kiệt
theo. Trước hết hãy nói về dự trữ ngoại hối. Dự trữ ngoại hối được đưa
ra bởi Ngân hàng Nhà nước cho các báo là tăng và ở khoảng 40 tỉ đô la
Mỹ. Tuy vậy, không ai tin đây là con số trung thực, mà dự đoán dự trữ
ngoại hối hiện nay chỉ trong khoảng 20 tỉ đô la. Tại sao lại như vậy?
Dòng ngoại hối chuyển vào Việt Nam phụ thuộc vào sáu kênh chính: FDI,
viện trợ, kiều hối, bán dầu mỏ, xuất khẩu, và tài chính chuyển vào. Tuy
vậy, cả năm kênh đầu trong năm qua đều giảm nghiêm trọng và xu hướng là
sẽ tiếp tục giảm trong các năm tới.
Thứ nhất, FDI giảm vì số phận của TPP coi như chấm dứt khi tổng thống
mới của Mỹ là Donald Trump đã tuyên bố dẹp TPP. Không có TPP, các đầu tư
trực tiếp từ nước ngoài chuyển sang các quốc gia khác vì Việt Nam đang
mất dần lợi thế cạnh tranh khi chi phí lao động và các chi phí khác tăng
cao trong khi năng suất lao động không thay đổi mấy.
Thứ hai, Việt Nam đã được đưa ra khỏi danh sách nước nghèo nên không còn nhận viện trợ mấy nữa.
Thứ ba, kiều hối về Việt Nam đã giảm so với trước. Kiều bào gửi tiền về
Việt Nam có hai mục đích chính là giúp người thân và đầu tư. Với tình
trạng kinh tế Việt Nam có quá nhiều rủi ro hiện nay từ nguy cơ phá giá
tiền Đồng đến nền kinh tế có thể sụp đổ bất cứ lúc nào, nhiều người
không còn muốn đầu tư ở Việt Nam nữa. Một nguyên nhân khác là nhiều
người ở Mỹ đặt niềm tin vào sự phục hồi của nền kinh tế Mỹ dưới triều
đại Donald Trump nên họ cảm thấy an toàn hơn khi giữ tiền và đầu tư ở
Mỹ. Bằng chứng là các chỉ số chứng khoán Mỹ đã tăng liên tục khoảng 8%
kể từ ngày Donald Trump đắc cử tổng thống.
Thứ tư, nguồn thu từ dầu mỏ cũng không còn nữa. Mức giá dầu thế giới nằm
trong ngưỡng 50 đô la một thùng chỉ đủ bù vào chi phí khai thác dầu
ngoài khơi của Việt Nam. Chính vì lí do đó mà liên doanh khai thác dầu
khí giữa Việt Nam và Nga Vietsovpetro đã thông qua phương án cắt giảm
nhân sự và đóng cửa một số mỏ dầu. Giá dầu được dự đoán sẽ nằm trong
ngưỡng 50 đô la Mỹ một thùng trong năm tới và do đó khó có khả năng đóng
góp lớn vào nguồn thu ngoại tệ của Việt Nam.
Thứ năm, xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu là các hàng nông sản và thủy hải
sản. Tuy vậy, biển ô nhiễm ở miền Trung coi như đặt dấu chấm hết cho
ngành xuất khẩu thủy sản nước mặn Việt Nam. Cho dù các sản phẩm thủy hải
sản của Việt Nam được đánh bắt từ vùng khác, có thể không bị ô nhiễm,
nhưng khó mà thuyết phục được người tiêu dùng và do đó những công ty
nhập khẩu sẽ trước hết từ chối các đơn hàng thủy sản của Việt Nam.
Và cuối cùng, nguồn thu từ tài chính chuyển vào có được thông qua việc
bán các tài sản trong nước cho các tổ chức nước ngoài và vay mượn. Tuy
vậy, ngay cả việc bán hết khoảng 10 công ty lớn nhất Việt Nam mà nhà
nước đang nắm giữ cũng chỉ đem lại một khoản tiền 7 tỉ đô la Mỹ, thấp
hơn nhiều so với con số 12 tỉ đô la mà nhà nước phải trả nợ năm 2016. Vì
vậy mà để trả nợ nước ngoài và cân bằng chi tiêu, dù muốn dù không
chính phủ sẽ phải vay mượn tiền từ dự trữ ngoại hối. Các kế hoạch vay
tiền để trả nợ đã bị hủy bỏ vì Việt Nam khó mà vay được ngoại tệ trên
thị trường tài chính vào lúc này, và thậm chí vay được thì mức phí cũng
phải trên 10%/năm, khi so với mức hơn 7% năm khi Việt Nam vay qua Credit
Suisse cho Vinashin năm 2007.
Các dẫn chứng trên cho thấy rằng nguồn thu ngoại tệ của Việt Nam đang
sụt giảm nhanh chóng và khó có thể hồi phục trong khoảng thời gian vài
năm trước mặt. Nếu so với các năm trước, khi mà giá dầu ở mức hơn 100 đô
la Mỹ/thùng, kiều hối dồi dào, và Việt Nam chưa phải trả nợ nước ngoài
nhiều, ngoại hối chuyển về Việt Nam chỉ đủ tròm trèm cân bằng chi tiêu
dành cho nhập khẩu. Giờ đây khi tất cả các nguồn đóng góp ngoại tệ đều
giảm sút, dự trữ ngoại hối Việt Nam tất phải vơi đi.
Với mức dự trữ ngoại hối được báo cáo vào cuối năm 2015 ở mức khoảng 30
tỉ đô la Mỹ, sự thâm hụt ngoại hối của năm 2016 khiến cho dự trữ ngoại
hối của Việt Nam hiện nay chỉ ở trong khoảng 20 tỉ đô la.
Trong năm nay, 2017, Việt Nam cũng sẽ phải đối diện với mức trả nợ hơn
10 tỉ đô la như năm ngoái, và khi mà mức dự trữ ngoại hối của Việt Nam
dưới 20 tỉ đô la Mỹ, Việt Nam có thể sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng
hoảng tài chính bất cứ lúc nào, khi mà thị trường đòi rút ngoại tệ gây
áp lực phá giá tiền Đồng.
Chính vì nỗi sợ đó mà nhà nước đang ráo riết tìm các phương kế để tăng dự trữ ngoại hối. Họ đang làm bằng cách nào?
Cách đầu tiên là họ đang tìm cách bán hết các công ty mà nhà nước đang
nắm giữ. Nhưng không dễ để tìm đối tác bán các công ty ở thời điểm này
khi mà nền kinh tế Việt Nam không mấy sáng sủa.
Cách thứ hai là họ đang ráo riết vận động dư luận để tổ chức Tết Ta sang
ngày 1/1 hàng năm, ăn Tết Ta chung với Tết Tây, nhờ đó mà kiều bào về
Việt Nam ăn Tết nhiều hơn và giúp tăng nguồn ngoại tệ.
Cách thứ ba là họ đang tìm cách bán tất cả những thứ có được khác để thu ngoại tệ, từ các quặng mỏ cho tới đất đai.
Và cách thứ tư là lân la với Trung Quốc để cầu cứu xin vay mượn viện
trợ. Đó cũng là lý do mà ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng dẫn một phái
đoàn hùng hậu sang cầu cứu với Bắc Kinh.
Sự suy kiệt ngân sách nhà nước bắt nguồn từ sự khủng hoảng kinh tế bắt
đầu từ vài năm trước nay có thêm sự sụp đổ của kinh tế miền Trung bắt
nguồn từ thảm họa biển chết bởi Formosa. Sự khủng hoảng kinh tế trầm
trọng kéo theo nguồn thu ngân sách cạn kiệt. Để làm tăng ngân sách, nhà
nước một mặt giảm chi tiêu, mặt khác đang cố gắng tạo ra các nguồn thu
mới bằng cách tăng thuế. Mức tăng thuế môi trường đánh vào xăng là một
ví dụ.
Tuy vậy, việc tăng giá xăng sẽ kéo theo sự tăng mạnh của lạm phát, vốn
đã cao do nạn in tiền quá nhiều để chi tiêu của chính phủ. Sự tăng mạnh
của lạm phát đến lượt nó sẽ kéo theo các bất ổn vĩ mô và khiến nền kinh
tế nhanh chóng mất kiểm soát và sụp đổ.
Ngược lại, nếu chính phủ không nhanh chóng kiếm một nguồn thu ngân sách
bổ sung, họ sẽ phải đối mặt với một ngân sách trống rỗng không đủ trang
trải cho các hoạt động của bộ máy chính phủ và phải đối diện với sự phá
sản.
Cả hai mặt trận, ngân sách chính phủ và dự trữ ngoại hối, chính phủ đang
đối mặt với một tình thế hết sức hiểm nghèo và nền kinh tế có thể sụp
đổ nhanh chóng trong những tháng ngày tới. Có lẽ đối diện với nỗi lo sợ
đó mà ông tổng bí thư vội vã đem một phái đoàn sang diện kiến Bắc Kinh
và ký kết một lúc 15 văn kiện hợp tác trên các lĩnh vực đặng mong Trung
Quốc giúp đỡ trong những thời khắc điêu linh của đất nước?
Nguyễn Huy Vũ
(Vấn Đề)
Bàn ra tán vào (1)
quang dinh
NẶNG THUẾ CAO SƯU
*
Sinh Sắc Sinh Cung hậu sản ung
Nhà thương Từ Dủ nở côn trùng
Phú Trọng Kim Ngân Tòng Thị Phóng
Xì Trump xịt thối trứng bọ hung
*
Bầy đàn chấy rận săn lùng Hồ sang sảy lọc yên hùng đại hán gian
Quân thù dận vận bạo tàn
Cát Bá chửa đẻ có mang Cây Da Xà
Formosa ngã Đống Đa Kê Gà Đảo Mắt Casa bãi cứt gà
*
Hoàng Văn Hoan hỷ hả hi ha
Đập ruồi đả hổ ta đánh ta
Tập Cận Bình bông Bành Lệ Viện
Vũ Huy Hoàng đế Tiến Kim Thoa
*
Đông tà tây dược kê toa tù lương tâm Khám Chí Hoà Phan Đăng Lưu
Đầm Đùn Ủn Ỉn chuồng cừu
Cổng Trời cửa đất tối ưu đảng con từu
Xăng tăng nặng thuế cao sưu đại gia tư bản đỏ hưu cưu non già
*
TÂM THANH
----------------------------------------------------------------------------------
Các tin đã đăng
- "Hiệu ứng nói phét!" - by Văn Quang / Trần Văn Giang (ghi lại)
- Phiếm luận, chuyện Nhà Nước ta!!! _ Di Tĩnh Đắc ( Nguyễn Bá Chổi chuyển )
- Đánh trống, đánh chiêng học lại lịch sử Sài Gòn - by FB Nguyễn Gia Việt & Trần Văn Giang (ghi lại)
- Việt Cộng: Kế hoạch gửi tiền Quỹ vắc-xin COVID-19 để lấy lãi gây ra tranh cãi
- Ân xá Quốc tế gửi bằng chứng, đòi Việt Cộng điều tra về tin tặc tấn công giới bất đồng
Việt Nam trên bờ vực sụp đổ
Việt Nam đang ở trong một trạng thái hiểm nghèo chưa từng có, và đây có lẽ là một trong những lần hiếm hoi Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ sụp đổ từ kinh tế lan sang chính trị.
Việt Nam đang ở trong một trạng thái hiểm nghèo chưa từng có, và đây
có lẽ là một trong những lần hiếm hoi Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ
sụp đổ từ kinh tế lan sang chính trị.
|
Sự bi đát của tình trạng Việt Nam trên bề mặt thể hiện ở chỗ ngân sách
gần như kiệt quệ. Lần đầu tiên trong lịch sử các khoản chi cho Tết đã bị
cắt giảm hết mức, từ các chi phí trang trí cho đến tiền dành để bắn
pháo hoa.
Không những ngân sách cạn kiệt mà lượng dự trữ ngoại hối cũng suy kiệt
theo. Trước hết hãy nói về dự trữ ngoại hối. Dự trữ ngoại hối được đưa
ra bởi Ngân hàng Nhà nước cho các báo là tăng và ở khoảng 40 tỉ đô la
Mỹ. Tuy vậy, không ai tin đây là con số trung thực, mà dự đoán dự trữ
ngoại hối hiện nay chỉ trong khoảng 20 tỉ đô la. Tại sao lại như vậy?
Dòng ngoại hối chuyển vào Việt Nam phụ thuộc vào sáu kênh chính: FDI,
viện trợ, kiều hối, bán dầu mỏ, xuất khẩu, và tài chính chuyển vào. Tuy
vậy, cả năm kênh đầu trong năm qua đều giảm nghiêm trọng và xu hướng là
sẽ tiếp tục giảm trong các năm tới.
Thứ nhất, FDI giảm vì số phận của TPP coi như chấm dứt khi tổng thống
mới của Mỹ là Donald Trump đã tuyên bố dẹp TPP. Không có TPP, các đầu tư
trực tiếp từ nước ngoài chuyển sang các quốc gia khác vì Việt Nam đang
mất dần lợi thế cạnh tranh khi chi phí lao động và các chi phí khác tăng
cao trong khi năng suất lao động không thay đổi mấy.
Thứ hai, Việt Nam đã được đưa ra khỏi danh sách nước nghèo nên không còn nhận viện trợ mấy nữa.
Thứ ba, kiều hối về Việt Nam đã giảm so với trước. Kiều bào gửi tiền về
Việt Nam có hai mục đích chính là giúp người thân và đầu tư. Với tình
trạng kinh tế Việt Nam có quá nhiều rủi ro hiện nay từ nguy cơ phá giá
tiền Đồng đến nền kinh tế có thể sụp đổ bất cứ lúc nào, nhiều người
không còn muốn đầu tư ở Việt Nam nữa. Một nguyên nhân khác là nhiều
người ở Mỹ đặt niềm tin vào sự phục hồi của nền kinh tế Mỹ dưới triều
đại Donald Trump nên họ cảm thấy an toàn hơn khi giữ tiền và đầu tư ở
Mỹ. Bằng chứng là các chỉ số chứng khoán Mỹ đã tăng liên tục khoảng 8%
kể từ ngày Donald Trump đắc cử tổng thống.
Thứ tư, nguồn thu từ dầu mỏ cũng không còn nữa. Mức giá dầu thế giới nằm
trong ngưỡng 50 đô la một thùng chỉ đủ bù vào chi phí khai thác dầu
ngoài khơi của Việt Nam. Chính vì lí do đó mà liên doanh khai thác dầu
khí giữa Việt Nam và Nga Vietsovpetro đã thông qua phương án cắt giảm
nhân sự và đóng cửa một số mỏ dầu. Giá dầu được dự đoán sẽ nằm trong
ngưỡng 50 đô la Mỹ một thùng trong năm tới và do đó khó có khả năng đóng
góp lớn vào nguồn thu ngoại tệ của Việt Nam.
Thứ năm, xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu là các hàng nông sản và thủy hải
sản. Tuy vậy, biển ô nhiễm ở miền Trung coi như đặt dấu chấm hết cho
ngành xuất khẩu thủy sản nước mặn Việt Nam. Cho dù các sản phẩm thủy hải
sản của Việt Nam được đánh bắt từ vùng khác, có thể không bị ô nhiễm,
nhưng khó mà thuyết phục được người tiêu dùng và do đó những công ty
nhập khẩu sẽ trước hết từ chối các đơn hàng thủy sản của Việt Nam.
Và cuối cùng, nguồn thu từ tài chính chuyển vào có được thông qua việc
bán các tài sản trong nước cho các tổ chức nước ngoài và vay mượn. Tuy
vậy, ngay cả việc bán hết khoảng 10 công ty lớn nhất Việt Nam mà nhà
nước đang nắm giữ cũng chỉ đem lại một khoản tiền 7 tỉ đô la Mỹ, thấp
hơn nhiều so với con số 12 tỉ đô la mà nhà nước phải trả nợ năm 2016. Vì
vậy mà để trả nợ nước ngoài và cân bằng chi tiêu, dù muốn dù không
chính phủ sẽ phải vay mượn tiền từ dự trữ ngoại hối. Các kế hoạch vay
tiền để trả nợ đã bị hủy bỏ vì Việt Nam khó mà vay được ngoại tệ trên
thị trường tài chính vào lúc này, và thậm chí vay được thì mức phí cũng
phải trên 10%/năm, khi so với mức hơn 7% năm khi Việt Nam vay qua Credit
Suisse cho Vinashin năm 2007.
Các dẫn chứng trên cho thấy rằng nguồn thu ngoại tệ của Việt Nam đang
sụt giảm nhanh chóng và khó có thể hồi phục trong khoảng thời gian vài
năm trước mặt. Nếu so với các năm trước, khi mà giá dầu ở mức hơn 100 đô
la Mỹ/thùng, kiều hối dồi dào, và Việt Nam chưa phải trả nợ nước ngoài
nhiều, ngoại hối chuyển về Việt Nam chỉ đủ tròm trèm cân bằng chi tiêu
dành cho nhập khẩu. Giờ đây khi tất cả các nguồn đóng góp ngoại tệ đều
giảm sút, dự trữ ngoại hối Việt Nam tất phải vơi đi.
Với mức dự trữ ngoại hối được báo cáo vào cuối năm 2015 ở mức khoảng 30
tỉ đô la Mỹ, sự thâm hụt ngoại hối của năm 2016 khiến cho dự trữ ngoại
hối của Việt Nam hiện nay chỉ ở trong khoảng 20 tỉ đô la.
Trong năm nay, 2017, Việt Nam cũng sẽ phải đối diện với mức trả nợ hơn
10 tỉ đô la như năm ngoái, và khi mà mức dự trữ ngoại hối của Việt Nam
dưới 20 tỉ đô la Mỹ, Việt Nam có thể sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng
hoảng tài chính bất cứ lúc nào, khi mà thị trường đòi rút ngoại tệ gây
áp lực phá giá tiền Đồng.
Chính vì nỗi sợ đó mà nhà nước đang ráo riết tìm các phương kế để tăng dự trữ ngoại hối. Họ đang làm bằng cách nào?
Cách đầu tiên là họ đang tìm cách bán hết các công ty mà nhà nước đang
nắm giữ. Nhưng không dễ để tìm đối tác bán các công ty ở thời điểm này
khi mà nền kinh tế Việt Nam không mấy sáng sủa.
Cách thứ hai là họ đang ráo riết vận động dư luận để tổ chức Tết Ta sang
ngày 1/1 hàng năm, ăn Tết Ta chung với Tết Tây, nhờ đó mà kiều bào về
Việt Nam ăn Tết nhiều hơn và giúp tăng nguồn ngoại tệ.
Cách thứ ba là họ đang tìm cách bán tất cả những thứ có được khác để thu ngoại tệ, từ các quặng mỏ cho tới đất đai.
Và cách thứ tư là lân la với Trung Quốc để cầu cứu xin vay mượn viện
trợ. Đó cũng là lý do mà ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng dẫn một phái
đoàn hùng hậu sang cầu cứu với Bắc Kinh.
Sự suy kiệt ngân sách nhà nước bắt nguồn từ sự khủng hoảng kinh tế bắt
đầu từ vài năm trước nay có thêm sự sụp đổ của kinh tế miền Trung bắt
nguồn từ thảm họa biển chết bởi Formosa. Sự khủng hoảng kinh tế trầm
trọng kéo theo nguồn thu ngân sách cạn kiệt. Để làm tăng ngân sách, nhà
nước một mặt giảm chi tiêu, mặt khác đang cố gắng tạo ra các nguồn thu
mới bằng cách tăng thuế. Mức tăng thuế môi trường đánh vào xăng là một
ví dụ.
Tuy vậy, việc tăng giá xăng sẽ kéo theo sự tăng mạnh của lạm phát, vốn
đã cao do nạn in tiền quá nhiều để chi tiêu của chính phủ. Sự tăng mạnh
của lạm phát đến lượt nó sẽ kéo theo các bất ổn vĩ mô và khiến nền kinh
tế nhanh chóng mất kiểm soát và sụp đổ.
Ngược lại, nếu chính phủ không nhanh chóng kiếm một nguồn thu ngân sách
bổ sung, họ sẽ phải đối mặt với một ngân sách trống rỗng không đủ trang
trải cho các hoạt động của bộ máy chính phủ và phải đối diện với sự phá
sản.
Cả hai mặt trận, ngân sách chính phủ và dự trữ ngoại hối, chính phủ đang
đối mặt với một tình thế hết sức hiểm nghèo và nền kinh tế có thể sụp
đổ nhanh chóng trong những tháng ngày tới. Có lẽ đối diện với nỗi lo sợ
đó mà ông tổng bí thư vội vã đem một phái đoàn sang diện kiến Bắc Kinh
và ký kết một lúc 15 văn kiện hợp tác trên các lĩnh vực đặng mong Trung
Quốc giúp đỡ trong những thời khắc điêu linh của đất nước?
Nguyễn Huy Vũ
(Vấn Đề)
