Kinh Khổ
Xây nhà lớn làm gì?
Nhưng quan về hưu “xây nhà lớn làm gì để lòng dân thêm buồn...” không còn là chuyện trách yêu, mà lòng dân đang buồn. Không chỉ buồn mà dân còn không tin, dân thất vọng. Và nếu ông quan nào xây nhà lớn
(TBKTSG) - Lấy chồng sớm bị trách nhưng là trách yêu. Lấy chồng sớm thì
lời ru thêm buồn vì phải làm mẹ ở tuổi “trẻ con” (ngày trước có cô gái
tảo hôn đã phải có con ở tuổi 13, 14). Người trách khéo cô gái là anh
người tình cũ, bị đá nên ngậm ngùi, giận thì giận mà thương thì vẫn
thương.
Nhưng quan về hưu “xây nhà lớn làm gì để lòng dân thêm buồn...” không
còn là chuyện trách yêu, mà lòng dân đang buồn. Không chỉ buồn mà dân
còn không tin, dân thất vọng. Và nếu ông quan nào xây nhà lớn mà bị
phanh phui ra tội tham nhũng thì dân phỉ nhổ, nguyền rủa trước cả khi
pháp luật sờ tới.
 |
Xứ mình nghèo, xưa nhà tranh vách đất, sau mấy chục năm hòa bình có ngói
hóa thì cũng là cái tổ chào mào cạnh tổ chim chích nhà cấp bốn theo nếp
người nghèo. Thời bao cấp, cào bằng, thi thoảng có một cái nhà lầu nhú
lên sau lũy tre đã là sự kiện đàm tiếu. Sau mấy chục năm hậu chiến, rồi
“đổi mới”, rồi “kinh tế thị trường”, chuyện làm nhà to thành chuyện bình
thường. Dân đua nhau “xây nhà cao cao mãi” như câu hát, chẳng ai để ý,
cũng chẳng cơ quan nào kiểm tra. Tiền của người ta làm ra, có mua voi về
múa hay thỉnh danh ca nổi tiếng về hát đám cưới con cũng chẳng ai cấm
được.
Nhưng cán bộ công chức mang danh “đầy tớ nhân dân”, khi về hưu mà xây
nhà to lại là chuyện khác. Bởi hiệu ứng gà đua tiếng gáy, ông này ông
kia đua nhau xây dinh. Cái ông chủ tịch nổi tiếng một tỉnh miền núi phía
Bắc, ngay trước khi về hưu đã bị nạn “lộ hàng”, tưởng hạ cánh được an
toàn, ông phải tìm mọi cách làm cho người ta quên ông đi. Vậy mà ông
bỗng nổi đình đám trở lại khi cho xây một cái dinh rõ to, báo chí chộp
ngay, “ca ngợi” hết lời. Nghe nói ông giải trình được hết nhẽ nhưng ông
bịt sao được miệng dân? Dân đòi học ông cách làm giàu. Dân nhân dịp nhắc
lại “thành tích” ăn chơi của ông khi còn tại vị. Làm nhà to mần chi hả
ông?
Và chuyện mới đây, dinh cơ của ông nọ lại đun sôi dư luận. Dinh của Bao
Công về hưu để yên hưởng tuổi già mà chỉ kém dinh vua Bảo Đại ngày xưa
tí chút là “làm rối cả lòng ta” rồi. Khi bị dư luận cật vấn sao chức ấy,
lương ấy lại có gia tài ấy, ông thản nhiên bảo rằng mọi thứ đều là của
từ thiện bá tánh! Rằng có một cô em kết nghĩa cho tiền làm biệt thự,
rằng ngay cái đồ án xây nhà cũng của một số anh em kiến trúc sư thương
tình vẽ cho! Thực hư chưa rõ nhưng nếu đúng như ông nói thì cũng hy hữu
trong sự làm từ thiện ở xứ nghèo ta.
Tóm lại, lý của mấy ông quan tường trình tiền đâu làm nhà to là: (1) do
lao động, nuôi heo hay hì hục dán hộp thuê bao nhiêu năm; (2) tiền của
ông anh, bà chị hoặc cô em nào đấy làm từ thiện; (3) của con cái chớ đâu
phải của tui! Tóm lại, không hề tham nhũng một xu, cả những khi ai đó
vì mủi lòng mà ký tới sáu chục quyết định đề bạt cấp vụ trưởng trước
ngày về hưu, tất cả chỉ vì “thương chúng nó” chứ đâu có chấm mút cắc bạc
nào!
Nhưng đó là cái lý của quan làm nhà to. Cái lý của dân thì khác. Dân
(thông qua báo chí) chỉ cần hỏi một câu: Quý ông, chức này vụ kia, lương
thưởng như tất cả mọi người. Vậy mà sao ông giàu nứt đố đổ vách, sao
không bày cho dân với?
Tất nhiên dân nghĩ, dân nói đều do cảm tính, không có chứng cứ gì kết
ông tội tham nhũng, ông luôn lương thiện và khả kính trước pháp luật.
Nhưng ai cấm dân nghĩ, ai cấm họ truyền tai nhau đời nọ sang đời kia, kể
cả sau khi ông về với các cụ.
Làm nhà lớn để làm gì? Làm nhà to là để làm sang với thiên hạ, là nói
rằng mình giàu và sang, để có chỗ tiếp khách khứa, bạn hữu hay bà con ở
quê ra và được tiêu những đồng tiền sạch sẽ do mồ hôi nước mắt. Nhưng
làm nhà to mà ngực đập chân run vì sợ người ta dỡ đống rơm mà lộ ra
nhiều chuyện khác, hoặc phải cửa đóng then cài giấu nhẹm những thứ nội
thất có thể sánh ngang cung vua phủ chúa. Làm nhà to mà không ai muốn
đến, ai đi qua cũng chỉ trỏ ì xèo, cục stress chình ình gây tổn thọ như
thế thì xây để làm gì?
Một doanh nhân mặc cái váy bốn tỉ đồng, một ngôi sao bóng đá tặng vợ
chiếc đồng hồ hai trăm ngàn đô dân không khen nhưng cũng không ai nói
gì. Còn quan về hưu mà xây cung điện thì chắc người ta sẽ rà soát lại
nguồn thu nhập cho minh bạch với dân. Vì hàng triệu trẻ em ăn cơm không
hề có miếng thịt, nhiều thầy cô giáo miền núi phải rủ học trò đi bắt
nhái suối cải thiện bữa ăn. Cán bộ về hưu chỉ cho dân ngắm cái dinh của
mình để “an ủi tinh thần” thì dân không buồn mới lạ. Chẳng thà như
Nguyễn Công Trứ, từng làm thượng thư về nhà với một cái rương quần áo
sách vở, xin ở nhờ từ đường nhà thờ họ. Hay Đỗ Phủ ao ước làm một cái
nhà thật to chứa được hàng vạn người nghèo. Thân họ nghèo nhưng danh họ
lớn.
Xây nhà lớn làm gì để lòng dân thêm buồn, thưa các ông?
Nguyễn Quang Thân
Bàn ra tán vào (0)
Các tin đã đăng
- "Vài Chuyện Buồn 30 Tháng 4" - by Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Sinh Nhật Buồn" - by Khuất Đẩu / Trần Văn Giang (ghi lại).
- Sự thật về “Nước mắm Việt Hương” của Tàu (?) - by Kỳ Đỗ / Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Người Mỹ và người Việt khác nhau ở chỗ này !" - by Nguyễn Đắc Phúc / Trần Văn Giang (ghi lại)
- Lịch sử và hoài nghi _ Trần Thế Kỷ
Xây nhà lớn làm gì?
Nhưng quan về hưu “xây nhà lớn làm gì để lòng dân thêm buồn...” không còn là chuyện trách yêu, mà lòng dân đang buồn. Không chỉ buồn mà dân còn không tin, dân thất vọng. Và nếu ông quan nào xây nhà lớn
(TBKTSG) - Lấy chồng sớm bị trách nhưng là trách yêu. Lấy chồng sớm thì
lời ru thêm buồn vì phải làm mẹ ở tuổi “trẻ con” (ngày trước có cô gái
tảo hôn đã phải có con ở tuổi 13, 14). Người trách khéo cô gái là anh
người tình cũ, bị đá nên ngậm ngùi, giận thì giận mà thương thì vẫn
thương.
Nhưng quan về hưu “xây nhà lớn làm gì để lòng dân thêm buồn...” không
còn là chuyện trách yêu, mà lòng dân đang buồn. Không chỉ buồn mà dân
còn không tin, dân thất vọng. Và nếu ông quan nào xây nhà lớn mà bị
phanh phui ra tội tham nhũng thì dân phỉ nhổ, nguyền rủa trước cả khi
pháp luật sờ tới.
|
Xứ mình nghèo, xưa nhà tranh vách đất, sau mấy chục năm hòa bình có ngói
hóa thì cũng là cái tổ chào mào cạnh tổ chim chích nhà cấp bốn theo nếp
người nghèo. Thời bao cấp, cào bằng, thi thoảng có một cái nhà lầu nhú
lên sau lũy tre đã là sự kiện đàm tiếu. Sau mấy chục năm hậu chiến, rồi
“đổi mới”, rồi “kinh tế thị trường”, chuyện làm nhà to thành chuyện bình
thường. Dân đua nhau “xây nhà cao cao mãi” như câu hát, chẳng ai để ý,
cũng chẳng cơ quan nào kiểm tra. Tiền của người ta làm ra, có mua voi về
múa hay thỉnh danh ca nổi tiếng về hát đám cưới con cũng chẳng ai cấm
được.
Nhưng cán bộ công chức mang danh “đầy tớ nhân dân”, khi về hưu mà xây
nhà to lại là chuyện khác. Bởi hiệu ứng gà đua tiếng gáy, ông này ông
kia đua nhau xây dinh. Cái ông chủ tịch nổi tiếng một tỉnh miền núi phía
Bắc, ngay trước khi về hưu đã bị nạn “lộ hàng”, tưởng hạ cánh được an
toàn, ông phải tìm mọi cách làm cho người ta quên ông đi. Vậy mà ông
bỗng nổi đình đám trở lại khi cho xây một cái dinh rõ to, báo chí chộp
ngay, “ca ngợi” hết lời. Nghe nói ông giải trình được hết nhẽ nhưng ông
bịt sao được miệng dân? Dân đòi học ông cách làm giàu. Dân nhân dịp nhắc
lại “thành tích” ăn chơi của ông khi còn tại vị. Làm nhà to mần chi hả
ông?
Và chuyện mới đây, dinh cơ của ông nọ lại đun sôi dư luận. Dinh của Bao
Công về hưu để yên hưởng tuổi già mà chỉ kém dinh vua Bảo Đại ngày xưa
tí chút là “làm rối cả lòng ta” rồi. Khi bị dư luận cật vấn sao chức ấy,
lương ấy lại có gia tài ấy, ông thản nhiên bảo rằng mọi thứ đều là của
từ thiện bá tánh! Rằng có một cô em kết nghĩa cho tiền làm biệt thự,
rằng ngay cái đồ án xây nhà cũng của một số anh em kiến trúc sư thương
tình vẽ cho! Thực hư chưa rõ nhưng nếu đúng như ông nói thì cũng hy hữu
trong sự làm từ thiện ở xứ nghèo ta.
Tóm lại, lý của mấy ông quan tường trình tiền đâu làm nhà to là: (1) do
lao động, nuôi heo hay hì hục dán hộp thuê bao nhiêu năm; (2) tiền của
ông anh, bà chị hoặc cô em nào đấy làm từ thiện; (3) của con cái chớ đâu
phải của tui! Tóm lại, không hề tham nhũng một xu, cả những khi ai đó
vì mủi lòng mà ký tới sáu chục quyết định đề bạt cấp vụ trưởng trước
ngày về hưu, tất cả chỉ vì “thương chúng nó” chứ đâu có chấm mút cắc bạc
nào!
Nhưng đó là cái lý của quan làm nhà to. Cái lý của dân thì khác. Dân
(thông qua báo chí) chỉ cần hỏi một câu: Quý ông, chức này vụ kia, lương
thưởng như tất cả mọi người. Vậy mà sao ông giàu nứt đố đổ vách, sao
không bày cho dân với?
Tất nhiên dân nghĩ, dân nói đều do cảm tính, không có chứng cứ gì kết
ông tội tham nhũng, ông luôn lương thiện và khả kính trước pháp luật.
Nhưng ai cấm dân nghĩ, ai cấm họ truyền tai nhau đời nọ sang đời kia, kể
cả sau khi ông về với các cụ.
Làm nhà lớn để làm gì? Làm nhà to là để làm sang với thiên hạ, là nói
rằng mình giàu và sang, để có chỗ tiếp khách khứa, bạn hữu hay bà con ở
quê ra và được tiêu những đồng tiền sạch sẽ do mồ hôi nước mắt. Nhưng
làm nhà to mà ngực đập chân run vì sợ người ta dỡ đống rơm mà lộ ra
nhiều chuyện khác, hoặc phải cửa đóng then cài giấu nhẹm những thứ nội
thất có thể sánh ngang cung vua phủ chúa. Làm nhà to mà không ai muốn
đến, ai đi qua cũng chỉ trỏ ì xèo, cục stress chình ình gây tổn thọ như
thế thì xây để làm gì?
Một doanh nhân mặc cái váy bốn tỉ đồng, một ngôi sao bóng đá tặng vợ
chiếc đồng hồ hai trăm ngàn đô dân không khen nhưng cũng không ai nói
gì. Còn quan về hưu mà xây cung điện thì chắc người ta sẽ rà soát lại
nguồn thu nhập cho minh bạch với dân. Vì hàng triệu trẻ em ăn cơm không
hề có miếng thịt, nhiều thầy cô giáo miền núi phải rủ học trò đi bắt
nhái suối cải thiện bữa ăn. Cán bộ về hưu chỉ cho dân ngắm cái dinh của
mình để “an ủi tinh thần” thì dân không buồn mới lạ. Chẳng thà như
Nguyễn Công Trứ, từng làm thượng thư về nhà với một cái rương quần áo
sách vở, xin ở nhờ từ đường nhà thờ họ. Hay Đỗ Phủ ao ước làm một cái
nhà thật to chứa được hàng vạn người nghèo. Thân họ nghèo nhưng danh họ
lớn.
Xây nhà lớn làm gì để lòng dân thêm buồn, thưa các ông?
Nguyễn Quang Thân
