“Người dân Mỹ xem vậy mà dễ tính,” một nhà báo nói với các bạn đồng nghiệp lúc đang đứng trong cầu thang để lên lầu 3 dự cuộc họp báo của đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện. “Ông ta xin lỗi cử tri, mọi người gật đầu tha thứ ngay, kết quả là ông ta mới thắng lớn ở tiểu bang South Carolina.”

“Ông ta” đây là tân Dân Biểu Cộng Hòa Mark Sanford, chính trị gia đang được nói tới ở thủ đô Washington sau khi ông thành công không ngờ ở cuộc bầu cử mới diễn ra hôm Thứ Ba vừa rồi. Kết quả cho thấy gần 55% cử tri ủng hộ ông, dù các cuộc thăm dò được thực hiện trước khi phòng phiếu mở cửa đều nói ông chỉ tử thua đến huề, khó có cơ hội nhìn thấy chiến thắng.

Chuyện ông Sanford là chuyện khá đặc biệt.

Chỉ vài năm trước đây ông nằm trong danh sách những nhân vật nổi bật nhất của đảng Cộng Hòa với thành tích từng là dân biểu, 2 lần đắc cử thống đốc quá dễ dàng, được chọn là Chủ Tịch Hội Các Thống Ðốc Cộng Hòa và hầu như ai ai cũng tin sẽ có ngày nhìn thấy ông ra tranh cử tổng thống. Ðùng một cái cả nước Mỹ sửng sốt khi nghe tin ông lén trốn sang tận Argentina để gặp người tình, giấu cả vợ con lẫn những nhân viên làm việc dưới quyền. Trước hành động “kỳ quặc” này của ông, Quốc Hội tiểu bang đã nhóm phiên họp đặc biệt để thông qua văn bản chỉ trích ông về mặt đạo đức, đồng thời bà vợ ông nộp đơn ra tòa xin ly dị, giành được quyền nuôi con. Có thể nói không sai là từ đó, tên ông bị gạt khỏi chính trường nước Mỹ.

Giữa lúc không còn ai muốn nhắc đến ông, bỗng dưng có một sự kiện chính trị xảy ra: Thượng Nghị Sĩ Tim DeMint nhận lời về điều hành Viện Nghiên Cứu The Heritage Foundation của cánh bảo thủ trong đảng, bà Thống Ðốc Nikki Haley chọn Dân Biểu Tim Scott thay thế, loan báo sẽ tổ chức cuộc bầu cử đặc biệt để cử tri chọn người điền khuyết vào chỗ của ông Scott. Cả 2 phía Cộng Hòa lẫn Dân Chủ đều có một lực lượng khá hùng hậu, toàn những người có uy tín với dân chúng ở đơn vị bầu cử cũng như ở toàn tiểu bang. Trong số những người quyết định tranh cử có ông Sanford, cho dù hầu hết các quan sát viên chính trị đều nói ông sẽ thua ngay từ vòng sơ bộ.

Dự đoán đó hoàn toàn sai! Ngay trong buổi vận động đầu tiên, ông Sanford bắt đầu bằng lời xin lỗi mọi người, bảo thẳng ông “xin họ tha thứ cho những gì ông đã làm trong quá khứ,” hy vọng “các bạn cho tôi cơ hội để làm lại từ đầu, tiếp tục những gì tôi luôn luôn ước mong sẽ làm cho người dân.” Sau buổi gặp gỡ với những lời lẽ đầy xúc động đó, ông cho báo chí biết ông tin tưởng “cử tri hài lòng khi biết ông thành thật xin lỗi họ.” Chính điều đó đã giúp ông thắng cuộc đua sơ bộ, trở lại vị trí của một chính trị gia được cả nước Mỹ để ý tới, cho dù đã từng “dính vào xì căng đan tình ái” và bị chính cử tri South Carolina xếp vào dành sách “thân tàn danh liệt.”

Giữa lúc đang thấy có tí ánh sáng cuối đường hầm, ông lại gặp chuyện bất lợi: lần này chính bà vợ cũ của ông tung tin nói từng gọi điện thoại yêu cầu cảnh sát giúp đỡ vì ông “đột nhập vào nhà” không xin phép. Theo lời ông giải thích với mọi người, chuyện xảy ra vào đúng hôm cả nước Mỹ sôi nổi với trận Super Bowl, ông gọi điện thoại nói chuyện với cậu con trai lớn “mới biết thằng con tôi đang ngồi xem Super Bowl một mình” kể thêm “phận làm cho tôi thấy không thể nào để cho đứa con ngồi xem buồn bã như thế được,” nói thêm “tôi có liên lạc với mẹ cháu nhưng không ai nhấc điện thoại cả.” Bà vợ ông thì khai với cảnh sát là thấy ông lén rời nhà bằng cửa sau, tay cầm chiếc điện thoại dùng làm đèn pin soi đường.

Sau khi chuyện này vỡ lở, bên đảng Cộng Hòa quyết định buông ông, lấy lý do chuyện xảy ra từ đầu Tháng Hai mà đến Tháng Tư ông không khai báo cho đảng biết. Mọi liên lạc giữa ông và đảng đều cắt đứt, ông phải tự mình chống đỡ mọi chuyện trong lúc ngày bầu cử đã thật gần kề. Một lần nữa, các bình luận gia chính trị lên tiếng nói họ thấy ông không có “cửa” thành công. Ðâu ngờ, ông lại chiến thắng, trở thành vị dân biểu “mới” nhất của Quốc Hội Liên Bang Hoa Kỳ.

Chiến thắng chính trị của ông buộc đảng Cộng Hòa phải thay đổi thái độ đối với ông Mark Sanford.

Chỉ vài phút đồng hồ sau khi kết quả kiểm phiếu được công bố, Ủy Ban Vận Ðộng Bầu Cử Quốc Hội của đảng Cộng Hòa ra thông cáo, đại để cho rằng chiến thắng của ông Sanford là dấu hiệu đầy khích lệ cho đảng trước cuộc bầu cử giữa kỳ 2014, là bằng chứng xác nhận cử tri “vẫn tin tường vào đường lối hoạt dộng và chính sách” đảng này đề ra. Sáng hôm sau, văn phòng Chủ Tịch Hạ Viện John Boehner cũng ra thông cáo, trước hết để mừng ông Sanford chiến thắng, kế đến là lời hứa hẹn sẽ giúp ông hoàn thành trách nhiệm với cử tri của tiểu bang ông phục vụ “trong vai trò một dân biểu thành viên của khối đa số.” Ủy Ban Ðiều Hành Trung Ương Ðảng Cộng Hòa cũng vồn vã với chiến thắng này, nói rằng “đây là chiến thắng của lực lượng bảo thủ.”

“Không riêng tôi mà mọi người đều không ngạc nhiên với thái độ của đảng Cộng Hòa” là nhận xét của nhà phân tích Ron Bonjean ở tiểu bang South Carolina. “Ðồng ý là sự nghiệp chính trị của ông có nhiều sôi nổi, nhưng bây giờ ông ta đã đắc cử, trách nhiệm của đảng là không thể bỏ rơi ông ta được. Ðương nhiên họ phải nắm bắt cơ hội để chào đón ông ta, mời ông ta tham dự vào những hoạt động của đảng. Cũng đương nhiên là họ (đảng Cộng Hòa) phải dòm chừng ông ta, sợ ông ta lại dính tới một chuyện tai tiếng nào đó.”

Một bình luận gia khác là ông Dan Mitchell lại có cái nhìn xa hơn, cho rằng ông Sanford sẽ trở thành một nhân vật nổi bật ở nghị trường, tựa như thủa ông chưa bị khui chuyện tình ái. “Trong suốt thời gian vận động, ông ta đi thật sát với những điểm đảng Cộng Hòa đang nói, từ kinh tế, ngân sách, lao động, di dân cho tới Obamacare. Dù không nói ra nhưng đảng Cộng Hòa chắc chắn hài lòng với những điều ông ta trình bày với cử tri, nên tôi chẳng ngạc nhiên nếu có ngày ông Sanford nằm trong ban lãnh đạo Cộng Hòa ở Hạ Viện.” Vấn đề còn lại “là không biết bao giờ điều này xảy ra, nhưng chắc cũng sớm thôi” bảo thêm “nên nhớ ông Sanford chưa kề thua bất kỳ một cuộc tranh cử nào, dù trong những cuộc đua chính trị ông ta tham dự, ông ta thường bị xếp vào hàng ứng cử viên không mấy sáng giá.”

Bên đảng Dân Chủ không xem kết quả cuộc bầu cử mới diễn ra ở South Carolina là một thất bại, với cái nhìn lạc quan cho biết sẽ đánh rất mạnh vào những đơn vị bầu cử mà ứng viên Cộng Hòa “dính vết nhơ,” theo lời Dân Biểu Steve Israel, Trưởng Ban Vận Ðộng Tranh Cử Hạ Viện của đảng Dân Chủ. “Chúng tôi sẽ đặt câu hỏi với cử tri là về mặt đạo đức, liệu quý vị có ủng hộ hành động hoan hô, ủng hộ ông Sanford mà đảng Cộng Hòa vừa làm hay không?”

http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=166088&zoneid=97#.UYzq0MpF8cs