Dưới áp lực chính trị, Hoà Thượng Thích Quảng Độ, đức Tăng thống của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất (PGVNTN) đã bị trục xuất khỏi Thanh Minh Thiền Viện ở thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 15/9 vừa qua, nơi ngài đã tá túc hàng chục năm qua sau khi ra tù vào năm 1998, theo thông tin từ Phòng thông tin Phật giáo Quốc tế của Giáo hội PGVNTN.

Ông Võ Văn Ái, người phát ngôn của Giáo hội hôm 7/10 cho Đài Á Châu Tự Do biết, kể từ khi bị đuổi khỏi Thanh Minh Thiền Viện, đức Tăng Thống đã phải rày đây mai đó và cuối cùng vào ngày 5/10, ngài đã quyết định rời Sài Gòn về quê quán của mình ở Thái Bình. Ông Ái cho biết: “Vào ngày 15/9 vừa qua như chúng tôi viết trong thông cáo báo chí là Hoà thượng Thanh Minh mời ngài ra khỏi Thanh Minh thiền viện nhưng vì lịch sự mà chúng tôi nói vậy nhưng kỳ thực đó là đuổi ra khỏi Thanh Minh thiền viện và ngài không có một nơi nào để có thể tá túc được do áp lực chính trị. Do vậy ngài đã phải rày đây mai đó và tới ngày 5/10 ngài quyết định lấy tàu suốt về quê tổ của mình là ở Thái Bình”

Theo ông Võ Văn Ái, việc Hoà thượng Thích Quảng Độ ở Thanh Minh thiền viện lâu nay đã có những vấn đề vì Hoà Thượng Thích Thanh Minh, trụ trì Thanh Minh thiền viện đã nhiều lần phàn nàn về những áp lực chính trị mà Hoà thượng và chùa của ông phải chịu vì sự có mặt của Hoà thượng Thích Quảng Độ. “Trong hai năm qua, Hoà thượng Thanh Minh đã nhiều lần nói với chúng tôi tức là Giáo hội Phật giáo Việt Nam thống nhất, Hoà thượng nói là kể từ khi Hoà thượng Quảng Độ về tá túc tại Thanh Minh Thiền Viện thì chùa gặp khó khăn. Quần chúng, phật tử không dám tới vì công an canh gác. Người nào tới thì bị chụp hình….”, ông Ái cho biết.

Đài Á Châu Tự Do không thể liên lạc được với Thanh Minh Thiền Viện để hỏi về sự việc này.

Hoà thượng Thích Quảng Độ, năm nay 91 tuổi, là người đứng đầu Giáo hội PGVNTN, một giáo hội không được nhà nước Việt Nam thừa nhận. Ông đã bị chính quyền Việt Nam bỏ tù nhiều năm, bị lưu giam ở Thái Bình trong giai đoạn 1970 - 1980. Vào năm 1995 ông bị Công an thành phố Hồ Chí Minh bắt giam và bị phạt tù 5 năm và 5 năm quản chế với cáo buộc “phá hoại chính sách đoàn kết và lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước”. Ông bị bắt giam sau khi phát động các hoạt động nhân đạo cứu trợ cho đồng bào sông Cửu Long bị bão lụt.

Đến năm 1998, dưới áp lực từ Hoa Kỳ, Hoà Thượng được trả tự do và bị yêu cầu phải đi tỵ nạn tại Mỹ nhưng ngài từ chối và nói rằng ngài phải ở lại trong nước với quần chúng phật tử.

Sau đó Hoà thượng Thích Quảng Độ đã tá túc tại Thanh Minh Thiền viện, nhưng thực chất  bị giam giữ tại gia. Ông Ái cho biết: “Ngài ở tầng 2 ở thiền viện, chỉ cần bước xuống thang gác là có thể thuyết pháp rồi, mà vị trí của một vị tăng là phải thuyết pháp cho quần chúng nhưng ngài bị cấm. Có một đồn công an nằm trước thiền viện kiểm soát rất kỹ. Sau này khi ngài bị bệnh nặng thì có cho phép đi khám bệnh ở các bệnh viện ở Sài Gòn và công an theo dõi kỹ. Chỗ đó như nhà tù.”

Hoà thượng Thích Quảng Độ đã từng nhận nhiều giải thưởng nhân quyền quốc tế, và đã từng được đề cử giải Nobel Hoà bình.

Trước khi đi khỏi Sài Gòn, trên chuyến tàu ra Bắc, Hoà thượng Thích Quảng Độ  nói chuyện với ông Võ Văn Ái của phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế và khẳng định sẽ tiếp tục công việc của mình. Hoà thượng nói: “Tôi về quê thì coi như nhập thất nhưng có chùa nhỏ thì tụng kinh. Nhưng giáo hội trước thế nào sau thế, chết thì thôi, làm sao bỏ được Giáo hội”