Bản anh hùng ca dối lừa của Vladimir Putin có hậu quả nghiêm trọng cho người dân nước Nga  và thế giới bên ngoài

Năm 1991, khi Liên Xô Cộng sản sụp đổ, có vẻ như những người Nga có thể cuối cùng đã có cơ hội để trở thành công dân của một nền dân chủ phương Tây bình thường.  Đóng góp tai hại của Vladimir Putin với lịch sử nước Nga là đã đặt đất nước của ông đi trên một con đường khác. Dầu vậy, ở nhiều nơi trên thế giới, dựa vào lợi ích cục bộ hoặc tự lừa dối, người ta đã không muốn nhìn thấy hình ảnh thực sự của Putin.

Bắn hạ chuyến bay MH17 của Malaysia Airlines, giết hại 298 người dân vô tội và sự mạo phạm di thể của họ trên các cánh đồng hướng dương ở phía đông Ukraine, trước hết là một bi kịch của những cuộc đời ngắn ngủi và của những người đau thương ở lại. Nhưng nó cũng là một sự định lượng những tổn hại mà Ông Putin đã gây ra.Dưới sự trị vì của ông ta, nước Nga đã một lần nữa trở thành một nơi mà thật giả không còn phân biệt được và sự thật là một dịch vụ do chính quyền cung cấp. Ông Putin đặt bản thân mình lên như một người yêu nước, nhưng ông là một mối đe dọa -  theo các chuẩn mực quốc tế, đối với các nước láng giềng của mình và cho chính người Nga, những người đang say sưa theo sự cuồng loạn của ông trong những lời tuyên truyền chống phương Tây.

Thế giới cần phải đối mặt với những mối nguy ngại mà ông Putin đặt ra.Nếu thế giới không đứng lên chống lại ông ta ngày hôm nay, ngày mai sẽ còn tồi tệ hơn.

Việc đóng đinh chữ thập và những câu chuyện khác

Ông Putin đã đổ lỗi bi kịch của MH17 cho Ukraina, nhưng ông thật ra lại chính là tác giả của sự hủy diệt đó.Các bằng chứng gián tiếp – đáng tin ở cấp độ tòa thượng thẩm- dẫn đến kết luận rằng lực lượng ly khai thân Nga đã bắn một tên lửa đất-đối-không từ lãnh thổ của họ vào thứ mà họ nghĩ là một máy bay quân sự của Ukraina. Các nhà lãnh đạo ly khai tự hào về nó trên phương tiện truyền thông xã hội và than thở về sự nhầm lẫn của họ trong các đoạn đối thoại bị nghe lén bởi tình báo Ukraina và được chứng thực bởi Mỹ.

Tổng thống Nga liên quan đến tội ác này tới hơn hai lần. Đầu tiên, có vẻ như các tên lửa được cung cấp bởi Nga, nhóm vận hành tên lửa được đào tạo bởi Nga, và sau khi bắn nhầm, bệ phóng  được chuyển ngay trở lại Nga. Thứ hai, sự liên quan của ông Putin bao gồm một ý nghĩa rộng lớn hơn, vì đây là cuộc chiến tranh của ông ta.Các linchpins của Donetsk Cộng hòa Nhân dân tự xưng chẳng phải là những người ly khai Ukraina mà làcác công dân Nga đang là, hoặc từng là các thành viên của lực lượng tình báo. Đồng nghiệp cũ của họ, ông Putin đã trả tiền cho chiến tranh và trang bị cho họ xe tăng, máy phóng lựu cá nhân, pháo binh và thậm chí pin cho các tên lửa đất-đối-không. Bên ly khai đã bóp cò, nhưng ông Putin đã là người  giậtdây.

Tầm cỡ của sự phá hủy chuyến bay MH17 đáng ra phải dẫn ông Putin tới việc rút lại chính sách của ông-xúi giục chiến tranh ở miền Đông Ukraina . Tuy nhiên, ông đã kiên trì đường lối, bởi hai lý do. Đầu tiên, trong xã hội của ông, ông đã nỗ lực rất nhiều để nó mốc meo lên, nói dối là phản ứng đầu tiên. Thảm họa ngay lập tức đã thu hút một loạt những giả thuyết mâu thuẫn và không hợp lý từ các quan chức của ông ta và những cái loa của họ trong các phương tiện truyền thông Nga: máy bay riêng của ông Putin là mục tiêu; bệ phóng tên lửa của Ukraina nằm trong vùng lân cận. Và những lời nói dối dần trở nên phức tạp hơn.Việc cáctiểu thuyết viễn tưởng Nga miêu tả rằng một máy bay chiến đấu Ukraina đã bắn quả tên lửa đụng phải thực tế là các máy bay phản lực không thể bay ở độ cao MH17 đã bay, tin tặc Nga sau đó đã thay đổi một đề mục Wikipedia để nói rằng các máy bay phản lực có thể làm vậy trong một khoảng thời gian ngắn. Những nỗ lực kiểu Xô Viết  vụng về như vậy có thể dễ dàng khiến người ta cười nhạo không khiến cho họ sờn lòng, vì mục đích của họ không phải là thuyết phục mà tạo ra thêm nhiều nghi ngờ đủ để làm cho sự thật chỉ còn là một quan điểm. Trong thế giới dối trá, biết đâu Phương Tây cũng chỉ là kẻ nói dối thì sao?

Thứ hai, ông Putin đã vướng vào chính mạng nhện những lời nói dối của mình, điều mà bất kỳ nhà luân lý học chất phác nào cũng có thể nói với ông ta là sẽ xảy ra. Khinhững kẻ làm thuê cho ông bịa đặt và tuyên truyền về những kẻ phát xít đang làm chủ Kiev và đứa trẻ ba tuổi bị đóng đinh chữ thập ở đó, tỷ lệ tín nhiệm của ông tavới  cử tri Nga đã tăng gần 30 phần trăm, lên hơn 80%. Đã từng khuấy động người dân với những lời giả dối, Sa hoàng này khó có thể đột nhiên trở nên hết vướng bận bằng cách nói với nhân dân rằng, xem xét kỹ lại, thì chính phủ Ukraine cũng không phải quá tệ. Ông cũng chẳng thể rút lui khỏi ý tưởng rằng phương Tây là một đối thủ chỉ nhắm vào phá hủy nước Nga, lúc nào cũng sẵn sàng dối trá, hối lộ và bạo lực dễ dàng như chính ông ta. Bằng cách đó, những lời nói dối của ông ở trong nước sẽ tiếp tục nuôi dưỡng những hung hăng của ông ở bên ngoài.

Ngưng quay ngược quay xuôi

Ở Nga những lời nói hai mặt làm gợi nhớ lại những ngày của Liên Xô khi Pravda tuyên bố nói sự thật.Mô hình dân chủ tâm thần này sẽ kết thúc trong cùng một cách như Liên Xô đã từng: những lời nói dối cuối cùng cũng sẽ được làm sáng tỏ, đặc biệt là khi lượng tiền bạc mà ông Putin và bạn bè của ông đã đánh cắp từ nhân dân Nga ngày càng trở nên rõ ràng, và ông ta rồi sẽ sụp đổ. Tin mới đáng buồn là phương Tây  lần này có một thái độ khác. Thời trước, phương Tây thường sẵn sàng đứng lên đối mặt với Liên Bang Xô Viết và chỉ ra những lời bịp bợm. Với ông Putin, tình hình có vẻ khác.

Hãy lấy Ukraina làm ví dụ.Phương Tây áp đặt trừng phạt khá ít ỏi vào Nga sau khi Nga cắt xẻo Crimea, và đe dọa những biện pháp ngặt nghèo hơn nếu ông Putin xâm chiếm miền đông Ukraine.Với tất cả các mục đích và dự tính của mình, ông ta đã làm chính xác những điều đó: quân đội được Nga trả tiền, mặc dù không mặc đồng phục Nga, dần kiểm soát từng mảnh của Ukraina. Nhưng phương Tây thấy sẽ thuận tiện hơn nếuđồng hành với lời nói dối của ông Putin, và hình thức trừng phạt cuối cùng thường là quá nhẹ và quá muộn màng.Tương tự như vậy, khi ông vẫn tiếp tục cung cấp vũ khí cho các phiến quân, dưới sự che chở của một lệnh ngừng bắn mà ông tuyên bố đã tổ chức, lãnh đạo phương Tây đã lưỡng lự.

Kể từ sự kiện tàn sát các hành khách của MH17 các phản ứng đưa ra gần như là khập khiễng. Liên minh châu Âu đang đe dọa trừng phạt sâu rộng, nhưng chỉ khi ông Putin không hợp tác với cuộc điều tra hay ông không ngăn chặn dòng chảy của vũ khí cho lực lượng ly khai.Pháp đã nói rằng họ sẽ kìm lại việc bàn giao một tàu chiến cho ông Putin nếu cần thiết, nhưng lại đang tiếp tục tiến hành hai tàu đầu tiên được đặt hàng. Đức và Ý tuyên bố muốn giữ con đường ngoại giao mở, một phần vì biện pháp trừng phạt sẽ làm suy yếu lợi ích thương mại của họ. Anh kêu gọi trừng phạt, nhưng lại không muốn làm tổn hại đến những doanh nghiệp Nga đang mang lại đầy lợi lộc cho London.Mỹ thì nói cứng nhưng chẳng làm gì mới.

Đủ rồi.Phương Tây phải đối mặt với sự thật khó chịu lànước Nga của ông Putin về cơ bản là đối kháng.Cứ bắc cầu, rồi lại khởi động lại sẽ không thuyết phục được ông ta cư xử như một nhà lãnh đạo bình thường. Phương Tây nên đưa ra các trừng phạt nghiêm ngặt ngay bây giờ, nhắm vào những bạn bè tham nhũng của ông ta và ném ông ta ra khỏi tất cả các câu chuyện quốc tế bàn thảo dựa trên sự thật. Bất cứ điều gì khác là xoa dịu và là một sự xúc phạm đến những người vô tội trên MH17 ..

     Người dịch: Kevin Bùi

 The Economist – 26 tháng 7 năm 2014

( Theo Alan Phan Blog )