Hoa Kỳ nói họ sẽ điều tàu chiến đến Vùng Vịnh để chuẩn bị cho khả năng dùng quân sự của Tổng thống Barack Obama nếu tình hình tại Iraq tiếp tục xấu đi.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đã ra lệnh cho tàu sân bay USS George HW Bush chở hàng chục máy bay chiến đấu di chuyển đến phía Bắc Biển Ả Rập.

Trong lúc này, Iran nói họ sẵn sàng hợp tác với Mỹ để chiến đấu với những phiến quân Hồi giáo dòng Sunni ở Iraq.

Đến lúc này, phiến quân đã chiếm được một số thành phố và đang siết chặt vòng vây quanh thủ đô Baghdad.

‘Không triển khai quân’

Chiến đấu dưới ngọn cờ của Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Vùng Levan (ISIS), phiến quân Sunni xem những người dòng Shia ở Iraq là ‘bọn tà giáo’.

Lực lượng an ninh Iraq, được ngày càng đông các chiến binh Shia và người Kurd tăng viện, đang cố gắng có chỗ đứng ở các tỉnh Salahaddin và Diyala nằm về phía bắc Baghdad.

Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nói rằng ông phải cần vài ngày để quyết định cần có hành động gì đối với Iraq nhưng nhấn mạnh rằng sẽ không triển khai quân Mỹ.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã kêu gọi các lãnh đạo chính trị Iraq hãy để khác biệt qua một bênh để cùng nhau đẩy lùi cuộc tấn công của phiến quân Hồi giáo.

Ông kêu gọi Chính phủ Iraq phê chuẩn kết quả bầu cử mới đây không trì hoàn và tuân thủ lộ trình thành lập chính phủ mới theo Hiến pháp.

Các phóng viên cho rằng Mỹ đang bất mãn với Thủ tướng Iraq Nouri al-Maliki và chính phủ do người Shia chiếm đa số của ông vì không chú tâm đến những lo lắng của người Sunni và người Kurd.

Trước đó, phát biểu trước quân đội ở thành phố Samarra, phía bắc Baghdad, Thủ tướng Maliki nhấn mạnh: “Đây sẽ là bắt đầu sự kết thúc của chúng (các chiến binh Hồi giáo).”

Giáo sỹ dòng Shia cao cấp nhất ở Iraq, Đại giáo sỹ Ali al-Sistani, đã ra lời kêu gọi người Shia cầm lấy vũ khí và có tin hàng ngàn người đã gia nhập lực lượng dân quân.

Nỗi lo sợ ISIS sẽ khơi mào cho cuộc nổi dậy rộng lớn hơn của người Sunni đã gia tăng sau khi có tin rằng những nhóm khác đã tham gia tiến quân cùng phiến quân.

Vai trò của Iran

Phóng viên BBC Jim Muir ở miền bắc Iraq đã nói chuyện với Tướng Muzhir al Qaisi, phát ngôn nhân của Hội đồng Quân sự các nhà Cách mạng Iraq, một nhóm Hồi giáo Sunni đã tiến quân vào Mosul cùng với các chiến binh ISIS.

Tướng al Qaisi gọi ISIS là kẻ thù của lực lượng của ông nhưng ông nói ông không muốn xung đội với ISIS để làm chậm đà tiến quân của họ về Baghdad lật đổ chính phủ Shia.

Trong lúc này, Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho biết ông đã đề nghị được giúp đỡ Baghdad trực tiếp nhưng bác bỏ việc ông đã điều quân đến tham chiến ở Iraq.

Tuy nhiên, phóng viên BBC Kasra Naji ở Iraq đã được thông báo rằng hơn 130 thành viên của lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (Quds) đã đến Iraq để huấn luyện và cố vấn. Một viên tướng Iran cũng được rằng đã có mặt ở Baghdad.

Tướng Qassem Suleimani, chỉ huy tối cao của Quds, được cho là đang tổ chức các nhóm dân quân Shia của Iraq trung thành với Iran.

Từ Baghdad, phóng viên Richard Galpin của BBC tường thuật:

“Một hàng dài xe chở quân đi nhanh qua đường phố trung tâm Baghdad hôm thứ Bảy ngày 14/6 chở đầy những người vũ trang đầy đủ.

Đây là bằng chứng cho thấy lời kêu gọi cầm lấy vũ khí của Đại giáo sỹ Ali al-Sistani đã được người dân thủ đô cũng như các thành phố khác, nhất là ở miền Nam nơi có đông đảo người Shia, lắng nghe.

Một giáo sỹ nói rằng họ sẽ chiến đấu đến cùng và sẽ ‘đổ máu’ để dọn sạch những ‘kẻ khủng bố’ ISIS khỏi đất nước Iraq.”

BBC