Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Quân đội Syria chiến đấu nhằm chiếm lại một thị trấn chiến lược ở tỉnh Idlib từ tay phiến quân, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục tiến sâu vào Syria để trả đũa các cuộc không kích gây thương vong vào các lực lượng Thổ hồi tuần trước. Nga, nước ủng hộ chế độ Syria, cho biết họ không thể đảm bảo an toàn cho các máy bay Thổ Nhĩ Kỳ trong không phận trên tỉnh này, nơi mà giới lãnh đạo Syria đã tuyên bố đóng cửa.

Một đứa trẻ chết và 47 người di cư khác đã được giải cứu khi thuyền của họ lật úp ngoài khơi đảo Lesbos của Hy Lạp. Hàng ngàn người tị nạn đã cố gắng vượt qua Thổ Nhĩ Kỳ vào EU sau khi nước này tuyên bố không còn tuân thủ một thỏa thuận từ năm 2016, theo đó cam kết sẽ giữ người di cư. Khoảng 1.000 người di cư được cho là đã đến các đảo của Hy Lạp.

Amy Klobuchar, thượng nghị sĩ từ bang Minnesota, đã kết thúc chiến dịch tranh cử tổng thống của mình. Bà đứng thứ sáu trong cuộc đua ở Nam Carolina hôm thứ Bảy. Việc bà Klobuchar rút lui, theo sau Pete Buttigieg, cựu thị trưởng ôn hòa của South Bend, Indiana, người đã rút lui vào Chủ Nhật. Việc họ rút lui, được thực hiện ngay trước Siêu thứ Ba, khi 14 bang cùng bỏ phiếu, sẽ giúp ích cho Joe Biden.

Bắc Triều Tiên hoàn thành vụ thử tên lửa đầu tiên của họ trong năm nay, bắn hai “quả đạn” từ một nơi gần Wonsan ở bờ biển phía đông của đất nước vào Biển Nhật Bản. Màn phô diễn sức mạnh diễn ra khi quân đội Hàn Quốc đang khốn đốn bởi sự lây lan của covid-19. Quân đội đã phải cách ly 10.000 quân nhân sau khi 25 binh sĩ cho kết quả dương tính với virus.

OECD đã cắt giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu cho năm 2020 từ 2,9% xuống chỉ còn 2,4%, nhưng cho biết tăng trưởng có thể chỉ còn 1,5% trong trường hợp covid-19 lây lan “mạnh mẽ hơn”. Tổ chức này cho biết căn bệnh là mối nguy hiểm lớn nhất đối với nền kinh tế thế giới kể từ cuộc khủng hoảng 2007-09. Thị trường vừa tăng điểm nhờ vào kích thích tiền tệ.

Huawei có thể đã vi phạm lệnh trừng phạt bằng cách cung cấp thiết bị do Mỹ sản xuất cho Iran, theo Reuters. Các tài liệu cho thấy gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc đã cung cấp công nghệ do Hewlett-Packard sản xuất cho hãng viễn thông lớn nhất Iran vào năm 2010. Các báo cáo có thể thúc đẩy các nỗ lực của Mỹ nhằm can ngăn các đồng minh sử dụng công nghệ của Huawei cho các mạng lưới 5G mới.

Jack Welch qua đời ở tuổi 84. Là chủ tịch và giám đốc điều hành của General Electric từ năm 1981 đến năm 2001, ông Welch đã biến tập đoàn công nghiệp này thành công ty có giá trị nhất thế giới. Được biết đến với cái tên “Jack Neutron” vì thái độ sẵn sàng một cách vô cảm của ông trong việc lược bỏ các bộ phận hoạt động kém hiệu quả, ông đã tạo ra kết quả mạnh mẽ. Cổ phiếu GE đã mất gần bốn phần năm giá trị kể từ khi ông nghỉ hưu.

TIÊU ĐIỂM

“Siêu thứ Ba” của đảng Dân chủ

Hôm nay là “Siêu thứ Ba”, tức cuộc đua giành đề cử tổng thống của đảng Dân chủ đã đến hồi quan trọng. Với 14 bang (và Samoa thuộc Mỹ) sẽ đi bỏ phiếu, hơn một phần ba số đại biểu tham dự hội nghị Dân chủ để bầu ứng viên của đảng sẽ được quyết định. Việc California – nơi có 415 đại biểu: gần gấp ba lần so với số đại biểu ở các bang đã bầu cho đến nay – lần đầu tiên bỏ phiếu vào Siêu thứ Ba đã tăng thêm tầm quan trọng của ngày nay.

Nó cũng trao một lợi thế cho người đang dẫn trước hiện tại, Bernie Sanders, người được dự đoán sẽ thắng ở bang đông dân nhất. Được hồi sinh nhờ chiến thắng mạnh mẽ của mình ở Nam Carolina vào thứ Bảy, Joe Biden đang hy vọng sẽ cản bước Sanders, có lẽ là bằng cách từ chối chiến thắng của ông Sanders ở bang đông dân thứ hai, Texas. Mike Bloomberg, người sẽ tranh cử lần đầu tiên, trong khi đó hy vọng có thể chứng minh mình xứng đáng ở lại.

Kinh tế khu vực đồng euro trước sự lây lan của covid-19

Số liệu công bố hôm nay dự kiến sẽ cho thấy lạm phát ở khu vực đồng euro vẫn ở mức thấp trong tháng 2 và tỷ lệ thất nghiệp ở gần mức trước khủng hoảng vào tháng 1. Nhưng câu hỏi lớn là điều gì sẽ xảy ra tiếp theo khi covid-19 lây lan. Chuỗi cung ứng của các nhà xuất khẩu bị gián đoạn khi các nhà máy ở Trung Quốc, một nguồn phụ tùng, phải ngừng hoạt động. Việc virus lan sang miền bắc Italy, một trung tâm sản xuất khác, còn làm giảm nguồn cung hơn nữa và cũng sẽ làm giảm nghiêm trọng nhu cầu, vì người dân khi bị cách ly sẽ chi tiêu ít hơn.

Tất cả điều này xảy ra khi nền kinh tế khu vực đồng euro đang phải vật lộn với ảnh hưởng của chiến tranh thương mại. Ý có sức khỏe đặc biệt tồi tệ: trong quý cuối cùng của năm 2019, GDP giảm 0,3% so với quý trước. Chính phủ nước này có kế hoạch tăng chi tiêu và cắt giảm thuế cho các doanh nghiệp bị ảnh hưởng nhiều nhất. Nhưng các chính sách kinh tế cũng có giới hạn, phụ thuộc vào mức độ lan truyền của virus và đợt bùng phát sẽ kéo dài bao lâu.

Cuộc bầu cử thị trưởng London khởi động

Sadiq Khan của Công đảng hôm nay khởi động chiến dịch tái tranh cử chức thị trưởng London. Các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy ông khả năng cao sẽ giành chiến thắng vào ngày 7 tháng 5, thời điểm người dân London cũng sẽ chọn 25 thành viên của hội đồng thành phố. Ông sẽ đối mặt với Shaun Bailey của đảng Bảo thủ, Siobhan Benita của đảng Dân chủ Tự do, Sian Berry của đảng Xanh và Rory Stewart độc lập.

Ông Khan muốn mở rộng quyền hạn khiêm tốn của thành phố, bao gồm kiểm soát việc tăng thuế và tiền thuê nhà của 2,4 triệu người thuê nhà ở London. Là một người phản đối Brexit gay gắt, ông đề xuất rằng người London có thể giữ lại các quyền EU của họ thông qua “quyền công dân liên kết” – một điều EU chắc chắn sẽ phản đối. Ông Khan cũng đã trở thành kẻ thù của Tổng thống Donald Trump, người từng mô tả ông là “kẻ thua cuộc lạnh lùng” và một “sự ô nhục quốc gia” trong một cuộc cãi vã công khai. Quan trọng hơn, các đối thủ cho rằng ông Khan đã thất bại trong việc khắc phục tình trạng thiếu nhà ở và đã để các dự án giao thông lớn đội vốn và trễ hạn.

Vụ tranh chấp giữa chính quyền Trump với cơ quan quản lý ngành tài chính

Hôm nay Tòa án Tối cao Mỹ sẽ nghe các cáo buộc rằng cơ cấu lãnh đạo của Cục Bảo vệ Tài chính Tiêu dùng (CFPB) vi hiến. Cơ quan này – đứa con tinh thần của Elizabeth Warren, người hiện đang cạnh tranh cho đề cử tổng thống của đảng Dân chủ – được thành lập theo luật cải cách ngành tài chính Dodd-Frank vào năm 2010, nhằm trừng phạt việc tiếp thị lừa đảo các khoản vay trả góp, cho vay sinh viên, thế chấp và tương tự. Để bảo vệ giám đốc của mình khỏi áp lực của tổng thống, luật chỉ cho phép loại bỏ họ khi có lý do (tức không thể bị tổng thống miễn nhiệm).

Các tổ chức bảo thủ và chính quyền Donald Trump lập luận rằng điều này là vi hiến, và có tác dụng giới hạn quyền lực hành pháp của tổng thống. Ngay cả khi tòa án thiên bảo thủ đồng ý, CFPB cũng khó có thể bị giải thể theo ý những người bảo thủ; chính phủ đã yêu cầu chỉ cần rút bỏ điều khoản loại bỏ giám đốc. Hiện tại, tranh chấp có vẻ căng thẳng. Ông Trump đã cài đặt đồng minh của mình tại văn phòng, sau khi giám đốc trước đó từ chức để tranh cử (không thành công) vị trí thống đốc bang Ohio. Nếu một người Dân chủ – đặc biệt là bà Warren – trở thành tổng thống, mọi sự có thể đảo chiều.

Covid-19 tác động xấu đến chuỗi cung ứng

Trong hầu hết các năm, doanh số bán hàng mùa lễ sẽ là trọng tâm chú ý của các các nhà đầu tư. Nhưng khi Target công bố thu nhập quý IV vào hôm nay, sự gián đoạn do covid-19 gây ra đối với chuỗi cung ứng của nhà bán lẻ này sẽ là mối lo ngại cấp bách hơn. Vào tháng 2, ngành sản xuất của Trung Quốc – nơi Target và các đối thủ của họ mua hàng hóa – sụt giảm nhiều nhất kể từ khi nước này tạo ra chỉ số quản lý mua hàng của họ 15 năm trước.

Các nhà bán lẻ nước ngoài cũng đang chịu tác động. Amazon đang dự trữ các sản phẩm do Trung Quốc sản xuất đã được chuyển đến Mỹ. Apple và Microsoft đã hạ dự báo doanh thu vì vấn đề cung ứng. Ngay cả các công ty sản xuất ở nơi khác cũng gặp rủi ro, vì họ mua linh kiện và nguyên liệu từ Trung Quốc. Với việc căn bệnh dường như đang chậm lại ở Trung Quốc, nước này đang cố gắng khởi động lại sản xuất. Nhưng thiệt hại cũng đã xảy ra. Các kệ hàng có thể thiếu hàng trong những tháng tới. Và khi căn bệnh này lan rộng ra khỏi Trung Quốc, Target và các đối thủ của họ có thể gặp một vấn đề khác: thu hút các khách hàng đang e ngại vào cửa hàng của họ.