Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Ả Rập Saudi chính thức công bố ý định niêm yết công ty dầu mỏ lớn nhất thế giới trên sàn giao dịch chứng khoán Riyadh. Reuters cho biết Saudi Aramco, gã khổng lồ dầu mỏ quốc doanh, có kế hoạch bán 1 – 2% cổ phần. Thông báo niêm yết theo dự kiến ban đầu là vào ngày 20 tháng 10 nhưng đã bị trì hoãn vì nhận được ít sự quan tâm của các nhà đầu tư và các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào hai cơ sở dầu của Aramco.

Nam Phi đã thắng Anh trong trận chung kết World Cup rugby với tỷ số 32-12. Đây là lần đầu tiên nước này giành cúp kể từ năm 2007 và là lần đầu tiên một đội trưởng da đen dẫn dắt đội Nam Phi đến chiến thắng. Ngược lại, đội tuyển Anh bị chỉ trích vì từ chối đeo huy chương á quân.

Hồng Kông vừa trải qua đợt cuối tuần biểu tình chống chính phủ thứ 22 liên tiếp. Những người biểu tình đã dựng lên các chướng ngại vật trên đường phố, ném bom xăng và đụng độ trực tiếp có đổ máu với cảnh sát dùng hơi cay và vòi rồng. Người biểu tình cũng phóng hỏa các trạm tàu điện ngầm và phá hoại các tòa nhà, trong đó có văn phòng Hồng Kông của Tân Hoa Xã, hãng tin chính phủ Trung Quốc.

Arvid Kejriwal, thị trưởng Delhi, nói rằng ô nhiễm không khí ở miền bắc Ấn Độ đã đạt đến “mức không thể chịu đựng nổi”. Thủ đô Ấn Độ đạt mức khói bụi “nguy hiểm”, mức mà tại điểm đó chất lượng không khí kém trở thành mối đe dọa sức khỏe cho mọi người. Các trường học đã bị đóng cửa, công việc xây dựng tạm ngưng và các chuyến bay bị gián đoạn. Người dân được khuyến khích không ra đường để bảo vệ sức khỏe.

El Salvador yêu cầu các nhà ngoại giao Venezuela rời khỏi nước này trong vòng 48 giờ. Một tuyên bố từ tổng thống El Salvador Nayib Bukele cho biết quyết định này phù hợp với lập trường của đất nước rằng chế độ của Tổng thống Nicolás Maduro là bất hợp pháp. Quốc gia Trung Mỹ này công nhận Juan Guaidó, nhà lãnh đạo phe đối lập, là tổng thống lâm thời của Venezuela cho đến khi một cuộc bầu cử tự do được tổ chức.

Airbnb, một nền tảng đặt phòng ở nhà người khác, đã tuyên bố lệnh cấm “các ngôi nhà tiệc tùng”, ngay sau khi 5 người bị bắn chết trong bữa tiệc Halloween tại một ngôi nhà cho thuê ở California được quảng cáo trên dịch vụ này. Công ty cũng cam kết sẽ mở rộng sàng lọc thủ công “các phòng có rủi ro cao”, và đang tạo một đội “phản ứng nhanh” trên mục nhà tiệc tùng để quản lý trang web của mình.

Hàng nghìn người biểu tình ủng hộ chính phủ đã tập trung bên ngoài dinh tổng thống Lebanon để thể hiện sự ủng hộ đối với tổng thống đang phải chịu nhiều công kích của đất nước, Michel Aoun. Nước này rơi vào khủng hoảng chính trị sau khi thủ tướng Saad al-Hariri từ chức hôm thứ ba để đáp lại làn sóng phản đối chống chính phủ. Điều này đã làm phức tạp nỗ lực ban hành các cải cách kinh tế cần thiết.

TIÊU ĐIỂM

Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á bế tắc

Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á (EAS), tổ chức hôm nay tại thủ đô Bangkok của Thái Lan, đang phải vật lộn để chứng tỏ vị thế là diễn đàn kinh tế và an ninh hàng năm quan trọng nhất của khu vực. Song thất vọng lại xuất hiện. Được dự kiến sẽ hoàn tất năm nay sau bảy năm đàm phán, Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực, một hiệp định thương mại bao gồm 16 trong số 18 thành viên của EAS (bao gồm 10 thành viên ASEAN, Trung Quốc, Ấn Độ và Nhật Bản), tức khoảng một nửa dân số và một phần ba GDP của thế giới.

Tuy nhiên Ấn Độ vẫn cảnh giác trước việc tiếp tục mở cửa thị trường cho hàng nhập khẩu của Trung Quốc. Thủ tướng Narendra Modi đã có bài phát biểu tại Bangkok mà không đề cập đến thỏa thuận này. Về mặt an ninh, chủ đề quan trọng nhất là một bộ quy tắc ứng xử được đề xuất giữa các quốc gia ven Biển Đông. Nhưng mặc dù Trung Quốc khẳng định họ mong muốn có một bộ quy tắc như vậy, họ lại đang tận dụng tối đa việc thiếu vắng nó để tăng cường hiện diện trong vùng biển tranh chấp.

Số liệu kinh doanh của các công ty công nghệ Trung Quốc

Các công ty Internet hiện đang công bố kết quả kinh doanh quý 3. Họ bị bao vây bởi cùng một nỗi lo: nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ chậm nhất trong ba thập niên. Alibaba, một công ty thương mại điện tử phát triển nhanh công bố thu nhập vào thứ Sáu, đang có thành tích khá tốt. Baidu, một công cụ tìm kiếm khổng lồ với giá cổ phiếu đã giảm hơn một phần ba kể từ tháng 1, lại không làm được như vậy. Họ công bố kết quả kinh doanh vào thứ Tư.

Kiểm duyệt ngày càng gia tăng đối với các video đang làm giảm hứng thú của các nhà quảng cáo – vốn một phần đã bị thâu tóm bởi các đối thủ vượt trội hơn về công nghệ, bao gồm Bytedance, công ty gần đây cũng đã ra mắt một công cụ tìm kiếm. iQiyi, câu trả lời của Baidu đối với Netflix, vẫn chật vật kể từ khi ra mắt vào năm ngoái trên sàn giao dịch chứng khoán Nasdaq của Mỹ (họ cũng công bố kết quả vào thứ Tư). Baidu có thể tìm thấy nhiều cơ hội hơn trong lĩnh vực xe tự lái. Taxi robo của họ hiện đã chở khách trên đường phố Trung Quốc. Còn đối với công ty, các nhà đầu tư đang tìm kiếm một bàn tay ổn định trên vô lăng.

Công ty điện PG&E gặp khó khăn

Công ty Điện và Khí đốt Thái Bình Dương, công ty cung cấp điện và khí hiện gặp khó khăn của California, công bố kết quả hàng quý vào hôm nay. Bằng chứng cho thấy thiết bị của PG&E gây ra hỏa hoạn chết người đã khiến cổ phiếu của họ sụt giá trong những năm gần đây. PG&E đã nộp đơn xin phá sản vào tháng 1 nhưng không rõ khi nào quá trình này sẽ kết thúc. Các vụ hỏa hoạn đã tàn phá California trong những tuần gần đây và có thể bổ sung thêm vào danh sách dài các khiếu nại hiện có chống lại PG&E. Các chính trị gia và công chúng đang mất kiên nhẫn với công ty. Vào tháng 10, PG&E đã tuyên bố buộc phải cắt điện để giảm nguy cơ hỏa hoạn, song các vụ cháy vẫn xảy ra.

Các cổ đông và trái chủ đang tranh cãi về kế hoạch tái cấu trúc công ty. Nếu PG&E không trở lại sau khi phá sản vào ngày 30 tháng 6, họ có thể không nhận được sự bảo trợ được ban hành theo luật mới của tiểu bang nhằm giúp tài trợ cho các khoản nợ do cháy của các công ty cung cấp dịch vụ công. Tuần trước, ông Gavin Newsom, thống đốc bang California, cho biết tiểu bang có thể tiếp quản công ty nếu các cổ đông và trái chủ PG&E không thể giải quyết kế hoạch tái cấu trúc.

Trump và Hiệp định Paris về hạn chế biến đổi khí hậu

Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố vào ngày 1 tháng 6 năm 2017 rằng nước Mỹ đang “rời khỏi” hiệp định Paris về hạn chế biến đổi khí hậu. Hôm nay là ngày đầu tiên chính quyền Trump có thể gửi thư chính thức tới Liên Hợp Quốc để rời khỏi thỏa thuận. Động thái này sẽ kích hoạt giai đoạn đếm ngược kéo dài một năm cho đến ngày rút khỏi thực tế (nếu ông gửi thư vào hôm nay, ngày đó sẽ là rơi vào ngày ngay sau cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới). Theo thỏa thuận Paris, đến năm 2025 Mỹ cam kết cắt giảm 26% -28% khí thải so với mức của năm 2005.

Theo viện nghiên cứu Climate Action Tracker, cam kết của các bang, thành phố, và doanh nghiệp về mặt lý thuyết có thể cắt giảm được 17% -24%. Nhưng điều đó có thể không đạt được do việc ông Trump rút bỏ các luật liên bang về môi trường. Và một thỏa thuận Paris không có Mỹ sẽ bắt đầu giống như Nghị định thư Kyoto, một thỏa thuận trước đó cố gắng hạn chế biến đổi khí hậu nhưng sự vắng mặt của Mỹ đã khiến nó thất bại.

Ngày lễ Thống nhất Quốc gia thất bại của Nga

Các ngày lễ quốc gia là một phần quan trọng của việc tạo ra câu chuyện quốc gia. Nhưng chúng chỉ hiệu quả nếu người dân biết đến chúng. Nếu vậy, Ngày hội Thống nhất Quốc gia Nga, được tổ chức hôm nay, là một trong những ngày lễ ít thành công nhất trên thế giới. Nó được tổ chức lần đầu vào năm 2005 để thay thế ngày 7 tháng 11, ngày kỷ niệm cuộc cách mạng Bolshevik vào năm 1917. Mặc dù Tổng thống Vladimir Putin ưa thích Liên Xô, ông không phải là người hâm mộ các cuộc cách mạng.

Vì vậy, chính phủ của ông đã thay thế nó bằng ngày 4 tháng 11 – một ngày đáng chú ý trong thế kỷ 17 khi một cuộc nổi dậy đã đẩy lui quân đội Ba Lan khỏi thủ đô Moskva của Nga. Tuy nhiên, 14 năm kể từ Ngày Thống nhất Quốc gia được thành lập, hầu hết người Nga trong các cuộc thăm dò dư luận nói họ vẫn không biết đang tổ chức ăn mừng điều gì. Hơn nữa, hai phần ba dân số nói họ không cảm thấy nhiều tinh thần thống nhất dân tộc. Trái lại họ cảm nhận mạnh mẽ sự bất bình đẳng và bất công – điều mà 102 năm trước đã dẫn đến cuộc cách mạng Bolshevik.