Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Trưởng đặc khu Hong Kong Carrie Lam đã đồng ý hủy bỏ hoàn toàn dự luật dẫn độ tội phạm từ lãnh thổ này sang Trung Quốc đại lục. Dự luật này đã châm ngòi cho 13 tuần biểu tình chống chính phủ liên tiếp. Bà Lam trước đây đã tạm hoãn nó, song điều đó không làm xoa dịu người biểu tình, những người cũng tức giận về sự tàn bạo của cảnh sát và tình trạng thiếu dân chủ.

Trong khi đó, chủ tịch Cathay Pacific John Slosar đã từ chức. Ông tiếp bước chính giám đốc điều hành của hãng hàng không Hồng Kông, người đã từ chức vào tháng trước. Cathay cho biết ông Slosar rời đi là do nghỉ hưu, nhưng hãng hàng không này đã phải chịu áp lực dữ dội từ chính phủ Trung Quốc trong việc kỷ luật các nhân viên tham gia biểu tình.

Các nghị sĩ Anh đã bỏ phiếu cho một dự luật ngăn chặn Thủ tướng Boris Johnson đưa Anh ra khỏi EU mà không có thỏa thuận nào. Dự luật sẽ buộc ông Johnson yêu cầu EU hoãn Brexit thêm ba tháng sau thời hạn 31/10. Ông Johnson đáp trả bằng cách kêu gọi một cuộc bầu cử sớm vào ngày 15 tháng 10. Nhưng điều đó sẽ cần sự ủng hộ của 2/3 số nghị sĩ.

Nhà chức trách Mỹ đã phạt Google 170 triệu đô la vì thu thập dữ liệu riêng tư của trẻ em trên YouTube và sau đó đặt các quảng cáo nhắm vào chúng. YouTube trong tương lai sẽ yêu cầu những người upload video phải đánh dấu các video nhắm vào trẻ em, và sau đó ngăn các quảng cáo theo mục tiêu xuất hiện trước trẻ em. Đây là khoản tiền phạt lớn nhất cho các hành vi vi phạm luật riêng tư trẻ em của Mỹ. Tuy nhiên, những người ủng hộ quyền trẻ em đã chỉ trích án phạt là ngớ ngẩn.

Sản lượng sản xuất của Mỹ giảm trong tháng 8 theo chỉ số nhà quản lý mua hàng mới nhất. Số liệu giảm từ 51,2 xuống 49,1 trong tháng 7 (mức dưới 50 nghĩa là suy giảm); các nhà phân tích từng dự kiến một mức tăng khác. Tin này làm dấy lên lo ngại nước Mỹ đang tiến tới suy thoái, và cuộc thương chiến của Tổng thống Donald Trump với Trung Quốc đang làm tổn thương nền kinh tế trong nước.

Marks & Spencer, nhà bán lẻ uy tín của Anh, đã rơi khỏi giỏ chỉ số FTSE 100. M&S được đưa vào danh sách các công ty đại chúng có giá trị nhất nước Anh kể từ khi được thành lập vào năm 1884. Chuỗi cửa hàng 135 tuổi đã gặp khó khăn vì quần áo của họ bị coi là “quá lỗi thời.” Kinh doanh thực phẩm, vốn hoạt động tốt, gần đây cũng gặp khó khăn.

Mọi thứ đều tuyệt vời tại Lego khi họ công bố kế hoạch mở khoảng 80 cửa hàng tại Trung Quốc và 70 ở các nơi khác. Trong khi các nhà bán lẻ khác đang khó khăn thì CEO của hãng sản xuất đồ chơi cho biết họ sẽ mở mới một cửa hàng chính ở Amsterdam và cửa hàng đầu tiên ở Mumbai. Việc mở rộng sẽ tăng tổng số cửa hàng của hãng trên toàn cầu lên khoảng 600.

TIÊU ĐIỂM

Carie Lam xuống thang căng thẳng

Trong những tháng bất ổn chưa từng thấy vừa qua, Hồng Kông đã trở nên quen thuộc với những bất ngờ. Giờ đây, trưởng đặc khu Hồng Kông Carrie Lam, vốn cứng rắn trong nhiều tuần trước đối với những đòi hỏi của người biểu tình, đã bất ngờ nhượng bộ. Bà sẽ chính thức hủy bỏ dự luật gây ra bất ổn từ tháng 6 – một dự luật cho phép nghi phạm hình sự ở Hồng Kông bị dẫn độ đến các tòa án do Đảng Cộng sản kiểm soát tại đại lục. Nhưng không rõ thay đổi này (có lẽ đã được chính quyền trung ương chấp thuận) có xoa dịu được tình trạng bất ổn hay không.

Người biểu tình muốn một cuộc điều tra độc lập về bạo lực của cảnh sát; Bà Lam khẳng định hội đồng giải quyết khiếu nại hiện tại có thể xử lý. Bà không đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào đối với các yêu cầu khác của họ: thả những người biểu tình bị bắt, chính phủ ngừng sử dụng từ “bạo loạn” để mô tả tình trạng bất ổn, và phải thi hành đầy đủ nền dân chủ ngay lập tức. Đối với người biểu tình, nhượng bộ hôm nay là quá muộn và quá ít.

Italia thành lập chính phủ mới

Hai tuần trước, chính phủ Italia đã bị phó thủ tướng Matteo Salvini làm cho đổ vỡ sau khi ông rút Liên đoàn Phương Bắc hữu khuynh khỏi liên minh cầm quyền. Kế hoạch của ông là ép buộc một cuộc bầu cử sớm và giành lấy quyền lực không phải chia sẻ cho ai. Tuy nhiên, tuần này một chính phủ mới được thành lập. Giuseppe Conte sẽ tiếp tục làm thủ tướng thuộc liên minh giữa Phong trào Năm sao (M5S) dân túy và Đảng Dân chủ (PD) trung tả sau khi các thành viên M5S phê chuẩn kế hoạch.

Không rõ liên minh mới sẽ tồn tại được bao lâu. Hai bên đã đồng ý một chương trình 26 điểm bao gồm lao động, môi trường và chống tham nhũng. Song những bất đồng của họ là rất rõ ràng. M5S hoài nghi EU, chống nhập cư, nghi ngờ các đảng chính trị và doanh nghiệp truyền thống. Ngược lại, PD là bên ủng hộ EU, thân thiện với doanh nghiệp và ôn hòa hơn về nhập cư. Nếu họ không thể hòa hợp, ông Salvini có thể sẽ sớm đạt được mục đích của mình tại các cuộc bầu cử.

Thành công của công ty công nghệ Zoom

Uber và Lyft đã mất ánh hào quang “siêu sao công nghệ” trong năm nay sau khi họ đưa cổ phiếu của mình ra công chúng, khi cổ phiếu của họ đang được giao dịch thấp hơn giá IPO. Song Zoom sẽ không phải chịu số phận này khi họ công bố báo cáo thu nhập lần thứ hai vào hôm nay. Công ty này bán phần mềm hội nghị trực tuyến, được định giá cao ngay từ ngày đầu tiên lên sàn hồi tháng 4 và chưa bao giờ giảm. Báo cáo thu nhập đầu tiên cho thấy lợi nhuận tích cực đã tiếp tục đẩy giá cổ phiếu, hiện đang vượt trội hơn so với các công ty công nghệ khác đã IPO trong năm nay.

Thành công của Zoom phần nào đến từ cách họ phục vụ khách hàng của mình – ít khách hàng hơn nhưng ổn định và biên lợi nhuận cao hơn so với các nhóm người tiêu dùng sử dụng Uber và Lyft. Điều này cũng giúp Zoom không gặp phải những sự chú ý không mong muốn từ truyền thông và cơ quan quản lý. Tuy nhiên, công ty không thể tránh hoàn toàn thông tin xấu: các nhà nghiên cứu bảo mật hồi tháng 7 đã phát hiện một lỗ hổng cho phép tin tặc sử dụng phần mềm Zoom để theo dõi người dùng Mac.

Vụ kiện của chính quyền Trump đối với Philadelphia

Hôm nay, một thẩm phán sẽ nghe vụ chính quyền Trump kiện Philadelphia về kế hoạch mở một địa điểm tiêm an toàn, nơi người dùng được tiêm opioid dưới sự giám sát của nhân viên y tế. Thảm họa opiod ở Philadelphia là đặc biệt nghiêm trọng, ghi nhận 937 ca chết người do quá liều opioid vào năm ngoái, một tỷ lệ tử vong cao hơn nhiều so với các thành phố khác. Các điểm tiêm, xuất hiện ở châu Âu từ những năm 1980, đã cứu sống nhiều người. Kim vô trùng được cung cấp, cũng như naloxone, một loại thuốc giúp giải độc quá liều.

Sau khi nghiên cứu một điểm tiêm ở Vancouver, các quan chức y tế dự báo một cơ sở ở Philadelphia sẽ ngăn chặn được 24-76 ca tử vong mỗi năm, giảm nhiễm HIV, tiết kiệm tiền và đóng vai trò là cửa ngõ điều trị, trong khi hầu như không hề khuyến khích người dùng (opiod) lần đầu. Tuy nhiên, chính quyền Trump – vốn ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng liên quan tới việc sử dụng opioid – lại muốn cản trở kế hoạch này. Chính quyền lập luận rằng duy trì một nơi để sử dụng thuốc bất hợp pháp là một trọng tội. Có lẽ họ nên chú ý đến ý kiến các chuyên gia. Theo lời của ủy viên y tế Philadelphia: Những giai đoạn đặc biệt đòi hỏi tư duy mới lạ.

Giáo Hoàng đến thăm Châu Phi

Giáo hoàng Francis hôm nay sẽ gặp các chính trị gia và lãnh tụ tôn giáo ở Mozambique. Đây là chuyến đi thứ hai của ông đến vùng hạ Sahara kể từ khi trở thành giáo hoàng. Quốc gia này – nghèo, bất ổn và bị ảnh hưởng bởi thiên tai – là điển hình cho nhiều vấn đề địa chính trị và môi trường vốn chi phối triều đại của ông. Nước này đang bị đe dọa bởi chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo ở miền bắc và vẫn đang chịu tác động từ một cơn bão khủng khiếp hồi tháng 3, vốn càng trở nên tồi tệ hơn bởi nạn phá rừng từ trước.

Trong khi đó, chính quyền trung ương gặp khó khăn trong việc ổn định quản lý. Chính phủ Mozambique đã ký một thỏa thuận hòa bình vào tháng trước, và dự kiến sẽ kết thúc cuộc nội chiến vốn gây tàn phá trong những năm đầu sau khi nước này giành độc lập. Họ sẽ tổ chức một cuộc bầu cử trong sáu tuần tới. Sự hiện diện của giáo hoàng sẽ là “điểm cộng” cho Tổng thống Filipe Nyusi. Nhưng rõ ràng các vấn đề hậu cần đã ngăn cản Giáo hoàng đi đến bất cứ nơi nào khác ngoài thủ đô Maputo. Sau đó, ông sẽ đến Madagascar, một quốc gia trên Ấn Độ Dương với những khó khăn ít nhiều tương tự.